Verspreide berichten.
Staten-Generaal.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemeenteraad.
wordt uitgelegd als een feitelijke afbreking der
besprekingen met de xtegteering: te Washington.
De Engelse he kruisers, die te Barbados voor
anker lagen, ontvingen bevel zich onmiddellijk
naar Vera Cruz te begeven. Zij vertrokken te
middernacht.
Eergister is te Metz het aan den straatweg
Metz—Montigny gelegen militaire hospiiaal afge
brand. De zieken zijn in barakken ondergebracht.
De schade is zeer aanzienlijk.
Hoewel het bezoek van den Spaanschen
Koning en de Koningin aan de Franschc hoofd
stad een zuiver officieus karakter draagt, hebben
de vorstelijke personen gisteren een bezoek aan
het Elysée gebracht, waar zij geruimen tij.i ver
toefden. Vervolgens is Koning Alfonso naar het
stadhuis gegaan, waar eenige oogenblikken te
voren ook president Poincaré was aangekomen.
Ten stadhnize werd de Spaansche Koning plech
tig ontvangen en toegesproken door den voor
zitter van den Parijschen gemeenteraad, waarbij
hem een zeer kostbare presidentshamer we'rd over
handigd. Over en weer zijn zeer hartelijke toespra
ken gehouden.
Gisteravond woonde het Spaansche koningspaar
met grootvorstin Cyrill van Rusland de voorstel
ling bij in de Come die Frangaise.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag 19 November.
De algemeene beraadslaging over de
Indische begrooting
wordt hervat.
De minister van koloniën, zijn gisteren
afgebroken rede voortzettende, wenscht heden op
het pro van de bewering der Sarikat Islam te
wijzen. Hij acht het een groot geluk voor het
Nederlandsche gezag, dat het volk van Java ont
waakt is. Uit de beweging zijn dan ook verschillende
goede zaken geboren. Spr. motiveert de weigering
van de rechtspersoonlijkheid aan de vereeniging,
wier organisatie nog niet deugde. Hij verdedigde
de politiek van den gouverneur-generaal te dezen
aanzien en meent, dat het volkscrediet moet
worden verbeterd, de ongelijkheid in belastingen
en recht weggenomen, om het gevoel van saam-
hoorigheid bij den inlander aan te kweeken en
te versterken. De minister beantwoordt verdT den
heer Vliegen en wijst er op, dat de economische
toestand gunstiger is, dan deze spreker meent.
Tegenover de staatsexplotatie neemt de minister
een zeer gereserveerde houding aan. Spr. wil het
aantal 2e klasse-scholen geleidelijk uilbreiden en
de dessa-scholen daarvoor plaats laten maken. Ook
de kweekscholen moeten toenemen. Aan het sub
sidie-stelsel zal hij niet tornen. Over Soemba en
Flores moet nog onderhandeld worden. Van de
facultatief-stelling van het godsdienstonderwijs is
ook de minister een voorstanderstreng doorge
voerd behoeft zij z.i. slechts te worden daar, waar
uitsluitend particulier onderwijs is. Spr. behandelt
dan nog den geest van het onderwijs. De minister
komt thans tot de Indische Partij en de inter
fering. Hij roert daarbij het vraagstuk van de
indo's aan en gaat in op het optreden van Dou-
wes Dekker en de weigering van de rechtsper
soonlijkheid aan genoemde partij. Hij wijst er o.m.
op, dat de aard van de partij niet veranderde
door schrapping van het streven naar een onaf
hankelijk volksbestaan in de statuten en bespreekt
uitvoerig de gebeurtenissen te Bandoeng. Spr.
verklaart ook, waarom de beide inlandsche leiders
der Indische Partij niet zijn gevangen gezet. De
minister bespreekt daarop de interneering en
wenscht het beroep op clementie te overwegen.
De minister beantwoordt ook nog den heer Hu-
genholtz.
