Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
m
M
a
EERSTE KAMER.
De Kamer kwam gister weer bijeen. Devoor-
z i 11 e r wijdde eenige waardeerende woorden aan
de nagedachtenis van den minister van Justitie,
den heer Regout.
Besloten werd de rest van de begroot,ing in de
afdeelingen te behandelen, heden te beginnen en
voorts in openbare zitting bijeen te komen op
Vrijdag a.s. om een aanvang te maken met de
openbare bahandeling van de Staatsbegrooting.
Op verzoek van de Regeering zal de beraadsla
ging Zaterdag en zoo noodig Maandag worden
voortgezet.
Nederlandsche Roomsch-Katholicke Esperan
tisten-Bond „Nederlanda Katoliko''.
Het Dag. Bestuur van bovengenoemden Bond
hiel Zondag j.l. een vergadering in Den Bpsch ter
bespreking van de 4e jaarvergadering.
Deze zal worden gehouden den 20sten April
e.k. in Hertogenbosch.
De Bossche Kath. Esperantisten-Vereeniging die
de regeling van den jaarvergaderingsdag welwil
lend op zich had genomen, had een voorloopig
programma samengesteld dat door het Dag-. Be
stuur goedgekeurd werd
Het programma is volgt samengesteld
's Morgens om 10 uur H. Mis met predikatie
in Esperanto, om 11 uur gemeenschappelijk ont
bijt, waarna de St. Jan bezichtigd zal worden. Om
1 uur bezoek aan een bioscoop, waar films zullen
vertoond werden betrekking hebbende op de In-
ternatinale Esperantisten-Congressen gehouden te
Antwerpen (1911) en te Krakau (1912), feest en
jaarvergaderingen van de Nederlandsche Esperan
tisten-Bonden en portretten van bekende buiten-
landsche en Nederlandsche Esperantisten. Ten 2
uur volgt de jaarvergadering in het Casino, na
afloop bezoek aan de oudheidkundige schatten van
het Stadhuis, waarna algemeene maaltijd, terwijl
de avond besloten zal worden door een gezellige
samenkomst, opgeluisterd door muziek, zang en
voordrachten.
Daar hier ter stede geen Nederlandsche club
is, was het voor hier vertoevende landgenooten on
mogelijk, de officieren feestelijk te ontvangen wij
uiten de hoop, dat bij een volgend bezoek het
getal Nederlanders alhier dusdanig zal gestegen
zijn, dat ook wij onze gastvrijheid kunnen be
tuigen in een eigen clublokaal, ten einde aan! de
vertegenwoordigers van ons vaderland te kunnen
toonen, dat elk bezoek van landgenooten en voor
zeker het Nederlandsche vlagvertoon door ons
gewaardeerd en op hoogen prijs gesteld wordt.
(N. R. Gt.)
Bidden en de verkiezingen.
Op voorschrift van het doorluchtig Episcopaat
zullen de geestelijken in de Mis bidden de Oratio
Pro quacumque necessitate voor het het welsla
gen der verkiezingen.
De oversten der Moederhuizen, zoo vrouwelijke
als mannelijke, zijn uitgenoodigd, hun onderhoori-
gen, naar goedvinden, te laten bidden voor dezelf
de gewichtige aangelegenheid. (Hsgez.)
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 12 Febr. 1913, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand TSO.O te Hottingham.
Laagste barometerstand 756.0 te Vestraanoer.
Verwachting tot den volgenden dag zwakke
uiteenloopende winden, nevelig tot half bewolkt,
weinig of geen regen, zelfde temperatuur.
De actie in liet sigarenmakersvak.
Omtrent de te Utrecht gehouden vergadering
van het Verbond van Vereenigingen van Sigaren
fabrikanten verneemt het «tldbl.", dat het bestuur,
tegenover de afgevaardigden der Amsterdamsche
Vereeniging, volhield gemachtigd te zijn geworden
tot het uitschrijven van de uitsluiting. De Am
sterdamsche afgevaardigden dezelfde fabrikan
ten, die aanwezig waren toen het uitsluitingsbe-
sluit werd genomen bleven er bij, dat hun het
opnemen van een voorbehoud was toegezegd.
