Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
gereed. De algemeene actie Van dit legerkorps
en van het Zuidelijke tegen Tarabosj zal thans
beginnen. De val van Tarabosj en als gevolg
daarvan die van Skoetari wordt binnen drie da
gen verwacht. De omgeving Skoetari is ten deele
verwoest, daar de dorpen die tegenstand boden
vernield zijn. De Moskeeën worden ontzien. De
landbevolking heeft den heelen oogst achterge
laten en is naar Skoetari gevlucht. Tengevolge
van den regen, die vijf dagen aangehouden heefti
is het transport van schiet-, en mondvoorraad
slechts op muildieren mogelijk. Albaneesche ben
den zijn aan het plunderen, doch zij bieden aan
de Montenegrijnen geen tegenstand.
Een telegram uit Cettinje meldt, dat de Mon
tenegrijnen zich hebben meester gemaakt van het
fort Oblik, dat Skoetari beheerscht.
De strijd bij Koemanowo.
Omtrent den slag bij Koemanowo worden amb
telijk de volgende bijzonderheden gemeld
De Servische troepen, die aan den slag bij
Koemanowo .hebben deelgenomen, waren 35.000
man sterk. Het 7de en het 18de regiment open
den het vuur en dwongen 500 Albaneezen zich
over te geven, die daarna, niettegenstaande zij
door teekenen hadden te kennen gegeven, dat zij
zich wilde overgeven, weer op een afstand van
vijftien pas op de Servische troepen begonnen te
schieten. Er volgde nu een bloedig hangemeenj
waarbij de Serviërs groote verliezen leden, doch
alle Albaneezen het leven lieten. De Servische
vrijwilligers drongen de Turksche ruiterij terug.
Het gevecht heeft twee dagen geduurd. De Tur
ken werden ten slotte op de vlucht gejaagd. De
Serviërs hebben 30 kanonned op hen veroverd.
Onder de gevallen Serviërs zijn vele officieren en
soldaten uit Belgrado. Gisteren kwamen te Bel
grado 324 gewonden van het Westelijk oorlogs
terrein aan.
In den slag bij Koemanowo moeten de geza
menlijke verliezen van het Servische leger 2000
en 900 gewonden zijn. Aan Turksche zijde zou
den 8000 man gesneuveld zijn. Het aantal Turk
sche gewonden is onbekend.
Volgens Servische gewonden leden de Serviërs
de grootste verliezen bij het stormloopen op de
heuvels, bezet door de Turksche artillerie. Nadat
deze stellingen met de bajonet waren genomen,
begon de Servische artillerie te werken en
richtte een ware slachting onder de Turksche
troepen aan.
Het Grieksche leger.
Generaal Sapoundjakis seinde gisteren uit Arta,
dat het leger 's avonds om vijf uur 50 min.
Philipiade, Louroc en Elout'nrokkory had bezet,
benevens de bruggen van Pantanassa en Strebina.
De Turksche troepen vluchtten met achterlating
van een groote hoeveelheid munitie, levensmid
delen en oorlogsmateriaal.
Eén officier en 12 Turksche soldaten werden
krijgsgevangen gemaakt.
De Mogendheden.
De correspondent van de „Echo de Paris" te
Rome meldt:
Een politiek persoon maakte mij de opmerking,
dat de Eu.rapeesche diplomatie een groote mvooi
zichtig'beid begaat wanneer zij thans handhaving
van den status quo op den Balkan voorstelt zon
der rekening te houden met de oorlogskansen. In
dien de verbonden Balkatostaten de Turken ver
slaan en zich nestelen in de veroverde gebie
den, dan zal het herstel van den status quo een
onmogelijkheid worden, want men vraagt zich
af. wat Europa doen zal om de Balkan-landen te
drijven uit de stellingen, die ze bezet hebben.
Dan zal de diplomatie haar volkomen onmacht
moeten erkennen; het is dus verstandiger niet
van te voren een formule vast te stellen, tie
misschien practisch niet te verwezenlijken is.
De waarheid is, dat men naar het onbekende
toe gaat en niemand kan met juistheid zeggen
wat er uit den huidigen oorlog voort zal komen
en wat Europa zal moeten doen om een uitbar
sting te vermijden:, te meer daar de overeen
stemming der Mogendheden meer schijnbaar dan
Werkelijk is en de regeeringen die onder elkaar
doo,^ bondgenootschappen verbonden zijn op den
Balkan geheel' uiteenloopende belangen hebben.
