Verspreide berichten.
Binnenland.
De correspondent van de «Times" geeft, naar
verhalen van Donderdagnacht gevluchte Inwoners,
een beschrijving van den intocht der Duitschers
in het zwijgende Brussel. In het centrum, zoo
vertelt hij, waren de inwoners aan weerskanten
van den weg, dien de Duitscho troepen volgden,
samengestroomd. Zij zagen bleek van woede en
vrees. Er werden geen schoten afgevuurd en de
Duitsche soldaten deden eenvoudig als hun gelast
was. Men kan niet zeggen, dat zij over de
schreef gingen van de oorlogswetten, maar de
arrogantie en het volslagen gebrek aan takt kwa
men uit in het optreden der officieren, die de
machtelooze menigte spottend teelachten en tar
tend Belgische vlaggen naar beneden haalden, die
nog uit verlaten huizen wapperden en die ze dan
van achter over hun paarden hingen.
Zij bevalen volgens den Times-correspondent
dat hotels en koffiehuizen geopend zouden
worden en op de terrassen der café's in de buurt
van het Noorderstation gingen ze op luidruchtige
wijze zitten eten en drinken en rooken. Sommigen
liepen naar boven in verschillende hotels in volks,
wijken, namen er kamers in bezit en zaten daar tot
laat in den nacht voor de open vensters of op de
balcons te rooken en te drinken. Zij lieten, vol
gens den berichtgever der Times, geen gelegen
heid voorbijgaan om de arme Brusselaren te laten
gevoelen, dat zij de overwinners waren en dat de
bevolking niets was. In een der openbare par
ken reden verscheidene Duitsche officieren opzet
telijk met hun paarden door de bloemperken heen-
Een interview met Minister
B ^oqueville.
Geen nieuws, goed nieuws, zegt men, en dit
is ons heden eens te meer verzekerd door d/em
minister van oorlog'. Wees maar niet ongeduldig
zei.de ons baron de Broqueville. Nieuws mag:
ik U nog niet geven, maar dit kan ik U zeggen,
dat alles beter van stapel loopt als wij wel
hadden durven hopen. Ons verdedigingsplan se
dert jaren en jaren ingestudeerd, voorzag, dat
een of meerdere mogendheden ons zoution tetr
zijde staan. Welnu dit is zoo uitgekomen. Sedert
de Duitschers ,op Belgischen bodem zijn, is dit
plan niel alleen trouw, maai- heldhaftig gevolgd.
Laar zal de vijand het best van weten te spre
ken Niet alleen hebben wij ons verdedig):i, maar
ook aangevallen en de Duitscher weet reeds wat
dit hem kost. Zooals het voorzien was en moest
gebeuren, heeft het leger zich rond Antwerpen
geschaard. Dank aan ons leger hebben onze
rondgenooten den tijd gehad hunne voorziene
stellingen in te nomen. Wij behouden onze stel
lingen. Dit zal natuurlijk niet zonder nieuwe ge
vechten gaan, maar daar zijn wij op voorbereid
en eerder nog dan sommige het wel oenken, zal
de groote strijd aanvangen en daarin zullen wij
ook ons woordje te zeggen hebben. Wij zullen
eens te meer aan de gansche wereid bewijzen,
dat de zonen der Kerlen van Vlaanderen en die
der 600 Franchimontezen immer den vrijheids-
roem van België waard zijn. De officieel© Fran-
sc'he berichten luiden, dat te Luik alle forten
nog, standhouden tegen de aanvallers; ril hadden
wij nooit durven hopen. De Duitschers zijn te
Brussel, Aalst, Luik, D-iest, enz., wat nood. Wij
hebben er nooit ajan gedacht een open stad
zooals Brussel, Diest, of Aalst te verdedigen.
Lit werd nooit voorzien en het is daarom dat de
gansche regeering en de Koninklijke familie naar
Antwerpen gekomen is. Neen, wees gerust, be
sloot de minister met een handdruk, de toestan
den blijven schitterend voor ons, beter als men
denken kan en ik versta wel, dat degenen, die
niet op de hoogte zijn zooals wij, ietwat twijfe
len.
Tot zoover de mededeeling1, welke minister de
Broqueville een vertegenwoordiger van het Ba
reau Vaz Lias wel heeft willen doen.
Wat het nieuws aangaat, dit is hier zeer
schaars. Wel weten wij dat de Fuitschers door
trekken. maaT in Mechelen en Vilvoorde is geen
enkele Duitscher te zien. In Genl schynt men
ze te verwachten en de heer burgemeester Brauo.
heeft gistermiddag een proclamatie doen aanplak
ken, waarin zakelijk gezegd wordt, dat de Euit-
schers verscheiden steden hebben bezet en ze
ook te Gent verwacht worden. Ook deze burge
meester doet een afroep tot de bevolking kalm
te blijven en de wapens in te dienen. Wat
Namen aangaat, daar hebben de Duitschers zich
nog niet aan gewaajgd en dat zullen ze met
Antwerpen ook niet. Het is- kla«f^en duidelijk,
flat de Duitschers dank onzen tegenstand den
weg niet hebben kunnen volgen, die de Generale
Staf hun aangeduid had. Thans zitten zij tussehen
de forten van Namen en Antwerpen in, welke
in vogelvlucht slechts ongeveer zestig kilometer
van elkander zijn. Wat Antwerpen zelf aangaat,
naar behoeft in geen geval voor gevreesd te
worden. Zelfs op een volkomen afsnijden van de
Seheldestad zijn wij volkomen voorbereid. Mond
voorraad is er genoeg en wat de kolen voor
gas- en electriciteiteverlichting aangaat, die heb
ben wij voor maanden en maanden. Van af he
den mogen geen sterke dranken meer worden
verkocht.
