Op den Balkan.
Mtmhifech Nieuws.
Verspreide berichten.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
macht zeer sterk staat, zij liet dan in Noord-
Holland minder, dan in beide andere gewesten.
Toch zal men goed doen, bij de herstemming
alle krachten in te .spannen.
De Haasbode" schrijft:
Als de uitslag van de Statenverkiezing in
heel het land, en speciaal van Zuid-Holland
de graadmeter mag zijn van wat wij aanstaan
den Dinsdag bij de Kamerverkiezingen zullen
zien gebeuren, dat kunnen wij met gerust hart
den komenden grootcn strijd tegemoet gaan.
Buiten Zuid-Holland is de toestand in de
overige provincies tusschen rechts en links in
status quo gebleven. Maar bijzonderlijk ging
de strijd om Zuid-Holland, waar 't op aange
legd werd de Staten te doen omgaan.
Vlet den voorloopigen uitslag voor oogen kun
nen wij met voldoening constateeren, dat deze
toeleg gislukt is, dat. Zuid-Holland rechts heeft
gehouden.
Thans tellen de Provinciale Staten van Zuid-
Holland reeds 41 rechtschen tegen 20 links,
terwijl, bij herstemming het pleit in 21 distric
ten nog moet heslist worden.
Bij onvermoeid werken is 't zoo goed als
zeker, dat wij. in de Staten een góede meerder
heid bewaren..
Aan deze opmerkingen voegt de „Standaard"
voor heden niet veel toe.
In de groote steden schrijft zij geeft
de wassende macht van socialisme reden van
zorgin Amsterdam heeft dat reeds weer een
Liberalen zetel, die van den heer Smeenge,
gekost in district II en de zetel van den hedr
Goedkoop staat in dat district eveneens te wan
kelen. De Concentratie heeft, en dat niet al
leen in Amsterdam, al weer heel wat te offe
ren gehad aan het socialisme.
Dat in heel het land het' aantal herstemmin
gen zoo verbijsterend groot is, toont aan, dat
de partijen benoorden Moerdijk tamelijk wel
tegen elkander opwegen; in een aantal distric
ten hebben de socialisten den uitslag in de
hand; komt den Concentratie-man er, het zal
pp socialistische krukken zijn.
Amsterdam VII is een tegenvaller voor ons.
Waren de rechtsche mannen gisteren allen aan
de stembus gekomen, geen kwestie van, of het
district ware dadelijk behouden. Dat de fout
hoofdzakelijk bij de thuisblijvers zit, niemand,
die het district kent, zal dat loochenen. Maar
daarom is er met den uitslag van gisteren
ook nog maar heel weinig gezegd voor de
stemming van Dinsdag.
In de overige districten hebben we voor de
Staten hier en daar kans. Maar 't zal hard
werken worden; ó,,k voor Dinsdag; Maandag en
op den stemmingsdag moet de ijver der onzen
zoo mogelijk nog worden verdubbeld.
Over het algemeen hebben deze verkiezingen
stelling der Staten, meent de „N. R. 01,'". De
wind is dit blijkt wel een weinig tegen
rechts. En onder de linkerpartijen mogen wel
licht de sociail-democraten op de grootste stem-
menvermeerdering bogen. De tijd ontbreekt ons,
om het nauwkeurig na te gaan, en het nader
met cijfers te staven. Vooral in de groote steden
is hun aantal echter zeer toegenomen.
Het „Vaderland" oordeelt, dat de betrekke
lijke teleurstelling, die Overijsel en Friesland heb-,
ben opgeleverd, door Zuid-Holland (in de overige
provincies was geen belangrijke verandering in
de verhouding van links en rechts te verwachten)
ruimschoots is goedgemaakt.
Voor de „Nederlander" staat vast, dat, wil rechts
de meerderheid behouden, zoowel voor de her
stemming bij de Staten als voor de Tweede Ka
mer de uiterste krachten zullen moeten worden
ingespannen.
Servië en Bulgarije.
Welingelichte kringen te Weenen verklaren dat
men hij de aanstaande debatten over de arbi-
txago van den Tsaar in het geschil tusschen Ser
vië en Bulgarije rekening moet houden met de
belangen van Oostenrijk-H,ong;arije op den Balkan.
