V err a der.
Zaterdag 10 Jan. 14
Telefoon no. 85.
TWEEDE BLAD.
No. 10821.
Beüusngd Nieuws.
FEUILLETON.
Ernstig ,0nge 1 uk aan den l'rekweg
te s-'Gravenhage. Gistermiddag tegen drie
uur werd de omgeving van den Trekweg opge
schrikt do,or een hevigen knal. Er bleek een
ontzettend ongeluk gebeurd te zijn aan boord
van een in reparatie zijnde ijzeren pakschuit van
c^en inotorbootd ienst Amsterdam1Rotterdam,
Welk schip lag op «de helling van de scheepsL
makerij der firma. Van der Straaifcen en Van den
Brink aan den Trekvliet. In deze schuit was
con herstelling aangebracht door werklieden van
beuoelde firma aan die ruw-oliemotor van de
schuit.
Toen 's namiddags in tegenwoordigheid van
den machinist-Schipper der schuit en een viertal
werklieden der scheepmaketrij de gerepareerde mo
tor werd aangezet, had eensklaps ©en hevige
explosie plaats. De olietank sloeg geheel uit el
kaar, terwijl de ontwikkeling van oe g,assen zoo
hevig was dat het ijzeren ruimschot tusschen
machinekamer* en ruim geheel uiteensloeg en
zware ijzeren stukken in de rondte werden weg
geslingerd.
Alle vijf pierlonen, die zich in de machine
kamer bevonden, waren er verschrikkelijk aan
toe. Gruwelijk verminkt werden ze dvor hun uit
de fabriek toesnellende kameraden en patroons
gevonden. Een van het ongelukkige vijftal, de
machinist-schipper, Dirk Van Leeuwen, van Rot
terdam, bleek op slag te zijn gedood.
Hem waren beide beenen opengereten en door
de ijzeren platen als het ware afgekoeld, terwijl
brandwonden zijn aangezicht onherkenbaar had
den gemaakt. De vier andere personen, allen
werklieden der scheepmalcerij, nl. de werkmeester
Ce Graaf, de monteurs Busser en Nieman en
de smid Romein, waren hoogist ernstig verwond.
Van De Graaf was een der voeten weggeslagen,
terwijl hij- tevens met brandwonden aan hoofd
en bovenlichaam was overdekt; van een der
anderen was een arm afgerukt, zoodat het ge
heel in de vernielde maohineruimte een aller-,
vreesetijksl schouwspel opleverde.,
Hoewel ontzet dooi* den droeven aanblik, aeed
ieder der toe ges nelden to-ch zoo spoedig mogelijk,
al wat hij doen kon, om de verminkte makkers
van uit de schuit naar het fabrieksgebouw te
dragen. Daar werden zij in ae kantoorlokalen
op de vloeren neergelegd; smartelijk was het
gekreun der ongelukkigen.
Spoedig waren op telephonische waarschuwin
gen de doctoren De Grave en Tasset van den
Gemeentelijken Eerste-hulpdienst met auto-zieken
wagens en verplegend personeel op de plaats
der ramp aanwezig, om de gekwetsten te ver
binden en voor hun overbrenging naar het Ge
meenteziekenhuis zorg te dragen.
Inmiddels was ook een R.-K. geestelijke uit
de naburige gemeente Rijswijk ter plaatse ge
komen, om zoo noodig geestelijken bijstand te
verleenen.
Het lijk van den machinist-schipper Van Leeu
wen werd op last van den commissaris van
•politie, den heer Dietz die aanstonds met
eenige p ali tie - am bte na i e n en -beambten op het
terrein aanwezig was tot het instellen van «en
voorloopig onderzoek na,ar den omvang en de
vermoedelijke oorzaak van het onheil naai
de Algemeene Begraafplaats overgebracht, ten
einde voor een gerechtelijke sectie te worden
bewaard.
Daoir een ter plaatse aanwezige deskundige uit
Rotterdam werd als vermoeden uitgesproken, dat
waarschijnlijk het ontbreken van een kogeltje in
de olieleiding van den motor de oorzaak is ge-
Uit den tijd der eerste Fransche Revolutie.
18)
Dan zal ik me alleen aankleeden, zeide de
kleine. U doet mij in 't geheel geen genoegen, u
ts onaardig.
De kleine klom uit zijn bedje, Uit vrees, dat
hij verkouden zou worden, hielp de markies hem
zijne kleederen aandoen, maar hij deed 't zoo ver
strooid, dat zelfs 't kind 't bemerkte.
