Dagblad voor Schiedam
De Financier.
34ste Jaargang.
Dinsdag 14 November 1911.
No. 10169.
Ofücieele berichten.
Kennisgeving.
Buitenlandsch Nieuws.
De oorlog tusschen Italië
en Turkije.
FEUILLETON.
a
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f2 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 1-6 regels 0.92; elke regel daarboven 15 cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor herhaalde!ijkadverteeren worden uiterst bil-
Iyke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85, Postbus no. 39.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
brengen ter algemeene kennis dat op grond van
ari. 3 1" a der verordening van 28 April 1908
(Gem. blad no. 10), gewijzigd bij die van 1 Juni
1909 (Gem. blad no. 7), de St. Pietersteeg en de
"rinsensteeg in het belang van de vrijheid en
veiligheid van het verkeer op die wegen voor alle
Hiotorrütuigen en voor rijwielen gesloten zijn
verklaard. J
Schiedam, 14 November, 1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE,
De Secretaris
V. SICKENGA.
iDe Italiaansche vloot.
Volgens de »Neue Freie Presse" zijn in goed
'hgelichte kringen in Weenen geen berichten ont
vangen over de Italiaansche aclie in de Aegeïsche
ee. De mogendheden zouden te dezen opzichte
6een stappen hebben gedaan men zou afwach-
p ten wat de Italiaansche regeering wil beginnen
en welken vorm de actie zal aannemen. Evenwel
eeft onder de gezanten der mogendheden in
lome een vriendschappelijke gedachtenwisseling
°ver de kwestie van een actie van de Italiaansche
vloot plaats.
De »Avanti" verneemt over de Italiaansche de
monstratie in de Egeïsche Zee, dat 'n scheepsdi-
v'sie, onder bevel van den hertog der Abruzzen,
estaande uit twee groote slagschepen en 4 tor-
Pedobooten, reeds tusschen de eilanden Cerigo'en
vt'eta styling heeft genomen.
Een tweede divisie, bestaande uit negen groote
slagschepen en drie onderzeebooten, onder bevel
van admiraal Aubry, bevindt zich bij Lemnos.
Een derde divisie is van Venetië vertrokken en
gaat eveneens naar Lemnos.
De landing op Mytilene, Chios en Rhodos, zal
Plaats hebben onder bescherming der derde divi
de-met troepen uit Padua, Venetië en Milaan.
Naar hetzelfde blad verneemt, is gisteravond
let stoomschip »Leonidas" uit de Egeïsche Zee
te Napels aangekomen. De kapitein rapporteerde
at hij in de Dardanellen vijf Turksche oorlogs
chepen en drie torpedobooten tegengekomen was,
vvaaruit men besluit, dat Turksche vloot met de
taliaansche strijden zol.
De correspondent van de »Eclair" te Rome,
Seint aan zijn blad, dat hij, na bij goed inge-
lchte personen intormaties te hebben ingewonnen,
Niettegenstaande de Italiaansche regeering de
Waarheid der geruchten omtrent een verzet van
°stenrijk tegen een actie van Italië in de Egeï-
Clie Zee, met de grootste beslistheid kan beves-
'gen lo. dat Oostenrijk reserves heeft gemaakt
aangaande de annexatie van Tripolis, 2o. dat
83)
Boeiende Roman.
(Naar het Franseh.)
ontzettende gedachtte kwam bij hem op
Dn eens gestikt was, eer hij hem vond.
feld overwo°g dat de schok hem ongetwij-
y 1 ln bezwijming had gebrachthij herinnerde
don1^0-0^ "*at Yersch gevallen sneeuw niet on-
beo5 *ngbaar is en de lucht niet afsluiter
sch ^us. ^ans ^at Mordy een langen tijd de
orsing zijner ademhaling kon doorstaan,
en h-- nmuwen Üver begon hij weer te peilen
het ®tiet een vreugdekreet uit, toen hij aan
dat luteincle van zyn karabijn iets hards voelde,
Zich Weerstand bood. Onmiddellijk wierp hij
g °P.de knieen, en met de handen krabbende,
hoe- 1J de sneeuw weg» die los was, daar ze
s Seen tijd had saam te pakken. Hij werkte
hief Zooveel inspanning dat hij de scherpe koude
t gewaar werd.
