Verspreide berichten.
Binnenland.
TURKIJë.
Uil particuliere berichten uit Konstantinopel aan
Berlijnsehe bladen over de zoogenaamde muiterij
en den militairen opstand van Donderdagnacht
is het ware karakter en de omvang van ue
beweging niet op te maken. Alleen is het uui-
delijk. ciat het nog lang niet zeker is, dat aan de
.long-Turken de schuld moet worden toegeschre
ven.
Volgens den correspondent van de „Lokal-An-
zeiger", die zijn informaties van ooggetuigen in-
wlon, heeft de g'elieele zaak niets te beteokenen.
Deze oogigetuigen verklaarden, dat tien onder
officiers van de gendarmerie des avonds heftige
redevoeringen hielden in een koffiehuis tegen de
re gearing. Zij werden zonder tegenstand te bie
den door een patraeitje gevangen genomen en
voor den krijgsraad gebracht, waai' het onderzoek
nog wordt voortgezet. In de stad werden .overal
overdrijvingen verspreid van een opstand.
ÏDe medewerker van de „Vossisdhe Zeitung", die
een niet zoo onschuldige voorstelling geeft, nfeelt
mede, dat het Jong-Turksche Comité nadrukkelijk
ontkent,* iets met bet gebeurde te maken te 'neb
ben. De bevolking prijs de waakzaamheid der
ïegeering, rekent echter op herhalingen, daar
reeds dagen lang particuliere berichten uit ver
schillende deelen van het land gekomen zijn over
ontevredenheid in het, leger.
AMERIKA.
Het Engélsdhe ministerie van buitenlanusche
zaken heeft nu den tekst van de Panamakanaal wet
en van Taft's memorandum aan het Congres ont
vangen.
iNaar men zegt, zal die Engelsche regteering
niet alleen profesteeren tegen het bekende art. 5.
dat Amerikaansche kustvaarders vrijdorm van
kanaalgeluen toekent in strijd met, art. 3 van
het Hau-Pauncefote-verdrag, dat aan de scheen
van alle landen volkomen gelijkheid van behan-
degin zou waartorgen maar ook tegten® art.
11, dat den doortocht door het kanaal verbiedt
aan schepen, die aan spoorwegmaatschappijen be-
hoioren.
'Buneau-Yariila, de ingenieur die indertijd uit
naam van Panama met Amerika over den ver
koop van het Panamakanaalland heeft onderban
de ld en 'het koopcontract heeft onderteekend, zet
in de „Shipping World" uiteen, waarom de Pa-
namakanaalwei in strijd met het Hay-Pauncefote-
verdrag is. Hij zegt o. a., dat volgens den slot
zin van art. 3 van het Hay-Pauncefo'te-verdrag, de
voorwaarden en tollen voor de doorvaart billijk
en rechtvaardig moeten zijn. Bat beteekent, vol
gens Buneau-Yariila, dat' de kanaalgelden aldus
bepaald moeten worden, dat bestuur en onderhoud
var. het kanaal en rente en aflossing van het
kapitaal er uit betaald kunnen worden. Laat men
nu een aantal schepen vrij door dan moeten de
andere zooveel meer betalen. Dat strijdt met den
slotzin van art. 3.
Mocht Amerika de kwestie niet aan het Haag'-
sche hof willen onderwerpen, dan zou Engeland,
zegt Buneau-Yariila, zich op het hooggerechts
hof van de Vereenigde Staten kunnen beroepen.
Dat hof heeft die macht elke wet, die het in strijd
met. ae grondwet acht, te vernietigen. En do
grondwet zegt, dat de verdragen de hoogste vet
ten van het land zijn. Evenwel, hot hof acht een-
politiek verdrag opgeheven, als een later aange
nomen wet er tegen in gaat. Nu is- de Panama
kanaalwet, volgens Buneau-Varilla, ook in strijd
met het verdrag, dat hij uit naam van Panama
heeft, gesloten. Indien het hooggerecb'tsof pit ver
drag, dat niet vAn politieken aard- is, door de
Panamakanaalwet verbroken verklaart, zou nok
het eigendomsrecht van de Vereenigde Staten op
losse schroeven staan. Hij1 is dus van oordeel,
dat het hof, wil het dat eigendomsrecht 'onge
schonden bewaren, de Panamakanaalwet moet ver
nietigen'. i
NICARAGUA.
