Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Duitsche bron over moeilijkheden met de mobili
satie in Rusland en geheel uit de lucht gegrepen zijn.
De Russische mobilisatie neemt overal goeden
voortgang. In het communiqué wordt nog melding
gemaakt van de ongelooflijk ruwe bejegening,
waaraan de Fransche consul te Stuttgart, die zich
op het oogenblik in Bern bevindt, heeft bloot
gestaan.
Militair is me in F raakt,ijk.
Men schrijft uit Parijs aan ae „Times":
De tegenwoordige buitensporigheid van de
volksmassa hier ter stede, hoe berreurenswaar-
uig dezé oiak is, moet niet oveiureven worden
zelfs het bedaarde Engeland heeft zijn Ma-
féking gehad. Maar thans is dit niet langer
mogelijk. De mobilisatie is gelast, troepen pa-
trouilieeren door de stad en oproerkraaiers
worden door de militaire bewakers eenvoudig
opgeborgen. De maatregelen dienaangaande
zijn zeer streng. Geen enkel bericht mag worden
gepubliceerd, wat geeu ofliciee] Karakter draagt.
Het is verboden met bulletins op de straten
te roepen. De dagbladen mogen geen extra-edi
ties uitgeven. Deze gestrengheid en do wettisch
om een eventueele paniek tev vei mijdt n, zijn
geheel in overeenstemming met het karakter
van de Fransche, natie, dat ook tijdens de mo
bilisatie weer is uitgekomen. Kalmte en koel
heid van hoofd zijn de kenmerken van het volk
in deze dagen. Na de eerste opwinding is
Parijs op ernstige wijze aan den arbeid geto
gen en geregeld worden de troepen naar de
grens gezonden.
Op bewonderenswaardig vlotte wijze is alles
van stapel geloopen. Op elk cogent lik van de
laatste drie dagen kon men reservisten in ge
sloten colonnes door de straten zien marchee-
ten op weg naar het station, vanwaar zij per
trein naar hun plaatsen van concentratie ver
voerd worden om onverwelkbare lauweren te
plukken .of met eere te sneuvelen.
Officieel worden er geen vrijwilligers gevraagd
toch bieden er zich van alle nationaliteiten aan.
In de „British Imperial Club" gaat men over tot
hei vormen van een Engelsch bataljon. Haar
lenen zijn meerendeels oud-gedienden. Velen
van hen zoowel officieren als soldaten
hebben deelgenomen aan den Boerenoorlog.
Somtijds staat het gehalte van deze vrijwilli
gers niet op bijzonder hoog peil. Zoo is er b.v.
ten corps gevormd uit Russische Joden en
Roemeniëis van een minder gunstig allooi, hoe
wel er over hun krijgszuchtige aspiraties niet
valt te oordeelcn. Frankrijk verlangt niet van
vreemdelingen, dat zij haar grenzen zullen be
waken. De natie zelve is in massa te wapen
gesneld. Zelfs anti-militairisten, die gisteren
zich nog als onwaardige zonen van 1 rankrijk
gedroegen, haasten zich heden naar liet minis
terie van Oorlog! en' vragen mee te mogen
vechten vqor het land, dat zij vroeger be
schimpten. j
En een van de eersten, die zich Lij zijn regi
ment voegde, was de befaamde Gustave liervé,
die eenigen tijd geleden desertie predikte.
Duidelijk is het, dat er iets in Frankrijk ver
anderd is; een electrisehe stroom van patriot
tisme, waarvan men de wederga neg niet aan
schouwd heeft, is door het land gegaan, nie
mand kan zijn macht en weldadige uitwerking
weerstaan.
DÜITSCHLAND.
Wolff's bureau seint:
Van Ruslands talrijke ruiterscharen die de Duit
sche gjens bij mobilisatie zouden overstioomen
zijn er werkelijk vele over de grens gekomen.
Maar waar blijft tot dusver het succes van hun
offensief optreden, waarop Frankrijk steeds zoo
zeer heeft gehoopt? De kracht der Russische cava
lerie is afgestuit ,op de Duitsche grensverdedi-
ging. Heden hebben zelfs twee compagnieën land
weer den aanval van Russische infanterie die
over machinegeweien beschikte afgeslagen. Heden
werden verder de eerste acht Russische kanon
nen veroverd. Geen enkele Russische soldaat be
rt odt zich op Duitschen bodem.
