Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Vliegmachines voor het leger
Nacter kunnen wij mededeelen, dat de drie
vli -'gmachines voor het leger nog deze week zul
len worden overgedragen. Hiermede in verband,
zal de kapitein Wallaerdt Sacié, commandant van
de luchtvaart-afdeeling, Woensdagavond 10 dezer
naar Parijs vertrekken, om in commissie, met de
heer en Van Heijist, Vorsteegh en C oblijh, de Ne-
derlanosche luitenant-aviateuxs, die zich daar
sin~$ eenigen tijd voor hetzelfde doel bevinden,
de arie Farman tweedekkers in ontvangst te ne
men.
De verzending naar Soesterberg zal daarna
onmiddellijk plaats vinden. (Tel.)
De onafhankel(jkheidsfeesten te Amsterdam.
Het Koninklijk Bezoek aan
de Hoofdstad.
Op den Dam heeft gisteravond de aangekon
digde serenade ter eer© van het Koninklijk echt
paar plaats gehad. De deelnemers aan deze sere
nade, bestaande uit de leden van 29 zangver-
eenigingen en een vijftal muziekkorpsen, stelden
zich in het Beursgebouw tegen 8 uur ;op en trok
ken, begeleid door een gcoiot aantal fakkeldragers
en 150 padvinders met lampions om halfnegen
naar oen Dam. Het was een fantastisch gezicht,
die 2500 dames- en heeren-zangers beschenen
door het walmend gele fakkellicht en het meer
teere licht dei1; veelkleurige] lampions, op den Dam,
verzameld te zien. De geheel© Dam, die door de
politie voor het publiek was afgezet, was om-
zo omn. door een groot© menigte hoorders, terwijl
boivenuien v.an d© omringend© huizendaken ietn
van uen trans der Nieuwe Kerk velen aandachtig
luisterden. Voor het Koninklijk Paleis was de
estrade vo©r den dirigent, Anton Tierle, opgericht.
Even nadat deze tegen 9 uur het haoge gestalte
had beklommen, gingen de deuren van het Paleis-
balcon open en verschenen H. M. de Koningin
en Prins Hendrik; mede namen op het bale,on
plaa,^s burgemeester tlöell, baronesse van Lvndeu
e,n baron Sir to ma van Grovestins. H. M. was
gekleed in een grijs zijden mantel met wit bont
atgezet; zij, ctroeg in het haar de diamanten dia
deem van bet nationaal huldeblijk; Prins Hendrik
was in generaalsuniform.
Niet zoodra waren de hooge gasten op het
ba.eon verschenen, of een daverend gejuich brak
los, waarvoor H. M. buigend dankte; ook Prins
Hendrik dankte met de hand aan den steek voor
uit huldebetoon.
Op een teeken van den dirigent zetten daarop
ue zangeressen en zangers, begeleid door de mu
ziek, het Wilhelmus in. Plechtig klonken de to
n' n van dit volkslied over het historische Dam
plein. H. M. verhief zich van haar zetel, terwijl
Prins Hendrik staande en salueexerid het Wilhel
muslied aanhoorde. Vervolgens werden ten ge
hos re gebracht: Bede voor het Vaderland, zege
koor uit het Oratorium Josua en het koraal Dankt
allen God den Heer. Na elk der liederen klonk
een daverend handgeklap der om den Dam ver
zamelde menigte, waartoe telkens door H. M.
het sein werd gegeven. Na afloop der plechtige
serenade werden de dirigent, d©j heer Tierié én
da bestuursleden van het comité, de heeren de
Haan, voorzitter, Degen, secretaris, Hoppe, pen
ningmeester, Schneider, Looman, van der Lugt,
van Gelderen, Bennink, Bosch, Duits, Jansen, Mas-
te, van Parreeren, van Zanten en van Oeveren
bij H M. an Z. K. H. ontboden en aan de
voish' ijke personen voorgesteld. H. M. en Prins
Hen n ik complimenteerden den dirigent en ver-
Klaarden zich zeer ingenomen met het gehoorde.
