Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
De Financier.
34ste Jaargang.
Woensdag 6 December 1911.
No. 10188.
Offlcieele berichten.
Kennisgeving.
FEUILLETON.
Oud-pastoor De Uroot. f
Buitenlandsch Nieuws.
De oorlog tussclien Italië
en Turkije.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad veischijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50,
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 1—6 regels' f 0.92elke regel daarboven 15 cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor herhaaldelijk ad verteeren worden uiterst bil-
iijko overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Het hoofd van het Gemeentebestuub
van Schiedam
brengt ter algemeene kennis, dat, ter voldoe
ning aan art. 28 der Woningwet, op heden ter
Gemeente-Secretarie Afdeeling A ten Raad-
huize, is nedergelegd, ten einde aldaar voor een
ieder ter inzage te liggen
het door den Gemeenteraad in zijn openbare
vergadering van 28 November j.l. vastgestelde
plan van uitbreiding der Gemeente, Noordelijk
gedeelte, met uitvoerige kaarten en grondteeke-
ningen.
Schiedam, den 6den December 1911.
Het hoofd van het Gemeentebestuur voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE,
Burgemeester.
ken verklaring van het doorluch
tig EPISCOPAAT.
Het volgende wordt ons ter publicatie
toegezonden
»In den lateren tijd openbaart zich een
streven om, tegen Onze verklaring in,
stemming te maken voor christelijke vak
organisatie.
Om die reden achten Wij het plicht,
nogmaals en zoo beslist mogelijk te ver
klaren, dat het Ons ernstig en uitdrukke
lijk verlangen is de aan Ons onderhoorige
katholieken te vereenigen en vereenigd te
houden in katholieke organisatiën, omdat
alleen in deze de katholieke beginselen
ten volle tot hun recht komen, en samen-
Werking met andere vereenigingen voor
bepaalde wenschelijk geachte doeleinden, in
zooverre de katholieke beginselen dit toe
laten, daardoor noch onmogelijk gemaakt,
noch ook bemoeilijkt wordt.
De uitzondering, voor de Limburgsche
mijnwerkers gemaakt, bewijst, dat met
alle belangen rekening wordt gehouden.
Utrecht, 6 December 1911.
De Aartsbisschop van Utrecht,
f H. VAN DE WETERING.
De Bisschop van Breda,
f P. LE1JTEN,
De Bisschop v. 's-Hertogenbosch,
f W. VAN DE VEN.
De Bisschop van Roermond,
f J. H. DREHMANNS.
De Bisschop van Haarlem,
f A. J. CALLIER."
Boeiende Roman.
(Naar het Franseh.)
100)
Na eene ongesteldheid van slechts enkele
dagen is heden-middag omstreeks half een
alhier overleden de zeereerw. pater Domini-
cus, in de wereld de heer Theodorus Petrus
De Groot, oud pastoor van Goorn, sedert
enkele jaren in de St. Janspastorie alhier
rustend.
Aanvankelijk deed het verloop zijner kort
stondige ongesteldheid dezen afloop nog niet
voorzien. Wel had de hoogbejaarde priester
zich na het overlijden van zijn ouderen
broeder, die hij in zijne laatste levensuren
nog had bijgestaan, zeer onwel gevoeld, zoo
zelfs dat hij 1.1. Vrijdag-avond, ook vooral
met 't oog op zijn hoogen leeftijd, van de
H.H. Sacramenten werd voorzien; maar
men vleide zich nog, dat zijn blijkbaar taai
gestel ook deze ongesteldheid wel weer te
boven zou komen, zooals 't er reeds meer
dere had overwonnen. Heden-morgen ver
namen wij echter, dat de toestand van
pastoor De Groot zeer verminderd was, tot
dat omstreeks half een de treurmare van
zijn overlijden ons bereikte.
Met oud -pastoor De Groot gaat weder een
der geestelijken van ons heen, wier nage
dachtenis in wijden kring in eere zal blijven
een vroom, waarlijk heilig priester, die in
de verschillende plaatsen, waar hij geleefd
en gearbeid heeft, diepe sporen heeft achter
gelaten. Moge hem het eeuwig, heerlijk loon
hun die anderen geleid en onderwezen heb
ben, toegezegd, in Gods ontfermende liefde
verzekerd zijn I
Hij ruste in vrede 1
Die strijd om Tripolis.
E-em beknopt en overzichtelijk bericht over de
heislissieind'e gevechten, die tot den 3en Decem
ber voor Tripolis gelieve»! worden, gleeft het vol-
gtejndej telegram va;n den oorlogscorrespondent aan
do „Lokal Anzieigter".