Geschiedt dat niet, dan zou de crisis nog lang
niet ten einde zijn, en nieuwe moeilijkheden zou
den zich voordoen.
Het „Neue Wiener Abend'olatt" schrijft:
Nu Servië zich rechtstreek^ tot Bulgarije heeft
gewend om een gedeeltelijke demobilisatie der
legers te verkrijgen, hebben de vertegen wooïdigers
van Oosteniijk-Hongaxije opdracht gekregen zich
tot nader order te onthouden van deelneming
aan den voorgenomen stap der gezamenlijke mo
gendheden, indien deze ten minste nog niet is
geschied.
In zijn antwoord op het telegram van den
Tsaar zegt de Koning van Bulgarije: „Op 13
April heelt mijn regeering zich gewend tot Saso-
noi met het verzoek de opwinding aan beide
zijden der grens te doen bedaren, door beide
partijen te verzoeken zich aan arbitrage te onder
wei pen.
„Toen Sasonof aan dat verzoek voldeed, heeft
mijn regeering onmiddellijk verklaard, arbitrage
te willen aanvaarden. Servië daarentegen volhard
de bij zijn politiek, waarvan de verklaring van
I'asjits in de Skoepsjtina de uiting was. Die
verklaring wekte in Bulgarije een ontroering, te
g.rooter, omdat zij: was afgelegd op een oogeublik,
dat oe samenkomst der minister-presiddenten werd
voorbereid.
„Fwe Majesteit zal niet kunnen ontkennen, oal.
Bulgarije getrouw, is gebleven aan zijn woord
en nog altijd afwacht, of Servië ook ('we scheids
rechterlijke uitspraak zal aanvaarden. De Servi
sche regeering gaat voort, het gevaar van een
hroederkrijg uit te lokken, welk gevaar wij willen
voorkomen, ofschoon wij de verontwaardiging van
geheel bet volk over de pogingen van onze bond-
genanten, om ons, met minachting van recht
en goede trouw, de kostbaarste vruchten van
onze overwinningen te ontrukken, niet kunnen
tegengaan.
Bulgarije heelt niet alleen rechten op Mace
donië, het heeft ook onafwijsbare plichten jegens
de bevolking, die te allen prij'ze Bulgaarsch wil
Wijven.
„Deze plichten zijn gedurende lange jaren door
Rusland zelf erkend."
Aan de „Temps" uit St. Petersburg:
Daar het antwoord van Bulgarije en Servië
bevredigend wordt geacht, zal de conferentie van
de minister-presidenten der vier Balkanstafen, bin
nenkort te St. Petersburg worden bijeengeroe-
pen.
Dit St. Petersburg aan da „Kölnische Zeitung":
Officieel is noch gisteren noch heden iets be
kend gemaakt over het resultaat van de telegram
men die de Tsaar aan de koningen van Bulgarije
en Servië heeft gericht.
Tengevolge dier geheimzinnigheid hcerseht hier
groote spanning onder de bevolking.
Buitenlandsche diplomaten achten den toestand
aanmerkelijk verbeterd, hoewel de Russische ge
zanten te Sofia en Belgrado gisteren het mini
sterie van buitenlandsche zaken seinden dat de
legeeringen van Bulgarije en Servië bezwaren
maken tegen ai bitrage door den Tsaar op grond
van het verziet der militaire partijen daartegen,
ioch achten c>ok zij het onmiddelijke oorlogsge
vaar bezworen.
Welingelichte kringten to St. Petersburg ver
zekeren dat Bulgarije over den omvang der arbi
trage door den Tsaar zoo bevredigende ophel
deringen heeft gekregen, dat zij; er in zal toe
stemmen.
In Tu rkije.
Op den dag van den moord op den grootvizier
vernam de Turksche regeering, dat de samem
zweerders van plan waren een brief aan mar
kies Pallavacini (den deken van het diplomatieke
corps) te richten. Zij vroeg den markies of dit
juist was. Den volgenden dag berichtte Pallava
cini de regeering, dat hij; den bedoelden brief
had -ontvangen en dat hij dien aan den grootvizier
toezond.
De brief kondigde den aanslag tegen den groot
vizier aan en verzocht, de mogendheden iCon-
stantinopel militair te bezetten en tusschenbeitk
te komen.