Met elk der bestuursleden onderhield zich hel
Koninklijk echtpaar ©enige «ogenblikken. H. M.
zei.de daarbij vooral getroffen te zijn geweest door
let lied „Bede voor het Vaderland" en het zege-
koer Ook informeerden H. M. en Z. K. H. be
langstellend naar de voorbereidingen voor de sere
nade. Aan den voorzitter verzochten zij' ten slotte
den deelnemers der serenade den dank van hel
Koninklijk echtpaar over te brengen.
Daarop verschenen de Koningin en de Prins
nogmaals op het balcon, waarna onder de tonen
van de March© de la Sambre et meuse het défilé
oer deelnemende zangverenigingen eén aanvang
nam. i
Groetend en juichend trokken de zangers en
zan?:eressen voorbij het Koninklijk echtpaar, dat
niet moede werd telkens en telkens de gebrachte
huldebetuigingen te beantwoorden.
Na het zeer geanimeerde défilé trokken II. M.
en Prins Hendrik zich van het balcon terug.
De zangersstoet werd vervolgens op de Beurs
ontbonden, nadat aan de deelnemers de dank
van het vorstelijk echtpaar was overgebracht.
In de hoofdstraten der stad bleef het nog lan
ginn lijd zeer druk met een feestende menigte,
waarvan het jongere element de meerderheid
vormde,
Tijuens het begin der serenade viel er ©en
Hink regenbuitje; overigens hield het weer zich
goed.
Tweede dag.
Onze Arösterdamsche correspondent meldt:
Hedenmorgen werden de audiënties voor civiele
autoriteiten voortgezet en tevens in den voor- en
namiddag aan commission audiëntie verleend.
Verschilleude deputaties van vereenigingen, ge
nootschappen en corporaties maakten bij H. M.
hunne opwachting.
Ook nu weer sloegen vele nieuwsgierigen ach
ter het Paleis, het va et vient der talrijke audien-
tiegangers gade.
In den laten namiddag maakte het Koninklijk
Echtpaar den eersten rijtoer.
Om bij vieren verschenen de hofrijtuigen voor
het Paleis. Nadat de vorstelijke Personen en de
leden der hofhouding hadden plaats genomen,
zette de stoet zich omstreeks 4 uur in beweging.
Luide werd onze Landsvrouwe en Prins Hendrik
door de op den Dam verzamelde menigte toege
juicht. Het hoerageroep en de kreten »Leve de
Koningin" en »Leve de Prins", daverden door de
lucht. De Koningin eu Prins beantwoordden min
zaam de toejuichingen.
De tocht ging naar het terrein der Amsterdam-
sche IJsclub, om een klein gedeelte van het sport-
feest, dat reeds tegen een uur een aanvang had
genomen, bij te wonen.
Langs den geheelen weg naar het sportterrein
vielen het Vorstelijk Echtpaar hartelijke bewijzen
van genegenheid van de zijde van het publiek ten
deel.
Gereden werd langs de Mozes en Aaronstraat,
N. Z. Voorburgwal, Spui, Singel, Leidschestraat,
Leidscheplein, Weteringschans, brug Rijksmuseum,
Stadhouderskade, Jan Luykenstraat. van der Vel-
destraat, terwijl door den ingang aldaar het sport,
terrein werd binnengereden. De tribune voor de
Koninklijke Familie bestemd, was op het terrein
aan de zijde van het Rijksmuseum opgeslagen,
terwijl de tribunes voor het publiek aan de daar
tegenover gelegen zijde en terzijde van het sport
terrein waren opgericht.
H. M. zou gedurende een half uur de Vrije-
oefeningen, staafoefeningen enz. van den Amster-
damschen Turnbond bijwonen.