Ten aanzien van het resultaat van de pogingen,
die werden gedaan om Amsterdam alsnog in de
actie te betrekken, kon uit de vergadering gee
nerlei mededeeling worden gedaan.
Aan het bestuur werd opgedragen een brief te
richten tot de arbeiders-organisaties, waarin de
houding van het Verbond zal worden uiteengezet.
Deze brief zal over eenige dagen worden verzon
den.
Van de 8000 arbeiders, die bij de leden van
het Verbond in dienst zijn, zijn volgens het
«Hdbl." ruim 4000 tegen a.s. Maandag uitge
sloten.
De «Zeeland" voor Havana.
Men schrijft ons uit Havana, d.d. 28 Januari
Hedenmorgen vertrok naar Guatemala het oor
logsschip «Zeeland", hetwelk den I8den dezer de
haven van Havana was binnengeloopen.
Het behoeft geen betoog, dat het bezoek van
een Nederlandschen oorlogsbodem een heuglijke
gebeurtenis ia voor alle te Havana vertoevende
Nederlanders, die zich verheugen in de waardee
rende woorden, geuit door de Cubaansche auto
riteiten en de belangstelling van het volk.
Onze «Janmaats" kenmerkten zich door hun
ordelyk gediag, hetgeen gunstig afstak met dat
der matrozen van het Amerikaansche oorlogsschip
Arkansas, dat kort geleden ook Havana bezocht.
De gewone beleefdheidsbezoeken werden gewis,
seld met en door de Cubaansche autoriteiten, en
de officieren waren ten huize van den cobsuI-
generaal van Nederland, den heer Carlos Arnold-
son, in de gelegenheid, kennis te maken met
eenige Cubaansche jongedames en daarbij tevens
hun Spaansche taalkennis en het dansen van de
Double-Boston in optima-forma in praktjjk hebben
gebracht.
Zondagnamiddag waren wij te gast op de «Zee
land" met eenige Nederlandsche genoodigden,
onder wie de Nederl. consul, de heer Pinedo. We
waren helaas niet in de gelegenheid, den chefkok
ons compliment te maken over de wjjze, waarop
hij op 3500 mijl afstand van het vaderland ons
had doen genieten van een echt smakelijk Neder-
landsch menu.
Gisteren werd het verblijf hier besloten met
een «thee", en was de «Zeeland" gepavoiseerd
ter eere van den verjaardag van den Duitschen
Keizer.
Van gemeentewege werd, voor. zooverre mij
bekend, niets speciaals gedaan ter eere van de
Nederlandsche gasten, hetgeen echter zeer goed
te begrijpen is, daar bijna elke week een oorlogs.
schip eener vreemde natie Cuba bezoekt. Daar
entegen hadden de sigarenfabrikanten zoomede de
eigenaars van de groote bierfabriek El Tropical
de beleefdheid de manschappen tot een bezoek
uit te noodigen, en werden de matrozen door
welwillenheid van den consul-geueraal in de ge
legenheid gesteld Havana te bezichtigen met extra
trams, waarvan een druk gebruik gemaakt werd.
De uitslag der Raadsverkiezing.
De uitslag der Raadsverkiezing in District I is
geweest, zooals die algemeen verwacht werd. De
heer C. J. W o u t e r 1 o o d, met 385 stemmen tot
lid van den Gemeenteraad gekozen, heeft zijn
sociaal-democratischen tegenstander die 126 stem
men verkreeg, ver achter zich gelaten. Geplaatst
voor de keuze tusschen een katholiek en een
socialist, schijnt 't meerderen vrijzinnigen toch te
machtig geweest te zijn op een sociaal-democraat
te stemmen. Immers, vergelijkt men deze ver
kiezing met die op 7 Februari 1912, mede in Dis
trict I gehoqden, dan blijkt, dat toen de candidaat
der sociaal-democraten, de heer W. van der Hoek,
74 stemmen bekwam, terwijl er op den vrijzin
nigen candidaat, den heer J. M. van der Schalk,
194 stemmen werden uitgebracht en de katho
lieke candidaat, de heer C. H. Scheflers, met 328
stemmen gekozen werd. Er werd toen iets druk
ker gestemd dan nu596 stemmen werden er
uitgebracht, terwijl er nu 523 kiezers ter stem
bus gingen. Mag men het getal zuiver socialis
tische stemmen toen en nu ongeveer gelijk ach
ten, dan blijkt dus, dat de candidaat der socia
listen slechts een goede 50 stemmen van de vrij
zinnigen heeft verkregen. Op den katholieken
candidaat werden ditmaal, bij minder slemmental
dan bij de vorige verkiezing, toch nog 57 stem
men meer uitgebracht dan bij de stemming onge
veer een jaar geleden, wat zeker door verschil
lende gemakkelijk te bevroeden oorzaken te ver
klaren is.
