Dagblad voor Schiedam
t ou 110
EERSTE BLAD7
Gratis Ongevallenverzekering f
35ste Jaargang.
Zaterdag 12 October 1912
So. 10446.
oyereenkomstig op ie polis yerielde voorwaarden,
Dit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd
Zondagsblad.
Officieel© berichten.
Kennisgeving.
Kennisgeving.
Stads-Ziekenhuis.
30 Hectoliter Aardappelen,
Buitenlaiidsch Nieuw
rs.
Op den Balkan.
Binnenland.
Bureau: Boterstraat 50. Telef. 85. Postbus 30.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post ƒ2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
De verzekering
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regel; Handelsadvertentiën
6 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
1
by
levenslange
geheele
invaliditeit
wordt gewaarborgd door
de
by
verlies van
een hand,
voet of oog;
Mollandsche Algemeene
by
dood
V erzekeringsbank,
by verlies
van
een duitn
gevestigd te Schiedam.
p f| fl verlies pi r
by
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Inrichtingen welke gevaar, schade of
hinder kannen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Gelet op de bepalingen der Hinderwet
Brengen ter algemeene kennis dat op heden de
navolgende vergunningen zijn verleend
lo. aan K. E. OosterhofF Zn. en hunne
rechtverkrijgenden tot het oprichten van een
bioscope-inrichting in het perceel gelegen achter
het pand Tuinlaan no. 114, kadaster Sectie L.
no. 378.
2o. aan de N. V. »Eerste Rotterdamsche
Stoom- en Electrische Wasch- en Strijkinrichting"
en hare rechtverkrijgenden tot het oprichten van
een stoomververy en chemische wasschery, in
het pand aan de Warande no. 38, kadaster Sectie
M. no. 385.
Schiedam, 10 October 1812.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. IIONNEIILAGE GRETE.
Be Secretaris,
V SICKENGA
Oud Wcst-Frankelandsche laan,
voor het verkeer met rij- en voertuigen zal zijn
afgesloten.
Schiedam, 12 October 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Aanbesteding.
De Commissie van Administratie voor het Stads-
Ziekenhuis te Schiedam zal op Vrijdag 25 Oc
tober 1912 aanbesteden de levering van
ten dienste van dat gesticht.
De monsters moeten op den dag der aanbeste
ding vóór 's morgens 9 uur aan het Ziekenhuis
bezorgd zijn.
De voorwaarden van aanbesteding liggen inmid
dels aldaar ter lezing op iederen werkdag, des
morgens van 9 12 uur.
De Commissie voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE,
Voorzitter.
Mr. M. M. VAN VELZEN,
Secr.-Penn.
De opmarsoh der Montenegrijnen.
Er Ikomen nu nog ©enige nadere berichten over
den opmarsch der Mcwitenegrïjlnen.
Montenegro, waarvan men verwacht had dat
het zijn krach-t vooral in een defensieve oorlog
voering zou zoeken, is dus dadeiyic krachtig aan
vallend vooruitgedrongen en heeft, daarbij niet
in de eerste plaats zijn aanval over Berane op; het
Sandzjak gericht, maar zijn hoofdmacht in het
zuiden des1 landk samengetrokken tegen de rivier
Driri en Skoetari. Men maakt daaruit op, dal
het zich in de eerste plaats zijn aandeel in het
kustgebied wil verzekeren en de hoop koestert
om in het Zuiden na den vrede zijn grondgebied
te kunnen verghooten. Men zal echter moeten
afwachten, of de Montenegrijnsche strijdmacht
sterk genoeg zal zijn om zich in dat kustgebied
te handhaven. Bij Skoetari hebben de Turken ten
g'roote strijdmacht, die in de laatste weken oog
versterkt is. De bevolking is in die streek ten
gevolge van de eeuwige strooptochten van de
Montenegrijtasche henden dein Montenegrijnen vij
andig gezind. Zij zal vermoedelijk, als men de
katholieke Malissoren niet meerekent, gaarne aan
Turksche zijde aan den strijd deelnemen. En dan
weet men, welke bezwaren er voor de Montene
grijnen aan verbonden zijn, om op te groeten
afstand van hun grens te velde te staan. Misschien
rekenen zij op tijdige hulp van Servië. De Ser
vische regeering heeft in het Montenegrijnsche
hoofdkwartier reeds een gecommitteerde.
