Dagblad voor Schiedam en
EERSTE BLAD.
De Financier.
34ste Jaargang.
Zaterdag 18 November 1911.
No. 10173.
Dit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd
Zondagsblad.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Boitenlattdsch Nieuws.
De oorlog tusschen Italië
en Turkije.
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit Wad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent°en'per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50,
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 1—6 regels 0.92elke regel daarboven lÖQent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend,
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
hjke overeenkomsten aan-gegaan.
Telefoonnummer 85, Postbus no. 39.
Schietoefeningen.
De Burgemeester van Schiedam,
brengt, op verzoek van den heer Commissaris der
Koningin in deze provincie, het volgende bericht
ter kennis van belanghebbenden bij de scheep
vaart
Schietoefeningen by Naarden en Blaricuin
Zuiderzee.
Volgens mededeeling van den Minister van
Oorlog zulle» op 20 November a.s. en voor zoo
veel noodig volgende dagen oefeningen met ge
schut worden gehouden van at de Meent onder
Blaricum, van af' den Oostdijk nabij Naarden en
van af den Vestingwal van Naarden.
Op de dagen, dat gevuurd wordt, zullen roode
vlaggen waaien op den Zuiderzeedijk, aan het
einde van de Gooyergracht en bij den Maatweg,
nabij Oud-Valkeveen en op het Werk Ronduit,
terwijl het stoom vaartuig «Pampus" gelegen zal
zjjn 5000 M. noordwaarts van de monding van
de Eem, of 5000 M. noordwaarts van Üud-Valke-
Veen, welk vaartuig desgewenscht hulp zal ver-
leenen om schepen uit den onveiligen sector te
verwijderen.
Bij het schieten van af de Meent onder Blari
cum moet als onveilig worden beschouwd het
gedeelte zee gelegen tusschen de Eemmonding,
een punt 5000 M. noordwaarts daarvan en de
hoogergenoemde vlag aan de Zuiderzeedijk bij den
Maatweg; bij het schieten van af den Oostdyk
bet gedeelte zee tusschen Muiderberg, een punt
i 5000 M. Noordwaarts van de roode vlag bij
Cud-Valkeveeu en deze vlag.
(Zie «Ned. krt." No. 312.)
Schiedam, 18 November 1911.
De Burgemeester van Schiedam
M. L. HONNERLAGE GRETE,
In Tripolis.
In „Pctermaans Mitteilungen" van November
beschrijft EwaM Ban se, een uitstekend kenner
van Tripoli, de moeilijkheden van een oorlog
111 het binnenland voor invallers' ,ein verdedigers
beiden. Wij geven het voornaamste van dat op-
Wel weer.
bij de oase, die zich' van de kust slechts ten
boogste 5 K.M. naar bet Zuiden, maar van West
ruuir Oost wel 20 K.M. zer uitstrekt, sluit zich
1,1 (blett Zuiden de dujmengordel aan, die ongeveer
^0 K.M. bnefeid is en een voortreffelijke gelegen-
hemd zou bieden, om Eunopeestihe troepen, die
aia& zulk eten moejelijk begaanbaar terrein niet
Boeiende Roman.
(Naar het Franseh.)
86)
«Gij zijt dus tien minuten voor zestenuwent
teruggekeerd. Wat voerdet gij uit in uw apar
tment?"
«Ik nam het voor myn reis benoodigde lin-
heeg°«6C* ^leeren en schoeisel en ging toen
»Hoe lang vertoefdet gij in uw appartement?"
ȕien, hoogstens vijftien minuten."
Zoodat het niet later dan zes uren was,
°e^ gij trap afkwaamt?"
"Zoo laat moet het geweest zijn."
«Gaaft gij de huisbewaarster kennis van uw
Vei'trek?"
bevond zich niet in haar logemaar
Ze'gd 61 geweest, dan had ik toch niets ge-
v^art11?" deedt toen gij weer op de straat
Th"iw Sing naar de rijtuigenstatie der rue du
stad a-8' toevabig was by den kiosk van den
iondei" geen rijtuig te krijgen ik liep nu
ik 1 Haar de straat Mademoiselle. Daar vond
huurkoets. Ik stapte er in en liet mij
geiwepd zijn, een tijd lang op te houden. Water-
puttejn vindt men hier maar weinig' én deze be
vatten maar w,einig water, zoodot hjojnderd man
ze| spoedig zouden uitputten,
Op diejn duinengordel volgt naar h|e<t Zuiden toe
de( Dzjefar a-steppe, een vlak, liier en daar licht
golvend land, dat langzaam paar het Zuiden op
loopt en gemiddeld 50 tot 70 K.M. breed is.