De beproefde coalitietrouw der rechtsche par
tijen is ook ditmaal, zoowel in de voorbereiding van
het verkiezingswerk als op den stemmingsdag
afdoende gebleken. Is 't ook nu weder bevestigd,
dat bij een tusschentijdsverkiezing altijd minder
opgewektheid wordt betoond dan bij de algemeene
verkiezingenwij vertrouwen, dat die beproefde
trouw, dat loyaal samengaan, zich bij de groote
verkiezingen in dezen zomer nog duidelijker zal
doen kennen. Waar toch de partijen van rechts
werkelijk hun samengaan vinden in den gemeen-
schappelijken wortel des geloofs, wat men ook
van vrijzinnige zijde moge zeggen, zal dit er haar
zeker toe leiden over de geschilpunten die niet
het beginsel raken, heen te gaan. De uitslag van
dit voorpostengevecht doet ons dan ook met te
meer vertrouwen den grooten strijd in den aan
staanden zomer tegemoet zien. Dit is wel de
meest lichtende zijde van deze overigens weinig
verrassende verkiezing.
Als een bijzonderheid verdient vermelding dat
de 95-jarige dr. C. J. Vaillant gisteren nog het
stadhuis opging om van zijn kiesrecht gebruik te
maken.
LezingProf. Fabius.
Voor een talrijk gehoor, dat de groote zaal van
Musis" geheel bezette, werd gisteravond de lezing
van prof. mr. D. P. D. Fabius gehouden, door de
antirevolutionaire kiesvereeniging «Nederland en
Oranje" aangekondigd. De voorzitter der kiesver
eeniging, de heer T. S. G o s 1 i n g a opende de ver
gadering met gebed en leidde daarna den geach-
ten spreker bij de vergadering in, verzekerend
dat na diens lezing gelegenheid tot het stellen
van vragen zou worden gegeven.
Prof. Fabius,
daarna het podium bestijgend, ving zijn leerijjk
betoog aan met de opmerking dat men de grond
slagen eener partij moet zoeken in hare beginse
len. Tot kenschetsing van de beginselen zijner
partij wilde hij daarom bespreken de verhouding
tusschen Kerk en Staat, hunne onderlinge uit
wendige verhouding en hunne onderlinge inwen
dige verhouding. De invloed der Kerk moet men
toch niet geringschatten. Zij is in staat de groot
ste krachten die voor den bloei van het maat
schappelijk leven en den Staat onmisbaar zijn te
kweeken. Reeds Groen van Prinsterer erkende
onder dit opzicht haren grooten invloed. Toch
moet de Kerk niet worden beschouwd als een werk
tuig of een element tot bewaring van orde en rust,
als vervullende ongeveer den dienst van politie
agent neen, haar invloed is een geheel andere,
waar zij toch bedoelt de zielen vast te zetten in
de gehoorzaamheid aan 'sfleeren Wil. In dit ver
band zette spr. uiteen, dat de Kerk van Christus
vanaf de eerste eeuwen is getroffen door belem
merende bepalingen, door bloedige vervolgingen
en toen het edict van Milaan haar (schijnbaar)
de vrijheid had weergegeven, was men er op uit
haar te knechten, het Christendom tot Staatsgods
dienst verheffende, beoogde men haar te vernede
ren Constantijn meende de Kerk te kunnen ge
bruiken. De Fransche revolutie meende de Kerk
als Staatsinrichting te kunnen regelen en in het
begin der 19e eeuw bracht koning Willem I
ellende over de Kerk door haar te willen reor-
ganiseeren. Spr. memoreert hier de vervolging
der afgescheidenen, doormr. Van Houten zelfs eene
smadelijke geschiedenis genoemd. Zoo is de Kerk
voortdurend van Staatswege in hare rechten mis
kend.
