Stads- en Gewestelijk Nieuws.
V
Noord-Holland, Burgemeesters uit verschillende
gemeenten van ons land zagen wij onder de
audiëntie-gangers.
De burgemeester van Amsterdam, Jhr. Mr. Dr.
A. Roel, hield hierbij namens het gemeentebe
stuur een toespraak.
In den laten namiddag werd door H. M. de
Koningin en Z. K. H. Prins Hendrik een rijtoer
ondernomen.
H. M. de Koningin-Moeder is gisteravond met
den trein van 7.48, waaraan het koninklijk salon
rijtuig was gekoppeld naar Amsterdam vertrokken!
vergezeld van het vroeger vermelde gevolg.
Daar H. M. tevens de residentie verliet om over
eenige weken na terugkeer uit Heidelberg het
verblijf te ,'s-Gravenhage tot het najaar met dat
op Soestdijk te verwisselen, bevonden zich tot het
doen van uitgeleide aan den trein wethouder
Jansen, waarn. burgemeester van 's-Gravenhage,
(jhr. Van Karnebeek is tot Donderdag buitens
lands) en luit.-generaal De Meester, gouverneur
der residentie.
Een vrij talrijk publiek op het perron ter weers
zijden van het wachtsalon achter de afzetbalus-
trades geschaard, woonde het vertrek bij.
Gisteren waren ten hove aan tafel genoodigd
de leden van den gemeenteraad van Amsterdam.
Ongeveer een dertigtal hunner was aanwezig. De
tafel was prachtig 'versierd met roode azalea's en
fijne varens. Ook prijkte op den disch het zil
veren eetgerei dat de stad Amsterdam aan Hare
Majeisteit ten geschenke heeft gegeven, ter gele
van Haar huwelijk.
Prins Hendrik was bij het diner niet tegen
woordig, waarscRijnlijk in verband met de komst
van H. M. de KoniDgin-Moeder, die door Z. K
K. aan het station werd afgehaald. Na afloop
van den maaltijd, welke ongeveer een uur duurde,
van half acht tot half negen, onderhield Hare
Majesteit zich eenige oogenblikken' met elk van
de raadsleden.
Gisteravond om 9 uur reed Pi ins Hendrik, ver
gezeld van zijn adjudant majoor Van ruchtelen
van de Haare, uit naar het Centraalstation ter
begroeting van H. M. de Koningin-Moeder bij
haar aankomst in de hoofstad. Ter ontvangst
waren behalve verschillende leden van het gevolg
van H. M. de Koningin en Z. K. H., ook aanwezig
burgemeester jhr. mr. dt. A. Röell, generaal-
majoor J. W. Boellaard van Herwijnen, adjudant-
generaal van H. M. in buitengewonen dienst, de
procureur-generaal mr. J. C. baron Baud, en, als
vertegenwoordigers van den raad van administra
tie van de H. IJ. S. M., de heeren J. A. Roes-
singh van Iterson en J. J. s'Jacob.
Eenige minuten over negenen reed de trein
voor het perron, en steeg H. M. de Koningin-
Moeder met haar gevolg uit. H. M. was gekleed
in een zwart-zijden costuum met een grijze vee-
ren boa, en droeg een witten kapothoed met wit-
tulen brides. De begroeting tusschen Z. K. H, den
Prins en koninklijke schoonmoeder was uiterst
hartelijk ook de ter ontvangst aanwezige heeren
drukte de Koningin-Moeder vriendelijk de hand.
Onmiddellijk reed men naar het paleis terug.
Het koninklijk rijtuig werd voorafgegaan en ge
volgd door een escorte huzaren, dat zich voor het
paleis op den Dam opstelde om bij het uitstijgen
uit de rijtuigen de militaire eerbewijzen te brengen.
Langs het Damrak, maar vooral op. den Dam
stonden weer dichte drommen van menschen, die
de Koningin-Moeder met groote geestdrift toe
juichten.
Waar bericht
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 7 Mei 1912, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 771.6 te Perpignan.
Laagste barometerstand 748.0 te Vestmanoer.
Verwachting tot den volgenden dagmeest
matige zuidwestelijke tot zuidelijken wind, zwaar
bewolkt, waarschijulijk enkele regen- of onweers
buien, zelfde temperatuur.
De inwijding van het nieuwe gebouw der
Broédersschool aan de Nieuwe Haven.
Gister-avond had de plechtige inwijding plaats
van het nieuwe gebouw der St. Jozefsschool, aan
de Nieuwe Haven.
