Dagblad voor Schiedam en
EERSTE BLADL
De Financier.
34ste Jaargang.
Zaterdag 28 October 1911.
No. 10156.
Officieele berichten.
BdtoikaM Nieuws.
De oorlog tusschen Italië
en Turkije.
F E IL L ET O N.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan p*s BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel. T -J i i jj r
Handelsadvertentiën van 1—6 regels /0.92; elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85, Postbus no. 39.
Dit nummer bestaat uit DB1E
bladen en een Geïllustreerd
Zondagsblad.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
zijn voornemens bij openbare inschrijving te ver-
koopen
i 2000 bos mandenmakersteen en 3 II A.
vierjarig griendhout.
De gezegelde biljetten worden ingewacht vóór
6 November 1911,'s middags 12 uur.
Aanwijzing geschiedt op 3 en 4 November a.s.,
van 9 tot 12 en van lt/2 tot uur.
De voorwaarden van inschrijving zijn gratis te
verkrijgen aan de Gemeente- Secretarie (af deeling A.)
i Tripolis.
De positie van dei Italianen in Tripolis ziet |etr
niet zoo rooskleurig uit als dei Italiaansche bla
den voorstellen. i i r-
Die sltflelnjge! taepasBi|ng van de censuur duidt
er ,op, dat die Italianen niet veel goeds te ven
meiden hebben.
Helt uitblijven vatn nieuwe berichtten over Tri
poli fetn de verliezen van het 11e regiment bexfeiag-
lit'ri verwelkten Ongerustheid.
Voor hei nieuwe ItaliaaUsIcto expeditie-tkOrps
hebben zich niet genoeg] vrijivilliglersi aanglemeld,
zoodait tot lotting motet wordleln ovegreg'aan.
De bladen bevetsitigtem, idlat t® Tripoli een cho-
k-aa-tepidemiie bestaat.
Een inzameling, n:itg,aande; van die Gorriere del-
la Sera, voor de gezinnen va,n Je «opgeroepen inan-
Bchappen, hleef t weinig succes.
lliet Stefani-'agentschap publiceert. iin de Beriijh-
sc.ïe avoiidblatdlen een uitvoerig vtetns'liajg' o|vea* jttet
laatste ge vlecht voor Tripolis:
Rejeds gisteren in dien loop valn dfe.n dag! had
den areoplaans' mleer d'an 6000 aanrukkend'©
Arabieren gezien, die nog Idioor van alle! kkn-
tieln aanlkiomtendie troepten versterkt; werdlen. De
aanval werd door rivfelei af deelingen ruiters) be
gonnen ten was gteirichlt tegten de gteheele ver-
deriigingteliinie Hier Italianen. De ruiteraanval werd
onmiddellijk afgeslagteu, maar de ruiters konden
Ontsnappen ten teerden spoedig terug, ondersteund
door gtetregfeldle en Ongeregeldte infanterie. De aan
val gold voomamielijk hlet ctelntrUm en onzein lin
kervleugel. Aan den, rechtervleugel weel slechts
zwak gejstredeln.
Na zomisopgatng' steigten aêroplantels ojpi, om te
verfclniuein. Ze kregen onmiddellijk eein overzicht
over de vijandelijke stellingen en verstrekten aan
de artillerie nauwkeurige inlichtingen) voor Let
opstellen der batterijfen. Aan dien rechtervleugel
nam het slagschip „Sieilia"' aan den strijd dteel.
Boeiende Roman.
(Naar het Franseh.)
78)
Hij hoorde zeer duidelijk Mordy's stem, den
kelner aanbevelende voor een goede bediening
te zorgen, nooit een ledige flesch op tafel te
laten vooral drukte hij hem op liet hart om,
zoodra men aan het dessert zou zijn, niet meer
in het salon te komen, tenzij er gescheld werd.
„Ik moet over zaken spreken en wil dan niet
gestoord worden," zei hij hem.
Even na zeven uren, hoorde Ferrari een der
gasten binnenkomen, die op zwaren toon, met
sterk Pommersch accent sprakMordy groette
hem met een:
„Bonjour, mijnheer Zondorff."
Weldra verscheen een ander personage die
door den neus sprak met een geluid, even scherp
als onaangenaam. Mordy noemde deze: mijn
heer Raab.