Tot zoover de correspondent te Rome van de
„Echo de Paris".
Ook de correspondent te Lausanne van dat
blad bespreekt dén kans van het handhaven van
den status quo op den Balkan. Hij laat daar de
volgende mededeeltngen in verband met het onder
houd van San Rossore aan voorafgaan:
Men verzekert mij, zoo meldt hij, dat markies
di San Giuliano, dadelijk na zijn onderhoud met
den Koning naar Berlijn zal vertrekken om met
den Duitschen Rijkskanselier te gaan spreken.
Sommigen veronderstellen, dat het om de hervor
ming van het drievoudig verbond te doen is
waai: van graaf Berchtold de grondslagen verwor
pen zou hebben in zijin besprekingen met mar
kies di San Giuliano. Het' is veel waarschijnlijker,
dat de kabinetten van het drievoudig verbond in
het kritieke uur, dat wij door maken, eh op nit zijn
in zeer nauw contact te blijven om; zoo mogelijk,
een algemeene gedragslijn aan te nemen. Hel
blijft de vraag1 of do Italiaansche diplomatie er in
slagen zal om zijn inzichten in overeenstemming
te brengen met die van zijn bondgenoot te Wee-
nerf; wat door velen in twijfel getrokken worut.
Wat betreft het handhaven van den status quo
op den Balkan, hieromtrent seint' de correspon
dent
Indien de verbonden Bialkan-mogendhed-elni er
in slagen mochten om de Turken werkelijk te
verslaan, da;n z,ou ik wel eens willen zien hoe
de groote mogendheden het aanleggen om Bul
garen, Serviërs en Grieken uit het dooi' hc-n ver
overde gebied te verdrijven. De waarheid is, dat
de oorlog een groot raadsel1 opgeeft, dat slechts
door de gebeurtenissen opgeloist zal' worden. Maar
zoo het moeilijk is voorspellingen te doen, onge
rustheid schijnt volkomen gerechtvaardigd, We
zijn nimmer zoo dicht bij de algemeene uil bar
sting geweest, waarvan het spook Euro'pa sedert
twintig jaar vervolgt. Thans of nooit is het ©ogen
blik gekomen zijn kruit droog te houden. Wij
zijn in een stadium gekomen, waarin sainensp'V-
kingen van diplomaten slechts een middelmatig
belang hebben en waarin de gebeurtenissen ster
ker zijn dan de mannen.
De buit.
Naar uit Londen aan de «Frankfurter Zeitung"
gemeld wordt, heeft de «Evening News" van be
voegd zijde vernomen, dat de vier Balkanstaten
het voor den oorlog reeds volkomen eens zijn ge
worden over de territoriale verdeeling van Euro-
peesch Turkije. Zoodra zij van het nieuwe gebied
bezit hebben genomen, zullen zij met elkaar een
nauw verbond sluiten, zoo mogelijk een tolunie,
om tegen alle Europeesche aanvallen opgewassen
te zijn. De Turken moeten uit Europa verdreven
worden. Alleen Constantinopel met eene kleine
landstreek zal misschien Turksch blijven. De
groote vraag is nu alleen maar welk houdiDg
Europa daartegen zal aannemen.
Een maritieme expeditie.
Uit Constantinopel wordt aan de »Politische
Correspondenz" te Weenen bericht, dat de vroe
gere minister van oorlog, Sjefket Pasja, zich met
acht transportschepen, die vol troepen zijn, naar
de Zwarte Zee begeeft, waar een landing op de
Bulgaarsche kust zal plaats vinden.
In Tripoli.
Uit Italiaansche bron wordt ©ver den toestand
in Tripoli na het sluiten van den vrede het vol
gende gemeld:
Sedert het totstandkomen van het vredesver
drag van Ouchy is er geen schot meer geval
len in Lybië.
De Turicsehe troepen concentre* ren zich met
het oog op hun aanstaand! vertrek'. Ook de Ara
bieren keeren terug naar hun stammen.
De Bedoeinen wen.sehen het verzet vol te
houden in Cyrenaïca, maar men denkt' cut hun
tegenstand niet lang zal duren.
De Turksche commandanten verlangden, dat
hun wapens en ammunitie zouden 'worden terug:-
gegeven.. Bij de geregelde troepen leverde dit
geen moeilijkheden op. De Arabieren namen
echter de hun geschonken wapens mede naar
het binnenland.