Maar waaraan deDkt u toch, grootvader
Mama blijft lang. Waar is zij Zeg 't mij
Zij komt, zij komt, blijf rustig 1
Goed, dan wil ik zoo lang op uw knieën
rijden. Hop, hop, grootvader
De grijsaard kon niet weerstaan.
Ik wil u iets toevertrouwen, ging de kleine
voort. Dat zal u vreugde geven, maar u moogt
tmoedertje niet zeggen; zij wil 'tniet hooren.
Wilt u Ik< wil scheepskapitein worden, zooals
Papa en u. Bevalt u dat niet
De oude zeeman glimlachte smartelijk.
Hoort u den wind? Ha, hal Buiten loopen
hans de wolven rond, niet waar grootvader?
«h 't groote dieren
UP dit oogenblik werd de deur opengeworpen
en R?rtha vloog, van vreugde stralend naar den
maikies, terwijl zij hem stor" ach tig omarmde.
t Betaamt u wel, op de knieën te liggen,
mevrouw I rjep je nekjes van toorn bevend.
Moge God u vergeven, ik zal 't nimmer doen
Vadervader 1 steunde de jonge vrouw.
weest van de ontploffing. Door het niet aanwezig
zijn van dat kogeltje zou nl. de explosievlam
zich d,o;or de leiding hebben voortgeplant tot in
de tank en zich da,at hebben medegedeeld aan
de zich daat ontwikkeld hebbende gassen. Van
belang was hierbij! ook, dat de tank slechts tien
L, olie bevatte en m. a, w. slechts voor een
klein gedeelte was gevuld naet olie. Door het
vlam vatten der gassen z,ou de tank uit elkander
geslagen met de voréngemekld hoogsttreurige ge
volgen.
Ook achtte dezelfde deskundige het niet uit
gesloten, dat in de tank een lek is geweest,
en doordat er misschien licht is gehourén bij
de tank voor het opsporen van een lek de ont
ploffing is veroorzaakt, die zóó' hevig was, dat
door een der weggeslingerde stukken ijzer een
gal werd geslagen in het dak van een op meer
dan vijftig meter afstand .gelegen gebouw van
de sc heeps makerij1.
Den geheelen middag stond aan de over zijde-
van den Trekvliet. een menigte, op de mare van
het ongeluk toegesneld, het gebeurde te bespre
ken. en in de fabriek waarvan zoo op één slag
vier werklieden werden getroffen, was van werken
gistermiddag geen sprake. In groepjes stonden
de overige werklieden als verslagen bijeen, op
gedempten toon pratend over het. treurige lot.
van hun kameraden.
De nieuwe uniform b 1 ij f t. In verband
met verschillende geruchten, die de ronde doen
betreflende een voornemen van het legerbestuur
om tot afschaffing van de nieuwe grijs-groene
uniform over te gaan, hebben wij ons te bevoeg-
der plaatse om nadere inlichtingen gewend. Wij
vernamen, dat men er niet aan denkt, deze
uniform af te schaffen. Integendeel, ze voldoet
zeer goed. Wel zal het globaal geschat
nog een tiental jaren duren, voordat men om
het zoo eens uit te drukken door de blauwe
uniformen heen is. Er zijn zes lichtingen van de
militie en vijf van de landweer, te zamen elf, die
ongeveer twee honderd duizend man omvatten.
Van deze twee honderd duizend man is er telken
jare ongeveer een tiende gedeelte onder de
wapenen. Het blauw nu kau uil den aard van de
zaak alleen opgebruikt worden door de lichtin
gen, die onder de wapenen zijn. Op deze wijze
kun er dus, ruw berekend, nog een tiental jaren
mede heengaan. Het blauw, dat de magazijnen
verlaat, wordt meteen vervangen door voorraden
grijs-green.
Verder vernamen wij, dat de lichtingen, die
dit jaar het laatst onder de wapenen zijn, een
grijs-groene uniform mede naar huis krijgen.
Een half bankbiljet. Gistermiddag ver
voegde zich aan de cassa van de Nederlandsche
Bank te Amsterdam een tweetal mannen, waar
van één hunner de helft van een bankbiljet van
tien gulden ter ruiling aanbood. In gewone ge
vallen wordt zoo'n beschadigd biljet door den
kassier ingewisseld. Ditmaal vermoedden de em
ployes, dat de andere helft van het briefje het
vorige jaar eveneens ter ruiling was aangeboden,
in welk geval de mannen natuurlijk het dubbele
voor hun bankje hadden ontvangen.
