Staten-Generaal.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Tripolis was aangekomen, 220 gjBWftndien, waarvan.
13 officierem, en 120 zieken ontscheept.
De gewonden Werden gedeeltelij!: naar he!, mil!-
tain© hospitaal, gedeeltelijk naar de lagere scho
len, die voor dit doel waren ingericht, vervoerd.
Een belangstellende menigte woonde stil het, trans
port bijl
II i t b r e i d i n g d e r v ij a n d e 1 ij k h' o 'J -e (n,.
Volgietds de Turijlnsch'e ..Stampa" heeft die mi
nisterraad gisteren besloten de vijandelijkheden
uit te strekken tot de Aegeïsdhe Zee.
Helt „Gionmaïe d'Italia" sfchrijift:
Heit iis' volstrekt noodziakelijk, d'at wij tot een
versldhJrikkelijken aanval overgaan, die Turkije in
het hiart treft, opdat het eindelijk gedwongen wordt
toe te geven. Van Europeeselieu kant zal ons
gején hinderpaal in dien weg gelegd worden, indien
wij tegeln Turkije een oorlog tot het uiterste vofr
ren. ij z,ouden de Europeesche mogendheid wel
eens willen zien, die aan een bondgenootschap
of dein "vriendschappelijke verhouding mei Turkije
de voorkeur gaf boven een bondgenootschap of
'öc'n vriendschappelijke verhouding met Italië.
De Turk schei strijdkrachten.
Het aantal der Tuikschb strijdkrachten, met in
begrip van Arabieren en vrijwilligers) wordt te
Gans'tamtinope'l op 70.000 man ge-schat.
Uit Malta wordt aan die „Wiener Atlgemedne
Zieiituing" geseind, diat nnjg'eveer 37.000 Arabieren
uit Egypte naar Tripolis optrekken om aan den
heiligen ooriolg tegen de Italianen cfeiel te nemen.
K ret a.
Uit Athene wordt aan de „National Zei-tang"
geSieind
In. het parlement van Kreta heeft gisteren de
legeerin.g ten tweeden male haai' ontslag' inge
diend. Ditmaal werd het aangenomen.
D.aa,r4op werd van gedachten gewisseld over
de; vraag -of men een nieuw Kretensisch ministerie
zou vormen, dan wel het bestuur van Kretia on
middellijk ge-heel en al aan Griekenland zou op
dragen. Het eie-rste besluit werd, trots clen tegen
stand van dein leider d-er oppositie, Michcfidaikis,
met 50 tegen 46 stemmen aangenomen.
IIe!t parlement zal zich dus vooreerst bezig
houden met het oplossen van de ministerc'ri os
en eerst daarna ovc-rgaan tot het beraadslagen
.over stappen tot het verwerkelijken van de inlij
ving van Kreta bij Griekenland.
De Grieksche regeering blijft besloten, om op
de uittartingen va;n Kreta tegen Turkije niet in
te -gaan.
Een gift.
B© koning van Italië heeft den minister-president
Giolitti eiein som van 100,000 lire doen toekomen
voor de gezinnen van die in den oorlog gtedondc
ein gewonde soldaten -dn een andere som, even
eens van 100,000 lire, aan het Ronde Kruis.
De banken, de spaarkassen, andere instellingen
em burgers hebben voor aanzienlijke sommen g!a-
t'eiefend, 'eveneemls ter ondersteuning van de ge-
zinnien -der in Tripoli tan-ie gedoode of gewonde
soldaten.
In Egypte.
Volgens een telegram aan de „Lokal Anzeiger'
uit Cairo, hadden in verschillende Egyptische
stedeln en dorpen hetoogi-ngen ten gunste ran
Turk-ijle plaats. Een dreigend karakter namen Je
beit-oogingen te Alexandrië aam, waar ongeveer
10.000 pie-Ts-onian demonstreerden. Verscheiden in
bind er s idhoiegen vaandels met opschriften, uit den
Koran en riepen: „Allah heeft den khalief, de
zege- over de ong'eloovigeh geschonken." Ongeveer
200 arrestaties hadden plaats, waarbijl verschei
den politie-agenten, waaronder een majoor, door
stokslagen gewond werden. Te Cairo ook had
den door overdreven berichten der Arabische bla
den, diie- de inlanders in een toestand van over
spanning brachten, dergelijke demonstraties plaats.