Daarna krijgt de heer Van Veen het woord
voor een persoonlijk feit. Hij vraagt den minister
de gisteren geuite beschuldiging terug te nemen.
De Minister zegt geen beschuldiging te
hebben bedoeld.
Daarna ontstaat eenig debat, of aan den heer
Bogaardt het woord zal worden verleend voor
repliek. Besloten wordt den heer Bogaardt verlof
te verleenen.
Daarna volgden de replieken.
Heden voortzetting.
Oud-minister Malelyt.
De minister van Koloniën uit het vorige kabi
net, de heer De Waal Malefijt, was gister in een
der loges van de vergaderzaal der Tweede Kamer
komen luisteren naar de vervolgrede van minister
Pleyte bij het algemeen debat over de Indische
begrooting.
Het burgemeesterschap van Zaandam.
Naar uit Den Haag wordt gemeld, loopt
daar het hardnekkige gerucht, dat minister Cort
van der Linden voornemens zou zijn, den heer
W. H. Vliegen eerstdaags te polsen over zijn al
of niet geneigdheid het burgemeesterschap van
Zaandam te vervullen.
W. H. F. baron van Heemstra.
Namens den Raad en den secretaris der ge
meente Deventer, werd Dinsdagavond ten stad-
huize aan den afgetreden burgemeester, den heer
W. H. F. baron van Heemstra, een aandenken
aangeboden, bestaande in een prachtig gebonden
en bewerkt album, waarin een keurig uitgevoerde
opdracht en een aantal foto's van al hetgeen tij
dens het burgemeesterschap van baron Van
Heemstra aldaar is tot stand gebracht.
Centrale Raad voor de K. 8. A.
In de jongste, te Utrecht gehouden, vergade
ring van den Centralen Raad voor de K. S. A.,
welke druk bezocht was, werd door den Direc
teur van het Centraal Bureau verslag uitgebracht
over de oprichting en werkzaamheid der N. V.
Lelie-Bioscoop. Uit deze mededeelingen bleek, dat
deze nieuwe afdeeling de beschikking had gekre
gen over een kapitaal van ongeveer f 35.000. Een
voorraad van ruim 60.000 M. film was reeds
aanwezig. Hiermee werden thans reeds 14 bios
copen bediend. Bovendien zijn aanwezig 100
series lichtbeelden. De finantieele uitkomsten
konden gunstig genoemd worden. Eventueel te
maken winst komst geheel aan het Centraal Bu
reau ten goede.
De films en lichtbeelden worden verhuurd voor
dezelfde prijzen, als waarvoor dit door particu
liere verhuurkantoren geschiedt, terwijl men dan
bovendien de zekerheid heeft, alleen goede films
te ontvangen.
De moeilijkheid blijft echter, omvoortdurend
nieuwe films, die teven goed zijn, te verkrijgen*
Om aan alle eischen te kunnen voldoen, zal een
grooter bedrijfskapitaal noodig zijn. Daarom zal
met de plaatsing van 5-procents obligaties worden
voortgegaan.
De rekening en verantwoording van het Cen
traal Bureau werd op advies der finantieele
commissie goedgekeurd.
De begrooting van het Centraal Bureau voor
1914 werd vastgesteld in ontvangsten op f16.980
en in uitgaven op 17.021. Het geraamd te kort
werd dus voor 1914 slechts begroot op f41. Dit
gunstig resultaat kan echter alleen verkregen
worden, indien de afdeeling Lelie-Bioscoop een
flinke winst-uitkeering zal kunnen doen.
Als onderwerp voor de wintercampagne werd
vastgesteld «Invaliditeits- en ouderdomsverzekering
en Staatspensioneering."
Nog een ander besluit werd genomen, dat echter
eerst kan worden gepubliceerd, wanneer daarop
de goedkeuring van het Doorluchtig Episcopaal
zal verkregen zijn.
