Dagblad voor Schiedam De Financier. 34ste Jaargang. Maandag 6 November 1911. No. 10162. Baitenljuidsch Nieuws. De oorlog tusschen Italië en Turkije. FEUILLETON. ABONNEMENTSPRIJS: Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2,per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent, Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter- straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. Bureau: BOTERSTRAAT 50, PRIJS DER ADVERTENTIëN: Familieberichten 20 cent per regel. Handelsadvertentiën van 1—6 regels f 0.92elke regel daarboven 15 cent. Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel. Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil- lijke overeenkomsten aangegaan. Telefoonnummer 85, Postbus no. 39. Do t O ei stand in Tripolis. Tc-lgenover de overwinmngsbericten van de Italianen, welke door tusschen komst van de „Agenzia Stefani" in de bui ten land sche pers zijn gelanceerd, komt thans een uitvoerig tele gram van Reuters correspondent ,t<- Tripolis, die op het -ooigeinblik te Malta is glearnveerd, ct.n geheel ander beeld stellen van den toestand1 te- Tripolis en aan de kust. De; correspondent verklaart dat de telegrammen der Raliaansch-e bladen een misleidende voor stelling geven van wat is gebeurd, terwijl de ambtelijke berichten uiterst, optimistisch zijn. De Ilaliaansche journalisten te Tripolis zijn voor heen nooit getuige geweest van hief oorlogsbe drijf; zij beioordeeeln den voorspoed 'der Ifaü- a.ausche. wapenen naar mate van het verkas, dkt door hef vunem veroorzaakt wordt. Bijvoorbeeld hebben zij bericht dat de vijand, don 23en en den 26en October verslagen en ge demoraliseerd werd, en dat het aantal dop Jeu 4000 bedroeg. Ook werd verklaard dat het aan tal Tim Ken en Arabieren, dat in de aanvals'ge vechten gewikkeld was, 12,000 man groot was, .terwijl de sterkte der wekkelijk veem te ode man schappen niet hoven de 2000 uitkwam. De feiten, die zich den 23sten October in wer- telijsheid hebben voorgedaan zijn Je, volgende De Italianen haddon rondom Trip'dis en in de oase een front van 15 kilometer lang; op 't eogenblik is hun front slechts 8 kilometer lang. zijn gedwongen geworden een gedeelte der oase aan huin tegenstanders over te laten en Werden geheel verrast. Zeer zware verliezen zijn dooi hen geleden, welk© ambtelijk aangegeven worden op 284 dooiden en 130 gewonden, ejen Verhouding die uit geen oorlog1 nog is bekend- ge- w,orden en misschien- toe te schrijven is aan de laai. schatting van het aantal verliezen akn d,oo Id-en en gewonden. Vermist werden meer dan 1C00 man. 1 Ver van een beslissende overwinning te zijn, ;s hel g'evecjht bijna tot oen ramp voor de Itali anen gtew,orden1. Hun gevechtslinie werd op twee P. a als en verbroken door nog.geen 200 Arabieren, en de toestand is alleen gteted door den dap Peren a,a,nval vaini 100 afgestegen cavaleristen, dje zware verliezen hebben geleden, doch er in geslaagd zijn dej meerderheid der stormloopenae- viand en te doen, sneuvelen. Otemeraal CapevU was zoo verantrast over zijn pcaitie, dat hij! den 27sten October a,dc buiten rosten in zuidoostelijke richting verliet, w. o. tel sterke Turksche fort Mesri, en zich terug trok naar eie-n meer1 binnenwaarts gelegen stel ling. Reit g'eheele legér ging! met koortsachtige baast aan heit werk om ide nieuwe stelling on neembaar te majken. Boeiende Roman. (Naar het Franseh.) 78) «Mijnheer," zei hij tot Mordy, «het schijnt dat van gelijke sterkte zijn. Ik wed om vijf louis ^at ik er op een reeks van twaalt kogels meer •tan u in het doelwit schiet. De toeschouwers, die al wilden heengaan, tra nen na het hooren van dit voorstel, meer naderbij, de valsche baron Plock, op wien uit de gaan- narij aller oogen gevestigd waren, dorst niet te Peigeren. ^Aangenomen I" antwoordde hjj. Vijf louis voor de hoogste reeksBegin I Pe karabijn werd geladen en Ferrari schoot, "ij trof het doelwit. Den tweeden keer insgelijks en zoo acht maal op twaalt schoten. De vier ^nderen weken maar weinig van het middelpunt ^Kijk I kijk!" merkte een der aanwezigen op, ne sluwe klant verborg zooeven zijn geoefendheid jjjnpte