Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
35ste Jaargang.
Dinsdag 27 Februari 1912.
i\o. 10255.
Officieele berichten.
Openbare Verkoopiug.
het wrak van het aakschip
„FOKEXIT."
Buitenlandsch Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 1—6 regels f 0.92elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiferst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85, Postbus no. 39.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
brengen ter openbare kennis, dat van Woensdag
28 Februari a.s. tot nadere aankondiging, de
ryweg loopende langs den Rotternamsehen
djjk Noordzgde, (tusschen Achtersingel en het
Roode Hek; voor het verkeer met rij- en voer
tuigen zal zijn afgesloten.
Schiedam, 27 Februari 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE,
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
zijn voornemens, ten overstaan van den deur
waarder G. S. MONTFOORT, op Vrijdag den
I Maart 1912. des namiddags te 2 uur, op de Ar-
beiderstuintjes nabij de Spuihaven te Schiedam,
pnbliek a contant te verkoopen
met de op het schip nog aanwezige inventaris»
liggende voornoemd schip in de rivier de Maas;
achter voornoemde arbeiderstuintjes.
Te voren te bezichtigen.
Informatiën te bekomen iederen werkdag van
des voormiddags 912 uur, zoowel ten Bureele
van Gemeentewerken aan de Korte Haven als
ten kantore van den voornoemden Deurwaarder
aan de Lange Haven no. 90, telefoon 112.
DE OORLOG TUSSCHEN ITALIË EN TURKIJE
Het bombardement van Beiro-et.
De „Figaro" bevat een artikel, waarin der
Italiaansehe vloot bet recht wordt toegekend om
te handelen gelijk zij, deed voor Beiroet, docih
waarbij het blaa wijst op de g'roobe schade, waar
mede Italië door rlit optreden van zijn marine
in de eerste plaats de handelsbelangen van Euro
Pa in den Levant bedreigt, terwijl Turkije er zich
weinig van aantrekt.
In de eerste plaats ziet de „Figaro" verband
tusschen de vaderlandslievende, betoogingen en
oorlogzuchtige ovaties, welke de regeering van
Italië in en voor bet Kamergebouw mocht onder
vinden, en diet plotselinge bedrijvigheid van de
Italiaauisclhe zeemacht, die tot nu toe zich had
■vergenoegd met het spelen van een zieer onder
geschikte rol op helt oorlogstooneel. De stemming
van Montecitorio vond haar weerklank in de
kanonnade van Beiroet.
Wat het goed recht der Italianen betreft om
to handelen gelijk zij! deden ter reede van Bei-
toet, zoo volstaat het blad melt een verwijzing
Uaar ,een tractaatsartikiel, ter Tweede Vredescon
ferentie ontworpen, volgende op bet artikel, dat
verbiedt om onverdedigde havens, steden of ne
derzettingen te beschieten. Immers een zeer be
langrijke beperkende bepaling komt onmiddellijk
na dit algemeen verbod. En als bijzonderheid
rnag nog worden medegedeeld, dat die beperking
voorgesteld werd door de Fransclhe gedelegeerden.
2ij luidt aldus: „In dit verbod zijn niet begrepen
militaire gebouwen, inrichtingen, arsenalen enz.,
n°Qh oorlogsschepen in de haven liggende, welke
do bevelhebber eener scheepsmacht na een waar
schuwing en na eein redelijk tijdsverloop zal
mogen vernielen met geschut, indien andere mid
delen niet mogelijk zijn. Indien een bijzondere
°°rlogsnoodzakelijkheid, welke onmiddellijk ban
delen vereisdht, niet toelaat eenigen termij'a in
^cht te nemen, zal de gezagvoerder alle maatre
gelen treffen, welke hij geschikt acht en Waardoor
200 min mogelijk schade voor dei stad zal ont
staan."
En aan het eind van dit artikel is nog te lo-
z<3ri, dat de gezagvoerder niet verantwoordelijk
ls voor schade, die onwillekeurig wordt toege
dacht bij de beschieting, De tekst van deze be
palingen laat dus geen twijfel over aan de be-
Voegdheid der Italiaansehe oorlogsvloot, om in de
aven van Beiroet Turfcscihe oorlogsschepen onder
vuur te nemen na waarschuwing. De aangehaalde
togelen van oorlogsrecht, welke ter Vredesconfe-
tontie m-et 24 tegen 1 stem en 10 onthoudingen
vverden aanvaard, zijn duidelijk genoeg om Italië
"rechtvaardigen in zjjn jongste vloóthedrjjif.
