8iateB-€ta&eraaL
Spfslaï S C a P e r
^tads- en Gewestelijk Nieuws»
Circus 4LTH0FF
Verzuimt niet de aankomst van
den Grooten Extra-Trein van
Zaterdag-morgen 5.15 te gaan zien.
Duizenden toeschouwers woon
den deze aankomst door geheel
Nederland bij.
aan het D. P.-station te Rotterdam aangekomen.
Ka aankomst te Rotterdam rial plains. Joseph,
die vergezeld is van eenige piateirs, een autotocht
door Rotterdam maken, waarna hij hat >ud-ge
micentieraadslirl, den heer F. van Beers, aan de
.VI:; thanesscirlaan de lunch zal worden gebruikt.
Om 2 uur zal met een boot van den Haven
dienst een tocht worden gemaakt door de havens,
waarbij en waarna verschillende fabrieken en han-
1 clsinncfc(ingen zullen worden bezichtigd.
Die afvaart hoelft plaats vanaf den aanleg tfciger
van d» zeil- en roeivereenigïiig „de Maas".
C-Vlsb.)
Koninklijk bezoek aan de hoofdstad.
Naar men uit Den Haag meldt, heeft H. M.
de Koningin het voornemen om in den loop der
maand September het officieel bezoek aan de
hoofdstad te brengen.
Bouw van een linieschip.
De minister van marine heeft in de commissie
benoemd om praedvies uit te brengen betreffende
de keuze uit een aantal projecten voor den bouw
van een linieschap voor de Koninklijke marine,
hierbij alleen rekening houdende met de militaire
waarde der projectenkapitein ter zee G. L.
Goedhart als lid en voorzitter F. L. Rambonnet,
geplaatst in de directie der mariDe te Amsterdam
kapitein-luitenant ter zee C. Fock, geplaatst in
de directie der marine te Hellevoetsluis, luitenants
ter zee le klasse K. F. Sluijs, commandant van
H. M. Medusa, J. A. Bland van den Berg, in de
commissie te Amsterdam, en L. J. Quant, geplaatst
bij het koninklijk Instituut voor de marine, als
leden- (Hbld.)
Pestbestrigding.
Dezer dagen verzond het hoofdbestuur van de
Nederlandsche Verplegersvereeniging een schrijven
waarin het hoofdbestuur zijn leedwezen er over
uitdrukt dat tot heden met het oog op de pest-
bestrijding nog geen verplegers voor Indie- werden
uitgezonden.
Het hoofdbestuur meent, dat aan een schare
Jonge mannen, die geneigd zijn, hun beste krach
ten aan de lijdenden te wyden, tekort wordt
gedaan, te meer, daarin den Boerenoorlog en
vooral in den Balkanoorlog is gebleken, dat juist
een goed verpleger onmisbaar is.
Dat niet alleen het hoofdbestuur aldus oordeelt,
bewijst het gezegde van enkele doctoren, zitting
hebbende in het Roode-Kruiscomité, die meenden,
dat juist de verpleger, in plaats van de verpleeg
ster op zijn plaats was.
In verband hiermede hadden de verplegers A.
FHenken, in zijn hoedanigheid van vice-voor-
zitter van het hoofdbestuur en W. H. Stuit, se
cretaris van de afd. den Haag-Loosduinen een
onderhoud met den minister van Koloniën, die
volgens mededeeling van de beide bestuursleden
hun de verzekering gaf, dat zoo er verplegers
noodig waren, in de eerste plaats de Ned. Verpl.-
vakvereeniging zal worden aangeschreven.
Naar van bevoegde zijde wordt medegedeeld,
'igt het vooralsnog niet in het voornemen der
rogeering om, behalve artsen, ook verplegend of
ander personeel ten dienste der pestbestrijding,
naai Nederl.-Indië uit te zenden, zoodat verzoeken
daartoe achterwege kunnen blijven.
TWEEDE KAMff.ft
Zitting van Donderdag 11 Juni.
De artikelsgewijze behandeling van de Boot-
werkerswet wurdt voortgezet.
