Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
f
i bu zz>119
EERSTE BLAD.
Gratis Ongevallen verzekering
35sie Jaar^aiisp
Zaterdag 19 October 1912
W 10452
P ft n bü v°rlies p4 r
Oificieele berichten.
Baitealaadsch Nieuws.
De oorlog op den Balkan.
Bureau: Boterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct.; Iranco p. post ƒ2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
oYereenltoistig od ie polis vermelde voorwaarden.
A dvertentiën: Familieberichten 20 ct. per regelHandelsadvertentiën
1 b regels J2 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
by verlies
levenslange V 0 O [1 verlies van
geheele I 11 I een hand,
- - '"vaHditeït8 L U U voet ofoog; I BUU IUU een duim
(b>or (le tlollandsche Algemeene Verzekeringsbank, gevestigd te Schiedam
van
bü
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Dit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd
Zondagsblad
Inschrijvingen Brandassurantie.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
maken bekend, dat tot en met 13 November 1912
voor gegadigden de gelegenheid openstaat tot het
doen van aanbiedingen tot het verzekeren van de
eigendommen der Gemeente Schiedam tegen
brandschade gedurende een vijfjarig tijdperk in
gaande '1 Januari 1913.
Be noodige gegevens zijn tegen betaling der
kosten (f 0.50), per post f0.!5, verkrijgbaar ter
Gemeente- Secretarie.
Schiedam, 19 October 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
M. L. HONNERLAGE GRETE.
Be Secretaris,
V SICKENGA.
Het Bulgaarsche en Servische leger Grieken
land De Albaneezen De Turksche strijd
macht De houding van Roemenië Het ge
bonw van het Oostenrijksch-Hongaarsch consulaat
te Klef door het volk vernield De houding van
Rusland Een Ernnscli eskader vertrekt naar de
Syrische kust.
Wat de taktiek. betreft, die de bevelhebbers van
het Servische en Bulgaarsche leger zullen volgen,
wordt in militaire kringen verondersteld, dat het
Servische leger, dat eensdeels in het Westelijke
Morawadal, tusschen Tsatsjah en Kraljewo, ander
deels iii het Zuidelijke Morawadal tusschen Nisch
en Leskowats verzameld is, op een afstand van
gemiddeld 45 tot 50 K.M. van de Turksche troe
pen, op drie plaatsen zal trachten Turkije binnen
te dringen bij Raschka door het dal van de ge
lijknamige rivier, om Novibazar te bezetten bij
Prepolatz, langs den straatweg, die Nisch en Pro-
koplje in Servië met Prisjtina in Turkije verbindt,
met het deel om deze laatste stad, die aan den
spoorweg Uskub-Mitrovitza ligt, te veroveren, en
ten slotte langs den spoorweg Nisch-Uskub, om
dit belangrijke kruispunt van de spoorwegen
Saloniki-Nisch en Uskub-Mitrovieza in handen te
krijgen.
Gelukt dit, dan zou het Servische leger in het
bezit kunnen komen van Nowibazar, Mitrovitza,
Prisjtma en lïskub, en van uit deze linie, naar
het Westen kunnen voortrukken, om in gemeen
schap met het Montenegrijnsche leger Prisren en
Dsjakowa te bezetten, voorts om in gemeenschap
met het Bulgaarsche leger daar het alleen
daartoe beslist niet sterk genoeg is, langs den
spoorweg Uskub—Saloniki, naar het Zuiden door
te dringen. Om dit doel te bereiken zou een deel
van het Bulgaarsche leger langs den straatweg
Koestendil Uskub in lurkije moeten binnenvallen.
De hoofdmacht der Bulgaren, die in het Marit-
zadal is verzameld, in den omtrek van Philippo-
pel, zal zoowel langs den straatweg, die deze stad
met Adrianopel verbindt, als per spoor naar de
grensstad Moestafa Pasja worden vooruitgesche-
ven, waar zij zich op een afstand van slechts 40
K.M. van Adrianopel zal bevinden; waar, zooals
bekend, de Turksche troepen, ter sterkte van
150,000 man, zijn geconcentreerd. Want van af
het genoemde grensstadje Moestafa Pasja behoeft
Bulgarije voor een Turkscben inval langs de ge
heele zuidelijke grens niet bevreesd te zijn, omdat
die grens door 1000 tot 20Ó0 meter hooge berg
ruggen wordt gevormd, die een leger van eenige
beteekenis niet kan overtrekken.
Zoodoende zulle» de vijandelijkheden in het
Noordwesten van Turkije meer het karakter van
een guerillaoorlog, met kleinere en grootere ge
vechten, hebben terwijl in het Oosten, bij Adria
nopel, waarschijnlijk al in de volgende week een
worsteling tusschen twee groote legers, tezamen
méér dan driehonderduizend man tellende, zal
plaats hebbèn, die ook voor het verdere verloop
van den oorlog den doorslag zal geven.
