Stads- en Gewestelijk Nieuws.
*lft vanTo™ f
kundigen het volste recht verworven tot handha
ving van hun standpunt, dat de staat ook de ver
dere ontwikkeling van het ziekenfondswezen met
gerustheid kan overlaten aan de geneeskundigen
zelf. Met groote ingenomenheid hebben zij daar
om gezien, dat Z.Exc. de minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel niet de regeling der zieken-
behandeling in zijn wetsontwerp overbodig en
ongewenscht heeft geacht, maar ook door de om
schrijving der eischen, waaraan door de wet toe
gelaten ziekenfondsen behooren te voldoen, ge
toond heeft de Nederlandsche geneeskundigen te
willen steunen in hun dikwijls moeilijken strijd
tegen slechte ziekenfondsen. De Nederlandsche
geneeskundigen kunnen dit blijk van vertrouwen
aanvaarden ah welverdiend. Onder de door hen
tot stand gebrachte hervormingen komen, naast
vele verbeteringen ten bate van de verzekerden,
ook andere voor ten voordeele van de geneeskun
digen zelf, met name zulke, die de verdediging
hunner persoonlijke vrijheid beoogenmaar te
vergeefs zal men zoeken naar maatregelen, die
verhooging hunner bezoldiging bedoelden, hoe on-
geëvenredigd deze ook moge zijn aan den door
hen geleverden arbeid.
De zoo welkome steun der Regeering, zoo even
genoemd, zou hun ontvallen, ja, in plaats daarvan
zou hun een groote hinderpaal in de weg worden
gelegd, wanneer door de wet het ontstaan en
bestaan van ziekenfondsen werd mogelijk gemaakt,
die volgens ruimschoots opgedane ervaring als
slecht moeten worden gebrandmerkt.
Een belangrijke omstandigheid, waarvan de
deugdelijkheid van een ziekenfonds mede afhangt,
is de invloed van den geneeskundige op het wer
ken van het fonds. In een fonds, waarin de ver
zekerden de heerschappij voeren, dreijft het stre
ven op den voorgrond te komen, tegen minimale
bijdragen der leden maximale geneeskundige dien
sten te verkrijgen, zonder meer. Dergelijke fond
sen zijn slecht,
omdat bij de vaak bekrompen opvatting van
het begrip sziekenbehandeling" de eischen der
ziekenverpleging en verzorging in den ruimsten
zin dan zullen worden voorbij gezien,
omdat de vrijheid, de onafhankelijkheid en de
invloed van den arts, »den dienaar van het fonds",
gefnuikt worden,
omdat zijn bezoldiging gevaar loopt nog verder
beneden het peil van billijkheid te dalen.
Bij dergelijke ziekenfondsen, waarmede reeds
menig geneeskundige tot zijn schade heeft kennis
gemaakt, wordt de arts veroordeeld tot een af
mattend bestaan, bij al te karige bolooning en tot
volslagen afhankelijkheid van zijn werkgevers, de
ziekenfondsleden: zoo vergaat hem de lust zoowel
als het vermogen, iets werkelijks goed tot stand
te brengen. Men lette wel op den omvang van
het door ons geschetste gevaar: het grootste ge
deelte der geneeskundige praktijk, zal ingevolge
de Ziektewet, fondspraktijk worden, het groots'te
gedeelte der artson zal das den demoraliseerenden
invloed dier slechte fondsen ondergaan
Ons zal het bewustzijn drukken en ontmoedi
gen, dat alle zorgen en moeiten, aan het onder
wijs, aan de bevordering der geneeskundige weten
schap, aan de geneeskunst besteed, ten slotte
slechts ten goede zouden komen aan de Neder
landers boven de weistandsgrens, bij het ontwerp
bepaald.
