Verspreide berichten.
Binnenland.
Staten-Generaal.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
In onze Vroedschap.
De sociaal-democraten stelden daarop een motie
voor, dat de behandeling van het vraagstuk der
duurte door den rijkskanselier niet in overeen
stemming was met de zienswijze van den Rijksdag.
De stemming over die kwestie werd tot heden
verdaagd.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Uit Boedapest wordt gemeld:
Pc oppositie, die sedeirt eenigen tijd nie; meer
.getracht heeft het Parlementsgebouw binnen' te
dringen, heeft gister, toen er toevallig gteen po
litic en soldaten voor bet gieibouw stonden, een
poging gewaagd om naar binnen te gaan. Pe
politie en gendarmen werden echter spoedig ge-
waar-rhmvd en in korten tijd was de hoofd
ingang afgezet. De oppositie poogde nu door een
zij ingang en de keuken van het parlements-res-
taurant binnen te dringen, maar ook hier werden
7ij teg en ge h ou cl en
SPANJE.
Gister is het Fransch-Spaansch verdrag' te Ma-
rtrid onderteekend.
AMERIKA-
Bij de presidentsverkiezing zijn, volgens een
pas verschenen statistiek, de volgende aantallen
stemmen uitgebracht: Wilson 6.157 000 stem
men, Roosevelt 3.928.000, Taft 3.376.000, en
Davis 674.000.
Uit Petersburg wordt aan de „Voss. Zt.g." ge
stild:
Ex-koning Manuel die hier sedert eenige da
gen onoer den naam van graaf Ura.no vertoeft, is
gisteren in het paleis va.n den Tsaar ontvangen.
De firma Weermann te Hamburg1 heeft, ter
gelegenheid van haar jubilé, 100.000 Ml. ge-
scho.nken aan de Adolf-Woermann-stichting ten
gunste van het personeel.
- Te Kalsdorf hij1 Graz is gister op een
wachtpost voor de staatskruitmagazijhen gescho
ten. Do post en nabijgelegen posten schoten te-
rag. De daders zijn ombekend. Het geval baart
groot, opzien.
Voor den Duitschen keizer wordt een nieuw
jacht gebouwd, hetwelk ook ,,'HolhenzolleWii" zal
Inden. Dit schip zal tien millioen Mk. kojten
en in 1915 gereed zijn.
Art. 171 der Grondwet.
Op verzoek van vele chrisbelijk-historisc'ben in
Friesland is gisteren te Leeuwarden oen verga
dering gehouden van leden van christelijk histo
rische kiesvereeaigingen, om de gelegenheid te
hebben zich uit te spreken over de wijziging
van art. 171 der Grondwet.
AH inlejder trad op ds. H. van Eyck van
Hesiinga, die, resumeerende, tot de volgende con
clusies kwam:
1. de voorgestelde wijziging is onaannemelijk
wegens practische en juridische bezwaren;
2. de Herv. kerk heeft recht op uifkeerinïen
van rechtswege, op vermeerdering of verhanging
daarvan op historische, civiel-juridische gronden
dateerende van den tijd der Hervorming tot heden
en op principieele gronden;
3. omzetting van die uitheeringien op grond
van dat recht aan die kerk verzekerd, in sub
sidie van datzelfde bedrag staat gelijk met loo-
cherimg daarvan;
4. behalve de blijvende erkenning daarvan is
ae vermeerdering en verhooigng der uitkeermg
•orvcieenlkjomstig de behoeften gewenscht;
5. ide sedert 1815 gesubsidieerde kerken lieb-
Den historische en principieele rechten op uit-
Veering van' rijkswege,- wat eerstgenoemde rech
ten betreft vanaf genoemd jaar;
0. 'verhooging of verlaging dier uitkeeringen
dient plaats te hebben niet naar stijging of daling
van 't zielental, maar naar gebleken behoeften;
7. de Geref. kerken- hebben recht op uitbeenng
van rijjkswege op principieele en billij'khejdsgron-
den
8. 'kerkön die niet bestaan, hebben geen rechten
iep uifkeering.
Dr. Kuyper naar Maastricht.
De „N. Limburger Koerier" meldt, dat de voor
zitter der Roomsch-Kath. kiesveneeniging te Maas
tricht dr. Kuyper in Den Haag bezocht en van
dezen toezegging kreeg, dat hij voor de kies-
v/rceniging te Maastricht wil optreden. Het doe]
van dit optreden zou zijn de versterking tier
coalitie met het oog op de gebeurtenissen van
het volgende jaar. Het onderwerp is nog niet
precies aangegeven, maai" wel kan reeds warden
gezegd, dat de rede van dr. Kuyper zat gaan
ovvr de samenwerking dei" Christelijke partijen in
Nederland.