Een o-ude sjeich, met een vaandel in (l© hand,
predikte de-n Heiligen Oorlog. De politie slaagde
er in, de betoogers z-onder bloedvergieten, te ver
spreiden. De Europeanen-bladen verlangen dat de
Emgelsehie' autoriteiten scherpe maatregelen zullen
nemen tegen de anti-Christelijke agitatie, daar
het Egyptische ministerie van Binnenlandsche Za
ken niet in staat schijnt, volksbeto-oging-en die
een dreigend karakter -aannemen, te beteugelen.
E-ein beroep op Europa.
Hoeizeer ond-er den indruk der jongste berichten,
in Turkije een meer oorlogszuchtige z temming
heiersfiht, z'ijin naar uit Constantinopel gemeld
wordt, gistepein de leden der delegatie aangewe
zen, Wlkie in de voornaamste Europees cite hoofd
steden, de openbare meening voor een schikking
in hieit ItaliaansCh-Turksch geschil, moet zien te
winnen. Die afvaardiging is samengesteld uit drie
Senaatsleden, Damad Ferid Pasja, Soeleirnan Bos-
tani en Mair-ogordato effendi, alsmede uit de ka
merleden TaJaat b-ey, Ghani bey, Zohrab, Roll iel,
Klialidi, D-orref -en Sasson effendi. Naar verluidt
heeft. de groot-vizier no,g op het laatste oogonblk
leien wijziging in do samenstelling -der delegatie
aangebracht.
ejergisjer loioinsygihooging^pn, toegestaan tot een
jaarlijlksch bedrag va|n £^80,000, ongjerekiejnd do
do-or id© maatfefcbapip'ijleln verleende concessies.
Die beweging onder de sp-oorwegmannon houdt
aaln; cleizie hebbien heden een manifest uitgevaar
digd^ dait mieln aan het o-ordee! d-er 'maatscihappijieln
zal onderwierpen iep' Waarin een verbetering van
do dionstvoorwaardon en de Iconen verl.rhgd
wordt: Die eiischeii zijn -neergelegd in 35 clausules,
waarin tot in bijfeonderhCden ingegaan wordt op
kwesties als van het aantal werkuren, vrije dagen,
beivordering, too-nen ©n de verschillende rangen.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dinsdag 31 Oct.
De heer D u ij s verdedigde Dinsdag het amen
dement der socialisten ter schrapping van de vrij
voor geestelijken en geestelijke personen.
Mede bleek er voor den heer L i e f t i n c k
doch de heeren de Visser, Nolens en Thom
son verklaarden zich er faliekant tegen.
Behalve dit door den heer Duys verdedigd amen
dement waren er nog vier andere op artikel 21
ingediend.
Een ervan, verdedigd door den Ter Laan,
stond rechtstreeks in verband met het voorgaande
en bedoelde om bij verwerping van dat voorgaande
althans te maken dat de vrijstelling voor goed
van geestelijken niet zou gegeven worden na 2
maal 1 jaar, doch eerst na 5 maal 1 jaar tijdelijke
vrijstelling. Voorts een amendement—Verhey om
het kostwinnerschap niet te gaan beschouwen als
leden van vrijstelling, doch om de vergoeding
aan on- of minvermogengenden te behouden.
Een amendement—Van Sasse van Ysselt hield
verband met het vorige. De afgevaardigde van
s-Hertogenbosch wilde namelijk de beslissing om
trent het kostwinnerschap niet leggen in handen
van de Militieraden, doch in die van*Gedepu-
teerde Staten.
De in Nederland wonende Indische jongelui
werden nog eens ten tooneele gevoerd door een
amendement der Commissie van rapporteurs
welke, nu door de aanneming van het amende
ment -van Karnebeek was beslist dat bedoelde
jongelui wel zullen moeten worden ingeschreven
voor de militie, hen wilde opnemen onder de
vrijgestelden.