,D|q Dzjefara, biedt voor ©en opmarach geen ter-
reinmoeilijkheden (als men de misschien al met
bergwater gevulde stroombeddingen (oeïdan) niet
m©)0 wil tjelten), bezit vermoedelijk veld weide-
plaptsien, maar slechts heel weinig bjefbouwde ak-
kefis pn zeer weinig waterputten.
De Dzjqbel, die dan volgt, verheft zich met
steile, honderd en meer meters hooge kanten
ten N. van de Dzjefara ©m is langb steile, kron
kelende stroombeddingen, vooral met kameelen,
feleehts zeer moeielijk te beklimmen. Hij is be
groeid met olijfbosschen (dadelpalmen ontbreken
er, omdat er te weinig regen valt), vruchtbommen
cn velden, wieishalve de bevolking op sommige
plaatsen wpt dichter bij©enw,oont, in rotswonin-
getn zooals in Armenië. Hier in dep Dizjebel, welks
dalic|n ©n heuvelachtig voorgebergte eens het door
landbouw welvarende zwaartepunt van Tripoli-
tanië moeten vormen, op zijn© poetsen en in
zijne kloven moet het voornaamste verzet teg'en
dq Italianen georganiseerd worden. De dalen zijn
gelmakkelijk te verdedigen, vooral .omdat ruïnes
van oude; IlomcinscJhe stuwdammen ze doiorkrui-
s©n; de wanden kunnlen anders dan door de
dalen van de bergstroompjes niet heklommen
worden zielfs door de Alpjagers niet in noemens
waard aantal. Hier moeten de: Turksche regi-
meinten met de steeds gewapende inboorlingen
een stelselmatige verdediging voeren; en Banse
gelooft, dat de Italianen hen van daar alleen
allejqn kunnen verdrijven door hen uit te hon
geren of dopr ingewikkelde omtrekkende hewer
gingen in oostelijke richting. In ,elk g^val zal
deze bergooriog welken of maanden moeten duren.
Maar men kan dan pok zlegglen, dat het bezit
van den Dzjehel de Italianen tot meesters van
h'qt heel© land maakt.
Waar willen de Italianen echter in zulk een
langen tijd water vandaan krijgen? De Moham
medanen zullen wel zoo verstandig zijn, om de
bronnen va,n de Dzjefara en van het voorge
bergte van den Dzjehel toe te werpen of fe
Vqrgiftigejn. De Italianen zullen dus h'un water
van de kust mee moeten nemen. 'Op een reis in
Tripolitainië moet men voor vijf man, eni vijif ka
meelen tten minste -een kameel extra voor het
vervoer van water rekenen. Telt mén daar de
'kamqelen voor hot meenemen van pno.vj and bij1,
dan komt men op 12.000 kameelen voor den
trein van een troepenmacht van '40.000 man.
Die, kameelen zullen voortdurend van het bin
nenland naar de kus t heen en weer moeten trek
ken. Nu komt echter de moeilijkheid waar het
water vandaan glelhaald moet Vorder^, Het pomp-
station bij Boemel ia na is ten eenmale onvol
doende voor liet leger. De tankschepen moeten
bef water onophoudelijk uit Italië aanvoeren. Hoe
nu echter, als bij de winsterstormen het binnen-
loopetn in de haven twee of drie weken lang
onmogelijk is, zal 't mogelijk zijn tot den rand
van de woestijn door te dringen.
Uit Tripolis wordt geseind
De rivier Medjoein, door de stortregens gezwol
len, heeft de loopgraven der Italianen bij de
Boemeliana-putten weggespoeld en heeft zich
vervolgens een weg gebaand door de stad naar
zee. De troepen zijn genoodzaakt geweest hun
stellingen naar achteren te schuiven.
Uit Tripoli wordt aan de «Lokal-Anzeiger"
geseind
Zondagmorgen werd de bezetting van Sjara
Sjat door slechts 20 Turksche infanteristen aange
vallen. Zij werden natuurlijk teruggeslagen.
De oase Ain Zara, die eenige kilometers weg
ligt, werd door de Italiaansche artillerie beschoten»
maar zonder succes, omdat de Turken en Arabie-
:ich daar niet meer ophouden, maar in de
ren
naar de bureelen der straat Drouot brengen,
waar ik mij naar het particulier bureel van
mijnheer Wegrow begaf.
«Waarover liep uw gesprek
«Mijn patroon beval mij aaii te Genève op
grooten voet te leven en mij in niets te be
krimpen. ten einde den heeren Raab en Zorn-
dorf vertrouwen in te boezemen
„Hij gaf u geld mee
Hoeveel
„Tienduizend frank 1"
„Bleeft gij langen tijd bij Wegrow?"
