Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
De Financier.
34ste Jaargang.
Donderdag 9 Novemberïl911.'
No. 10165.
HaitoiilaBdsdi Nieuws.
De oorlog tusschen Italië
en Turkije.
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2.—per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50,
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handels adv er ten tien van 1—6 regels f 0.92elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor h er h aaldel ij kadverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85, Postbus no. 39.
D e s tfrijidi in en om Tripolis.
De militaire medewerker van de Londen sche
„Times" zegt in een beschouwing over het krijgs
beleid der Turken, dat zij verstandig geaindeld
hebben met, zoo lang er een voldoende troepen
macht beschikbaar is, de steden aan de kust in
tei fluiten en den Italianen zoo lang mogelijk tie
bebtten, om hup gezag uit te breiden en plaat
selijke stammen over te balen, om de z iek dei-
Turken in dien steek' te laten. De zedelijke uitwer-
k'rg van dit krijgsbeleid is niet gering geweest.
De ,oew£'ding waarmee del zWjaikke en haastig ver
zamelde lichtingen de groote troepenmacht van
italië hebben ingesloten en de woestijnwegen ain
hun macht hebben gebracht is zeer verdiénste-
bj c. Maar wanneeT de' Italianen oprukken, zal bet
niet in het belang van de Turken zijn, om in
ten algemeen gevecht den' vijand het hoofd te
c'.eittn en zich te laten verslaan. Het voor de
band liggende beleid zal dan zijn, om aan bet
bout terug te trekken, de waterputten dicht te
maken, alle kameel'en en levende have weg te
halen en de Italianen dag en nacht door aan-
v-i.cn op de konvooien en verbindingslijnen te
1 wellen. De toestand van een invallende troopen-
tr.acbt in een lanld als Tripolis kan dan zeer
onaangenaam worden, voioral oioik omdat de Tur
ken en Arabieren idten Italianen vermoedelijk jn
lenden troepen de baas zijn. Aan d,en anderen
lant is heit binnenland van Tripolis een van de
buitenwereld min of meer afgesloten streek er.
kan de schietvoorraad der Turken op- raken. Ee
va .-rlandsliefde der Italianen kan hen tot zujk
•ten groote inspanning drijven, dat de verdedigers
'An moed verliezen. E;n de standvastigheid van
sommige stammen zal wisscbïen op dlein duur
zwichten voor de verlokkingen der Italianen. Daar
om gelooft de man van de „Times", dat de
Italianen, indien zij' maar volhouden en voor
getne opofferingen terugdeinzen, het pp den duur
metk-n winnen.
De Italiaansche generaals Frugoni en de Chau-
ïfir.d, die tlians in Tripolis ieder hef commando
over een divisie op zich hebben genomen en
feitelijk den in ongenade gevallen opperbevelheb
ber, generaal Caneva,, moeten vervangen, schijnen
thans riteds offensief te gaan optreden.
Do correspondent van de „Tribuna" gCef1 die
volgende lezing van bet gevecht van Maandag
Wc erbij generaal Frugoni de leiding had:
„Generaal Frugoni had den opma^ch der I ba -
liaanschc- troepen beraamd, ten einde den vijand
uit de (Oostelijke) oase t:e verdrijven en deze
gfi cel in d© macht van de Italianen te brengen.
Het plan van generaal Frugoni werd met een
prachtige snelheid en voortvarendheid uitgevoerd
tti d< bijzonderheden, die mem over den oprnarsch
verneemt, verboogen er het belang van. Maandiag
Boeiende Roman.
(Naar het Franseh.)