Vooraf had reeds een demonstratie van verschil
lende andere lichaamsoefeningen plaats gehad als
schermen van Militaire en Nederlandsche Weer-
baarheidsvereeniging en particuliere Ver., Gym
nastiekoefeningen door dames v. d. Amsterdamschen
Turnbond voetbalspel door den Amsterdamschen
voetbalbondvuistbal door de Turnvereeniging
Olympia. Voorts werden nummers ten beste ge
geven van korfbal kaatsen, toesteloefeningen, volks-
oefeningen-athletiek, en Hocky, boksen, monkbal,
Lawntennis, standenpyramiden enz.
Om ongeveer kwart voor vijf zouden H. M. en
Z. K. H. wederom het sportterrein verlaten, om
naar het paleis terug te keeren. Daarbij wordt
gereden langs de v. d. Veldestraat, Paulus Potter
straat. Hobbemastraat, Stadhouderskade, Nassau-
kadebrug, Bosboom Toussaintstraat, Nieuwe Pas-
seerderstraat, Marnixstraat, Rozengracht, Wester*
markt, Raadhuisstraat, N. Z. Voorburgwal, Mozes
en Aaronstraat en Dam.
Alvorens H. M. de Koningin hedenmorgen
audiëntie verleende, begaf H. M. zich met Prinses
Juliana naar Artis. Eenigen tijd bleef de Koningin
oij haar dochter in den Artistuin, waarna H. M.
naar het paleis terugkeerde. Het prinsesje bleef
nog eenigen tijd in den fraaien tuin en zich ver
maken met het voederen van verschillende dieren.
Hoogste barometerstand 773.7 te Valentia.
Laagste barometerstand 750.6 te Haparanda.
Verwachting tot den volgenden dag: meest
matige westelijken tot zuidwestelijken wind, be
trokken tot halfbewolkt, waarschijnlijk regenbuien,
zelfde temperatuur.
Het feest in Nationale Kleederdrachten.
Het N. v. d. D. kan thans mededeelen, dat na
afloop van het feest in nationale kleederdrachten
op het terrein van de Amsterdamsche IJsclub
Vrijdagmiddag 12 September door de aan het
feest deelnemende personen toch een optocht door
Amsterdam wordt gehouden.
Zooals men weet, worden de gecostumeerden
met de ochtendtreinen, die omstreeks 12 uur
Amsterdam bereiken, uit verschillende deelen van
ons land verwacht. Zij zullen zich per tram naar
Artis begeven, waar geluncht wordt. Daarna
wordt met extra trams naar het IJsclubterrein
gereden. Na afloop van het défilé voor Hare Ma
jesteit en den Prins wordt een stoet gevormd,
die omstreeks 5 uur het terrein verlaat.
Die optocht trekt over het Museumplein en
onder het Museum door naar de Spiegelgracht.
Verder wordt gewandeld langs de Spiegelstraat,
Keizersgracht (oneven zijde), Raadhuisstraat,
Spuistraat, Hekelveld Martelaarsgracht naar den
E. N. T. O. S.-steiger aan het westelijk haven
front (tegenover het centraal Station). Met stoom
bootjes wordt dan naar de Scheepvaarttentoonstel
ling gevaren.
GEMEENTE-BEGROOTING 1914.
Ontvangsten.
Hoofdstuk I. Batig saldo gewone ontvangsten en
uitgaven volgens de laatst vastgestelde rekening
voor zoover daaraan niet reeds eene bestemming
is gegeven f28.926.18 (v. j. f39.042.70).
Hoofdstuk II. (Inkomsten uit bezittingen).
Huur van huizen en andere gebouwen f 2.670.60,
(v. j. f2631.-).
Huur of pacht van landerijen f1152. (v. j.
f 1128.50).
Opbrengst grasverpachting f15.(v. j. f50.
Pacht van de jacht en visschery f 121.(v. j.
f116.—)
Recognitiën in zake van vergunningen f 109.024
(v. j. f 107.37|).