„Tot half acht of kwart voor acht."
„En toen
„Liet ik mij naar het station van Lyon bren
gen, gaf mijn valies af aan den portier, bestelde
mijn diner aan het buffet en nam den trein
van kwart over negen uren.
„Kent gij het nummer van het rijtuig dat u
van den bazar Le Sultan naar de statie van den
boulevard Grenelle, en van het andere dat u
van de straat Mademoiselle naar het station
van Lyon bracht.
Ik lette er niet opalleen merkte ik dat
beiden aan de maatschappij L'Urbaine behoor
den."
„Zou het nummer van ten minste één uwer
rijtuigen niet in den zaK van uw overjas te
vinden zijn
„'tls mogelijk."
„Gij moet dit nazien en als gij de biljetten
oase bij de kust vlak bij het Italiaansche front.
Op het oogenblik zijn alle 6 vliegtuigen on
bruikbaar, daarom stijgt iederen dag een kabel
ballon omhoog.
Zondagmiddag zonden de Italianen 6 voorname
burgers van Tripoli, met Seiman-bei als woord
voerder, naar de Arabieren om met hen te onder
handelen. Zij brachten woordelijk het volgende
bescheid «Voor ons is naast elkaar geen plaats
wij moeten sterven of gij".
Bij de Turken heeft zich de afgevaardigde van
Fazzan gevoegd. 11 y bracht 800 kameelruiter me
de en eenige duizenden bereden en niet-bereden
inboorlingen uit het Zuiden, benevens ruimschoots
proviand, in het bijzonder paardenvoer, waaraan
gebrek was.
Het eenige telegram, dat verder nog uit Tri
polis is ontvangen, is er een van Stefani, het offi
cieuze Italiaansche nieuwsagentschap.
„In den nacht van Dinsdag op Woensdag
zoo meldt het en gedurende den dag van
Woensdag is geen aanval gedaan. Het is regen
achtig geweest. Men weet de volkomen werk
loosheid van de Turken, na hun roerigheid van
de laatste dagen, niet te verklaren.
Een boodschapper, die uit Aïn-Zara is geko
men, bevestigt de samentrekking van Turksche
en Arabische troepen in de oase. Hij heeft hooren
spieken van 25 kanonnen. De cholera maakt on
der de Arabieren vele slachtoffers. De boodschap
per heeft vijftig onbegraven lijken zien liggen.
De Turken zouden groote verliezen geleden heb
ben. Volgens andere boodschappers, verspreidt
men in het Turksche kamp het bericht, dat er
binnenkort een invloedrijk hoofd uit Syrië met
6000 ruiters zal aankomen. De boodschappers mel
den eveneens, dat de Turksche troepen Garian
en Azizia verwoest hebben en dat de cholera
daar heerscht.
De gezondheidstoestand van de Italiaansche
troepen is uitstekend. Het aantal zieken bedraagt
minder dan 1 pet. van de ge heele sterkte. Ook
van die ritten vindt, ze mij geven."
„Iets van een on willigen glimlach teekende
zich om Mordy's mond. Ferrari merkte het
en zei;
„Gij denkt niet te zullen doen wat ik u ge
last Gij bedriegt uHerinnert gij u dan
niet meer hetgeen ik u zoo even heb medege
deeld dat ik op de hoogte was van uw ver
leden in Oostenrijk. Ik ken uw gerechtelijk
dossier; het is zeer bezwaard."
„Mordy's gelaat ontstelde en hij riep hem
toe
«Zijt gij dan een agent dei Oostenrijksche
politie
Ferrari's raadselachtige antwoord luidde
„Niet zoo nieuwsgierig, mijn waarde!"
De landonderzoeker raadpleegde, met zijn
notitieboekje in de hand, de mededeelingen,
welke Odon Wegrow den politie-agent Leo Re-
nard verstrekt had en die welke Stephan Mordy
hem nu gaf. Verschillende gevolgtrekkingen
vielen te maken. Al dadelijk sprong de tegen
stelling in het oog, dat de bankier beweerd had:
zijn gefimployeerde was uit eigen beweging ver
trokken, terwijl deze laatste betuigde, dat hij
door zijn patroon naar Geneve gezonden werd.
Het gesprek tusschen den gewaanden baron
Plock en de bankiers Raab en Zorndorf gehou
den, bevestigde deze laatste verklaring.