Aan de orde is artikel 10, bepalende, dat Zon-
dugsarbeid tusschen Zaterdag 12 u. n.m. en Maan
dag u. v.m. niet dan met bijzondere vergunning
mag worden verricht en op de daarbij gestelde1
voorwaarden, welke vergunning door den minister
voor een heel jaar kan worden verleend voor alle
of voor sommige werkzaamheden aan bepaald
aaogewezen zeeschepen of voor bepaalde werk
zaamheden aan de zeeschepen,''die voor het ver
nemen van die werkzaamheden van een bepaalde
inneming gebruik maken. Overigens kan slechts
vergunning worden verleend voor ieder bijzonder
geval door de autoriteiten, wanneer bijzondere
omstandigheden den arbeid op Zondag noodzake
lijk maken.
De heer Van der Voort van Zijp en de heer
Spiekman hebben beiden een amendement voor-
gesteld, om ten deze het ontwerp Talma te her
stellen, dat verhoogd Zondagsloon voorschreef
De heer v d. V o o r t v. Z ij p verdedigt zijn
amendement, dat de bedoeling heeft den Zondags-
arbeid te beperken.
Hij zegt o.rn., dat overal blijkt, dat er tusschen
minimum-loon voor Zondagsarbeid en den omvang
van den Zondagsarbeid onmiddellijk terband is
De heer Duymaervan Twist verdedigt
een amendement om de vergunning voor Zon
dagsarbeid alleen te doen geven voor elk bijzonder
geval door het districtshoofd of door een ambte
naar, aangewezen door den minister.
De heer Eerdmans merkt op, dat de ker
kelijke partijen nooit hebben getracht bij dit
wetsontwerp Gods woord te vol|en. Ve der da
men h.er de zonde van den Zondagsarbeid' wil
gaan reglementeeren.
Spieker is tegen het amendement. Er bestaat
in de praktijk nu reeds een hooger Zondagsloon;
gaat men het bij de wet buitensporig hoog ma-
keu dan komt de werkman in de verleiding, het
lï h0°,lnnte np eD' dat Zondagsarbeid noodig is.
De heel De Geer bestrijdt de practische be
zwaren van den heer Eerdmans en ontken® dat
het bepalen van een hooger Zondagsloon princi-
Hot ,l t VaQ wette)«k minimumloon is.
mi;? zoodanige wijz.gmg in het amende-
mem voor, dat er gezegd wordt, dat het Zon
dagsloon een zeker percentage hooger zal moeten
zijn dan het gewone loon.
De heer Roodenburg kan zich aansluiten
bij het niet-theologische deel van de rede van
den heer Eerdmans.
De heer Spiekman vreest, dat er een theo-
logisch-pofitiek debat zal worden gevoerd, waarvan
de havenarbeiders de slachtoffers zouden kunnen
worden.
Hij merkt verder op, dat er een verhoogd loon
wordt voorgeschreven, volstrekt niet een minimum
loon wordt vastgesteld.
Het amendement De Geer bestrijdt hij.
De schrapping van de laatste alinea (collectief
contract) door den heer Van der Voort van Zijp
komt hem ongemotiveerd voor.
De heer Scheurer bestrijdt de rede van den
heer Eerdmans.
De heer Rutgers verdedigt de schrapping
van de alinea omtrent het collectieve arbeidscon
tract.
De heer Brum meikamp bespreekt de
theologische opmerkingen van den heer Eerdmans.
De anti-revolutionairen leiden hun Zondagsbegin
selen niet af van het Oude Testament, maar van
het Nieuwe Testament, d.w.z. ten aanzien van de
vraag, wat al, dan niet geoorloofd is op den Sab
bat te doen. Het voorschrift van het houden van
den Sabbat staat in het Oude Testament en ook
dat volgt men.
De heer Van Raalte bestrijdt het amende
ment als onnoodig en principieel op twee wijzen
bedenkelijk.
De heer De Savornin Lobman meent,
dat de heer Eerdmans de gelegenheid van dit
artikel heeft aangegrepen om den anti rev. en
chr.-hist. eenige onaangenaamheden te zeggen.