80)
«Kies 1 Of een wandeling naar Chamonix of
net duel 1 Antwoord my spoedig, want ik houd
niet van sleepende zaken 1"
Ferrari eindigde deze kleine redevoering door
uit ultimatum, omdat hij vooraf deze overweging
had gehouden
«Mordy kan het duel uit christelijke begrippen
niet weigeren, want deze bezit hij nietvan den
anderen kant bezien is koud de eenige drijfveer
z\jner handelingen, dus is hij een lafaard, die
vveigeren zal te vechten. Er blijft een anderen
Weg voor hem open, waar hij zonder gevaar voor
grooter verlies het verlorene terug kan winnen
dus hij zal mij naar Chamonix naar Frankrijk
Vergezellendat is wat ik zoo vurig verlang."
Intusschen maakte Wegrow's handlanger, door
dit dilemma verstrikt, een leelijk figuurmaar
ongetwijfeld overwoog hij dat er acht dagen zou
den verloopen, eer hij antwoord kreeg op zijn
wief van dezen morgen, aangezien zijn patroon
juch met Stanislaus Gonda moest verstaan, eer
dit antwoord te zenden, zoodat hij den tijd had
e«t uitstapje naar den Mont-Blanc te maken.
ruk li de linkervleugel van de Italianen, die uit.
oc Hielft 'va.fi de voorpos'tenlinies aait den toekant
hépfomd, snel op en bezette het fort Hamidié.
De. Turken, dje in d© oase gekampeerd waren,
waren enkel© minuten verrast door den plotse-
im'gejn en hevigen aanval met geweervuur, dien het
93ste regiment infanterie onder'bevel van kolonel
Birma uitvoerde.
„De Turken trokken terug, terwijl zij de orde
in i.Liint' gelederen herstelden. Zij1 beo -.oefden eètn
tegenaanval op een klein front. Een batterij veld
geschut, di© bijl het fort Ham id ié opgesteld was,
htBk&jtmld© het oprukken van de grenadiers van
deb zeekant. De grenadiers openden een moord-
dadis vuur op den rechtervleugel der Turken,
terwijl d|e veldartillerie groote gapingen inpakte
in do gelederen van de oprukkende Oitomanen.
Eer. sterke afdeeling' van de Turken trachtte zich
tegen de bezetting' van het fort Hamidié te ver
zetten, maar do grenadier's wierpen de Turken
in een scliittereniden eindaanval n.ur Je punt
van Kalinsja en in id1© oase tetug. De batterijen
konden dientengevolge de ontmantelde, stellingen
van het Ha;midié-fo;rt bezetten en een zeer krach
tig vuur op den aftrekkenden vijand, richten. De
Verliezen der Turken en Arabieren zijn zeer groot, V
Van Trnksche zijd© zijn geen andere berichten
over den toestand te, Tripolis ontvang©r dan eein
kort telegram van Nesjat-bei, meldende dat de
Tuirken twee nieuwe aanvallen ,op d|e stad had-
dien ondernamen en dat hij' generaal Caneva op
nieuw had aangemaand ,om de stad ever te ge
ven. Het Turksehe artillerie-vuur heeft, VOfgens
hem, groote schalde aangericht.
Generaal Caneva heeft ten aanhoore van Idle
notabelen het annexatie-decreet voorgelezen. Hij'
voegde er bij, dat de Arabieren niet moeien mee-
n-cin, dat Italië het land ooit zal' prijsgeven.
's Middags werd heit Ilamidié-fort door de Ara
bieren, met. geschutvuur, aangevallen; maar de
aanval werd afgeslagen na een gevecht dat. 2
uur geduurd had.