De Amerikaansche kruiser „California" is gib-
ternamiddag te Corinto aangekomen, heelt 350
matrozen en mariniers aan land gezet en is daarna
naar Pa nam a -vertrok kenom nog 750 man marine-
troepen te halen, die, na,ar men verwacht, daar
door de „Prairie" zullen worden aangebracht, om
naar Nicaragua vervoerd te worden.
CHINA.
De besprekingen tusschen dr. So'en-Yat-Sen en
Joean-Sji-Kai te Peking over de terechtstelling
dei twee generaals schflnein een vreedzamer ver
loop- te hebben dan aanvankelijk vermoed werd.
Beide wannen geven in de laatste dagen juist
bewijzen, dat 'ziijl elkander hoog achten. Voor twee
v-oorname politieke vereenigingen in de Chinee-
sc-he hoofdstad, betoogde Scuen-Yat-Sen de- nood
zakelijkheid, dat alle partijtwisten opgeheven en
alle energie aangewend moest worden om een
nieuwe bestuursorganisatie te vormen. Bovendien
verklaarde -hij teen -sterke centrale regeering nood
zakelijk, terwijl -hij-1 Joean-Sji-Kai den geschiksten
mania ebtte pm aan het hoofd' der uitvoerende
macht te staan. Hij beval dan ook dringend aan,
Joean-Sji-Kai na de verkiezingen tot president
te benoemen.
Een ander telegram uit Peki-nig meldt, da.t Joean-
Sji-Kai een republikeinsohien adelstand in het le
ven wil roepen, waartoe alle perstenen, die het
land belangrijke diensten hebben bewezen, door
den president bevorderd zulten worden. De na-
tnen der zes nieuwe titels zijn de volgende-:
1. Pa-Chuü-We ,of glroot-igrande2. eerste grande
3. tweede grande; 4. derde grande; 5. vierde
grande en 6. vijfde grande. Joean-Sji-Kai beeft
So-en-Yat-Sen en Hwang-'Ching tot eerste grande
benoemd. Deze beide aanvoerders der revolu
tion naire p-arlij zijn dus de eersten, die tot dezen
nieuwen adelstand verheven zijn. De rang van
groot-grande is alleen maar voor den! president
bestemd.
De begrafenis van Booth, generaal van het
Leger des Heils, heeft gister te Londen onder
groote opvallende deelneming van het publiek
plaats gehad. Omstreeks den middag verliet de
stoet, die meer dan één Engelsch mijl lang was,
het huis van den generaal in de Queen Victoria-
street. Deputaties van het Heilsleger uit alle
deelen der wereld volgden met veertig muziek
korpsen en vaandels den lijkwagen. Een afzon
derlijk rijtuig vervoerde de prachtige kransen, die
door den koning, de koningin en vreemde squve-
reinen gezonden werden.
Langs alle straten, tot aan het kerkhof van
Abbey Park, in het Noorden van Londen, vijf
mijl afstands, verdrong zich een dichte menigte.
Toen de stoet het Mansion House passeerde, ver
scheen de onder-burgemeester op het balcon om
den lijkstoet te groeten.
Op sommige punten was het gedrang zoo ge
weldig, dat verscheidene vrouwen in bezwijming
vielen.
Te Wanne bij' Bochum is een zekere IJaus-
ner gevangen genomen, onder verdenking dat hij
vo-or 12,000 mark aan een vreemde mogendheid
de spoorwegregeling voor de mobilisatie van het
Duitse,he leger heeft willen verraden.