Dietn 29iem November ging de rechtervleugel van
die Italianen zuidelijk in do richting! van Am-
baria een kilomieler vooruit, terwijl liet centrum
van d©n rechtervleugel tegelijkertijd tegen Henni
optrok. Ticrzblfdiertijd werd aan de zeekust een
opuiarsch begonnen. Daardoor ontstond in de
Italiaansche linie een opening1, waarbinnen de
vijand trachtte te drin'gën, wat eerslt, na een
hevig gevecht verhinderd werd. Den 30en volgde
dels morgens te 3 uur na het ondergaan van
die maan eein hevige aanval der Turken legen, het
fort Mesri, die na een gevecht, dat twee uur
duurde, weid afgeslagen. De da,g verliep rustig.
Eerst jn den nacht van den len December na
Daarna verliet Wegrow zijn werkkabinet.
ïHij gaat te bed," dacht Ferrari, en eensklaps
kwam het verlangen bij hem op, te weten wat
j*e bankier in zijn kamer doen zou na zulk een
lange nachtwake. Het was niet mogelijk dat hij
rUstig kon gaan slapen.
Zonder licht dan dat der maan, welke toen vol
^as, sloop hij de trap af, trad in het salon, dat
het werkkabinet des bankier van zijn slaapkamer
scheidt. De deur stond op een kier. Het licht
"er maan spreidde door het groote wijde venster
£en wit kleed over het tapijt. Odou Wegrow
had zijn lamp uitgedoofd. Hij wandelde door
?T)n kamer nu eens in de schaduw, dan weer in
het volle licht.
Plotseling bleef hij stilstaan en sloeg met een
angstig gebaar de hand voor de oogen. Toen stak
U de armen vooruit alsof hij een schrikwekkend
ePook terug wilde stooten
8Wat wilt gy van mij?" klaagde hij met een
pstnoorde stem. Waarom keert gij alle nach-
Ga heen. Ik kan u niet tot het leven
hpwökkeh 1"
»0 I riep Ferrari onwillekeurig uit.
Wegrow hoorde die »0 1" Hij schreed naar de
deur, opende ze wagenwijd en vroeg:
»Wie is daar
Ferrari zag zich verloren als hij herkend werd.
Eensklaps kreeg hij ingeving en antwoordde
»René Bernard 1"
Odon Wegrow stiet een kreet van schrik uit,
Sidderend over zijn geheel lichaam, wankelde hij
eenige schreden terug en viel op den vloer.
XXX.
Het gastmaal van Balthazar.
Het was Dinsdag 11 Januari 1887. Mejuffrouw
Galixte de Courson door de dringende beden harer
moeder overwonnen, had, een langer wederstreven
moede, beloofd Stanislaus Gonda vóór het einde
des jaars te huwen.
Nu de bankier van Warschau deelnam aan het
syndicaat, waren Zorndorf en Simon Raab toege
treden. Dien eigen morgen was het contract, in
goeden en behoorlijken vorm opgemaakt, met
vermelding van alle voorzorgsbepalingen, welke
deze schurken tegenover elkander nuttig oordeelden,
geteekend en geparafeerd geworden. De zaak was dus
geklonken Frankrijk, Rusland, Duitschland en
Oostenrijk stonden nu op het punt door de vier
financiers geëxploiteerd en door hen in de ellende
en gruwelen van den oorlog gedreven te worden.
Ter plechtige viering van den gelukkigen afloop
ondergang van de maan grepen: do Turken op
nieuw aan.
Zij werden echter in wteerWil van hun dap
perheid binnen een kwartier teruggeslagen. Den
d'ag daarop beschoot de scbee-psarlillerie het
terrein voor de. Italiaanschie stellingen. In den
nacht van 2 op 3 Becetaber ondernamen de
Arabieren bij Sjagrasjad «jan 'hevjgen aanval met
machi neg ewerenterwijl tegelijkertijd de Turk-
<che troepen aan den uitersten rechtervleugel,
gesteund door da artillerie, voorfrukten. Eerst na
oen lievig gevecht werd de aanval wederom afge
slagen.
