Hevige ontploffing.
Gemengd Nieuws.
Laatste Berichten.
TELEGRAMMEN.
Bnrgorif ke Stead.
P am I sbwri c h tm
eene Raadscommissie te dezer zake semen te stel
len, dan moet zij ook in andere gemeenten eens
informeeren, gemeenten van dezelfde grootte als
Schiedam, hoe 't daar staat met de salarieering
en pensioneering voor zij haar rapport uitbrengt,
k. chiedam is toch niet met Rotterdam te verge
lijken. Voor Schiedam acht spr. die pensioneering
nog niet noodzakelijk maar hij wil eerst bij een
eventueel Raadsbesluit zijne conclusie trekken.
.ue Voorzitter constateert dus. de heer
Houtman wil eene Raadscommissie maar ziet de
noodzakelijkheid der pensoneenng niet in.
De heer Houtman verklaart nader zijn be
doeling.
He Voorzitter zegt dat hij 't grootendeels
eens is met de vorige sprekers, 't hier een ge
wie tige gemeentebetrekking geldtmaar dat er
ooveel moeite en gescharrel zou zijn om iemand
o het aanvaarden dier betrekking te bewegen, is
ge ukkig, nlet ^et gevap Nu ^ij de Rijkspen
sioenwet zelfs aan burgemeesters en secretarissen,
pensioen wordt toegekend, acht voorz. 't wel een
ne. f°ut> dat de wethouder worden uit
gezonderd. Htj staat de motie volstrekt niet vij-
andig en acht dit wel een kwestie die eens ook
in andere gemeenten, kan onderzocht worden.
het al of niet vervullen van het wethouders-
aaQbt is toch voor menigeen die soms om politieke
oi andere redenen er uitvalt, een groot deel van
zyn bestaan gemoeid. Voorz. acht dit dan ook
een kwestie, die hij wel eens had willen doen
espreken; maar 't doet hem pleizier dat de Raad
nu daartoe het initiatief neemt. Er is werkelijk
wat voor de motie te zeggen.
He heer mr. Kavelaars wenscht nader om
rent de bedoeling dezer motie ingelicht te worden,
riij gevoelt iets voor het pensioen der wethouders
evenals dat van den burgemeester en den secre
tarismaar dan, evenals voor de beide laatstbe-
oelden, op 65-jarigen leeftijd, met direct na ont
S U'uHtn z°u hij er tegen moeten zijn.
De oorzitter zegt, dat de Commissie eerst
an informeeren de Raad blijft dan nog vrij.
De heer mr. Kavelaars erkent dat, maar
an loopt men de kans in de commissie benoemd
te wordan (Gelach).
De heer Hinkelaar zegt, dat de Raad nog
niet heeft te oordeelen, alleen de noodzakelijkheid
te erkennen.
De Voorzitter meent, dat men wel de
wenschelijkheid kan erkennen de Raad blijft dan
nog vrij.
De heer Houtman blijft zich tegen de
motie, zoo gesteld, verklaren.
De Voorzitter zegt, dat hij de motie zoo
heeft opgenomen, dat zij de wenschelykheid der
herziening uitspreekt.
De heer De Bruin acht de redactie niet
duidelijk.
De heer D i n k e 1 a a r meent, dat zij zoo luidt,
daarin de urgentie der pensioeneering wordt uit
gesproken.
Na verdere discussie tusscheu de heeren D e
Bruin, den Voorzitter en den heer Hout
man verklaart de heer Hinkelaar zijn motie
n°g in dien zin dat zij bedoelt de noodzakelijkheid
der pensioneering uit te spreken.
Den heer Scheffers is de bedoeling der
motie nog niet duidelijk.
De Voorzitter geeft eene verbeterde redactie
dan, die als volgt luidt
nDe Raad besluit tot de samenstelling eener
Raadscommissie van drie leden, ten einde een
onderzoek in te stellen omtrent het vraagstuk van
de pensioneering der wethouders."
De motie, aldus geredigeerd, wordt aangenomen
met 127 stemmen.