De algemeene overste, broeder Bertholdus, de
broeder-oversien uit Amsterdam en Den Haag,
zoomede tal van broeders, die vroeger hier bij het
onderwijs zijn werkzaam geweest, waren herwaarts
gek.omen om deze plechtigheid bij te wonen.
Om 8 uur vereenigden zich de eerw. broeders
met de genoodigden, waaronder wij opmerkten
pastoor Verhoeven, president der St. Willibrordus-
stichting, zoomede de heeren H. v. d. Eelaart,
Adr. Zoetmulder, Th. Bruineman, G. H. Timmer-
haus, G. J. Wittkampf en S. Linnenbrink, be
stuursleden der St. Willibrordusstichting, voorts de
weleerw. heeren kapelaans Kammers, Warnink
en Paulussen van de parochie van O. L. Visitatie,
de weleerw. paters Schol brock en Hubers van de
St. Jansparochie, de weleerw paters Verhey en
Knippenburg van de parochie van O. L. Vrouw
Rozenkrans. -
De kapel baadde in een zee van licht, terwijl
bij de fraaie versiering van de beeltenis der H.
Moedermaagd overvloedig waslicht was ontstoken.
Hoogst indrukwekkend klonk het door de eerw.
broeders zoo schoon gezongen joVeni Creator", ter
opening der inwjjding.
De hoogeerw. deken verrichtte, nadat het »Veni
Creator" was geëindigd, met het gebruikelijke
ceremonieel' de inwijding van het gebouw.
Na déze stichtende plechtigheid, begaf men
zich naar de recreatie-zaal der eerw. broeders,
waar de eerw. Broeder Overste den genoodigden
op alleraangenaamste wijze ontving en toonde een
voortreffelijk gastheer te zijn.
De hoogeerw. deken Coppens nam, toen
allen gezeten waren, het woord.
Na de plechtige inwijding van het heerlijk
schoone schoolgebouw, gesticht voor de eerw
broeders, kan spr. niet nalaten een woord van
hulde te brengen aan het bestuur der St. Willibror
dusstichting voor den ijver en de toewijding, welke
het voor de totstandkoming van dit gebouw heeft
aan den dag gelegd.
Spr. ging na hetgeen door de St. Willibrordus
stichting in de laatste 10 jaren voor het bijzon
der onderwijs hier ter stede is totstand gebracht.
Dit is in die periode reeds het 4e groote gebouw
ten behoeve van katholiek onderwijs en het zet
de kroon op het zoo gewichtige werk.
Niettegenstaande den zwaren schuldenlast, waar
onder de St. Willibrordusstichting voortdurend ge
bukt gaat en het beperkt inkomen, hetwelk van
alle kanten moet worden bijeengebracht, heeft
het bestuur zijn zorgen nog verzwaard door de
stichting van dit gebouw. Maar ongetwijfeld
heeft het bestuur voor oogen gehad het beeld
der Schriftuur betreffende het mosterzaadje en de
vettigheid van de olie; anders zou het bestuur
het nooit zoover hebben gebracht.
Terecht heeft het bestuur op Gods vaderlijke
voorzienigheid betrouwd.
De taak, welke hier te vervullen valt, is groot
en heilig. De opvoeding van onze katholieke
jongens is ons hoogste belang. Daar kan nooit
hard genoeg aan gearbeid worden.
Spr. dankte het bestuur der St. Willibrordusstich
ting voor zijn ijver en werkzaamheid. De zegen
Gods zal den bestuurderen in hooge mate gege
ven worden. Die zegen zal zoowel op die stich
ting als op de huisgezinnen der bestuurderen ne
derdalen.
Na de wensch te hebben geuit, dat deze school
immer met succes zal blijven arbeiden voor de
katholieke jeugd, opdat wij zullen krijgen brave,
deugdelijke en edelmoedige burgers voor katho
liek Schiedam, stelde deken Coppens een heil
dronk in op de St. Willibrordusstichting.
De zeereerw. pastoor Verhoeven, dankte
allereerst deken Coppens voor de inzegening van
gebouw en hoopte dat zijne wenschen in vervul
ling zouden mogen gaan en Gods zegen overvloe
dig zal worden geschonken.
In de laatste 10 jaren heeft de St. Willibrordus
stichting heel wat aangedurfd. Zij vertrouwde
echter op den bijstand van God, die ons uit den
Hemel is toegezegd.
Vandaag acht het bestuur zich overgelukkig.
Het is een merkwaardig feit in de geschiedenis
der St. Willibrordusstichting en van het Katholieke
Schiedam. Heden is in vervulling gegaan de
wensch, die sedert zoovele jaren werd gekoesterd.
Het vertrouwen op Gods Voorzienigheid is niet
beschaamd geworden.
