Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
IDÜXCJIö
EERSTE BLAD.
Gratis Ongevallen verzekering
3781e Jaar*£&ii£
Zaterdag 23 Mei 1914.
No. 10933
Op den Balkan.
oYereeaïomstig op de polis vermelde voorwaarden.
|»nn bü verlies r
Dit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd
Zondagsblad.
Otffidecle berichten.
Afsluiting van de Boterstraat.
Gymnasium te Schiedam.
Hoogere Burgerschool
Buitenlaudsch Nieuws.
Verspreide berichteu.
Binnenland.
Bureau: Boterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., tranco p. post ƒ2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regel; Handelsadvertentiën
1 6 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
by
levenslange
gelieele
invaliditeit
De verzekering wordt gewaarborgd door
de
bü
verlies van
een hand,
voet of oog;
Hollandsche Algemeene
bü verlies
van
V erzekeringsbank,
een duim
gevestigd te Schiedam
by
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
biengen ter openbare kennis, dat van Maan
dag 25 Mei a.s. tot nadere aankondiging de
Boterstraat voor het verkeer met rij- en voer
tuigen zal zijn gesloten.
Aangiften voor het toelatingsexamen worden
ingewacht vóór 1 Juli a.s. mondeling in het Gym
nasiumgebouw des Maandags, Woensdags en Vrij
dags van 10—11 uur, of schriftelijk aan het adres
van den rector
Dr. A. HENGEVELD.
met 5-jarigen cursus,
Schiedam.
Aangifte van leerlingen voor den volgenden
cursus kan vóór ,15 Juni geschieden schriftelijk,
met opgave van naam, voornamen, datum en jaar
van geboorte en de school, waar het onderwijs is
genoten, mondeling eiken Dinsdag en Donderdag
van 13 in het gebouw der H. B. S.
De Directeu
M. HORN.
In Albanië.
Uit Durrazzo wordt gemeld
De opstandelingen hebben zich meester gemaakt
van Tirana.
Op last van den vorst zullen de brieven door
Essad pasja aan kapitein Armstrong overhandigd
op het oogenblik van zijn vertrek, worden onder
zocht. De leden der commissie van onderzoek
zijn nog niet aangewezen.
De sterkte der vereenigde Italiaansche en Oos-
tenrijsche marinetroepen, is in overleg met den
vorst verminderd. Er blijven 300 Italiaansche en
evenveel Oostenrijsche matrozen aan wal. Deze
zullen geleidelijk teruggetrokken worden.
De toestand is onveranderd.
Uit Durrazo meldt men aan de »Neue Freie
Presse" verneemt uit Durrazzo nog het volgende
Naar uit Tirana wordt gemeld, is een deel der
familie Toptani, die tegen Essad pasja was, door
de opstandelingen te Tiiana omsingeld.
Te Soekei, ten noorden van Sjak, is het tot
scherpe gevechten met opstandelingen gekomen.
300 vrijwilligers met vier machinegeweren en
twee stukken geschut zijn onder bevel van Ne-
dealansche officieren naar Sjak en Tirana ver-
t' °kken om daar de orde te herstellen.
Uit Rome meldt men aan de »Temps"Tege-
ij met Essad pasja is ook Maffid bei, directeur
van openbare werken, gevangen genomen, na een
heftige woordenwisseling met den Oostenrijkschen
gezant. liij is later weer vrijgelaten en heeft als
vergoeding een decoratie van den vorst gekregen
Macedonië.
Uit Athene meldt men aan de »Kölnische
Zeitung
Bij zijn bezoek aan de garnizoenen in Macedonië
heeft koning Konstantijn vrij scherpe kritiek op
de verrichtingen van officieren en manschappen
doen hooren. Hij erkende weliswaar, dat de taak
der officieren moeilijk is, doch die bezwaren moe-
ten, desnoods met bovenmenschelijke inspanning,
worden overwonnen.
Griekenland en Turkjje.
In de Grieksche Kamer heeft Venizelos gister
tegengesproken, dat Macedonië onder militair be
wind staat. In het najaar zullen de verkiezingen
worden gehouden, die het nieuwe gebied in po-
litieken zin gelijke rechten geven als in Grieken
land bestaan.
Met Turkije onderhoudt Griekenland vriend
schappelijke betrekkingen, maar toch ontbreekt
er nog iets aan de verstandhouding.
Venizelos hoopte dat de Egeïsche eilanden eer
lang kunDen worden ingelijfd. Intusschen kan hij
thans het daartoe strekkend besluit nog niet af
kondigen.