De politie werd gewaarschuwd en de mannen
werden door eenige rechercheurs naar 't hoofdbu
reau van politie geleid. Daar werd hun een ver
hoor afgenomen, waaruit bleek, dat zij kellners
waren aan een der groote café's hier ter stede.
Eén hunner vertelde, het halve biljet te hebben
gekochtbeiden ontkenden evenwel de andere
helft het vorig jaar reeds ter wisseling te hebben
aangeboden.
De politie zal het zaakje nader onderzoeken.
Wat moet dat beteekenen
Ziet ge daar den deelgenoot uwer schande 1
En de markies wees met 'n gebaar van afschuw
naar den hoek, waar lm bert bleek als 'n doode
stond.
Deze mensch Ik versta u niet. Wat doet
hij hier?
Mama, mama! riep de kleine weder.
Wat hjj hier doet Zal ik 't voor uw kind
herhalen.
Mij Godsteunde Bertha. Maar... wat voor
een helsche boosheid heeft deze mensch verzonnen
Als een getergde leeuwin wierp zij zich op den
schurkdan week ze plotseling terug en zonk
uitgeput aan de voeten van 'tkind neder.
George, mijn kind, kreet ze, verdedig uwe
moeder 1
De markies bleef kond.
Voer dit wijf weg zeide hij tot Imbert. Ik
zal 't kind, dat thans noch vader, noch moeder
meer heeft, weten te beschermen.
Bertha hoorde het en glimlachte droef.
René, René, kom, riep zy
Bleek en mager als een spook, verscheen op
den drempel de zoon des huizes. Imbert, die
hierbij tegenwoordig was, rilde van vrees en zonk
kCachteloos tegen den muur.
De markies moest zich aan een zetel vast
grijpen.
Mijn zoon I RenéZijt ge het weder wer
kelijk
Doch deze had reeds zijne armen om zijn hals
geslagen en bedekte zijn gelaat met warme kussen
Ha, dat is vadertjejubelde de kleine Papa,
papa, hier is George
De vader wendde zich van den markies tot het
kind, nam het in zijne armen, zoende het her
haalde malen, terwijl tranen uit zijne oogen
rolden.
Na hun verhoor werden de lieden op vrije voeten
gesteld. (sTel.")
Ouderdomsrente. Den ouden van da
gen in het armenwerkhuis te Finsterwold, die
ouderdomsrente ontvangen en weigeren daarvan
wekelijks f '1.50 af te staan aan het burgelijk arm
bestuur, is Dinsdag, toen ze de t 2 weder van den
brievengaarder hadden gehaald, den toegang tot
het werkhuis geweigerd. Eerst nadat ze fl.50
hadden betaald zijn ze weder binnengelaten. Eén
echter bleef weigerachtig, doch werd toegelaten)
nadat hij verklaard had, eerstdaags uit het
werkhuis te zullen gaan. (Pr. G. Ct.)
Werkstakingen, t e opnieuw uitgebroken
staking der garnalenvisschers te Stellendam, is,
naar de »N. R. Ct." meldt, uitgebreider dan de
eerste, ze omvat 28 vaartuigen (85 visschers).
Met uizondering van enkele vaartuigen, die het
eigendom der pellerijen zijn, is de staking alge
meen. Het geschil loopt thans over de prijsrege
ling in Maartde visschers verlangen een ver.
hooging van 2 cent per Kg., de handelaars willen
den ouden prijs met cent per Kg. verlagen en
zeggen, dat de concurrentie met de Engelsche
garnalen en die uit andere streken van ons land
geen hooger loon toelaat.
Aan de stoomschoenfabriek van den heer
Blankers te Tilburg, hebben wegens loonkwes-
tie 170 arberbeiders het werk gestaakt.
(N. R. Ct)
Een »T i t a n i c"-g edenkteeken. Naar
uit New-York gemeld wordt, heeft mevrouw John
Hays Hammond, de secretaresse van het Woman's
Titanic Memorial Commitee", voor haar vertrek
naar Europa medegedeeld, dat in het Potomacpark
van Washington een gedenkteeken zal opgericht
worden naar het ontwerp van mevrouw Henry
Payne Whitney. Het gedenkteken bestaat uit
een mannefiguur met uitgestrekte armen en naar
achtergeworpen hoofd. Het symboliseert de opof
fering. Er is voor 43000 bijgedragen.