Volgens een bericht aan de Wee-nsche „Zeit"
uit La Yalctte op'Malta, liggen daar verscheidene
Engelsdhe oorlogsschepen geree-1, om elk mogén-
bliic naar Tripolis tei vertrekken, omdat de toe
stand van da stad als zeer hachelijk wordt Le-
schouwd. Men vreest, dat, in geval van een be
storming van Tripolis door dei Turken en A ra-
bi ei dn, geen Europeaan in het leven zal h' ij ven
Het „Stefani"-!agentschap meldt, dat Dinsdag
middag een kleine aanval bij Tripolis tegeu de
adhtate compagnie van het 93ste regiment plaats
had. De compagnie, die plotseling op haar ree5-
tervleuge) aangevallen wend, maakte front tegen
den vijand, terwijl tegelijkertijd ook van rechts
Je zevende compagnie van hetzelfde regiment
tegen den flank van den vijand voortrukte Weldra
was .ook de rest van 't batailjon in den str'id
gewikkeld. Beidie troepen weerden; door een batterii
belrggeschut, snelvuurkanonnen en scheepsa-til-
leirie ondersteund. Het gevecht was zeer hevig en
duurde een uur, totdat de vijand zich terugtrok
De Turken lieten ongeveer 60 dooden op liet
slagveld achter. .De Italianen hadden 15 gewon
den.
P-e correspondent van dei „SerOlo" seint uit
Tripolis, dat mén t©n onrechte de gevechten van
Dinsdag: als een overwinning der Italianen be
schouwt. Men kan dien strijd geen geregeld
gevecht noemen. Sleclhts: 300 vijanden boden te
gen. tand. Het doel van den aanval was de be-
voréing' van Tripolis te beschermen, tegen een
Tirksch bombardement, De Italianen zullen ge
leidelijk hun operatieliniën meer naar voren schui
ven. 500 leden van de Italiaansche kolonie te
Tripolis zijn naar Italië teruggekeerd.
De correspondent van de „Matm" te Rome
meldt aan zijn blad, dat Italië, alvorens' ovev te
gaan lot een bombardement of een blokkade van
dé Tuikschoi kusten of eilanden, het resultaat van
z'ijh oprukken in Tripolitanië zal afwachten. Zoo
wel te Tripolis als te Bongazi is dit vo-.rtdring'en
begonnen' en mén zal -de beweging krachtig voort
zetten. 1 i-
T u r k s c h o f f i eieren.
Het Stefania gentsChap meldt, dat de Turrsehe
officieren, die zich over Egypte naar Tripolis
wilden begeven, door de Egyptische ragteering
aangehouden en, niaar Turkije teruggezonden zijn.
H o m s.
Over een aanval van Homs wordt gemeld:
Dc-n 28en October, dies morgens, grepen de
Turken, met ongeveer 2000 geweren de Italiaan
sche vctJedigingslinio' plotseling van verscheide
ne kanten tegelijkeitijid aan en sloten haar geheel
en al in ein drongen voort tot bijl de loopgraven.
Zij mikten vooral op dé artillerie. De aanval
werd door de Mussetarifs persoonlijk geleid. Ge-
Hl
g brak in het eene gedeelte der stad een
En dan op dit uitstapje had hij niets te verliezen,
maar kon hij zijn tweeduizend frank terugwinnen,
dus hij antwoordde
Ik zal u naar Chamonix vergezellen, mijnheer."
«Aangezien deze weddenschap vrij belangrijk
is en ons beiden gedurende een zeker aantal da
gen zal bezighouden, ga ik ze in duplo op schrift
brengen. Ieder van ons zal er een copie van be
waren, en deze heeren, die onze woordenwisseling
bijgewoond hebben, zullen wel door hun hand-
teekening de juistheid mijrn&r redactie willen
getuigen."
Zonder antwoord af te wachten zette zich de
landonderzoeker aan een tafel en begon het proces
verbaal der weddenschap op te stellen.
«Wilt gij de goedheid hebben mij uw naam
op te geven vroeg hij zijn tegenstander.
«Baron Plock."
«Gij woont
«In het hotel du Rhóne
Ferrari veinsde verbazing.
«In het hotel du Rhóne I ik logeer er ook. Welk
is het nummer uwer kamer
«Nummer 25."
«Maar dan zijn wij buren! Ik heb het apparte
ment nummer 24 betrokken. Wij zullen morgen
te zamen naar den Mont-Blanc vertrekken en den
zelfden trein nemen. Dat treft uitmuntend."
