Dagblad mor Schiedam Omstreken.
f
toUz,:;:JID
TWEEDE BLAD.
Gratis Ongevallen verzekering
35ste Jaar^aii^,
Zaterdag 3 Augustus 1912
i\o. 10387.
p te polis vermelde voorwaarden.
Binnenland.
DE SCHILDERIJ.
Bureau: Boterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post ƒ2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regel; Handelsadvertentiën
1—6 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
levenslange f Qflfl verlies van
geueele I 111 I een hand,
invaliditeitI t. U U voet of oog,; w„
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hoilandsche Algemeene"v^zekeringsbaiik
bij
dood
bij verlies
van
een duim
gevestigd te Schiedam.
O ft fl bij verlies AJP
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Bijzonderescholen.
Het K. B. voor de localen der bijzonderescho
len is van veel belang.
'tVolgende overzicht nemen we op:
Behalve de gunstige bepalingen over woning
gemeenschap, over leerlingental door één vertrek,
over vertrekken voor ten hoogste dertig leerlingen
en over min of meer uitgebreide vrijstelling van
de anders geldende eischen met betrekking tot
lolalen bestemd voor gymnastiek, voor laborato
rium, voor teekenonder wijs en (iets nieuws) voor
onderwijs in de handwerken aan meisjes, zijn er
ook eischen gesteld in het belang van de gezond
heid en veiligheid der leerlingen, van de degelijk
heid van den bouw, waarvan sommige een aan
zienlijke vermeerdering van uitgaven van de
schoolbesturen zullen vorderen.
De voornaamste zijn de volgend
1. De zolderingen moeten wit gestucadoord of
licht gekleurd zijn en niet gewelfd. (Artikel 9.)
2. Buitenmuren van verdiepingen moeten ten
minste 0.33 M. dik zijn; buitenmuren tusschen
het Zuiden en het Westen als spouwmuren wor
den opgetrokken.
Er is echter dispensatie te verkrijgen wanneer
ander materiaal dan baksteen gebruikt wordt.
(Artikel 7.)
3. De lichtramen moeten glaopper vlakte hebben
van een vijfde of ren zesde van de vloeropper
vlakte in elk vertrek moeten de onderramen van
tenminste één lichtkozijn geheel kunnen worden
opengeslagen. Artikel 8).
4. De vloer van het school vertrek moet vlak en
dicht zijn. (Artikel 9.)
5. De gangen in scholen met een of meer
verdiepingen of in zulke, waar de lokalen zich
niet allen aan denzelfden kant bevinden, moeten
2.50 M. breed zijn.
De trappen moeten 1.25 M. breed zijn. Open
zijden moeten dichte hekken met leuningen heb
ben. (Artikel 10).
6. Privaten en waterplaatsen moeten aan veel
zwaarder eischen voldoen. Deze beoogen vooral
het reukeloos maken dier gelegenheden. Art. 12).
7. Ventilatie-inrichting moet goed werken.
Artikel 13).
De oude bepalingen van 1 van 't K. B. van
12 Sept 1905 (Staatsblad" no. 267) blijven van
kracht voor de lokalen, welke gesticht zijn tus
schen 1 Januari 1906 én het tijdstip, waarop dit
besluit in werking treedt, alsmede voor de loka
len tot stichting waarvan voor laatstgenoemd
tijdstip was besloten.
In verband met deze bepaling zullen bijzondere
schoolbesturen, die reeds tot stichting van lokalen
besloten zijn, goed doen onverwijld van dat be-
Door W. G.
Eliza vertoonde een vergramd gelaat; warm
n&g van een conflict in de keukensfeeren, uiende
Z1- aan op somberen toon:
Juffrouw, een dame om u te spkéken.
Een stevige, goed gelkleede figuur zweefde langs
de overblufte Eliza, en zonder notitie lo nemen
\nn Juffrouw Lavinia's uitgestoken hand, liet zij
zich vallen in een gemakkelijke stoel.
t Is mij heel aangenaam u te zien. 'Mevr. Goo
dall, zegde Juffrouw Lavinia met oudoTwetsebe
offelijklteidik heb niet dikwijls het genoegen,
ten bezoek van u te ontvangen.
't 'vWam om 'l® muzieklessen van de weis-
t 30 a'en> VCI'kondigdo zij1 zonder overwegen.
