Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
EERSTE BLAD.
34ste Jaargang,
Vrijdag 1 December 1911
\n. 10184
Dit nummer bestaat uit TWEE
bladen.
Britwiliidick Nieuws.
De oorlog tusschen Italië
en Turkije.
Verspreide berichten.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan p#s Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 16 regels 0.92elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
In en om Tripolis.
Te Konstantinopel is nu een ambtelijk telegram
van Nesjat-bei, den bevelhebber der Turksche
troepen in Tripolis, bekend gemaakt, dat aan
merkelijk van de lezing van Stefani betreffende
het gevecht van Zondag afwijkt. Nesjat-bei seint
dd. Maandag
»Een gecombineerde Italiaansche brigade begon
gisterenochtend een aanval in de richting van
Ain Zara, om onze terugtocht-linie af te snyden.
Ten gevolge van ons hardnekkig verzet trok de
vijand 's avonds naar zijn vroegere stellingen terug.
Daar onze terugtocht bedreigd was, lieten wij ons
bataljon naar Soek-el Dzjema teruggaan. Afdee-
lingen van den vijand rukten tot Henni op. De
verliezen van onze vrijwilligerstroepen waren on
beteekend. De vijand leed groote verliezen."
Dit sobere telegram van den Turkschen bevel
hebber geeft voor het eerst een goeden-indruk
van het krijgsplan, de Italianen Zondag hadden
ontworpenZij hadden de Turken en Arabieren
tusschen de beenen van een tang willen, waarvan
het eene been zich langs den weg naar Aïn-Zara
moest uitstrekken en het andere voorbij Arnroes
tot Soek-elüzjema zou loopen. Daarna zouden de
twee uiterste vleugels zich in den rug van de
Turken vereenigd hebben. Dit plan is mislukt,
omdat de zuidelijke vleugel op een hevig verzet
stuitte en niet vooruit kon komen, terwijl de
Turken door bijtijds Soek el Dzjema te bezetten,
zich ook tegen een omtrekking door den noorde
lijken vlegel der Italianen vrijwaarden. Daar
Nesjat-bei zegt, dat de Italianen, die in de rich
ting van Aïn-Zara optrokken, 'avonds hun vroe
gere stellingen weer hebben ingenomen, lijkt het
nog zeer onzeker, of het fort Mesri werkelijk in
handen van de Italianen gebleven is. Aan den
anderen kant moet men echter aannemen, dat de
Italianen juist meer naar het Noorden, bij Henni,
beter vooruit zijn gekomen, zoodat het zeer goed
mogelijk is, dat het fort Henni wel in hun macht
is. Maar men zal nadere berichten moeten af
wachten voor men een definitief oordeel kan
vormen. In elk geval zullen de Italianen een stuk
terrein in de oase ten Oosten van de stad gewon
nen hebben. -
Het bataljon, waarvan in het telegram van
Nesjat bei sprake is, is gevormd uit.de geregelde
Turksche troepen, de vry willigers zyn de Arabische
hulptroepen.
Een telegram van Stefani dd. Woensdag uit
Tripolis meldt:
»Eenige geweerschoten uit de oase, die het
werk van de Italiaansche troepen moesten hin
deren, daargelaten, is er niets nieuws gebeurd
Het werk schiet flink op. Verschillende verken
ningen van de troepen en van de vliegtuigen
hebben aangetoond, dat de stelling van de geheele
vijandelijke leger verplaatst was."
Deze laatste opmerking klinkt tamelijk naïef en
maakt niet den indruk, dat de Italianen veel ter
rein gewonnen hebben. Want anders zou de ver
plaatsing van de stelling der Turken van zelf
sprekend zijn. Met »het werk" zal wel het graven
v&n nieuwe schansen bedoeld zijn.
De Tripolitaansche correspondent van de ïLokal-
Anzeiger" zet zyn verhaal van den stryd om
Tripolis voort.
Hy seint het volgende
Zondagmorgen om 10 uur werd de Italiaansche
flag op het fort Mesri geplant. Onmiddellijk wer
den er schietvoorraad en kanonnen heengestuurd
ea een telefoon er heen aangelegd. De aanval van
de bersaglieri op het fort was zoo schitterend ge-
Weest, alsof hy op het exercitie-terrein was uit
gevoerd. Om 1 uur 's middags deden de Turken
een tegenaanval, die mislukte. In de schemering
trokken de Italianen zich in hun oude verster
kingen terug.
