Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
De Financier.
34ste Jaargang.
Maandag 4 December 1911.
No. 10186.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Kennisgeving.
Buitenlandsch Nieuws.
I)e oorlog tusschen Italië
en Turkije.
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2.—per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 1—6 regels' f 0.92elke regel daarboven 15 cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel
.„/oor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
De Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
doen te weten, dat door den Raad dier Gemeente
in zijn vergadering van den 14den November
1911 is vastgesteld de volgende verordening
VERORDENING op particuliere banken
van leening, vastgesteld ingevolge ar
tikel 37 der Pandhuiswet 1910
(Staatsblad no. 321).
(Afgekondigd ter aangewezen plaatse).
Zijnde deze verordening door de Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland bij besluit van 28 No
vember 1911 goedgekeurd.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het
behoort, den 4den December 1911.
De Burgemeester en Wethouders voornoemdi
M. L. HONNERLAGE GRETE,
De Secretaris,
V. SICKEN GA.
De Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
doen te weten, dat door den Raad dier Gemeente
'n zijn vergadering van den 14den November
1911 is vastgesteld de volgende verordening
VERORDENING op de particuliere ban
ken .van leening, vastgesteld inge
volge artikel 37 der Pandhuiswet
1910 (Staatblad no. 321).
(Afgekondigd ter aangewezen plaatse).
Zijnde deze verordening aan de Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland volgens hun bericht van
Do. 37 2 in afschrift medegedeeld.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het
behoort, den 4den December 1911.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE,
De Secretaris,
V. S1CKENGA.
1911 B. no. 6184 (3de afd.) G.S.
In eien brief uit Woenein aan de „Kölnjsche
Zieifung" wordt verband gebracht tusschen het
ontslag van harén Conrad von Hötzemdorf als
«tef van den Oostenrijtsoh-Hongaarschen gene
tten staf en den Italiaaasch-Turfeschen oorlog.
^rat de correspondent schrijft komt op het vol-
g'emdie neer.
Hötzeindorf is behalve uitnemend militair ook
Politicus. Hij is het hoofd van een zeer roe-
D'ge militaire partij, die uitkomt voor de opvat-
ting, dat Oostenrijk zijn voordeel moet doen met
^ën politiek en toestand, en daarvoor werkt. Deze
partij wil nqg altijd op Italië weerwraak nemen
"l0n zoo Oostenrijks aanzien tegenover Italië her
stellen. Zij is ook overtuigd, dat Italië slechts
°P een goede gelegenheid wacht om de idealen
dien* iiredentisten te verwezenlijken, <ai predikt
daarom die leter, dat het noodig is Italië een
flinke les tie geven en het eens voor al' zijn
irredenli'stische droomen af te loeren. Verder js
de militaire partij er voor, zoo spoedig mogelijk,
aan heit Servische gevaar een einde te maken en
tevens Italië's plannen op de Albaainsche kust
be; verijdelen door de geheele oostelijke kust van
die Adrialische Zieie tot een gebied van Oosten
rijks invloed, t© maken.
Sedert aan Italië en Turkije beide de handen
gebonden zijn, beieft die partij zicjh ijverig ge
weerd. Van djen aanvang van den oorlog af aan
beieft zij getracht Oostenrijk's politiek in haar
■richting te: drijven. Die maatregelen van het le
gerbestuur leken daartoe ook mee te werken.
Zoo was een vain de eerste dingen die de nieuwe
minister van oorlog von Au ff en berg deed, de
vestingen aan de zuidelijke grens van Tirol op
te nemen, hetgeen daarna een officieus' bericht
moest wegredeneeren. Kort na die dienstreis be
val de generale staf een txocpenverscitiuiving, die
een. aanmerkelijke opboopjmg van troepen aan
die Italiaanse he grélns meebracht. Ook hierop volg
de officieus» tegenspraak. Het kon nu echter
niet meer bemanteld worden, dat deze en der-
ijko stappen van den chef van den generalen
staf uilgipgen, en. graaf Aehrent'hal, die zich de
g'réotsbe moeite geeft, het drievoudig verbond bij
een te houden, zag zich verplicht den toestand
te zuiveren. De handelingen van v,on Hötzen-
dorf werden een ernstig gevaar voor den vrede.
De minister zorgde er toen voor, dat het ontslag
spoedig volgde. Daarmede hoeft Oostenrijk ge
toond niets tje willen doen, dat den vrede zou
verstoren, ein het drievoudige verbond eerlijk te
willen handhaven.