De mobilisatie van het Duitsche leger heeft
zich zonder eenige storing voltrokken. Het opvoe
ren van transporten naar de Russische grens
is in vollen gang. Het voordeel dat Rusland had
door zijn in het geheim uitgevoerde mobilisatie
is thans weg'. De stemming der Duitsche troe
pen is uitstekend.
Nationale sociaal-democraten.
In Gelsenkirchen had een optocht plaats van
sociaal-democraten, die in de rechterhand een
fakkel, in de linker een roode vlag droegen. De
stoet trok naar het Bismarck-monument, waar
alle fakkels op een hoop geworpen, rie roode
vlaggen verbrand en de driekleur under groot
gejuich ontplooid werd.
ENGELAND.
De admiraliteit maakt bekend, dat Duitsche
onderzeeërs gisteren een der Engelsche eskadeis
aanvielen.
Geen der Brit-che vaartuigen werd echter be
schadigd, terwijl een Duitsche onderze.eër
gezonken is.
E e zeeslag b ij Dog g e r s b a n k.
Uit Amsterdam is draadloos aan de Be!g,:s he
bladen geseind, dat de Engelsche vloot bij E-og-
gershank 19 Duitsche schepen zou ontmoet heb
ben Ee Engelse hen zouden er verscheidene in
den grond geboord hebben, vermeester eten andere
er, wierpen de rest in de richting van do Neder
landsche kust terug, waar de Nederlandse he over
lieden zich gereedmaken ze (e ont wapenen.
Albanië.
De Prins vod Wied heeft aan Oostenrijk en
Italië verzocht hem van geldmiddelen te voorzien
Oostenrijk en Italië, die thans zelf het geld wel
noodig hebben, hebben geantwoord aan bat ver
zoek van den vorst niet te kunnen voldoen.
De Montenegrijnen zouden voornemens zijn een
aanval op Skoetari te ondernemen.
Oproep aan het Nederlandsche volk.
H M. de Koningin opende gisteren de vergade
ring, bijeengeroepen om eenheid te brengen in de
pogingen tot het verleenen van steun in dezen
kritieken toestand met deze woorden:
«De berichten, welke tot mij komen omtrent
de stoornis of stilstand in bedrijven of gebrek,
ontstaan tengevolge vaD den oorlog en het ten
onzent bestaande oorlogsgevaar, doch bovenal
de kommer en bezorgdheid welke mij allerwege
tegemoet treden waar ik mij beweeg te midden
van mijn volk, vervullen mij met groote deer
nis voor de velen, die in zoo benarde omstan
digheden verkeeren.
«Het is daarom dat ik een beroep doe op al
mijue landgenooten die tot helpen in staat zijn,
ten einde met mij eendrachtig de handen ineen
te slaan om plannen te beramen en uit te voe
ren, opdat aan den nood der tijden zooveel in
ons vermogen ligt, het hoofd worde geboden.
Daartoe heb ik gemeend in de eerste plaats
de medewerking te moeten inroepen van den
Werkloosheidsraad, van de Algemeene Armen-
commissie, van den Nationaleu Vrouwenraad,
van den Tuinbouwraad, van het Landbouw-
comité, van de Maatschappij van Nijverheid om
met de plaatselijke comité's, welke zich te
Amsterdam, Rotterdam, 's Gravenhage, Utrecht
gevormd hebben en naar ik hoop in andere
plaatsen nog gevormd zullen worden, in overleg
te willen treden.
»Doch ik wil uitdrukelijk verklaren dat iede
re vereenigiDg die tot hetzelfde doel wenscht
samen te werken met instemming zal worden
begroet en dat ik dus door den oproep tot deze
vergadering geenerlei voorkeur heb willen
toonen voor enkele comité's met achterstelling
van anderen. Met groote waardeering heb ik
kennis genomen van de alom werkzame hulp
vaardigheid.
«Zoo vertrouw ik, dat het hier te stichten
comité het middelpunt zal vormen van de po
gingen die allerwegen gedaan worden tot leni
ging van den nood en dat wij allen eenmaal
de blijde voldoening zullen smaken dat menig
bezorgd hart ruimer zal kunnen kloppen.
«Den Minister van Landbouw, Handel en
Nijverheid mijn oprechten dank voor zijn be
reidverklaring de leiding van deze vergadering
op zich te nemen.