Y an het oorlogsterrein komen de volgende be
richten
Volgens een telegram uit Ivonstantinopel, heb
ben de krijgsbedrijven van de Turken tegen de
Bulgaren reeds belangrijke afmetingen aangeno
men. Na de gevechten van Woensdagavond aan
de Bulgaarsche grens bij Tombasj en Kirdzjali,
trokken de Turken vier uur ver Bulgarije binnen
en vernielden den spoorweg.
Volgens een telegram uit Sofia aan de „Lokal
Anzeigieir", had in hel legerkamp gisteren een
groote godsdienstplechtigheid plaats om de zèg'e
voor de Bulgaarsche wapenen af te smeeJcen. Een
zelfde ceremonie zal plaats hebben hij alle le
gercorpsen, die reeds naar het oottjogsterrein ver
trokken zijn. De klokken van alle kerken le So
fia zullen vandaag de geloovigte» bijeenroepen;
de priesters zullen dan van den kansel de pro
clamatie van koning Ferdinand voorlezen. In de
stad hoorscht kalmte. Het volk is zeer rustig en
van een opgewonden, om oorlog schreeuwende
menigte is thans niets te bespeuren.
Uit Sofia wordt voorts aan de sLokal Anzeiarer
geseind Servische troepen trekkenin de laatste
dagen door Sofia. Ze gaan naar Kustendil waar
naar het schijnt, slechts een kleine Bulgaarsche
afdeeling ligt. Eveneens moet de zoogenaamde
vliegende colonne, die van Philippopel uit de pas
sen over het Rhodope gebergte bewaken moet,
niet zeer sterk. Alles schijnt er op te wijzen,
dat de drie Bulgaarsche legers, van elk drie di
visies, hoofdzakelijk tegenover Moestafa-pasja ge
concentreerd zijn. De Turken moeten zich van
daar teruggetrokken hebben en 20 000 man te
Adrianopel hebben achtergelaten. De rest van de
beschikbare troepen ligt in versterkte stellingen
van Adrianopel te Kirkilissi. De Bulgaren werken
met groote haast aan de voltooiing van den spoor- J
weg Stara BagoraTirnowo.
Volgens een telegram uit Konstantinopel, ont
kent de minister van oorlog, dat de Montenegrij-
nen Skoetari ernstig bedreigen. Hij staat met
den bevelhebber van Skoetari in telegrafische
verbinding.
Uit Belgrado wordt geseind
Volgens, berichten uit Oud-Servië is reeds gis
ter de algemeene opstand uilgebroken.
Servische troepen hebben het Spoorwegstation
te Prichtina bezet en de verbinding met Uskub
verbroken. De lijn van Mitrowitsa naar Uskub
is thans in handen der Serviërs.
Men meent, dat koning Peter uit Nisch zal
vertrekken en zich naar het legerkamp te Vranja
zal begeven en daar hedenavond aan 't leger een
proclamatie richten.
Volgens de Servische bladen, is de grootste ver-
bitteiing verwekt door dagelijksche belichten over
Turksche gruwelen.
In weerwil der dementi's van verschillende
zijden blijft de Servische pers rekenen op hulp uit
Rusland.
Uit Belgrado wordt aan de ïLokal Anzeiger"
gemeld, dat een Servische afdeeling onmiddellijk
na de oorlogsverklaring over Ristovac naar het
Tui ksche grensstation Ibewzebetse en daarna 't
Servische spoorwegstation bezette, 's Nachts mar
cheerden de troepen verder tot aan Bujanowtze,
op 19 K.M. afstand van de grens gelegen. Men
verwacht binnen twee of drie dagen een grooten
slag bij Kumanowo. De strijd bij Mirdare duurde
den geheelen dag voort. Op Servisch gebied zou-
een 291 gedoode Turken gevonden zijn. De Ser
vische granaten misten hun uitwerking niet.
Verscheidene Turksche blokhuizen ziin platge
schoten.
De dagbladen verschijnen met speciale edities,
waarin de opmarsch der Servische troepen en de
inneming van Prichtina gemeld wordt. In offi-
cieele kringen is nog geen enkel bericht over de
inneming dezer stad ontvangen.
Proclamatie van koning Ferdinand.