In de avondvergadering deelde de Voor z i t-
t e r mede, dat de Regeering eenige wijzigingen
heeft aangebracht, n.l. om de beslissing over vrij
stelling wegens ko-twinnerschap en studie voor
Ged. Staten en niet bij den Militieraad te doen
geschieden. Bij algemeenen bestuursmaatregel zal,
zoo noodig, worden bepaald, op welke wijze en
binnen welken tijd de vrijstelling moet worden
aangevraagd, zoomede welke bewijsstukken moe
ten worden overgelegd en binnen welken tijd
dezen moeten zijn opgemaakt.
De heer Van Veen lichtte daarop een amen
dement toe, bedoelend de vrijstelling van geeste
lijken en kostwinners, eerst viermaal voor de tijd
van een jaar en daarna definitief te verleenen. De
legeering zal bij het verleenen van vrijstellingen
uiterst spaarzaam moeten zijn, meende hij.
Daarop repliceerden de Ministers van oorlogen
Binnenlandsche Zaken. Laatstgenoemde verdedig-
de vrijstelling voor geestelijken en aanstaande
geestelijken, waarbij spreker, uiteenzettend, dat
de regeering ten deze in de historische lijn bleef
citeerde uit de debatten van '1898. Het geldt hier
een roeping van hoogere orde, waarop de regee-
nng zoo weinig mogelijk inbreuk maken moet.
l /i eei1 vriJStelJing geldt en vroeger een
ontheffing was, doet practised niets tot de zaak
af. De amendementen, die beoogen de vrijstelling
voor kostwinners en voor geestelijken eerst vier
maal voor een jaar te verleenen en eerst daarna
definitief, acht spreker niet noodig, de regeering
laat de beslissing aan de Kamer, doch geeft dan
de voorkeur aan bet arnendement-Van Veen, om
dat het en van kostwinners èn van geestelijken
spieekt, terwijl het amendement-Ter Laan alleen
vooi geestelijken geldt. De minister verdedigde
voortst tegenover den heer Tydeman het toeken
nen van de beslissing inzake het verleenen van
vrijstellingen aan Gedeputeerden in plaats van
aan de Militieraden. De burgemeesters moeten
advies uitbrengen en zijn bij eerstgenoemde colie-
ges beter bekend dan by luatstgeuoemdo.
Bij de replieken trok de heer Van Sasse
van IJsselt zijn amendement betreffende de
beslissing in, nu de regeering aan zijn bezwaren,
tegemoet is gekomen.
De heei Ier Laan diende nog een nieuw
amendement in, waarbij bepaald wordt, dat de
vrijstelling vervalt alleen voor hen, die tot gees
telijke worden opgeleid.
Daarna werd de vergadering verdaagd tot
VV oensdag.
Nov.
DUITSCHLANB.
De prins-'neigent v.aini Bieieren hdeft ppl zijn
«naamdag 150,000 mik', van heit geld, flat ter gte
tegenheid van zij'n 90sten verjaardag verzameld
is, aan liefdadaighieidsinstellingien ten, hate van tie
yieirwaarlo-osld-e jeugd geschioinBcen.
ENGELAND.
D-e spoorwegmaatschappijen gaan voort met do
■toezegging1 van toonsvorhjopigingen. De Londensclue
gn Noordwester SpioorwiegmaatscWa'ppijpin hebben
Zitting van W oensdag 1
M i 1 i t i e w e t.
Bij artikel 21 der Militiewet (redenen tot vrij
stelling) verdedigt de heer Ter Laan zijn sub
amendement om in geen geval aan hen, die voor
oen geestelijken stand worden opgeleid, vrijstel
ling „te verleenen. Wijl onze theologen nooit dien
den, zijn ze zoo militairistisch.
De heer Duymaer van Twist wilde
beslissing over vrijstellingen aan de Kroon geven
Hij bestrijdt het amendement-Van Veen (4 jaar
achtereen telkens crijstellens en dan definitief.)
De heer Marchant vraagt nadere overwe
ging en beperking van de vrijstelling van kost
winners. Hij wil de vrijstelling van geestelijken
met schrappen. J
nu-6 k-er y d e m a n vraagt of de regeering
blijft by haar standpunt, dat vrijstelling van
Kostwinners verkieslijk is boven vergoedingen. De
beslissing over vrijstellingen is beter bij Militie
raden dan bij Ged. Staten.