Wat de uitwendige verhouding van Staat en
Kerk betreft, zijn velen voor een scheiding van
Kerk .en Staat, spr. meent dat men dit kan toe
juichen in zoover geenszins een samensmelting
van Kerk en Staat moet bestaan, maar overigens
moet men daarmee voorzichtig zijn; want zij die
dat beoogen, staan op den grondslag de Kerk niet
als Kerk maar als particuliere vereeniging te be
schouwen hier is dus geen sprake van separatie,
maar van negatie. Spr. meent daarentegen, dat de
Staat wel degelijk de Kerk als Kerk moet be
schouwen en op de godsdienstige overtuiging
zijner burgers letten. Anderen zien die scheiding
van Kerk en Staat eenvoudig in een schrappen
van de begrooting van eeredienst, weer anderen
willen de scheiding van Kerk en Staat, omdat de
Staat als tijdelijke macht buiten allen godsdienst
staat,alsof Gods Woord ook niet geldt voor dit aard-
sche leven. Tegenover al die scheidingsmotieven is
voorzichtigheid geboden. Waar Groen van Pinste-
ren buiten elk denkbeeld van samensmelting toch
de samenwerking van beide machten noodzakelijk
achtte, ziet spr. de juiste verhouding zelfs niet
geteekend in het woord »de vrije Kerk i n den
vrijen Staat", maar huldigt hij zijnerzijds het
beginselde vrije Kerk naast den vrijen Staat
De Staat moet de Kerk beschermen en de Kerk
bescherme ook den Staat.
Waar overigens het beginsel van scheiding van
Kerk en Staat in christelijken zin moet worden
opgevat, acht spr. het geven van geldelijken steun
uit 's lands kas aan de Kerk eene kwalijk te
verdedigen stelling. Spr. zet hierbij uiteen, hoe in
den tijd der Fransche revolutie Mirabeau het
geven van die subsidie heeft willen verdedigen op
grond van de beginselen dier revolutie zelf en er
den roof der kerkelijke goederen mee heeft wil
len verdedigen. Hij meent echter dat men die
subsidie moet beschouwen geheel op zich zelt,
zonder te denken aan een teruggave der kerke
lijke goederen. Acht men 't gewettigd, dat de
Staat de Kerk steunt om het groot belang van
den godsdienst voor het volk, dan is er geen
subsidie zoo rechtvaardig als deze; maar dan
dringt zich de vraag op of de Staat alle Kerken
moet subsidieeren, zonder onderscheid van wat ze
leeren, alleen als ze aan zekere formeele eischen
voldoen. Neemt men echter aan, dat de Kerken
aan zekeren waarborg moeten voldoen, om gesub
sidieerd te worden, dan vreest spr. voor de zelf
standigheid der Kerken, die subsidie zal toch den
Staat grooten invloed op de Kerk geven, die in
tegendeel volkomen zelfstandig moet zijn. Daarom
is spr. partij tegen die toelagen door den Staat
aan de Kerk en wil zij het betrokken artikel der
Grondwet geschrapt zien. Spr. meent, dat er zel
den een gunstiger gelegenheid kon zijn voor die
schrapping dan thans, nu zij met medewerking
der rechterzijde kan worden tot stand gebracht
en dus geacht mag worden niet bedoeld te zijn
als een vijandige houding door den Staat tegenover
de Kerk aan te nemen.
Wat de onderlinge inwendige verhouding van
Kerk en Staat betreft, meent spr. dat beide
machten niet op eikaars terrein moeten komen de
Staat moet zijne grenzen niet uitzetten op het gebied
der Kerk maar vele ontzeggen der Kerk zelfs alle
gebied en meenen, dat de Staat uit zich zelf alles is,
al het voor den mensch noodige voortbrengt en
regelt Tegen die leer der Staatsalmacht die alle
vrijheid doodt, komen spr. partijgenooten sterk in
verzet: tegenover den absoluten, alvermogenden
Staat, stellen zij den beperkten Staatde Staat
kan niet alleen alles in de maatschappij werken
nog andere factoren, die principieel buiten den
Staat staan ook een andere macht heeft invloed
op het leven der maatschappij. De Staat bijv.
