Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
- f 1 n n n
eerste blad.
De oorlog op den Balkan.
Gratis Ongevallenverzekering
36ste Jaar^au^,
Zaterdair 25 Januari IP 12
No. 10531
ïchHr"'"*"*'1-
mtutnitii op li polis vermin veornirta. I I UUU mXSi,;
Dit nummer bestaat uit twee
ZonZgsblad™
Officieel© berichten.
Landweer.
fi^unisgeying.
^•benlamdsch
Verspreide berichten.
BureauBoterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
50 ct., franco p. post 2.-
Advertentiën: F amilieberichten 20 ct. per regelHandelsadvertentiën
1 6 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
De verzekering wordt gewaarborgd door de
bij
verlies van
een hand,
voet of oog
Hollandsche Algemeene
hg verlies
van
oen duim
Verzekeringsbank, gevestigd te Schiedam.
bg verlies
van een
wgsvinger;
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Oproeping in werkelgken dienst.
mf!fL.BtJRöEmeester van Schiedam
r0ePl bij deze op
land DIRK VAN "ZENDOORN,
8tamhle[-PllChtige so'tlaat van de lichting 1912,
Batalinn Da.mmer 1679, behoorende tot het 33ste
Eandvveêrw ler'e' em krachtens artikel 35 der
voor 13 17 Februari 1913
overeent a^en vvegens het niet verschijnen om,
te woh 0rnst'g artikel 34 der Land weer wet alsnog
in werkelyken dienst te
Infantp onderdeel van het 4de Regiment
ne> in garnizoen te Delft.
"aifornr061!,!2018®11 op den aangegeven daF, in
re'kte kl ^e, d en voorzien van de hem uitge-
zakboekih'118" en fitffstingstukken en van zijn
>0ormiH,f Hi1 et hem aangewezen korps uiterlijk
De v uur tegenwoordig te zijn.
doet ganger van de Landweer, die niet vol-
dienst 8n e<Tne °Proeping voor den werkelijken
Het' Wordt a's deserteur behandeld.
r°ePin n'et"°nJvangen van een hoofdelijken op-
zijne v °n, den verlofganger geenszins van
dienst Umchting tot opkomst in werkelijken
a"een\i!ak ,2e openbare kennisgeving eemg en
r°epen S ofrwijs geld, dat hij behoorlijk is opge-
c k i e d a m, den 25sten Januari 1913.
-De Burgemeester voornoemd.
M. L. HONNERLAGE GRETE.
^richtingen welke gevaar, schade oi
meter kunnen veroorzaken.
Gei^EMEESTER EN Wethouders van Schiedam,
-brengen dePa''n£en der hinderwet:
^et deskunr|8' a'semeene kennis, dat aangezien
Iïlet betrek-l-'^ onderzoek nog niet geëindigd is,
bandelende H tot de aanvraag vbd Carl OttOj
Kiavier^, .°?;5er ^en firmanaam „Hollandsche
Vari een t'ah J °m vergunning tot het oprichten
0rgel- eri' «ek, voor het vervaardigen van piano-,
gasmotor iarrïlon^urotoetsen, gedreven door een
n°* 1 kaHan P-K., in het pand aan de Schie
°P dit ver»S'f Sectie B no 1320, de beslissing
a m, 25 Januari 1913.
'J'-oieester en Wethouders voornoemd
M- L. HONNERLAGE GRETE,
De Secretaris,
V. SICKENGA.
j, toestandteConstantinopel.
v°rmd I0eds een nieuw kabinet in Turkije ge-
^iniJwif 6|811 te'egram uit Constantinopel is het
CmoeÏBÏ «gesteld
Vatl oorloCT Pasja, grootvizier en minister
Athene 1° 1 uecdtar-bei, de gewezen gezant te
ra£d Mach niten'andscbe zaken ad interim gene-
C'®n i pri m°,.pas^a' mar>ne Rifaüt pasja, finan-
Vftn staten^H a-^ Baling voorzitter van den raad
^brahim-bei ^del-bei, binnnenlandsche zaken
Baïri,(je| 61' ,'ust'tie Batjaria, openbare werken
°smian Vr0tne .st'chtingenDzjelal-bei, handel
°nderwijs P°steiijpn en telegrafie; Sjukri-bei
gevaVir!!Iden, ministers worden op de Porte
^eoouden.
benoemd tn^818 ,^ezant te ^tbene, Moekter bei
viziraat y er"staatssecretaris van het groot-
0tïl hun (f66 i ^ster"nacbt alle gezanten bezocht
01e^e te deel en0em'n® van Machmoed Sjefket
de »Tem Pa,^a beeft aan den correspondent van
greep u*® Londen 8ezegd> dat hij den staats-
eschrjjft aangestookt van Duitschland en
Oostenrijk-Hongarije en dat hij gelooft, dat de
Sultan zal worden onttroond.