Het Nederlandsche volk heeft recht op vrije,
onafhankelijke, hoogstaande geneeskundigen. Niet
alle artsen kunnen op die eigenschappen roemen
dit geldt voor iederen stand maar men hoede
zich er voor, ook de beteren en besten omlaag te
trekken I
Moge ons betoog u de overtuiging schenken,
dat ziekenfondsen, waarin aan den geneeskundige
grooten invloed wordt onthouden, slecht zijn, slecht
voor de geneeskundigen, slechts voor de zieken.
Katholiekendag van Breda.
In de vergadering van het Uitvoerend Comité
vooi de Katholiekendagen in het Bisdom Breda,
1.1. Zondag te Breda gehouden, werd door oen
voorzitter van de Commissie van Advies medi©-
deeling gedaan, dat in het jaar 1913 geen Katho
liekendag zal gehouden worden.
G. J. C. A. Pop
De heer G. J. C. A. Pop, bestemd tot chef
van het post- en telegraa.fbestuur in Nederlandsch-
Indië, die thans dagelijks, in verband met zijn
nieuw ambt, aan het departement van Koloniën
werkt, zal den 3en Mei van 'sGravenhag© naar
Batavia vertrekken.
De waardo van. een stem.
't Is wel aardig en wel leerzaam mot het oog
op de naderende verkiezingen, dat gisteren in
de Tweede Kamer nog weer eens duidelijk de
waarde van één stem is gedemonstreerd. Eén
stem maakte het mogelijk,, dat de beraadslagingen
konden aanvangen (bij' de stemming over bet
amendement-Duys waren er precies 51 leden) en
de dag niet nutteloos te loor ging. En wederom
was hel één stem, die den voor de arbeiders
nadeeligen uitslag gat bij do stemming over het
amendement-Aalberse, (tegemoetkoming lage loo-
nèn), want met 29 tegen 28 stemmen werd dit
amendement verworpen. Meer dan vele woorden
overtuigen dergelijke feiten de kiezers van de
waarde, welke hun ééne stem soms kan hebben.
Eén stem meerderheid kan den één en vijf
tigsten candidaat doen kiezen, die voor het voort-
beslaan der christelijke regeering beslissend kan
zijn. Men denke er aan.
Vereeniging van schoolbesturen in het
Bisdorn van Haarlem.
Voor het bisdom van Haarlem is thans oene
vereeniging opgericht, die in menig opzicht blij
ken zal van het hoogste gewicht te zijn voor
oris katholiek onderwijls. Wij bedoelen de Ver
eeniging van Schoolbesturen „Sint-Bavobond,"
waarvan de statuten Koninklijk en Bisschoppelijk
zijn goedgekeurd en dezer dagen aan de verschil
lende schoolbesturen zullen worden toegezonden.
Reeds meermalen is in ons blad de wensch voor
zulk een vereeniging uitgesproken en wij: twijfelen
dan ook niet of de verschillende schoolbesturen
zullen, nu de zaak is tot stand gekomen, zich
hij den Sint-Bavobond aansluiten. Het doel van
deze vereeniging: is: samenwerking der leden ter
behartiging van de gemeenschappelijke belangen
door onderling overleg en wederzijdsche voor
lichting en, zoo noodig, door gemeenschappelijk
optreden; verder het verstrekken van inlichtingen
betreffende de belangen der leden aan kerke
lijke en wereldlijk© overheid. Dit doel zal worden
nagestreefd door het houden van vergaderingen;
liet doen van mededeelingen, die voor de leden
van belang zijn; het verstrekken van adviezen;
het stichten van onderlinge fondsen; waar dit ge-
wenscht geacht wordt, het vormen van plaatse
lijke afdeelingen der aldaar bestaande schoolbe
sturen en van commissies voor de behandeling
van uitsluitend plaatselijke of gewestelijke belan
gen door samenwerking en bet plegen van over
leg met andere christelijke vereenigingen in of
buiten het bisdom en andere bij! de wet geoor
loofde middelen.