Zooura de Turksche 1 roepen het land ont
ruimd hebben, zullen twee Italiaansche gouver
neurs betadministratieve bestuur van het land
regelen.
Expedities in het binnenland1 zullen vo'url©»-
pig niet plaats hebben, men zal eerst de occu
patie van ae kuststreek Voltooien, daarna zal
men de hoogvlakte van Cyrenaïca bezetten.
Wat de oases ver in het binnenland, als' Gha-
dames in Fezzan betreft, er zullen nog wel heel
wat jaren overheen* gaan, voordat de Italianen
aaar in werkelijkheid haas zijin.
De troepenmacht zal dadelijk gereduceerd wor
den tot het bezettingscorps, 40.000 man, 60.000
zullen binnenkort naar hun vaderland terug
keeren.
RUSLAND.'
Volgens de laatste berichten houdt de verbe
tering in den toestand van den 8-jarigen Russi-
schen troonopvolger aan.
ENGELAND.
In het Engtelsche Lagerhuis heeft de Minister
van Oorlog medegedeeld, dat het Engelsch© leger
thans beschikt over 36 militaire vliegmachines,
en dat het militaire vliegenderscorps bestaat uit
123 officieren en 440 onderofficieren en manschap
pen.
ROEMENIë.
Volgens een telegram uit Boekarest aan de
«Kölnische Zeitung", zou de koning van Roemenië
Zaterdagavond daar aankomen. Behalve met de
ministeriëele crisis zal hij zich ook bezig thouden
met de kwestie, welke maatregelen genomen
dienen te worden met het oog op den interna
tionalen toestand.
SPANJE.
Op het a.s. consistorie van 2 December zal
ook kardinaal Vico, tot dusver nuntius te Ma
drid, den hoed uit de handen van den Paus
ontvangen. De kardinaal zal dan echter niet
meer naar Spanje's hoofdstad terugkeer en, maar
in de curie werkzaam blijven. Meii. denkt, dat
tengevolge van de hangende mocilijkheuen tus-
schen Spanje en het Vaticaan zijn opvolger voor
eerst niet benoemd worden zal, ja dat, zoolang
de moeilijkheden niet uit. den weg geruimd zijn,
ook geen nuntius te Madrid zal worden aange
wezen. De loopende zaken te Madrid zullen zoo
lang worcten waargenomen door mgr. Solari en
zijn secretaris Mgr. Gasparri,
Postactie.
Alen meldt ons
In 18 plaatsen van ons land werden gisteren
groote openbare vergaderingen gehouden uitge
schreven door den, Nederlandschen. hoind van Post
en telegraaf beambten „De Post" ter bespreking
van de noodzakelijkheid van loons verb oog to.g.
Middenstandsbond.
In de gisteren in Hotel de l'Europe tel Utrecht
onder voorzitterschap van den heer J. 3. Meuw-
sen gehouden vergadering van bet hoofdbestuur
van den Nederlandschen Middenstandsbond, werb
door den voorzitter het nieuwgekozen beistuurslia.
de heer Rodenburg te Groningen plechtig gein
stalleerd,
- Als nieuw lid werd' met algemeene stomwen
aangenomen de Vereeniging van Handelaren eh
Fabrikanten te Winschoten.
Hierna werd door den waarnemenden secretaris,
den heer L. Hernard J. Gotris: Verslag uitgebracht
varr zijn hevindingön inzake het door hem over
genomen secretariaat van den Bond, voor: welk
verslag hem de dank der vergadering werd ge
bracht. Besloten werd dat de heef Gorris afsno'g
tol de eerstvolgend© vergadering het secretariaat
za! blijven waarnemen. Als' plaats* waar in 1913
het tiende Middenlslandseongres: zal plaats vinden,
werd aangewezen Middelburg.
De volgende onderwerpen zullen op' dit coingres-
aan de .orde worden glesteld.
1. Middenstands-coöperatie.
2. Informatie- en incassobureaux. Doof het
honds'bestuur zullen bevoegde personen worden
uitgenoouigid praeadviezen vopr beide onderwer
pen te leveren.
Aan de Vereenigingten bij' don Middenstandsbond
zal bij circulaire de vraag gesteld worden, Welke*
onderwerpen zij eventueel gaarne op de alge
meene vergadering behandeld zouden zien, omdat
het bondsbestuur bij het vaststellen der agenda
zooveel mogelijk met deze wenschen rekening kan
houden.