Gearabiseerden in Congo. Voorde
studenten der Katholieke Hoogeschool te Leuven
hield pater D. Hossche een zeer boeiende voor
dracht over de gearibiseerden in Congo. Spreker
schetste den oorsprong, de zeden en gebruiken en
den verderfelijken invloed van de gearabiseerden
op de andere volksstammen in Congo. Deze ge
arabiseerden zjjn de overblijfselen van wat het
Islamisme daar alleen door het vuur en het
zwaard veroverd heeft en er zouden binnen korten
tijd uitsterven, indien niet sommige koloniale
beambten en zoogenaamde philanthropen ze wil
den behouden voor de beschaving van andere
negers in Cengo.
Spreker bewees tegen de verdedigers der geara
biseerden, dat deze bevolkiug, waar ze woont, nl.
in de Oostelijke provincie van Congo, noch op
godsdienstig, noch op zedelijk, noch op intellec
tueel en stoffelijk gebied, hooger staat dan de
negers, maar er zelfs veel heeft toe bijgedragen
om deze nog te verlagen.
Vlaamsch in het Belgisch lege r.
Den 1 Januari van dit jaar is de wet in werking
getreden over het gebruik der talen bij het leger.
Volgens deze wet moeten de berichten en mede-
deelingen, door krijgsoverheden tot het publiek 1
gericht, jopgesteld zijn in het Fransch en in 't
Vlaamsch, de eene tekst naast den ander. Alle
documenten van algemeenen aard moeten insge
lijks in beide talen opgemaakt worden. De onder
richting der soldaten geschiedt in 't Fransch en
in 't Vlaamsch. De briefwisseling der krijgsover
heden met de gemeentebesturen der provinciën
Bertha stond sprakeloos ter zijde, nu den vader
met 't kind, dan den markies beschouwend.
Booswicht! huilde de markies en eins: op
Imbert los.
René keerde 't hoofd om en bemerkte zijn voor-
maligen vriend.
Wat, gij, gij, hier bjj mijn vader, boos
wicht
O, bescherm mij René 1 smeekte Bertha
Deze mensch wil ons geluk verstoren.
Ons geluk O, de gevangene van Ports
mouth heeft nog af te rekenon met dezen ver
rader
Neen, laat mij den ellendeling, onderbrak
hem de markies Op de knieën, schurk op de
knieën
Menschen kan men vergeven, doch adders
vertrapt mensiste de woedende zeeman, terwijl
hij den knielende een schop gaf.
Halt, vader, halt! De ellendige heeft Jacques
Bournac laten verdrinken, terwijl hij in staat was
hem te redden en dat ik nog leef, dank ik slechts
aan de opoffering en trouw van den armen, bra
ven knaap, uit wiens verstijfde armen de Engel-
schen mij 't leven redden. In Portsmouth heeft
deze mensch, die mijn vriend wilde zijn, met
mijne kwalen gespot; eensklaps verdween hij, en
op mijn dood rekenend, ijlde bij hierheen, om hier...
Er uit! donderde thans de markies den
verrader Imbert toe. Er uit! Ga naar je vrien
den, de Engelschen, en laat je nooit weer hier zien.
O, mijne kinderen, mijn lieve kinderenriep
de oude heer, hoe gelukkig ben ik René, ik
ben trotsch op u Ge hebt uw geliefde Bertha
dapper verdiend en zij is een edele, echte dochter
der Cros-de-MontroyZie, hoe onze George ge
groeid is, hoe schoon hij is gewordenHij was
lijdend, doch thans wordt hij weer gezond, ik ben
daarvan overtuigd. Wij zijn twee goede vrienden
Antwerpen, West-VJaanderen, Oost-Vlaanderen en
Limburg alsmede van de arrondissementen Leu-
ve en Brussel moeten in 't Vlaamsch geschieden.
Voor de gemeenbesturen der andere streken van
het land wordt het Fransch vereischt voor de
briefwisselingen. Evenwel zal voor de gemeenten
der Brusselsche omgeving de te bezigen taal voor
geschreven worden door ministerieel besluit, over
eenkomstig de beslissing, die door de belangheb
bende gemeenteraden zal genomen worden.
Spoorwegongelukken. Aan de Centrale
werkplaats van de Hollandsche IJzeren Spoorweg
maatschappij te Haarlem zijn 8 wagons le en 2e
klasse, op een bijzondere wijze gebouwd, om
dienst te doen bij spoorwegongelukken.
De wagens zijn twee aan twee aaneengekoppeld
de eerste bevat allerlei materialen, zooals domme
krachten, werktuigen, reservedeelen en zeer sterke
lichtgestellen en de tweede ambulance-artikelen,
verbandmiddelen en alles wat de geneesheeren
noodig kunnen hebben.