Een telegram uit Boedapest aan die „Kölnische
Zei lung" geeft weer wat de Hongaarsche pers
va,n de ziaafc zegt. De Uj Lap vindt de rol be
denkelijk die de troonopvolger in deze geschie
denis heieft gespeeld. De Budapest! Hirlap vreest,
dat met von Hötzendorf's ontslag h'et drijven
van diens partij n-og niet gedaan is. De Pesti
Naplo gelooft, dat het gtevaar voor verstoring
van de'n vrede groot is geweest. De volken van
dtei monarchie willen hun tot zelf bepalen, zegt
hieit blad, en het niiet door op roem beluste sol
daten laten bepalen.
In T rjpolisi.
D© correspondent van de- „Times" te Konstan-
tin opel verneemt, dat de Turtksche rogeerin'g uit
het kamp bij Tripolis telegrammen heeft ontvan
gen, die de jongiste overwinning der Italianen be
vestigen. Maar dfe Turken hebben hun geschut
gered. Veertigduizend Arabieren zonden thans om
de oase bij Tripolis samengetrokken zijn. Zij zijn
echter slecht toegerust.
Dia Konstantinopelscbe1 correspondent van het
„Bieirlimer Tageblatt" seint: Een correspondent
seint uil Tobroek, dd. 30 November, aan den
minister van oorlog, dat Enverbei hem 'mtedege-
de|eld heeft, dat de Italianen den 29sten Novem
ber dlei Turtetih© en Arabische stellingen bij Der na
aangevallen hadden. Na een heftig,ejn strijd wa
ren de Italianen volkomen geslagen en in groote
wanorde teruggetrokken. De Turken hadden meer
dan 200 Italianen begraven, een groot aantal go-
vangieine'n gemaakt en veel Schietvoorraad ver-
ovcnil. Het bericht, is officieel.
Te Derna hebben du,izend Turken en Arabieren
een algtemeenen aanval beproefd op het zuide
lijke1 front van de Italianen, maar zijl werden
door krachtig geschutvuur afgeslagen.
De Dardanelles
Dei „Neue Poliliscjhe Canrespondenz" Verneemt
uit diplomatieke kringen, dat de mogendheden
niet hun goedkeuring gegeven hebben voer mili
taire operaties in cf bij de Dardanellen. Juist
is, dat Turkije maatreglelen treft om de Darda
nellen en het vaarwater in de zeeengte tegen
het gevaar van eten aanval der Itali&nen in staat
van verdediging te brengen. Italië heeft het plan
van een diergelijken aanval officieel' noch te ken
nen gegeven noch bestreden.
Naar men zegt, heeft de Porte bij de mogend
heden geprotesteerd tegen de beschieting van |dè
onversterkte plaatsen. Mokka en Sjeich Said als
indrui'scheinde tegen het volkenrecht.
Be correspondent van het „Berliner Tageblatt"
sieint d'Jd. 1 dezer uit. Kon.stantinopel, dat de
Porte besloten heeft aan de mogendheden, die liet
Landlenisfche verdrag van 1871 gieteekend hebben,
in oen nota mede te deele'n, dat Turkije met het
o-og op dei voortdurende vijandelijkheden van Ita-
li aans.che-: zijde aan de kus tien van de R oo de
Zeiet dip Italië oefc z,ou kunnien uitbreiden tot
dc, wateren van Turkije zelf, niet af mag, zien
van ieien afdoende; verdediging van de Dardanellen
ein zich gedwongen ziet de zee-engten af te slui
ten. Sedert gisteren' is men daar reeds mee bezig.
Wat gisteren nog slechts een gerucht was, is
vandiaag inderdaad besloten., EenigO oude schepen
zijn repds uit de rommelkamer in den Gouden
Hoorn naar dte haven buiten de brug' verhaald
en gaan vertier naar dp Dardanellen1. Daaronder
zijn kasten, die zelfs Karl Hau afe oud ijizier te
slecht waren. Dp machines en alles wat eenige
waarde' aan metaal had, zijn er reeds lang' geiteden
uitgehaald. Het "is een ironie van het toeval,
diat Turkije nu juist mot die verroeste oorlogs
schepen het land verdedigt. Men zal die schepen
latein zinken en er dan mijnen aan vastleggen.
Daardoor hoopt men ook op de di'eplsfe plaatsen
in die Dartianelllen, waar anders het IPggen van
mijnen onmogelijk zpu zijn, het vaarwater af te
sluiten.
In Turkije'.
Die Konstantinopelsche coire.spo-nd.ent van het
„Berliner Tageblatt'" sieint, dat de sjeich-ul-Islam
gisterenmorgein zijn ontslag ingediend heeft. De
grootvizier bezocht hemrpersoonlijk om hem over
te halen dit verzoek in te trekken. Later had de
grootvizier een audiëntie bij den sultan, aan wiein
hij verklaarde:, dat hij! zelf af zou treden alfe' de
sjeich ni:et aanbleief, daar hij op het; oogenblik
gelen veranderin'gpn in hot kabinet kon dulden.