De eerste steen van het oude gebouw werd in
1867 gelegd. Dit gebouw was oorspronkelijk
bestemd voor de huisvesting van 7 broeders. Se
dert 1867 is het getal broeders aanzienlijk ver
meerdert en neemt nog altijd toe.
De wijze, waarop de broeders zich in die jaren
in het oude gebouw beholpen hebben, is prijzens
waardig. Het oude slaapvertrek was zoo slecht
dat men het in een arbeidersgezin zelfs tevergeefs
zou zoeken. Spr. moet den broeders ten zeerste
danken voor de wijze, waarop zij zich in den
ouden toestand wisten te schikken. Het bestuur
der Congregatie had reeds herhaaldelijk aange
drongen op verbetering. Het heeft echter geduld
gehad, totdat wij in staat waren dit nieuwe
gebouw in gebruik te geven, waardoor ieder in
alle opzichten zal tevreden zijn gesteld.
Zoowel voor het religieuze leven als voor het
onderwijs is- het noodzakelijk, dat de broeders
goed gehuisvest zijn en aan de kleine eischen
van de Congregatie kan worden voldaan. Wanneer
men overdag en 's nachts geen behoorlijke ver
blijfplaats heeft, zal het religieuze leven er onder
lijden.
Spr. hoopt, dat dit nieuwe gebouw, met zijn
fraaie kapel, het religieuze leven zal bevorderen
en een ècht-religeuzen geest den broeders steeds
zal bezielen. Pastoor Verhoeven dronk hierna op
den bloei van de Congregatie.
Nog sprak pastoor Verhoeven een wootd van
dank tot de bouwcommissie en den architect,
die met de weinige middelen, welke beschikbaar
waren, heeft weten te woekeren, alsmede tot den
opzichter, die op lofwaardige wijze zijn taak heeft
vervuld.
Broeder Overste sprak vervolgens naar
aanleiding van de woorden sDit is de dag, dien
de Heer voor ons gemaakt heeft, laten wij ons
verheugen." Hij prees den moed van het bestuur
om dit werk tot stand te brengen en dankte voor
de vervulling van den reeds zoo lang gekoester
den wensch. De dank zal door de eerw. broeders
ook in daden worden getoond door groote werk
zaamheid en ijver bij het onderwijs en de opvoe
ding van de jongens, die trouwe zonen zullen zijn
van de H. Moederkerk, Vorstin en Vaderland.
Aan den heer Adr. Zoetmulder, met wien tijdens
den bouw zoo dikwerf overleg werd gepleegd,
aan den aannemer en den opzichter werd mede
nog een woord van lof en dank gebracht.
De algemeene overste dankte namens
het geheele hoofdbestuur der Congregatie voor
het schoone gebouw, waarin de broeders thans
een geschikte woning hebben gekregen.
De schoone kapel, welke hij dezen ochtend da
delijk na zijn aankomst heeft bezocht, kan hij
niet genoeg prijzen. Zijn verwachtingen waren
hooggestemd, maar zij zijn inderdaad nog over
troffen. In deze heerlijke kapel zullen de eerw.
broeders troost en kracht kunnen vinden na hun
moeilijken arbeid.
Spr. hoopte, dat de broeders het werk zullen
waardeeren. Hij is er zeker van, dat zjj die ver
plichtingen wèl zullen vervullen en zjj steeds in
dachtig zijn den dag hunner professie, toen zij
zich aan den dienst van God en de opvoeding der
jeugd hebben verbonden.
Ten slotte uitte hij den wensch, dat de samen
werking tusschen schoolbestuur en de broeders
steeds goed mag zijn en die samenwerking zal
strekken tot bevestiging van den echt-katholieken
géést te Schiedam.
Nog geruimen tijd bleef men in intiemen kring
bijeen, waarbjj over het verleden en het heden
van het katholiek onderwijs nog menig hartelijk
woord werd gesproken.
Eenige eerw. broeders uit Schiedam en Den
Haag brachten verschillende zangstukjesten gehoore,
waaronder ook het lied, bjj het vergaan van de
uTitanic" gespeeld, ïNader mijn God tot U."
De eerw. broeder Leo, uit den Haag, de be
kende 73-jarige musicus, dirigeerde bij verschil
lende liederen nog met de grootste opgewektheid.
Wij laten hieronder eenige bizonderheden vol
gen omtrent bet nieuwe gebouw:
Het nieuwgebouwde gedeelte, ter rechterzijde
van het hoofdgebouw, is aan den voorkant ge
heel in denizelfaen trant opgetrokken als het ove
rige deel van den voorgevel.