Enver bei is tot commandant van Constantinopel
benoemd.
De sKöln. Ztg." verneemt uit Constantinopel
Nadat de nieuwe grootvizier alle abassadeurs en
gezanten door den minister van buitenlaridsche
zaken had doen verwittigen dat de orde overal
zal worden gehandhaafd en dat het 't nieuwe
kabinet niet te doen is den oorlog te hervatten,
doch veeleer de veredesonderhaodelingen op ruimer
grondslag voort te zetten, heeft de Duitsche am
bassadeur gister-nacht een bespreking die twee
uur duurde met Enver bei gehouden.
Gisternacht hebben de buitenlandsche ambassa
deurs en gezanten vergaderd. Het trok de aan
dacht dat de Duitsche ambassadeur daarbij niet
tegenwoordig was.
De »Temps" meldt dat er bij de troebelen van
Donderdag te Constantinopel 200 dooden zijn ge
vallen.
De censuur werkt zeer scherp.
Drie bureaux van dagbladen te Constantinopel
worden door de politie bewaakt. Het is verboden
deze gebouwen binnen te treden. De bladen zijn
niet meer verschenen.
De groote mogendheden.
Volgens een bericht uit Berlijn aan de »Köln.
Ztg.", waren er gister-avond nog geen betrouw
bare inlichtingen te verkrijgen over de vraag hoe
de mogendheden zich ten aanzien van den door
den staatsgreep der Jong-Turken geschapen toe
stand zullen gedragen.
Hoe echter de zaken ook mogen loopen, het
moet en zal 't streven der Duitsche politiek zijn
er toe mede te werken dat de mogendheden ook
voor het vervolg hun gezamenlijke pogingen voort
zetten, ten einde de vijandelijkheden te verhin
deren, en indien dat niet gelukt in elk geval den
oorlog te localiseeren.
Volgens de uTribuna", draagt Europa in de
allereerste plaats de schuld voor den politieken"
chaos van het oogenblik.
Was het noodig, vraagt het blad, zich met de
geschillen op den Balkan te bemoeien Men had
de Balkan-volken hun rekening met Turkije zelf
maar moeten laten opmaken en hun onderling de
buit moeten laten verdeelen.
Wellicht was in dat geval nu reeds de vrede
gesloten, terwijl thaas een kleine vonk de wereld
in brand kan steken.
»De nieuwe opstand schrijft de sPopolo Ro
mano" zal misschien als resultaat hebben de
vernietiging van het Ottomaansche rijk, niet alleen
in Europa, doch ook in Azië."
De berichten over de omwenteling te Constan
tinopel hebben te Belgrado grooten indruk ge
maakt. Men gelooft dat de geheele loop van zaken
daardoor een onverwachte wending zal krijgen,
waarvan het einde niet te voorzien, en niet allen
voor de Balkan-staten, maar ook voor de geheel
Europa van verre strekking kan zijn.
Men ziet te Belgrado duistere wolken zich aan
den politieken hemel ophoópen en acht voor de
toekomst alles mogelijk.
De omwenteling.
Over de voorbereiding' van den staatsgreep der
Jong-Turken wordt nog het volgende meegedeeld
Reeds Maandagmiddag wilde de vüreeniging
Eendracht en Vooruitgang" een staatsgreep jnt-
voeren; zij werd daarin echter verhinderd door
dc maatregelen dier regeering en de nauwkeurige
bewaking, waaraan alle leden der vereeniging
blootgesteld waren. Dinsdag verzamelden zich in
ten Konak van prins Saïd Halim-pasja de civiele
en militaire leiders van het Jong-Turkjsche comité,
o.a. Mahmoed Chefkët-pasja, Talaat-bey, Dsjawid-
bev en de oud-groótvizier Hakki-pasja. Hier werd
het liesluit genomen, om het kabinet Kiamil-pasja,
in geval die rogeering in de kwestie van Adria-
ncpel mocht toegeven, te doen vallen en een
militaire dictatuur uit te roepen. Mahmoed Ohtf-
ket zou dan tot grootvizier benoemd worden,
waartoe deze zich bereid verklaarde. Eerst zou
den echter nog pogingen in het werk gesteld
vyorden, om Kiamil-pasja op vredelievende wijze
voor de inzichten van het comité t© winnen.
Een Jong-Turkscih senator overhandigde Kiamil-
pasja de eischen, die het comité had op-gestold
©o in zijn partij-orgaan had laten publiceeren.