Skoetari is het oude Sfcodra en ligt, zouals
men op de kaart kan zien, vlak bij het meer van
denzelfden naam of meer van Zcuta (Labeatis
lacus). De door Alexander gestichte stad telt onge
veer 20,000 inwoners. Het heeft achtereenvol
gens Behoord aan do Serviërs, aan onafhankelijke
opperhoofden, aan Venetië en is eindelijk in 1479
aan Turkije afgestaan. Het is de hoofdplaats van
het wilajet Skoetari, het noordelijkst© wilajet van
Albanië.
De consul-generaal van Montenegro te Londen
heeft het volgende officieele telegram uit Cet-
tinje ontvangen:
De krijgsbedrijven zijn. geslaagd en worden voort
gezet. Onderscheidene belangrijke stellingen der
Turken zijn genomen. Het leger van Montenegro
rukt voort.
Uit Podgoritsa wordt aan het „Berliner Tage-
hlat't" geseind:
De commandant van het Zuidelijke Mouten
grijnsche leger heeft da rivier Bojana overgesto
ken. Zijn taak is den versterkten berg Tarabosj bij
Skoetari aan te vallen.
De Bojana is de uitwatering van het aieer van
Skoetari naar zee.
Uit Belgrado wordt aan de „Deutsche Tages-
Zcitung" gemeld
De morgenbladen melden gevechten hij Plav-
nitza, waar de lurken 600 en de Montenegrijnen
400 dooden hadden. De Montenegrijnen maakten
veel gevangenen. Een Montenegrijnsche batterij
bombardeerde een voorstad van Skoetari.
Deze berichten kunnen zieer goed juist zijn,
zegt de correspondent, daar de Montenegrijnen
op bet oogenblik nog een giroote overmacht heb
ben, want de tegen Montenegro bestemde Turk
sche strijdkrachten zijn nog ten minste 100 K M
van bet terrein van den strijd verwijderd.
Uit Cettinje wordt aan de „National Zeitung"
geseind: Volgens berichten heeft generaal Woe-
koliis in het Oosten de plaatsen Mojkoij'Uc en
Berane bezet. Achttien Turksche bataljons moe
ten door de Montenegrijnen en Serven bij c.e
rivier Lim in de pan gehakt zijn.
In tegenstelling met deze Montenegrijnsche over
winning.-; 1 er i ch ten telegrafeert de correspondent
van de „Frankfurter Zeitung" uit Konstantinope!
Eergistermorgen vond een hevige strijd, die
drie uur duurde, bij Berane en A'kawa tusscben
Turken en Montenegrijnen plaats, welke laatste
belangrijke verliezen liefden. Des middags drongen
de Turken Möntemegrij'nscih gebied binnen en sio-
ten Mojikowuk in.
V oorloopig valt nog niet vast te stellen, vooral
ook met 't oog op1 het ontbreken van nauw
keurige bijzonderheden betreffende de verdere aan
wezige Turksche legermacht in N. Albanië, in
hoeverre de afloop, van dit eerste treffen van
invloed zal zijn op- het verder verloopt van den
Montenegiijinsch-Turkschen oorlog. Doch dat het
geëindigd is met. een beslist succes voor de Mon
tenegrijnsche wapenen, zal ongetwfeld onder het
vclk der Zwarte Bergen de ooriogsgeestdrift nog
niet weinig doen groeien.
Een eiglenaardigien indruk maakt, na al de posi
tieve overwimiing'sberichten uit: Podgoritza, een
telegram uit Constamtinopel, volgtens hetwelk niet
alleen de Momtenegrijnen bij Berana zijn terug
gedreven doch ook bij' DesjitsjWaarschijnlijk
heeft men (hoewel bij' hiet lezen van bovenbe
doelde overwinning^berichten niet vergeten moet
worden, dat zij1 alle uit Podlgbritzia, d. i uit het
Montenegrijnsche hoofdkwartier afkomstig zijn I)
hier te doen met de bekend© taktiek door botte
officieele loochening van een geleden nederlaag,
den indruk daarvan naar buiten ter verzwakken.
De Parte doet dan hiermedei niet anders dan
beroemde voorbeelden volgen: dat van Engeland
in Zuid-Afrika, en van Italiëen zichzelf in
Tripol itanië.
Het is longtetwijfeld goed oipi dczio tegenstelling
in de berichtgeving uit Montenegrijnsche en Turk
sche bron reeds nu de aandacht te vestigen. Zij
zal, indien de oorlog langer duurt, en zeker wan
neer hij' tot. een algemeenen 'krijg wordt uitge
breid, nog wel eens meer in de telegrammen
van het oorlogsterrein geconstateerd worden.