Het was een verblijdend verschijnsel, dat in
deze vergadering, welke duurde van 11 tot halt
5 uur, alle besluiten genomen werden met alge
meene stemmen.
Gedeputeerde Staten.
De Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland hebben
de werkzaamheden der twee afdeelingen verdeeld
als volgt
afdeeling A: Provinciale en plaatselijke finan
ciën, onderwijs, landbouw, armwezen, jacht en
visscherij, reclames belastingen, drankwet, tiend-
wet. pandhuiswet en pensioenwetten gemeente
ambtenaren.
Afdeeling B Gemeentezaken voor zoover die
niet aan Afdeeling A zijn opgedragen, plaatselijke
strafverordeningen, kerkelijke zaken, waterstaa1
en wegen, waterschapsgelegenheden, gezondheids-
politie, nijverheid, militie en landweer, woningwet»
ongevallenwet, strandvonderij.
Tot leden dier afdeelingen zijn benoemd
Afdeeling A de heeren mr. H. A. van de Veldei
H. Ch. Vegtel en mr. M. J. C. M. Kolkman.
Afdeeling B: de heeren mr. J. Limburg, jhr-
mr. L. E. M. von Fisenne en jhr. D. J. de Geer.
Tienjarig bestaan van de Katholieke
Sociale Actie.
Den 8sten Junuari 1914 zal het tien jaren ge
leden zijn, dat in een te Utrecht gehouden ver
gadering de Statuten van de Katholieke Sociale
Actie, zooals deze kort daarna door het Doorluchtig
Episcopaat werden goedgekeurd, werden vastge
steld. Deze dag moet dus beschouwd worden
als de wezenlijke stichtingsdag van de K. S. A.
In zijn jongste vergadering heeit daarom de
Centrale Raad besloten, dezen dag te herdenken
door het houden van eene grootsche bijeenkomst
in het bouw Tivoli te Utrecht. Z. D. H. de
Aartsbisschop van Utrecht heeft de groote welwil
lendheid gehad, reeds nu toe te zeggen, op den
dag, waarop deze feestvergadering zal gehouden
worden, eene Pontificale H. Mis te zullen op
dragen.
Deze vergadering zal niet op den dag-zelven,
doch twee dagen tevoren gehouden worden, nl.
op den H. Driekoningendag, den 6en Januari a.s.
Spoedig zal het uitvoerig program van deze
feestviering worden gepubliceerd.
Voorshands kan worden meegedeeld, dat na af
loop van de Pontificale H. Mis een gemeenschap
pelijk ontbijt zal plaats hebben, waarna van 2 tot
5 uur feestvergadeing in de greote zaal van
Tivoli (1500 zitplaatsee). Daarna een eenvoudige
gemeenschappelijke maaltijd, 's Avonds ten 8
ure voortzetting der Feestvergadering.
Op deze wijze wordt gehoopt, dat een waardi
ge herdenking van het tienjarig bestaan der K.
S. A. zal worden bereikt.
Sociale Week.
Door het Centraal Bureau voor de K. S. A. zal
in 1914 een Sociale Week worden georganiseerd
in het Aartsbisdom Utrecht. De plaats waar,
zal worden vastgesteld in overleg met Bestuur van
het Dioc. Comité voor de K. S. A. in het Aarts
bisdom.
Vrjj stelling Landstorm.
De Minister van Oorlog heeft de Commissaris
sen der Koningin gemachtigd, vrijstelling of voor*
loopige vrijstelling van opkomst voor den werke"
lijken dienst bij een landstorm te verleenen aan
de dienstplichtigen
lo. die deel hebben aan het bestuur der pro
vincie of van een gemeente en voor dat bestuur
onmisbaar zijn en niet reeds zijn vrijgesteld bij
art. 14 van het Landstormbesluit
2o. die werkzaam zijn bij een provinciale ot
gemeentelijke instelling, waarbij dan wel in een
positie, waarin zij onmisbaar en niet te vervangen
zijn en waarin zij in het algemeen belang moeten
gehandhaafd blijveD.