Maandag werd een nieuwe opmarsch van den
hfteien Italiaanschen vleugel en het centrum on
dernomen. Er werd een groote overmacht aan het
werk gezet, n.l. twee gecombineerde brigades
met berggeschut en genietroepen op den linker
vleugel, terwijl het centrum even sterk was en
met veldartillerie en ruiterij den aanval opende,
's Morgens om acht uur deden de Arabieren een
schitterenden aanval op de Italiaansche infanterie,
die in het zand voorwaarts rukte. De Italianen
trokken Kasr el Henni door, onder voortdurende
gevechten. Ook in het osten moest ieder huis,
iedere tuin, iedere muur op zichzelf veroverd
worden. Met verbitterde hardnekkigheid en onder
voortdurend geschreeuw lieten de Italianen hun
tegenstanders niet los. De Turken vochten zwij
gend en onzichtbaar bij hun kanonnen en maak
ten het in lange tirailleurslinies der voorwaarts
rukkende Italianen zeer lastig. Zoowel de Italia
nen als de Turken legden buitengenwoon veel
moed aan den dag. De strook, die de Italianen
in deze twee dagen gewonnen hebben, is ten Oos
ten van Tripolis van 400 tot 600 meter en in
het Zuidoosten 1500 meter breed.
Volgens een oppervlakkige schatting zijn gedu
rende den strijd 1000 Italianen buiten gevecht
gesteld.
Dinsdagmorgen vielen de Italianen weer aan.
De Turken hadden zich des nachts in hun stel
lingen verschanst. Het gevecht was zeer hevig en
duurde tot den middag.
Hier eindigt het telegram. Over den uitslag
zegt de correspondent niets.
Aan de „Lokal-Anzeiger" wordt uit Konstanti-
nope] geseind:
Nesjatbei meldt:
Wij zijn gedwongen, ons voor de overmacht van
den vijand terug te trekken en de Italianen lang
zamerhand tot aan den rand van de woestijn het
veld te laten.
De Italiaansche vloot in actie.
Uit Perim wordt geseind:
Een Itajiaansch oorlogsschip beschiet het fort
Sjeich Said.
Naar de „Morning Post" uit Konstantinopel
verneemt, heeft de Porte aan de mogendheden
meegedeeld, dat als Italië poogt zich een door
tocht door de Diardanellen te banen, Turkije ver
plicht zal zijn, de Diardanellen voor handelssche
pen te sluiten, de verantwoordelijkheid waarvoor
Turkije aan Italië laat.
Naar verluidt hebben sommige mogendheden
dientegengevolge weder getracht vredesonderhan
delingen tusschen Turkije en Italië aan den gang
te brengen, maar de Porte blijft er bij1, dat geen
vrede mogelijk is, tenzij Italië de souvereinitoit
van Turkije over Tripolis erkent.
Naar men zegt, is de Russische Zwarte-Zee-
vloot van Sewastopol vertrokken, hetgeen met de
Dardanellenkwestie in verband wordt gebiecht.
Versterkingen.
De Corriere della Sera verneemt uit Rome, dat
een groot aantal zware vestingkanonnen dezier
dagen naar Tripoli zullen vertrekken. Luitenant
Baldassare, van de centrale artillerieschool, zal
op de opstelling toezicht houden.
De twee oude kruisers „Lepanto" en „Italia,"
die nog slechts als transportschepen dienst de
den, worden ook van zware kanonnen voorzien
en zullen binnen tien dagen naar het oorlogs
terrein vertrekken, waar zij als wachtschepen ge
bruikt zullen worden, om de bezette kuststeden
te beveiligen en de groote schepen, die elders
noodig zijn, te vervangen.
Bengazi.
Naar de „Standard" van Malta verneemt, vertelt
een brief uit Bengazi, dat de Turken en Arabieren
dagelijks verwoede aanvallen doen op de Ita
liaansche stellingen te Derna en Tobroek en do
verliezen aan weerszijden aanzienlijk zijn, maar
de beslissende strijd zou eerlang bij Bengazi, wor
den verwacht, aangezien Enver bei er een be
langrijke krijgsmacht met 30 kanonnen heeft sa
mengetrokken. Naar het heet, houden de Italianen
een tweede bombardement van Bengazi voor on
vermijdelijk, hetgeen zou neerkomen op alge-
heele verwoesting van de stad.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
naar Livadia begeven om met den tsaar te c'on-
fereeren.