Plan 1913.
Dé Haarlemsche Handelsvereeniging heeft be
sloten in 1913 een bloemienfeest te organiseeren,
waarbij de geheele stad zal zijn betrokken en
waaiaan dus alle lagen der gemeenschap zuilen
komen deelnemen.
De nieuwe Waalbrug.
Mem meldt d.d. 27 Nov. uit Nijmegen
Ir. een gisteravond gehouden vergadering v.an
de l'urgerij-commissie voor Waal-overbrugging, bij
gewoond door de verschillende hoofden van vak
ken van dienst dei" gemeente Nijmegen, heeft, de
heer Wevo, directeur van gemeentewerken aldaar
ae door hem ontworpen plannen en teekeningon,
Lij tcne eventueele totstandkoming van ie Waal
brug aan de oostzijde der stad, ter bezichtiging
gesteld e'n breedvoerig toegeliohf. Do heer Weve
heeft in zijne plannen de mogelijkheid aange
toond van het verkrijgen van een zeer breeden
weg in de as van de brug en bestemd voor het.
dni-rgaand verkeer, en met afbuiging naar het
westen van een hreede flauw afloopende toe-
rit, uitkomende op het Kelfkeinisbosch nabij den
Schouwburg, vanwaar vanzelf de ontplooiing ver-
V,K-gen wordt door de BurChtstraat en H „rt g-
straiit. Aan de oostzijde van het hrugplein zijn
meae flauw afloopende wegtin ontworpen die ait
plein in verbinding brengen zoowel mot de Waal
kade tegenover den Lindenberg als met den Ub-
bergsehe weg.
Na afloop dezer bespreking werd in een huis
houdtlijke vergadering van de commissie voor
W a a lore rh rugging besloten tot het zenden van
een aoies aa.n de Staten der provincie Gelder
land, waarin de aanneming van de voorstetl-n
van het college va,n Gedeputeerde Staten met
allen aandrang wondt aanbevolen. (Tel.)
'Verzekering tegen beroepsziekten.
Bij de Tweede Kamer is gisteren ingediend
het reeds vroeger aangekondigde ontwerp van
wet tot verzekering van arbeiders tegen geldelijke
gevolgen van beroepsziekten.
De Middenstands-Enquete
Zooals reeds werd meegedeeld, heeft de staats
commissie voor den middenstand hare werkzaam
heden opgeschort tot de verschijning van het
rapport der commissie voor de middenstands
enquête en heeft laatstgenoemde commissie met
de opstelling van het eindverslag een aanvang
gemaakt.
Naar het sHandelsbl." verneemt, is een der
conclusies van genoemde commissie deze dat
over het algemeen de boekhouding bij den midden
stand zeer veel te wenschen laat. Of er wordt in
het geheel geen boek gehouden, óf die boekhou
ding is nog zeer gebrekkig. Wanneer er geklaagd
wordt over den ongunstigen toestand, waarin
zich de middenstand bevindt, dan is dit, naar de
meening der commissie, grootendeels aan het
verwaarloozen der boekhouding toe te schrijven.
TWEEDE KAMER.
De algemeene beraadslagingen over de Indische
begrooting zijn gister teneinde gebracht. Het
wetsontwerp tot wijziging der Indische begrooting,
dienst 1912, werd goedgekeurd.
Bij het debat over de onderscheidene afdeelin-
gen der Indische begrooting van 1913, worden
tal van klachten en wenschen geuit.
Aan de vierde afdeeling der begrooting genaderd,
ging de Kamer over tot de behandeling van het
wetsontwerp tot verhoocing van de Indische
begrooting voor 1912 ten behoeve van de voor
bereiding eener voorgenomen reorganisatie van
hef bestuurswezen in Ned.-Indië.
Het debat hierover zal heden worden voortge
zet.
In de avondzitting kwam de Justitie-begrooting
aan de orde.
Een der voornaamste punten der discussies was
wel, dat de heer Van Hamel herinnerde aan de
zaak van Zaandam's burgemeester en het betreur
de dat in dergelijke en andere gevallen geen
veroordeeling tot boete mogelijk was, in plaats
van gevangenisstraf of hechtenis. Hij vroeg deswege
wetswijziging. En de Minister, deze niet noodig
achtende, verklaarde toch tweemalen met nadruk,
dat hij in gevallen, waarin de rechtscolleges zelf
hem te kennen geven, dat zij liever boete zouden
hebben opgelegd, nimmer zou aarzelen den ver
oordeelde tot gratieverleening bij H. M. aan te
bevelen.
