Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
m rr ftfj
RIENZI.
Gratis Ongevallenverzekering
36ste Jaargang
Maandag 8 September 1913.
No. 10/19.
Op den Balkan.
oyereeiïoistig op de polls vermelde Yoorwaarden.
(tffieteele berichten.
Kennisgeving.
Nieuws.
FEUILLETON.
Bureau: Boterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post ƒ2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regelHandelsadvertentiën
16 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. 'p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
by
levenslange
geheele
invaliditeit;
De verzekering wordt gewaarborgd door
bij
dood
van
bü
verlies van
een hand,
voet of oogI I U U I I UU een duim
Bollandsche Algemeene Verzekeringsbank, gevestigd te Schiedam.
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
brengen op verzoek van Bestuurders-Collatoren
van het HOUCKAMA LEEN te Bolsward, ter
algemeene kennis, dat Bestuurders-Collatoren
voornoemd, voornemens zijn over te gaan tot de
begeving van een studiebeurs.
Nakomelingen uit de familie van den stichter,
die naar de beurs wenschen te dingen, zullen
zich, onder overlegging van een geboorte-acte,
Voor 1 October a.s. schriftelijk moeten'aanmelden
bij den heer Dr. C. J. NIEMEIJER te Bolsward.
Zij dienen dan den leeftijd van 12 jaren te hebben
bereikt.
De begiftigde zal vrij zijn in de keuze van een
vak van studie.
De sollicitanten zullen zich hebben te onder-
Werpen aan een vergelijkend examen, waarvan
de datum later zal worden bekend gemaakt.
Schiedam, 8 September 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE,
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Albanië.
Volgens de »Albanische Correspondenz" heeft
de raad van admiralen te Skoetari besloten om
een commissie van officieren te benoemen, tot
reorganisatie der politie en der gendarmerie.
Hetzelfde blad verneemt, dat de koning van
Montenegro de hoofden van de Malissorenstammen
heeft uitgenoodigd naar Cettinje te komen om te
beraadslagen over de ontruiming van de Alba-
beesche streken, die aan Montenegro zijn toege
kend. De hoofden hebben zonder uitzondering die
uitnoodiging van de hand gewezen.
Het standpunt van Bulgarije.
De Bulgaarsche onderhandelaar generaal Saw-
Wof heeft in een onderhoud met den Matin-cor-
respondent te Constantinopel o.a. gezegd. Wij
willen naarstig werken om de verliezen in den
krÜg geleden te boven te komen, onze krachten
Weder te herstellen en dan zal, wat gebeuren
moet, gebeuren. Op het oogenblik willen wij
vrede, en ik ben hiereen gekomen om dezen at
tes luiten. Wij willen alles inwilligen, wat ter
bescherming van Tukije noodig is. Wij willen in
goede vriendschap met Tuikije leven. Ik ben alleen
te Constantinopel gekomen, om over het vraagstuk
der grensafbakening en over het uitwisselen van
gevangenen te handelen. Wij blijven staan op den
grondslag van het Londensche verdrag. Voor zoo-
Ver het van mij afhangt, zal alles snel in zijn
Werk gaan. Griekenland stelt aan Turkije be
treflende de capitulaties en de rechten van het
patriarchaat eischen, die men voor een regeering
bis onaannemelijk kan beschouwen. Turkije zal
rien, dat onze onderhandelingen in een anderen
geest gevoerd worden. Als alles voorbij zal zijn,
117)
En, al erkent hij die onvoorzichtigheid in den
bitgestrekaten zin, de dieper doorziende rechter
Van dergelijk soort van hoogere karakters, zal
baar waarschijnlijk voor de heerlijke dwaasheid
bouden van een stout gemoed, dat te gelijk
"^erd aangevuurd door voorspoed en lotsbedee-
bbg, door godsdienstig bijgeloof en vaderlands-
bevend verlangen en door geleerde visioenen,
te spoedig van mijmeringen in daden ver
keerd, en daarom de grenzen overschrijdende
bier wijze, en wereldsche staatkunde, welke
bare wapenen slijpt, eer zij den handschoen
toewerpt.
ZEVENDE HOOFDSTUK.
De feestviering.
Het feest van den dag overtrof verre in schit
terende pracht alles, wat men tot nu toe ge-
2ieti had. De wenk van Cecco Del Vecchio, die
2°o juist het karakter zijne medeburgers tee-
kende in hunne heden nog niet te loor gegane,
b^aar niet meer tot zulk een uiterst gedrevene
kau Turkije in vrede leven. Wij Bulgaren zullen
ons echter nimmer met Griekenland verstaan 1
Onlusten te Adrianopel.
