St&ten-Generaal.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Vqor alle schuldeiscbeia zullen onmiddellijk
25 o/o los worden gemaakt en zullen daarmede
de vorcieringen worden betaald, die als onaan
vechtbaar gelden. De rest eter vorderingen blijft
zoo long gereserveerd, tot óf een vergadering
van schuldeischers, óf, als dezen niet tot over
eenstemming kunnen komen, de Belgische
rechtbank de hoogte der uit te betalen som vast
stek.
Wat vrij komt, wordt dan aan de andere
chuldeischers uitbetaald, zoodat de vaste
hoop bestaat, dat de rechtmatige vorderingen,
zelfs al worden deze op onbekrompen wijze
erkend, volkomen gedekt kunnen worden van
de 5 millioen francs, welke aan de Belgische
egeering ter beschikking zijn gesteld.
Een telegram uit Hamburg, te Parijs ont
vangen, meldt, dat koning Albert tijdens zijn
•verblijf te Hamburg besprekingen zou gevoerd
hebben met groote Duitsche kapitalisten, die
genegen zouden zijn met een kapitaal van 75
mill i'en deel te nemen aan de exploitatie van
den Katangaspoorweg. Koning1 Albert zou over
hetzelfde onderwerp een onderhoud gehad heb
ben met keizer Wilhelm.
De hertog van Montpensier, van Bordeaux
komend kwam gistermorgen te Marseille aan, en
scheepte zich onmiddellijk in op zijn jacht, ten
einde een kruistocht in de Middellandsche Zee
en daarna naar het Verre Oosten te ondernemen.
D:e „Times" verneemt uit Washington, nat
oe ui latingen van Asquith over de Mexico-poli
tick van oe Vereenigde Staten en van Engeland
bij 'ie Amerikaanseha regeering groote tevreden-
neid hebben gewekt. De regeeringl te Londen
opgedragen, Asquith voor deze woorden te be
danken.
TWEEDE KA1TOR
Zitting van Woensdag 12 November.
Aan de orde is de Indische begrooting.
De heer S c h e u r e r zet zijn gisteren onder
broken rede voort. Hij geeft een historische be
schouwing van de onderwijstoestanden sedert 1908
en bespreekt nog eens de conversie in de Mina-
hassa. Ook bij de Soemba-regeling is z.i. van
dwangkerstening geen sprake.
Spr. komt dan weer terug op de mededeelingen
van den heer Van Deventer over het onderwijs in
de Straits en ontdekt de oorsprongen van de
onderwijs-politiek van het ministerie-Heemskerk
in de onderwijs politiek van minister Fock.
Het volgende onderwerp, waarop spr. ingaat, is
de Sarikat Islam, in welke beweging hij zich
zeer verblijd heeft en waarvoor hij om steun bij
de regeering verzoekt.
In 't geheel geen instemming heeft spr. voor de
Indische Partij en hij verwijt der S.D A.P., dat
deze met haar medegaat. Vervolgens behandelt hij
de kritiek, die van links tegen de politiek van,het
ministerie-Heemskerk is gericht en vraagt, wat
de houding van den minister zal zijn ten aanzien
van de zending in de animistische en van die in
de Mobammedaahsche streken. Verandering van
koers heeft spr. niet gezien daarvoor brengt hij
den minister dank-
De heer Van Deventer ontkent, dat men
van links algemeen op vervanging van den gou
verneur-generaal had aangedrongen. Hij toont aan
op welke punten het beleid van den gouverneur-
generaal evenwel geen liberaal beleid genoemd
kan worden en behandelt nog eens de onderwijs
politiek van het vorige ministerie op Java.
Spr. wil de zendingsscholen en het daaraan
verleende subsidie echter ter wille van de conti
nuïteit nu niet weer gaan verminderen. Hij wil
ook gaan in de richting van facultaiief-stellen van
het godsdienst-onderwijs en ziet zelfs kans voor
een modus vivendi tusschen linker- en rechter
zijde. In Mohamedaansche streken dient echter
van gouvernementswege in de behoefte aan goed
en neutraal onderwijs voorzien te worden.
Spr. bespreekt dan nog den toestand op Timor.
Hij prijst verder de zending voor haar arbeid in
de animistische streken, doch betreurt haar mili
tante propaganda in de Mohamedaansche streken,
die de oprichting van de Sarikat Islam uitlokte,
na de oprichting, waarvan de gouverneur-generaal
echter met tact en beleid is opgetreden.
De kerstening van Mohamedaansche streken
blijft spr. afkeuren.