ZWEDEN.
De verkiezingen voor de Eerste Kamer zijn afge-
loopen. De nieuwe Kamer 'bestaat uit 87 leden
van de rechterzijde, 51 liberalen en 12 sociaal
democraten.
De oude Kamer bestond uit 116 leden van do
rechterzijde, 30 liberalen en 4 sociaal-democra
ten,.
ENGELAND.
- Do onderhandelingen tusschen de Engelsche
regeering en de Iersche partij over de invoering
van Home Rule, schijnen op het doode punt
gekomen te zijn. De moeilijkheden moeten gezocht
worden in de kwestie dor invoerrechten en ac
cijnzen, Redmond weigert een maatregel te aan
vaarden, waarbij Ierland beroofd wordt van het
recht om invoerrechten en accijnzen te vorderen
op de wijze, waarop het dit goed en nuttig acht.
Een ander deel der Iersche partij gaat hierin
niet met Redmond mede en men verwacht pen
scheuring onder de Ieren.
Er gaan geruchten van een leening voor
den vlootbouw van 30 millioen pond Sterling.
Het is zelfs mogelijk, dat een n<jg grooter bedrag
zal worden uitgetrokken, waarvan een groot ge
deelte zal dienen, om geschikte dokken voor
Draednoughts te bouwen.
FRANKRIJK.
- De gewoonlijk uitstekend ingelichte Parijsche
correspondent van het „Journal de Genève" te
legrafeert aan zijn blad: „Sir Edward Grey beeft
verklaard, dat tusschen Frankrijk en Engeland
geen enkele verbintenis bestaat, die niet reeds is
gepubliceerd. Men heeft daaruit opgemaakt, dat
geen militaire conventie tusschen de beide lan
den bestaat. Dit is volkomen waar; maar men
zal daaruit niet moeten afleiden, dat Frankrijk
en Engeland nooit do mogelijkheid hebben inge
zien om hun krijgsmachten te vereenigen. Ziehier
nauwkeurig, hoe de toestand.is: Zoo dikwijls de
oorlog min of meer dreigend scheen, hebben de
beide regeeringen elkander voor een beperkt tijd
vak wederzijdsehen steun van hun troepenmacht
beloofd. Dit was het geval in den loop van het
najaar van 1905, tijdens het incident der deser
teurs van Casablanca in 1908 en ook nog in
dit jaar. De „entente cordiale" is een zoo lenig
instrument geweest, dat, zoo dikwijls de omstan
digheden het schenen te eischen, het tot een
mondelinge overeenkomst betreffende wederzijd-
sche krijgshulp kwam, die geldig zou zijn voor 'den
duur van de crisis, waarvoor zij werd veredsebt.
Telkens ook werden zeer preciese gedachtenwis-
sefingen gehouden over het gebruik van de krijgs
machten der beide natie."
RUSLAND.
Aan het „Berliner Tageblatt" wordt uit Pe
tersburg geseind: Volgens de „Nowoje Wremja,"
zou de minister yan Buitenlandscho Zaken on
middellijk na zifii terugkeer uit Zwitserland zich
BELGIS.
In de gister gehouden Kamerzitting werd de
behandeling der militaire kwestie voortgezet.
De president van den ministerraad consta
teerde, dat, evenals in Engeland, de campagne
tegen het militaire beleid der regeering, door
oud-generaals gevoerd wordt. De minister ver
klaarde, de verantwoordelijkheid voor den toe
stand geheel te aanvaarden en weigerde de
enquête, die door de oppositie gevraagd was,
in te stellen. Hij deed opmerken, dat de oppo
sitie geheel anders te werk ging dan die in
Engeland en de noodzakelijke credioten voor
de artillerie, versterkte posities, kazerneering
cn den trein yerwierp. Vooral daarom was de
minister tegen het instellen van een enquête,
omdat daardoor de naburige staten kennis zou
den krijgen van de genomen maatregelen.
De minister voegde er bij, dat de Belgische
artillerie de beste van Europa is en herinnerde
er aan, dat de regeering de persoonlijke dienst
plicht invoerde.