Te Adrianopel moet een bloedige boetsing tus-
schen Oud- en Jong-Turken hebben plaats gehad.
Verscheidene officieren moeten gedood zijn, terwijl
Enver-bey gewond werd.
De eilanden in de Egeïsche Zee.
In een officieuse nota wordt tegengesproken,
Italië er in heeft toegestemd, dat de door haar
bezette eilanden aan Griekenland zouden worden
toegewezen. Italië behoudt haar algeheele vrijheid
van handelen.
DÜITSCHLAND.
De groote vlootmanoeuvres, waarover de Duit-
sche pers het meest strikte stilzwijgen bewaart
zijn Donderdag voor vier dagen onderbroken.
Het eerste eskader en de vijfde divisie liggen
te Wilhelmshaven, het tweede eskader heeft zijn
ankers uitgeworpen in den mond der Elbe, terwijl
de kruisers zich te Cuxhafen bevinden. De vloot
zal gedurende deze vierdaagsche rust haar pro
visie aanvullen en de oefeningen Maandag her
vatten. De manoeuvres zullen den Hen September
geëindigd zijn.
Donderdag hebben twee vrij ernstige ongeluk
ken plaats gehad. Aan boord van den onderzeeër
U 5 brak brand uit, die snel om zich heen greep;
tengevolge van kortsluiting gingen alle lichten uit.
Dank zij het energieke optreden van den kapitein
wist men het vuur echter meester te worden
De bladen verzekeren, dat de schade Maandag
weer hersteld zal zijn, zoodat de U 5 aan de
manoeuvres zou kunnen blijven deelnemen.
Een andere onderzeeboot, de U 18, zal waar
schijnlijk eveneens eenigen tijd buiten dienst ge
steld moeten worden. Dit schip liep met zulk een
vaart de haven van Helgoland binnen, dat zijn
voorsteven 20 c.M. in het beton der kade drong-
Gister zijn de keizermanoeuvres in Silezië
aangevangen. Twee legerkorpsen, het vijfde en
zesde, voor deze gelegenheid versterkt tot een
totaal van 80.000 man voetvolk, cavalerie en ar
tillerie, behalve de dienstdoende officieren en
manschappen bij de luchtkruisers en vliegmachines,
zullen voor de oogen van den keizer, den strijd
aanbinden.
De keizer is omringd door een schitterend ge
volg, bestaande uit eenige koninklijke en verschei
dene militaire gasten. Koning Constantijn van
Griekenland is daardoor in de gelegenheid spoedig
zijn Duitschen veldmaarschalkstaf te zwaaien in
zijn nieuwe waardigheid. Ook nemen deel aau de
manoeuvres de koning van Saksen en de prins
regent van Beieren. Verder zijn tegenwoordig de
Italiaansche luit.-generaal Pollio, en generaal Ra
mon Ruiz, chef van den Argentijnschen generalen
staf, om slechts een paar van de voornaamste
buitenlandsche gasten te noemen.
De manoeuvres worden bovendien door een
aantal burgerlijke hoogwaardigheidsbekleeders en
door den kroonprins en de zuster van den keizer,
prinses van Saksen-Meiningen, bijgewoond. De
laatste is een moedig paardrijdster en volgt de
manoeuvres elk jaar met groote belangstelling.
De strijd zal plaats vinden in de bergen en
valleien, waar Frederik de Groote en Blücher
vochten, een streek, die overvloedig gelegenheid
geeft, tot het ontwikkelen van strategische be
kwaamheden en de oogen van het geheele leger
zullen de volgende dagen met belangstelling ge
vestigd zijn op de wisselende krijgskans van het
roode en blauwe leger.
ENGELAND.
Eergisteren is het onderzoek in zake het spoor
wegongeluk bij Aisguill begonnen. Daar is al
dadelijk een beteekenisvol licht geworpen op de
vraag hoe 't mogelijk was. dat de eerste sneltrein
op de heilling daar moest stoppen om nieuwen
stoom te maken. De machinist van dien trein,
Nicholson, verklaart nl.dat zijn trein 230 ton
te zwaar was geweest, en dat hij te Carlisle,
hoewel hij er om had gevraagd, geen voorspan-
locomotief had kunnen krijgen. En verder klaagde
Nicholson, evenals de tweede getuige, zijn stoker
Metcalfe, ernstig over de hoedanigheid der kolen
door zijn maatschappij gebruikt. Zij waren te
klein, en ontwikkelden geen warmte genoeg.