hietp611 een trechtervormig- gat van een
vin„ *eP gemaakt had, voelde hij onder de
Oos-pnKri Moi"dy's kruin. Hij groef van dit
beih vxr ^ecbt3 met de uiterste voorzichtig-
geemr,i a ^ad ^ij geheele hoofd des
pioyeerde van en uit de sneeuw bevrijd.
Oostenrijk bedreigingen heeft doen hooren, voor
geval Italië zou besluiten het oorlog-terrein te
plaatsen buiten de Ionische Zee.
Op deze laatste mededeeling heeft Italië ge
antwoord met een hooghartige protestnota, welke
de minister van Buitenlandsche Zaken, di San
Guiliano, gisteravond aan den Oostenrijkschen
gezant deed toekomen.
In Turkije is men van meening, dat de eilanden
Mytilene, Chios en Rhodos thans voldoende in
staat van tegenweer zijn gebracht, om zich tegen
een poging van de Italianen om er te landen
krachtig te kunnen verzetten. Onder bescherming
van den nacht hebben kleine zeilschepen van de
Kust van Klein-Azië er in de laatste veertien
dagen voortdurend troepen, schietvoorraad en
mondkost heen gebracht. Ook zijn de eilanden
van kanonnen voorzien. Een landing daar zouden
de Italianen niet zonder de hardnekkigste gevech
ten kunnen volvoeren. Anderen zijn echter van
meening dat de Italianen hun oog meer op de
kust van Syrië of op de golf van Saloniki gericht
hebben. Het zal wel spoedig blijken.
Het heet ook, dat de Turksche vloot niet lan
ger werkeloos zal blijven.
De correspondent van de »Frankf. Ztg." te
Konstantinopel is van meening, dat de uitbreiding
van de krijgsverrichtingen een ernstigen terugslag
zal hebben. De uitzetting van de Italianen uit
Turkije in menigte zal dan niet meer te vermijden
zijn, en het is de vraag, of het bij de ten uit
voerlegging van dien maatregel kalm zal toegaan
De dweepzucht en de geprikkelde stemming van
de Islamieten neemt een bedenkelijken omvang
aan en het is een wonder, dat de tucht totnogtoe
zoo goed gehandhaafd is. »De hartewond, die de
verblinde staatslieden te Rome Turkije willen
toebrengen, kan de gevaarlijkste nog sluimerende
instincten van de heele Islamietische wereld
wakker maken. Voor hare eensgezindheid levert
Egypte een doorslaand bewijs. De offervaardig
heid, die daar aan den dag wordt gelegd, gaat
alle verwachtingen te boven. Het Egyptische
comité onder leiding van den roerigen prins
Orsoem Toussoen heeft Vrijdag 1500 kameelen
met proviand en schietvoorraad naar Bengazi
afgezonden ook heeft het den geheelen dadeloogst
van het achterland van Bengazi en Tripolis opge
kocht, om er de troepen mee aan mondkost te
helpen."
In en om Tripolis.
De sTribuna" verneemt uit Tripolis, dat de
lurken en de Arabische stammen uit Tunis
evensmiddelen, ammunitie en geld verkrijgen
De nieuwe Turksche commandant van ongeregelde
troepen is voor Tripolis aangekomen. Voortdurend
worden in Tripolis nog verborgen wapenen en
ammunitie ontdekt, en hebben nog dikwijls aan
vallen in den rug plaats.