Spr. sluit zich aan bij den heer De Geer en
erkent, dat de door dien spreker voorgestelde
wijziging (percentsgewijze verhooging van Zon
dagsloon) noodig is. Het geldt hier een publiek
rechtelijke zaaklaat de werkgever Zondags
arbeiden, dan legt de Staat hem daarvoor een
hooger loon op. Met het amendement-Duymaer
van Twist kan spr. niet meegaan in het belan°-
van het internationaal verkeer.
De heer Dri on sluit zich aan bij den heer
De Geer en wijst er op, dat in Australië de
wettelijke loon bepalingen veelal worden ontdoken.
De goede arbeiders en werkgevers ondervinden
daarvan de nadeelen en de industrie breidt zich
slechts matig uit.
De minister van landbouw, nijverheid en han
del, de heer freub, zal zich niet mengen inde
theologische debatten hij wil geen olie werpen
in het theologisch vuur. Het amendement-Duymaer
van I wist ontraadt spr. op dezelfde gronden als
de heer Lohman, nl. dat het internationaal verkeer
te zeer zou lijden. Werd het amendement aange-
nomen, dan zouden de passagiers te Rotterdam
en te Ylissingen de Engelsche boot mogen verlaten,
doch zonder bagage. Ook zouden reizigers slechts
zonder bagage kunnen vertrekken. Zelfs in Enge
land laat men dergelijken arbeid toe.
Ook kan men een vreemde boot, die kolen
noodig heeft, Zondags geen kolen weigeren. Zelfs
in Engeland maakt men voor de z g. bunkersta
tions een uitzondering.
an rechts wordt de minister herhaalde malen
geïnterrumpeerd en elke interruptie wordt door
hem opgevangen en beantwoord.)
Tegen een percentsgewijze verhooging van loon
voor Zondagsarbeid heeft spr. slechts iets minder
bezwaar dan tegen 't amendement. Geleerd dooi
de praktijk met de Speetwet, waar het dagloon
werd verhoogd in verband met het loon voor
nachtarbeid, heeft spr. tegen deze regeling bezwaar.
Tegen de opneming van een minimumloon in de
wet heeft spr. het bezwaar, dat dit loon door
sommige, niet de beste werkgevers, als een
standaardloon zal worden aangenomen. Neemt
men een minimumloon in de wet op voor Zon
dagsarbeid, dan zal uitbreiding van deze nieuwig
heid volgen, en men zal zich er als een precedent
op beroepen. Spr. heeft principieele bezwaren
tegen het opnemen van loonbepalingen bij maat
regelen van bestuur hij acht dat ook in het
nadeel van de arbeiders. De Overheid toch kan
niet meegaan met alle wijzigingen in den econo-
mischen toestand. De amendementen zijn dus
onaannemelijk.
Defining wordt tot 'savonds verdaagd.
Avondzitting.
De Minister, zijn rede voortzettende, be
toogt, dat voor de vaste arbeiders, die geregeld
Zondagarbeid hebben te verrichten, een hooger
Zondagsloon een wassen neus zal zijn, omdat bij
de loonsbepaling op het extra loon zal worden
gerekend En aan de losse arbeiders, die worden
aangenomen, omdat er toevallig vele aan bederf
onderhevige goederen aankomen, het extra-loon
uit te betalen, maar niet aan de vaste, gaat al
dadelijk met moeilykhedeo gepaard.
Voorts zet de Minister uiteen, welke moeilijk
heden er aan verbonden zijn, om voor de ver
schillende soorten booten verschillende percentages
en voor de verschillende havens verschillende be
palingen op te nemen. Doet men het niet, dan is
men voor den een te hoog, voor den ander te
laag. Doet men het wel, hoe zal de desbetref
fende maatregel van bestuur er dan moeten uit
zien Hoe wil eenig minister daarvoor de ver
antwoordelijkheid op zich nemen, hoeveel inlich
tingen hij ook krijgt?
De heer Schaper legt het wel wat dik op.
De Minister: Ik leg het er volstrekt niet
dik op. Is het dan soms niet waar, dat het in
lerneuzen anders is dan te Rotterdam?