De Chineezen hadden als Nederlandsche onder
danen z.i. het recht, zich met de verkiezingen te
bemoeien. Spr. besprak voorts uitvoerig de Indi
sche partij.
Hij zeide o.a.Er zijn natuurlijk misstanden in
Indië. Dit te ontkennen zou dwaasheid zijn en
dat de Indische partij daarop wijst, ligt voor de
hand. Verschillende administratieve bepalingen
stellen den inlander achter bij de Europeanen. De
behandeling van de inlanders laat vaak zeer veel
te wenschen over. Daarvan blijkt herhaaldelijk in
de Indische pers. Van rasvooroordeel getuigt de
behandeling zeer vaak.
Spr. schetste de beteekenis van ontwikkeling
der inlanders en een grooter aandeel in de be
stuursaangelegenheden. Wanneer inderdaad 't be-
schavinspeil steeg, dan zou het indirect ook ten
goede komen aan de Europeanen.
De vergadering werdt verdaagd tot heden elf
uur.
Prins Hendrik.
Gistermorgen te 7.20 uur arriveerde Z. K. H.
Pris Hendrik te Apeldoorn, vergezeld van zijn
adjudant, den heer Ruys, kapitein ter zee. Per
auto begaf de Prins zich naar het Loo.
Mr. Kolkman.
Het nieuwbenoemde lid van Gedeputeerde Staten
van Zuid Holland, mr. Kolkman, die j.l. Maandag
in de vergadering van het college is geïnstalleerd,
heeft naast zijn medeleden mr. van de Velde en
Vegtel zitting gekregen in de afdeeling voor de I
behandeling van de provinciale en gemeentelijke
financiën, belastingen etc.
Onderscheiding.
Z. H. de Paus heeft den heer A. H. Geerdes,
te Slagharen, begiftigd met het Kruis »Pro Ec
clesia et Pontifice".
Een monument voor Israels.
In een gisteravond te Groningen gehouden ver
gadering van het Jozef Israels-Comité werd be
sloten een drietal beeldhouwers uit te noodigen
een ontwerp te maken voor een Jozefs Israëls-
ge'denksteen. Men liet de keuze vallen ep de
heeren Mendes da Costa en Hesselink te Amster
dam en Jeltsema alhier.
Als leden van de jury zullen optreden de hee
ren prof. Bart van Hove, te Amsterdam, prof. Odé,
te Delft, mr. F. F. Beukema, J. A. Mulock Hou
wer, direetenr van Gemeentewerken, J. D. De
Vries Laman, te Groningen.
Grootboek Nationale Schuld.
Met 1 Januari 1914 treedt in werking de wet
van 7 April 1913 op de Grootboeken der Natio
nale schuld, zoomede het koninklijk besluit van
5 Augustus 1913, ter uitvoering van evengemelde
wet, waarbij de bestaande voorschriften door
andere worden vervangen.
De nieuwe bepaling op de Grootboeken der
Nationale Schuld bevatten aanmerkelijke ver
eenvoudigingen, zoowel op de overschrijving der
Grootboekkapitalen, als op de betaling van de
van die kapitalen verschuldigde rententerwijl
de gelegenheid is geopend om voor de inschrij
vingen schuldbekentenissen aan toonder te ver
krijgen en omgekeerd.
In een populair overzicht, dat gratis ten kan
tore van den directeur van de grootboeken der
nationale schuld te Amsterdam vorkrijgbaar is»
zijn de voornaamste bepalingen van het nieuwe
stelsel uiteengezet.
Middenstandskapitaal.
In de vergadering der vereeniging Handel en
Nijverheid," te Amersfoort, is Dinsdagavond een
beslissing genomen, die bij slagen van verreikende
gevolgen zal zijn.
De zaak, waarom het gaat, is op de vergade
ring van den Middenstandsbond, dit jaar te Middel
burg gehouden, reeds ontwikkeld door den heer
Krook, afgevaardigde van Amersfoort, en van vele
zijden, ook van den bondsvoorzitter, den heer
Meuwsen, bleek sympathie of interesse met het
denkbeeld.
De arbeidersbeweging bewijst van welke kracht
het is, een kapitaal te bezitten, tot steun der actie.
Dit nu ontbreekt aan de Middenstandsactie.
Gisteren besloot »Handel en Nijverheid" te
Amersfoort op te richten een vereenigiug tot vor
men van kapitaal, aanvangende 1 Januari 1914.
De bijdrage is gesteld op 25 cent per week. Men
blijft aanspraak behouden op het gestorte geld,
plus rente. Hét bestuur stelt zich borg, dit uit te
keeren, wanneer na 4 of 5 jaar mocht blijken,
dat de beweging geen landelijke zaak kan wor
den. Bij slagen worden de gestortte gelden later
in aandeelen vastgelegd.