Tegen stemmen de heeren Scheffers, üe Graaff,
Houtman, Nolet, mr Kavelaars, Beukers en
Schreuder.
De wethouders, die zich tijdens de dicussie ge
deeltelijk verwijderden, blijven buiten stemming.
De Voorzitter vraagt nu machtiging de
leden der commissie te benoemen.
Nadat die verleend is, zegt hij in de volgende
vergadering de leden der commissie te zullen
aanwijzen.
(Wordt vervolgd).
Eén d o o de; acht gewonden.
Rotterdam, 14 Januari.
Heden-oclitend om 73/i uur zijn 4 k.>olzuumcyj
imders, liggende opi de Oostmaggkade, gespron
gen.
Een man, C. M. van Brede, is gedold; acht
personen zijn gewand, waaronder twee zéér ern-
stig- I i i i
De materieel© schade di© is aangericht, is zeer
aanzienlijk.
Nader seint men ons; uit Rotterdam:
Een viertal koolzuur-cy lin aers, welke aan de
Hostmaaskade bij1 de Ruyterstraat lagen en door
de Utrechtsche nachtboot waren aangevoerd, zijn
hedenmorgen kwart voor acht uur ontploft.. Een
^an, G. M. van Brede geheeten, werd gedood,
lorwiji een 8-tal andere personen werd gewond.
Be kracht der ontploffing was zoo hevig dat
111 den omtrek tot op> ongeveer 5 minuten afstand
§aans geen ruit heel bleef en bovendien verschil
lende paneelen werden vernield. Zelfs aan den
overkant der Maas, in de Boompjes, zijn ruiten
gesprongen o.a. van het Witte Huis.
Het derde telegram' dat wij' ontvingten' omtrent
de ontploffing te Rotterdam, meldt dat deze plaats
had bij het overbrengen van een koolzuurcylinder
van een lichter op den wal. Zooals gemeld, werd
'!CA persoon gedood. Van ere gewonden zijn er
drie emstigi.
Door een vakman werd een stuk van de cy-
mder gevonden. Hij' constateerde daarin een oude
'ouk, zoodat hoogstwaarschijnlijk daaraan de
0l0,zaak van het ongeluk te wijten is.
Men seint ons nog:
A' viei getroffenen zijn naar het ziekenhuis
overgebracht. Zooals men reeds meldde, was één
°P„ s'ag dood. De toestand van twee anderen is
vrij bedenkelijk. Het zjjn een zekere Vogel, die
inwendige kneuzingen heeft bekomen en de ios-
werkman van Dam, die in bewusteloozen toe
stand werd binnengebracht, terwijl de schipper
Vlietstra, die in de nabijheid met zijn schip lag,
een arm gebroken heeft.
Onze eigen verslaggevor seint nog ter aanvul
ling van hetgeen onze correspondent reeds seinde
Het onderzoek van den arbeidsinspecteur heeft
uitgemaakt, dat de drie cylinders, inhoudende
waterstofgas, elk van drie meter lengte, op elkaar
zijn gevallen en dat hierdoor de drie cylinders
barstten. De cylinders werden gelost van de
stoomboot »D. A. Verschure" van den nachtdienst
op Amsterdam.
In tegenstelling met de ramp van de »Göteburg",
eenige jaren geleden, eveneens te Rotterdam,
waarbij het vervoer der gewonden zooveel te wen-
schen overliet, was het vervoer der gekwetsten
onder leiding der politie eenvouding voorbeeldig.
Het ondervond geenerlei vertraging, zoodat binnen
een kwartier alle gewonden vervoerd waren onder
[eiding van de geneesheeren K. de Snoo en De
Wilde.