Het Ned. Roode Kruis naar den Balkan.
Nader meldt men
Dr. J. C. J. Bierens de Haan, uit Rotterdam,
die de opdracht heeft aanvaard, om als hoofd
op te treden van den ambulance-dienst, door het
hoofdcomite van het Roode Kruis eerstdaags naar
Griekenland zal worden uitgezonden, zal worden
vergezeld van 2 geneesheeren, 10 verpleegsters
en 2 verplegers. Een volledige inrichting voor
een chirugisch hospitaal zal worden medegenomen.
De heer R. Lehmann, consul-generaal van
Griekenland in Nederland van het Nederlandsche
Roode Kruis, zal eveneens de ambulance verge
zellen als administratief gedelegeerde, terwijl dienst
echtgenoote oud-hoofdverpleegster in Amerika,
en mejuffrouw G. Beijnen, directrice der kliniek
van het Ned. Roode Kruis, te 's-Gravenhage,
den dienst in het ziekenhuis zich hebben genomen
Naar het «Hbld." verneemt, is door een Ne
derlander f 40,000 geschonken ten behoeve van
den ambulance-dienst van het Grieksche leger
Te Amsterdam is, naar wij vernemen, een co
mité in wording, dat in samenwerking met het
Roode Kruis zicb zal belasten met het inzamelen
van giften voor het zenden van verbandmiddelen
naar den Balkan.
Namens de Vereeniging »Het Oranje-Kruis"
te Amsterdam wordt verzocht mede te deelen,
dat door deze vereeniging niet aan het bestuur
van het diaconessenhuis «Bronovo" te 's-Gra
venhage verzocht is om uitzending van ver
pleegsters naar den Balkan, doch dat de Ver
eeniging «Centraal Comité voor dadelijk hulpbe
toon der Nederlandsche Diaconessen huizen" aan
het «Roode Kruis« heeft aangeboden, verpleegsters
naar den Balkan uit te zenden.
Men meldt ons uit Den Haag:
Behalve dr. van Tienhoven, die reeds naar
Servië vertrokken is, zullen daarheen, mede op
verzoek en op kosten der Servische regeering
een verpleger en een verpleegster van de inrich
ting tot ziekenverpleging «Providentia" alhier
vertrekken, met het geheel materieel van die in
richting, om hun diensten op het oorlogsterrein
te verleenen. Waarschijnlijk zullen nog een twee
tweetal doktoren eveneens daarheen vertrekken.
Het vertek is op Dinsdag of Woensdag a. s. be
paald. Gedurende den oorlogstijd zal «Providen
tia" gesloten blijven.
Pest op Java.
Een Ilegeeringstelegram betreffend pestgevallen
op Java van 8 tot 22 October, meldt
Afdeeling Malang: negen-en-tachtig nieuWe
pestgevallen, vijf-en-tachtig dooden.
Toeboengagoeng zes en Madioen tin doodelijke
gevallen.
Kediri vier-en-veertig nieuwe gevallen, drie-en-
veertig dood enin de vorige periode nog twee
doodeljjke gevallen.
Soerabaja twee nieuwe gevallen, één doode.
De drie verdachte sterfgevallen te Ngawi in de
vorige periode bleken pest te zijn geweest.
Een zevende leerjaar.
Naar aanleiding van een verzoek van de afdee
ling Middelburg van de Bond van Nederlandsche
Onderwijzers, gesteund door verschillende andere
vereenigingen, en een voorstel van de Commissie
van Toezicht op het lager onderwijs, stellen B.
en W. den Gemeenteraad voor over te gaan tot
het instellen van n 7e leerjaar van de geza
menlijke openbare lagere scholen, met bepaling,
dat het schoolgeld voor ieder kind blijft zooals
het op de verschillende scholen door hen bezocht,
bedraagt.
Straatgeld.
De commissie van de financiën uit den Ge
meenteraad van Middelburg geeft, met het op den
slechten toestand, waarin zich de bestrating dier
gemeente bevindt, in overweging de noodige fond
sen voor verbetering te vinde door het heffen van
een straatgeld, berekend naar de huurwaarde
der perceelenbij een heffing van 2 pCt der
kadastrale huurwaarde zou pl.m. f15000 beschik
baar zijn.
Haarlemsche Katholiekendag.
Volgens een bericht in de «Nieuwe Zeeuwsche
Courant" staat het thans vast, dat in 1913 in
einde Mei of begin Juni de 5e Haarlemsche Ka
tholiekendag zal worden gehouden te Vlissingen.
