Dagblad mor Schiedam
oU110
EERSTE BLAD.
Gratis Ongevallenverzekering f 1 fjfjn i
b« nnnn
nnn b*,veriies fnr
d/su; Jaar^an^.
£aterda& 22 'Augustus 1914
i\o. 11008
oTereentoisttë op 3e polis yermelde yoorwaarflen. j (J U U i
Dit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd
Zondagsblad.
Het overlijden van Z. H. Paus
Pius X.
Het H. College van Kardinalen.
BuraauBoterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post ƒ2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regelHandelsadvertentiën
1 6 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
levenslange J1111 verlies van
geheele I 1111 een hand,
invaliditeit; 1 t, U U voet of oog; I IUU I IUU een duimw
De_verzekenng wordt gewaarborgd door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank, gevestigd te Schiedam
by verlies
van
by
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Donderdagmiddag werd het lijk des Pausen, dat
in de troonzaal geplaatst was, bezocht door het
corps diplomatique, het Romeinsche patriciaat, de
hooge geestelijkheid en de leden van de verschil
lende geestelijken orden in de stad, vooral reli-
gieusen.
De troonzaal was versierd met rood damast en
electrisch verlicht.
De eerewacht werd gevormd door leden der
pauselijke lijfwacht in groot teneu. Het lichaam
des Pausen was bekleed met de pontificale ge
waden en werd tentoongesteld op een verheven
heid, onder een baldakijn, omgeven door vier
brandende kaarsen.
De tentoonstelling van het lijk zal morgen
ochtend voortduren. Daarna zal het lijk plechtig
naar de basiliek van St. Pieter worden overgevoerd.
Nadat de kardinaal-camerlengo een voorberei
dende bijeenkomst der kardinalen had voorgeze
ten, bevestigde hij met kardinaal Merry del Val,
de zegels van de deuren der particuliere biblio
theek des Pausen.
Daarna ontving hij de bezoeken van rouwbe
klag van de bevelhebbers der pauselijke corpseD.
De Pauselijke vlag hangt thans halfstok aan
het gebouw der internuntiatuur in den Haag.
Namens H. M. de Koningin heeft gisteren
avond een ordonnance-officier de betuiging van
H. M's rouwbeklag met het overlijden van Z. H.
den Paus aan den secretaris der Pauselijke legatie
overgebracht. Eveneens deed heden uit naam van
H. M. de Koningin-Moeder, Jhr. de Ranitz, groot-
meetter H. M.'s Huis.
De Minister van Buitenlandsche Zaken, de meeste
hoofden van Buitenlandsche Missiën, alhier, de
hooge R. K. Geestelijkheid, legden aan het gebouw
der Pauselijke internuntiatuur condoleancebezoe-
ken af.
Afgescheiden van bijzondere diensten in ver
schillende R. K. kerken, zal de volgende week in
de kerk van den Jacobus, aan de Parkstraat, een
plechtige H. Mis voor de zielerust van den H.
Vader worden opgedragen. Het corps diplomaten
en de hooge autoriteiten in den Haag zullen in
de gelegenheid worden gesteld bij deze plechtig
heid tegenwoordig te zijn.
Het College van kardinalen bestaat uit kardi
naal-bisschoppen, kardinaal-priesters en kardinaal
diakens. Bij pauselijke constituties is het hoogste
aantal kardinalen op 70 vastgesteld.
Op het oogenblik is het H. College als volgt
samengesteld
Kardinaal Bisschoppen.
T. S. Delia Volpe, bisschop van
Ostia en Veeletri1844 1899
S. Vannutelli, bisschop van Porto
en Santa Bufina1834 1887
A. Agliardi, bisschop van Albano 1832 1896
V. Vannutelli, bisschop van Pales-
trina1836 1889
F. di Paola Cassetta, bisschop van
Frascati1845 1899
G. de Lai, bisschop van Sabina. 1853 1907
Kardinaal-Priesters.