Van huizen aan de Maaskade overzijde zijn
over een lengte van 150 tot 200 meter alle rui
ten verbrijzeld. De 39-jarige machinist Tjerk
Kloostra was beneden in het ruim aan den
arbeid, toen hij door de enormen luchtdruk tegen
den grond werd geslagen. Hij herinnerde zich een
«ogenblik vuur te hebben gezien. Hierop viel hij
flauw. Hij werd onmiddellijk naar het politie
bureau vervoerd. Later kwam hij bij en bleek
geheel ongekwetst. Onder geleide der politie werd
hij naar zijn woning vervoerd. Het lijk j,van den
43 jarigen lossen werkman Y. Bedee was vreese-
üjk verminkt. De 47-jarige walbaas Simon de Ruy-
ter kreeg zware hoofdverwondingen en kneuzingen
aan den linkerschouder. Schipper Lambert Vliet
stra werd ernstig verwond aan den linkerbo
venarm, welke gebroken is, naar het ziekenhuis
vervoerd. De werkman Van Dam liep aan het
onderbeen een breuk op en is ernstig verwond.
De 55 jarige Jacob Vogel werd verwond aan het
middellijf Overigens waren er geen gekwetsten
Politie en justitie stellen een onderzoek in.
Een interview met den heerHai g h to n.
In verband met de invallen, die de Justitie
Maandagmiddag heeft geciaan in de verschillende
kantoren va,n loterij-ondememingen als „Lotisico",
„Tijdgeest" enz. hebben wij ons gewend tot den
heer J. G. Jlaighton, directeur van „Lotisico" en
de „Maatschappij: tot Exploitatie van het Admini
stratiekantoor llaighton Co.", waarvan het
hoofd,kantoor aan het Juliana, van Stolbergplein
te 's-Gravenhage gevestigd is.
Genoemde beer vertelde ons in hoofdzaak he;
volgende: Wat zeker wel veler aandacht getrok
ken zal hebben, is, dat de Justitie invallen heeft
gedaan ook in de hoofdkantoren van ondernemin
gen als „Tijdgeest", „Witte Kruis" en „Fortuna"
en er gelden en bescheiden in beslag heeft ge
nomen, maar niet aan het hoofdkantoor van
Lotisico een bezoek heeft gebracht. Welke reden
de Justitie kan hebben om ons hoofdkantoor
in elk geval tot dusverre vrij te laten? Ge
moet weten, dat „Lotisico" heeft een wette-
1 ij k bedrijf betreffende haar polissen A. B. en
C. De Justitieele ambtenaren kunnen dan ook
Jij eeff inbeslagneming, waar het onze onderne
ming betreft, niet uitzoeken, wat al of niet reeds
wettelijk verklaard is. Deed men in ons hoofd
kantoor hier een inval, dan zou de Justitie ook
in beslag nemen de boeken, bescheiden en pa
pieren, die in elk geval volgens een arrest van
den Hoogen Raad in 1908 wettig zijn. Maar de
Justitie zal toch ook wel bij haar invasies in
de bijkantoren beslag hebben gelegd op stukken,
waarvan bekend is, dat zij' reeds wettelijk ver
klaard zijn?
Zeker wel, maar vergeet niet, dat de verschil
lende rechterlijke ambtenaren in de diverse plaat
sen van ons land, waar bijkantoren en hoofd-
agentschappen onzer onderneming gevestigd zijn,
niet zóó van de zaak op de hoogte kunnen zijn
als de Officier van Justitie te 's-Gravenhage, die.
zooals bekend is, ettelijke malen zaken omtrent
onze onderneming behandeld heeft. De justitieele
ambtenaren in de andere plaatsen hebben, naar
blijkt, <op alles- Ifeslag gelegd op grond van een
schrijven van hoogerhand, om alles in beslag
te nemen, wat de loterij betreft.
Ik wensch in het bijzonder den nadruk er op
te leggen, dat de vertegenwoordigers van Lotisico
sedert 21 Maart 1913 in verband met de ver
scherping der Loterijivet geen aandeelen in een
loterij hebben verfcooht, maar alleen certificaten
van wat door den officier van justitie bij ver
schillende vonnissen in 1913 aandeelen in ©en
loterij zijn genoemd. Echter verschillen de rech
terlijke colleges ook in haar opvatting dienaan
gaande. Ik herinner U aan een uitspraak van het
Amsterdamsche Gerechtshof, waarnaar de Hoogen
Raad één der zaken heeft verwezen. Dit Ge
rechtshof beschouwde bij' vonnis van 30 April
1913 genoemde stukken niet als aandeelen.