De Minister heeft daarbij nog opgemerkt, dat
jn de eene gemeente de behoefte kan bestaan
aan de onafgebroken aanwezigheid van personeel
in een bepaalden werkkring, terwijl in een an
dere gemeente die behoefte met opzicht tot gelij
ken werkkring niet bestaatdit zal bijv. het
geval zijn met ambtenaren ter gemeente-secreta
rie, gemeente ontvangers, ambtenaren van den
burgelijken stand, personeel bij den reinigings
dienst, bij de verlichting, bij de drinkwatervoor
ziening, bij de brandweer, bij den geneeskundigen
dienst.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer zal, na hervatting van hare
werkzaamheden op 27 dezer, in de afdeelingen
vergaderen tot onderzoek in de eerste plaats van
wetsontwerpen, die op korten termijn moeten
worden afgedaan, t.w. de betalingen ingevolge de
Invaliditeitswet, grensregeling Hoek van Holland
Rotterdam, en het personeel van de krijgsraden.
Zoo mogelijk zal ook nog de Indische begrooting
worden onderzocht.
Wetten in voorbereiding.
Naar men verneemt zjjn aan de betrokken De
partementen in voorbereiding een wettelijke rege-
'ing van de paardenfokkerij, een herziening van
de jachtwet en van de veeartsenijkundige wet.
Gezant te Washington.
De nieuwbenoemde Nederlandsche gezant te
Washington, Ridder van Rappart, is den 17 dezer
op zijn standplaats aangekomen.
Nieuwe wandelleeraars.
Da Nederlandsche Maatschappij voor Tuinbouw
en Plantkunde ontvangt sedert jaren een subsidie
van de Regeering van f2000 voor twee wandel
leeraars een voor de bloemisterij en een voor
groenten- en vruchtencultuur.
Toen dit voorjaar de heer Schuttevaer te Nijkerk
als wandelleeraar bedankte deed 't hoofdbestuur
een oproeping en aan sollicitanten ontbrak het
niet.
Nu verneemt het »Hbld." dat er niet een, maar
vijf gekozen zullen worden, zoodat niét alleen de
keuze der sprekers grooter is geworden, maar
ongetwijfeld ook de onderwerpen waarover zij
beschikten.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 20 Nov. medegedeeld door
het Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 775.5 te München.
Laagste barometerstand 731.3 te Thorshavn.
Verwachting tot den volgenden dag: meest
matige tot krachtigen westelijke tot zuidwestelij
ken wind, tijdelijk opklarend, later wellicht weer
regen, zelfde temperatuur.
Gouden Jubilee.
De vaderlandsche driekleur, in breede plooien
uitwapperend, verkondigt dat er beden aan den
«ronden molen" weder een jubilee wordt gevierd.
Voor de derde maal ziet de vennootschap Vrijland
van den Hoogen Co. een harer dienaren in
goud jubileeren. Na de heeren J. P. Weiter en
M. Bijl, die zijn gouden jubilee slechts kort mocht
overleven, herdenkt heden J. A. Leenders den dag
waarop hij voor 50 jaar als gistknecht in dienst
der vennootschap trad.
De tegenwoordige vennooten toonden de lang
durige trouwe diensten van den gouden jubilaris,
die in den loop van een halve eeuw den wis
selenden voor- en onspoed van het gistbedrijf in
al zijne phasen zag, op den rechten prijs te stel
len. Terwijl velen hunner met den Directeur, den
heer R. A. de Kroes, heden-ochtend 11 ure op
het kantoor met het daar aanwezig personeel
vereenigd waren, werd Leenders daar met zijne
echtgenoote feestelijk ontvangen. In hartelijke
bewoordingen werd daarna de jubileerende knecht
door den Directeur toegesproken, die de beste
wenschen ook voor zijn verder werkzaam leven
uitsprak en hem ten slotte als stoffelijk huldeblijk
een geschenk onder couvert vereerde. Nadat de
gouden jubilaris in korte bewoordingen zjjn in-
nigen dank had betuigd, werd nog eenigen tyd
gezellig in den wijden kring van feestgenooten
doorgebracht. Daarna werd den jubileerenden
knecht in de werkplaats door den baas A. Kooy
een geschenk voor huiselyk gebruik aangeboden.