veel links te mikken hij heeft ons mis- En de glimlachjes veranderden in een goed erend gemompel. Mordy had niet ongaarne f etzelfde over hem vernomen hij trof slechts Alzoo zij'n de Italianen! niet dichter hij het einde, van den veldtocht dan een maant! ge leden; want ofscbooh zij' eenige vijanden in Oen werkelijk gevecht hebben neergelegd en verschéi- Ü-eine duizenden hebben gedood, die al pi im 't. geheel niet aan de gevechten hadden deelge nomen, de vijand is1 natuurlijk aangemoedigd, diopr let feit, dat hij' de gevechfelinie dichter naar Tripolis heieft teruggedrongen. Be Turken heh- 1-1in ook hun geschut' vooruit gebracht .en beschie ten op 't oogienblik de Italiaansche linie. Zij vuurden een granaat in Caneva's hoofdkwartier. Hef groot® Ilaliaansche legerkorps heeft nooit c-cr. aanvallend© beweging ondernomen en is te ruggedreven naar een punt, van waar het zich niet verder terug1 kan trekken, behalve door een ïnL'cbeping. Iedere gedachte over een marsch die woestijn in is voor "t oogeinblik opgegeven, en de taak van het leger is1 nu de oase van vian- diln te zuiveren. Zoolang dei Turken en Arabieren zich in de caste handhaven, die 15 mijlen lang' is, kunnen zij tot April leven op dadels! ®n sinaasappels. Be Italianen houden.' ongeveer één! vijfde van d,e c-iase bezet, de Arabieren vier vijlden. Iedere duim breed grands zal bier al vechtende moeten ver overd worden. Iedere tuin, iedere boomgaard vormt c-en natuurlijke versterking voor de Tur ken en Arabieren. Caneva's1 taak is dus uiterst moeilijk. Bovendien js het Italiaansche leger zeer ont moedigd door den terugtocht. De manschappen beginnen hun geestdrift voor den oorljg lo ver heien. Toch is de Italiaansche gevoci'aUl'nie op h-et (Oogelnblik zop, sterk gemaakt, dat zi, met tetinjge jh'oop1 op' succes niet aangevallen kan vor den. Zoo ziet -Caneva zich met rijn 25,090 man opgesloten in een enge ruimte en zijn mesland is te vergelijken met den „'pal."-st,and in het scliaakspeil (stalnd die onmiddellijk' aan het „mat" voor afgaat, zoodat dei bohing geen zet, kan dioen zonder schaak tel zijn, en geen ander stuc meer kan worden verzet) tenzij' hij verkiert tot den aanval o-v-eir te gaan. Vele gevallen v,a,n cholera, zijn onder de troe pen voorgekomen. De veldtocht kost milli-oenen en het k duidelijk dat Italië zichzelf te land en ter r.ce zwaar pp ctej proef stelt. Gevecht te Hems'. A an heit ministerie van oorlog' z ij n va n den be velhebber der Tuiksche troepen in Tripolis tele grammen ontvangen, welke behelzen Jat een ko lome Turksche troepen en vrijwilligers in icten nacht van dein 28stein October de Italiaansche troc-pen te Hams heeft aangevallen, bun vrij ern stige verliezen toebrengende. De Turken hebben den aanval ir'el kunnen doorzetten wegens het vuur der Ita'iaa/ischp por- hgs schepen. i De Turken hadden 7 dooden en oen veertigtal gewonden. driemaal het doelwit. «Ik heb verloren," zei hij en hij legde vijf louis, die hij uit zijn zak haalde, op tafel. «Ik bied u revanche aan," antwoordde Fer rari. Een nieuwe reeks van twaalf kogels, niet waar?" vroeg hij. «Ja, en met denzelfden inzet I Aan u nu te beginnen I" Ditmaal was de geëmployeerde van Odon We- grow gelukkiger, Hij wierp vijf kogels in het middelpunt. Op zijn beurt nam Ferrari de karabijn en verloor om te beginnen zes kogels, die allen te recht kwamen bij den omtrek der schijf. «Ik geloof waarlijk, dat gij ditmaal uw revanche zult nemen," zei hij tot zijn tegenstander met raadselachtigen glimlach. Maar dat was niets dan spotternijwant de zes overige kogels schoot hij in het middelpunt, den eenen op den anderen, met een wiskunstige regelmaat. Mordy haalde vijf andere louis uit zijn zak, die hij bij de eerste legde. «Kamp of dubbel 1" stelde hij voor, eensklaps aangegrepen door den duivel van het spel. «Aangenomen I" antwoordde Ferrari, die dit maal de twaalf kogels in het doelwit schoot. Zijn tegenstander verloor twintig louis. 