Na repliek van den heer Eland dupliceert de
minister van Oorlog (de heer Colijn). Deze
betoogt, dat de regeering hare principieele op
vatting nopens de vrijstelling ongewijzigd hand
haaft. Hij ontraadt- de aanneming van het amen
dement der Comm. van Rapp. (vrijstelling van
voor Indië bestemde jongens.)
De minister van Binnenlandsche
zaken (de heer Heemskerk) 'verzet zich tegen
het sub-amendement-Ter Laan, dat de aanstaande
geestelijken van vrijstelling wil uitsluiten. Hij is
tegen het denkbeeld van den heer Van Twist, om
aan de Kroon de beslissing over vrijstellingen te
geven.
Het amendement-Ter Laan (opheffing van
vrijstelling van geestelijken) wordt met 6/ tegen
14 stemmen verworpeneveneens diens sub
amendement tot opheffing van vrijstelling van
theologische studenten met 60 tegen 15 stemmen.
Het amendement-Thomson (opheffing vrijstelling
van kostwinners) wordt verworpen met 63 tegen
20 stemmen.
Het amendement van de Commissie van Rap
porteurs (vrijstelling van jongens voor Indië be
stemd) wordt aangenomen met 46 tegen 37
stemmen.
Het amendement-Van Veen wordt aangenomen
met 49 tegen 36 stemmen.
Artikel 21 wordt z.b s. aangenomen, evenzoo
art. 17 (ingeschreven voor de militie.)
Artikel 24 (vrijstelling wegens broederdienst)
wordt aangenomen.
De lieer Eland wil bij art. 28 (aantal vrij
stellingen wegens broederdienst), dat bij een
oneven getal broeders de kleinste'helft zal dienen,
bij een even aantal de helft.
Dit amendement acht de minister van
Oorlog voorbarig, omdat er 3000 jongens door
vrij komen en het contingent wellicht dan niet
vol komt.
De heer T e r L a a n verdedigt het amendement-
Eland.
Na een door den voorsteller aangebrachte
redactiewijziging, dringt de heer Nolens op
aanneming van het amendement aan, waarbij
ook de heer Duymaer van Twist zijn steun
voegt door te becijferen, dat het contingent geen
gevaar loopt.
De minister van Oorlog is bezorgd voor
de gevolgen van het amendement, doch hij durft
het niet absoluut te ontraden. Hij wil de zaak
eens aanzien en verzoekt terugneming van het
amendement.
De heer Eland voldoet niet aan die uitnoodi-
ging. Nadat de heer TerLaan en de voorstel
ler van het amendement nogmaals gesproken
hebben, worden het artikel en het amendement
aangehouden tot na de pauze.
Alsdan deelt de m i n i s t e r mede geen bezwaar
meer tegen het amendement te hebben, dat
vervolgens met 69 tegen 10 stemmen wordt
aangenomen.
Evenzoo de artikelen 28, 29 en 30.
Artikel 31 (uitwerking van de vrijstelling van
de geestelijken) gaat den heer TerLaan te ver.
De minister van Binnenlandsche
zaken zegt, dat de wijziging die de vorige spr.
wenscht in artikel 31 tot wetsonzekerheid zoude
leiden. Dit slaat op een amendement-Troelstra,
om de wet en niet een alg. maatregel van
bestuur te doen bepalen, wie worden geacht
de hoedanigheden te bezitten om voor vrijstellino-
in aanmerking te komen.
Dit amendement wordt na repliek van den
heer Ter Laan aangenomen met 58 tegen 12
stemmen.
De heer Van Wassenaer van Ca twij ck
verdedigt een amendement, dat vrijstelling wegens
kostwinnerschap niet zal worden verleend, als
deze zou moeten dienen voor de kostwinning voor
het eigen gezin of voor de echtgenoote van den
ingeschrevene voor de militie. Dit amendement
wil onberaden huwelijken voorkomen.
De heer Ter Laan'wil in een amendement
de persoonlijk voor hun gezin onmisbare vrij
stelling als kostwinners en daarnaast de moge
lijkheid van vergoedingen behouden.