De wagens zijn gisteren in dienst gesteld en
gestationeerd te Alkmaar, Amersfoort, Nijmegen
en Rotteidam. Het ligt in de bedoeling met de
aanmaak voort te gaan.
Vermoord. De te Petersburg verschijnende
„Den" publiceert een verschrikkelijk verhaal van
een misdaad, die Zaterdag) jl. in de nabijheid
van Stanitsa, in den Kaukasus, gepleegd is. Op
vier werst af stands van genoemde plaats staat
een eenzame boerenhoeve, welke bewoond werd
door een ouden boer, Kovanks genaamd, diens
58-jarige vrouw, en zijn twee kleinkinderen, een
jongen van negen en een meisje van ze vein jaar.
Zaterdagavond, toen alle bewoners sliepen,
drongen eenige bandieten de boerenhoeve
binnen. Zij wekten Kovanko op hardhandige
wijze en eischten, dat hij hun onmiddellijk al het
in het huis aanwezige geld z.ou afgeven. Toen
de man verklaarde, dat hiji geen geld in huis
had, sleepten de schinken hem van het bed,
sneden hem voor de oogen van zijn vrouw en
kleinkinderen neus en ooien af, rukten zijn
nagels uit en hakten zijn vingers af. De onge
lukkige Kovanko had door de ontzettende pijn
het bewustzijn verloren en toen nu de onmen-
schen zagen, dat zijl niets meer uit hem zou
den krijgen, overgoten zij zijn kleederen met
petroleum en staken deze vervolgens in brand.
Een even afgrijselijk lot trof vrouw Kovanko.
Na niet te beschrijven martelingen te hebben
ondergaan werd ook zij levend verbrand, ter
wijl de kinderen eveneens op afschuwelijke
wijze vermoord werden.
Na het huis doorzocht te hebben, vertrokken
de moordenaars, naai* zij meenden onopge
merkt. Eenige boeren hadden hen echter her
kend en vier der schurken werden door de poli
tie gearresteerd. In hun bezit werd niet mee)rl
dan 41/2 roebel gevonden, wel een bewijs, dat
Kovanko waarheid gesproken had.
De laatste vijf jaar is het Kuban-district het
tooneel van tal van misdaden. In deze periode
zijn meer dan 200 bandieten gevangen genomen,
van wie vijftig ter dood gébracht en bi noord
naar de mijnen gezonden werden.
Achteruitgang vanhetsocialisme
i n België. Volgens het socialistisch ^Journal
de correspondances" hebben, na de algemeene
politieke werkstaking van April des vorigen jaars,
de 21 socialistische groepeeringen in België geza
menlijk niet minder dan 6120 leden verlorén.
wij spelen samen en hebben elkaar hartelijk lief.
O, René, Bertha, vergeeft een ouden, kortzichtigen
stijfhoofdigen man!
Zij hielden zich alle drie innig omklemd.
Doch waar waart ge toch, Bertha, in deze
vreeselijken nacht Alles is mij nog een raadsel.
Zonder u, zeide René, zou ik aan den voet
der steenen kruisen onder de sneeuw begraven
zijn en zonder Bournac waren we beiden om
't ieven gekomen.
Vader, riep Bertha, mijne vermoedens heb
ben zich dezen keer bewaarheidzonder deze
waren wij thans niet gelukkig. Mijn hart zeide
mij, dat hij nabij was't voerde mij daarheen,
waar ik hem moest vinden, ofschoon reeds half
dood. God is genadigHij heeft ons 't geluk we-
dergeschonken.
En Hjj zal 't ons niet meer ontnemen, voegde
René er bij. Ach, Bertha, ik breng u tevens de
vergeving en deD laatsten groet uws broeders over
aan mijne zijde ging hij met den nVengeur" ten
gronde. Hij was 'n dapper zeeman. Ge zoudt hem
bewonderd hebben, vader.
Zijn aandenken zij gezegend, antwoordde de
grijsaard. Hij zal in mijn hart leven, zoo lang
't nog slaat.
Bertha leunde weenende met 't hoofd op den
schouder van haar gemaal.
Grootvader, riep de kleine, ik wil ook zee
man worden 1
Den volgende morgen vond men niet ver van
de rots, onder de sneeuw, 't verstijfde lijk des
verraders Imbert. De boeren begroeven 'taanden
voet des heuvels en richtten, naar 't vrome ge
bruik der vaderen, op de plaats een derde kruis
op.
EINDE.
SIH1ED1