RUSLAND
Daar de Russische manoeuvres bij Krasznoje
Selo, vastgesteld zullen worden op een vroegeren
datum dan aanvankelijk bepaald was, worden
thans tussehen Petersburg en Parijs onderhande
lingen gevoerd over de mogelijkheid om het be
zoek van president Poincaré aan de Russische
hoofstad, dat op den 20en Juli was bepaald, veer
tien dagen te vervroegen. Paleologue, de Fran-
sche gezant te Petersburg, begeeft zich dezer
dagen naar Parijs, om Poincarré het programma
van zijn bezoek voor te leggen. De Russische
gezant te Parijs, Iswolky, zal Poincaré op zijn
reis naar Rusland vergezellen. Op den dag der
aankomst van den president vindt in den schouw
burg Krasznoje Selo een gala-voorstelling plaats.
BELGIë.
Het »Hbl. v. Antw." schrijft
De Moniteur van Donderdag 21 Mei bevat het
koninklijk besluit, waarbij de wet tot invoering
van leerplicht en wijziging der organieke wet op
het lager onderwijs wordt afgekondigd.
De Nouveau Précurseur is van oordeel dat de
regeerfng met die aikondiging wel hadde kunnen
wachten tot na de verkiezingen,
Nu nog beter! De regeering had die wet maar
eens niet moeten doen afkondigen vóór 24 Mei.
de Précurseur zou de eerste geweest zijn om te
zeggen, dat zij beschaamd was over haar eigen
werk en de wet niet durfde uitvaardigen uit
vrees voor de kiezers.
De afkondiging der wet vóór de verkiezing is
een triomf voor onze partij en eene neerlaag
voor de oppositie zij bevestigt het volslagen
fiasco van den veldtocht der anti-clericale par
tijen.
Is het omdat de Précurseur zulks voelt, dat
hij kwaad is over de afkondiging der Schoolwet
Uit Londen meldt men
Tijdens een voorstelling van »Silver King" voor
den Koning en de Koningin in den koninklijken
schouwburg, hebben gistermiddag kiesrechtvrou
wen, die in grooten getale aanwezig waren, ge
tracht te betoogen. Een vrouw gilde herhaaldelijk
Russische tsaareen ander had zichzelf aan
haar stoei vastgebonden en wist zich in die houding
twintig minuten lang te handhaven, al schreeu
wendeslaat mevrouw Pankhurst vrij!" De
vrouwen zijn allen de zaal uitgegooid,
Gisteravond is in een kerk te Edinburg een
bom ontploft. Er is alleen een venster verbrijzeld-
Te Leicester is getracht een landhuis in brand
te steken.
Beide wandaden worden op rekening der kies
rechtvrouwen geschreven.
Evenals alle dingen, heeft ook de affaire van
den vroegeren Rijksraad-afgevaardigde, dr. Sviha,
haar goede zijde en deze goede zijde is, dat eens
eindelijk de algemeene aandacht gevestigd is op
de practijken van de politieke politie te Praag.
Het is sedert jaren bekend, dat de politieke
politie te Praag in alle politieke kringen spionnen
onderhoudt, dat zij politieke personen in het geheim
bewaakt en er voor dit doel een groot aantal be
zoldigde individuen op na houdt. Werden deze
spionnen aanvankelijk gerecruteerd uit verloopen
studenten, werklooze kelners, kroeghouders, etc.
den laatsten tjjd waren deze elementen niet' goed
genoeg meer; waar men achter de intieme aan
gelegenheden van goed-georganiseerde partijen
wilde komen. Voornamelijk moest op zekere
elementen der Tsjechische partij, die sstaatsge-
vaarlijk waren, een wakend oog gehouden wor
den en nu kwam de politie te Praag op den
genialen inval, om eenvoudig den voornaamsten
leider der party, als spion te engageeren. De
proef gelukte de generalissimus der z.g. nationaal-
socialistische partij der Tsjechen, doctor in de
rechten, Kfjksraad-afgevaardige en arrondisse-
ments-rechter, Karl Sviha, werd geheim-agent der
politieke politie te Praag en verrader zjjner partij.
Aanvankelijk waren er velen, die niet in de
schuld van dr. Sviha geloofden, doch de bewijzen
waren zoo verpletterend, dat er aan zijn schuld
niet langer getwijfeld kon worden.