Weerbericht
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 28 Nov. 1912, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 773.1 te Horta.
Laagste barometerstand 732.7 te Bodo.
Verwachting tot den volgenden dagmeest
zuidwestelijke wind, betrokken tot zwaarbewolkt,
waarschijnlijk regenbuien, iets zachter.
De Katholieken en Armenzorg.
Gisteravond trad in het gebouw van den Ned.
R. K. Volksbond voor de vereeniging sKatholiek
Leven" alhier als spreker op de heer A. O. A.
van Vuuren, lid der Tweede Kamer, met het
onderwerpde Katholieken en de Armenzorg.
De vergadering werd geopend door den voor
zitter, den heer W. van der Weijden, met den
christelijken groet. Hij deelde mede, dat met het
oog op de gewijzigde Armenwet, de vereeniging
»Kath. Leven" het van belang heeft geacht ook
deze stof eens hier te doen behandelen. Waar
zulk een bevoegd spreker als de heer van Vuu
ren, die de wet in de Kamer heeft helpen tot
stand brengen en die lid is van den Centralen
Armenraad, optreedt, mag men verzekerd zijn
van een alleszins deugdelijke bespreking dezer
materie.
De heer van Vuuren, alsnu het woord ver
krijgend, begon zijn rede met in het licht te
stellen hoe de katholieke Kerk door alie eeuwen
heen als een harer voornaamste roepingen heeft
beschouwd de beoefening der liefdadigheid de
voorziening in den nood van onze broeders en
zusters, die in armoede verkeeren. Men verwijt
ons wel eens, dat wij slechts het oog hebben op
de verfraaiing onzer kerkgebouwen, maar zij, die
zulks beweren, behooren tot de oppervlakkigen.
Zij weten niet, of willen niet weten welke heer
lijke daden er op het terrein der katholieke
charitas worden verricht. In het persoonlijk bezoek
bij den arme door de katholieke armbezoekers
of bezoeksters, die vereenigd zijn in de vereen,
van den H. Vincentius a Paulo, R. K. Armbestu
ren, St. Ludiana-, St. Elisabethsvereenigingen
enz., zit iets hoogers dan het geven van een som
gelds alleen. Want vaak ondervindt men het,
dat de arme het persoonlijk bezoek van hen, die
zulk een schat van tijd en liefde offeren, meer
waardeert dan het geld zelf wat gebracht wordt.
De armenbezoekers weten, dat hij, die de wo
ning van den arme binnentreedt, zichzelf geluk
kiger en rijker maakt. Men ziet in die woningen
vaak zulk een leed en ellende, dat de bezoeker,
zelf soms met tegenspoed in het leven kampend,
ondervindt dat hij zich gelukkig mag wanen nog
veel te mogen hebben van wat daar ontbreekt.
Wij, Katholieken, hebben geleerd, dat wij van
ons geld en goed slecht rentmeester zijn en daar
van strenge verantwoording zullen hebben af te
leggen. Dezelfde Heer, Die dit verkondigde, zegt
ons ook wat wij den minste van Hem gedaan
hebben, doen wij aan Hem zelf.
Als we dan zien hoeveel toewijding de onge-
loovigen aan den dag leggen op het gebied der
armenverzorging, hoeveel te meer moeten wij,
Katholieken, dan niet doen, die toch door veel
hoogere idealen gedreven worden.
Fier kunnen wij er op zijn, dat de Katholieken
door alle tijden heen vaak resultaten hebben
bereikt als geen enkele andere instelling.
Spr. noemde het een durf van sKatholiek Le
ven", om een spreker te doen optreden met een
rede over de nieuwe Armenwet. Het was dan ook
zeer goed gezien dat de te behandelen stof meer
in 't algemeen zou moeten worden besproken en
er niet te veel in details werd getreden. Spr. was
inderdaad verrast over de zoo talrijke opkomst,
van een zeer verscheiden publiek. Het lag dan
ook in zijn bedoeling de Armenwet in hoofdzaak
slechts in groote lijnen te bespreken.
Op het gebied der liefdadigheid stellen de ka
tholieke corporaties zichzelf niet zoo zeer op den
voorgrond. Iedere vereeniging veegt graag zijn
eigen straatje. Anderen houdt men liefst zoo veel
mogelijk buiten de zaakjes.