J. S. Netto1841 1884
J. Gibbons1834 1886
A. di Pietro1828 1893
M. Logue, Aartsbisschop van Ar
magh primaat van Ierland. 1840 1893
C. Vaszarij, prinsbisschop van Gzan,
primaat van Hongarije 1832 1893
A, Ferrari, aartsbisschop van Milaan 1850 1894
G. M. Gotti1834 1895
D. Ferrata1847 1896
G. Prisca, aartsbisschop van Napels 1836 1896
J. M. Martin de Herzeray de la
Iglesia, aartsbisschop van Santiago
de Compostela1835 1897
G. Francica-Nava di Bontifé, aarts
bisschop van Catania1846 1899
A. Richelmy, aartsbisschop van
Turijn1850 1899
S. Martinelli1848 1901
L. de Skrbenskij, prinsbisschop van
Praag 1863 1901
G. Boschi, aartsbisschop van Ferraza 1838 1901
B. Bacilieri, bisschop van Verona 1842 1901
R. Merry del Val, staatssecretaris 1865 1903
J. Arcoverde de Albuquerque Ca-
valcanti, aartsbisschop van Rio de
Janeiro1848 1 905
A. Cavallari, patriarch van Venetië 1849 1907
A. Rinaldini 1835 1907
B. Lorenzelli1853 1907
P. Mafii, aartsbisschop van Pisa 1858 1907
A. Lualdi, aartsbisschop van Pa
lermo 1858 1907
D. Mezcier, aartsbisschop van Me-
chelen1851 1907
P. Casparri1852 1907
L. 11. J. Lugon, aartsbisschop van
Reims1842 1907
P. P. Andrieu,' aartsbisschop van
Bordeau1849 1907
J. M. de Cos-Y-Macho, aartsbisschop
van Valladolid1838 1911
D. Falconio1842 1911
A. Vico1847 1911
G. G. Pignatelli di Belmonte. 1851 1911
J. Farley, aartsb. van New-York 1842 1911
F. Bourne, aartsbisschop van West
minster 1861 1911
F. Bauer, prins aartsbisschop van
Olmütz1841 1911
L. A. Amette, aartsb. van Parijs 1850 1911
W. 0'Connell6, aartsb. van Boston. 1860 1911
E. Almarezy Santos, Aartsbisschop
van Sevilla 1847 19H
F. V. Dubillard, aartsbisschop van
Cham bei y1845 1911
F. de Rovèrie de labriéres, bisschop
van Montpellier. 1830 1911
K. von Hornig, id. van Veszprem1840 1912
A. Mondes Bello, patriarch van
Lissabon 1914
Vittoriano Guisasolay Menendez,
aartsbisschop van Toledo 1914
Lodovico Nazario Begin, aartsbis
schop van Quebec1914
Domenieo Serafino, aartsbisschop
van Seleucia1914
G. Delia Chiesa, aartsbisschop van
Bologna1914
G. Gsernoch, aartsb. van Gran 1914
F. von Bettinger, aartsbisschop van
Münchën Freising.1914
H. J. Lévin, aartsbisschop van Lyon 1914
F. van Hartman, aartsb. van Keulen 1914
G. Piffl, aartsbisschop van Weenen 1914
Kardinaal-Diakens.
O. Cagiano de Azevedo1845 1905
Cajetanu? Bisleti1856 1911
Basilius Pompiljelj1858 1911
Louis Billot1846 1911
Willem van Rossum1854 1911
Scipio Fecchi1914
Ph. Giustini1914
M- Lega19^
F. A. Casquet1914
Het Conclave.
Onmiddellijk na deze plechtige bijzetting bo-
ginnen de negendaagsche exequiën of treurnonen
d.w.z. de telkens door een kardinaal, in tegen
woordigheid der anderen gehoudene zielediensten.
Na afloop van iedere plechtigheid vereenigen zich
de kardinalen tot congregatiën, waar zij zich met
alle voorzorgen, betreffende de tucht en het ce
remonieel van het te houden conclave, bezig te
houden. Men begint met de Bullen voor te lezen
die door Alexander III, Gregorius X, Clemens V
en VI, Julius II, maar vooral die door Pius IV
(1696) en Gregorius XV (1621), Urbanus VII en
Clemens XII voor de Pauskeuze zijn afgekondigd.
De voornaamste punten dezer Bullen zijn de
volgende
Tien dagen na den dood des.Pausen, moet met
de keuze van een opvolger een aanvang gemaakt
worden door de aanwezig zijnde kardinalen, zonder
langer op de afwezigen te wachtten, deze laatsten
moeten echter bepaaldelijk opgeroepen worden;
geen enkele kerkelijke censuur kan een kardinaal
van zijn stemrecht berooven, zelfs de kerkelijke
ban is hiervoor geen beletsel.
De keuze moet in het conclave, (een afgesloten
gedeelte van het Vaticaan) geschieden en de
nadere bepalingen over de inrichting van het con
clave moeten vastgesteld worden. De gekozene
moet twee derden van de stemmen op zich ver-
eenigd hebbenwanneer dit getal niet bereikt isi
dan moet men het door toetreden (per accessum)
trachten te bereikengeschiedt de keuze door
scheidsrechters, dan mag geen dezer voor zich
zeiven stemmen. De nieuwbenoemde wordt, wan
neer hij nog geen bissschop is, eerst door den
kardinaal-deken (die bisschop van Ostia is) tot
bisschop gewijd. Hij wordt door niemand bevestigd
omdat hij zijn opperste en algemeene macht over
de Kerk van geen mehsch, maar onmiddellijk van
Christus ontvangt, Hem wordt de driedubbele
kroon opgezet als een zinnebeeld van het geloof
der Katholieke Kerk aan het geheim der H.