Het antwoord der Balkanstaten,
Op de waarschuwing van Oostenrijk Hongarije
en Rusland zal te Belgrado en te Sofia een ge
lijkluidend antwoord worden gegeven. Waarschijn
lijk zal dit Zondag gebeuren. Het antwoord is
een daad van hoffelijkheid jegens de mogendhe
den, daar op de waarschuwing geen antwoord
noodig was, dat kan trouwens, zooals nu de
zaken staan, toch niet anders dan afwijzend zijn.
Nadat het antwoord op de verklaring is uitge
reikt, kan men het openen der vijandelijkheden
verwachten.
De strijd zal bizonder wreed zijn.
De »Reichspost" te Weenen bevat een bericht
uit Sofia volgens hetwelk aan de Bulgaarsche
grenzen op Turksch gebied benden gevormd wor
den, die de Turken veel last zullen veroorzaken
en den komenden oorlog een wreed karakter zul-
en geven. Reeds thans worden bruggen en tele-
graafleidingen vernield en waterputten gedempt.
De leiders orgauiseeren bijna in het publiek hun
benden en deze zijn bijna allen reeds in de ber
gen. Het bekende beddenhoofd Sandanski heeft
meer dan 2000 man oin zich heen verzameld,
waarmede hij de guerilla tegen de Turksche troe
pen reeds begonnen is. Het is hem gelukt gemeen
schappelijk met een ander bendenhoofd den pas
van Kresna te bezetten, die van groote militaire
beteekenis is. Het aantal der benden groeit voort
durend aan.
Uit Konstantinopel wordt aan de »Lokal Anzei-
ger" geseind Naar ik uit militaire kringen ver
neem, vreest men, dat de oorlog een zeer wreed
karakter zal krijgen. De Koerden en andere wilde
volken, die in het Turksche leger opgenomen
worden, verheugen zich erop slachtingen te kun
nen aanrichten. Aan de verschillende grenzen
moet Turkije reeds ongeveer 300.000 man gecon
centreerd hebben. De mobilisatie loopt echter zeer
langzaam van stapel.
De Turksche vloot.
Volgens een telegram uit Konstantinopel aan
de Deutsche Tagezeitung" wordt de Turksche
vloot mobiel gemaakt.
A b doel H am i d.
Tut Saloniki wordt aan het „Berliner Tag'e-
lülatt" geseind, dat volgens een in cijferschrift
ontvangen telegram, ex-sultan A'bdoel Hamid, ia
verhand met den oorlog en om zijn mogelijke
bevrijding te beletten, naar Constantinopy I ver
voerd zal "worden en vandaar naar Brussa in
Klein-Azië.
"Uit Griekenland.
Uit Athene wordt aan de „Vossische Zeilung"
geseind: Kroonprinses Sofie, de zuster van den
Duitschen Keizer, heeft om 30 verpleegsters uit
Duitschiand gevraagd.
Een telegram uit Newcastle meldt, dat de Griek-
scbe regeering den Ghineeschen kruiser „Tsaoho",
die zijn voltooiing nadert, voor ongeveer 3,600,000
en vier torpedoverniekrs elk voor 1,800,000 gul
den heeft aangekocht.
De m o b i 1 i s a t ie i n Rusland.
Poolschc bladen melden, dat, in verband met
de ptoefmobilisatie van het Russische leger, de
directie van den Warschau—Weenien-spoorweg he
el gegeven werd, heit geheele wagenmateriaal
en alle reserve locomotieven gereed te houden.
Het aantal machinisten en stokers werd voorloo-
pig verdubbeld. De geheeile spoorweg Werd door
stafofficieren geïnspecteerd. Het wagenmateriaal
en de verschillende fabrieken werden in ©ogen
schouw genomen. Op verschillende grootere sta
tions wordt de dienst waargenomen door gen
darmen en soldaten.
De houding van O o s te n r ij k-H on ga r ije.
Naar het »Berliner Tageblatt" verneemt, wordt
in politieke kringen te Weenen over niets anders
gesproken dan over de veelzeggende woorden van
graaf Berchtold omtrent de Oostenrijksche belan
gen in den Balkan, welke de regeering onder alle
omstandigheden zou verdedigen. In officieuse
kringen wordt daarvan gezegd, dat graaf Berch
told aan alle mogendheden, en speciaal aan Rus
land en Servië, te kennen heeft willen geven, dat
Oostenrijk-Hongarüe het saadjak Novihazar als
verbindingsbrug met Turkije ten allen tijde wil
openhouden. Dat het dus niet kan dulden, dat
zich in het sandjak een vijandig gezinde natie zal
vestigen. Belet Oostenrijk aan Servië Novibazar
in bezit te nemen, dan herhaalt zich hetzelfde
spel, dat ten tijde van de annexatie van Bosnië
en Herzegowina geheel Europa in spanning hield.