Intusschen zijn bij het onderzoek in deze kwestie
zulke ernstige feiten over het optreden der poli
tieke politie bekend geworden, dat de regeering
er toch wel toe zal moeten overgaan, om dezen
Augiusstal eens duchtig te reinigen. Een der ern
stige beschuldigingen, tegen de politie ingediend,
heeft betrekking op de schending van het brief
geheim.
De afgevaardigde Klofac heeft voor de rechtbank
verklaard, dat de politieke politie postbeambten
heeft trachten om te koopen, om brieven van
Tsjechische politici en ook van den Duitschen
Volksraad voor Bohemen, te openen. Deze be
schuldiging is zoo ernstig, dat de regeering niet
langer de zaak doodzwijgen kan. Tegen eenige
politie-beambten is dan ook reeds een strafrech
terlijke vervolging iDgesteld en de stadhouder,
vorst Thun, heeft in een interview verklaard, er
borg voor te blijven, dat het onderzoek in alle
gestrengheid zal plaats hebben.
De Engelsche admiraliteit maakt bekend,
dat het tweede slagschepen-eskader, bestaande uit
vier slagschepen en drie kruisers, van 23 tot 30
Juni een bezoek zal brengen aan Kiel. Het eerste
slagschepen-eskader, bestaande uit vier gepantserde
kruisers en twee kleine kruisers zal den 17den
Juni Reval, den 22sten Juni Kronstadt en den
30sten Juni Riga bezoeken.
liet tweede kruiser-eskader zal van 15 Juni
tot 1 Juli in Trondjem en Bergen en het derde
kruiser-eskader, uit drie schepen bestaande, van
15 tot 23 Juni in Christiania verblijven. Een schip
zal ook Christiansund aandoen. Dan zullen alle
schepen Kopenhagen bezoeken.
Drogisten.
De Vereeniging van Drogisten (Apothekersas
sistenten), heeft een adres gericht tot den minister
van binnenlandsche zaken, met het verzoek, dat
in een nieuwe wettelijke regeling der artsenij-
bereidkunst de bevoegdheid der drogisten-apothe
kersassistenten erkend wordt en vastgelegd.
Zij wijzen in hun adres op de verantwoorde
lijkheid, die in de apotheken op de assistenten
rust op het groote belang van het goedkoop
verkrijgbaar stellen van goede geneesmiddelen en
op het feit, dat het publiek niet altijd in staat is
°m te onderscheiden tussehen vakkundige en
beunhaas-drogisten.
De Vereeniging verzoekt den minister, een
tweetal harer bestuurders in audiëntie te willen
ontvangen, om hun gelegenheid te geven voor
nadere mondelinge toelichting van haar meening,
dat hoe eer hoe beter aan drogisten-apothekers
assistenten een weitig bestaan moet worden ge
geven, overeenkomend met hunne bekwaamheden
en billijke verlangens en aansluitend bij hun
historisch bestaan en bij de eventueele totstand
koming van de wet te mogen dienen van advies.
Algemeene Bond van R. K. Kiesrereenigingen.
De te ('trccht gehouden vergadering van den
Algemeenen Bond van 11. K. Kiesvereenigingen
werd door den voorzitter, Mr. Dr. B. A P. N.
Kooien, geopend met aë volgende rede:
Mijne Hoeren, leden van de Volksver lege nwoor
diglng en afgevaardigden der aangesloten kies-
veneemigingen, hét resultaat Qër J.uni-verkiezingen
van het vorig jaar is voor de ontwikkeling der
constitutioneels verhoudingen ten onzent allesbe
halve verblijdend.
Die strijd teglen de rechterzijde werd van links
aangebonden door de drie partijen, geconcentreerd
op het program van 16 November 1912: daarin
werden opgesomd al de maatregelen, waarom
trent zij liet, eens warén geworden met wegla
ting, zooals later bleek van datgene, waar
omtrent eenheid niet te verkrijgen was geweest,
met name van maatregelen voor de landsdefen-
sie. Na de eerste stemming' gingen alle concen-
tratie-iinannen, die. in herstemming waden op
eëu na onder het Candijnsche juk der sociaal-
dem.aciraten door: het g'eheele land wist nu pre
cues wat van de concentratie te1 wachten was,
wanneer réchts het onderspit dolf: en in plaats
dat na den slag de concentratie de plaatsen ach
ter ae groene taiel innam, is opgetreden een ka
hinef, .ctat los staat van de partijen. De in de
Tweedie Karner, gekozen leden der concentratie
hebben geweigerd op zich te nemen de verant
woordelijkheid voor een nieuw te vormen kabi
net: het opgetreden ministerie heeft vrel ver
klaard links te. zijn en dus te venvachten den
steun der linkergroepen, maar de concentratie
als zOjOdanig; heeft, geweigerd de verantwoorde
lijke ministers-posten in te nemen, is iettelijk
tot niets meer gebonden; de beloften in het con-
cenfciatiepiogram afgelegd, hebben alle waarde
verloren. Bij verschillende gelegenheden hebben
we .aan o.ok reeds kunnen bespeuren, dal ieder
oer drie partijen haar eigen kant uitgaat en op
het punt der defensie en op dat der belastingen;
we zullen bet wederom zien wanneer het wets
ontwerp op de bedeeling: der ouden van dagen
aan de orde komt en wanneer de Grondwetsher
ziening op het punt van bet kiesrecht behandeld
wordt.