Mordy scheen echter deze toevallige omstandig
heden volstrekt niet uitmuntend te vinden. Dat
stond op zijn ontevreden gelaat te lezen.
De beide afschriften van het proces-ver baal
opstend uit, diet echter onmiddellijk uoor een
sfdt'el-'ng troepen ©n door 2 afdeelingen matro
zen onderdrukt werd. De aanval was des avonds
om. f lutir definitief afgeslagen. De Italianen had-
eten slechts 3 dooden ©n 2 gewonden. De Tur
Vein hddden ongeveer 400 gesneuvelden en ge
wonden. Van dat oogetiblLk af, werd de toestand in
Homs voortdurend beter, en nu versterkingen zijn
aangekomen, is hij' geheel bevredigend.
Ongeregeldheden in Tunis.
De op zichzelf staande aanslagen duurden nog
gistermorgein voort; daarbij: werden 3 Italianen
gedood. Bij' een twist tusschen 200 Italianen en
Arabieren wedden verscheidene Arabieren tnis-
handeld Cavalerie- en infanteriepatroui! tes dor-
kiuteten de stad. De giioote uitgestrektheid der
mboorlingén-wijk laat niet toe te verwachte®, dat
neg heiden de rust hersteld kau worden. In de
overige wijken is' het volkomen rustig. Talrijke
inboorlingen, die met de wapenen in dé hand
wei Hén aangetroffen, zijn op staander) voet g
fuSR'i-yrd. De bladen der inboorlingen bevatten
zeer reftig gestelde artikelen; de Italianen zijn
zper opgewonden en vereenigen zich ten einde
hunne gezinnen t© verdedigen.
Dpannexatie.
De correspondent van de „Figaro" te St.-Pe
tersburg seint aan zijln blad, uit officjeele bron
vernemen te hebben, dat Rusland annexatie
van Tripolis niet zal erkennen, maar zich' zad
bepak n tot acte nemen van het bekendmaken
der annexatie door de Italiaansche 'regeerine. Daar
Rusland van oordeel is, dat het lot van Tripolis
rDern door Italië en Turkije moet geregeld wor
den en niet door demte mogendheden, zal het in
dit conflict strikte onzijdigheid in acht nemen.
Protest van Turk ij e.
De «Daily Mail" bevat den volgenden tekst van
het protest der Porte bij de mogendheden tegen
de inlijving van Tripolitanië
«De keizerlijke Ottomaansche regeering ver
neemt dat de Italiaansche regeering op eigen
initiatief een dekreet heeft uitgevaardigd, waarin
de inlijving van de Ottomaansche provincies Tri
polis en Bengazi wordt afgekondig, en dat zij
hetzelfde aan de mogendheden heeft medege
deeld.
«De Verheven Porte protesteert op de meest
krachtige wijze tegen deze proclamatie, welke zij
als niet meer dan waardeloos, rechtens en feitelijk,
beschouwt. Een dergelijke daad is zonderkracht,
omdat zij in strijd is met de meest elementaire
beginselen van internationaal recht, en evenzoo
omdat Turkije en Italië nog in toestand van oor
log verkeeren, en omdat de Turksehe regeering
besloten is haar souvereine rechten met kracht
van wapenen te handhaven en te verdedigen,
rechten over de twee provincies in kwestie, die
niet op te heffen en onvervreemdbaar zijn.
«Aan den anderen kant, zijn deze proclamatie
en de mededeeling formeel in strijd met de ver
dragen, in 't bijzonder met die van Parijs en
Berlijn, zoowel als met die tusschen Italië en de
groote mogendheden, en tusschen deze en de
Ottomaansche regeering met betrekking tot de
territoriale onschendbaarheid van het rijk.
«Onder deze omstandigheden blijft de inlijving,
door Italië afgekondigd, rechtens van nul en
geener waarde, als ware zij een niet bestaand
feit."
werden door de beide tegenstanders alsmede door
de aanwezigen geteekend, en Ferrari stak het
voor hem bestemde zorgvuldig in den zak.