Wanneer voldoende kapitaal aanwezig is, zal
men overgaan tot oprichten eener coöperatieve
middenstands-hypotheekbank om een tweede doel
te bereiken.
Winkelzaken en huurperceelen zijn, vooral bij
toenemenden bloei, zeer afhankelijk van de huis
eigenaren. Deze hypotheekbank zal het den win
keliers gemakkelijk maken, eigenaar van het per
ceel te worden. Gedacht is, zoo noodig voor de
volle taxatiewaarde hypotheek te verleenen tegen
4 °4 Met een verplichte jaarlijksche aflossing
hoopt de vereeniging zich te dekken tegen even-
tueele waardevermindering der betrokken per-
ceelen.
Allen, die lid zijn van een vereeniging, bij den
handel betrokken, kunnen deelnemen.
Staande de vergadering, traden allen aanwe
zigen toeslechts een enkele vroeg bedenktijd.
Aan het vereenigingsbestuur worden vijf leden
toegevoegd om reglementen en statuten verder
uit te werken. Ook wordt de correspondentie
met het bondsbestuur voortgezet, terwijl eveneens
gedacht is aan propaganda door het geheeleland.
Het Voogdij gesticht voor meisje te Uden.
Naar wij vernemen, zal den 26sten November
a.s. des voormiddags te half elf uur de plechtige
inwijding en olficieele opening plaats hebben van
het door de Congregaiie der Zusters van^den H.
Carolus Borromaeus te Uden opgerichte voogdij
gesticht voor meisjes. (Msb.)
Weerbericht
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 13 Nov. medegedeeld door
het Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 773.9 te Horta.
Laagste barometerstand 737.7 te Lerwick.
Verwachting tot den volgenden dag: krach
tige tot matigen westelijken tot zuidwestelijken
wind, zwaar tot halfbewolkt, aanvankelijk nog
regenbuien, kouder.
Gouden Jubilee.
Den 20n dezer hoopt J. A. Leenders den dag
te herdenken, waarop hij vóór 50 jaar bij de
firma Vrijland van den Hoogen Co. alhier als
gistknecht in dienst is getreden.
V erlofgangers.
Bij openbare kennisgeving zijn de alhier wonende
verlofgangers C. F van Dongen, J. van Unen.
L. Winters en G. Bijl opgeroepen om op Zaterdag
6 December a.s aan het te Vlaardingen te houden
onderzoek van verlofgangers deel te nemen.
Zangschool „Gemengd Koor".
Paul enHertha.
De Zangschool van »Gemengd Koor" direc
teur de heer A. H. Fagel, Den Haag gaf
gister-avond in de zaal van Odéon, die tot zelfs
op de galerijen overvol bezet was, de aangekon
digde uitvoering van het zangspel »Paul en Hertha"
(Kerstsprookje) door den directeur zelf ter uit
voering door kinderen bewerkt.
De beide kinderlijke figuren, die de hoofdrol in
dit Kerstsprookje spelen, zwerven sedert den dood
hunner ouders als jeugdige straatzangers door
den lande. Op den dag voor Kerstmis in een
dorpje gekomen, hooren zij van uit de school het
»Eere zij God". De school gaat uit. »Toovermie",
een waarzegster, die daar in de buurt woont;
komt op. Zij wordt door de schooljeugd gesard
en geplaagd maar Paul, die dit van uit de verte
gezien heeft, ontzet haar en drijft de belhamels
met vuistslagen op de vlucht. Toovermie is hem
zeer dankbaar,vraagt naar het wedervaren der beide
kinderen en als zij hunne levensgeschiedenis hoort5
besluit zij dat de kinderen na verwant moeten
zijn aan zekeren mr. Stanford, die kort geleden
op een bezitting even buiten het dorp kwam
wonen en voorspelt hun een leven van rijkdom en
weelde.
Toovermie weet dan de kinderen, nadat zij den
nacht ten hare huize hebben doorgebracht, binnen
te voeren in net huis van den bedoelden mylord,
die, als kindervriend, juist aan de jeugd een Kerst
feest heeft bereid. Nadat de kinderen daar met
hunne beschermster zjjn toegelaten, vertellen zij
hun levensgeschiedenis, noemen hun familienaam
en nu blijkt, dat zij de kinderen zijn van mylords
overleden broeder. Hij neemt ze nu als zijn
eigen kinderen aan en doet hen in weelde en
genot leven. Toovermie, die een aanzienlijk bedrag
dat mylord haar wil schenken weigert, neemt nu
afscheid van de kinderen en nadat mr. Stanford
Paul enHertha, de arme zwervers, als zijn eigen
bloedverwanten heeft voorgesteld, eindigt hij
met ook den jeugdigen gasten te ver
zoeken zijn neef en nicht in het vervolg als hun
vriendje en vriendinnetje te beschouwen. Als
blijk van instemming heffen allen een luid hoera
aan ter eere van Paul en Hertha.