De grootvizier verklaarde echter de eischen van
het comité niet te kunnen inwilligen en wees er
bib dat de Groote Raad een onpartijdig o o rd cel
reu uitspreken. Hierop besloot het comité prins
Saïd Halim-pasja naar de nationale vergadering
i.e zenden, om 'de besluiten, die daar genomen
zouden worden, te conlroleeren. Woensdag' kwa
men de leden van het comité opnieuw bijeen in
het huis van prins Saïd Halim-pasja. Zij beslo
ten, daar de nationale vergadering niet bestond
uit de daartoe noodige vertegenwoordigers üer
natie, en daar het officierenkorps zijn eischen
niet wilde opgeven, de tegenwoordige regeering
met geweld omver te werpen en een militaire
dictatuur te proclam-eeren. Gisteren was de ge
legenheid daartoe bij'zonder gunstig, omdat Enver-
bey, Fethi-bey en Halil-bey, de aanvoerders der
ckmi.nstraten, door het Tchatalja-legcr tot gede
legeerden benoemd waren, om de Porte te dwin-
gen den oorlog voort te zetten. Deze opdracht
vereenigden zij met het plan van het comité,
om het kabinet-Kiamil t© doen vallen, wat hun
dan ook zonder groote moeilijkheden gelukte.
Algemeen wordt beweerd, dat de geheele vei
ligheidsdienst der Turksche hoofdstad in de ban
den berust van het comité en de oorlogspartij1. De
stadscommandant, Mcnrduch-pasja, en (1e minis
ter van Politie werden onmiddellijk afgezet. De
officieren verklaren algemeen, dat het legerr in
goeden toestand verkeert en achten het in staat
de Bulgaren te verslaan. Deze opinie van mili
taire kringen heersc'ht ook onder de Jong-Turken.
Zij houden ©en voortzetting van den oorlog met
voor -onwaarschijnlijk, te meer daar het nieuwe
kabinet hoofdzakelijk is samengesteld uit gene
raals. De grootvizier Kiamil en zijn ministers
worden in hunne woning-en bewaakt.
De censuur stond toe nog de volgende bijzon
derheden te seinen
Op het oogenblik, dat de manifestanten, onder
leiding van Enver bey, het groot-viziraat tracht
ten binnen te dringen en zich toegang trachtten
te verschaffen tot de zaal van den ministerraad,
werden zij tegengehouden door Nafiz bey, den
adjudant van den groot-vizier, die een revolver
schot loste. De manifestanten beantwoordden dit
schot en troffen Naflz doodelijk. De adjudant van
den minister van Oorlog loste een schot tegen
Mehmed Nedjif, een der manifestanten, maar
werd oogenblikkelijk zelf gedood. Intusschen begaf
zich de minister van Oorlog, Nazim pasja, die
door het gerucht der schoten opgeschrikt was»
buiten de»kamer van den ministerraad en sprak
op levendige wijze den manifestanten toe en
noemde hen honden en nietsdoeners, maar door
een geweerschot getroffen stortte hij dood neer.
Een agent der geheime politie, die den Sjeik-ul-
Islan vergezelde, werd in de verwarring eveneens
gedood. De voornaamste leden van het Comité
voor Eenheid en Vooruitgang verzekeren, dat de
moord op Nazim pasja geenszins van te voren
beraamd was, maar zelf ten zeerste betreurd
wordt. Met het oog op de omstandigheden was
dit incident echter onvermijdelijk.
Italië.
De kruisers „San Marco" ,en „Pisa" hebben
bevel ontvangen zich onmiddellijk naar de Turk
sche wateren t© begeven.
De houding van, 0 o s ten rijk'.
Men meldt, dat te Vischegtad", Scrbrenitza en
Varditike (Bosnië) aan den oever van (lei Drin
sterk© Oostenrijksche troep-en af deel in gen gearri
veerd zijn. Belangrijk© convooien pontons, wa
penen. en munitie zijn eenige dagen geleden te
Pachinolordo aan de Drin aangekomen. Vrijwil
ligers worden opgeroepen en franc-tireu rscorpsen
gevormd.
De Oostenrijksche vlootcommandant, admiraal
Montecifccoli, richtte na zijn inspectie-reis een
dagorde tot de vloot', waarin hij verklaart, over
tuigd te zijn, dat de vloot onder alle omstanci.g
heden haar plicht zal doen.
In Oostenrijk wordt de censuur zoo streng' toe
gepast dat verscheiden© te Belgrado aangekomen
brieven de sporen dragen geopend te zijn ge-
wct'ST.. De postpakketdie-nst met Oostenrijk js' fei-
telijk gestaakt. Koopwaar als vrachtgoed verzon
den worden te Salt-ka (Hongarije) aangehouden
onder voorwendsel dat er geen wagons zijn om ze-
tof Selim te vervoeren. Servische kooplieden moe
ten ze uit Sabafha gaan ophalen en hebben dan
nog moeite ze in handen tei krijgen.