Voorts bestrijdt de Minister de meening van
den heer v d. Voort z. Zijp, dat de vaststelling
van het Zondagsloon geen loonsbepaling is, maar
seen zeer ondergeschikt deel van de loonregeling
en dat de bereidverklaring om het hooger loon
te betalen een b e w ij s is, dat het werk zeer
noodig is.
De^ opvatting van den heer Lohmam, dat geen
«loon wordt betaald, maar eenvoudig een extra
bedrag als voorwaarde voor de toestemming is
naar de Min. betoogt, een zeer gevaarlijke, daar'
hierdoor, naar hij nader uiteenzet, de deur wagen
wijd opengezet wordt voor allerlei willekeur, ook
voor den meest conscientieusen ambtenaar. Ook
zou de Minister geheel afhankelijk worden van de
Havencommissies, wanneer hij een algemeenen
bestuursmaatregel moest onderteekenen, waarin
de zaak meer en détail was geregeld.
?e u Minister eindigt met te herhalen, dat hij
t desbetreffende amendement onaannemelijk acht.
De heer Nierstrasz bestrijdt nader het
amendement en wyst als voorbeeld op zijn eigen
maatschappij, waarbij den menschen een mini
mum is gegarandeerd werk of geen werk.
Het gevolg van gedwongen Zondagloon-verliooging
zal zijn, dat dit minimum verlaagd wordt en dat
het loon ook lager wordt voor hen, die geen
Zondagsarbeid verrichten.
De doorvoer van goederen op Zaterdag naar ons
land zal verminderen, als zij op Zondag blijven
liggen.
Do heer v. d. Voort v. Z ij p repliceerend,
verdedigt zich nader tegen den Dmislukten theo
logischen aanval van den heer Eerdmans".
Spr. zegt, dat de voorstanders van het amende
ment zeer goed de internationale moelijkheden
inzien, maar dat die zeker overdreven worden.
Met den heer Duymaer van Twist stelt hij de
volgende motie voor
DDe Kamer,
van oordeel, dat een regeling tot stand dient
te komen voor het internationaal goederenvervoer,
waardoor de Zondagsrust ook in onze ha-vens kan
worden gehandhaafd,
gaat over tot de orde van den dag".
Lij brengt de door den heer de Geer in over
weging gegeven wijziging in zijn amendement aan,
n.l. om in plaats van verhoogd loon" te spreken
van Dnaar evenredigheid verhoogd loon".
Op voorstel van den Voorzitter zal de
motie op nader te bepalen dag worden behan
deld.
De heer Schaper repliceerend verwijt den
Minister, dat hij vanmiddag de Kamer heelt bang
willen maken met den ouden boemaD, de socia
listische consequentiën" en bestrijdt voorts 's Mi
nisters reden van hedenavond en enkele andere
sprekers.
Spr. geeft ten slotte in overweging, in elke
haven het Zondagsloon te doen bepalen door een
commissie, bestaande uit werkgevers, werknemers
eu een onpartijdig voorzitter.
De heer Eerdmans blijft in het geven van
een premie een lokaas zien voor het verrichten
van arbeid op Zondag.
De heer D u y m a e r v a.n T w i s t, die in den
aanvang herhaaldelijk door gelach in de Kamer
onverstaanbaar is, protesteert tegen de voorstel
ling van den heer Eerdmans, dat hij, spreker,
het kwaad zou willen reglementeeren, en zegt,
dat de heer Eerdmans insinuatiën heeft geuit.
De Voorzitter acht het met toelaatbaar dit
te zeggen.
De heer Van Twist verzoekt dan verder
verschoond te blijven van verdere vriendelijkheden
van den heer Eerdmans.
Teneinde ook de stoomvaartlijnen onder zijn
amendement te doen vallen, vervangt spr. de
woorden buitengewone omstandigheden" (als
vereischte voor de toestemming tot Zondagsarbeid)
in «dringende reden van buitengewonen aard
De heer S a n n e s ontkent, dat aanneming van
het amendement de kwestie van het minimum
loon beslist. De bijzondere omstandigheden maken
het mogelijk, de verhoogde betaling voor Zondags
arbeid in te voeren.