Men ging aan tafel. Een uur Tang hoorde men
uieta dan het geraas van vorken, messen, bor-
Hea, afgebroken door brokstukken van mooi
weer praatjes. Blij kbaar dacht elk der drie
aan atv ernstige woordenwisseling, die op
Eet gevecht wend vo-oihkuTerid heviger. Be v'ija'ud
drong 'tot vlalk bij; o'nzte stellingen dtoter. Door mid
dle! van vliegmachines' wterdl vastgesteld, dat blij
over 'twee groote rtesieirveafdeelingten beschikte, ritié
voortdu!re|uid veteteridingen voor de voorste ]i-
miën zonden. Aan eenige afdeelingten Arabieren
getolkte het, in den rug van het Italian nslc'he front
te kome». Zij! werden omsingeld! en weggedVe-
vein. Bij ;eein bajorietaanval weird eein; groen Ara
bisch vaandel veroverd. Be verliezen van Ier.
vijand zijn bui tem gewoon groot. Hij' heeft zeker
1000 gelslnieuiVteildem. Biji de Turken Tie ten getale
valn 1500 aan heit' gevecht deelnamen, motet een
oppterofficier gevallen zijn, w,anl; zijn lijk werd
onder hjevig Italiaansch vuur en ten koste van
groote verliezen weggedragen. De Itahaanscbe ver
liezen zullen niet meeir dan 100 man gesneu
velden en gewonden bedragen.
Vele Italianen vielen door verradeïT'jjfce scho
ten in den rug. De maatregelen tot. zuivering
der oasen worden krachtig voortgezet. Wie met
de, wapenen in de hand aangetroffen wordt, wordt
neergeschoten. Alle huizen, hutten en een geheel
Bedoeïnendorp weiden in brand geschoten.
Te Malta is een particuliere brief uit Tripolis
ontvangen d.d. 24 dezer, waarin de strijdmacht
der Turken en Arabieren in het achterland van
Tripolis op 60.000 wordt geschat. Hun aantal'
moet gestadig toenemen en zij zijn goed gewapend
on van voorraden voorzien. De hoofdmacht heeft
een sterk verschanste stelling ingenomen. De
Irief bevestigt de zware Italiaansche verliezen'
op Maandag 1.1. De Turken hadden, de Italianen
willen omsingelen, maar het verborgen deel der
omsingelende strijdmacht ageerde te snel, zoo-
dat do omsingeling mislukte. De Italinen leden
zware verliezen en zij wisten zich slechts1 met
groote moeite en dapperheid staande te houden.
Hun artillerie had een goede positie en dekte den
terugtocht.
Men zegt nu, dat er geen voorwaartsehe bewe-
ming zal gedaan worden, voordat de Italianen
15,000 man versterkingstroepen zullen ontvangen
hebben. Sinds het gevecht van Maandag heerscht
er een paniek in Tripolis. D'e opstand, welks hoofd
leiders de eersten waren geweest om de Italianen
welkom te heeten, begon Maandagochtend, Hon
derden Arabieren vuurden van de daken op de
voorbijgangers. Dat vuren werd eerst na een he
vig gevecht onderdrukt. De Italianen verloren meer
dan 180 man. De ontwapening der bevolking wordt
voortgezet. Veertig a vijftig Arabieren worden da
gelijks doodgeschoten.
Dinsdag heeft de vloot verschillende plaatsen
in de buurt van Tripolis beschoten wegens de
weigering der Arabieren om zich over te geven.
Do Engelsche onderdanen dringen aan op het'
zenden van Fngelscbe oorlogsschepen.
Volgens de „Messagcro" zijn van het 11e regi
ment bersaglieri 2 oversten gesneuveld, een Ita
liaansche majoor, een dokter van het regiment,,
3 kapiteins en 4 eerste luitenants, een bataljons
adjudant en een tweede-luitenant gewond. Over
do verliezen aan manschappen zwijgt het blad.,
De Tripolitaanschen correspondent van de „Se-
het einde van den maaltijd zou plaats grijpen,
en maakte zijn bewijsgronden gereed. Mordy
echter sprak over de behendigheid van den
liefhebber, dien hij dezen namiddag op de
schietbaan ontmoet had, en voegde er bij dat
hij zich voorstelde den volgenden dag te gaan
zien, hoe hij zijn proefstukkenn op een schijf van
honderdvijftig meters afstand zou afleggen.
Ferrari wreef zich stilletjes in de handen.
„Mooi zoo," dacht hij, „zijn nieuwsgierigheid
is opgewekt."
De drie mannen onderhielden zich in het
Duitsch maar de landonderzoeker verstond die
taal volkomen. Hij merkte dat de stemmen
zich luider verhieven ongetwijfeld zette Mordy,
wetende dat de wijn de-waarheid over de lip
pen voert, zijn gasten tot vertrouwelijke mede
deelingen aan, door hun gul te schenken. Nadat
de koffie besteld was, verzocht Stephan, zonder
veel plichtplegingen, hem aan te hooren en
stelde den stand der zaken volgenderwijze voor:
Mijne heeren, in onze vorige samenkomsten
hebben wy gesproken de vast te stellen basis
voor een Bank-syndicaat, dat ik voorgesteld
heb te vormen tusschen de heeren Zorndorf van
Berlijn, Simon Raab van Weenen, Gonda van
Warschau en den financier, dien ik vertegen
woordig
En wiens naam wij nog niet kennen," onder
brak de door den neus sprekende stem.