Een politieke strijd, als dezen zomer gevoerd,
waarbij allerlei elementen zich verbonden pm
aan het leven van een gehaat kabinet eèn einde
te maken, mag niet uitloopen op een weige
ring, wanneer diezelfde elementen geroepen wor
den .om de open plaatsen in te nemen. Men
beeft van links moeten weten, dat ae concen
tratie alleen npoit op 51 zetels kon komen: dat
men zonder de sociaal-democraten geen meerder
heid kon behalen: alvorens zoo hoog van den
toren te blazen had men, in plaats van in het.
program af te geven op een hersenschimmig eind
doel, zich liever- moeten overtuigen of voor het
meer nabije doel ©pi hulp kon gerekend worden.
Tenzij waar is, wat gefluisterd wordt, dat de
concentratie gehoopt haa, dat de rechtsche par
tijen bij de herstemming wel zouden advisee.uu
iop haai- te stemmen ter wering van ae sociaal
democraten. Maar als mm zulk een hoop koes
tert, dan moet men niet den strijd voeten op
eenie wijze, die de drie partijen van rechts
zonder eenige onderlinge afspraak als uit
één mond beeft, doen act viseer enonthouding waar
het gaat tussehen een concentratie-man en een
sociaal-democraat. Een liberaal, die zich neae-
rig; buigt voor de eischtn der sociaal-democra
ten, kan niet verlangen van dezen onderscheiden
te worden.
Het is intusschen een bedroevend feit dat ae
overstelpende propaganda die' in het voorjaar van
1913 van de overzijde is gtemaakt, et in geslaagd
is menige stem aan oe coalitie te ontroven en
aan üe zegenrijke werking van het kabinet—
Heemskerk een einde te maken. Na jaren mooi-
z armen arbeid door Minister Talma en de rech
terzijde was. een complex verzekeringswetten tot
stand gekomen, waarschijnlijk met gebreken zoo
als aan ieder menschenweTk kleven, maar toch
van enorm belang voor de Nederlandsche samen
leving: ontijuig viel die: drager der in die wetten
belichaamde gedachten. Hij viel met het ganschc
kabinet, omdat een aantal kiezers niet princi
pieel genoeg waren om de drogredenen der tegen
standers te doorzien, 't Antwoord lijkt zoo een
voudig wanneer men den arbeider vraagt: wat
hebt gij liever, een pensioen op Uw 65ste jaar
van f2.50 of f3, waarvoor gij geen Cant betaalt,
of verzekering mede tegen de' gevolgen van den
ouden dag1 met verplichte premiebetaling Of .ais
men den kleinen ambtenaar voorstelt* wat kiest
gij: verbooging van het tarief van invoerrech
ten, waarvan misschien wel anderen proUte-eren,
maar gij, mot uw klein, vast salaris, nooit voor
deel, alleen nadeel kunt ondervinden, of directe
heffingen, waarbij de kleine inkomens worden
verschoond
Wanneer men dan bedenkt, hoe de agenten
van buitenlandsche huizen hun afnemers hebben
cpgtezet, dat zij bij- aanneming vin het tarief
duurder zouden moeten inkoppen, dan is h:-t
ten slotte verklaarbaar, dat eenige duizenden,
hot algemeen belang voorbijziende voor het eigen
belang, zooals hun dat werd voorgehouden, op
de tegenpartij hebben gestemd, althans hun stem,
aan de coalitie hebben onthouden.
Gedane zaken nemen geen keer: laaf ons mid
delen beramen, opdat onze kiezers zich althans
geen tweeden keer laten spannen voor ,ie zegekar
dei linksche partijen.
flOOÖskfÜOO