Uit Konstantinopel wordt aan de »National
Zeitung" geseind
De Porte heeft een bericht d.d. 10 dezer ont
vangen, dat op dien dag (Vrijdag) een gevecht
heeft plaats gevonden, waarbij 3800 bereden
Toearegs de Italianen hebben aangevallen. Dezen
Zijn gelaat was bleek als van een lijk. Zou de
man dood zijn
Feu mi luimde de sneeuw ter hoogte van de
borst weg, om de werking der ademhaling te
velgemakkelijken. Mordy stond overeind in de
sneeuw gepakt. Of hij nog ademde, was niet
te bespeuren.
Op goed geluk greep Ferrari een handvol
sneeuw, van die sneeuw welke bijna zijn dood
kleed was geworden, en wreef hem er duchti"
mee de wangen, het voorhoofd en den hals die
weldra hun bleekheid verloren eu rood werden.
Mordy liet een zucht, alsof hij ontwaakte hij
deed een poging om zijn oogleden te openen,
het gelukte hem ze op te heffen en hij zag met
den ontstelden blik van iemand, die niet weet
wat er gebeurd is, noch waar hij zich bevindt.
Ferrari, die geen lust had zijn verbazing
te genieten, hielp hem spoedig uit den droom.
„Gij zit of liever gij staat in de sneeuw ge
pakt. Toen ik u gezegd heb dat ik met u
verlangde te kouten, hebt gij de zaak zeer ver
keerd opgevat, gij trokt een revolver uit uw zak
en richttet ze op mijn borst.' Tegenover deze
onbeleefde handelwijze, zag ik mij in de noodza
kelijkheid u de revolver met een kogel uit de
hand te doen springen. Deze incidenten zult
gij u wel herinneren, niet waar
„Ziehier nu de verklaring van hetgeen er
volgde, waarvan gij niet veel begrepen schijnt
te hebben: mijn schot had een onverwachte
uitwerking ten gevolge, het maakte een sneeuw-
moeten 400 dooden en even zooveel gewonden
hebben verloren.
Uit Konstantinopel wordt d.d. 13 Nov. aan de
National Zeitung" geseind
De afgevaardigde van Tripolis, Sirhad, heeft
aan de Kamer geseind, dat de Arabieren samen
met de Turksche troepen thans den heiligen oor
log hebben uitgeroepen.
De sSabah" bericht dat de Fransche regeering
aan de Porte heeft beloofd, de kolonnes van den
gezondheidsdienst der Turksche Roode Halve
Maan zooveel mogelijk in alle opzichten tegemoet
te komen.
Aviateurs voor Turk ij e.
Naar de middageditie van de »Lokal Anzeiger"
verneemt, heeft c(£ Porte Fransche aviateurs ver
zocht, bij de troepen in Tripolis als verkenners
'n dienst te treden. Het contract loopt over zes
maanden, met een maandelijksch salaris van 10.000
francs. Na afloop van dezen termijn, worden de
aviateurs met de oprichting van een aviateurs-
school te Constantinopel belast.
In Tunis.
Uit Tunis wordt aan de „National Zeitung"
geseind
De stad is kalm alleen de Italianen zijn nog
Wat opgewonden. Inboorlingen hebben den gou
verneur stukken doen toekomen, die blijk geven
van hun loyale houding. De plaatselijke bladen
eischen een versterking van het garnizoen.
Uit een dagboek.
De »Vossische Ztg." bevat een uittreksel uit
een belangrijk dagboek uit Tripolis.
De schrijver van dit dagboek is den 4den No
verfiber naar een klein buiten gereden, dat hij in
de oase bezit. Hij vindt zijn huis door bersaglieri
bezet. Van de oase vertelt hij dan, het is een
ideaal terrein voor de guerilla. Gedurende 2 uren
heb ik in de buurt ongeveer 15 Turksche grana
ten zien inslaan, die in de nabijheid van de Italiaan
sche stellingen ontploften. Indien zij geen schade
hebben aangericht, dan ligt dat daaraan, dat de
stelling zich tusschen twee zeer uitgestrekte mu
ren bevindt. Ik heb den indruk, dat de Turken
zeer goed van de plaatsligging op de hoogte zijn
en tamelijk goed schieten. Van beide kanten
duurde het geschutvuur ongeveer den heelen dag
voort. Geen van beide legers kan de uitwerking
van het vuur waarnemen. Ook de vliegtuigen
der Italianen zijn niet in staat, noemenswaardige
verkenningsvluchten te volbrengen over de in de
oase gekampeerde Turksche troepen.