Btjj het doorwandelen van hiet nieuwe gebouw,
valt het d.cn bezoeker op, dat alles, niettegen
staande do meeste soberheid bij den bouw is
betracht, zeer geriefelijk en gezellig is ingericht.
Breede gangen, met terrasso vloeren, geven
toegang tot verschillende localiteiten. Beneuen
bevinden zich. de schoollokalen. In 't geheel zijn
er 5 klassen. Ieder lokaal, hetwelk uitstekend
aan zijn doel beantwoordt, is ruim van lacht
en lucht voorzien. De ramietn zijn, met het oog
op een goede ventilatie, zeer practisc.h. Men heeft
er schuif-, tuimel- en openslaande ramen, zoo
dat bij elk© weersgesteldheid en windrichting de
noodige versche lucht het schoollokaal kan bin
nenkomen.
Deze schoollokalen hebben uitzicht opj de speel
plaats, achter bet hoofdgebouw.
Op deze speelplaats bevindt zioh de toegang
tot de eerste en 'tweede verdieping, voor de eerw.
broeders bestemd. Deze toegang moest afzonder
lijk blijven, in verband met de bepalingen der
Schoolwet. Een nette grenen houten trap, met
ier-en balasters, leidt tot de eerste etage. Het trap
penhuis krijgt licht door eenvoudige, doch smaak
volle gekleurde vensters1. i
Het achterste gedeelte van de eerste verdie
ping wordt geheel ingenomen door de kapel. Deze
bede-plaats, opgetrokken in Romaanse hen slijl, met
het fraaie altaar uit de oude kapel en tal van
fijn gepolychromeerde heiligenbeelden, maakt een
zeer stichtenden indruk.
De gebrandschilderde ramen zijn vooral een*
mooi sieraad voor de kapel.
Verscheidene smaaikvolle koperen gaslampen,
met hangend gloeilicht, zijin boven de 14 banken,
die zich in die kapel bevinden, aangebracht.
Door het polychroineeren, hetwelk later nog
kan geschieden, zal deze kapel ontegenzeggelijk
nog zeer veel verfraaid kunnen worden.
In. de onmiddellijke nabijheid van de kapel
bevindt zich ©en ruime ziekenkamer.
Deze- is zóó ingericht, dat, bij het openstaan
eter deur van de kapel en van de ziekenkamer,
de zieken de godsdienstoefeningen, welke in de
kapel plaats hebben, kunnen volgen.
Op de eerste, verdieping zijn voorts nog: een
studeervertrek, voorzien van zeer practische hoe
kenkasten, de physicaJkamer, waar tal van vogels
en een menigte wetenschappelijke instrumenten
in doelmatige kasten zijn ondergebracht.
De oud© kaj>el, die aan de physicaJkamer grenst,
is thans herschapen in een recreatie-kam"r voor
de broeders.
Op de tweede verdieping1 zjjn de slaapvertrekken
der eerw. broeders.
De nieuwe cellen, in 't geheel een 17-tal, zijn
vrij wat beter dan de onhygiënische oude, waar
ternauwernood eenige ventilatie verkregen kon
worden.
Eenige der oude cellen zijn voorzien van nieu
we breeder© ramen, en nu meer ter bewoning
geschikt zijn gemaakt.
Een linnenkamer en scheerkamer, mede hooóst
eenvoudig en toch doelmatig, zijn nabij de slaap
vertrekken gelegen.
Het dak boven de cellen is van mastiek, ter
wijl een pannendak de kapel dekte.
De architect van dit g'ebouw, de heer A. P. P.
Roovers, alhier, heeft vooral' getracht om alle
ruimte in het gebouw zoo voordeelig mogelijk
te benutten. Dat zulks niet gemakkelijk wavalf
te begrijpen, aangezien hier en daar met het
bestaande gebouw rekening moest worden ge
houden. -
In tusschen is hjj ©r uitstekend in geslaagd een
mooi en alleszins degelijk ingericht geheel te
verkrijgen, waardoor het onderwijs, zoowel als
de terw. broeders ten zeerste zijn gebaal.
Vermelding verdient nog, dat ook hel school
gebouw, hetwelk achter de kapel is gelegen en
aan de Warande uitkomt, eenige veranderingen
heeft ondergaan. De oude z.g. spil trap pen zijn
vervangen door steektrappen, een uitstekende ver
betering met het oog op brandgevaar.
Voorts zijn ook hier terrasso vloeren gemaakt.
De bouw van het thans voltooide gedeelte werd
aanbesteed den 26 Juli 1911. Begin Augustus
begon de aannemer, de heer Schouten te Hoorn,
met de afbraak en ongeveer half September kon
met den bouw een aanvang worden gemaakt.