„Gy zult hem kennen, als wy het eens zijn
colo", meldt, dat men de torpedoboot „Freccia",
die in het midden van de vorige maand is ge
strand, niet heeft kunnen vlot maken en dat het
schip dus onherroepelijk verloren is.
Volgens een Italiaansche opgave hebben de ver
liezen der Italianen in het gevecht van gister nog
geen honderd man aan dooden en gewonden be
dragen. De Turken zouden 1000 man verloren
hebben en tal van gewonden.
Het vliegtuig van een der militaire vliegers,
die het terrein verkend hadden vóór het gevecht bij
Sjiaroel Sjiat, in den ochtend van 26 dezer, was
door 3 kogels doorboord.
Gedurende het geheele gevecht zong de vijand
godsdienstige liederen. De nederlaag van den vij
and was volkomen. De Italianen ontnamen hem
een vaandel. De verliezen der Turken en Ara
bieren moeten 1000 man bedragen, die der Italia-,
nen zijn minder belangrijk.
Den 26sten zijn weer 5000 man te Tripolis
ontscheept.
Men beweert dat er ook te Derna een nieuw
gevecht heeft plaats gehad, waar de Turken aan
zienlijke verliezen leden, terwijl de Italianen 500
man gevangen namen. Geen enkele Italiaan werd
in dat .gevecht gewond.
Uit Konstantinopel wordt aan het „Berliner Ta-
geblatt" geseind
Bij de Porte schijnen zeer gunstige berichten
uit Tripolis te zijn ingekomen. Op het oogenblik
moet in Tripolis, Iloms, Misrata, Bengazi en Derna
worden gestreden, terwijl de Italianen reeds zware
verliezen hebben geleden. De stemming bij de
Porte is zeer hoopvol,
Bombardement van Benghasji.
Het Italiaansche blad de „Stampa" bevat thans
het eerste, uitvoerige bericht over het bombarde-,
ment van Benghasi. Daar de Italiaansche cen
suur alle telegrammen tegenhoudt, heeft de
correspondent van de „Stampa," die waar
schijnlijk met andere journaelisten van het oor
logster-rein moest vertrekken, zijn verslag per
soonlijk overhandigd.
Aan dit verslag ontleenen wij onder meer:
Op den 19den October verscheen de stoombar-
kas met de witte vlag in top, om de overgave van
Benghasi te eischen. Deze stoombarkas nam
den Franschen consul aan boord en bracht hem
op het admiraalschip, waar hem de verzeke
ring werd gegeven, dat de stad niet gebombar
deerd zou worden. De Italianen landden, gelijk
uit vToegere berichten bekend is, ongeveer 6000
man, die den heelen dag bleven vechten. Toen de
nacht inviel duurde het vuur nog voort en wel
het sterkst van de zijde van de stad, die in
handen der Turken was. De Italianen hadden
geen voldoende ammunitie en hun stelling! zou
onhoudbaar geworden zijn als hel. scheepsge
schut niet had ingegrepen. De twee Italiaan
sche generaals eisehten door signalen een
bombardement van de stad zelf. Admiraal
Aubry, die zijn woord had gegeven, de stad
niet te zullen beschieten, weigerde. Hierop
verklaarde de Italiaansche generaal, dat hij '1,
met zijn brigade gedurende den nacht onder 't
over den basis," hernam Mordy." Ik heb een
dèpeche ontvangen, die mij aankondigde dat
mijnheer Gonda geneigd zou zijn tot de com
binatie toe te treden, met aanbrenging van een
vrij groot kapitaal, waarvan het cijfer vastge
steld is. Alleen verlangt hij vooraf de bepalin
gen dezer associatie te kennen, gelijk wij ze
dezen avond tusschen ons zullen hebben aan
genomen. Zoodra hij ze zal hebben onderzocht,
zal hij zijn antwoord zenden.
Overzien wij in het kort ons doei, onze hulp
middelen, den te volgen weg en de drijfveeren,
"welke wij moeten laten werken om onze onder
neming tot een goed einde te brengen.
„Ons doel is drievoudig:
„Primo Beursoperatiën te doen door op rij
zing en daling te spelen.
„Secundo: Geld te leenen aan Frankrijk,
Duitschland Rusland en Oostenrijk door het
welslagen der openbare leeningen te waarborgen
en zelf op groote schaal deel te nemen.
„Tertio Van de Gouvernementen dezer vier
landen de leverantiën voor de legers te verkrij
gen.