Dit aardig zangspel, waarvan tekst en muziek
beiden het werk zijn van den directeur, den heer
A. H. Fagel, bereikte zoowel door zang als actie
der kinderen geheel het succes van kinderlijk
naïve schoonheid, waarvan 'tin al de bedrijven
overvloeit.
Na een proloog uitgesproken door het sKerst-
mannetje" volgde het eerste bedrijf, het sneeuw
ballen gooien der kinderen by het uitgaan der
school, waarbij Toovermie en de beide kinderen
't eerst optreden. Zeer mooi was daarbij de
Kerstzang »Eere zij God" uit de verte gehoord
en het naderend gezang der beide kinderen. Ook
de samenzang der kinderen, waarin zij hun le
venslot verhalen en het trio van beiden met Too
vermie voldeed het opgetogen publiek welalleen
viel 'top, dat het orgaan van Paul over het geheel
te zwak was: hij (of liever zij) werd achter in
de toch niet zoo ruime zaal moeilijk gehoord.
Bij het eerste tafereel in het tweede bedrijf
ook vooral bleek 't, dat de kinderen wat te groot
werden voorgesteld. Overigens gaf dit bedryf in
het tweede tafereel, dejdroom van Paul en Hertha,
zeer aardige \ooneelen te zien De kabouterdans
werd door de kleine zangertjes voortreffelijk uit
gevoerd. Zeer aardig was ook de poppendans)
die het Kerstmannetje door zijne poppen liet
uitvoeren, waarna hij ze weer leuk onder den arm
nam en er verder mee trok. Ook de feeëndans,
waarbij Toovermie herschapen bleek als feeën
koningin, werd zeer mooi uitgevoerd. Bij dezen
dans bewonderden wij vooral de prachtige afwis
selende lichteffecten en was vooral verassend het
optreden der kabouters, die met hun lantaarn-
tjes het lichteffect nog verhoogden. By dit
tafereel werd den heer Fagel en zijne echtgenoote»
die de kinderen met zooveel succes het ballet had
doen instudeeren, een sierlijke bloemenhulde ge
bracht.
In het derde bedrijf zagen wij het slottafereel,
het Kerstfeest in het huis van »mylord", waarin
Toovermie de beide kinderen weet binnen te
leiden en waarbij ten slotte de gulle gastheer de
arme zwervers als de kinderen zijns broeders
erkent en ze als zijn eigen kinderen aanneemt.
Zoowel koor als solisten waren in dit bedrijf zeer
goed. Het slotkoor was een waardig besluit van
dit over het geheel wel verdienstelijk zangspel.
De zangschool van ïGemengd Koor" heeft met
dit naïf mooie zangspel een schitterend succes
gehaddit bleek vooral uit de welvoldane stem
ming, waarin het overtalrijk publiek omstreeks
half elf scheidde.
Gister-avond ongeveer half zes
had et een vechtpartij plaats aan de Broersvest
tusschen een drietal mannen en een vrouw,
waarbij nogal klappen vielen. Er was kwestie
Ontstaan, doordat da. vrouw haar man had verla
ten met medeneming van een gedeelte van den
inboedel en nu met haar broers nog eens terug
kwam.
De politie maakte een einde aan de vechtpartij.
Heden-morgen deed een 15-jarige
Rotterdamsche jongen aangifte bij de politie, dat
hij, in een glasblazerij alhier werkzaam door een
steller, tegen wien hij iets zei, tegen den grond
werd geworpen, waarbij hij met borst en armen
in glasscherven terecht kwam en zich aan die
deelen verwondde.
Hoogwater te Schiedam: Vrijdag 14
Nov. 4.01 v.m 4.19 n.m.
UIT DELFT.
A.s. Woensdag 19 November woont Z. D. H.
mgr. A. J. Callier, bisschop van Haarlem, de
feestelijke viering van het 3e lustrum der R. K.
Studentenvereeniging »Sanctus Virgilius" alhier
bij. 's Avonds van te voren is mgr. de Bisschop
reeds vroeg in de stad. Van het station zal hij
zich onmiddellijk naar de St. Hippolytuskerk be
geven, om aldaar om 7 uur een pontificaal Lof
te doen.
Nu is besloten den beminden Bisschop feeste-
'ijk in te halen. (Tijd.)