Volgens het „Nowoje Wremja" komt Sas-o-
iütef, de Russische minister van buitenlandsche
zaken, na Londen en Parijs oolk te Berlijn, waar
bij den rijkskanselier e,n- den minister van bui
tenlandsche zaken zal spreken.
In, verband met -het Rosentha 1-schand aal is
in New York de bestrijding van het spelen, weer
een zaak geworden waaraan de autoriteiten veel
aandacht schenken.
En nu beeft de hoofdcommissaris van1 politie,
Waluio, ae namen gepubliceerd, van de eigenaars
der huizen te New-York, van Welke de, politie
weet, dat -er in het afgeloocen jaar is gedobbeld.
Wel hebben de betrokken personen en houw-
maatschappijen zich tegen deze publiekmaking
verzet, doch te vergeefs.
iQndeir de namen die op de de lijst voorkomen,
zijn ei van eerstte-traagte bouwmaatschappijen, w. o.
twee Enigelsclhe.
Vele eigenaars1 'hebben te hunner verdediging
verklaard, dat het bun weliswaar bekend wa.s
cat er in hun huizen gespeeld werd, maar dat
zij onmachtig' waren er iets tegen- te doen.
Ex-Koning Manuel van Portugal verblijft
thans te Keulen, waar hij, onder den naam graaf
Ourem in een hotel intrek genomen heeft.
Naar de „Lokal Anzeigler" uit Constantino-pel
verneemt, worden uit Amatolië telkens nieuwe
gtevallen van cholera asiatica, gemeld. Te Hera-
cl-ea kwamen zeven en in een plaaiteje in ue
nabijheid drie gievalten met dio-odelijkera afloöpi
\-ooi.
Uit Odessa wordt aan de „National Zeitung"
gemeld, dat een giroot aantal geheime agenten
zich in verbinding gesteld hefoiben met de offi
cieren e-n matrozen- der Zwarte Zee-vloot. Het ge
volg daarvan was dat de regeeriiig uitvoerig op
de hoogte gesteld weajd van de politieke gevoe
lens, die onder het marinepersoneel heerschten.
Op grond van deze informaties zijn tal Van offi
cieren gevangten genomen.
De Zwitsersche Bondsraad heeft thans ambtelijk
mededeeling ontvangen, dat het bezoek van den
Duitschen Keizer beslist zal plaats vinden. Met
enkele kleine wijzigingen en weglating van het
berguitstapje is het program als volgt vastgesteld
De beschikkingen voor 3 en 4 Sept. blijven de
zelfde op 5 Sept. gaat de Keizer per extra-trein
naar het manoeuvre-terrein en keert met denzelf
den trein om 11 uur 's morgens reeds naar Zurich
terug, in plaats van gelijk eerst was vastgesteld,
aan Bern een bezoek te brengen. Den namiddag
en den volgenden morgen blijft de Keizer te
Zürich om uit te rusten. Vrijdagmiddag vertrekt
de Keizer naar Bern, om 's avonds van Bern de
terugreis naar Constans via Zürich-Schafïhausen
te aanvaarden, waar de Keizer 's morgens om 9
uur aankomt.
Een draadberioht uit Toulon meldt: De tor-
pedob-oot „174", die seidert kort was afgetuigd
en voor de koperslagerswerkplaatsen in het Ar
senaal was gesleept, is geheel omgteisüagen in- de
havenkom. Tengevolge van een verzuim was er
wafer gedrongen in -het scheepsruim. De werk
zaamheden' voor het weder vlot maken worden
ijverig voortgezet, maar worden bemoeilijkt door
het feit, dat het vaartuig wel 10 meter diepte in
het slijk vooruitschiet. Sedert enkele dagen wa
ren werklieden van de kleine koperslagerij' aan
boord, werkende aan dte waterdichtheid van de
torpedo-boot. Het materiaal en de gereedschappen
die aan boord van den gezonken bodem waren,
zijn mede verloren gegaan.