„Onze hulpmiddelen zijn tweederleieerstens
de particuliere kapitalen van elk onzer; ver
volgens de kapitalen, die elk associé aan het
gemeenschappelijk fonds zal bijbrengon. Mijn
heer Zondorf, zal het Syndicaat aanbrengen tien
millioen frank mijnheer Simon Raab eveneens
tien millioen frank; mijnheér Gonda vijf-en-
vijandelijk vuur niet kon uithouden en ver
plicht zou zijn te retireeren als de stad niet be
schoten werd. Toen opende admiraal Aubry het
vuur van alle schepen in het bijzonder op het
Europeescho deel van de stad. De uitwerking
was verschrikkelijk. De Katholieke kerk is
verwoest en 10 Malthezer en 2 Italiaansche
kloosterlingen werden erin gedood, wat tot het
praatje van den moord door Arabieren aanlei
ding gaf.
Het Engelsche consulaat is een ruïne. Do
verslaggever van de „Stampa", aan wien wij
dit verslag danken, en de familie van den En-
gelschen consul hebben zich op een wonderbare
wijze gered.
Op de straten en in de huizen, verloor een
groot aantal personen, mannen, vrouwen en
kindéren, het leven. Ook 12 Engelsche onder
danen.
De „Stampa" besluit het verslag met te zeg
gen, dat de aanvallen der Arabieren uit de
stad niet meer plaats hebben, maar het bom
bardement van Benghasi zal waarschijnlijk aan
Italië groote moreele en materieel© offers
kosten,
In Turkije.
Volgems: telegrammen uit Saloniki worden de
militaire toerustingen voortgezet. De militaire de
pots worden aangevuld'. Verdere klassen der re
servisten worden opgeroepen. Stelselmatig onlt-
wi'ktelt zich hiel ganiscbe verdedigingsplan voor
helt geval dat hiert tot vemvilkkelingten op den Bal
kan mocht komen.
Egypte.
De te Caïro verschijnende „Egyptian Gazet-
te," het officieuse orgaan der Engelsche regeering
in Egypte, heeft het noodig geoordeeld de Egypti
sche bevolking omtrent de Engelsche plannen
gerust te stellen. Het blad voert de volgende
gronden tegen een annexatie van Egypte aan:
Engeland zou door afbrokkeling van het
khalifaat niet gaarne de millioenen Moham
medanen verbitteren, die onder zijn heerschap
pij leven. Het heeft bij het verdrag van 1904
verklaard den status quo in Egypte te zullen
respecteeren. De annexatie zou door alle mo
gendheden erkend moeten worden, wat tot
groote moeilijkheden aanleiding zou kunnen
geven. Engeland zou de Egyptische staats-'
schuld van 10 millioen en de jaarlijksche
schatting aan Turkije van 750.000 pond moeten'
overnemen, terwijl ook de afzetting van den
Khedive moeilijkheden zou geven. Dit dementi
zal echter jjeen meerdere waarde hebben dan'
andere dementis van dien aard. Het bewijst al
leen, dat het in Egypte ook begint te gisten.
Vulgaris-(eten telegram uit Kaïro aan de „Secolo;"
breidt tdje anti -1 ta lia ansche beweging in Egypte
zich dagelijlks uit. Zelfs idle arme lieden' van'het
land Igevien hun laatste geld om den heiligen
oorlog te hielpen voorbereiden. De pers gaat lie
vig tegen Italië te keer- en het: boycot van Itali
aansche waren wordt streng gehandhaafd. De
Jong-Turken schijnen de: Pan-Islamietische bewe
ging (met al lie kracht te willen doen onlvlanmnn.
twintig millioenmijn bank insgelijks vijfen
twintig millioen.
„Wij zullen alzoo werken met een kapitaal
van zeventig millioen gereed geldhet zal
dienen tot aankoop in elk land van het grootst
mogelijk aantal dagbladen en ten dienste van
die operatien, welke met instemming der vier
associe's de voordeeligste zullen schijnen en
ons ook tegen verliezen vrijwaren."
„Tot nu toe," zei Zorndorf, herkenbaar aan
zijn platten Pommerschen tongval hebt gij ons
doel en onze hulpmiddelen duidelijk blootgelegd,
iets wat gemakkelijk te doen was: Laat ons
nu in hoofdzaak den te volgen weg zien, dat
moeilijker is."
„Hoort mij oplettend aan", hernam Mordy.
Wat is noodig, opdat wy winstgevende beurs-
operatien doen door op ryzing en daling te
spelen opdat wij gelegenheid hebben geld te
leenen aan Frankrijk, Duitschland, Rusland en
Oostenrijk en hun leeningen te waarborgen
opdat deze gouvernementen ons belangrijke
leger-leverantien op voordeelige voorwaarden
toewijzenwat is er noodig, in één woord,
opdat wij ons drievoudig doel bereiken Er is
noodig dat tusschen deze vier mogendheden
oorlog uitbreekt.
i'W.orJl
