Dagblad voor Schiedam en
Afinn"-""
SDU»™! 13
EERSTE BLAD.
De oorlog op den Balkan.
Gratis Ongevallenverzekering
35ste Jaargang.
Zaterdag 23 November 1912
No, 10481
Verspreide berichten.
Bureau: Boterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post ƒ2.— p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
A d v e r t e n t i n Familieberichten 20 ct. per regel; Handelsadvertentiën
16 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk ad verteeren.
oTereenkomstig
levenslange Q fj II verlies van
de polis yerielde Toonaarden. 1 I UUU iuSwueit; I [f 0 voe?
i)e verzekering wordt gewaarborgd door de Uoliaudsehe Algemeene
I I U LJ een duim
Verzekeringsbank, gevestigd te Schiedam.
p f| fl bu ver,ies jfM r
verlies van
eiken ande
reu vinger.
Dit nummer bestaat uit drie
bladen en een Geïllustreerd
Zondagsblad.
BaiteB&iidsch Nieuws.
Oostenrijk en Servië.
Het dreigend conflict tusschen Servië en Oosten
rijk trekt op het oogenblik de grootste belang
stelling.
Werden in de laatste dagen de berichten over
mobilisatie in Oostenrijk tegengesproken, thans
komen van alle kanten en van zeer betrouwbare
zijde mededeelingen over militaire maatregelen.
De sVossische Zeitang" schreef gister het vol
gende
Van volkomen betrouwbare zegslieden in Oosten
rijk krijgen wij voortdurend berichten over mi
litaire maatregelen aldaar. Vandaag kan vastge
steld worden, dat in Oostenrijk oproeping van
reservisten in aanzienlijken omvang heeft plaats
gevonden. Het is ons bekend hoeveel en welke
legerkorpsen bij deze maatregelen betrokken zijn
doch wij houden voor doelmatig daarover geen
mededeeling te doen. Slechts zij er op gewezen,
dat deze oproeping zich uitstrekt tot de reser
visten van drie lichtingen. De andere maatre
gelen van het Oostenrijk-Hongaarsche ministerie
van oorlog kunnen niet openlijk besproken wor
den.
De ^National Zeitung" verneemt uit Weenen
Van betrouwbare zijde wordt medegedeeld, dat
het eerste, tiende en elfde legerskorps reeds ge
mobiliseerd zijn. Hun taak is het beveiligen van
den Oostenrijksch-Russische grens. Tegelijkertijd
duurde de inscheping van de Oostenrijk-Hon
gaarsche troepen te Pola, Fiumme en Triest
voort.
Men seint uit Graz
Alle militaire maatregelen worden streng ge
heim gehouden, maar geheel gaat dit niet bij den
omvang der maatregelen en niemand twijfelt eraan,
dat groote troepenmassa's gemobilisseerd worden-
Te Londen zijn telegrammen uit Weenen ont
vangen, meldend, dat de Oosten-Hongaarsche re
geering heeft besloten om zes legerkorpsen reser
visten naar de Noord-en Zuid-Oostenlijke grenzen
te verplaatsen.
De bruggen over den Donau, zoowel die voor
voetgangers als de spoorwegbruggen, worden van
nu af aan door dubbele posten bewaakt. Men
wil op deze wijze aanslagen voorkomen.
Het standpunt van Oostenrijk wordt als volgt
uiteengezet in een Reuter-telegram uit Weenen
Men is hier van meening, dat de buitenlandsche
pers de beteekenis van de kwestie van een Ser-
vischen haven niet op haar juiste waarde schat.
Vele bladen toch schijnen te denken, dat de
onwrikbare houding van Oosten-Hongarije in deze
zaak enkel voortkomt uit haat tegen Servië. Een
Servische haven aan de Adriatische Zee is echter
een bedreiging voor de macht van Oostenrijk-
Hongarije, zij het ook niet in de naaste toekomst.
Wel kunnen alle mogelijke tractaten bepalen, dat
Servië geen recht zal hebben de haven te ver
sterken en er oorlogsschepen in te leggen.
Doch tractaten blijven niet eeuwig van waarde.
Als Servië zich eenmaal te Durazzo of in een
andere haven van de Adriatische Zee heeft genes
teld, zou het het volstrekte recht hebben om con
trole te oefenen over de Oostenrijksch-Hongaarsche
vloot, die alsdan in een zonder uitgang zou opge
sloten zitten. Geen Europeesche groote mogend
heid zou zich bij een dergelijk vooruitzicht, ook
in een verre toekomst, willen neerleggen. Een
doorslaand bewijs dat Oostenrijk-Hongarije Alba
nië niet begeert, is de volkomen goedkeuring
door Italië van de inzichten van Oostenrijk-Hon
garije. Indien Róme zich er niet van overtuigd
hield, dat Albanië zelfstandig zal worden, zooals
Dome met Weenen overeengekomen is, dat zal
geschieden, zoo het de stappen van Oostenrijk-
Hongarye te Belgrado niet ondersteunen. De be
zetting van een onuitputtelijke bron van botsingen
Zijn. De Albaneezen houden niet van de Serviërs, I
en de slechte behandeling die ze in den laatsten
tijd van het Servische leger hebben moet onder
vinden, is geenszins geschikt geweest om hun
gevoelen te veranderen.