Beide getuigen wekten den indruk dat met goede
kolen de steille helling zonder moeite overwon
nen, en het ongeluk dus voorkomen zou zijn.
liefde voor feestpracht en praalvertooning, was
Rienzi niet ontsnapt. Een enkel voorbeeld van
de algemeene vermakelijkheden, (inderdaad, eer
voor het volk, dan voor de hoogere rangen be
stemd) moge van den meer dan koninklijken
overvloed getuigen, welke er heerschte. Van
den ochtend tot den avond vloeiden stroomen
wijns, als eene fontein, uit de neusgaten van
het paard van het groote, ridderstandbeeld van
Constantijn. De ruime hallen van het Lateraan-
sche paleis, voor alle standen opengesteld, wa
ren kostbaar versierd, en de spelen, vertoonin
gen en vermakelijkheden dier dagen, weiden
er, in ruime mate, aangetroffen. In een ander
gedeelte van het paleis onthaalde de tribunessa
gelijk Nina minder klassiek geheeten werd, de
Romeinsche edelvrouwen; terwijl Rienzi met
zoo goed gevolg de bedenkingen van Raimondo
uit den weg geruimd, of tot zwijgen had ge
bracht, dat de goede bisschop met hem, aan
dezelfde tafel, aanzat, de eenige, wien die eer
ten deel viel. Het oog, dat de zalen en hallen
rondstaarde, zag de ruimte met de bloem van
adel en ridderschap, den rijkdom en de
sterkte, de geleerdheid en de schoonheid der
Italiaansche hoofdstad gevuld, en ontdekte on
der deze afgezanten en edele vreemdelingen,
zelfs van de overzijde der Alpen gezanten
niet alleen van de vrije staten, welke de ver
heffing des tribuuns met vreugde hadden be
groet, maar van de hooggeborene en hoogmoe
dige dwingelanden, welke eerst zijne aanmatiging
BELGIS.
In antwoord op een welkomstrede van den
burgemeester van Bergen, aan welke stad koning
Albert gister een bezoek bracht, zeide deze o.m.:
De regeering en het parlement zullen, bewust
van de plichten, die de bescherming van onze
rechten en waardigheid opleggen, niet terug
schrikken voor nieuwe offers, ten einde de kracht
van het leger te versterken. Namens het land
verheug ik mij hierover, als dienaar der consti
tutie en wetten met het oog op den eed, die mij
den plicht oplegt, de integriteit van het grond
gebied te handhaven. Uw vaderlandsliefde is v«or
mij een verzekering, dat mijne gevoelens in uw
harten weerklank zullen vinden.
De »Etoile Beige" maakt melding van het
volgende incident, dat zich ter gelegenheid van
het bezoek van den koning te Bergen voordeed
Gedurende het voorbijtrekken van den konink
lijken stoet juichten de leden eener Vlaamsche
vereeniging den koning in het Vlaamsch toe,
waarop de Walen in het Fransch begonnen te
schreeuwen.
Spoedig daarna vielen de Walen de Vlamingen
aan en verscheurden het vaandel van de Vlaam
sche vereeniging. De politie maakte een einde
aan het schandaal.
de stoet regelrecht van Lateranen naar den Borgo
trekken, en alle hoofdstraten vermijden.
De afgevaardigden van 63 anti-clericale ver-
eenigingen hebben een groote protestvergadering
tegen den feeststoet gehouden en besloten om
tegelijkertijd met de turners op de Piazza Seossa-
vacalli bij den St. Pieter samen te komen.
MEXICO.
De vertegenwoordigers van de Kamers van
Koophandel hebben verklaard zich bij de regeering
van Huerta aan te sluiten.
ENGELSCH-INDIë.
Een plotselinge stormvloed sleepte 150 personen,
mannen, vrouwen en kinderen, die een zijrivier
der Beas bij Hochiarpu wilden oversteken, met
zich mede. Allen verdronken. Tot heden zijn
slechts weinige lijken gevonden.
ITALIë.
De politie te Rome, die vreesde, dat de loge
mannen ernstige incidenten in het leven zouden
roepen bij gelegenheid van den internationalen
feeststoet van katholieke turners welke gister zou
plaats hebben, heeft verboden, naar aan de vKöln.