Het eigenaardige der kwestie is, dat zij in
hoogste instantie nog niet is uitgemaakt. Ee
Hooge Raad heeft ten principale nog geen uit
spraak gedaan over de Vraag, of de origineel©
premiebewijzen, waarvan onze agenten certifica
ten verknopen, al of niet als wettelijk verboden
loteiijaandeelen zijn aan te merken.
Of overigens het verschil van meening tusscheu
de verschillende rechtscolleges misschien ook een
aanleiding is, dat de Justitie tot dusver aan ons
hoofdkantoor nog geen bezoek heeft gebracht?
Wellicht. De certificaten zelf kunnen bij de
wet niet anders als geoorloofd zijn, want zij
geven recht op den geheel en eigendom van
een aandeel in de loterij, terwijl volgens art.
2 sub. 3 der Loterijiwet slechts die certificaten
verb oden zijn, welke g' e d e e 11 e 1 ij k recht op
eigendom geven.
Er zou nog wel een andere reden kunnen zijn,
waarom onze certificaten wettelijk verboden zou
den zijn. Nb, wanneer zij- recht geven op een
w i n k a n s, Maar dat doen zij niet. Zij geven
geen recht op een winkans, maar op een premie-
bewijs, dat ziji vertegenwoordigen. Nu zijn de
officieele pierniebewijzen volgens de opinie van
den Officier van Justitie'wel aandeelen in een
loterij, maar als zoodanig zijn zij niet verboden,
omdat de Hooge Raad bij een zaak, betreffende
een andere onderneming, in zijn vonnis van 3
November 1913 heeft uitgemaakt, dat de inrich
ting eener premieleening geheel is vrijgelaten. De
kooper van een certificaat heeft op Jen uitgever
ervan, dat is de hoofdagent, een z a k e 1 ij k e
vordering, wat betreft het origineele premiebe-
vvijs, en geen persoonlijke vordering, waaronder
worot verstaan de uitbetaling eener bepaalde
geldsom.
Ik wil U er ook even op wijken, dat wij na.
de verscherping der Loterijwet, ©enigszins voor
bereid waren op den weg, dien de Justitie thans
volgt Dit bewijst o.a. een circulaire, die wij
21 Maart 1913 aan al onze vertegenwoordigers
hebben gericht en waarin wij' voorstelnen, d-e
origineele premiebewijzen, welke onze agenten tot
dusver hadden verkocht, te vervangen door cer
tificaten. De premiebewijzen zelf zijn alle bier
in ons hoofdkantoor onder berusting.
De melk-oorlog; te Hengelo (0.). Door
het comité, dat actie voert tegen de verhooging
van den melkprijs door de Hengelosche Coöpe
ratieve Melkinrichting, werd een strooibiljet ver
spreid, waarbij de Hengelosche burgerij werd uit-
genoodigd, om Zondag'morgen bij ae melkfabriek
tegenwoordig te willen zijn, om de van dé fa
briek vertrekkende melkkanen te volgen, teneinde
te weten te komen, wie nog producten van ge
noemde inrichting betrekken.
Vele ingezetenen hadden aan deze uitnodi
ging gevolg gegeven en zoo zag men in het
vroege ochtenduur de melkkanen van d© coö
peratieve melkinrichting door de stad rijden,
gevolgd door eenige wielrijders en wandelaars
en vergezeld van politie, welk ongewoon ver
schijnsel veel nieuwsgierigen trok en menig
een op de been bracht. Alles liep ordelijk en
zonder ongeregeldheden af.