Ferrari verliet de schietbaan om te gaan di-
neeren onderweg kon hij niet nalaten eens duch
tig in de handen te wrijven en met zelfvoldoening
te mompelen
«Hal Mordy! Thans heb ik u vastl Een
aardige comedie zal er in het ijsgebergte der
Bossons vertoond wordeneen aardige comedie,
tenminste als ze niet in een treurspel overgaat.
Ja, waarlijk, ik geloof dat het een treurspel zal
worden 1"
XXV.
Op den gletscher der Bossons.
Des anderen daags vertrokken Piétro Ferrari
en de pseudo-baron Plock, voorzien van de noo-
dige duiven die zij in een kooi meevoerden, per
rijtuig naar het dorp Annemasse, waar zij den
spoorweg namen voor Roche-sur-Foron.
Men was op Fransch grondgebied. Van toen
af hield de landonderzoeker den geëmployeerde
van Odon Wegrow in zijn macht en had hij met
ondervragen kunnen beginnen, maar hij deed dit
niet om twee redenen. Eerstens omdat hij vooraf
zijn woord gestand wilde doen, dat hij in de
weddenschap gegeven had. Uit een soort fijnge
voeligheid tegenover zich-zelf, achtte hij het bil
lijk zijn belofte te houden, al had hij die aan
INGELAND.
Balfour is afgetreden als leider van de aVo
ute ré he partij'.
Dit aftraden, zal voor die partij een ramp zijn
en misschien een afscheiding in de partij' teweeg
brengen. De wankele gezendheid en het verval
van krachten, waaraan Balfour lijdit, is een der
redenen van zijn aftreden, maar de voornaamste
reiden is, dat hij' het vertrouwen verloren heeft
vf.n een groot contingent dier jongeie Tories, die
d© li'hiting van Chamberlain volgen. Deze jongere
Tories wantrouwden reeds sinds lang Balfour's
fce'lieeriTtg tot d© tarief hervorming, beschouwden
zijh leiding als zwak, laakten zijn optreden en
ondermijnden zijn positie in de partij'. Verleien
herfst i.wamen ziji in opstand tegen zijn advie
zen raat oetiekking tot het Hoogerhuis Dieze
opstand telgen den leider, werd georganiseerd dooir
J© oprichting der Halsbury-club en men slaagde
cv in, Balfour er uit te werken.
Het is zoo goed' als zeker, dat ook lord Lans
een schurk gedaan. Tweedens omdat hij vreesde
dat het zijn vijand, zoo nabij de Zwitsersche grens,
gemaakkelijk zou vallen uit zijn handen te ont
snappen. Te Chamonix zou dit anders worden
in deze vallei, verstoken van alle vlugge middelen
van verkeer zou hij zijn tegenstander kunnen be
waken als in een gevangenis.
Zij kwamen te Charnonix aan toen de avond
vielzij waren alzoo gedwongen hun verderen
tocht tot den volgende dag uit te stellen.
Des andereu daags 's morgens verlieten Piétro
Ferrari en Stephan Mordy het dorp om zich naar
den gletser der Bossons te begeven. De eerste
droeg een karabijn aan een schouderriem, de
andere had de met stroo en een wollen dek om
woelde kooi, waarin de duiven waren, op zijn rug
vastgebonden.
Zij klommen zonder al te groote moeilijkheden
tot aan de kaashut van La Pierre Pointue op
duizend meters boven de vallei van Chamonix
gelegen. Het is een weg dien men des zomers
per muilezel opstijgt. De beeneu der twee reizi
gers waren halverwege met sneeuw bedekt.
Mordy bromde tusschen de tanden, raasde eu
vloekte nu eens in het Duitsch, dan weer in het
Fransch. Ferrari stapte zonder spreken moedig
voor: hij wilde zijn metgezel door het minste woord
geen voorwendsel verschaffen, terug te keeren.
CKflfiÖ vervol&d},