Verder moet worden vermeld, dat 3 dagen ge
leden en gisteren granaten tot in de stad vlogen.
Eén ontplofte zelfs bij den konak, waarin de opper
bevelhebber woont.
Uit gesprekken met Italiaansche officieren kan
men opmaken, dat ook zij van meening zijn, dat
de oase slechts met de bajonet kan worden ver
overd en dat het voortdurend artillerie- en infan-
terie-vuur doelloos verspillen van schietvoorraad
is. Ook daarover zijn ze het eens, dat bij de
uiterst taaie houding van de Turken en Arabie
ren de bestorming groote verliezen zal kosten.
De gezondheidstoestand van de troepen laat te
val los, die mijn vorige losbrandingen tegen
den een of anderen hinderpaal opgehoopt had
den Deze lawine bedolf u zoodanig dat gij
nu daar in de sneeuw geplant zijt, als een
alledaagsche asperge, die men op nieuw in den
grond heeft gestoken. De vergelijking is weinig
vleiend, ik geef het toe, maar ze is juist."
„Gij moest m(j maar liever bevrijden 1" zei
Mordy.
„O! .dat hangt van veel zaken af, mijnheer
de barón Plock."
„Wat! zijt gij soms voornemens mij hier te
laten sterven?"
„Dat hangt van u af, van uw gehoorzaamheid..
„Van mijn gehoorzaamheid?"
„Ja! De lawine heeft de samenspraak on
derbroken, die ternauwernood begonnen was
Wij zullen ze voortzetten of beter gezegd
ze beproeven."
sik zal geen woord met u wisselen, tenzij gij
mij uit deze sneeuw helpt, die mij gevangen
houdt."
„U hieruit helpen, om met den dood bedreigd
te worden! Neen, neen Nu gij met armen en
beenen gebonden zijt, zou ik wel dwaas zijn u
te bevrijden. Gij hebt veel .te hooge preten
tion, waarde baron, veel te hooge voor den
nederigen toestand waarin gij verkeert. Bedenk
dat gij, tot machteloosheid gebracht zijnde, een
meer bescheiden toon moet aanslaan: Ik raad
u dit in üw eigenbelang. Welnu luister naar
hetgeen ik u ga zeggenik zal u een reeks van
wenschen oveiDe cholera heeft reeds op één dag
tot 25 offers toe geëischt. Ook woeden buikloop
en koorts. De buikloop is voornamelijk het gevolg
Tan het gebruik van dadels, die zelfs de vrij sterke
Italiaansche magen soms te machtig zijn.
Den 5den November schrijft hij De cholera
breidt zich uit. In het Jodenkwartier zijn van
daag 22 sterfgevallen voorgekomen. Nog meer
sterfgevallen moeten voorgekomen zijn onder de
Arabieren die in de moskeeën, scholen en kara-
vanserails zijn ondergebracht. Over de sterfge
vallen onder de troepen krijgt men geen bijzon
derheden te weten. Het uiterst ruime, vroegere
Italiaansche weeshuis, dat als militair hospitaal
dient, is meer dan vol en omgeven door tenten
en barakken, waarin de nieuwe zieken worden
ondergebracht.
De linkervleugel van de Italianen, die zich
uitstrekt van Sjara Sjat over Sokra naar Mesri,
en die reeds eenmaal is achteruitgedrongen, is
nog steeds zwak bezet, en zal, naar de algemeene
meening, een krachtigen aanval moeilijk kunnen
weerstaan.