Wij hebben zoo vervolgde de minister
alle vertrouwen op de met ons gesloten ver
dragen, maar wij moeten op ons leger kunnen
rekenen. Ik protesteer tegen de betreurens
waardige tactiek der bladen, die mj, eens be
weren, dat wij maatregelen genoihen hebben
tegen Duitsebland en dan weer, dat wij Z« te
gen Frankrijk namen en op deze wijze verden
kingen doen ontstaan.
Spreker loochent de juistheid van het bericht
van een Buitsch blad, volgens hetwelk 150.000
Engelse hen op grond van bestaande verdragen
in België hadden kunnen landen, om zoo het
oorlogsterrein te bereiken. Dat is eenvoudig
een roman, zegt Spreker, en hij besluit
Wij moeten steeds gereed zijn. Wij zijn vast
besloten, de noodige hervormingen krachtig
door te voeren en denken daarbij alleen aan de
verdediging van ons vaderland. Nooit, in geen
enkel tijdperk, hebben wrij zooveel man voor
het front kunnen brengen als tegenwoordig,
nooit hadden wy zulke groote hoeveelheden
ammunitie en andere krijgsvoorraden. De ach
terstand bij de fortificatiewerken van Antwer
pen komt voort uit de onteigeningskwesties,
die de regeering thans echter met den meesten
spoed zal behandelen.
Wat betreft het cijfer van 42.00 man sterk
te op voet van vrede, moet men de volgende
lichting afwachten, om zich nauwkeurig van
de uitwerking der pieuwe wet op de hoogte te
stellen. Met genoemd cijfer tot basis hebben
wij besloten, de uitwerking van de wet van
1909 tot het maximum op te voeren.
ITALIé.
Volgens de „Liherté" viel de Paus, toen hy
van de Sedia gestatoria opstond^ om op den pau
selijken troon plaats te nemen, op den grond.
De kardinalen beurden Z. H. op en brachten
Hem naar den troon. De Paus gespeurde ],ater
absoluut geen gevolgen van het ongeval.
PERZlë.
In antwoord op een vraag betreffende de jongste
aan Perzië gestelde Russische eischen, antwoord
de sir Edward Grey gister in het Engelsche La
gerhuis het volgende:
„Wij hebben ons daaromtrent in verbinding ge
steld met de Russische regeering, en hebben ver
zekeringen ontvangen betreffende het voorioopige
en tijdelijke karakter van de stappen, welke Rus
land op dit oogenblik onderneemt.
„Ik heb geen aanmerking te maken aangaan
de het krachtig optreden en de goede bedoe
lingen van Shuster, maai- zijn volharding in
het benoemen van Britsche onderdanen op be
stuursposten in Noordelijk Perzië heeft een
onmogelijken staat van zaken in het leven ge
roepen.
„Wij konden dit natuurlijk niet dulden, en
hij heeft van zijn kant ieder advies betreffende
dit onderwerp verworpen. Intusschen maakt do
huigige crisis het dringend noodig, een oplos
sing te Teheran te vinden, die het gevaar voor
een herhaling van incidenten, die er op bere
kend zyn, om de grondslagen der Engelsch-
Russische overeenkomst to verstoren, te voor
komen.
„Daar het de ernstige wensch der beide re
geeringen is, te voorkomen, dat deze overeen-
comst wordt aangetast, zoo twijfel ik er niet
aan, of een dergelijke oplossing zal worden
gevonden. De wijze, waarop zij; het best zal
kunnen worden verkregen, in overleg met de
Russische regeering, houdt thans de aandacht
der gngelsche regeering ernstig bezig.
»Wij hebben ons deswege reeds in verbin
ding gesteld met de Russische regeering, en
zullen voortgaan met alles te doen wat in
onze macht staat, om tot een overeenkomst /te
geraken, die het meest in het belang der drie
betreffende landen is."
CHINA.
Volgens konsulaire berichten van 29 dezer uit
Setsjoean, werden de opstandelingen den 27en
bij Ning-Yoean door de keizerlijken geslagen. De
zendelingen zyn veilig.
- Naar uit Berlyn aan de „Evening (Stan
dard" geseind wordt, gaat in parlementaire krin
gen aldaar het gerucht, dat admiraal von Tir-
pitz, de tegenwoordige minister van Marine, von
Bethmann Hollweg, als kanselier van het Dui'tsche
Rijk zal opvolgen. Dit zou dan geschieden na
d« verkiejingea.