Dei sültan weigerde daarna den sjeich zijn ont-
lag te,
men
geven. Het verzoek om ontslag is, zegt
een gevolg van de zoogenaamde onthullin
gen in het procleö van Stekki bei en van de
agitatie, teg'en dp' vrijmetselarij', waartoe de sjeich,
naar het heet, behoort.
Volgens den oorrespondent van de „Lokal-An-
zedger" zal de minister van oorlog, Mahmoed
Sjefket, binnen eenige dagen aftreden.
Ministeriëele crisis in Turk ij e.
weerwil van het conflict met Italië duren
In
de binnenlandsche oneenigheden in Turkije voort.
De correspondent te Konstantinopel van de «Lokal-
Anzeiger" verneemtHoewel de minister van
Oorlog eenige weken geleden een votum van ver
trouwen van de Kamer verkreeg en in weerwil
van den ernstigen toestand van hex oogenbtik,
neemt men in politieke kringen aan, dat de mi
nister van Oorlog, Chefket pasja, binnen enkele
dagen zal aftreden. Over zijn opvolger zijn de
partijen het oneens.
Aan het «Berliner Tageblatt" wordt geseind
De sjeich-ul Islam nam gistermorgen zijn ontslag.
De groot-vizier bezocht hem persoonlijk om hem
aan te sporen, van zijn besluit af te te zien. La
ter had de groot-vizier een audiëntie bij den
sultan, wien hij verklaarde eveneens te zullen
demissioneeren, als de sjeich ul Islam bij zijn
ontslag bleef, daar er op het oogenbhk geen ver
anderingen in het kabinet plaats kunnen hebben.
FRANKRIJK.
Tengevolge van een. minisferieele beschikking,
iom van de, arbeiders van. hei arsenaal van Lo-
riënt. die onlangs bij wijste van protest een
halven dag geen werk verrichtten, een hal
ven dag loon in te houden, is een vrijwel alge
meen» on tevredenheid ontstaan onder de werk
lieden van alte arsenalen. Te Tonton heeft het
bureau van het syndicaat der arsenaal-werklie
den, dip zich solidair verklaarden met hun ka
meraden van Loriënt, een manifest laten aanplak
ken, getiteld„Une infamie miuist'érielle", waarin
mem o.m. het'volgende leest: „Het is een uit
daging a,an. alle arsenaal-werklieden. Dat. is oor
log. Welnu, wij aanvaarden dien oorlog. Hij zal
hardnekkig en meedoogenloos' zijn. Wij' zullen
aan de regeerin|g' tonnen, hoe schapen kunnen
veranderen in leeuwen. Arbeiders, op! Bereidt
u lot den strijd!"
Een groote proteistineeting had gister plaats.
De mogelijkheid van een allgemeene staking
in de arsenalen is dus nipt uitgesloten. De mi
nister van Marine beeft imtusschen de noodige
maatregelen g|pmomen ter bewaking van alle in
aanbouw zijnde schepen.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Het ambtelijke Itegterblad bevat een brief van
dipn Keizer, waarbij tot chef van den generalen
staf wordt benoemd de luitenant-Veldmaarschalk
Scluennia.
ITALIë.
Eten telegram aan de Parijsehe bladen uit Roome
meldt, dat die gezondheid van den Pausi weer
98)
Boeiende Roman.
(Naar het Franseh.)
XXIX.
D
e nacht van een koning des gouds.
Na het aanleggen van zijn telefoon had Fer-
rar' slechts één zorghet aanstaande onderhoud
^an den bankier met zijn echtgenoote niet te
a'en ontsnappen. Den 17n December vernam hij
an de andere dienstboden, wier nieuwsgierigheid
w °r menigvuldige bijeenkomsten ook gaande
as gemaakt, dat Odon Wegrow des morgens bij
')n vertrek naar de bank, zijn vrouw had laten
rWittigenhij zou te zes uren terugkeeren en
ii Mi haar verzocht op dat uur in 't werkkabi-
e* bü hem te willen komen.
Doodra de valsche John den bankier weer in
hotel zag binnenkomen, begaf hij zich naar
,JD zolderkamer, waar hij zich opsloot en met
jj.. horentje tegen zijn oor te luisteren zette.
j 9 hoorde dat Wegrow naet onregelmatige schre
toel
en weer ging. Hij vernam een gefrorn-
Van papier, ongetwijfeld brak hij envelloppes
open. Er werd een deur geopend hij hoorde het
geritsel van een dameskleed.
«Gij hebt mij hier genoodigd, mijnheer vroeg
de stem van mevrouw Wegrow.
«Ja, mevrouw," antwoordde Wegrow kortaf.
«Hebt gij nog eens met Calixte gesproken Aan
vaardt zij de hand van Stanislaus Gonda
«Zij heeft mij nog geen bevredigend antwoord
gegeven."