De heer Duymaer van Twist bepleit een
amendement, dat beperkingen inhoudt van de
vrijstellingen wegens kostwinnerschap tot die
gevallen, waarin gezinnen niet zouden rondkomen
met een vergoeding van 50 ets. per dag.
De minister van Oorlog bespreekt de
amendementen-Ter Laan en Van Twist, onder
scheidenlijk als ingaande tegen het stelsel der
wet en als financieel te bezwarend.
De minister van Binnenlandsche
zaken bespreekt het amendement-Van Wasse
naer.
De heer Tydeman bestrijdt het amende
ment Ter Laan, dat, reageerend tegen een geno
men besluit, ons terugbrengt tot het systeem der
vergoedingen, dat veie uadeelen heeft. Het
zelfde bezwaar heeft het amendement-Van Twist.
De heer Van Wassenaer van Catwijck
trekt daarna zijn amendement in.
Na eenige replieken betoogt de heer Troel-
stra verder de noodzakelijkheid om het begrip
kostwinner, in den zin welke met dat woord
overeenkomt, in de wet te formuleeren en wel
zoodanig dat bedoeld wordt de onmisbaarheid
voor het gezin van den kostwinner, dok voor de
toekomst.
M i n i s t er C o 1 ij n bleef op zijn standpunt
dat definitie van het begrip ^kostwinner" ge
vaarlijk is. Indien de wet geen uitkomst geeft,
kan men desnoods iemand die voor het winnen
van de kost in het gezin noodzakelijk is, met
verlof naar huis zenden. Dan wordt daardoor
bereikt de categorie welke de heer Troelstra
bedoelt.
Daarna komen de verschillende amendementen
in stemming.
Het amendement-Ter Laan wordt verworpen
met 54 tegen 20 stemmen.
Het amendement-Duymaer van Twist wordt
verworpen met 54 tegen 19 stemmen.
Het regeeringsartikel, op verzoek van den heer
ter Laan in stemming gebracht, wordt aangeno
men met 66 tegen 4 stemmen.
Op artikel 33 (regelende de bijzondere gevallen
waaronder vrijstelling wordt verleend) licht de
lieer Van Karnebeek een amendement toe
om met vrij te stellen hen die in de koloniën in
staatsdienst zijn of daartoe worden opgeleid.
De regeering trok echter de desbetreffende be
paling, waarbij bedoelde jongelui worden vrijge
steld, in, als gevolg van de aanneming van het
amendement der commissie van rapporteurs be
treffende de indologen.
Over die intrekking en de gevolgen daarvan
ontspon zich nog een vrij langdurig debat, omdat
thans onzekerheid is komen te bestaan of jonge-
ui, vrijgesteld omdat zij voor particuliere betrek
kingen naar Indië gaan. al of niet door anderen
moeten vervangen worden in het contingent
Heden voortzetting
s Prinsen moeder zal een tiental dagen op Het
Loo logeeren.
H. M. de Koningin-Moeder. gp§
H. M. de Koningin-Moeder maakt van het hotel
Austria te Gries uit, bijna dagelijks wandelingen
of rijtoeren in de omstreken en is eenige dagen
geleden ook te Meran geweest.
G. M. C. Dresselhujjs. -j-
Gister overleed te Arnhem de heer G. M. C.
Üresselhuys, tot Juli 1910 directeur bij de directe
belastingen aldaar. De overledene werd in 1844
te Lieuden geboren. Hij was officier in de Oranje-
Nassau-orde en verscheidene buitenlandsche orden.
Naar Indië terug.
De directeur van onderwijs, eeredienst enz. in
Ned.-Indië de heer Koster, is na een verlof van
3 maanden te 's-Gravenhage te hebben doorge
bracht, naar Batavia teruggekeerd.
De IJsel-centrale.
Aan den minister van Waterstaat is een adres
gericht, uitgaande van den Patroonsbestuursbond
te Deventer, verzoekende te willen bevorderen
een spoedige tot standkoming der IJsel-Centrale
(electrische centrale voor Zwolle, Deventer en
Zutphen c.a.).
Het adres bevat 650 handteekeningen van be
langhebbenden, n.l. 240 uit Deventer, 220 uit
Zwolle en 90 uit Zutphen.