In een correspondentie uit Boedapest aan het
Berliner lageblatt" wordt uitvoerig bericht over
de agitatie, die van de zijde van Servië onder de
Hongaarscbe Serviërs wordt gevoerd. De Servi
sche bevoiking in Hongarije verklaart de gendar
merie, dat deze niets meer heeft in te brengen,
daar koning Peter binnen weinige dagen de ves
ting Boedapest zelf zal binnentrekken. Aan een
van de grensstations moeten de Serviërs beproefd
hebben bommen binnen te smokkelen. Gisteren
werd te Panesova een intelligent uitziend man in
Servische boerenkleeding, onder verdenking van
spionnage, in hechtenis genomen en naar Ter
nesvar overgebracht, waar hij aan de gendarme
rie werd uitgeleverd. De militaire autoriteiten
stelden onmiddelijk vast., dat de gevangene een
kapitein van de Servische generale staf was. Men
weigert echter verdere opheldering te geven over
den gevangene.
Een telegram uit Boedapest aan de »Lokal
Anzeiger" meldt, dat in den Hofburg aldaar gis-
teren en eergisteren gewichtige besluiten zijn ge
nomen, die voor de verdere ontwikkeling van den
internationalen toestand van grooten invloed kun
nen lijn. De laatste dagen heeft Oostenrijk
Hongarije het bewijs geleverd, dat het vast be
sloten is voor de bescherming van zijn belangen
op den Balkan met groote beslistheid op te tre
den. Oostenrijk wil aan die gevaarlijke onzeker
heid, die door den nieuwen loop van zaken op
den Balkan is veroorzaakt, een einde maken en
de hangende vraagstukken definitief oplossen. De
monarchie zal echter niets achterwege laten om
die oplossing op vredelievende wijze te doen ge
schieden. Met het oog op de heerschende span
ning moet het er evenwel op voorbereid zijn aan
haar actie een militairen nadruk te kunnen bij
zetten. Nog is niet alle hoop opgegeven, dat
Servië ter rechter tijd aan de stemmen der groote
groote mogendheden zal gehoor geven. Wanneer
Servië echter mocht trachten de oplossing dei-
vraagstukken door besprekingen te vertragen, dan
zal dit verijdeld worden. Een actie is reeds voor
bereid en kan in de eerstvolgende weken ook
worden uitgevoerd. Oostenrijk eischt een onaf
hankelijk Albanië en de oplossing van de haven
kwestie in dien geest, dat Servië aan de kust van
de Adriati che Zee geen eischen stelt en slechts
goede handelspolitieke betrekkingen in het leven
roept. Niets wijst er op het oogenblik op, dat
Servië bereid is met die eischen rekening te hou
den. Het is echter te hopen dat Servië kennis
neemt van de vastberadenheid van Oostenrijk en
tot beter inzicht zal komen. Rusland is vredelie
vend en Servië hoopt tevergeefsch op den duur
der Russische officieele politiek. Ook Engeland
verzet zich tegen de overdreven eischen van Servië.
De oöicieuse Pester Lloyd" schrijvend over
den tegenwoordigen toestand, zegt het volgende
sHoewel een feit is, dat de toestand door het
zenden van een ambtenaar van het Oostenrijksche
ministerie van Buitenlandsche Zaken naar Priz-
rend veel van zijn scherpte heeft verloren, moet
men toch nog steeds afwachten, wat het onder
zoek, door consul Edl te Prizrend in te stellen,
ons zal leeren.
De kwestie van de haven aan de Adriatische
Zee, is nog steeds niet opgelost. Zij staat op pre
cies hetzelfde punt als drie weken geleden. In dit
vraagstuk heeft Oostenrijk-Hongarije zijn stand
punt reeds klaar en duidelijk medegedeelde en
het is absoluut niet van plan een compromis aan
te gaan. Men weet wat Oostenrijk verlangt. Het
zal nu van de tegenpartij afhangen, haar liefde
voor den vrede, welke Oostenrijk op zoo ruime
schaal getoond heeft op dezelfde wijze aan den
dag te leggen. Men moet zich derhalve niet ver
bazen, wanneer, door de eigenzinnigheid van de
tegenpartij de zaken een slechte wending nemen-
De T s j a t a 1 d z ja-linie.