Maar er is meer, zegt de „Figaro". Ttalië moet
zich wel bezinnen voor het begint met beschie
tingen van havens in den Levant. Reeds nu trekt
Italië, door Beiroet uit te kiezen voor zijn actie
ter zee, Beiroet, de voornaamste haven ter Syri
sche kust, waar de Europeesche belangen zoo
talrijk en zoo groot zijin, de aandacht van Europa»
om zijn gevaarlijke oorlogshandelingen, die groote
verkeershelangen bedreigen. Italië behoort uit
hoofde van de schadei, die de handel en de
Euiopeescihe belangen in de Klein-Azische of
furkscihe havens kunnen loopen bij verdere vijan
delijkheden van dezen aard, zijn vroegere gedrags
lijn niet te veranderen. Het handhave den vrede
in het Oosten der Middellandscibe Zee.
Laa,t het toch denken aan de groote beweging-,
die zijn optreden, bij: het begin van den oorlog,
in de haven van Prevesa wekte in Oostenrijk.
Reeds toen werd de regeerimg te Rome er op
gewezen, welke ernstige gevolgen de beschieting
van een Turksch© haven zou kunnen hebben voor
het Europeesch verkeer. En de onaangenaam
heden, die het gevolg zouden kunnen worden van
vijandelijkheden in groote havens als Beiroet, zij:n
nog geduchter dan de ellende, die Oostenrijk
vreesde van het schieten op een kleine haven
als die van "Prevesa. Met hun kanonnades doen
de Italianen, als zij de Levantijnseihe havens gaan
bedreigen, niet het meeste kwaad aan de Turken.
Omtrent het bombardement van Beiroet volgen
hier nog' eenige nadere bijzonderheden
Aan de „Vossische Zeitiing" wordt uit Kon
stan tin opel geseind
Men beschouwt hier het bombardement van
Beiroet als het resultaat van het jongste bezoek
van generaal Caneva aan Rome. Hij zou aanbe
volen hebben' het oorlogstooneel uit te breiden
naar hét oostelijk gedeelte van de Midde-llandsebe
Zee, daar de: toestand in Tripolis zelf een spoe
dige beslissing van den oorlog, hoogst onwaar
schijnlijk maakt.
De correspondent van de „Daily Telegraph'1' te
Konstantinopel heeft een onderhoud gehad met
den Turkschen minister van buitenlandsche zaken,
die volhield, dat het bombardement van Beiroet
althans gedeeltelijk tegen de stad gericht was.
De Turksche regeering ziet in, dat de daad der
Italianen een uitvloeisel is van de bekrachtiging,
die het Italiaansehe parlement aan de toeëige
ning van Tripolis geschonken heeft, maar de
Turksche regeering is minder bereid dan ooit tot
een vrede mode te werken, waarvan inlijving van
Tripolis een voorwaarde zou zijn. De sanctie
van het Italiaansehe parlement maakt inderdaad
vredesonderhandelingen onmogelijk.
De correspondent te Konstantinopel va:n dc
„Lokal Anzeiger" seint:
De Arabieren in Beiroet hebben de wapens, die
zij gisteren uit de dépots genomen 'hadden, weer
afgeleverd. Officieel wordt medegedeeld, dat ten
gevolge van het bombardement 30 personen ge
dood en ongeveer 100 menscben gewond zijn.
Volgens een consulair telegram zijn tot Zater
dagavond geen buitenlanders gedood of gewond
De buitenlanders zijn ook niet in gevaar. Het
telegraafbureau in Beiroet is buiten het bereik
van het Italiaansehe geschut ingericht.
Uit Konstantinopel wordt aan de „Lokal Anzci-
g'er" geseind:
De wali van Beiroet heeft aan den minister
van binne-nlan-dsclhe zaken getelegrafeerd
Heden heb ik de schade opgenomen, die door
het bombardement aangericht is. De Ottomaan-
sclhe Rank is door 5 schoten getroffen. De EuitsChe
Palestina Ranlk, die daarnaast ligt door 3, dei maga
zijnen van de Kademaatschappij door 5, te Salo-
niki Bajnk, het stadsbure.au en de particuliere
bank van Sjahal ieder door één schot. Verschei
dene handelshuizen zjjn beschadigd. Bij het hos
pitaal en bij de kunstschool zijn 6 granaten neer
gevallen. Eén projectiel viel in een dorp van
de Libanon, dat 6 K.M. van de haven lig!t, en
ontplofte daar zonder schade aan te richten. De
waren, die in de douanekantoor liggen,, zijn bescha
digd. Gedurende de verwarring werd een wapen-
winkel geplunderd. De plunderaars werden ge
zocht. Het getal dooden en gewonden heeft men
nog niet kunnen vaststellen. Van d© „Avnillah"
worden vijftig man vermist. De Italianen moeten
ook twee torpedobooten op de „Avnillah" gelost
hebben. j -
De Duitsche Palestina Bank in Berlijn beeft een
telegram ontvangen van haar filiaal in Beiroet,
dat de berichten van de „Lokal Anzeiger" van
gistermorgen in alle opzichten bevestigt. Slechts
wordt in het telegram van de Bank het aantal
dooden op 300 geschat.