»lk verzoek u thans, onder voorzitterschap
van den Minister van Landbouw Handel en
Nijverheid uwe beraadslaging aan te vangenen
vertrouw dat gij met den Minister een kern
comité zult vormen.
Hierna nam Minister Treub, die zooals wij gis
teren meldden de vergadering leidde, het woord
en sprak over de ernst van den toestand en de
middelen, die dienen aangewend om den nood
zooveel mogelijk te lenigen.
Aan H. M. de Koningin werd het eerevoor
zitterschap aangeboden van het comité tot rege
ling van de werkzaamheden der steun comité's.
De Directeur-Generaal van den Arbeid heeft
het algemeen secretariaat van het comité op zich
genomen.
Verboden
Aan de Pruisische grensbewoners te Sudenvick
is van Regeeringsweigé het te lezen geven van
Eiuitsche couranten aan de Hollandse he grens
bewoners te Einxperio verboden.
De Katholiekendag te Rotterdam.
Z Et H. de Bisschop van Haarlem heeft be
sloten, dat met het oog! op de droeve tijdsom
standigheden de Katholiekendag die te Rotterdam
zou plaats hebben, dit jaar niet zal worden
gehouden.
Stoomtrawlers.
In het zijkanaal over het Y bij1 de Plantenbo,ter-
fabriek zijn een vijftigtal stoomtrawlers opgelegd,
ongeveer een derde gedeelte van de IJmuider' vis-
schersvloot. De komst van de geheele vloot is te
verwachten. Zulks uit een maatregel van voor
zong omdat de Haven van IJmuiden minder veilig
wordt geacht en het visschersbedrijf op le Noord
zee geheel is gestaakt.
Ook' verreweg de meeste bemanningen zijn af
gedankt.
Werkloosheid.
De gemeente Schoonhoven wordt ernstig door
Je tijdsomstandigheden getroffen. Het grootste
deel der inwoners van dit stadje bestaal van
de goud- en zilverindustrie, welke echter reeds
gjvootendeels stil ligt en spoedig1 totaal niets meer
zal beteekenen. Afzet van le gefabriceerd.; voor
werpen, die thans natuurlijk luxe zijn, is er niet,
en bovendien is de voorraad ruim voldoende om
.aan de aanvragen, die er nog mochten komen, te
voldoen. Door gebrek aan werkmateriaal (ér is
niet aan ruw goud en zilver te komen) is het
ten overvloede onmogelijk om de arbeiders aan
het werk te houden. De grootste fabrieken zijn
dan ook reeds stopgezet en de z.g. kleine baas
jes werken natuurlijk ook niet meer. Men gaat
een tijd van groote werkloosheid tegemoet.
De Nieuwe Waterweg.
He gevolgen van den Euiopeeschen oorlog voor
den Nieuwen Waterweg! d,o,en zich al gevoelen.
De „N. R. Crt." doelt mede, dat Zondag' 2 Aug.
er nog 33 schepen binnen kwamen, Maandag 28,
Dinsdag 23, Woensdag maar 10, Donderd.n: 8,
1 rij dag 7 en Zaterdag 9 schepen. En alles duidt
et op, dat de scheepvaartbeweging nog minder
zal worden.
(leen passen benoodlgd.
Mot het oog' op de vele inlichtingen, die hier
omtrent worden ingewonnen, wordt oflicieel be
kend gemaakt, dat voor het vervoer van personen
per spoortrein door de stelling! van Amsterdam
en de liniën geen passen bencodigd zijn.
De vrees, dat rijwielen door de militairen auto
riteiten zouden worden inbeslag' genomen, is on
gewettigd.
De S S. en de Mobilisatie.
De Directeur-Generaal der Staatsspoor oDtving
van Zijne Excellentie den Opperbevelhebber van
Land en Zeemacht onderstaand schrijven, dat hij
onder bijvoeging van zijne persoonlijke waardee
ring voor de door alle betoonde medewerking, met
groote voldoening ter kennis van het personeel
brengt.
«Volgens de bij hem ingekomen berichten heeft
het Mobilisatievervoer en het daarop volgende
gereedstellen van het materiaal voor een even
tueel concentratievervoer met de meeste orde en
regelmaat plaats gehad en is op een bepaalden
tijd gereed gekomen. Deze voor onze landsver
dediging zoo belangrijke uitkomst zijn wij ver
schuldigd, behalve aan de met Uwe medewerking
samengestelde zorgvuldige regelingen, aan de bij
zondere toewijding, de inspanning en het oordeel
kundig beleid van de bestuurders der spoorweg
diensten en van hun geheel personeel, van de
hoogste rangen tot de laagste toe.