Met onvermoeiden ijver blijft het comité
ageeren tegen de melkprijsverhcoging. Yoi'gens
inlichtingen van dat comité wordt nog slechts
door 150 gezinnen melk van de coöperatieve,
melkinrichting betrokken. Het getal voor die
inrichting in dienst zijnde melkventsters slonk
reeds van 13 tot 6. Het comité wordt van vele
zijden gesteund en ue poging der melkinrich
ting, om de aan haar geleverde melk tegen den
prijs van 9 cent per liter te Hengelo aan den
man gebracht te krijgen, blijkt te zullen mis
lukken. Van buiten de gemeente wordt reeds
zooveel melk ingevoerd tegen den prijk van 8
et. per liter, dat in de behoefte kan worden
voorzien. De volgende week zal een derde
melkkar uit Delden te Hengelo gaan ven
ten met melk tegen den prijs van 8 ct. per
liter.
Het melk-comité is voornemens, bij de bur
gerij lijsten aan te bieden om gelden bijeen te
krijgen, teneinde de gevoerd wordende actie
tegen de melkprijsverhooging, door de Henge
losche Coöperatieve Melkinrichting- met kracht
door te zetten.
Moord. Omtrent den moord te Ballo meldt
men ons nog, dat de vermoedelijke dader is Ja
cob R., uit Winsum. De messteek was toege
bracht van het oor naar de keel.
Het ij s. Te Ommelanderivijk is Maandagmid
dag de 13-jarige Derk Pik -door het ijs gezakt
en verdronken.
Staking van de taxi-chauffeurs te
Amsterdam. In opdracht van een Zonaag ge
houden vergadering der stakende chauffeurs van
de Taxi Auto Mij. heeft het bestuur der Ghauf
feurs-Vereeniging: Ons Belang aan de directie der
maatschappij schriftelijk een onderhoud aange
vraagd. De directie deelde ons mede, dit verzoek
niet te zullen inwilligen. Overeenkomstig een des
betreffende bepaling in het (individueele) arbeids
contract, hetwelk zij met haar chauffeurs had,
beschouwt zij alle chauffeurs, -die hebben gewei
gerd te werken, als ontslagen. Ten overvloede
is hun dit ontslag; Zaterdagavond aangezegd. Gis
ter stelde de directie aan chauffeurs ae gelegen
heid open zich aan té melden; dit konden ook
de ontslagenen doen, doch het staat zeer te be
zien, of dezen weer allen zullen worden aange
nomen.
Er hebben zich 6 chauffeurs- aan de garage
aangemeld.
De vereeniging Ons Belang heeft besloten, do
staking voort te zetten.
A ar dbev ing in J apan. Blijkens uil Tokio
ontvangen telegrammen is een vloedgolf met de
aardbeving, die het Zuiden van Japan heeft ge
teisterd, gepaard gegaan. Honderden huizen zijn
vernield en tal van menschen omgekomen.
Tweede Kamer.
Men seint ons ujt Den Haag:
De oorlogsbegrooting is hedenmiddag door de
Tweede Kamer met 55 legen 12 stemmen, die
der aanwezigen soc.-democraten aangenomen.Aan
ue stemming ging vooraf een verklaring van den
heer Merchant), namens zijn politieke vrienden,
dat men deze begrooting beschouwt als zijacie
van ministers-ambtsvoorgangeren, dat dus spr.
en zijn vrienden afwachten wat in de volgen tic.
begirooting van 's ministers eigen beginselen blij
ken zal. Daarom stemmen inmiddels s-pr. en zijn
vrienden voor deze begroeting.
SOFIA, 13 Jan. De Sobranja is ontbonden.
WEENEN, 13 Jan. Volgens een Kroatisch dag
blad is Skoetari thans geheel in de macht van
Je Malissoren, die tot de tanden gewapend door
do straten lonpen en zich in benden op weg
begeven naar Durazzo om er Essad pasja als
hun chef te erkennen. De Malisso-ren aldus
verriaart het blad achten Essad pasja alleen
in slaat om Albanië tot een autonomen staat, te
maken, waarom zij en de Myrdieten hein hun
hulp hebben toegezegd.