«Dat komt, omdat gij het niet goed aanlegd
hebt. Hoe is het mogelijk, thans nu de voor
naamste hinderpaal voor deze vereeniging ver
dwenen René Bernard dood is, dat uw dochter
uog uw bevelen weerstreeft?"
»Gij vergeet, mijnheer, dat de verloofde van
Calixte pas drie maanden geleden vermoord werd."
»Dus gij hebt in de beschouwingen van Calixte
niet al de voordeelen doen gelden, welke haar
deel zullen worden door Gonda's voorstel aan te
nemen? Vroeger waart gij den bankier in het
werven naar de hand uwer dochter gunstig
gestemd. Waarom is dit nu niet meer?"
«Ik heb gedaan al wat ik kon om haar tot dit
huwelijk te doen besluiten. Maar het gaat zeer
moeilijk. Bedenk toch, ik herhaal het, dat er
niet meer dan drie maanden verloopen zijn, sinds
de dood van René Bernard."
»Drie maanden 1 Maar dat is meer dan vol
doende. oin de meest ingewikkelde onderhande
lingen tot een goed einde te brengen. In drie
maanden worden millioenen gewonnen. Ik spreek
daar van millioenenkomaan, mevrouw, ik zal
geheel oprecht met u zijn. De halsstarrigheid
uwer dochter belet mij, mijn fortuin te verdub
belen."
«Hoezoo dan
De bankier bracht nu zijn vrouw op de hoogte
der onderhandelingen van Stephan Mordy te Ge-
nève. Zorgvuldig vermeed hij te spreken van
den oorlog, die zou verwekt, van de bevolkingen,
die geruïneerd worden. Dit zou mevrouw Wegrow
afgeschrikt hebben. Het afschuwelijke ontnam
hij aan de zaak. Hij stelde ze voor als eenvou
dige samenwerking van financiers, die met eer
lijke middelen zeer aanzienlijke, maar toch zeer
rechtmatige winsten zouden bshalen. - yj
«Op het einde van Augustus," zei hij, was ik
op het punt dit syndicaat te sluiten, ik slaagde
niet met mijn onderhandelingen, omdat Stanis
laus, op mij gebeten was ter oorzake van Calixte's
weigering. De overige bankiers volgden zijn
voorbeeld, vreezende zich in den persoon van
Gonda een vijand te scheppen, als zij mijn voor
stel aannamen.
Op heden is dit syndicaat een bijna gesloten
zaak. De toetreding van den haron van Lingen
zal die der overige bankiers tengevolge hebben.
Gisteren schreef Mordy het mij nog. Welnu
Gonda zal tot de onzen behooren, maar op een
voorwaarde, een enkele en deze is dat hij Calixte
zal huwen Let wel op dat de goede jongen niet
veeleischend is: hij verlangt alleen dat uw doch
ter belooft binnen een jaar zijn vrouw te worden.
Hij zal zich tevreden stellen met een mondelinge
belofte hij stelt vertrouwen in haar woord.
«Is het zoo moeilijk voor u deze belofte van Ca
lixte te verkrijgen. Laat zij Stanislaus uit mede
lijden huwen als zij het niet uit liefde kan Hii
bemint haar en bewijst het, want hij, die voor
rijker doorgaat dan ik, wil zich met een huwe
lijksgift van vijf millioen tevreden stellen.
«En welke schoone zaak zal ik den dag van
dit huwelijk sluiten 1 Met deze vijf millioen zal
ik den steun der tachtig millioen of honderd
millioen, die Gonda bezit, koopen. Dat zal geld
zijn, op groven interest uitgezet 1
«De tijd dringt. Het syndicaat moet in de eerste
dagen van Januari geconstitueerd zijn of het zal
dat nooit worden. Noodig is het dat liet antwoord
van Calixte binnen enkele dagen in het bezit van
Stanislaus kome.
«Bedenk, mevrouw, dat sinds wij gehuwd zijn,
of beter gezegd, sinds wij ons geassocieerd heb
ben, ik steeds in uw uitgaven voorzie, zonder te
rekenen. Nooit hebt gij van mij de minste op
merking ontvangen betreffende den vorstelijken
voet, waarop gij leeft en u beweegt. Al ben ik
nooit de echtgenoot uwer droomen geweest, ik
heb mij toch altijd de edelmoedigste geldschieter
getoond, die er bij mogelijkheid te vinden was;
dit geeft gij gemakkelijk toe In ruil voor dé
weelderige levenswijze waartoe ik u met genoegen
in staat stel, vraag ik thans een dienst den
eersten dien ik ooit van u gevorderd heb.
- OSmM vervolgd}, J
er;
en
28 November
1 JDcember
uöP.n on tunay» rrinrr Hii ttornom oon nrofrnm