Ofschoon ik reeds bij voorbaat op deze verblij
dende uitkomst had gerekend, is het mij toch een
groote voldoening te kunnen constateeren dat zij
ten volle bereikt is.
Het is mij een behoefte, mijne Heeren, U en
Uw personeel voor deze voortreffelijke proeve van
organisatie en werkkracht namens de strydmacht
onder mijn bevel mijne groote erkentelijkheid uit
te spreken en aan mijne overtuiging uitdrukking
te geven, dat het vaderland ook in de volgende
dagen op Uw aller medewerking zal kunnen
rekenen.
Een waarschuwing.
De »N. Limb. Koerier" schrijft:
«In een goed deel der Noord-Nederlandsche
pers wordt op aangename wijze stemming ge
maakt tegen de Duitschers.
De Duitschers worden voorgesteld als barbaren
de Belgen als engelen van onschuld.
Een gelegenheids-verslaggever van een onzer
Nederlandsche, twee maal daags verschijnende,
bladen, dien we Donderdagavond spraken, wist
de schuld der Duitschers zelfs te verdedigen met
een beroep op Nietsche 11
Waarbij ons bleek, dat de goede man tusscben
moraal en geschreven staatswet geen verschil
kende.
En Nietsche dus öf niet gelezen 6f niet begre
pen heeft.
Het eerste zal wel het geval zijn.
We zullen geen twistgeding openen over de
vraag, die o.i. de kwestie van recht en onrecht
hier beheerschtof een volk, wanneer het vol
komen overtuigd is, 'dat zijn bestaan als volk met
den ondergang bedreigd wordt, het moreele recht
van zelfverdediging stellen mag en moet boven
het geschreven volkerenrecht.
Wij willen alleen uit het gebeurde een practi-
sche les trekken voor ons zelf.
De Duitschers zijn België binnengerukt te
recht of ten onrechte blijve dan, gelijk wij zeiden,
voorloopig buiten overweging met de uitdruk
kelijke verklaring, dat den bewoners niet het
minste leed geschieden zou, indien de nietcom-
battanten zich niet keerden tegen de Duitschers
en den strijd overlieten aan de beide legers.
Volkomen juist en volkomen correct.
Maar de opbruisende Waalsche grensbevolking
ging schieten op de aanrukkende Duitsche troepen.
De Luiksche bevolking vermoordde de Duitsche
strijders, die gewond in de straten van Luik lagen.
De Duitschers in geheel het rijk zyn behandeld
op een wijze, die, gelijk ooggetuigen ons mede
deelden, gruwelijk en nog erger heeten moet.
De wraak der Duitsche troepen over den moord
op Duitsche soldaten en de gruwelyke mishande
ling van Duitsche burgers, wier eenige «schuld"
was, dat zij voor jaren in Duitschland geboren
waren en die sinds, door een verblijt van 10, 20.
30 jaren in Brussel of Antwerpen of Luik, geheel
Belg geworden waren, die wraak is ontzettend
geweest.
Niet het sterke verzet der Belgische troepen
dat is oorlogsrecht maar het verzet en de
sluipmoord op Duitsche regelmatige troepen, door
niet-combattanten, heeft de aanvallers niet ge
prikkeld, gelijk het ook in enkele Nederlandsche
bladen wordt voorgesteld, als tot een paroxisme
van woede, maar tot een tjzig koele weerwraak,
die voor de Belgische bevolking, welke niet ouder
de wapenen vecht, nog verschrikkelijker gevolgen
hebben kan.
Deze feiten bevatten voor ons, Nederlanders,
een les van geweldigen ernst.
t Als het ooit in deze dagen gebeuren mocht
wat God verhoede dat Duitsche troepen onze
Nederlandsche grens overschreden, mogen de
Nederlandsche grensbewoners dan toch bedenken,
dat wet en ïecht niet aan hen, maar aan ons
Nederlandsch leger den plicht van verdediging en
handhaving van Nederlands neutraliteit hebben
opgelegd.
Laten wij ons door onverantwoordelijk geschrijf
van verblinde en verdwaasde zoogenaamde patriot
ten toch niet laten opwinden om, in de ure des
gevaars, de kalmte, de koelbloedigheid en ten
slotte ook de vastberadenheid te verliezen.