Men herinnert zich, hoe Rusland daar bakzeil
moest halen en hoe Servië berustte in deze ver
overingspolitiek van Oostenrijk. De grootste vra
gen blijven nu: Zal Servië zich in het Novibazar
vastzetten, en wat zal Oostenrijk dan doen En
welke houding zal Rusland aannemen, indien
Oostenrijk zich in dat geval met geweld van
wapenen een doortocht baant
DE OORLOG TUSSCHËN ITALIË EN TURKIJE
De berichten over de vredesonderhandelingen,
welke te Ouchy gevoerd worden, zijn zeer tegen
strijdig.
Italië schijnt echter het dralen van de Turken
moe te zijn. Willen de Turken binnen afzienba-
ren tijd den vrede niet tot stand brengen, dan
zal Italië krachtig tegen Turkije optreden.
Het eerste Italiaansche eskader, onderadmiraal
Viale, heeft reeds opdracht gekregen, zich gereed
te houden om onverwijld naar de Egeïsche Zee
te vertrekken.
DUITSCHLAND.
De Berlijnsche politie-president v. Jagow heeft
in het bekende conflict met de brandweer der
rijkshoofdstad zijn zin gekregenalle brandweer
lieden hebben een formulier geteekend, waarbij
zij verklaren uit hun vakvereeniging te treden.
De overwinning van v. Jagow is echter slechts
formeelwant de overgroote meerderheid plaatste
er de kantteekening bij jop hoog bevel" en het
bestuur verklaarde in de gisteren gehouden ver
gadering, dat deze uittreding als afgedwongen niet
erkend kan worden. waarmede de onderteeke-
riaars onder luiden bijval verklaarden accoord te
gaanzij betaalden dan ook onmiddellijk hun
contributie voor het nieuwe jaar. De advocaat
der vakvereeniging zal thans trachten langs ge
rechtelijken weg het bevel van v. Jagow opgeheven
te krijgen. Verder zal de affaire nog in den
Pruisischen Landdag een naspel hebben De re
geering zal er door een lid der Vooruitstrevende
Volkspartij over geïnterpelleerd worden.
Mr. H. Goeman Borgesius.
Mr. H. Goeman Borgesius is aanstaanden Don
derdag 35 jaar lid van de Tweede Kamer. Ter
gelegenheid van dit feit bieden de leden van de
Kamerclub der Liberale Unie hem Vrijdag d.a.v.
een feestmaal aan. - (Hbl.)
Tweede Kamer.
De 5e afdeeling van de Tweede Kamer is gis
teren gereed gekomen met het onderzoek van de
Staatsbegrooting, zondat de openbare vergadering
van de Kamer op Dinsdag kan doorgaan.
Gemeente-veldwachters.
De commissaris der Koningin in Noordh Aland
heeft bepaald, dat buitengewone gemeenteveld
wachters zich hebben te houden buiten den slryd
der politieke partijen en als lid eener vereeniging
aan dten strijd geen werkzaam aandeel mogen
nemen.
Verordening tot wering en beteugeling der
mazelen.
Men schrijft ons uit Dordrecht:
B. en W. stellen den Raad voor een nieuw
artikel in de betreffend© verordening tot wering
en beteugeling der mazelen op te nemen, en wel
wanneer de mazelen zich in dei gemeente voor
doen zijn B. en W. na ingewonnen geneeskun
digen raad bevoegd om bewaarscholen, kinder-
bewaarplaatsen en bijzondere lagere scholen, hetzij
geheel, hetzij gedeeltelijk te sluiten gedurende
den door hen te stellen termijn.
Mr. Vissering.
De nieuwbenoemde president der Nederl, Bank
mr. Vissering zal zich waarschijnlijk in zijne hoe
danigheid van financieel raadsman der Chineesche
regeering toch nog eerst naar Peking begeven
alvorens op reis naar het moederland te. gaan
tor aanvaarding van zyn höoge betrekking.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
brengen ter openbare kennis, dat van Maan
dag 14 October a.s. tot nadere aankondiging de