De oorlogscorrespondent van diei „Berliner Mor-
genpqslt" seint dd. 2 dezer uit Tripolis
Over d;e gie'heele linie duurt de tegenstand van
Turken ten Arabieren voort. Da1g1elijtes! wordt g©-
vck ld enhet schijnt, d at de Turken aan schiet
voorraad igieicn gtebrek hebben en ook sterken
toevoer van leveinstaiddelten krijgen. Vanmorgen
werd ee:n Grieksch stoomschip, dat van de kust
van Tunis kwam, aangehouden, te-rwïjl hiet bezig
was' ond'er bescherming van een nachtelijk en aan
val op de westelijke, stelling van die Italianen,
schietvoorraad en levensmiddelen te lossen.
Dia reeds giemelde folteringen van Italiaansche
soldaten door Arabieren worden door de lijk
schouwingen bevestigd. Eenige soldaten zijn blijk
baar levend geroosterd. Waarschijnlijk zijn deze
'gruwelen niet door militair georganiseerde Ara-
bieten mrder Turksche officieren bedreven, zoo-
als wel woi'dit beweerd, maar door fanatieke stam
men uit. het binnenland. Hierop vijst oo'k, dat
zij als plaats voor hun folteringen, die zij als
een rjt.us ter eere van Allah beschouwen, een
moskeet hebben uitgekozen.
Uit Tripolis werd dd. gister gemeld
De Italianen bezetten gisteren met een flinke
macht Ain Zara, het centrum van tegenstand der
Turksche troepen, Zij maakten negen kanonnen
en een groote hoeveelheid minutie en levensmid
delen, die door de Turken waren achtergelaten,
buit. Tripolis en de oasis zijn thans vrij. Aan
Italiaansche zijde werden een honderdtal man
schappen buiten gevecht gesteld, de Turken had
den eenige honderden dooden.
De Arabieren vielen gisternacht het Italiaan
sche fort aan, maar werden teruggedreven. Er
zïjn 4 Italianen gedood en 4 gewond.
Turk se hifi) vliegers.
De „Tribuna" meldt,- dat Frankrijk den beiden
dlooir Turkije aangteuotoen Belgischen avialeurs,
dfe gisteren met hun aeroplanes van Marseille
tei Tunis aankwamen, verboden heeft de grenzen
van Tripolis te overschrijden.
De Da rd a nel len.
In zake het D.ardanellenvra.ags tuk en Turkije's
maatregelen van verweer, Wordt uit Weeneu. go-
meld, dat de mogendheden zich in geen enkel
opzicht willen bemoeien met de oodioigydaden
tu|sischle;n Turkije en Italië, maar alleen willen
waken voor id© bescherming1 van id© hamdelsscheep-
vaart der neutralen. Daarom1 heeft Rusland met
©tan beroep op d'e oolnventie van Londen van
1871, de bekende stappen gedaan. Daar intus-
scheri Italië heeft verklaard, dat het voorloopt
van ©en blokkade dier Da rein nellen afziet, heeft,
de ,g qd ach ten wisseling lusschen de mogendheden
over d,e nieuwe voorstellen van Rusland, hare
aktualiteit verloren. Dit is de tegenwoordige stand
dier zaak, waaraan het plan dier Por te om den
toegang der zaeëngte te versperren, niets ver
anderen kan.
De ^Frankfurter Zeitung" verneemt uit Kon-
stantinopel
Rusland heeft de Porte een nota gezonden,
waarin het de vrije doorvaart door de Dardanel-
len voor de Zwarte Zee vraagt, terwijl die voor
de oorlogsschepen van anderen gesloten zou moeten
blijven. Rusland's eisch is in strjjd met de inter
nationale verdragen nopens het sluiten van de
Dardanellen van alle vloten in vredestijd, terwijl
den Sultan in die verdragen slechts voor bijzon
dere gevallen het recht gegeven wordt, uitzonde
ringen toe te laten.
der onderhandelingen, vereenigde Odon Wegrow
des avonds, met een twaaftal andere gasten, zijn
drie medeplichtigen en zijn gezant Stephan Mordy
aan zijn tafel.
Om den bankiers van Warschau, Weenen en
Berlijn verbazing over zijn rijkdom in te boeze
men, ontving hij hen in de feestgalerij van zijn
hotel, voor deze gelegenheid in een feestzaal her
schapen. Deze galerij ging te Parijs, dat er zoo
veel bezit, voor een wonder door, niet zoozeer ter
oorzake van haar harmonieuze verhoudingen en
bouwkunstige schoonheid, dan wel om de buiten
sporige kostbaarheid der materialen, waarmee zij
was opgetrokken en de overdaad van de orna
menten, welke de wanden bedekten.