Naar uit Sofia geseind wordt, heeft de koning-
van Bulgarije de volgende proclamatie uitgevaar
digd
„In den loop van mijn 25-jarige rageering heb
ik steeds naar het geluk en den roem van Bul-
garije gestreefd. De voorzienigheid heeft thans
anders beslist, en het. oogenhlik is gekomen, waar
op het Bulgaarsche ras geroepen is om de wel
daden van den vrede vaarwel te zeggen, en de
hulp van de wapenen in te roepen, tot verwe
zenlijking van een gfootsch probleem. Aan de
andere zijde van het Rilo- en Rhodope-gebeigte
wachten onze stam- en geloofsgenooten reeds 30
jaar op hun bevrijding. Zijl zijn niet gelukkig1 en
wij moeten hen redden. Alle pogingen, die, zoo
wel door de mogendheden als van de zijde der
Bulgaarsche regeering in het werk zijn gesteld
om hun betere bestaansvoorwaarden te verze'ke
ren, zijn tevergeefs geweest. Het lijkten van mil-
lioienen Christenen doet ons hart pijn, en ik her
inner aan ae profetische woorden van den tsaar,
die den .grondslag legde van de vrijheid der Bul
garen„Het heilige werk moet ten einde glevoerc
worden." -
„Ons geduld is thans ten einde. Om de Chris
telijke bevolking in Turkije te helpen, blijft ons
thans geen ander middel meer over dan hel wa
pengeweld. Wij zien in, dat dat het eenigte rnicl
del is, om het leven en de eigendommen der
Christenen te beschermen. De anarchie, in de
Turksche provincies bedreigt zelfs ons nationaal
leven. Na de bloedbaden te Istib en Kotcha,
heeft de Turksche re,gearing, in plaats van de
zwaar beproefden voldoening te schenken, zoo
als wij gewenscht hebben, de mobilisatie van
haar militaire strijdkracht bevolen. Ons geduid
werd daardoor op1 een zware proef gesteld. De
menschelijike en Christelijke gevoelens, de heilige
plicht, om onze broeders, die met vernietiging,
bedreigd worden, te helpen, de eer en Je waar
digheid van Bulgarije hebben mijl genoodzaakt de
voor de verdediging) van het vasteland bereid
staande z,onen ondier de vaandels te roepen. Onze
taak is rechtvaardig, gr,ootsc-h en heilig. In, het
geloof aan de bescherming en den bijstand van
den Almachtige, breng ik ter kennis van de
Bulgaarsche natie, dat de oorlog aan Turkije ver
klaard is, ter verdediging van de menschelij'ke en
Christelijke rechten. Ik beveel het dappere Bul
gaarsche leger den opinarseh te beginnen.
„Met de legérs' van Bulgarije strijden voor het
zelfde doel en tegen denizalfden gemeenschappe-
lijken vijand, de verbonden Balkanstaten, Servië,
Griekenland en Montenegro. In dezen strijd vah
hel. kruis tegen de Halve Maan, van vrijheid tegen
tirannie, bezitten wij de sympathieën van al de
genen, die rechtvaardigheid en vooruitgang min
nen. Mogen de dappere Bulgaarsche soldaten, steu
nend op deze sympathieën, de heldendaden van
hun vaders en voorvaderen gedachtig zijn, en
moge de moed van hun Russische leeraren en
bevrijders hen van zege tot zege voeren!" En
thans, voorwaarts... God zij' met ons!"
Griekenland.
,In ae Kamer heeft' de minister van buiten]and-
sche zaken medtedeelinlg gedaan van de .oorlogs
verklaring en dte door Grypiaris overhandigde nota,
voorgelezen.
iDe minister zeidë, dat Turkije tot op, het laat
ste oogenblik zijne vertoogen en beloften heeft
vermenigvuldigd, ten einde Griekenland los te
maken van het verbond der Balkanstaten. Veni-
zelos las de koninklijke boodschap voor, waarin
gezegd wordt, dat het lijden van hun verdrukte
broeaers de Balkanstaten heeft gedvvogen hun
toevlucht tot de wapenen te nemen.
Y en i zei os las voorts een' telegram van den
kroonprins Vooï, meldende, dat het Grieksche
leger het Turksche grondgebied is binnengerukt.
|De minister van marine deelde mede, dat de
vloot vertrokken is.
De voorzitter van de kamer, die zich nauwe
lijks kon verstaanbaar, maken door de geestdrif
tige toejuichingen der vergadering vroeg toestem
ming om uit naam' van de kawer opnieuw een
broederlijken gtroet te zenden aan de verbonden
Staten, nu te midden van de geestdrift van ge
heel Griekenland het kanon in naam der Chris-
bj'k-e beschaving' tegen de barbaren buldert.
YTolgens een hier ontvangen officieel bericht,
zijn 3 Grieksche regimenten de grens overgetrok
ken in de omstreken van Volo.