straft, maar de Kerk sthat aan de deur der ge
vangenis om den zedelijk gevallene te ontvangen de
Staat kan den geldzuchtige niet bedwingen alleen
de Kerk kan hem leeren, dat hij rentmeester is en
het eerste, beste deel tot hooger doel moet gebrui
ken de Kerk alleen leert den patroon zijn zede
lijke verplichtingen en den werkman, hij trouw
en eerlijk moet zijn. Waar aldus de invloed der
Kerk zoo groot is, moet met haar niet beletten
hare vleugelen uit te slaan door verkeerde, belem
merende maatregelen. Spr. wraakt 't, dat men
haar een valsch karakter wil opdringen, haar als
een particuliere vereeniging wil beschouwen, ter
wijl men hare ware beteekenis uit 't oog verliest.
Zij is 't toch die olie werpt op de bruischende
golven, vorsten en onderdanen op hun plicht
wijst, meesters en knechten, mannen en vrouwen,
ouders en kinderen aan het Woord Gods herin
nert en den stroom des heils, door Christus geo
pend, doet uitvloeien over het wereldsche leven
Zoo wordt het volk behouden, de Staat bevestigt,
(applaus).
Nadat de voorzitter gelegenheid had gegeven
tot het stellen van vragen, betoogde prof. F a-
b i u s, in antwoord op de vraag door zijn partijge
noot Corn. Jansen gedaan, nog uitdrukkelijk,
dat de Staat de Kerk moet beschermen.
Aan het eind der vergadering gekomen, zeide
de voorzitter, dat hem nog restte een hartelijk
woord van dank te richten tot den geachten spre
ker namens allen die hem hoorden, die hij deed
genieten. Als een verfrisschend bad werkte op
allen deze ontwikkeling der antirevolutionaire be
ginselen. Voorz. bidt God, dat prof. Fabius nog
lang gespaard blijve, dat hij ons blijve voorgaan
in de belijdenis dier beginselen, waar bij de aan
staande Grondwetsherziening de verhouding tus
schen Kerk en Staat in de eerste jaren nog wel
in de politiek zal bljjven rondspoken, den geach'
ten spreker ten slotte'nogmaals voor zijn zoo
delijke principieele uiteenzetting dankend.
De vergadering werd daarna door prof.
Fabius op de gebruikelijke wijze, met ge
gesloten.
dU>'
Vrijzinnige concentratie.
„Schied. Crt." meldt, dal, in de
eergté
avond gehouden vergadering, werd besloten
oprichting van een „Vrijzinnig verkJezingsdO^J
1913", dat op don bekenden grondslag v»;l
overeenkomst tusschen den Bond van Vrije U
ralen, de Liberaler Unie en den Vrijzinnig-O0^
cratischen Rond bij de verkiezingen van dit P i
krachtig wil strijden voor de vrijzinnige bri, j
seten.
Het bes tour is: samengesteld uit de volg®
hoerenJ. M. v. d. Schalk, le-oorzittor; P. ^ri
puyt, 2e-vooi'zitlcr; M. C. M. de Groot, pen"1
meester; A. Cool Mz, J. W.
Breems, C. Houtman, Dr. C.
M. Bakkes, secretaris.
J. v. Har wegen
F. van der In11
(P11
en
Plan 1913.
Door de financieele sub-commissie, bestak'
uit de heeren J. W. J. van Harwegen den Bree^,'
voorz., Th. A. J. Zoetmulder, vice-voorz-,
Beukers A.Jz.. D. C. Kok Jr., secretaris, P. L°^(
uyt, J. Montfoort, penningmeester, J. M. van
Schalk, G. I. Wittkampf en Arnold Zoetmulder
een circulaire verspreid waarin o.a. gezegd wof
«Zooals algemeen bekend is, zal ook Schied9
niet achterblijven bij de herdenking van 9
eeuwfeest van Neerlands herboren Vrijheid
Onafhankelijkheid (18131913). J
Uit de dagbladen heeft men inmiddels ken"
kunnen nemen van het ontworpen voorloopj
programma. Alvorens echter dit programma
finitief kan worden vastgesteld, dient de liO9"
tieele zijde van de zaak te worden opgelost.