Spiegelen wij ons aan de arme Belgische grens
bewoners, die hun onbedwongen overmoed, in hun
verhitte verbeelding met ware vaderlandsliefde
verwarden, die Pruisenhaat en Gallophiele nei
gingen tot excessen dreven.
Dood en vernietiging in koelen bloede was de
weerwraak der Duitschers.
En daarom, mocht ooit het Duitsche leger over
onze Nederlandsche, over onze Limburgsche gren
zen trekken gelukkig is de kans niet groot,
dat onze grensbewoners dan doen wat hun
plicht is en den strijd overlaten aan ons leger.
De ongeregelde krijg is nutteloos en ontzettend
in zijn gevolgen."
Ongepast.
Er zijn waarlijk nog lieden zegt de »Tyd" die
in deze droevige tijden den uitgebarsten Europee-
schen oorlog benutten, om op de meest ongepaste
wijze op het Christendom af te geven. Zoo
schreef de »N. Arnh. Ct."
«De algemeene oorlog is het bankroet van het
Christendom, dat na twintig eeuwen toont de
menschheid niet tot beschaving te hebben kunnen
brengen."
Het gezonde verstand zou juist zeggen, dat een
oorlog, als die thans Europa in brand zet, het
bankroet beteekent van de, beschaving, die zich
stelselmatig tegen het Christendom te weer heeft
gesteld, terwijl zij haar vrijen wil misbruikte voor
de bevordering «ener goddelooze en dus basislooze
cultuur, welke in zichzelf wei een grond zoekt
om te bestaan, maar hem met vindt en daarom
telkens in geweldige conflicten al de buitenspo
righeden van haar egoïsme wreekt. Maar het
gezond verstand telt niet meer mee bij sommige
geesten, die telkens op het Christendom lostrekken,
zoodra de menschheid getroflen wórdt door een
ramp, welke veeleer door gebrek aan Christendom
ontketend werd.
Er zouden meer dergelijke uitlatingen tesigna-
leeren zijn, welke de vrijzinnige pers beter deed
achterwege te laten in deze dagen van schrikke-
lijken ernst. Zelfs in de Fransche Kamer hebben
bij het het begin van den oorlog Socialisten, Ra
dicalen en Katholieken elkander de hand gereikt
ter verdediging van het één vaderland. «Er zijn
onder ons geen partijen meer, alleen nog Fran-
schen," zei aldaar de voorzitter Deschanel. En in
ons land deed het neutrale dagblad «De Tel" een
plaat teekenen, waarop vertegenwoordigers van
alle Nederlandsche partijen in de Tweede Kamer
hunne handen in elkander legden, uitgenomen
een vertegenwoordiger van de katholieke partij,
die wel geregeld haar leden voor carricatuur-
beelden moet leenen.
En terwijl katholieke zusters in het zuiden van
Limburg stichtende voorbeelden van toewijding
geven, welke de bewondering van Z. K. H. Prins
Hendrik hebben weggedragen, zijn corresponden
ten van liberale bladen aanmatigend genoeg, om ter
wille eener futiliteit deze zusters als «bekrompen"
voor te stellen."
Zulke vrijzinnige pedanterie is even afkeurens
waardig als de tacteloosheid, waarmee het »Hbl."
nog de vorige week op zeer partijdige wijze den
arbeid der Belgische kloosterlingen in zijn ko
lommen liet bespreken, en de valsche voorstelling
in de »N. Rbtt. Ct." van de «aanbidding" der Zee-
sterre te Maastricht.
Hpt is in deze dagen meer dan ooit noodig te
zoeken, wat vereenigt en niet wat verdeelt.
Bezoek van Z. K. H. Prins Uendrik.
Hedenmiddag om één uur arriveerde per auto
Z. K. H. Prins Hendrik, vergezeld door Gene-
raal-rnajoor Tonet en adjudant Hacker te" be
zichtiging van de ter beschikking' van het Roode
Kruis gestelde Industrie- en Huishoudschool.
■De heer v. Luik, president van het plaatselijk
CiOtmité van het Rooide Kruis, ontving' het hooge
bezoek en stelde, den Ee re- voorzitter, den Edel-
achtbaren Heer burgemeester aan Z. K. H. den
Pïins voor.