't Geluk loopt u te zeer mee," hernam Mordy, »'t is noodig dat gij op uw beurt eens verliest. Omdat gij zoo sterk zijt kom op de baan van vijftig meters ik verwed twintig louis tegen die, Tuïks eh' transports c uip indenj grond geboord. Ambtelijk wordt bekend gemaakt dat oen Itali aansche kruiser een transportschip bij Akaba Heeft beschoten en in den grond gehoord. Het u-eetende-el der bemanning is gered De I té li aan se he wr e©-d he Ie n. Renter's' correspond ent seint uit Malta: „Ik verneem bij' mijn aankomst te Malta, dat Europa hevig getslehökt is -over het bericht van d.c door die- Italianen gepleegde slachl'ng op de Arabieren te Trip-o-lis en dat de Italiaansche mi- jnjsieir-'pnesidtelnt een veiklaring heeft afgelegd, waarin ontkend' is dat onschuldige mannen, r.tou wen iof kinderen na hjet oproer van den 23sten October waren doodgeschoten. Toen hij deze verklaring aflegde, uitte hij ern stige, beschuldigingen tegen de waarheulslievend- htid van alle, buitenlandsch© correspondenten jte Tripolis. Ik vermeld u de gevallen, die door mij zelf, door Davis van de „Morning Post" en door Grant van dei „Daily Mirror" zijn waargenomen: In den loop van een rit te paard, op den 27sten October, vier dagen na het oproer, is de vol gende verklaring door mij op-gesteld., ,en don- Da vis, Grant en mijzelf op verzoek van den E-ngelschen consul te Tripolis -ondertaekenil. Ter vaststelling van de- volstrekte waarheid van haar inhoud zijn wij bereid, haar bij! eeide te beves tigen. Vóór den 23sten October h-ebhen de; Italianen itch met, voorbeeldige vriendelijkheid jegens de Arabieren gedragen, hen van. voedsel voorzien, goede lopnen betaald, hun t-oegiestaan in de hui zon en tuinen in dei oase te blijven, doch .de geleidelijke uitbreiding van de linies, zonder steun van eenigen aard, hebben de Arabieren, die al ken voor een overmacht gebukt hadden1, van zelf op het denkbeeld gebracht, ,aan dm aanval hunner vrielnden buiten deel te nemen. Het is onmogelijk te zeg'g'en, hoe velen in het complot betrokken waren, doch' het vuren in den rug lei' Italianen, dat tot de slachting heelt gevoerd, bad plaats in de oase op de zuidoostelijke zijde van bef Italiaansche: front. De vijand weid ach tervolgd en geheel naar recht werden tallen, dk in d>eize- wijk door de Italianen gevonden werden, doodgeschoten. Dit optreden richtte zich naar de algemeen© order, om alle Arabieren dood te schie ten, die met de wapenen in de hand zouden Wor den aangetroffen, en het is niet meer dan billijk, ten opzichte van generaal Caneva te erkennen, dat bevolen werd om geen Arabieren dood te scheten, tenzij zjj door de troepen onder lei- Jing van officieirein gevangen werden genomen. Doch; de bevelen werden op den 24s:en, den 25stcn, den 26sten en den 27st,en niet opgevolgd. De- troeipen gingen voort de oase schoon te ve g'cb. Bijna alle- mannen, zelfs jongens bn-v,en een ze keren leeftijd, werden doodgeschoten, tefwiji ongeitwijfeld vele vrouwen in' de verwarring- zijn om gekomen. Gedurende de vier dagen doorzoch ten afdeelingen Soldaten elk gedeelte van de oase welke gij zooeven van mij gewonnen hebt, dat gij met tien kogels geen regelmatig kruis op de schijf afteekent." «Aangenomen I" antwoordde de reiziger. De baanmeester hechtte op de schrijf een zwart karton vast, waarop hij met krijt in twee trek ken een kruis trok vervolgens laadde hij zelt met zorg de karabijn. Ferrari mikte en zond een kogel boven in en schoot daaronder een tweeden. «Ziehier het bovenstuk van het kruis," zei hij. En na den derden in het middelpunt geplant te hebben, vervolgde hij Dat is er een die het midden van de teekening aanwijst." Met drie andere kogels teekende hij het onder- stak, vervolgens met twee projectielen den linker en met de resteerende twee den rechterarm. De toeschouwers hieven luide toejuichingen aan. De baanmeester bracht het karton, opdat men zich kon overtuigen dat de weddenschap naar de strengste eischen gewonnen was* Mordy moest het toegevenhij verloor acht honderd franks. Hij zag er eenigzins bleek uitzoo gaarne had hij ten minste eenmaal gewonnen. Ferrari raadde dit gevoel en besloot er van te profi- teeren. «Wilt gij zien dat ik een kogel op het lemmer van een mes doorsnijd stelde hij voor. «Ik wed om tien louis dat gij het niet doen zult riep Mordy uit. Een lang jachtmes werd in een paal gestoken, en scholen zij zo-nder -onderscheid iedere,n Ara- bi ete neer, di-en zij aantroffen. De daarbij betrokken troepen klaagden bij liet hoofdkwartier dat de bevelen, d-e alleen verlof gaven om mannen dood te schieten die in het bezit van wapenen Werden aangetroffen, geen voldoende uitwerking konden hebben, omdat vele Arabieren de wapens verborgen en hun v/ork in de tuinen weer opnamen- als ons© -uldige huis vaders. 