De correspondenten van de Engelsche bladen te
Konstantinopel melden, dat de Turken verbaasd zijn,
dat de Bulgaren zich plotseling van de Tsjatald-
zja-linie terugtrekken. Zij gissen naar een ver
klaring.
De terugtocht heeft op het Turksche leger een
grooten moreelen invloed hehad. De Turksche
soldaten zjjn opgewekt. Hun heele stemming is
veranderd. Voor het eerst sedert Loele Boergas
spelen weer de Turksche muziekkorpsen.
De nBerliner. ZeituDg am Mittag" vernam uit
Konstantinopel, dat 30.000 man Grieksche
troepen van Monastir naar de haven Katherine
vertrokken zijn en zich op 50 transportschepen
naar de golf van Saros zullen inschepen.
De golf van Saros ligt ten noorden van de
Dardanellen. Na de landing zullen de Grieksche
troepen waarschijnlijk naar de Tsjataldzja-linie
vertrekken, waar zij een waardevolle versterking
voor de Bulgaarsche troepen zullen uitmaken.
De Turksche kruiser Hamidié
is, volgens nadere berichten, wel niet gezonken,
maar toch zoo zwaar beschadigd, dat het schip
op sleeptouw genomen is moeten worden. Het
is thans in den Bosporus aangekomen.
Volgens een telegram uit Sofia hebben van de
vier Bulgaarsche torpebooten, die een aanval op
den kruiser »Hamidié" deden, er twee slechts
lichte averij bekomen.
Het »Berliner TageblattJ' verneemt nog over
den torpedo-aanval op de sllamidié" uit Warna,
dat de Turksche wachten sliepen, zoodat de Bul
gaarsche torpedobooten op 50 meter konden na
deren. Ook volgens dit bericht is de Hamidié"
beschadigd.
Vredesonderhandelingen.
De onderhandelingen met Turkije zouden nog
niet geheel zijn afgebroken. De Bulgaarsche mi
nisterraad vergadert eiken dag tweemaal. Zijn
besluiten worden natuurlijk voorloopig geheim
gehouden.
De voorzitter van het Sobranié, geneneraal
Sawof en generaal Tiftsjef, aan wie is opgedra
gen uit naam van Bulgarije over den wapenstil
stand te onderhandelen, zullen binnenkort naar
Tsjataldzja vertrekken, waar zij de vertegenwoor
digers van Turkije zullen ontmoeten.
A drian op el.
Ten aanzien van den toestand bij Adrianopel
zijn in de buitenlandsche pers onjuiste berichten
verspreid. Tot nog toe hebben de Bulgaren geen
poging gedaan om de forten te veroveren. Slechts
de buitenste stellingen zijn voor het meercndeel
den Bulgaren in handen gevallen. Indien de oorlog
een gunstig verloop1 blijft nemen, is niet te ver
wachten, dat de Bulgaren groote offers zullen
brengen om de vesting sneller in te nemen. Door
de aankomst van nieuwe versterkingen is de ob
servatie van Adrianopel in een insluiting veran
derd. aldus verneemt de „Köln. Ztg." uit Sofia
Het te Sofia verschijnend blad de „Mir" hebben
de Turksche troepen van Adrianopel eergisteren
een uitval gedaan met het doel om het fort Kar-
taltepe, dat in handen der Bulgaren is, te her
overen. Zij werden eohter genoodzaakt terug te
koeren en hadden 350 dooiden en gevonden.
Volgens een telegram uit Belgrado aan de „Vos-
sischc Zeitung", is daar bericht ontvangen, dat
er voor Adrianopel een groote slag' aan den gang
is, waaraan alle Servische en Bulgaarsche troe
pen, die daar staan, deelnemen.
Die Serviers.
Uit Belgrado wordt geseind:
De Turken; van Zeven tot tien bataljons sterk,
met tien kanonnen terugtrekkend op Fiorina, ziin
door de Servische cavalerie achterhaald bij Med-
zjeli.
Na. een kort gevecht werden de Turken uiteen
gejaagd; zij1 lieten kanonnen, wapens en schiet
voorraad in den steek. De Servische cavalerie
zette den tocht naar Fiorina voort en bereikte heit.
Kort daarna daagden Grie&'sChe troepen op. De
aanvoerder der Serviërs gaf hun toen de stad
over.
Vliegende kol'onnes gaan voort de omstreken
van Monastir van Turksche vluchtelingen te zui
veren.
Allerlei nieuws.
De Engelsche kruiser nlnviDcible" is gister te
Malta aangekomen om het Engelsche eskader in
de Middellandsche Zee te versterken. Er worden
er nog drie dreadnoughts verwacht.