Spr. is er van overtuigd, dat er onder de
Katholieken menschen zijn, die, wellicht reeds
25 jaar Vincentiaan zijnde, voor het eerst hooren
dat er een Armenwet bestaat.
Het is inderdaad opmerkelijk geweest zoo wei
nig belangstelling men van de zijde der mannen
der praktijk op het gebied der katholieke armen
zorg bij de behandeling der nieuwe Armenwet
heeft aan den dag gelegd.
Spr. bespreekt in den breeae de hoofdgedachten
van de wetle. armenzorg is allereerst de taak
van Kerk en particulieren, 2e. de overheid moet
de kerkelijke en particuliere liefdadigheid in de
uitoefening dier taak vrij laten.
In 1854 heeft Thorbecke getracht de armen
zorg onder staatscontrole te brengen, maar die
poging is mislukt en sedert dien is er geen ern
stige stap meer in die richting gedaan.
De wetgever van 1854 heeft de twee genoemde
groote hoofdbeginselen aanvaardt, zich er van be
wust zijnde, dat hij de armenzorg gerust aan de
kerken en particulieren kon overlaten. De overheid
eischte voor zich alleen op om in te grijpen in de
verzorging der armen bij wijze van politiemaat
regel.
De wet van 1854 heeft niet aan de verwach
tingen voldaan. Dit vond zijn oorzaak in het
volgende: le. Het getal godsdienstloozen vermeer
derde en maakte de tusschenkomst der overheid
onvermijdelijk wanneer dezen om onderstand
vroegen2e. de levenseischen zijn verhoogd, zoo
dat hoogere ondersteuning wordt gevraagd3e.
er ontstond een groote concurrentie tengevolge
van de als paddestoelen uit den grond verrijzende
liefdadigheidsverenigingen, zoodat de gelden, door
het publiek voor de armenzorg bestemd, zeer ver
spreid werden4e. waar door particuliere en
kerkelijke instellingen het geld steeds moeilijker
is bijeen te brengen, daar kon de burgerlijke
armenzorg, welke immers uit de gemeentekas
ruim putte, veel meer doen.
De nieuwe wet nu, die 1 Sept. in werking is
getreden, handhaaft de twee schoone beginselen
armenzorg is allereerst de taak van kerk en par
ticulieren, in de laatste plaats van de burgerlijke
overheid.
Uitvoerig bespreekt de heer van Vuuren de taak
van het Burgerlijk Armbestuur, welke o.a. beoogt
de menschen zooveel mogelijk uit de armoede op
te heffen en het pauperisme tegen te gaan.
De noodzakelijkheid van samenwerking op het
gebied der armenzorg door de verschillende cate
gorieën van instellingen van weldadigheid wordt
vervolgens door spr. met klem verdedigd.
De wetgever laat aan elke vereeniging indivi-
dueele vrijheid van handelen, doch noodigt slechts
tot samenwerking uit, de gelegenheid daartoe
openstellend door de oprichting (wanneer zulks
gevraagd wordt) van Armenraden.
De wijze van benoeming der leden van den
Armenraad, wordt alsnu nader door den heer van
Vuuren besproken.
Voorts schetst hij de taak van den Armenraad,
de wijze van werken van de kamer van na
vraag enz.
Ten slotte waarschuwde spr. er voor, dat men
zich van katholieke zijde er niet toe moet laten
verleiden de armenzorg af te schuiven op het
Burgerlijk Armbestuur, maar krachtig voor eigen
armen trachten te zorgen.
Waakt er voor zeide spr. dat men in de
stad van St. Liduina de kerkelijk armenzorg niet
uit de handen laat glippen.
De nieuwe Armenwet nood'gt ons uit tot sa
menwerking, laten wij, met behoud van onze eigen
zelfstandigheid, daartoe medewerken. Komt er
een Armenraad, laten dan ook de katholieke ver-
eenigingen zorgen er bij te zijn. Trachte men
voorts de werkzaamheden van dien Armenraad
zoo vruchtdragend mogelijk te doen zijn.
Nadat de heer van Vuuren hiermede zijne rede
geëindigd had, werd gelegenheid gegeven tot het
vragen van inlichtingen.
De weleerw. heer Rammers stelde den spre
ker een vraag in verband met dubbele bedeeling
en de mogelijkheid van willekeur van de zijde
van het Burgerlijk Armbestuur.