Voor de eerste maal treden als leaen van
net bondsbestuur op: mgr. H. L. Sloots te Yel-
sen, Th. J. A. Bosman te Haarlem, L. Stolk te
Amsterdam, mr. P. J. J. van den Biesen te
Amsterdam, P. Bredius te Rotterdam, E. L. A.
Pen te 's Gravenhage, H. Raëskin te Amsterdam
en J. B. J. M. Höppener te Beverwijk. (Tijd.)
W aerbericht
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 17 April 1913, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 773.4 te Horta.
Laagste barometerstand 727.3 te Seydisfjord.
Verwachting tot den volgenden dagzwakke
tot matige winden, later uit noordelijke richtingen,
veranderlijke bewolking, mogelijk eenigszins buiïg,
kouder.
Oprichting nieuw Ziekenhuis.
Aanbod van de Regenten van het Weeshuis.
(B. en W. zeggen in een schrijven aan urn
R a ad
Door Uwen Raad werd in onze handen gesteld
om advies, een adres van Regenten van het
Weeshuis der Hervormden alhier, waarin zij. ter
tegemoetkoming aan de bezwaren om te 'komen
tot oprichting van een nieuw Ziekenhuis alhier,
een voorstel deden daarop neerkomende, dat de
Gemeente hun 2 H.A. grond zou afstaan, waarop
zij; in overleg met ons College, voor hun kosten
een niemv Ziekenhuis zouden bouwen, dat aan
de Gemeente voor 50 jaar zou worden verhuurd
tegen een huur bestaand© in 2 <y0 over de bouw
kosten, met bepaling' dat de Gemeente gebouw
en grond ten allen tijde zal' kunnen naasten tegen
terugbetaling van het volle bedrag der bouw
kosten, benevens aanvulling der rente over de
verloopen jaren tot 4 o/0.
Wij: merken op dat, volgens verklaring, van
wege Regenten, dit aanbod is gedaan op zakelijken
grondslag en daarmede in geen enkel opzicht een
schenking beoogd werd. Het oogmerk van Regen
ten was alleen een zoodanig© regeling voor te
stellen, die de oprichting van een Ziekenhuis
voor de Gemeente gemakkelijk kan maken, door
de jaarlijks op de begrooting te brengen lasten te
verlichten.
Met volle waardeering voor dez© goede bedoe
ling van Heeren Regenten, zijn wij natuurlijk ver
plicht hun voorstel aan een zakelijke beschouwing
te onderwerpen.
Daaromtrent willen Wij dadelijk opmerken, dat
de noodzakelijkheid van een nieuw Ziekenhuis
niet kan worden ontkend, evenmin als nat tot
nu toe financieele bezwaren de oprichting, hebben
tegengehouden.
Ten aanzien van het aanbod stellen wij- ons
verder op het standpunt, dat van het daarbij:
toegestane naastingsrecht in elk geval zal worden
gebruik gemaakt. Het valt ons zelfs moeilijk, ons
in te denken in den toestand, die zou ontstaan,
als men den huurtermijn liet afloopen, zonder van
deze bevoegdheid gebruik te maken.
In den gedachtengang van de voorstellers1 heeft
dan de geringe huur slechts 2 o/Q over het
bouwkapitaal kunnen strekken om over de
financieele moeilijkheden in de eerste jaren heen
te helpen.
Evenwel zullen bij: naasting de oprichtingskosten
moeien worden terugbetaald en de huur, bestaan
de in 2 o/o rente over die. kosten, over de ver
loopen jaren tot 4 o/o, moeten worden gesuppleerd
uit de gewone uitgaven.
En waar het hier geldt een zeer eigenaardige
aanbieding, en wij er ons van bewust waren,
dat een behoorlijk financieel beleid, in dezen
reserveering medebrengt, hebben wijl, alvorens
daarop verder in te gaan, het aanbod ter kennis
gebracht van heeren Gedeputeerde Staten en hun
College gevraagd, of het zoodanige reserveering
tot eisch zou stellen, zoo ja, op weikeu voet.