„Vervolgens Mordy rekende niet op een zoo
spoedig vertrek. Hij wist des morgens niet dat
hij daartoe in den loop van den dag order zou
het aantal zieke inboorlingen beloopt maar on
geveer 70. Zij worden in de stad zelve verpleegd.
Te Tobroek zijn schoten tusschen de voorpos
ten gewisseld. Er zijn daar versterkingen aan
land gezet,
Bij Derna is het tot een kleine botsing tusschen
patrouilles gekomen. Ook daar zijn versterkingen
geland",
De Italiaansche afgevaardigde Felice is zoo vol
vertrouwen, dat hy meent, dat het den Italianen
gemakkelijk zal vallen, do Turksche strijdkrach
ten te Aïn Zara te omsingelen en dan geheel
in de pan te hakken of tot overgave te dwingen.
„Dan staat voor de Italiaansche troepen de weg
open, waarlangs zij zonder groote gevaren den
Dzjehel Garian kunnen bereiken".
Als de Italianen zoo gemakkelijk een schitte
rende overwinning kunnen behalen, zal de Itali
aansche opperbevelhebber zeker niet lang wach
ten, met den raad van den strategischen afgevaar
digde op te volgen. Het zou echter weieens krui
nen blijken, dat die overwinning niet zoo heel
gemakkelijk te behalen is en dat de Turksche
bevelhebber niets liever zou zien dan dat de
Italianen in goed vertrouwen buiten hun verde
digingswerken kwamen en eei} eind buiten de stad
oprukten.
Een telegram uit Rome van het «Berl. Tage-
blatt" meldt
De «Tribuna" en de «Corriere d'Italia" eischen
van de Italiaansche regeering onmiddellijk maat
regelen tegen de gevaarlijke smokkelarij van oor
logscontrabande over Egypte en Tunis naar Tri
polis. Uit Egypte en uit Tunis gaan voortdurend
door middel van een prachtig georganiseerden
smokkeldienst groote hoeveelheden ammunutie en
levensmiddellen naar de Turksche legers in Tri
polis. Het centrum der smokkelai ij is een Turksch
militair station aan de Egyptiscii-Tripoluaanscne
grens en het Tunesische eiland Hjerba. Van beide
richtingen komen voortdurend Turksche officieren
in groot aantal naar Tripolis, om de rijen der
oorlogvoerenden te versterken. Alleen uit Egypte
zouden 300 Turksche officieren, die tegelijkertijd
overbrengers waren van groote geldsommen, het
Turksch-Arabische leger bereikt hebben.
Aan een artikel van den te Tripolis woonach
tige dr. Kraus is het volgende ontleend
Naar mijn meening is het voor de Italianen
niet voldoende, dat 't oorspronkelijke troepenaan
tal verdubbeld wordt, om aan den oorlog in Tri
polis werkelijk te kunnen beginnen, want vele
der nu nieuw aangekomen troepen beteekenen
geen vermeerdering, maar slechts een aanvulling
der verliezen, die de gevechten, de cholera en
andere ziekten in de rijen der eerst-aangekomen
aangericht hebben. Bij nauwkeurige beschouwing
van den stand van zaken komt men tot de con
clusie, dat de Italianen in 't kleine gebied, dat
zij rondom Tripolis bezet hebben, zoo goed als
belegerd zijn. Voortdurend hebben zij de beschut
ting der oorlogsschepen noodig. De Italianen wil
len Tripolis veroveren, maar dan vraagt men zich
onwillekeurig afwaarom zijn zij dan in meer
ontvangen. Eerst te twaalf uren had Wegrow
zijn wil kenbaar gemaakt. Waarom verzweeg
hij deze omstandigheden voor de justitie
„Toen Wegrow u den 15n September kennis
gaf dat gij dien eigen avond moest vertrekken,"
vroeg Pietro Ferrari, „gaf hij toen de reden op
dezer overhaasting
„Hij zei mij, dat hij zoo pas een telegram
van mijnheer Stanislaus Gonda ontvangen had,
inhoudende dat hij met genoegen het onder
nemen zag van onderhandelingen betreffende
het oprichten van een syndicaat. Wij moeten
van deze goede stemming gebruik maken,"
voegde mijn patroon erbij, „want mijnheer Gonda
is ongestadig."
„Liet Wegrow u dat telegram zien
„Neen."
Weer verdiepte zich Ferrari in zijn overpein
zingen.
„Heeft Mordy in al zijn woorden de waar
heid gezegd 't Is waarschijnlijk, want hij
geeft over het gebruik van zijn tijd zulke
omstandige en gemakkelijk te bewaarheden
bijzonderheden dat het niet te verwachten is
dat hij liegt."
OSiordt vervoladl.
„Ja."