Gastentoonstelling.
De gastentoonstelling, georganiseerd door de
MiddenstandsvereeDiging te Winterswijk, is Zater
dag om twee uur geopend door den heer Kist. rijks-
nijvarheidsconsujent. Ook werd het woord gevoerd
door den heer Lindenhovius en den burgemeester
van Winterswijk.
Benoeming burgemeester.
Men meldt uit 's-Gravenhage dd. 26 Oct.
De Haagsche gemeenteraad heeft Zaterdag met
22 tegen. 8 stemmen verworpen de motie van het
raadslid Bleeker om een adres te zenden aan de
Staten Generaal, verzoekende om bij de wetswij
ziging te bepalen, dat de burgemeester worde
benoemd door den Raad.
Arabieren en Chineezen op Java.
De correspondent van het «Handelsblad" te
Batavia seint d.d. 26 October
Bij relletjes tusschen Arabieren en Chineezen
te Bangil werden vier Macoërs gedood en een
levensgevaarlijk gewond.
Een detachement militairen vertrekt derwaarts.
Een nieuwe leerstoel te Delft.
Door het Hoofdbestuur van de Maatschappij tot
bevordering der Bouwkunst is een adres aan den
Minister van Binnenlandsche Zaken gericht, waarin
wordt gezegd, dat het wenschelijk is de Techni
sche Hoogeschool te Deltt te verrijken met een
leerstoel in Stedenbouw, aangezien een opleiding
in dit hoogst belangrijk onderwerp in Nederland
nog geheel ontbreekthetwelk tengevolge heeft,
dat er in het 't algemeen een groot gebrek is
voldoend onderlegde ^krachten voor het maken
der bij de wet voorgeschreven uitbreidingsplannen
der gemeenten en voor het van advies bij de veie)
zich in den laatsten tijd voordoende gevallen van
stedenbouwkundigen aard.
Het hoofdbestuur vetrouwt, onder verwijzing
naar bijgaande toelichting, dat ook Zijne Excel
lentie van het grootste gewicht en de urgentie
van een dergelijken leerstoel overtuigd is.
Redenen, waarom het hoofdbestuur Zijne Exel-
lentie dringend verzoekt, te willen bevorderen,
dat een leerstoel, als bovenbedoeld, spoedig ge
sticht zal worden.
Opening Vredespaleis.
Men schrijft aan de Stand.
«Gelijk onlangs door u werd opgemerkt, zou
het alleszins gewenscht zijn, zoo de opening van
het Vredespaleis ia September, na afloop van de
de verkiezingen, kon plaats hebben. Naar men
verneemt, zal dit dan ook het geval zijn, en zal
die opening ongeveer samenvallen met de viering
van het groote Verlossingfeest in de groote steden,
met name in Amsterdam. Te meer zou op die
verbinding in tijdsorde prijs worden gesteld, indien
het gerucht zich mocht bevestigen, dat de Keizer
van Rusland, op wiens* initiatief de Vredes-Con-
ferentie in het leven trad, bij die opening tegen
woordig kon zijn. Reeds in 1904 is op deze
wenschelijkheid door den toenmaligen Minister
president gewezen in een dronk op wijlen mr. De
Martens, bij gelegenheid {van den maaltijd, des
tijds ddor wijlen den heer von Weckerlin, onzen
voormaligen gezant te Washington, in de Oude
Doelen gegeven. Behalve den heer De Martens
waren nog andere Russische diplomaten bij dien
maaltijd aanwezig. Hierdoor schijnt dit denkbeeld
ook naar Rusland te zyn gekomen, en ook in
hooger kringen niet geheel onopgemerkt te zijn
gebleven. Daar nu de historisch ingewijden we
ten, dat Rusland niet alleen het initiatief nam
voor de eerste Vredesconferentie, maar ook in
1913 het eerst militairen steun voor onze vrijma
king van Napoleon over de grenzen zond, zou het
in bijzondere mate eigenaardig zijn, indien beide
gëbeurtenissenèn de opening van het Vredes
paleis èn de herdenking van onze vrijmaking,
saam konden vallen."
Ned. B. K. Volksbond.
Afd. Schiedam.
In de raaandelijksche vergadering, weder op den
gewonen tijd gehouden, deed de voorzitter, na
de opening met gebed mededeeling, van de nieuwe
leden die tot de Bondsafdeeling waren toegetreden