Ons schrijven aan het College en het. antwoord
daarop leggen wij hierbij lor inzage.
Ileeien Gedeputeerde Staten geven daarin te
kennen, dat zij ongetwijfeld tot eisch zullen stel
len, dat jaarlijks, hetzij door een eenvoudige toe
voeging uit de gewone middelen aan den bui-
tengewonen dienst, hetzij door afzonderlijke be
legging, een bedrag uit dezen hoofde wordt ge
reserveerd.
Dit jaarlijks te reserveeren bedrag zou moeten
w orden samengesteld uitlo. een som overeen
komende met de te weinig betaalde rente cn 2o.
uit een som, welke overeenkomt met de afschrij
ving, die het Ziekenhuis met toebehooren we
gens waardevermindering kan geacht worden te
ondergaan, welke som anders in den vorm van
atlössing op de voor de stichting geleende gelden
de Gemeente zou drukken.
Het komt ons voor dat hierdoor de zaak reeds
is T es-list. Immers, nu het oogmerk niet kan wor
den bereikt om de lasten voor a© Gemeente
gedurende de eerste jaren te verlichten, blijven
er niets dan bezwaren over. Eenige willen wij
aanstippen.
De Gemeente zou niet bouwen, doch het Wees
huis. Alleen zouden de plannen de goedkeuring
behoeven van Burgemeester en Wethouders. Zoo
althans vatten wij de woorden van het aanbod
op, dat „in overleg met Burgemeester en Wethou
ders" zal worden gebouwd. Wij kunnen niet den
ken, dat bedoeld zou zijn, dat het College slechts
zou worden gehoord, zonder eventueel te kunnen
afkeuren.
De Gemeente zou werken in het Ziekenhuis
van een ander.
Hoe zou zijn te handelen ten aanzien van ver
bouwingen en uitbreidingen, die tijdens den duur
van het contract gewenscht mochten blijken'?
De Gemeente zou in eens de beschikking ver
liezen over 2 H.A. grond, terwijl het zeer de
vraag is, of niet met veel geringer oppervlak
behoorlijk kan worden volstaan.
Wij kunnen dan ook niet anders doen dan U
voor te stellen Regenten, onder dankbetuiging
voor- hun goed bedoeld aanbod, met mededeeling
der gronden, te berichten, dat dit niet voor aan
neming vatbaar is.
Het voorstel van Regenten heeft intusschen
weder opnieuw aller aandacht gevestigd op het
Ziekenhuisvraagstuk.
Gelijk wij in den aanhef zeiden, moet de nood
zakelijkheid van een nieuw Ziekenhuis worden
erkend.
Welnu, wij zouden Uwen Raad aan thans willen
voorstellen zelf tot de oprichting over te gaan.
Ten aanzien van de financieel© zijde daarvan
kunnen wij het volgende mededeelen.
In de eerste plaats komen de rente en aflossing
der op- en inrichtingskosten.
In ons. schrijven van 12 Augustus 1910, bijlage
no. 50, waarbij wij1 reeds voorstelden tot de
oprichting van een nieuw Ziekenhuis over te
gaan, en waarnaar wij voor een beantwoording
van verschillende vragen die bij do overweging
dezer zaak kunnen rijzen, verwijzen, werden de
kosten van den bouw, volgens het uaarhij, be
doeld plan, geraamd op 154.300 en de kesten
van meubileering en verdere installatie op
10.500.te samen dus 170.800.maakt on
geveer 1900.per bed. Dit plan werd in overleg
met den heer Dr. Wortman, toentertijd Directeur
aan do Rijksklinieken te Utrecht, herzien en op
verschillende punten gewijizigd, waardoor met uit
breiding van het aantal bedden van 76 tot 87,
(in heide gevallen incl. de barak met 10 bedden),
de bouwkosten Werden teruggebracht tot
1.48000.terwijl de kosten van meubileering,
installatie en verwarming dooie de Commissie van
Administratie, die dit gewijzigd plan bij ons
indiende, op 15000.worden opgegeven, te sa
men dus 163.000.—.