I avima was eenigzins verbaasd over deze at-
wijking van de- gewone manier. Zij; was gewenu
een postwissel te ontvangen voor het lesgeld
Nu drie jaar lang haü zij pianoles gegeven aan de
twee jonge juffrouwen Goodall; dient, m gevolge
kreunde tweern ml per week haar oude instru
ment onder de onsympathieke; aanraking) van wei-
mg geoefende vingers, 't Was een wree-re heilig
schennis, maar 't hielp haar een beetje bij den
eeuwigen strijd -o-m het budget te doen kloppen.
i'cuwsigierig 6n eenigzins onder den indruk
vo g e zij Mevr. Goodall's witte, fijogeschoeid©
vingers, die doken in een bruin lederen taschje
sluit kennis te geven aan den Districts-schoolop
ziener, ook al zouden zij daarbij de plannen nog
niet kunnen inzenden. Uitstel zou hier zeer na-
deelige gevolgen kunnen hebben.
Voor lokalen, waar reeds bijzonder lager onder
wijs gegeven werd voor 1 Januari 1906, alsmede
voor die, welker bouw reeds was aangevangen op
11 October 1905, is bij dit nieuwe besluit de da
tum, waarop zij in overeenstemming gebracht
moeten worden met de regelen, voor hen vast
gesteld in 1 van K. B. van 12 Sept. 1905 be
paald op 1 Januari 1914.
De aan de Districts-schoolopzieners over te leg
gen teekeningen en bestekken moeien voortaan
in tweevoud worden opgezonden.
De Haarlemmermeer uit haar isolement.
De bewoners van Haarlemmermeer juichen van
daag en kunnen voortaan met rechtmatigen trots
de minachtende en schouderophalende beweringen
van hen, die Haarlemmermeer als een soort van
minderbedeelde landstreek beschouwen, waarop
het niet zoo erg aankomt, terugwijzen.
De nijvere bewoners kunnen u thans wijzen op
het bezit van spoorwegen die er voor zorgen zul
len, Haarlemmermeer wat meer bekend tê maken
bij het publiek, dat met het oog op het gemis
aan voldoende verkeersmiddelen een nadere aan
raking en een bezoek brengen aan deze vrucht
bare streken zorgvuldig vermeed.
Muar nu is het anders. Thans kan met recht
gezegd worden, dat de Haarlemmermeer uit haar
isolement is verlost. Het voordeel dat hiermede
gepaard gaat is voor Haarlemmermeer en de ver
schillende er om en daarin gelegen plaatsen van
enorm belang.
Is het wonder, dat overal en in elke plaats die
de feesttrein met de genoodigden gisteren aan
deed, het nationale dundoek breed uitgolfde als
wilde het niet achterblijven bij de algemeene
feeststemming?.... Wij spraken daarboven van
bet groote belang, dat er mede gemoeid is nu het
stoompaard zijn intrede in de »Meer" heeft ge
daan. Oogenschijnlijk zal men zulks misschien
met vermoeden, maar beseft men wel en gaat
men wel eens na wat al die nijvere plaatsjes,
zooals Hoofddorp, Aalsmeer, Uithoorn, Alkemade,
Mijdrecht, Wilnis, Ter Aar, enz. uitvoeren
Alkemade b.v. verzendt jaarlijks naar Leiden,
Rotterdam, Amsterdam, Dordrecht, Den Haag,
Schiedam enz. ongeveer 2.000.000 K.G. versche
erwten en boonen ter waarde van f200.000
versche augurken en komkommers 6000 H.L.,
waarde f12.000 gezouten augurken, komkom
mer, boonen enz. 6000 H.L., waarde f18.000
verder naar Engeland, Duitschland, Amerika ge
zouten augurken 60.000 K.G. ter waarde van
f220.000; gezouten boonen, uien, andijvie, 6000
K.G., ter waarde van f30.000; versche augurken
50.000 K.G., ter waarde van f90.000, te zamen
f570.000.
met verguld montuur.
Do bezoeksters, was inderdaad een zeer deftige
verschijning:. Reusachtige struisveetren verhieven
zich als panache, boven een opzichtigen hoed,
en om elke pols bengelde een zware gouden
armband. Onwillekeurig bedacht Lavinia, dat al
leen de halspels allicht een arm gezin gedu
rende een jaar had kunnen onderhouden.
Mev. Goodall vond ten laatste wat zij zocht.
Eindelijk! riep ze zegevierend.
Zie legde de wissel met Lavinia's rekening op
biet vers-eleten tafelkleed.
Ik zou het kwijt-schrift gaarne meenemen,
zegde ze; dat spaart tijd en een postzegel, niet
waar
Deze ietwat ruwe toespeling1 op haar b©Krom-
penomstandigheden, deed Lavinia blozen tot de
wortels van het grijsdoorsprenkelde haar Toch
gehoorzaamde zij zwijgend en schreef haar nama
met flinke hand onder het kwijtschrift. Toen deze
kleine formaliteit verricht was, stond haar be
zoekster op.
-- Ik hoop dat ge tevreden zijt over je vor
deringen van uw dochters waagde Lavinia op te
merken, om toch iets te zeggen.