De heer van Vuuren gaf een uitvoerig ant
woord op deze vraag, daarbij als zijn meening te
kennen gevend, dat in deze aangelegenheid vol
doende in de wet is voorzien.
De Voorzitter bracht een woord van dank
aan den heer van Vuuren voor de welwillendheid
waarmede hij aan de uitnoodiging van ïKath.
Leven" om hier een spreekbeurt te vervullen, had
voldaan.
Met den christelijken groet werd hierna de
vergadering gesloten.
Gisternacht isin de Buitenhaven,
door het wegvallen van het water een schip over
gaan hellen. De schipper, F. de Muute, en de
verdere opvarenden, die gewekt werden door het
overhellen der lading, konden zich bijtijds aan
wal begeven.
Het schip werd met kabels vastgelegd om ver
der overhellen te voorkemen.
Gister-namiddag z ij n door de poli-
tie een drietal jongens van 11 tot 9-jarigen
leeftijd, die zich schuldig maakten aan winkel
diefstalletjes aangehouden.
Na verhoor, zijn de jongens aan hun ouders
overgegeven.
Gi-s ter-a vond werd uit Amsterdam
hier aangebracht een minderjarige jongen, thuis
behoorende te Vlaardingen, die zonder mid
delen van bestaan in de hoofdstad rondzwierf.
De jongen is van hier door de politie naar
Vlaardingen gebracht om aldaar aan zijn ouders
te worden overgegeven.
Heden-morgen is door de politie
aangehouden een persoon, die nog 14 dagen ge
vangenisstraf te goed had. Hij is naar Rotterdam
overgebracht om aldaar in de gevangenis zijn
straf te ondergaan.
Hoogwater te Schiedam: Vrijdag 29
Nov. v. in. 7.08 n. m. 7.23.
Regentbenoeming F a-
bristichting Belastbaar
bedrag Inkomstenbelas
ting.
Na langen tijd hebben we eindelijk weer eens
een Raadsziting van redelijken omvang gekregen.
De vergadering van 11. Dinsdag, omstreeks 2'/4
begonnen, liep om half vier ten einde, nadat een
twaalftal agenda-punten waren afgehandeld
Bijzondere aandacht trok in deze korte zitting
allereerst de benoeming van een regent der Fa-
bristichting. De bekende verwante van den erf
later, die wij gewoon zijn in onze Raadszittingen
te zien, had ditmaal nog een andere verwante
medegebracht, zoodat een tweetal dames »vanden
stam" de beraadslaging volgden. Waar door den
eerw. stichter van het fonds bij testament uit
drukkelijk is bepaald, dat de administratie en het
toezicht over de eigendommen van de stichting
bij voorkeur door bloedverwanten van den stich
ter zullen worden uitgeoefend, werden door
regenten aanbevolenlo. de heer mr. K. J. van
Erpecum 2, de heer J. H. van Westendorp J.Dzn.
De eersfe wordt geacht tot de verwanten van
den erflater te behooren, en waar deze in be
doelden stichtingsbrief niet bepaald heeft, dat be
doelde bloedverwanten hier moeten wonen mr.
Van Erpecum woont in Den Haag werd hij
allereerst door regenten aanbevolen. De heer Van
Westendorp,wethouder dezer gemeente, is, ondanks
de bedoelde scherpzinnigheid der verwanten Fabri's
totnogtoe niet bij den stam betrokken. Tegenover
het pleidooi van den wethouder, den heer Gos-
linga, dat, naar zijne meening, de Raad volko
men vrij bleef te benoemen wien hij wil, stond
het betoog van de heeren Houtman en mr. Ka
velaars de eerste betoogde met enkele woorden,
de laatste verklaarde in een meer uitvoerig be-
tQOg, met aanhaling van de betrokken passage
van het testament, dat de Raad hier volstrekt
niet vrij was te benoemen wien hij wil.
Ondanks dit glashelder betoog heeft de Raad,
na een drietal stemmingen, toch een niet-bloed-
verwant, den heer Van Westendorp, tot regent
gekozen. Wij meenen, dat daarmee beslist tegen
den nitdrukkeljjken wil van den erflater gehan
deld is. Waar hier eerst werd aanbevolen een
rechtsgeleerde, die reeds van het bestuur der
stichting deel uitmaakte, kon men toch niet aan
halen de uitzonderingsbepaling van het testament
»en in geval onder den bloede van hem testateur
niemand tot de voorz. administratie bekwaam
bevonden wierde." Wat de Raad bewogen
heeft den heer Van Westendorp boven den heer