Drievuldigheid, alsmede van de hoogste macht, de
eer en het rechterlijk gezag in geestelijke zaken
over de geheele Kerk, en in de wereldlijke over
de Kerkelijke Staten.
Het voorlezen dezer Bullen en hare plechtige
bezwering door de aanwezige kardinalen vormen
het eerste gedeelte van de voorbereiding tot de
keuze. Onmiddellijk daarna laat de kardinaal
kamerling den door hem verzegelden ring en het
zegel van den overleden Paus door den eersten
ceremoniemeester verbreken, en neemt de sup-
plieken en het bullenkistje in bewaring, naafloop
waarvan twee geleerde prelaten gekozen worden,
de een om de lijkrede te houden, de andere om
de inleidende redevoering ter Pauskeuze te ont
werpen en voor te dragen. Vervolgens worden
twee kardinalen gekozen, die met het oppertoe
zicht over het te houden Conclave belast worden.
Acht congregatiën houden zich bezig met de be
vestiging der staatsambtenaren in hunne respec
tieve betrekkingenmet de benoeming van de
twee voor het Conclave bestemde geneesheeren,
van den heelmeester, den apotheker, den biecht
vader en zes ceremoniemeesters en van de be
dienden van minderen rangvoorts met de be
noeming van den biechtvader der kardinalen en
met de verloting der cellen in het Conclave,
waarbij de jongste kardinaal-diaken de loten trekt;
verder met het opmaken van een register van
alle vreemde personen, die als noodig bij het
Conclave mede worden binnengesloten en van de
Conclavisten, en eindelijk met de verkiezing van
drie kardinalen, die in 't bijzonder toezicht moe
ten houden over het sluiten en de inwendige
materieele werkzaamheden van het Conclave. Bij
deze congregatiën worden ook de gezanten der
buitenlandsche mogendheden en de eventueele
deputatiën in audiëntie ontvangende toespraken
worden meestal door den kardinaal-deken beant
woord.
Na afloop der exequiën en congregatiën op den
tienden dag, leest de kardinaal-deken in den Sint
Pieter de Mis van den H. Geest voor de nieuwe
Pauskeuze, en houdt bovenbedoelde vooraf geko
zen prelaat de rede de eligendo summo Pontifice.
Na de sluiting dezer godsdienstoefening volgt
in plechtige processie, de intocht in het Conclave.
Onder den naam Conclave verstaat men zoowel
de vergadering der kardinalen die voor de keuze
van een nieuwen Paus zijn bijeengekomen, als de
plaats zelve, waar deze plechtige bijeenkomst
wordt gehouden. In de eerste tijden werd het
Conclave in die stad gehouden, welke hiertoe het
meest geschikt voorkwam eerst Gregorius X en
andere Pausen na dezen, bevalen dat de keuze
daar moest geschieden waar bij den dood van den
opperpriester het Romeinsche hof zijn verblijf
hield. Te Rome werd dus in den regel deze plech
tigheid gevierd, en alleen gevallen van oorlog of
opstand zooals b.v. in 1800 gebeurde bij de
benoeming van Pius VII in Venetië maakten
hierop een uitzondering. De keuze van het paleis,
waar het Conclave moet gehouden worden, hangt af
van de kardinalen. Tot aan Pius VI geschiedde dit
meestal in het Vaticaan, en enkele malen in het
Quirinaal. Op dezelfde verdieping worden zoovele
kleine cellen of kamertjes afgeschoten als er kiesge
rechtigden zijnieder kamertje is in tweeën ge
splist het grootste gedeelte is voor den kardinaal
en het andere voor zijn conclavisten. Het gevolg
van iedere kardinaal bestaat aldaar uit twee of
drie personen, van welke de een gewoonlijk gees
telijke is cu de twee andere leeken zijn. Aan dit
ambt zijn vele voorrechten verbondenhet geeft
recht op het ridderschap en het romeinsche bur
gerrecht, alsook op andere gunstige bepalingen.
Dat de keuze dezer conclavisten met veel om
zichtigheid geschiedt, ligt in den aard der zaak.