Volksztg." gemeld wordt, dat in den stoet vaan
dels enz. rullen meegedragen worden. Ook moet
hadden bespot en thans voor zijne macht kro
pen. Er waren niet slechts afgezanten van
Florence, van Sienna, van Arezzo, (welke laatste
stad hare regeering aan den tribuun opdroeg)
van Todi, van Spoleto en van tallooze kleinere
steden en staten, maar ook van den woesten
en vreeselijken Visconti, vorst van Milaan, van
Obizzo van Ferrara en van de geweldige be-
heerschers van Verona en Bologna. Zelfs de
trotsche en scherpzinnige Malatesta, heer van
Rimini, wiens arm later voor eene wijle de
macht van Montreal, aan het hoofd zijner Groote
Bende, versloeg, had in zijnen aanzienlijksten
edele zijnen vertegenwoordiger gezonden. Gio
vanni Di Vico, de ergste en kwaadaardigste
despoot zijns tijds, die de wapenen des tribuuns
vermetel had getrotst, maar nu onderworpen
en vernederd was, vertoonde er zich in per
soon, en de gezanten van Hongarije en Napels
zaten aan, naast die van Beijeren en Boheme,
wier souvereinen dienzelfden' dag voor het Ro
meinsche gerechtshof waren ingedaagd. Het
gewuif vun pluimen en vederen, - de glans
van juweelen en goudlaken, het geruisch
van zijden stoffen, - het geklink van gouden
sporen, het wapperen der banieren, aan de
gewelven opgehangen, de zang der harpena
ren, boven op de galerijen geplaatst. - alles
leverde een tooneel van zuik eene macht en
staatsie op. - een zoo prachtig en ridderlijk
hof, - dat de grootste der leenroerige koningen
het met een vonkelend oog en een van trots
ZUID-AFRIKA.
Reuter meldt uit Bloemfontein
Er is een vereeniging van jonge unionisten ge
vormd, die financieel en op het stuk van inrich
ting zelfstandig zal zijn. Haar politiek zal in hoofd
zaak op het unionistisch program zijn gegrond,
ofschoon vrijheid van beweging is voorbehouden.
De vereeniging heeft een uitvoerig program,
waarop o.a. voorkomt herziening van de belasting
op de waardevermeerdering van onbebouwde
bouwgronden, betere regeling van de geleidelijke
beperking van de importaiie van werkkrachten
uit Engelsch-Indië in verband met de immigratie
uit Europa en erkenning van alle ingeschreven
maatschappijen van handel en nijverheid en ver
schillende maatregelen op het gebied van de
nijverheid.
CHINA.
Naar verluidt is de Japansche regeering voor
nemens om ter zake van den moord op de Japan
ners te Nanking niet alleen de bestraffing der
schuldigen en schadevergoeding te vragen, maar
bovendien bizondere vergoedingen.
De eerste minister van Japan heeft zich in
allerijl naar Nikko begeven om den Keizer van
het besluit der regeering kennis te geven.
Als de onderhandelingen met China niet het
gewenschte resultaat hebben, is de uitzending van
de twaalfde divisie van Kokoera te verwachten.
De »Times" verneemt uit Peking, dat het vast
staat dat de regeeringstroepen in Nanking op
groote schaal hebben geplunderd en zich aan
allerlei uitspattingen hebben schuldig gemaakt.
De officieren zouden dat hebben toegelaten. Het
gebeurde brengt de troepen der Noordelijken en
de regeering van Joeansjikai in discrediet, temeer
wijl bekend is, dat de val van Nanking veeleer
veeleer een gevolg is geweest van omkooping den
van het krijgsmanstalent der Noordelijke troepen.
De inneming van Nanking maakt vooreersteen
verdere rebellie van de zuidelijken onmogelijk
maar de geest van den opstand is geenszins voor
goed onderdrukt.
De toekomst van China op financieel gebied
zwellend harte had mogen aanstaren. Maar op
dat oogenblik zat de oorzaak en heer dier schit
terende vertooning, van zijne jongste overspan
ning bedaard, zwaarmoedig en afgetrokken onder
de feestschare, zich met een bewolkt voorhoofd
de gebeurtenis van den laatsten nacht herin
nerende, en overtuigd, dat onder zijno vroolijk-
ste gasten zijne saamgezworen moordenaars
scholen. Onder het weergalmen dér liederen en
te midden der pracht, die hem omringde, hoor
de hij de slang des verraads aan zijne zijde
schuifelen, en de gedachte aan het gevaar, die
voor hem, gelijk weleer de mummie voor de
koningin van Egypte, het akelig denkbeeld des
doods aan de feestvreugde huwde, verdonkerde
de robijnen van den wijn en omnevelde den
glans van het tooneel.
Toen de gasten het luidst hunne vroolijkheid
bot vierden, zag men Rienzi's page door de zaal
heen en weder snellen, en verscheiden edelen
iets in het oor fluisteren allen, die hij toe
sprak, bogen zich eerbiedig, na het hooren zij
ner boodschap, maar verbleekten tevens.
Mijn heere Savelli!" zeide Orsini, zelf beven
de" ,,houd u moediger. Wij moeten er eene eer,
geene gelegenheid tot wraak in zien. Ik ver
trouw, dat gij dezelfde uitnoodiging ontvingt
als ik."
Wordt vervolgd.)
f
b\) verlies
I U U wijsvinger; I (J
bij