Uit Petersburg wolrdt aan de „Vossisöhe
Zeitung" gemeld, dat Woensdagnacht in .Ie- re-
dacti©bureaux van het dagblad „Rjetsj" een Huis
zoeking is gedaan. Er werd gezocht naar een
manuscript met 'n beschrijving der resultaten
van het onderzoek, door senator Manuchin inge
steld naar den toestand op- de Lena-goudvel'den.
Manuchin beschuldigt het blad van diefstal van
acteumateriaal.
De parade te 's-Gravonhage.
De morgen ter gelegenheid van den verjaardag
van H. M. de Koningin te 's-Gravenhage te hou
den parade zal worden geïnspecteerd door luite
nant-genei aal De Meester, gouverneur van de
residentie, en gecommandeerd door kolonel Pop,
commandant van het 2de regiment veld-artilierie.
De Prins in Kootwijk en Garderen.
Men meldt ons van de Veluwe
Gisteren heeft Z. K. H. de Prins der Neder
landen een bezoek gebracht aan de bebosschingen
van den Staat nabij Kootwijk en Garderen, in
hoofdzaak gelegen onder de gemeente Barneveld.
Hij was daarbij, behalve van zijn adjudant Bijl de
Vree, vergezeld van den opperhoutvester Tutein
Nolthenius, den directeur-generaal van den land
bouw Van Hoek, de burgemeester van Barneveld
baron Van Nagell, den inspecteur van de staats-
bosschen Van Dissel en den houtvester Hesselink.
Het is bekend, dat de Prins bijzonder veel belang
stelt in alles wat ontginning en bosch wezen be
treft. Dit toont Z. K. H. door zelf op zeer groote
schaal de bebossching van honderden hectaren
heide ter hand te nemen. Dat blijkt ook uit zijne
talrijke bezoeken aan ontginningen in het bij
zonder schijnt Z. K. H. zich te interesseeren voor
de bebossching van de uitgestrekte zandverstui
vingen tusschen Barneveld en Apeldoorn, een
reuzenwerk, dat de staat zich hier tot taak heeft
gesteld. Jaarlijks komt de Prins den gang van
het ontginningswerk in oogenschouw nemen. Elk
jaar hebben de frissche, jonge dennen, langzaam
maar zeker, meer veld gewonnen op het woeste
terrein zijn meer kleurige arbeidershuisjes afwis
seling komen brengen in het landschap.
Aan de ontginningen van het staatsboschbe-
heer grenst een ontginning van den heer Knott-
nerus, welke Z. K. H. in den namiddag bezocht
en eveneens met zeer groote belangstelling be
zichtigde. Hier is de grond van veel betere hoe
danigheid dan op de staatsterreinen, zoodat zij
niet tot bosch wordt ontgonnen, doch tot grasland
Deze mooie ontginning trok zeer de aandacht van
Z. K. H.
De eigenaar was met zijn vader ds. Knottnerus
aanwezig hij leidde den Prins rond. De wande
ling duurde twee uur. Na afloop gebruikte men
de thee in de veranda van een den heer Knott
nerus toebehoorend huisje.
Tegen vijf uur vertrok de Prins weer per auto
naar Het Loo.
Complot te Bondowoso.
Volgens de «Soerabaja Courant" is de Bondo
woso (Bezoek) een complot van een honderdtal
Madoereezen ontdekt, die voornemens waren de
Europeesche gemeente uit te moorden. De leider
van het complot is een Chinees.
Nood in West-Indië.
Reeds is gemeld, dat Prinses Juliana medehelpt
aan het vlechten van tuiltjes voor den bloem-
verkoop ten voordeele der geteisterde bewoners
op Curagao. Daaromtrent nog een aardige bijzon
derheid.
Al spelende onder het maken der heidebou-
quetjes, bedacht de Prinses voor de arme men-
schen in West-Indië eenige bloemstukjes van
heide te maken.
H. M. de Koningin heeft toen aan elk van 24
opgegeven adressen zulk een bloemstukje door de
Prinses gemaakt doen zenden als bijdrage tot
verkoop ten behoeve van het goede doel.