Bij een breedte van meer dan tien en een lengte
van meer dan dertig meters vertoonde zij zich
als een langwerpig vierkant dat zich aan de beide
uiteinden in een halvel cirkel afrondde. Er ver
hieven zich vier-en-twintig kolommen, twee aan
twee, waarvan als de eene van porfier, den tegen
overstaande van onyc was ze waren met verguld
bronzen kapiteelen bedektboven deze kapiteelen
langs de rollaag liep een fres, versierd met la
zuursteen en malachiet.
Op het gewelf pronkten fresco's, gecopieerd
naar die van Trepolo in het paleis Barberini en
langs de wanden wit marmeren bas-reliefs, Tus-
schen de kolommen stonden wit marmeren beel
den in allerlei standen.
Voor elke kolom verhief zich een drie meters
hooge groen bronzen candelaber, die op haar
DUITSCHLAND.
E©n telegram uit Berlijn meldt:
Ven Biethman.nJHollweg beeft gister voor den
dicht bieizieitten Rijksdag nog' een half uur het
wqoiPd giavqcird over heit. Marokko-verdrag. Opziem-
wtakkieind© dingen heeft hij niet gezegd. Het was
hoofdzakelijk nog wat napluizen aan d;e rede
van. Grey. Ten lOpzichte van de openbaarmaking
va.n die madedieelingen aan de commissie zei hij
wel belangwekkende dingen en ook over die ont
hul Inge® van het Engelsche parleemintslid Fa-
b'er Daarbij bleek, dat die Duitsche regeering aan
deizia verklaringen veel waarde Uedhtte. Over de
planman dor Duitsohe regeering ten opzichte van
haar vloot kon men niet veel wijzer worden. Wel
sprak de rijkskanselier voor een sterk Duitsch
land, maar een duidelijk© toespeling op moge
lijke plannen der regeering maakte hij niet.
Hij begon miet te zeggen, dat de hachelijke
toestand die regeering gedwongen had dezen zo
mer zoo geheimzinnig te zijn. Als zijl haar optre
den; in Loindem, dat zij nu ten slotte bekend moest
makan, vroeger ruchtbaar gemaakt had en als zij
op diei uittartingen van "Engeland in hiet open
baar geantwoord had, da,n zou zij de'overeenkomst
met Frankrijk misschien onmogelijk gewaakt heb
ben. Eij' had die verantwoording voor haar zwijgen
tejgienover Engeland op zich genomen, omdat zij
dacht het, als alles in oud© gekomen was, te
kunnen kalme.eren. Als de regeering geweten had
wat in Engeland nog bekend zou worden en dat
door de opwinding daarover de Duitsche regee
ring toch tot openbaarmaking gedwongen zou
worden, zooals zij jn die commissie gedaan heeft,
dan zou hij, de rijkskanselier, die mededeelingen
rtaedls in zijn eerste rede gedaan htehben. Maar
hij' had deze lievier heelemaal voor zich gehouden
en hij heeft ze eerfst daarna, toen hij daartoe
gedwongen Was, giedaan. Hij constateerde met
voldoening, dat toen ook in Engeland erkend had,
dat hij eerst voor ©en noodzakelijkheid gezwicht
was.' Dan polemiseert hij tegen d© rede van Grey.
veelvuldige armen welriekende waskaarsen droeg
waarin te midden een kunstig tot een toorts ge"
vormde gasvlam brandde.
In het almachtige licht, welk deze vier-en-twin
tig candelabers verspreidden en waarin de beelden
met hun kunstig gebeeldhouwde armen en beenen
een wonderlijke beweeglijkheid verkregen, bij het
spel der kleuren in de onyxen en porfieren ko
lommen, in de ornamenten der wanden en de
bonte mythologische voorstelliugen van het ge
welf, bij de weerkaatsingen van het goud der
kapiteelen en daarboven van het kostbare gestéente
der fries scheen deze zaal, volgens de uitdruk
king van den bouwmeester Ecker, door haar ge
welf en haar vloer, door wanden en haar zuilen
als met de schetterende stemmen van duizend
klaroenen uit te roepen »Wij behooren aan een
aartsmillionnairmillionnair!
Zoo was de indruk, dien Zorndorf en Simon
Raab ondergingen, toen zij in deze galerij, welke
zij nooit gezien hadden, den voet zetten, 't Was
zoo overdreven rijk dat zij zich als verpletterd
gevoelden onder de zakken goud door Odon We
grow in de muren van deze zaal geworpen op
hunne leelijke bedriegerstronies stond een stomme
verbazing te lezen.
(Wordt vervolgd)