Morgen is het 7 dagen geleden, dat de eerste
Turksche granaten, afkomstig uit een batterij berg-
artillerie, in de stad vielen. Niettegenstaande
dagelijks met 3 vliegtuigen verkenningsvluchten
plaats hebben, kon men de stellingen van de bat
terij nog niet vinden, laat staan deze tot zwijgen
te brengen.
Den 6den November schrijft hij Uit de ge
prikkelde opmerkingen van verscheidene officieren
van den staf kan men opmaken, dat de besluiten
van den opperbevelhebber niet steeds vrij zijn van
niet-militaire invloeden. Reeds sinds bet begin
der vijandelijkheden heeft men met eenige poli
tici te maken, w.o. in de eerste plaats een be
kende socialistische afgevaardigde uit Cicilië.
Schermutselingen en gevechten hebben nog
slechts plaats op den linkervleugel van de Italianen,
die van het begin tot het eind in de de oase ligt.
Officieren, die in mijn woning zijn ingekwartierd,
spraken van een oprukken van groote Arabische
troepenmachten. Vliegers zouden die hebben ge
zien. Ook zij zijn zich bewust van den ernst van
den toestand, waarin hun vleugel door een aige-
meenen aanval zou kunnen worden gebracht.
De stemming onder de troepen is niet zoo goed
meer als in het begin. De mannen klagen er
algemeen over, dat zij in 3 weken geen oogenblik
zijn afgelost, en dag en nacht in hun stellingen
moeten liggen. Ook de bewoners van de stad
schijnen nu eindelijk te begrijpen, dat de Italiaan
sche troepen nog een harde noot zullen hebben
te kraken en dat de Turksch-Arabische troepen,
hoewel zij half verhongerd zijn, het uithouden.
Van officieren van gezondheid heb ik gehoord,
fiat vandaag 58 Arabieren aan cholera zijn ge
storven. De ziekte breidt zich uit. Van stads
reiniging is geen sprake] meer het vuil hoopt
zich in de straten op en slechts, dank zij den
sterken regen van de laatste dagen, kan men zich
nog op straat wagen.
Dan vermeldt de correspondent nogNoch offi
cieren, noch manschappen weten hier in de oase
vragen stellen, waarop gij mij op de meest
waarheidlievende, juiste, stellige wijze moet
antwoorden. Voor het geval dat gij voornemens
mocht zijn mij te bedriegen dient de waar
schuwing dat ik de meeste antwoorden, welke
gij op mijn vragen te geven hebt, reeds ken.
Bij den kleinsten leugen, dien gij u veroor
looft.
„Zult gij mij het hoofd met een revolverschot
verpletterenviel Mordy op bitteren toon in de
rede. „En inderdaad de voltrekking van dit
bedrijf zal u gemakkelijk vallen, omdat ik mij
niet kan verdedigen. Het zal u met roem
overladen."
„Geen beroep op een soort gevoeligheid, die
ik niet bezit I" hernam Ferrari op een strengen
toon. „Als een boer een wolf in een strik
vangt, maakt hij hem af: hij bevrijdt hem niet
om den ijdelen roem te hebben, hem in vrij
heid te bevechten. Eveneens zal ik met u
handelen want gij zijt een vennijnig dier en ik
wil niet gebeten worden.
„Maar gij hebt mij niet uit laten spreken. Ik
hervatbij den kleinste leugen, dien gij u
veroorlooft zal ik eenige handenvol sneeuw op
uw hoofd werpen en heengaan. Gij zult van
koude omkomen „maar vooraf zal de groote
gier, die daar boven ronddraait en zich reeds
onthaald heeft op de door mij gedoode duiven,
zich op uw hoofdschedel komen neerzetten hij
zal u de oogen uitpikken en het vleesch van de
wangen scheuren." Wordt vervolgd.)