Dr. M. A. Brants.
Voor de verkiezingen van een lid van den Raad
van Rheden in het 3e kiesdistrict Dieren is door
de anti-rev. kiesvereeniging aldaar candidaat ge
steld dr. M. A. Brants te Steeg, oud-burgemeester
van Schiedam en oud-lid van de Tweede Kamer.
Geen zaakwaarnemer^ door
candidaat-notarissen.
Aan het hoofdbestuur der Broederschap van
Candidaat-Notarissen was de meening gevraagd
over het feit, dat candidaat-notarissen vaak pand
brieven van hypotheekbanken plaatsen tegen ver
goeding en op deze wijze bijverdienste maken.
Genoemd bestuur heeft thans zijn meening
bekend gemaakt, en te kennen gegeven, dat in
het algemeen deze wijze van doen afkeuring ver
dient. Wanneer een candidaat-notaris geroepen
wordt om bij het beredderen eener nalatenschap
advies uit te brengen over de wijze van belegging
dan moet hij dit doen zonder dat hij van de door hem
aangeraden belegging, buiten weten van cliënt
voordeel geniet.
De broederschap heeft steeds den strijd gevoerd
tegen het zich bewegen op een anders terrein
tegen de zaakwaarnemerij, maar dan is de can-
didaat-notaris ook verplicht ten opzichte van ne
venwerkzaamheden ook vallende onder het beroep
van anderen, de sterkst mogelijke zelf-critiek te
oefenen, en versterking van inkomsten mag bij
hem nimmer oorzaak vinden in het ontvangen
van zoodanige emolumenten, waarop critiek kan
worden uitgebracht.
Wanneer niet openlijk het beroep van kassier
als bij-betrekking wordt uitgeoefend, meent het
bestuur deze handelingen op bovenvermelde gron
den te moeten ontraden en afkeuren.
Psyckiatr. Onderzoek van Getuigen.
In het «Wbld. voor het Recht" schrijft mr. J.
G. L. Nolst Trénité over een gerechtszaak in Arn
hem, waarbij een meisje van 49 jaar, dat als
getuige optrad, op last van de Rechtbank, genees
kundig moest onderzocht worden. In het rapport
van het geneeskundig onderzoek trof hem dit zin
netje »Patiënt verzet zich eenigszins overdreven
tegen het onderzoek".
«Dit zinnetje dat het gezichtspunt van den
medicus weergeeft brengt mij, vervolgt mr.
N. T. op de andere zijde van de quaestie.
«Hier is niet sprake van een meisje of vrouw,
die haar schaamte heeft te overwinnen tegenover
den geneesheer, wien zij haar vertrouwen heeft
geschonken, van wien zij genezing hoopt en die
het hem geopenbaarde als ambtsgeheim ontvangt
en bewaart. Hier is een jong meisje, geen patiënte,
dat genoopt wordt immers niet weet dat zij
het kan weigeren zich in het intiemste wat
zij heeft aan drie haar onbekende mannen over
te geven, wier taak en opdracht het is, het geopen
baarde niet geheim te houden, doch integendeel
daarvan een in de rechtszaal te behandelen rapport
op te maken.
«En nu dringt zich ernstig bij mij de vraag op,
of dit wel geoorloofd mag heeten, vooral om de
bedenkelijke gevolgen, die zulk een onderzoek
voor de onderzochte zou kunnen hebben. Een
der kostbaarste goederen der vrouw is de schaamte.
Speciaal voor een meisje uit het volk, dat in
sexeel opzicht aan zoovele gevaren bloot staat, is
de schaamte een krachtig beschermer. Die haar
dezen ontneemt of er toe medewerkt dat zij hem
verliest, doet een groot kwaad aan de vrouw.
«Ernstig zou ik er op willen aandringen, dat in
zake het psychiatrisch onderzoek van vrouwelijke
getuigen, ook aan deze zijde van de quaestie aan
dacht werd geschonken".