Luitenant Hilmi, die hij het beleg van het
huis der moordenaars is gewond, is overleden.
Zijn ingewanden waren doorboord.
Onder de aangehoudenen zijn enkele Grieken,
leden van de liberale entente. Vandaag zijn o.a.
gevangen genomen Danidzje, voormalig; minister
van binnenlandscliCj zaken, Hamid, voormalig; pre
sident van de rechtbank te Pera, Moestapha, bur
gemeester van het vierde arrondissement van
Constantinopel, en liadzji Rassim, voormalig con
sul in Nederlandsch Indië.
lie rechter van instructie' heeft verklaard, dat
Jopal lewfik bekentenissen heeft afgelegd en
zichzell den hoofdman der moordenaars heeft
genoemd. Hij voegde eraan toe: drie maanden
geleden is de samenzwering om den grootvizier
te vermoorden gesmeed, maar er waren geen
mannen die 't aandurfden.
Volgens de laatste berichten had de marine
officier Sjefki tien dagen voor den aanslag een
kamer gehuurd in een huis; aan ae Mirmohed-
straat. Kapitein Kiazim, luitenant Mehmed en
Ali bei kwamen hem daar den avond voor den
moord bezoeken. De wapens, munitie, levens
middelen en verbanden, die men in het huis
l eeft gevonden, bewijizen dat zij zich hadden voor
bereid op tegenstand.
Topal Tewfik hoeft ook de namen der aanleg -
géi's van den aanslag genoemd.
Alen zegt, dat de moordenaars na kórt geding
zullen worden opgehangen.
Kapitein Kiazim heeft voor 't grootste gedeelte
de moordenaars gehuurd. De geldsom, bij hem
gevonden, bestond uit Roemeensche bankbiljetten.
Topal Tewfik, woedend dat, zijn medeplichti
gen hem in den steek lieten en na den aanslag
vluchtten zonder hem tij'd te laten weer in de
auto te stappen, vraagt hem in vrijheid te stel
len om de lafaards dood te schieten.
Onder de aangehoudenen zijn twee neven van
generaal Hassan pasja, militair gouverneur van
het paleiskwartier der keizerlijk» familie onder
t bewind van Abdoel Hamid. In dien tijd waren
zij: officier, doch werden van de kaderesten ge
schrapt na de omwenteling.
DUITSCHLAND.
Zaterdag had aan het begin van de vergade
ring van den Rijksdag een huldebetoon naar aan
leiding van het 25-jarig© regeeringsjubileum van
den Keizer plaats.
De rijkskanselier, alle staatssecretarissen, ver
scheidene Pruisische ministers en de afgevaar-
dig den van de burgerlijke partijen waren ver-
schenen.
De voorzitter bracht in zijn toespraak ifi her
innering, dat de Keizer, toen hij de regeering
aanvaardde, mót verontwaardiging de beschuldi
ging had gewraakt dat hij) naar oorlogsroem haak
te. Zij was ook volkomen ongegrond gebleken.
Be Keizer, die de grootste! macht, tot oorlogvoeren
in zijn hand houdt, heeft die macht alleen ge
bruikt, om ons den wereldvrede le verzekeren.
Wij leven in ernstige; tijden en vertrouwen rots
vast. dat de Keizer zal blijven wat hij was en
nog is, namelijk een vredevorst, die het zwaard
van den oorlog alleen zal trekken, als het er
om te doen is, de levensvoorwaarden van het
Duitsche volk te verdedigen. (Bravo!)
De voorzitter bedankte den Keizer, dat hij; do
booge zedelijke opvattingen, welke aan. onze voor
vaderen eigen waren, de beginselen van het rijk
heeft genoemd en het volk heeft vermaand zijn
plichtsgevoel niet te; laten verflauwen. De Keizer
zelf hoeft, die beginselen in zijn werkzaamheid
en zijn huiselijk leven altoos nagestreefd
De voorzitter besloot: Door de wijze waarop
h'j zijn vorstelijken plicht opvatte, heeft de Kei
zei' den eerbied en de liefde van hel volk ge-
Wonden. (Luide bravo's.)
De vergadering en de tribunes stemden geest-
dril tig ;in met het Ifoch op den Keizer.