Opzichter bij den bouw is geweest de lieer
P. Huiskes.
De terrassovloeren zijn geleverd door de firma
d'Agmolo en Storm te Rotterdam; het looogie-
terswerk, de gasinstallatie, de sanitaire closets
enz. door den heer A. G. Brugger, alhier, ter
wijl het verfwerk is uitgevoerd door den heer
A. D, Schol te alhier.
De gebrandschilderde ramen in hu trappen
huis en in da kapel zijn afkomstig uit de ateliers
van de firma Nicola te Roermond.
Vereeniging voor Armenzorg en tegen
Bedelarfj.
De Vereeniging voor Armenzorg en tegen Be
delarij hield gister-avond hare algemeene verga
dering in het gebouw der Spoeling-Vereeniging
waar zich, zooals gewoonlijk, slechts enkele leden
deden vinden.
De voorzitter, de heer Joh. L e c h n e r, de
vergadering openend, constateerde, zeer tot zijn
spijt, dit klein getal, verklaarde, dat de verga
dering hoofdzakelijk belegd was tot het uitbren
gen van het jaarverslag en het houden van enkele
besprekingen en deed daarna door de secretaresse,
mej. G a z a n, de notulen der vorige vergadering
lezen, die daarna onveranderd werden goedge
keurd.
Daarna deelde de voorzitter mede, dat van het
medebestuurslid, den heer F. J Smit, een schrij
ven was ingekomen in enkelê regels meldend, dat
hij om gezondheidsredenen als bestuurslid wil
aftreden.
De voorzitter merkte naar aanleiding van dat
schrijven op, dat de heer Smit zich altjjd een
ijverig en belangstellend man heett getoond in
de vele jaren, hij in de historie der vereeniging
kan terugblikken, dat zoo iemand op grond van
zjjne gezondheid bedankt, betreurt voorz. in hooge
mate. Waar wjj zijn besluit moeten billjjken,
wenscht voorz. den aftredenden medebestuurder,
dat hem nog vele gelukkige jaren in het genot
van betere gezondheid mogen geschonken worden.
De nieuwe keuze zal straks plaats hebben.
Door de secretaresse werd daarna het jaarver
slag over 1911 uitgebracht, waaruit wjj een en
ander zullen mededeelen, wanneer 't in druk zal
zijn verschenen en ook ons een exemplaar zal zjjn
toegezonden.
Het jaarverslag gaf den heer Zwamborn aan
leiding tot het maken van eene opmerking om
trent het verwijderen van straatfiguren op initia
tief der vereeniging, waar hij 't onwenschel jjk achtte,
die personen in een gesticht onder te brengen,
zoolang zij voor hunne omgeving niet gevaarlijk
zijn.
De voorzitter antwoordde daarop, dat die straat
figuren toch veelal de speelbal zjjn van het publiek,
wat hij minder wenscheljjk achtte met 't oog op
den volksgeest en de opvoeding der jeugd.
Daarna werd door den penningmeester, den
heer C. van M e u r s, het financieel verslag uit
gebracht- De rekening, sluitende met een saldo
van f 492.23$ werd door de heeren Blommendal
en Zwamborn nagezien en in orde bevonden, waar
na de voorzitter den penningmeester en de com
missie beiden bedankte. - Het groot batig saldo
wordt veroorzaakt door een gift van f400 aan
de Vereeniging geschonken.
Tot de keuze van een nieuw bestuurslid de
heer Smit was mede aan de beurt van aftreding
overgaande, beval de voorzitter in aller aan
dacht de heeren dr. Geerdes en notaris Blaisse
om de bestaande vacature aan te vullen.
De heer Geerdes bleek ten slotte gekozen. Hem
zal van zijne benoeming kennis worden gegeven.
Bij de gebruikelijke rondvraag bleek niemand
meer iets in het belang der vereenigin in 't mid
den te brengen te hebben, zoodat de vergadering
onder dank aan de opgekomen leden door den
voorzitter werd gesloten.
53
283
Volksbadhuis.
In de week van 28 April—4 Mei 1912 werden
genomen 414 baden.
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 29 kuipbaden
regen 26 regen
school
kinder a 5 ct. 23
Gedurende de maand April 1912 werden ge
nomen 1855 baden.
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 115 kuipbaden
regen 105 regen
school
kinder h 5 ct. 70
In April 1911 werden genomen 1324 baden.
285
1280
Jubilé-dr. Vaillant.
De nestor onzer Schiedamsehe medici, dr. C. J.
Vaillant, tevens de oudste medicus van ons land)