De Atheensche dagbladen beschouwen algemeen
den oorlog als een kruistocht van het Christen
dom tegen den Islam. De „Nea Imera" schrijft:
Pardon wordt in dezen strijd niet gegeven. De
oorlog zal van een afschuwelijke, maar wonder
baarlijke tragiek zijn. De Balkanstaten spelen „Va
banque", de uitslag zal zijn „Vae rictis
ID'it welingelichte blad geeft inlichtingen om
trent de ligging' dér Turksche troepen aau de
grens. Te Elassona staan twee Turksche bataljons
met vier snel yuurkanonnenTe Papopulu eén
bataljon; in de Servia-pas één bataljon met 8
bergkanomnen. Bij het spoorwegstation Cida staan
twee bataljons met 12 kanonnen; te Kaliaria
twee bergbatterijen, ééïu regiment cavalerie en
één bataljon genietroepen.
Volgens berichten, die te Athene zijn binnen
gekomen, zou de mobilisatie der Turksche troe
pen in Klein-Azië slechts zeer langzaam plaats
hebben, naar men zegt 'omdat de spoorwegver
bindingen verbroken zijn.
De kroonprins van Griekenland is te Larissa
aangekomen en werd met groot gejubel door ve
Grieken begroet.
De Albaneezen.
Volgens een bericht uit Konstantinopel a,an de
„Standard" hebben de gezamenlijke Albaneeezn-
hoofden, die de drie miljoen Albaneezen uit. de
districten Monastir, Uskub, Skoetari en Jania ver-
tc-genwoordigen, aan de Turksche regearing ver
klaard, aat zij: nimmer zouden dulden dat niet
Osmanen ©enig deel van Albanië zouden bezet
ten Zij' verwittigen voorts, de regeering, dat zij
gemakkelijk 200,000 gewapende mannen konden
verzamelen om het vaderland te helpen verde
digen.
De houding van de Albaneezen dreigt voor
de vérbonden Balkanstaten gevaarlijk te worden.
De Turken.
Men rekent., dat heden 200.000 man in Thracië
zullen geconcentreerd zijn, het garnizoen van
Adrianopel niet medegerekend.
De houding van Roemenië.
Men verzoekert in officieus© kringen, dat Roe
menië eventueel® overwinningen van Bulgarije
gevaarlijk beschouwt en daarom besloot de mobi
lisatie van het le, 3e en 5e legercorps. Onmiddel
lijk als Bulgarije een ernstige overwinning behaald
heeft, zal het mobiliseeren van deze korpsen
overgegaan worden en zal het zijn afwachten
de houding laten varen.
In plaats van territoriale compensaties te
vragen, nadat Bulgarije zijn grondgebied ver
groot heeft, zou Roemenië een oppurtunisti-
sche houding willen aannemen en zich com
pensaties willen verzekeren, alvorens een de
finitieve overwinning van Bulgarije de uitslag
van den oorlog beslist heeft.
Naar de correspondent van de „Lokal-Anzci-
ger" uit Sofia van bevoegde zijde verneemt, heeft
Roemenië den mogendheden en den strijdenden
Balkanstaten officieel verklaard, dat rjit rijk ge
durende den oorlog de strikste neutraliteit in
acht zal nemen. Dit bericht, waardoor alle ge
ruchten omtrent een mobilisatie in Roemenië
tegengesproken worden, heeft in Bulgaarsche
kringen zeer groote voldoening gewekt. Hier
door verdwijnt het wantrouwen, dat Bulgarije
tegen Roemenië koesterde en krijgt Bulgarije
volledige vrijheid in den rug, zoodat de .Diner-
divisie, die bestemd was om de Bulgaarsch-
Roemeensche grens te dekken, thans vrij komt.
Ernstig incident.
Het te Krakau verschijnende blad „Czas" ver-
neemt uit Kief:
Een volksmenigte, uit eenige duizenden perso
nen bestaande, trok gisteren, nationalistische lie
deren zingende, onder aanvoering van de leiders
van do panslavistische partij, naar het gebouw
van het Oostenrijksch-Hongaarsch consulaat en
drong de woning en het kantoor van den consul
binnen. Het consulaat werd gehee^ vernield. De
menigte verbrandde de Oostenrijksch-Hongaar-
sche vlag, onder het zingen van het Russische
volkslied. Yrele sprekers hielden redevoeringen
tegen Oostenrijk-Hongarije en eischten, dat de oor
log verklaard zou Worden. De politie zag by
dit alles lijdelijk toe.
De houding in Rusland.
Het „Neue YViener Tagblatt" gelooft te weten,
'dat een geheime overeenkomst Rusland bindt,
om het leger der verbonden Balkanstaten te hulp
te komen, voor het geval dat het de nederlaag
mocht lijden.
Uit Petersburg „wordt gemeld, dat de Russi
sche nationale bond besloten heeft voor de Bal
kanstaten een geldinzameling te houden. Die „No-
woje Wjemja" heeft een inschrijving voor de
Montenegrijnen geopend.