Dp Rijksdag werd daarna tot Dinsdag ver
daagd.
lie begrootingscommissie uit den Duitschen
Rijksdag heeft het wetsontwerp goedgekeurd, strek
kende: om nieuwe reserves aan goud en zilver,
elk van 120 millioen mk., te vormen, ten einde
den nog ongerept ligaenden oorlogsschat te ver
sterken.
SPANJE.
Blijkens de opgave in de Staatscourant moeten
de volgende wijzigingen gebracht worden in de
samenstelling van het nieuwe kabinet: onderwijs:
Buis Jimenez, burgemeester van Madrid; justi
tie: Rodriguez Barbell a.
Bij koninklijk besluit zijn de zittingen van bet
parlement voor onbepaalden tijd verdaagd.
JAPAN.
Naar de „Times"-correspondent te Tokio aan
zijn blad geldt, deelde de Japansche minister
president aan het einde der vorige week in het
parlement mede, dat de regeering van plan was
een lx:langrijke bestuursreorganisatie tot stand
te brengen, waardoor 's lands uitgaven nog in
den loop van dit jaar met ruim 75 millioen ver
minderd zouden worden.
De premier maakte tevens van de gelegen
heid gebruik, om het Japansch-Californische ge
schil ter sprake te brengen en verklaarde, dat hij
en zijn collega's volkomen vertrouwen stelden
in Amerika's rechtvaardigheidsgevoel.
URUGUAY.
Rarbaroux, gezant van Uruguay te Brussel zal
benoemd worden tot minister van buitenlandsche
zaken.
In het Engelsche Lagerhuis verklaarde Mi
nister Mc. Kenna gisteren, dat mevrouw Pank-
hurst feitelijk in de termen viel om weer gear
resteerd te worden, omdat haan vrijsteliings-ter-
mijin verstreken was; haai- gezondheid was ech
ter van dien aard dat men haar liever nog niet
weer in de gevangenis bracht.
De Spaansche kruiser „Reine Regente" heelt het
wrak van den kanonneerboot „General Concha"
gebombardeerd en van de inboorlingen die liet
schip plunderden, 19 gedood en een groot aantal
gekwetst. De matrozen, bchoorend tot tie be
manning der „General Concha", ui© in handen
van de inboorlingen zijn gevallen, hebben ge
schreven, dat zij goeu behandeld worden. Zij
vragen, dat men hun los, geld onmiddellijk zal
betalen. Zij zijn 11 in getal; verscheidenen hun
ner zijn gewond. De inboorlingen zijn naar Al-
hurnecas gekomen om medicijnen en windsels
voor hun gevangenen te halen.
De krijgsraad van het achtste legercorps
te Bourges heeft uitspraak gedaan in de kwes
tie der acht soldaten van het 134ste regiment
infanterie, gevangen genomen, omdat zij hadden
deelgenomen aan de manifestaties te Ma<;on, naar
aanleiding van de mededeeling, dat hun lichting
nog een jaar onder de wapenen gehouden zou
worden. Allen werden veroordeeld tot straffen,
die varieerden tusschen drie maanden en een
jaar gevangenisstraf.
H. M. de Koningin-Moeder.
H. M. de Koningin-Moeder heeft Donderdag te
Betenhausen een bezoek gebracht aan den Koning
en de Koningin van Wurtemberg.
Eerste Kamer.
De leden van de Eerste Kamer zijn thans ter
openbare vergadering opgeroepen tegen Woens
dag 18 Juni a.s. des namiddags 2 uur.
Prof. Kaptejjn.
Prof. Kapteijn zal weder voor den tijd van drie
maanden in Califonië verblijven tot het doen van
sterrekundige waarnemingen. Vrijdag-morgen is
de hoogleeraar met zijn echtgenoot© naar Mount,
Wilson vertrokken.
De verpleger Braam.
Thans hebben zich een uitvoerend-comité en
een eere-comité gevormd om uitvoering te geven
aan de plannen tot overbrenging van het stoffelijk
overschot, van Pieter Willem Braam, de Neder-
landsche militaire verpleger, die, deel uitmakende
van de ambulance Sikemeier in den Balkan, na
hevige ziekte stierf.
Eerstesteenlegging Stadion te Amsterdam.