De correspondent van de „Lokal Amzeigter" in
Beiroet seinde Zondagmorgen om 3.45:
De vijf Italiaansehe oorlogsschepen, in den vroe
gen morgen hier voor de stad verschenen, zon
den parlementairs om de overgave van de twee
hier liggende Turksche oorlogsbodems te eischen.
Toen deze- geweigerd werd, begonnen de krui
sers „Volturno" en „Garibaldi" een vreeselijk
bombardement, waardoor de Turksche schepen
vernield werden. De rest van de bemanning' van
het eene schip liet dit in de lucht .springen.
Bij het bombardement werd het gebouw van de
Banque de Salaniqu© zwaar beschadigd. Er vlo
gen zelfs granaatsplinters in de Italiaansehe post
kantoren, die zoo snel mogelijk ontruimd moes
ten worden. Het huis van de Duitsche Pales-
tina-Banfc werd slechts licht getroffen. Toen de
Italiaansehe kruisers terugkeerden om de overblijf
selen van de Turksche schepen tot zinken te
brengen, gaven zij nog eenige schoten af op de
Banque Ottomane, die zij zwaar beschadigden.
Het getal dooden en gewonden wordt op 150 ge
schat. Er is ook een Belgisch onderdaan gewond.
De Turksche overheid geeft zich alle mogelijke
moeite om de orde te handhaven. Sterke militaire
patrouilles trekken door de straten. De consulaten,
de Europeesche hotels en de missies zijn onmid
dellijk door militairen bezet. Het Italiaansehe es
kader bleef na het bombardement op volle zee
manoeuvreeren, zoodat men voor een blokkade
vreest. Duitsche- onderdanen zijn hij het bombar
dement niet gewond.
Zondagavond seinde dei correspondent te Wee-
nen nog het volgende:
De nacht verliep te Beiroet rustig'. De Italiaan
sehe oorlogsschepien zijn uit het gezicht verdwe
nen en dei soldaten kampeeren in de straten.
De havens bieden een schouwspel van verwoes
ting aan. De straten zijn met granaatsplinters be
zaaid. De Banque dei Salonique is bijna geheel
vernield. Thans blijkt, dat de Banque Ottomane
door 5 granaten getroffen is, die groote schade
aangericht hebben. Een projectiel vloog door den
buitenmuur van de Banquei Ottomane Leen en
drong in het gebouw van de Duitsche Palestina
Bank, dat er naast staat. De banken werden
onmiddellijk na het begin van het bombardement
gesloten. Geen enuele beambte is gekwetst. Dé
scboone gevel van het nieuwe gebouw van de
Palestina Bank is ernstig beschadigd. Niet slechts
in de nabijheid van de haven, maar ook boven
de andere deelen van de stad barstten de grana
ten, De militaire schade is aanzienlijk. De actie
van de Italianen heeft alle Europeanen, die hier
wonen, in het grootste gevaar gebracht, want de
grenzeloos opgewonden menigte was tot alles te
genover de vreemdelingen in staat. Dat geen
ernstige ongelukken voorgekomen zijn, is de ver
dienste van de- regeering, die groote voorzichtig
heid en bekwaamheid aan den dag gelegd heeft.
Alle pogingen tot moordpartijen zijn onmiddel
lijk met kracht onderdrukt.
Uit Damaskus zijn twee regimenten infanterie
en één regiment dragonders ontboden.
De clor'respondelnt te Konstantinopel van de
„Times" verneemt, dat de bemanningen van de
twee Turksche oorlogsbodems voor Beiroet deze
zelf tot zinken gebracht hebben, omdat legen-
stand onmogelijk bleek. Zeer zeker hebben de
Italianen de stad beschoten, misschien echter on-
Volgens telegrammen uit Konstantinopel heerscht
daar groote opwinding. Alle bladen eischen met
nadruk, dat nu eindelijk alle Italianen uit Tur
kije gezet worden, omdat bij de jongste politieke
gebeurtenissen in Italië gebleken is dat het heele
volk achter de regeering staat. De Turken vree
zen echter, dat ook thans weer Duitschland den
Italianen de hand boven het hoofd houden zal,
vooral omdat het de Italiaansehe arbeiders voor
den bouw van den Bagdadspoorweg noodig heeft.
De stemming tegenover Duitschland moet dan
ook zeer geprikkeld zijn. Dat blijkt zelfs uit de
bladen, die anders Duiischgezind zijn.