Ook ten zynen huize, Heerenstraat 25®, mocht
Leenders de veelzijdige bewijzen ontvangen, dat
zijn gouden jubilee in ruimen kring werd mede-
gevierd. Zoowel in schriftelijken vorm als door
persoonlijk bezoek deed men hem die veelzijdige
belangstelling blijken. Dat onzen jubileerenden
stadgenoot nog vele gelukkige jaren mogen ge
geven zijn, zullen zeker velen die hem kennen,
met ons wenschen.
Het uitvoeren van het schilder-
werk van schoolbanken, schoolmeubels enz., ten
behoeve van den nieuwe school aan de Huys-
mansstraat, eenige weken geleden aanbesteed, is
thans door B. en W. opgedragen aan den heer
H. van der Burgh alhier voor de door hem inge
schreven som van f594.
De laagste inschrijver was P. Meijer te Haar
lem voor f 449.
Gister-avond half acht werd een
ontploffing gehoord in de omgeving van den Rot-
terdamschen dijk, waarbij verschillende ruiten van
panden in den omtrek werden vernield, 't Bleek,
dat in het gebouw van de machineflesschenfabriek
van »De Schie", waar men bezig was met het
beproeven van gas, dienende tot smelting van
glasspecie, vermoedelijk door het niet goed werken
van een klep, het verzamelde gas in brand was
geraakt en ontploft. 'Het gemetselde gaskanaal
sloeg daarbij uit elkaar.
Persoonlijke ongelukken hadden niet plaats-
Hoogwater te Schiedam: Vrijdag 21
Nov. 9.08 v.m 9.34 n.m.
Vergadering van den Raad der gemeente
Schiedam op Dinsdag 18 November
1913, des namiddags 2 ure.
(Slot).
Tuinen.
10. Voorstel tot uitgifte van volkstuinen en tot
het uitbreiden van het getal familie- en arbeiders-
tuinen en daarvoor een crediet van f 1550. be
schikbaar te stellen.
De heer Koopmans wil hier een woord
van dank richten tot den wethouder, voorzitter
van Grondbedrijf, voor de eerlijke en royale wijze
waarop hij zijne belofte heeft ingelost. Toch is
hem nog één punt niet duidelijk, nl. de verhou
ding der prijzen tusschen de verschillende soorten
tuinen. Hij acht den prijs der middelste tuinen,
die der burgertuinen, niet geëvenredigd aan dien
welke voor de arbeiders- en familietuinen wordt
gevraagd.
De heer De Bruin zal op de zaak zelf niet
ingaan. Hij wil alleen de vraag stellenIs naar
het oordeel van B. en W. deze grond niet be
stemd binnen afzien baren tijd tot andere doeleinden
te worden gebruikt Ook merkt hij op, dat 't
de bedoeling is tegen de tuintjes een voetbalveld
aan te leggen; dat acht hij niet in het belang
der tuintjes.