Men boude echter in het oog, dat al deze
ramingen globaal zijn opgemaakt, en dat bij de
uitwerking daarvan op eventueel© verhooging is
te rekenen.
Wij herinneren er aan, dat het plan zoodanig: is
opgezet, dat daarop telkens naar de komende
beboetten kan worden voortgebouwd.
Vooiioopig zou hoogstens I1/2 H.A. grond bc-
noodigd zijin. De ophooging daarvan is in de
raming der bouwkosten begrepen, doch, of en wat
voor den grond moet worden gerekend, is een
vraag, die, gelijk wij in 1910 opmerkten, te veel
van appreciatie afhangt, dan dat het voor ons
dienstig zou kunnen zijn daarop in te gaan.
Wel kan er ook nu weder op warden gewezen,
dat, wilde men met sleeping van het tegenwoordig
Ziekenhuis, dien grond tot bouwterrein maken,
na doorsnijding met een straat, waarvan de kosten
zouden zijn ƒ2400.twee bouwblokken zouden
vei kregen worden van respectievelijk 1680 en
1200 M2., waarvan het eePste o.a. geschikt zou
zijn voor schoolbouw.
Een lichtpunt is het, dat Heeren Gedeputeerde
Staten aan hun schrijiven toevoegden dat zy er
geen bezwaar tegen hebben, indien de eerste
jaren de afschrijving voor de oprichtingskosten
op een eenigszins lager geleidelijk klimmend be
drag wordt gesteld, op grond waarvan wij' zouden
durven aannemen, dat het College eventueel zou
berusten in een annuiteitsleening van ongeveer
5 0/0 rente en aflossing samen.
De hoogere kosten van exploitatie werden bijt
ons meergenoemd voorstel van 1910 op jaarlijks
7000.hooger dan thans geraamd. Wij moeten
echter opmerken, dat de tegenwoordige kosten
eerst belangrijk vermeerderen, naarmate van de
stijging van het aantal patiënten.
Mag men derhalve over de financieel© gevolgen
niet gering denken, waar onze begrooting met een
jaarlijksche uitgaaf van 12.000 a 14.000
zou worden verhoogd, "wij meenen, dat de Ge
meente zich in dezen niet langer mag onttrekken
en de ontbrekende gelden desnoods uit belasfcing-
verhooging moet vinden.
Alen mag echter hopen, dat nieuwe oi ruimer
vloeiende middelen dit zullen verlichten.
Wij denken hier brjv. aan de bedrijven o.a.
het E1 ectric 11eitsbedrijf en ook aan meerdere
inkomsten van het Ziekenhuis zelf. Deze laatste
zullen ongetwijfeld vermeerderen, gelijk dit bijv.
reeds in belangrijke mate in het afgeloopen jaar
geschiedde, door de aanwezigheid van een vasten
chirurg, terwijl wij toch zeker wel üe vaste hoop
mogen koesteren, dat veel meer klassepatienten
in een wel ingericht Ziekenhuis zich zullen aan
melden. Ook zal de thans in behandeling zijnde
Ziektewet bij: hare tot standkoming een gunsli-
gen invloed op de ontvangsten aan verpleeggel-
den uitoefenen.
Met het oog op een en ander, stellen wijl U aan
ook voor thans te besluiten tot de oprichting
van een nieuw Stads-Ziekenhuis.
Bij aanneming stellen wij ons voor met den
meesten spoed de noodige plannen in te die
nen. 1
Door liet Raadslid C. Houtman zijn de volgende
beschouwingen aan het voorstel der Regenten
gewijd
„Ingevolge de besprekingen in de raadszitting
van jl. Dinsdag inzake de beslissing op het aan
bod der Regenten van Het Weeshuis Oer Her
vormden, brengt ondergeteekende de volgende be
schouwingen onder de aandacht van Uw geacht
College.