Uit Boedapest wordt aan de Daily Tele
graph" geseind, dat Roemenië's verlangens aan
Oostenrijk zijn meegedeeld. Zij omvatten een
wijziging van de grens van Dobwedzja ten bate
van Roemenië, de concessie van een spoorweg
tusschen de Donau en de Adriatische Zee, en, in
geval Albanië zelfstandig wordt, dat de heele
streek tusschen Monastir en Ochria, bewoond
door Koetso-Walachen, tot dat Albanië zal be-
hooren.
Mytilene is door de Grieken bezet. Elf oor
logsschepen en vier transportschepen zijn daar
aangekomen om manschappen aan wal te zetten.
Te Belgrado laten de inwoners zich inenten
tegen poiKken. In Belgrado zijn. geen choioragev
vallfen voorgekomen. Hedenavond reist prof. dr.
voi: Oettingen van Belgrado' met een speciaifn
trein naar Uskub, waar een groot aantal gewon
den uit Prilep en Monastir ondergebracht wordt.
De Russische gezant had een langdurig on
derhoud met minister-president Pasjits.
Dadelijk ma den oorlog zal men de aanslui
ting van Griekenland aan het Europeesche spoor
wegnet ter hand nemen, aldus wordt uit Athene
geseind.
DUITSCHLAND.
Gister-avond bevatte de „National Zeitung" het
volgende belangwekkend bericht:
In ambtelijke kringen verhaalt men niet abt het
gebrek aan spoorwegwagens, dat in ue industrie
gebieden op zoo opmerkelijke wijze voelbaar is;
verergerd wordt door het achterhouden ran vele
duizenden waggons voor militaire doeleinden in
de Oostelijike provincies van het rijk.
Men heeft inlichtingen, dat Rusland al ongeveer
1.4 dagen troepen zendt naar de Zuidelijke en
Westelijke grenzen.
SPANJE.
De - koning heeft een wetsontwerp goedgekeurd,
waarbij aan de familie van den vermoorden ■mi
nisterpresident Canalejas een pensioen wordt ver.
leend van 30.000 pesetas.
ROEMENIë.
Uit Boekarest wordt gemeld, dat bij» de alge
meene verkiezing zijn gekozen: 33 conservatieven,
25 democraten, 19 liberalen en 1 onafhankelijke;
er zijn twee herstemmingen. De ministers Taco-
jorescu, Marghiloman; en Michel Cantacuzene, ais-
mede Dicescu, de leider der conservatieven, zijn
gekozen.
Een Lloyds-telegram uit North-Forland meldt,
dat de Belgische mailboot »Princesse Henriette"
gister in aanvaring is geweest met een wrak
nabij het vuurschip van South Goodwin. Bizon-
derheden ontbreken.
Generaal Lyautey, resident-generaal in Ma
rokko, is gister uit Tanger te Parijs aangekomen
Tot gezant der Vereen. Staten te Brussel is
benoemd de heer Theodore Marbury van Balti
more.
Twee Russische kruisers zijn te Songulkate,
aan de Zwarte Zee, aangekomen.
Hedenmiddag is te Essen in de zaal der
Handelskamer een conferentie gehouden tusschen
den minister van spoorwegen en de vertegen
woordigers van den mijnbouw, industrie en handel.
De besprekingen liepen over het nemen van
maatregelen ter bestrijding van het gebrek aan
spoorwegwagens.
Z. IT. do Paus hoeft kardinaal van Russum
benoemd tot lid van de II. Congregatie van het
Concilie.
De Duitsche Keizer, vergezeld van aarts
hertog Frans Ferdinand van Oostenrijk en de
overige j ach tgas ten is gisteravond om 7 uur te
Sipfinge aamgëkomen. In auto's werd naar hel
jachtslot gereden. Ten 73/4 uur was er diner
waaraan ook aanzaten de uit Hannover over
gekomen generaal van Emmidh en den Ober-
president Dr. von Wentzel. Heden-ochtend om 9
uur nam de jachtpartij' een aanvang.
In de Bahranfelder Stress© te Altona zijn
gister drie kinderen, van 3—7 ja,ar, tijdens do
afwezigheid der moeder, levend verbrand.
Een telegram uit New-York meldt, dat, vol
geus berichten u.it Mexico (stad) bij een aardbeving
ue plaats Acambay zwaar geteisterd is. Er zijn
59 lijken, meest van vrouwen, onder ie ruïnen
van een kerkgebouw gevonden, waarin tijdens
de aardbeving een H. Mis werd opgedragen. Mi er-
dere lij.sen liggen nog onder de p.uinhonpen her
dolven,