NEW-YORK, 14 Jan. De „New-York Sun" heeft
een telegram uit Tokio ontvangen waarin wprc.t
gezegd dat het aantal menschen dat bij ne vul
kanische uitbarstingen olp Sakoara Sjima is omge
komen, 100.000 bedraagt. De vulkanen zjjn nog
steeds in werking; De stad Kago Sjima is geheel
door de brandende aardmassa's en lavastroomen
verwoest. Van verschillende Japansche havens
wonden Bchepen (met levensmiddelen maar de plaats
der catastrophe gezonden. Geneesheeren -en ver
plegend personeel van de meest nabijgelegen hos
pitalen zijn naar de plaatsen des onheils ver
trokken.
MONTREAL, 14 Jan. Gisteren is een groote
brand uitgebroken welke de Katholieke kerk Notre
-Dome en het stadsdeel tussehen deze kerk en
de haven bedreigt- Verschillende brandweerlieden
zijn verwond.
NEW-YORK, 14 Jan. Een zeer koude lucht
stroom is over New-York gegaan, waardoor he
dennacht de temperatuur tot 28 gr. onder nul
daalde. 18 Personen bevroren. Een groot gedeelte
van het verkeer in de straten is stop gezet.
Geboren: 12 Jan: Cornelia, d. v. J. v. d.
Meulen en K. C. van Doorn, Hoofdstraat. Aalt
Hendrikus, z. v. J. Verbaan en C. A. Roza, Ma-
riastraat. Petrus Josephus Wilhelmus, z. v. W.
H. v. d. Toorn en M. J. P. Reherman, Schie.
13. Gerrit, z. v. G. Polderdijk en A. M. Betist>
Zalmstraat.
BEURS VAN SCHIEDAM, U Jan 1914
Moutwijn-
Officieel© noteer ing van de Commissie uit de
Kamer van Koophandel voor de Beurs.
14 Jan.
9s/«
belasting.
Namens de Commissie voor de
noteering 'f,
B, A, J. WITTKAMPF,
Bond van Distillateurs i
|13 Jan. 14 Jan.
|f 12.50 f 12.50
f 16.50 f 16.50
jf 18.— f 18.
f 1.50 f 1.60
10 Jan.
12 Jan.
13 Jan.
f10
f 10
t9y*
14 Jan.
f20'/! a f 205/»
f 173/4 a f
f 9'/4 a f 9i/s
Moutwijn:
Je never:
Amsterdamsche preef.
Spoeling:
S t e m m i ng op heden prjjsh.
Spiritus.
13 Jan
Graanspiritus f 20i/a a 1203/<
Melasse-spiritus: f 17s/4 af
Ruwe spiritusf 9J/j a f
Stemming op heden: kalm.
PARIJS, 13 Jan. Spriritus per hectoliter per
Jan. fr. 45.25 'a 45.betaald, per Febr. fr. 45.50
dito, per Mrt./April fr. 46.dito, per 4 md. van
Mei fr. 46.75 dito, per 4 laatste mnd. fr. 44.50 a
44.75 per 3 md. van Oct. fr. 44 betaald, stem
ming kalm.
Granen.
NEW-YORK Mais: Western loco.
13 Jan. 681/3; 12 Jan. 69—,
CHICAGO Mais Mrt, Mei Juli Sept.
13 Jan. 657/, 64'/g
.12 Jan. 65V6 65Vs
Rogge prijsh. Loco
13 Jan.
12 Jan. 61' j
Amsterdamsche Beurs. 14 Jan. 2| Ned.
W. 67—; Oostenrijk Juli 837/le 3% Portugal;
VorstenlandenDelt-cult.R'd.
Deli 246; Kon. Petr. 597'/2 Moeara Enirn
235'/i Sum. Palemb. 2201/8 Steels 60'/2;
Atchisons. 95'/j; Rocks 15Vi6 Denvers 17ya;
Eries 29— Missouris 213/,6South. Pac. 92'/I6;
S. Rails 247/„ Kansas 25'/4Unions 157'/4
Prolongatie 41/».