Aannemende, dat èn de Gemeente èn bet Wees-
huls hetzelfde Ziekenhuis bouwen, waarmede dus
dezelfde bouwkosten gepaard gaan en üoor mij
gemakshalve geschat worden op 200.000—, zoo
bereken ik, dat het voorstel der Regenten een
groot voordeel voor de Gemeente insluit.
Indien nl. het Ziekenhuis door de Gemeente
wordt gebouwd, zoo sluit deze een leening van
ƒ200.000.waarvoor zij: thans minstens een
rente van 4.25 0/0 zal moeten betalen en jaarlijks
4000.moet aflossen, zoodat het eerste jaar
op de begrooting een post van 12500.het
tweede jaar ƒ12330.het derde jaar ƒ12160.
het vierde jaar ƒ11990.—, tot het 34ste jaar
6720.gebracht moet worden. Na 50 jaar kost
dan het Ziekenhuis aan de Gemeente 200.000
maal 1.0425 1.602.636.—.
In het tweede gteval, dat de Gemeente hetzelfde
Ziekenhuis tegen de bepaalde conditiën van het
Weeshuis bouwt, zoo komt in de allereerste plaats
jaarlijks een post van ƒ4000.— op de begroeting,
welke gezamelijk over 50 jaar de volgende waarde
vertegenwoordigt 4000 inaa.1 te
0.0425
ƒ660.064.—.
'Nu stelt het Weeshuis de Gemeente in staat om
ocrk dan nog het Ziekenhuis te anexeeren tegen
de oprichtingskosten, benevens 50 maal ƒ4000.
of te zarnen voor ƒ400.000.
Na 50 jaar kost het Ziekenhuis dan ƒ1.060.064.
Uit maakt dus over 50 jaar een verschil van
ƒ542.572, welke som thans gelijk staat met een
Bovendien sluit dit voorstel in, dat men met
een veel lagere begrootingspost kan volstaan. Im
mer- jaarlijks komt er slechts ƒ4000.op de
begiooting, benevens ©en post, die na 50 ach
tereenvolgende jaren te zamen een waarde: van
400.000.vertegenwoordigt en moet a us
400.000 maal 0.04
1 04 50 fƒ2620.10 groot zijn.
Ik neem aan dat de Gemeente op deze Reserve
een rente van 4 <y0 weet te verkrijgen. De be
grootingspost wordt dus ƒ6620.10 en indien de
Gemeente een annuiteitsleening van ƒ200.000.
sluit, berekend bij: een' rentevoet van 4.25 0/0. zoo
zal de begrootingspost ƒ9712.20 bedragen. Dit
bedrag van 2620.10 stijgt begrijpelijkerwijze aan
merkelijk, naar gelang: de Gemeente zich ten
doel stelt, het Ziekenhuis spoediger te annexeer
ren, doch m.i. moet de Gemeente dit alleen doen,
wanneer buitengewone omstandigheden dit nood
zakelijk maken, of wanneer het een groot voor
deel voor de Gemeente insluit, voor welke on
voorziene gevallen niet afzonderlijk behoeft ge
reserveerd te worden.
Mocht het Uw goedkeuring wegdragen, zoo ver
zoek ik Uw geacht College, deze beschouwing
aan den Raad te willen overleggen."
Het advies van B. en W. ondervindt doop deze
beschouwingen in deze zaak geen raanaering.
Adresseering aanhangige pensioenwetten
Gemeente-ambtenaren.
Op initiatief van de Vereeniging van Neder
landsche Gemeenten besloot de Raad in zijn
jongste vergadering, zich in zake de aanhangige
pensioenwetten voor Gemeente-Ambtenaren tot de
Regeering en de Tweede Kamer der Staten-Ge-
neraal te richten met een adres overeenkomstig
het ontwerp opgemaakt door genoemde Vereeni
ging. i i j j -j j
Waar echter dit ontwerp en hiet voorstel van
1 04-25 60 1