Verschillende andere sprekers repliceeren nog.
De Voorzitter meent, dat de door den heer
Van Twist in diens amendement aangebrachte
wijziging zoo moet worden opgevat, dat de toe-
voeging van een nieuwe alinea vervalt, en ver
vangen wordt door een amendement, dat slechts
een paar woorden verandert in den tekst van het
ontwerp.
De heer Lohman bestrijdt ook zijnerzijds de
rede van den minister en handhaaft zijn eigen
opvatting omtrent loon als een zaak uitsluitend
tusschen partijen, terwijl wat de overheid daarbij
vordert in strikten zin- geen loon is.
Trots de aannemelijk verklaring van den minister
zal spr. vóór het amendement stemmen. Blijft dan
de heele zaak ongeregeld, dan komt er wellicht
later een gelegenheid, om een goede regeling te
maken.
De minister van 1 a n d b o u w, de heer
Treub, acht, dat het gewijzigde amendement-
Duymaer van Twist het ontwerp weinig veran
dert en neemt het daarom over. Hij handhaaft
zijn bezwaren tegen het amendement-Spiekman
én acht het amendement-v. d. Voort v. Zijp niet
verbeterd.
Om de wet niet in gevaar te brengen, trekt*de
heer Schaper, namens den heer Spiekman, diens,
amendement in, wat eenige wederzijdsche opmer-'
kingen tusschen de heeren Rutgers, Schaper
en Duymaer van Twist ten gevolge heeft.
Over het amendement-v. d. Voort v. Zijp zal
morgen vóór de pauze worden gestemd.
(adv.)
Weerbericht.
Telegrafisch berichtnaar waarnemingen, verricbl
in den morgen van 12 Juni, medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 773.3 te Horta.
Laagste barometerstand 756.4 te Medaix en
Perpignan.
Verwachting tot den volgenden dag zwakke
tot matigen, noordelijken tot oostelijken wind, half
tot licht bewolkt, waarschijnlijk warm, droog
weer, behoudens kans op onweer.
Aan den Maaskant.
Den Raad wordt een voorstel door B. en W.
aangeboden tot verhuring aan de heeren Goossens
en Van Rossum, voor den tijd van 20 jaren van
een terrein van 6 X 24 M. aan de Maaskade
tegen den prijs van 65 cent per M., dienende tot
oprichting van tanks.
De ontwerp-overeenkomst luidt als volgt:
Burgemeester en Wethouders te machtigen aan
de heeren Goossens en Van Rossum of liun last
gevers te verhuren een strook grond aan de Maas
kade lang 60 ep diep 24 Meter, ten Noorden be
grensd door het perceel Sectie A no. 145 en
waarvan de overige grenzen nader door den
Directeur van Gemeentewerken zullen worden
aangegeven, mits in de voorwaarden van ver
huring zullen worden opgenomen bepalingen van
de volgende strekking.
1. De huur wordt aangegaan voor een tijdvak
van 20 jaren, ingaande den
De huurder heett het recht, mits zich verkla-
ïende een jaar voor den afloop van den huurtijd,
den huurtermijn met 20 jaren te verlengen.
2. Als huurprijs zal worden betaald eene som
van vijf en zestig cent (f0 65) per M-. per jaar,
te voldoen in halfjaarJijksche termijnen, telkens
direct na afloop van zoodanig tijdvak, ten kantore
van den Gemeente-Ontvanger in het Raadhuis.
Bij nalatigheid in de betaling der huursom op
de vervaldagen, zal de huurder, zonder dat eeni
ge ingebrekestelling zal zijn vereischt, over den
tijd, gedurende welke hij in die betaling nalatig
zal zijn geweest, een boete verbeuren ten betjra-
ge van 5% 's jaars der achterstallig gebleven
som.
Indien de nalatigheid langer dan zes maanden
voortduurt, kunnen Burgemeester en Wethouders
de huur vervallen verklaren, zonder eenige nadere
ingebrekestelling, mits van het voornemen daartoe
aan den huurder-minstens een maand te voren bij
aangeteekenden brief kennis gevende, met dien
verstande echter, dat, indien in den loop dier
maand de huurder alsnog de achterstallige huur
en boete betaalt, de vervallenverklaring niet in
werking treedt.