Bijzondere belasting.
Door B. en W. van Gouda was aan den Raad
voorgesteld, over te gaan tot het heffen van
rechten wegens den afvoer van water en vuil
door het electrische gemaal in de Korte Akkeren,
van de eigenaars der perceelen in dat stadsgedeelte
Nadat in een vorige vergadering de stemmen had
den gestaakt, werd thans het voorstel verworpen
met 9 tegen 8 stemmen.
Verkeer met vliegtuigen en luchtschepen.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een ont
werp van wet tot voorloopige regeling van het
verkeer met vliegtuigen en luchtschepen.
Kiesrechtdebat eu Militiewet.
Naar »Het Volk" verneemt, is de voorzitter van
de Tweede Kamer voornemens, het kiesrechtde
bat aan de orde te stellen 7 dezer. Mocht de
militiewet dan nog niet zijn afgehandeld, dan wil
hij de Kamer daarvoor bijeenroepen in het begin
van Januari.
Van liet Loo.
Naar wij vernemen zal H. M. de Grootherto-
gin-weduwe van Mecklenburg Schwerin, moeder
van Z. K. H. Prins Hendrik, hedenavond te
8,36 uur, op Het Loo arriveeren.
Pensioenfonds en loonregeling H. IJ. S. M.
Hoewel de nieuwe pensioenregeling voor het
personeel der H. IJ. S. M., waaromtrent tusschen
de directie dier maatschappij en den minister van
waterstaat overeenstemming is verkregen, nog
niet bij de wet bekrachtigd is, welke bekrachti
ging ook wel niet voor 1 Januari 1912 verkregen
zal worden, heelt de directie besloten, de nieuwe
regeling met 1 Januari a s. in te voeren.
indien de wettelijke bekrachtiging niet ver-
kiegen mocht worden, zal de directie het even
tueel door het personeel'te veel gestorte bedrag
Mten terugbetalen.
De directie van de H. IJ. S. M. heeft meege
deeld, dat zij, in verband met de over 1911 te
verwachten uitkomsten van het bedrijf der maat
schappij en vertrouwende, dat deze ook in de
toekomst niet zullen teleurstellen, besloten heeft
tot loonsverhooging over te gaan.
In hoofdzaak zijn alleen de tractementen onder
de f2500 verbeterd en wel zoodanig, dat de ma
xima verhoogd zijn met een bedrag gelijkstaande
aan de gewoonlijk per jaar toegekende verhooging
van f 60. De ambtenaren, die op 1 Januari a.s.
een periodieke verhöoging van tractement ont
vangen zouden hebben nu f5 per maand, krijgen
thans een dubbele verhooging, dus f10 per
maand zij die met 1 Juli a.s. hun periodieke
verhooging krijgen, ontvangen met 1 Januari een
extra verhooging van f5 per maand.
Ambtenaren, die de oude maximum-bezoldiging
reeds ontvangen, krijgen thans' met 1 Jansari het
nieuwe maximum, derhalve een verhooging van
f5 per maand.
Voor het beambtenpersoneel is een soortgelijk
regeling gemaakt. Beambten, die op 1 Januari
een vei hooging van 5 cdnt per dag zouden krij
gen, ontvangen nu 10 cent per dag meerzij die
op andere tijdstippen hun periodieke verhooging
zouden krijgen, ontvangen op 1 Januari a.s. een
extra verhooging van 5 cent per dag.
De maatregel zal de maatschappij op 5 k 6 ton
per jaar komen te staan.
Weerbericht.
lelegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 2 Nov 1911, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 770.2 *te Breslau.
Laagste barometerstand 733.4 te Seydisfjord.
Verwachting tot deji volgenden dag krach
tige tot matigen zuidelijken tot zuidwestelijken,
wind, betrokken tot zwaarbewolkt, regenbuien,
stjjging van nachttemperatuur.
Sociale Cursus.
Morgen (Vrijdag) 3 November zal op de ver
gadering van den Socialen Cursus den heer Th.
J- H. Mouwens, ter afwisseling van de sociale
onderwerpen, eene inleiding houden over het
historisch onderwerp»0ude Gebruiken."
O"