Zaterdag-morgen heeft de jongste zoon van den
heer C. J. K. van Aalst, den voorzitter van den
Raad van Beheer van de Maatschappij tot Ex
ploitatie van het Ned. Sportpark te Amsterdam,
den eersten steen gelegd van het Stadion dat in<
dit Sportpark aan den Amstelveenschen weg zal
worden gebouwd.
De Koningin naar het Noorden.
Volgens bekendmaking van den Commissaris
der Koningin in Drente in de „Ass. Ct." heeft
K. M. de Koningin het voornemen in de maand
Augustus e. k. een niet-officieel bezoek a.a.n een
deel van Drente te brengen.
Naar het blad verneemt, zal de Koningin de
tenlconstedling te Groningen bezoeken, van daar
per auto terugkeeren, een tocht door Drente ma
ken en speciaal aan het Westelijk gedeelte van
Drente een bezoek brengen, vermoedelijk Meppol.
Belletjes op Soembawa.
Men meldt d.d. 12 Juni uit Batavia aan de
„Tel.":
Bij relletjes, die op Soembawa plaats hadden,
werd de veearts Eyscnburger gewond en liens
echtgcnoote vermoord.
Griffier der Prov. Staten van Zuid-Holland.
Ged. Staten van Zuid-Holland hebben bij de
Prov. Staten de volgende voordracht ingezonden
ter benoeming van een griffier:
Mr. Dr. S. J. R. de Monchy, referendaris ter
Provinciale Griffie van Zuid-Holland; raar. C. L.
Modueiman, idem en mr. dr. H. A. G. van
Groenendael, griffier der Staten van Overijssel.
Amerikaansche landbouwkundigen.
Men meldt uit 's-Gravenhage, d.d. 14 Juni:
Hier is aangekomen een commissie van 25
Amerikaansche landbouwkundigen, die hier studie
komen maken van onze landbouwinstellingen,
landbouwkrediet enz.
Op het departement van Landbouw werden
zij, namens de regeering verwelkomd door den
directeur-generaal, die een uiteenzetting gaf over
de landbouwtoestanden in ons land.
Een bezoek wierd daarna, gebracht aan de vei
ling te Loosduinen, de modelhoeve Berckendael
en enkele kwoékerijen in het Westland.
Vanochtend' werd in het gebouw! van den Land
bouw een bespreking gehouden over het land
bouwkrediet en daarna eenige boerderijen te Voor-
burg en te Wassenaar bezichtigd.
De commissie gaat vanavond naar Leeuwar
den, om Maandag in de omgeving dier stad
eenige pachthoeven, boter- en kaasmakerijen
enz. te bezichtigen en vertrekt Dinsdag! naar
Berlijn.
De uitslag der Tweede Kamerverkiezingen,
welke morgen (Dinsdag) plaats hebben, zal mor
gen-avond aan ons bureau in de Boterstraat wor
den gepubliceerd.
Er is door ons een specialen telegrammendienst
georganiseerd, zoodat de uitslagen der 100 dis
tricten, waar morgen gestemd zal worden, nog
denzelfden avond bekend kan worden gemaakt.
Blijkens de Officieele Kennisgeving van het ge
meentebestuur, zal de Boterstraat tusschen de
K re u pel straat en de Groote Markt Di nsdag-avond
voor het verkeer met voertuigen zijn
afgesloten van 7i/2 tot 11 uur n.m.
Het publiek zal dus rustig de publicatie der
verschillende telegrammen kunnen volgen.
Weerbericht
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 16 Juni 1913. medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 772.7 te Kopenhagen
en Breslau.
Laagste barometerstand 762.2 te Scilly.
Verwachting tot den volgenden dagzwakke
tot matigen oostelijken tot zuidelijken wind, meest
licht bewolkt, droog weer, behoudens geringe kans
op onweer, zelfde temperatuur.
Belangrijke data.
Tweede Kamerverkiezingen.
Stemming: Dinsdag 17 Juni.
Provinciale Statenverkiezingen.
Herstemming Maandag 23 Juni.
Jhr. mr. D. J. de Geer.
Wij herinneren nog te dezer plaatse aan de
vergadering door de coalitiepartijen heden-avond
8 ure in Odéon te houden, waarin jhr. mr. D. J.
de Geer, candidaat der rechtsche partijen voor
de Tweede Kamer, als spreker zal optreden.
Niemand, zoo daartoe eenigszins in staat, ver-