Gelijk vervallenverklaring kan geschieden, in
dien een der overige voorwaarden niet wordt
nageleefd.
Komt de huur te vervallen, zoo gaan alle op
den grond gestichte gebouwen en inrichtingen
zonder schadevergoeding aan den gemeente over,
overminderd de bevoegdheid der Gemeente om'
in dit geval daarenboven schadevergoedig te
vorderen.
Wanneer gebruik gemaakt wordt van het recht
de huur te verlengen, zal de prijs voor het tweede
tijdvak van 20 jaren, zoo partijen niet in over
stemming komen, worden bepaald door drie des
kundigen, waarvan ieder der partijen het recht
heeft er een te benoemen en de derde door de
benoemde deskundigen wordt aangewezen.
Blijft een der partijen meer dan een maand na
uitnoodiging van de wederpartij in gebreke een
deskundige te stellen, of kunnen de twee gestelde
deskundigen, ten aanzien van de keus van den
derden deskundige niet tot overeenstemming ko
men, dan worden de ontbrekende deskundigen
op verzoek van de meest gereede partij, door de
Arrondissements-Rechtbank te Rotterdam be
noemd, de tegenpartij behoorlijk opgeroepen zijnde.
3. De huurder heeft de bevoegdheid op het
gehuurde tanks tot berging van melasse en de
voor zijn bedrijf noodige gebouwtjes te plaatsen
en behoudens de rechten van derden, onder het
plaveisel leidingen te leggen van de tanks naar
de Maas, mits tegen betaling van de rechten op
het hebben van werken op gemeentegrond, en
beding dat aanleg en onderhoud zullen geschieden
overeenkomstig de aan wijzigingen door of vanwege
het Gemeentebestuur.
De gemeente zal de vóór liggende kade niet aan
anderen als vaste ligplaats in gebruik geven, al
vorens die den huurder schriftelijk te hebben'aan
geboden tegen een prijs, die het alsdan geldend
Rotterdamsche tarief van Kadegeld niet te boven
zal gaan.
4. Het terrein zal door den huurder ten ge-
noege van Burgemeester en Wethouders, van den
openbaren weg en de terreinen, der gemeente
moeten worden afgescheiden en te allen tijden
afgescheiden gehouden.
5. Behoudens de bevoegdheid om de huur over
te dragen aan de N. V. «Spiritusfabriek Astra" te
Amsterdam,mag de huurder deze zonder deze schrif
telijke toestemmmg van Burgemeester en Wet
houders, geheel of gedeeltelijk aan anderen worden
overgedragen, noch onder eenigeriei vorm het
gehuurde aan anderen in gebruik gegeven.
6. Bij het eindigen der huur zal de huurder
het terrein, ontdaan van alle daarop gemaakte
inrichtingen, voor zoover die niet het eigendom
der Gemeente zijn, ter beschikking der gemeente
hebben te stellen. Bjj gebreke van tijdige weg
neming binnen eene maand na het eindigen du-
huur, zullen die inrichtingen aan de gemeente
vervallen.
7. De kosten, op.de huurovereenkomst of op de
eventueele verlenging daarvan vallende, zijn voor
rekening van den huurder en moeten op de eerste
vordering worden voldaan.
Burgerlijk Armbestuur.
De behandeling van de herziening van het
Reglement voor het Burgerlijk Armbestuur werd
in de vorige Raadszitting aangehouden.
Thans heeft de heer P. de Bruin eenige amen-
dementen ingediend, welke in de «Bijlagen" zijn
opgenomen.
Voorgesteld wordt o.a.
Opname der bedienden van het Burg. Armbe
stuur in de pensioenregeling voor Gemeente-
ambtenaren.
Opname van oude lieden in een gesticht alleen
te doen geschieden met hun vrijen wil.
Aan art. 6 toe te voegen
«Alle klachten ov$r behandeling of bediening
der ondersteunden, mits schriftelijk ingediend
worden door of vanwege het Burgerljjk Arm be-