1 I Daarop heieft geperiial Caneva de order gewij zigd -e|n een andere uitgevaardigd, waarin de roe pen verlof kregen alle Arabieren dood te schie ten, die redelijk konden worden verdacht do vva- pn-ntn tegen de Italiape-n te hebben opgevat. B,it is eiein ongelukkige wijziging gew-est. Zij leidde tot de ergste misbruiken, omdat er geen middel bestond om vast te stellen wie schuldig was en -wie niet. Het bloed der manschappen was over het kookpunt heen en- dat was niet- meer dan natuurlijk, want zij hadden hun kameraden van achteren zien doodschieten e-n zelfs zien vje-rtninken. Zij verdachten iedere levende ziel schuldig te zijn en besloten dienovereenkomstig allen te straffen. Zoo he-bben vi,er -Jagen lang troepen soldaten, dikwijls z-olnder, officieren, ieder een doodgeschoten. McCullagh van de „New York Herald" ©n Gott- berg van de „Lokal-Anzeiger" waren zoo van walging vervuld over hetgeen zij zagen, nat zij hun pass-en aan Caneva hebben teruggegeven en weigerden zich nog langer bij het leger op te houden. Die Dujtsche consul van Tripolis is in het bezit van drie-, -onder eed© bevestigde, verkla ringen van Duilsch© onderdauen. Generaal Caneva treft de blaam, dat hij de manschappen voor deze slachting heeft losge laten. Het is de generaal, niet het leger, dat te laken is, en hij moet de volle verantwoordelijkheid, dragen. lte correspondent, voegt daar dan nog' een ver klaring aan toe, die een, tot in ij-selijke bijzon derheden afdalend verhaal behelst van het teu ê'ello-os neerschieten van vele niet-weerbare Ara bieren. Op een weg zag hij1 ten minste 100 -ijken liggen en een hoop dooden. mat, vijftien yard in de lengte en was vijf yard hoog. Zette Arabische bedienden werden zond'er genade doodgeschoten.*' Dei Turksche Senaat heeft een voorstel aan genomen, om een protest tegen de Italiaansche buitensporigheden te Tripolis aan de Senaten in hot buitenland te doen toekomen. Uit de ltalaansche pers. Het «Giornale d'Italia" schrijft d.d. 3 Nov. naar aanleiding van de waanvoorstellingen, die de Turksche regeering van de oorlogsgebeurtenissen geeft en die zoowel in Turkije als in het buiten land geloofd worden «Het is absoluut noodzakelijk, dat de Italiaan sche vloot, door met kracht op te treden in de Aegeïsche Zee, aan het Tursche volk doet begrij pen van welke leugenaars het 't slachtoffer werd. Het comité van «Eenheid en Vooruitgang" doet dien men stevig in het zand voor de schijf vast zette. De landonderzoeker schoot en won de partij de beide stukken van den kogel waren rechts en links - van het mes op de schijf ge spat. Er is een kunstschot, dat zeer moeilijk uit te voeren is," stelde een der aanwezigen, voor. «Zonder te wedden, want ik speel nooit, zon ik dit gaarne door mijnheer zien beproeven." Waarin bestaat dit kunststuk vroeg Ferrari. «Hierin: men spant op een raam een niet te zwaar papier dat voor transparant dientachter dit papier plaatst men op vijf centimeters afstand een brandende waskaars op een kandelaar. Er wordt om te winnen gevorderd de pit door een kogel af te schieten, zoodanig dat het licht uit dooft, zonder het was der kaars te raken. «Wat de moeilijkheid voor den schutter ver hoogt, is dat hij door het transparant een stra lende helderheid bespeurt maar niet den omtrek van de vlamer is dus eeu groote juistheid van blik noodig om het middelpunt dezer helderheid te treffen." Ferrari overwoog eenige oogenblikken vervolgens zei hij «Ik wed, tegen wien die wil, dat ik het licht zal uitdooven, zonder het was der kaars te x'aken. Wie wedt tegen mij ffltordi tttrvolidi J

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1911 | | pagina 1