UIT ROTTERDAM.
De Onafhankelijkheidsfeesten.
Bij de firma Nijgh Sc van Ditmar, is de offici-
eele feestwijzer voor de viering op 17 November
a.s. van het eeuwfeest van het herstel van Neer-
land's Onafhankelijkheid verschenen. Wij laten
hier volgen het voornaamste uit het program der
feestelijkheden
84—11 uur. Muziekuitvoering 's-Gravendijkwal.
9 uur. Onthalen van 90.000 leerlingen in de
schoollokalen.
9jj12 uur, Volksspelen met muziekuitvoerin
gen op Woudensteyn, Schuttersveld, Heuvelveld
en Afrikaanderplein.
11434 uur. Intocht van den souvereinen
Vorst. De stoet wordt opgesteld in de Van der
Sluysstraaf
Om 12 nur. Aankomst van den Intocht op het
Van Hogendorpsplein en huldebetooging bij het
Standbeeld van Van Hogendorp.
1—13/4 uur. De Souvereme Vorst houdt receptie
op bet feestterrein Oostplein.
1*74 uur. De stoet verlaat het Oostplein en zet
zijn tocht door de stad voort.
2 uur. Tivoli Schouwburg nKaat Mossel" en
voetbalwedstrijd om den Gouden Beker.
Om 24 uur n.m. Kindercantate, in de Doelen
orgelconcert ia de Groote Kerk en in de Zui-
derkerk en muziekuitvoering in de Koninginne-
kerk.
3 uur. Zanguitvoering Christelijke Zangvereeni-
ging, Beurs.
7 uur. Zanguitvoering Rotte's Mannenkoor,
Beurs.
7Jj uur. Muziekuitvoeringen op verschillende
pleinen.
8 uur. Groote Schouwburg, «Oranjeklanten".
8 uur. Algemeene illuminatie in de stad en op
de Maas.
Behalve de gemeentelijke verlichting en ver
siering in de stad zullen verschillende particuliere
gebouwen worden verlicht, o.m. kantoor aan de
Wiliemskade van de firma Hudig en Veder, het
kantoorgebouw aan de Boompjes 77 der Rotter
damsche bankvereeniging, de Bjjbank der Ned.
Bank, aan de Boompjes 172, de fabriek van de
'Vma Louis Dobbelman, de firma de Wed. J. ran
Nelle, het kantoor der firma R. Mees Sc Zonen,
aan de Zuidblaak, enz. enz.
Op de Maas zullen de lichters, verschillende
stoomschepen, kranen enz. met lampions worden
verlicht.
Op de Maasbrug zullen 4 z.g. vreugdevuren
branden, waarmede de brug over hare geheele
lengte fantatisch verlicht zal zijn. Op het Prin-
senhoofd zal de eerepoort, aldaar opgericht, wor
den verlicht, waarbij 2 vreugdevuren zullen
branden.
In het midden van de Schie zal een electrische
lichtfontein worden aangebracht-
Om half tien heeft het vuurwerk plaats op de
Veemarkt, Hooidrift en het Afrikaanderplein.
De Bond van Nederlandsche Gemeente-werk
lieden heeft den gemeenteraad een motie toege
zonden, in de vergadering van het hoofbestuur
aangenomen,
Verslag was gedaan van een onderhoud met
mr. A. R. Zimmerman en mr. A. v. d. Hoeven,
burgemeester en wethouder van financiën, ter
verkrijging van zulke bepalingen, in zake de bij
dragen voor de pensionneering van gemeente-amb
tenaren en weduwen en weezen van gemeente
ambtenaren, dat daardoor nog voorkomen zou
kunnen worden, dat een zeer groot deel van het
gemeente-personeel zal gebruik maken van het
recht, hen bij art. 61 en 44 van de wetten tot
regeling der pensionneering voor de gemeente
ambtenaren toegekend.
Het hoofdbestuur spreekt er zijn groote teleur
stelling over uit, dat noch de burgemeester,
noch de wethouder van financiën, ook maar
eenige toezegging heeft gedaan, dat alsnog
zal worden gepoogd, de voorwaarden van toetre
ding tot het pensioenfonds milder te maken.
Een groot aantal werklieden in dienst der ge-
meenie Rotterdam wenscht den raad, om toe te
treden tot het pensioenfonds, hun door het be
stuur van den Bond gegeven, niet op te volgen,
en het hoofdbestuur meent dat, rekening houden
de met de onvoldoende loonen, welke de gemeente
haar werklieden uitkeert, slechts dan een alge
meen toetreden tot het pensioenfonds zal kunnen