Hoewel wij reden hebben te vertrouwen 9
de Raad der Gemeente aan de feestviering
fiuantieelen steun niet zal onthouden, is ons
kennen gegeven dat de Gemeentekas, met het o°
op het groote bedrag dat voor de feestvier'9
vereischt wordt, onmogelijk de benoodigde gel9
geheel kan voteeren.
Wij hebben dan ook gemeend in de eer5
plaats een beroep te moeten doen op de ingei
tenen der Gemeente, en zou het ons aangen»9'
zijn, wanneer U door een flinke bijdrage, aan
uitvoering van het Programma der Feestvier'^,
1913 zoudt willen medewerken. Wij verzoeke"^
daartoe het aangehechte inschrijvingsbiljet
willen invullen."
in de were
Gouden Professiefee9t.
De eerw. Zuster Catharina
mej. Geertr. Joh. Nolet J.A.J.d. vierde gister'
jn het bijzijn van hare talrijke familieleden b9'"
gouden professiefeest in den huize «Bijdorp'
pensionaat O. L. Vrouw van Lourdes te Vo°
schoten.
Gister-morgen 10 ure werd aan het met 'eve11^
bloemen rijk getooide altaar der kloosterkapel
plechtige Hoogmis opgedragen door den weleer
heer Jac. Meijer, plebaan van Madras (Br. Ind"1
geassisteerd door de weleerw. heeren J.
kapelaan te Zaandam, en W. Nolet, kapelaa»
Medemblik, drie neven van de jubilaresse.
rector van het pensionaat, de weleerw. heer
M. A. Beukers, fungeerde als ceremoniarius,
wijl de zeereerw. heer H. J. Ph. Thomann, past"
van Voorschoten, en de weleerw. heer kapel;l
de plechtigheid met hunne tegenwoordigheid
eerden. De eerw. Zusters en novicen hadden 2'
met de pensionnairen in de kapel vereenigd.
De weleerw. heer W. Nolet, kapelaan te
demblik, hield een korte feestrecfe, naar aanleid'
van het woord des Heeren bedoeld bij
XIV. 11 «Niet allen begrijpen dat woord, o"9
zij aan wie het gegeven is". De eerw. rede»9
besprak daarin de religieuse roepingen Ook
i'
ziel der zijnen maakt God tot een brandofleraU99''
van hetwelk Hij met welbehagen de offers 9^
aardsche goederen, van genoegens en van eif>
wil aanneemt. Dit korte feestwoord besloot {B
met een hartelijken gelijkwensch aan de gou"
jubilaresse, zijne hooggeachte tante, haar toe911
schend dat zij nog in hoogen ouderdom er
moge getuigen «hoe zoet de Heer is".
Na de H. Mis, waaronder door het koor
eerw. Zusters de missa In honorem S. Libertiv
é/f
vu»
Desmet, besloten met het 3 stemmig Quid r
buam, van Haagh, werd uitgevoerd, werd in een
kloosterzalen, waar de eerw. jubilaresse met h9'
geachte familie werd ontvangen, op toepassel'J^
verzen, de 3-stemmige jubelcantate .van M-
van 't Kruys door het Zusterskoor uitgevoerd.
den hoogeerw. generaal der Dominicanen-orde
Rome was een telegram
vangen, vergezeld
de eerw. jubilaresse, hare familie en alle eer
Zusters van den huize «Bijdorp".
was een telegram van gelukwensch ol1,
vergezeld van den Pauselijken zegen v°
Gister-middag is een schuit, ge
den met koolasch, in de Binnensluis lek gewori
Om het zinken te voorkomen, is het vaar'9
.1/
i9'.
■de9'
naar de Kolk verhaald en daar onmiddellijk gel
Hoogwater teSchiedam: Donderdag
Feb. v. m. 8.12 n. m. 8.30.
Door B. en W. dezer gemeente
thans de 2e sluis- en brugwachter aan de ^9
kenssluis en Willemsbrug T. J. H. Colligtl',
definitie! als zoodanig benoemd.
Het bouwen van een glas f a b r
met toebehooren op een terrein aan den Havef^
ff'
Dief
jf
hf9'
•ef
V
i»