Totaal 2e hoofdstuk f8937.094 (v. j. f 8900.344))
werkelijke inkomsten 1912 f8894.77.
Hoofdstuk III. (Inkomsten wegens diensten door
de gemeente bewezen).
Secretarie-leges en rechten van den Burgerlijken
Stand f 1100.— (v. j. f 1200.—).
Brug-, kaai-, haven-, kraan-, sluis-, dok- en
veergelden f63.000.— (v. j. f60.000).
Schoolgeldena. lager onderwijs f 15.500.
(v. j. 13.600.b. middelb. ond. 113 000 (v. j.
f 13.350.c. gymnasium f 4100.— (v. j. f3700.
Beursbelasting f1150.— (v. j. f1300.—).
Ontvangsten ter zake van het Grondbedrijf
f67.883.69 (v. j. f66.688.64).
De gasfabriek f74.047.10 (v. j f62.022.10).
Electriciteitsbedrijf f 7250.
Alg. Handelsentrepot f 2.882.164 v. j. f 3.185.07)
Reinigingsdienst f245.— (v. j. f320).
Totaal 3e hoofdst. f 308.897.114 (v. j. 291.054.97),
werkelijke inkomsten f1912 f307.503.814.
Hoofdstuk IV. (Opbrengst der plaatselijke belas
tingen, niet onder het vorig hosfdstuk vallende).
40 Opcenten op de hoofdsom der belasting op
de gebouwde eigendommen f 20.760.54 (v. j.
f 20.185.074).
10 Opcenten op de hoofdsom der belasting op de
gebouwde eigendommen f542.92 (v. j. 542.754).
Opcenten op de hoofdsom der belasting op het
personeel f30.590.06 (v. j. f29.164.18).
Hoofdelijke omslag f138.500.(v. j. f128.500.
Belasting op de honden f2500.(v. j. f2200.—).
Belasting wegens gebouwde eigendommen, die
zelve of wier aanhoorigheden aan de openbare
straten of wegen belenden f30.700.— (v. j.
f29.000.-).
Opbrengst van het vergunningsrecht wegens
verkoop van sterkea drank in het klein f3200.—
(v. j. f 2700.—).
De overige posten zijn onveranderd gebleven.
Totaal 4e hoofdst. f 226.793.52 (v. j. f 212.292.01))
werkelijke inkomsten 1912 f213 030 05.
(Wordt vervolgd).
Geneeskundig onderzoek b\j opkomst voor
herhalingsoefeningen.
Naar a© „Avp." meldt, heeft zich het geval
voorgedaan, dat door een der korpscommand anten
een geneeskundig onderzoek wieird gevraagd voor
eén voor herhalingsoefeningen onder die wapenen
komend milicien, welk onderzoek door1 den offi
cier van gezondheid ter plaatse op grond van de
bestaande bepaling: werd geweigerd.
De Min. van Oorlog: heeft nu bepaald, dat een
gel ©el vernieuwd geneeskundig onderzoek bij op
komst voor herhalingsoefeningen onnootdig' is,
doch oat bet hem géwenscht voorkomt om mili
ciens bij opkomst voor herhalingsoefeningen aan
een kort onderzoek te onderwerpen, waarbij o.a.
voornamelijk moet worden gelet op ingewands
ziekte en in het oog vallende algemeen© lichaams
zwakte.
Weerbexioht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 10 Sept. medegedeeld door
het Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Nadat reeds verschillende gewone proefnemingen
aan de Westerkade hadden plaats gehad, had
heden-middag 2 ure aan de Korte Haven nabij
de Beurs, eene officieele beproeving plaats in
tegenwoordigheid van den Burgemeester, den heer
Honnerlage Grete, en de wethouders, de heeren
Lagerwey en "Van Westendorp en enkele Raads
leden.