De B-a 1 kanstaten-
De te Athene verschijnende „Hestia" schrijft:
„De voortzetting van den oorlog verontrust
de Balkanstaten niet. Zij hebben voorzien, dat
Turkije zou weigeren Adrianopel af te staan en
lmn gedragslijn tot het uiterste bepaald."
Reuter verneemt, dat de voornaamste Balk'angte-
delegcerden gisteravond te Londen bijeen kwamen.
De vergadering werd echter 24 uur verdaagd,
daar eenige afgevaardigden nog geen voll-nige
instructies van hun regeeringen ontvangen had
den. De gedelegeerden beschouwen de gebeur
tenissen te Constantinopel als gelijkstaand met
ten weigerend antwoord op de nota nor mo
gendheden.
S aloniki.
Een speciale, correspondent van Havas zegt,
dat een overeenkomst tusschen Grieken en Bul
garen is tot stand gekomen betreffende Salonvki,
dal Grieksch zou blijven.
Van het oorlogsterrein.
Uit Saloniki
De Grieken hebben op bevel van kroon
prins Constantijn, twee eskadrons ruiterij van hier
naar Prevesa gezonden. Hier verluidt, dat bereids
onderhandelingen met Essad Pasja over de over
gave van Janina zijn aangeknoopt. Een bataljon
Bulgaren maakte een oefeningsmarsch naar de
kleine kaap Karaburmi voor Saloniki. waar
Grieksche troepen liggen. De Bulgaarsche en
Grieksche officieren dejeuneerden gezamenlijk,
waarbij heilwenschen werden geuit voor de be
stendiging van den Balkan.bond.
De te Belgrado verschijnende mTribuna" meldt,
dat kroonprins Alexander eergister in Saloniki is
aangekomen. In Uskub zal voor hem een kasteel
worden gebouwd. Verder zal prins Georg voor
herstel van zijn gezondheid naar de Riviera ver
trekken.
RUSLAND.
Generaal Dschunkowski, gouverneur van Mos
kou, is in d© plaats van Solotaref tot assistent
van den Russischen minister van B-innenlanJsch©
Zaken, Maklakof, benoemd met den titel van
onder minister van Binnenlandsche Zaken. Daar
gen-eraal Dschunkowski bij zijn benoeming dc voor
waarde stelde, dat zoowel politie als gendarmerie
in zijn hand vereenigd zouden worden, beschikt
hij misschien ov©r grootere macht tan minister
Maklakof zelf. Hij' heeft thans een onafhankelijke
positie, zooals die in den laatsten tijd niet meer
bestond. Want sinds verscheiden© jaren werden
de politiezaken door den minister van Binnen
landsche Zaken gieleid, terwijl tot chef der gen
darmerie slechts onbenullige personen werden be-
noemd, die den minister uit dankbaar beid voir
hun aanstelling: niet durfden tegenstreven. Thans
zal dez-e post echter weer van zich laten- spie
ken, temeer daar Dschunkowski een energieke
persoonlijkheid is, die wegens het schitterende
vermop der herdenkingsfeesten tte Moskou het
voile vertrouwen van den tsaar geniet. De -opvolger
van Dschunkowski te Aioskou zal de tegenwoor
dige gouverneur van Poltawa, graaf Murawjew
worden.
NOORWEGEN.
Het kabin-et-Brailie is gister afgetreden.
De koning belastte den vroegeren staatsminis
ter Gunnaar Knudsen met de samenstelling van
een nieuw kabinet.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
De algemeene staking zal te Boedapest reeds
a.s. Maandag worden uitgeroepen. De regeiring,
die de heel© beweging als oproer .beschouwt, nee rul
uitgebreide voorzorgsmaatregelen.
Door Johanna Stuttmeister is aan de stad Ber
lijn haar nalatenschap ten bedrage van twee
millieen mark vermaakt. Een som van 250.000
mk. is bestemd voor een hoogeschool voor muziek
te Charlottenburg en een gelijk bedrag voor de
Kunstacademie als Hedwig-Stuttmeister stichting
ten behoeve van behoeftige kunstleeraars en
-leeraressen. Het bedrag hetwelk na aftrek van
deze sommen en eenige legaten overblijft, is voor
de stichting van een huis voor behoeftige bakkers
en pelswarenhandelaars of hunne weduwen.
OTerfifiOlrnmstiff nn it» nniic.
f60