Assim-bei, de minister van buitenlandsche zaken,
begaf zich, onmiddellijk nadat het bombardement
bekend geworden was, naar den Duitschen gezant.
De »Tanin" en de ïlkdam" schreven gisteren, dat
Duitschland, dat tot nu toe Turkije tot gematigd
heid geraden had, thans ook dezen raad eens aan
Italië geven moet. -
Een groot aantal Italiaansehe families heeft,
volgens den uLok. Anzeiger" de laatste dagen
Constantinopel verlaten.
Uit Beiroet wordt nog geseind:
De orde te. Beiroet is geheel weergekeerd. De
minister van financiën zal hedern naar de dorpen
van Syrië, naar Beiroet e-n Aleppo het voor de
inscheping der Italianen benoodigde geld zendein.
Volgens de „Jeini Gazetta" is tot de uitzetting
van de Italianen besloten tengevolge van de vrees
voor betreurenswaardige gebeurtenissen, indien zij
niet uitgezet zouden worden.
ENGELAND.
Een ambtelijke bekendmaking, ua de gister
tusschen Asquith en eenige ministers met mijn
eigenaars gehouden besprekingen, bevat slechts
de namen van de leden der regeering en de ver
tegenwoordigers der mijneigenaars, die er aan
hebben deelgenomen. Geen mededeeling betref
fende het verhandelde was te verkrijgen. In ant
woord op hem gestelde vragen heett een amb
tenaar, die als secretaris bij deze samensprekingen
is opgetreden, gezegd, dat al wat morgen zal ge
beuren in Gods handen is.
Minister Churchil heeft in het Lagerhuis in
antwoord op een vraag verklaard, dat twee maan
den geleden maatregelen waren getroffen, welke
de vloot in de Engelsche wateren en daarbuiten
voor een aanzienlijk tijdsverloop onafhankelijk
hadden gemaakt van de gevolgen van een staking
aan de steenkoolmijnen.
willekeurig, omdat schieten in de haven van
Beiroet de gebouwen en de stad wel treffen möe-t.
Uit Constantinopel wordt bericht, dat de Turk
sche regeering aan de oorlogsvloot, gestationneerd
in de Dardanellen, *bevel gegeven heeft zich ge-
vechtsklaar te houden. Bij het verschijnen van
de Italiaansehe vloot moet zonder waarschuwing
vuur gegeven worden.
Aan de Lokal Anzeiger" wordt uit Constanti
nopel geseind
De Porte verklaarde, dat zij na den aanval van
de Italianen op Beiroet de Dardanellen met alle
middelen beschermen moet. Zij wijst daarom alle
verantwoordelijkheid var, zich af voor schade, die
het leggen van mijnen enz. den internationalen
handel zou kunnen berokkenen.
BELGIS.
De »Bien Public" deelt mede, dat koningin
Elizabeth de som van 240.000 francs die door de
sbloemendames" in 1911 is bij elkaar gebracht,
als volgt heeft verdeeld
le. Voor het bouwen van een klein model
hospitaal te Leopoldville 100.000 frs. 2e. Voor
dertig uitzetten voor missionarissen, in de hospi.
talen werkzaam f45.000 francs. 3e. Een subsidie
van 10 000 francs aan de missies van de Witte
Paters, van de Jezuïeten en van de missionarissen
van Scheut. Verder subsidies van 5000 francs
voor de missies van de Trappisten, de Paters van
den H. Geest, de Paters van het H. Hart, de
Paters Redemptoristen, de Dominicanen, de Nor
bertijnen, de Capucijnen, de Benedictijnen en de
Zweedsche Protestanten. 4e Voor de opleiding
van 20 zwartjes als ziekenoppasser 1000 francs.
5e. Onkosten en onvoorziene uitgaven 10.000
francs.
LUXEMBURG.
De overleden groothertog van Luxemburg was
in 1852 als erfprins van Nassau geboren, maar
verliet zijn land toen het door de Pruisen was
genomen. Hij diende als officier in het Oosten-
rij ksche leger.
Hij huwde in 1893 met prinses Maria Anna
van Braganza en kreeg zes dochters, waarvan de
oudste, Adelheid, die in Juni 18 jaar wordt, thans
opvolgt.
Dat vrouwen opvolgen strijdt eigenlijk met het
familie-statuut, maar om het groot hertogdom voor
regeerend geslacht te behouden, nam de Kamer
in April 1907 met 41 tegen 7 stemmen der socia
listen een wetsontwerp aan waarbij het familie-
statuut van den groothertog zoodanig gewijzigd
werd, dat zijn oudste dochter hem als groother
togin en hoofd van het huis Nassau kon opvolgen.