Wijl deze zeer langdurige beproeving ten half
vier nog niet geëindigd was. zullen wij daarvan
in het volgend nummer verslag geven.
Schiedams College op audiëntie.
Van bevoegde zijde vernemen wij, dat H. M.
de Koningin by de audiëntie aan civiele autori
teiten gisteren te Amsterdam verleend, zich tegen
over den Burgemeester van Schiedam zeer min
zaam en welwillend uitliet.
Hare Majesteit toonde van Schiedamsche toe
standen wel op de hoogte te zijn. Blijkbaar had
Zij de omwenteling in de bestaansmiddelen te
dezer stede met belangstelling gevolgd.
De auto-stoombrandspuit.
In opdracht van de gemeente Schiedam is door
den heer W. A. Hoek's Machine- en Zuurstoffa-
briek alhier, vervaardigd een auto-stoombrand
spuit van meer dan de dubbele capaciteit dan de
thans bestaande stoomspuit.
Het werktuig is voorzien van een verticale stoom
machine van circa 60 I. P. K. en is direct ge
koppeld aan een verticale dubbel werkende pomp.
De machine dient tevens als dryfkracht voor het
voortbewegen van het geheel en is voorzien van
een speciaal voor dit doel geconstrueerde en ge-
wijzigdo Joy-beweging. Het stoken van de verti
cale waterpijpketel geschiedt door gewone petro
leum.
Het sturen geschiedt als bij gewone auto's, doch
is de stuurinrichting bijzonder krachtig gecon
strueerd en in staat het werktuig de scherpste
bochten te doen nemen.
De gang van de machine wordt vanaf de be
stuurdersplaats geregeld en is zoodanig geconstru
eerd, dat bij eventueele ongesteldheid van den be
stuurder het werktuig van zelf stilstaat. Aanwe
zig zijn 2 remmen op de diflenrentiaalas en een
rem op de achterwielen. Buitendien kan ook
worden geremd door de stoommachine. De reip-
toestellen worden eveneens door den bestuurder
bediend De wielen zijn voorzien van zware gum
mibanden. Op de achterwielen zijn deze banden
dubbel.
Alle bewegende deelen, welke aan slijtage onder
hevig zijn, zijn gecementeerd, d. w. z. aan de
oppervlakte glashard gemaakt en ger Iepen.
De stoomspuit kan met een, twee, drie en vier
stralen werken.
Het geheel is in al zijn onderdeden geconstru
eerd door den heer W. A. Hoek en in bovenge
noemde fabriek vervaardigd. De stoombrandspuit
is dus uitsluitend Hollandsch fabrikaat.
De nachtarbeid der glasblazers.
Men meldt ons uit Amsterdam:
Verschenen zijn nEenige beschouwingen naar
aanleiding van de ongemotiveerde conclusie der
commissie van controle inzake de proef met de
afschaffing van den nachtarbeid in de flesschen-
fabrieken". Wij ontleenen hieraan het volgende
»De verge'ijkende waarde der flesschen is van
veel beteekenis. De flesschen kunnen verdeeld
worden in twee soortenvierkante en ronde
flesschen. De vierkante flesschen zijn de jenever-
ftesschen, waarvan door den glasblazer per dag
1000 stuks worden gemaakt als hij van ronde
flesschen 700 stuks vervaardigt. Het is van zeer
veel beteekenis, te weten hoeveel vierkante fles
schen tijdens den proeftijd werden gemaakt en
hoeveel er gemaakt zijn in de andere jaren van
vergelijking.
Ieder glasblazer, ieder distillateur en ieder, die
iets met den jeneverhandel te maken heeft, zal u
aanstonds weten te zeggen, dat van de maand
December 1912 lot heden een crisis was in den
jeneverhandel, waardoor de uitvoer zoo goed als
stil stond. De oorzaken daarvan hebben wij hier
niet na te gaan. Genoeg zij het te vermelden, dat
in de fabriek te Delft, waar in 1910 en 1911
twee ovens geheel en twee ovens gedeeltelijk je-
neverflesschen maakten, gedurende den proeftijd
aan twee ovens slechts gedeeltelijk jeneverllesschen
werden gemaakt en in de laatste maanden zelfs
slechts gedeeltelijk aan een oven.