Nu kwam het losDe bonte veeren op den
hoed en de gebogen neus daaronder glacen aan
ie verontwaardigde matrone een merkwaardige
gelijkenis met een woedende kaka toe.
Neen, dat ben ik niet! Edwin wilde, dat
Ook Ter Aar kan op dergelijke uitvoercijfers
wijzen, terwijl de veestapel eveneens van grooten
omvang zijn.
Bovendien worden reusachtige hoeveelheden
planten en bloemen, aardbeien, (denk eens aan
Aalsmeer), zuivelproducten enz. uitgevoerd.
Deze resultaten zijn bereikt bij de tot dusverre
bestaande verkeersmiddelen. Met de nieuwe
spoorwegverbindingen zullen de handelsconnecties
uitgebreider worden, zullen de boeren de dikwijls
belangrijke markten gemakkelijker kunnen be
zoeken en zal het marktbezoek toenemen, boven
dien worden de postverbindingen talrijker en beter
geregeld en zal het vervoer der producten, beter
en veel vlugger gesch eden.
Dit alles zal er toe bijdragen de bloeiende wel
varende streek met haar vruchtbare akkers eu
weilanden en de vele boederijen veelal zoo
aardig tusschen dicht boomgebladerde verscholen,
tot nog grooteren bloei te brengen en den Haar
lemmermeerpolder te stempelen tot een der wel
varendste landbouwcentra van ons land.
Wat nu de spoorwegverbindingen aangaat het
volgende
Tot stand kwamen reeds of zullen komen
1. een lijn van Amsterdam (Zuid), over Am
stelveen, Aalsmeer, Hoofddorp, Venneperdorp,
Oude en Nieuwe Wetering en Roelofarendsveen
naar Leiden
2. een lijn van Haarlem over Hoofddorp, Aals
meer, Uithoorn, Mijdrecht, Wilnis en Vinkeveen
naar Nieuwersluis;
3. een lijn van Amsterdam over Amstelveen,
Uithoorn, Nieuweveen, Nieuwkoop en Aarlander-
veen naar Alfen.
Van de sub 2 genoemde lijn valt het gedeelte
HoolddorpAalsmeer en van de sub 3 genoemde
lijn het gedeelte AmsterdamAmstelveen (Boven
kerk) met de sub 1 vermelde samen.
De totale lengte van deze lijnen (de samen
vallende gedeelten slechts eenmaal berekend) be
draagt 110 K,M., waarvan in de provincie Neord-
Holland 58 K.M., in de provincie Utrecht 20
K.M. en in de provincie Zuid-Holland 32 K.M.
zijn gelegen.
Uit deze opgave blijkt, dat dit net door de ver
bindingen over Amsterdam, Leiden en Nieuwer
sluis aansluiting heeft op de groote verkeerslijnen,
wat natuurlijk een groot voordeel is.
Zoo worden dus nu de eerste spoorwegen in de
Haarlemmermeer ingewijd. Zij zullen worden
geëxploiteerd door de Hoilandsche Electrische
Spoorwegmaatschappij, die de eer toekomt de
zaken energiek te hebben aangepakt.
Een lange voorgeschiedenis heeft men, zooals
met vele zaken in ons land gebeurt, ook in deze
gekend.
Reeds in 1864, dus twaalf jaar na de voltooiing
der droogmaking, werd er door mr. J. P. van
Amersfoort, één der eerste burgemeesters van
Haarlemmermeer, op gewezen hoe goed het zou
ik er niet over zpu spireken en wij willen u
sparen Maar nu ge er toch over begintIk
kan u verzekeren dat ik mij nooit zoo geschaamd
heh als verleden Donderdag bij de farm lie Pro-
vis, Gladys Provis, die les heeft van een echten
muziekleer-aar, speelde allerlei soort moeilijke din
gen ook klassiek; maar toen mijn Emily era
Agues volgden met het „DauwdropduM" bad ik
wel door den grond kunnen zinken! Gij zijt bij
uw tijd ten achter, juffrouw1een heel eind
ten achterI Maar 't is een schande, dat mijn
arme kinderen daaronder moeten lijden
Op dit ooglenblik werd mevr. Goodall zoo vol
komen overweldigd door moederlijk gevóél, dat ze
baar toevlucht moest nemen tot een grooten,
vlekkelioozen zakdoek.
Juffrouw Lavinia bleef.een paar minuten zwij
gend staan. Zij wachtte tot. de zakdoek haar' vo
rige rustplaats weer had bereikt, in het met goud
gemonteerde taschje en de eigenares met een
zucht van lijdzame onderwerping; zich had ge
wend in de richting van de deur.
T-oien riep Lavinia eensklaps:
Halt! en het bevelende in haar gewoonlijk
zoo zachte stem verbaasde haar zelf.