Pensioenfonds der gemeente Gouda.
Bij den Raad van Gouda is door B. en W.
ingediend het door den wiskundige adviseur van
het fonds, den heer J. A. W. Baart, uitgebrachte
rapport, volgens een artikel der pensioenverorde
ning aan hem opgedragen en door hem ingestelde
onderzoek naar den toestand van het gemeente
pensioenfonds met het oog op de toekomst. Naar
de- uitkomsten van dit onderzoek zullen, afge
scheiden van de betalingen voor en door het
personeel van de Ambachtsschool, gedurende het
vijfjarig tijdvak 1913 tot en met 1917 aan het
fonds jaarlijks moeten worden bijgedragenuit
de gemeentekas f 11.500, door de gemeente-gas
fabriek f6500, door de electrische centrale f 1000,
door de bank van leening f200.
Toegevoegd is een vergelijkende staat van de
jaarwedden-totalen en de lasten en baten van het
fonds volgens de berekeningen voor de oprichting
gemaakt en de wetenschappelijke balansen van
1902, 1907 en 1912.
Gedwongen winkelnering.
In de actie tegen de gedwongen winkelnering,
welke door den Nederl. R. K. Lederbewerkers-
bonds reeds geruimen tijd gevoerd is te Dongen,
was gedurende de laatste maanden eenige stil
stand ingetreden, nadat meerdere werkgevers de
toezegging hadden gedaan eerstdaags uit eigen
beweging hun winkel aan den kant te doen. De
arbeiders wachten nog altijd op de uitvoering van
die belofte. Blijkbaar schijnen de werkgevers
daar gehecht te zijn aan hun winkelnering. Thans
bestaat het voornemen bij den Nederl. R. K. Le-
derbewerkersbond opnieuw den strijd tegen dit
laakbaar euvel aan te binden.
Naar aanleiding der (gevoerde actie zijn reeds
twee patroonswinkelneringen verdwenen, n.l. bij
de Holland-Ameiika-Schoenenmaatschappij en bij
de firma M. Dooremaal.
Nog resten te Dongen 13 patroonswinkels, nl.
de firma s J. Lichtenberg, A. en M. Lichtenberg,
L. van Dongen, Van Tuijn en Co., P. Sprangers,
W. Koppens, W. Rosmalen, P. van Heivoort, W.
Riemslag, Gebr. Smits, C. Swaans. J. Swaans en
J. van Bokstel.
De arbeiders wenschen hartgrondig de verdwij
ning dezer winkels.
Na de campagne te Dongen, zal de Nederl.
Bond ageeren te Oisterwijk, Baardwijk en Be-
soijen, waar genoemd euvel eveneens nog welig
tiert.
Zevende Sociale Week Breda 1-8 September 1912.
Naar wij vernemen, laat het zich aanzien, dat
de zevende Sociale Week, welke van 1—8 Sept.
te Breda wordt gehouden, zeer druk zal bezocht
worden. Reeds thans is het aantal verkochte
weekkaarten eens zoo groot, als het totale getal
in 't vorig jaar.
Tot dit drukker bezoek werkt zeker behalve de
gunstige ligging van Breda, mede het voor zeer
velen aantrekkelijke program.
Gelijk wij reeds mededeelen, is het algemeene
onderwerpRechtvaardigheid en Naastenliefde.
In de openingsvergadering op Zondagavond (1
Sept.), in de St. Antoniuskerk, houdt de bekende
redenaar Pater Borromous de Greeve hierover
een algemeene Inleidinghet plechtige, harmo-
nieuse klokgelui, dat de geheele Sociale Week
doorklinken zal.
Maandag-ochtend (2 September) spreekt
de Directeur van het Centraal Bureau voor de
K. S. A., Mr. Aalberse, over het Arbeidsloon, uit
het oogpunt van rechtvaardigheid. Zijn eindcon*
clusie is«Het rechtvaardig minimum-loon moet
minstens zóó hoog zijn, dat in normale omstan«
I