Het is duidelijk dat een commissie van controle,
in zoo'n ernstige zaak, zoo iets niet verwaarloozen
mag. En geen commissie mag verlangen dat zij
zou kunnen volstaan met te zeggen er rekening
mede gehouden te hebben, zonder bekend te
maken welke waardeverhouding zij heeft aange
nomen en wat het resultaat van de vergelijking is.
Direct na de staking in de maanden November
en December werden in de fabriek nog jenever
llesschen gemaakt en waren de plaatsen ook ta
melijk goed bezet, doordat een oven nog niet in
werking was en het personeel van dezen oven de
plaatsen aan de andere ovens kon completeeren.
Welnn, én door de directie, èn door de commissie,
is geconstateerd geworden, dat in de eerste weken
van den proeftijd de cijfers goed waren. Maar
daarna werd de vijfde oven in werking gesteld en
moest deze bezet worden met een deel van het
personeel der andere ovens, waardoor de plaatsen
imkompleet werden en dus de productiecijfers
slechter werden. Daarbij werd de vervaardiging
van de jeneverflesschen gestaakt eu moesten bijna
alle arbeiders ronde flesschen maken, dat ook
weer de productiecijfers verkleinde, echter de
waarde van het totaal der productie niet deed
verminden.
Toen het resultaat der eerste 17 weken be
kend was, werden wij uitgenoodigd ter conferentie
bij de commissie, waar ons de productiecijfers
werden vertoond. Wij zagen toen dat de cijfers
waren opgegeven van alle ovens der fabriek te
Delft, terwijl de proef slechts genomen zou worden,
volgens de overeenkomst aan 4 ovens. Hierover
onze opmerking gemaakt hebbende, verklaarde de
directie tot geen prijs de vijfde oven er buiten te
sluiten het geheel bedrijf moest in aanmerkiug
genomen worden:"
Door de directie van dezalmvis-
scherij ïKlein Profijt" en de weduwe van den
verongelukte gezamenlijk, is een bedrag van f55
uitgeloofd voor het vinden van het lijk van den
bovenbaas C. A. Stal, die bij het bekende ongeluk
onder Hoogvliet verdronk.
Aan de p o 1 i t i e i s g i s t e r e n k e n n i s
gegeven door een bewoner van het Heerenpad,
dat van zijn toonbank twee koperen gewichten
zijn ontvreemd.
Gister-avond half zeven is aan den
Vlaardingerdijk een automobiel die in de richting
van Vlaardingen ging, aangereden door een wagen
waarop een zware ketel werd vervoerd, tengevolge
waarvan de kap van de auto ernstig beschadigd
werd.
Gister-avond half z e t e n i s d e 8-j a-
rige Cornelia Bode, wonende Beierlandsche straat,
in den vijver van de Plantage gevallen. Zij werd
door een voorbijgaande vrouw op het droge ge
bracht.
Heden-nacht 12 uur is in de po
litiewacht aan de Hoofdstraat verbonden een boot
werker, die brandwonden in het gelaat had be
komen, doordat de stop van zijn koffieblik afvloog,
toen hij den inhoud wilde verwarmen.
UIT DELFT.
De onafhankelijkheidsfeesten.
Gister-middag is de historisch-allegorische op-
ocht gehouden, welke uit 24 groepen was samen
gesteld. De muziek van de huzaren ging te paard
voorop. De eigenlijke stoet werd geopend door
den Romeinschen veldheer Corbulo, een flink
figuur in harnas, met Romeinsche behelmde licht
gewapenden. Daarachter de overwonnen Germ»'