Dë wethouder, de heer G o s 1 i n g a, is erken
telijk voor het woord van lof tot hem gesproken,
maar moet die dank en hulde grootendeels terug
brengen aan een ambtenaar, die zich bijzonder
aan dit werk heeft gewijd. Ter beantwoording
van den heer Koopmans moet hij verder opmerken,
dat de prijs der tuinen zich met alleen regelt naar
de grootte der tuinen, maar ook naar hetgeen
van gemeentewege aan die tuinen moet worden
gedaan: bij de arbeiderstuinen is niet veel te doen;
bij de volkstuinen moeten toegangswegen worden
aangelegd, slooten worden gegraven enz.tusschen
de familietuinen moet een strook bosch worden
aangelegd dat alles doet den prijs bepalen. Nu
is de prijs tusscheu de arbeiders-en familietuinen,
voor de burgertuinen, f 8, wel wat hoog, maar
men meende dien tot f8 te moeten afronden.
De bedoeling is dat de volkstuinen tusschen de
beide andere soorten arbeiders- en familietuinen
zullen in staan om de middenmenschen naar
buiten te lokken, 't Is, zegt weth. ironisch, als
een klein boerenbedrijf, waar de groenten niet
goedkoop zijn. Waar de toegangswegen echter
niet zoo schitterend zijn, moet er veel aan wor
den ten koste gelegd.
Of de grond niet voor andere doelenden zal
worden gebruikt B. en W. meenen niet bin
nenkort, maar binnen afzienbaren tijd wél. De
heer R i s onderbreekt al onze grond. De
wethouder vervolgt en betoogt, dat de opmerking
omtrent het voetbalveld niet juist gezien is: de
grond van bet voetbalveld is bijzonder onvrucht
baar, zoodat die gerust tot dit doel kan worden
bestemd. De gronden, nu voor voetbalveld ge
bruikt, nabij het vroegere Ëalkengat en aan den
Schinkeldijk zullen toch binnenkort tot andere
doeleinden gebruikt worden. Bij de opmerking
dat bedoeld voedbalveld schade zou kunnen ver
oorzaken aan de tuinen heeft men zeker gedacht
aan het verdwaald raken van een bal. De
heer De Bruin onderbreektja en het achterna
loopen. De wethouder vervolgt, dat dit kan
voorkomen worden door een hooge heining tot
afscheiding te zetten.
De heer Koopman s verklaart zich wel vol
daan door de gegeven inlichtingen. Zijne bedoe
ling was, dat de volkstuinen productief zouden
zijn voor de gemeente zonder dat er geld bij
moet't blijkt hem nu, dat de evenredigheid
eenigszins anders was opgezet. Spr. zal zieh ont
houden hier een voorstel te doen, maar vertrouwt,
dat als eventueele moeilijkheden zullen voorkomen,
in den geest als door hem besproken, zal worden
gehandeld.
De wethouder, de heer G o s 1 i n g a, merkt nog
op, dat aan de familietuinen de voorwaarde ver
bonden is, 1li siertuin moet zijn; dat vordert een
uitgave van f 12 per jaar. Al die voorwaarden in
zijn geheel beschouwd, moeten den prijs der tui
nen bepalen.
Het voorstel wordt zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
Politie.
11. Voorstel tot wijziging van de verordening
regelende de inrichting der gemeente-politie tot
verhooging der belooning van de agenten van
politie 2e klasse, in verband met het bij de vast
stelling der gemeente-begrooting voor 1912 door
den Raad genomen besluit.
De Voorzitter verklaart nog, dat deze
wijziging met 1 Januari 1914 van kracht wordt.
Het voorstel wordt by acclamatie aangenomen.
Adres Vakvereenigingen.
12. Adres van afdeelingen van verschillende
vakvereenigingen betreffende wijziging van de be
palingen regelende het minimum-loon en den
maximum-arbeidsduur in bestekken met advies
van B. en W.
De heer De Bruin stelt voor, dit punt aan
te houden tot de volgende vergadering.
De Voorzitter verklaart, dat punt 12 tot
de volgende vergadering wordt aangehouden.
Spoelingwagens.
13. Voorstel tot wijziging van art. 17 der ver
ordening op het rijden, betreffende de velgbreedte
van wielen van spoelingwagens, in verband met
een adres van Jac. Hoegenboezem e.a.