Pius IV hield het voor noodzakelijk de neven der
kardinalen buiten aanmerking te laten. Naast
ieder kieskamertje, dat voorzien is van het wapen
van zijn bewoner en tevens van een nummer, be
vinden zich nog twee kleine kamertjeshet eene
dient tot kapel, wanneer de kardinaal de H. Mis
leest of hooren wil, het andere tot eetkamer.
Wanneer de kardinalen hun eerste intrede in
het Conclave gedaan hebben, dan begaven zij zich
naar de kapel, alwaar het Scrutinioxn zal gehouden
worden, en bezweren opnieuw de kiesbullen, na
die nog eenmaal gelezen en vervolgens een ge
bed verricht te hebben. Zelfs dan nog hebben
zij de vrijheid naar huis terug te keeren, maar
op voorwaarde van des avonds op het Conclave
present te zijn. Het corps diplomatique, de pre
laten en de hooge adel mogen nog bezoeken komen
afleggen, doch tegen middernacht moeten alle
vreemdelingen op een door den opperceremonie-
meester met de bel gegeven teeken het Conclave
verlaten, hetwelk voorts door dezen en den maar
schalk van het paleis in tegenwoordigheid der
kardinalen capi d'ordine (eigenlijk hoofdcommis
sarissen van orde), nl. van den eersten kardinaal
bisschop kardinaal-priester en kardinaal-diaken,
op plechtige wijze gesloten wordt. De maarschalk
(wiens betrekking erfelijk -is, en vroeger in he1
bezit van de familie Savelli was, doch sedert Cle.
mens IX overgegaan is in de familie Chigt) »n
eën gouverneur, maar die prelaat moet wezen,
aanvaarden nu de bewaking van het Conclave, en
laten alle toegangen en venster op zoodanige
wijze ommuren, dat slechts één deur open blijft,
welke van binnen op andere wijze gesloten wordt
dan van buitende sleutel voor het binnenslot
wordt door den gouverneur die voor het
buitenslot door den opper-ceremoniemeester be
waard en gezegeld. Boven aan de deur is er een
klein venster en in de daaraan grenzende muren
zijn vier openingen aangebracht, in welke zich
draaikastjes bevinden, waardoor de spyzen voor
de kardinalen in het Conclave verschaft en ieder
ander geoorloofd verkeer bewerkstelligd wordt»
over de voltrokken afsluiting van het Conclave
wordt een akte opgemaakt. Nog denzelfden avond
maakt de kardinaal-deken en de kardinaal-kamer
ling een ronde, om te zien of alles volgens het
voorschrift opgevolgd is.
De eerste dag na de sluiting van het Conclave
is bepaald voor audiëntiënde afgevaardigden
der kardinalen ontvangen voor het spreekvenstertje
de gezanten der vreemde mogendheden en de
voornaamste ambtenaren. Den tweeden dag leest
de kardinaal-deken de H. Mis van den H. Geest
waarbij alle kardinalen communiceeren. Op den
derden dag beginnen de eigenlijke kiesvergaderingen
en wel wanneer het Conclave in het Vaticaan
gehouden wordt in de Sixtijnsche kapel.
Volgens den Romeinsdien correspondent van
»De Tijd" zal het nabijzijnde Conclave uiterlijk
10 dagen na den dood van Z. H. den Paus moe
ten beginnen. Het wordt dan plechtig geopend
door den Camerlengo, kardinaal della Volpa, die
na het overlijden van wijlen kardinaal Oreglio di
San Stefano onlangs tot dezen hoogen post ver
heven is. Het zoogenaamde recht van veto, dat
enkele katholieke grootmachten zich van ouds
toekenden, is door paus Pius X volstrekt opge
heven verklaard en thans onuitvoerbaar geworden.
Onder de kardinalen, die voor de tiaar het
meest in aanmerking komen, treedt zoo wordt
in welingelichte Romeinsche kringen geloofd
op den voorgrond kardinaal Domenieo Ferrata.
Deze was vóór zijne verheffing tot het purper
nuntius te Parjjs en had daar als diplomaat een
grooten naam. Hij is nu prefect der Congre
gatie van het Concilie en secretaris van het fj.
Officie, twee zeer gewichtige ambten. Hg munt
uit door een buitengewone kennis van het ker
kelijk recht en het Staatsrecht. Hij was intiem
bevriend met wijlen kardinaal Rampolla.
Naar reeds verluidt, zal bij eventueele vredes-
sluiting na den huidigen wereldoorlog de bemid
deling van den H. Stoel noodig, althans zeer
nuttig kunnen zijn. Met deze uiterst actueele
jtSfj4' ff £- -T" >w. *fk.
Geboren Gecreëerd