Mevr. Goodall's hoogrood gezicht was bijna
komisch in zijn verontwaardiging,
Ik heb zwijgend uw verwijten .aangeh ,-ord,
zeide Lavinia, langzaam en duidelijk sprekend,
hoé wel haar hart angstig klopte; omdat ik voel
zijn om door een goed verkeerkstelsel de land
bouwgronden tot grooteren bloei te brengen. Maar
het zou nog bijna een halve eeuw duren vóór de
eerste spoortrein het gebied van de »meer" zou
betreden.
Doch eind goed, al goed. De Haarlemmermeer
gaat een nog grootere toekomst tegemoet
Jan Mayen-Eiland.
Men herrinnert zich, dat de heer J. Foster
Stakhouse, leider eener Engelsche expeditie naar
Spitsbergen, aan onze regeering het aanbod heeft
gedaan zich desgewenscht te belasten met het
plaatsen van een gedenkteeken op Jan Mayen-
eiland, ter herinnering aan de Hoilandsche matro
zen, die daar bij een overwintering in 1633—34
zijn overleden, en overigens ook zorg te wijden
aan de grafsteden op de voormalige nederzettin
gen op Smeerenburg, die van de oud-Hollandsche
walvischvaarders op de Noordwestkust van Spits
bergen.
De Nederlandsche regeering, dit aanbod aan
vaardende, heeft naar het »N. v. d. D." meldt
de uitvoering opgedragen aan het bestuur van
het Kon. Ned. Aardrijkskundig Genootschap. In
eigen kring heeft toen het Genootschap de noodige
middelen bijeengebracht en een eenvoudig ge
denkteeken doen vervaardigen, bestaande uit een
groot blok Noorsch graniet, op jwelks vlakge-
maakte voorzijde met kloeke letters werd ge
beiteld
Outgert Jacobsz.
van Grootebroek
en zijne
6 Hoilandsche makkers,
zijn in April 1634 hier
bezweken bij eene poging
tot overwintering.
De steen werd in Juni naar Newcastle verzon
den om van daar naar zijne bestemming te worden
gebracht.
Onder dagteekening van 27 Juli ontving het
»N. v. d. D." een schrijven van den heer J. Foster
Stackhouse, uit Newcastle on Tyne, op het oogen-
blik dat hij gereed stond uit te gaan op zijn
expeditie, vergezeld van twee bekende onderzoe
kers in het hooge Noorden en de Zuidpoolzeeën,
dr. W. S. Bruce en dr R. N. Rudmose Brown.
Het doel was geologische en geodetische onder
zoekingen op genoemde eilanden te doen en tege
lijk onderzoek (in te stellen naar de verschillende
Hoilandsche begraafplaatsen. Dit laatste ingevolge
een verzoek van den Nederlandschen gezant te
Londen.
De heer Faster Stackhouse herrinnert aan het
plan om het gedenkteeken op Jan Mayen-eiiand
te plaatsen. Uit berichten ontvangen van Straat
Denemarken tusschen IJsland en Groenland
was echter gebleken, dat er ten zijden van
het eiland in dezen tijd groote hoeveelheden ijs
zijn. Daarom zou de expeditie rechtstreeks naar
dat ge 't recht hebt mij te beschuldigen, dat ik
bij mijn tijd ten achter ben. Dat is een gebrek,
dat ik niet meer kan herstellen, daarvoor ben ik
te -oud (Zij glimlachte even, toen voor haar
geest het visioen verrees van de domme;, dikvin-
geriigo jonge dames Goodall.) Ik zie liever van
de lessen af, om u de vrijheid te laten, hetere
leiding voor uwe dochters te zoeken.
Zij nam het smalle strookje papier van het
tafelkleed en zonder den zweem van1 aarzeling
wierp zij de zuurverdiende vrucht van harden
arbeid in het vuur.
Juffrouw Lavinia zat in de schemering bij 't
vuur Er was een uitdrukking van ho:p el ooi'a
ellende in de vriendelijke blauwe opglen. Natuur
lijk had zij op die ongelukkige wissel gerekend
om eenige kleine schulden af te doen aan 't
einde der week. Eliza's maandloon, de piano-
stemmer en eene rekeni'njg voor muziek, gekocht
ten behoeve van de GoodaU's;.
Lavinia peinsde en peinsde, doch kon geen
bevredigende oplossing vinden. Zij stak 't ga..;
aan, en 't volle licht onthulde akelig de armoede
van de geheele omgeving. De kamer wat scha
mel gemeubeld, 't tapijt tof op den draad v<
rieten.
't Eenige muursieraad van belang was een
olieverfschilderij in broeden gouden lijst. Het stelde
een idyllisch landschap voor, Lavinia beschouw
de het altijd met eerbiedige belangstelling; want