Het dagblad de „Nouveau Piecurseur" vraagt
in zijn editie van Vrijdagavond dat de regeering
zijn grenzen zal openzetten voor clen vrijen toe
gang van Hollandseh vee. Lit zou de l este resul
taten hebben zoowel voor het Hollandsche als
voor het Belgische volk, Be algemeene staf van
de verbonden legers heeft intrek genomen in het
paleis van den Gouverneur der provincie Ant
werpen. De Koning, die ook Ie Antwerpen is
vertoeft met de Koningin en de prin.jes en de
prinses Marie-José in het Koninklijk Palcis der
Meirplaats. Hedenmorgen hebben wij een inwo
ner van Tongeren getroffen. Leze verklaarde ons
dat de gansche bevolking zijner stad dcor de
Luitsehers verdreven was na, ionmenschelrjk mis
handeld te zijn. Ee man vertelde, dal de Duitsche
soldaten met de ooren en haren weerlooze vrou
wen uit de kelders; waarin zij zich verborgen,
trokken. Be Tongeraars zijn overtuigd, dat de
Duitschers hen enkel uit hunne stad verdreven
om deze beter te kunnen plunderen en ze daarna
in brand te steken. Er staan trouwens al gan
sche wijken in brand. Uit Luik verneem ik, dat
de Luiksehe werklieden hardnekkig weigeren ook
tegen het in uitzicht gestelde dubbele loon in
de gfoote metaalf abrieken Cockerill, welke niet
werden beschadigd maar in handen der fuitschers
zijn, te arbeiden.
Be algemeene bestuurder M. Greiner, zijn zo
nen en familieleden als ook de dienstoversten
zijn in handen der Buitschers. Men weet niet op
welke voorwaarden. Be Duitschers willen de
machines weer in werking stellen doch zoolang
de werklieden weigeren zal zulks moeilijk gaan.
Gisteren vloog er over Antwerpen een taube,
die ook te Gent is gezien. Men denkt dat hij de
zeekust, ging verkennen. Op verscheidene plaat
sen heeft men vruchteloos gepoogu hem neer
te schieten.
In den Elzas.
Ernstige ontmoetingen hebben plaats gehad in
den Elzas en in Lotharingen. De Duitsche troe
pen schijnen ook hier aan de winnende
hand.
De in het groote hoofdkwartier vertoevende
correspondent van de «Kolnische Zeitung" seint,
dat het aantal bij Metz gevangen soldaten veel
meer dan 10.000 zou bedragen.
De Franschen hadden het plan gemaakt een
beslissecden inval in JDuitschland te doen. De
gevechten met de Duitsche troepen begonnen reeds
op den 17en dezer. Den 20sten dezer waren de
Franschen overal teruggeslagen. De Donnon, die
zij bezet hadden, werd heroverd en de vervolging
ook vandaag nog met kracht voortgezet. De bui-
tenlandsche militaire attache's hebben de tijding
aan hunne regeeringen gezonden.
Ten noorden van Metz heeft de Duitsche
kroonprins met zijn leger, dat aan beide zijden van
L o n g w y oprukte, den vijand overwonnen en
teruggeworpen.
Het leger, dat onder aanvoering van den Beier-
schen kroonprins in Lotharingen overwon
nen had, heeft den verslagen vijand achtervol
gend. de lijn Lunéville-Blaoaont bereikt en zet
de vervolging voort.
In E 1 z a s-L otharingen.
Van Fransche zijde wordt officieel medegedeeld
In Lotharingen is de aanvallende beweging der
Duitschers, die het antwoord was op onzen aan
val en die tot gisteren heeft voortgeduurd, heden
lot staan gebracht.
Gevechten hebben plaats gehad op de hoogten
ten Noorden van Lunéville. De Duitsche aanval
maakte een slappen indruk.
Het is zeker, dat indien onze verliezen gedurende
de laatste drie dagen ernstig zijn geweest, die
van de Duit°chees dat evenzeer waren.
S e r v i O o s t e n r ij k.
De Serviërs hebben een overwinning behaald
op de Oostenrijkers bij Grosnitsa.
De Oostenrijkers lieten veel materiaal en tal
rijke gevangenen, zoowel officieren als soldaten,
in handen van de Serviërs. Tot nog toe hebben
deze 40 kanonnen vermeesterd, vele paarden en
behalve het oorlogsmaterieel ook ambulances en
veldkeukens met daarbijbehoorend personeel.
Uit Weenen wordt gemeld, dat de strafcam-
pagne tegen Servië voorloopig zal worden gestaakt
omdat het van grooter belang is de Oostenryksche
troepan aan de Russische grens te brengen.
Rusland Duitschlan d.—O o s-
t e n r ij k.
Sterke Russische strijdkrachten zijn tegen de
linie Gum binnen Angerburg opgetreden. Het
eerste legercorps heeft 20 Augustus de opnieuw
tegen Gumbinnen oprukkende vijandelyke troepen
aangevallen en teruggeslagen. Daarbij werden
8000 Russen krijgevangen gemaakt, terwijl acht
stukken geschut werden veroverd. Van de zich
bij het legercorps bevindende cavaleriedivisie was
gedurende langen tijd geen bericht ontvangen.
Het bleek echter dat deze divisie twee vijandelyke
cavaleridivisies had aangetroffen en teruggedreven.
Gisteren voegde deze divisie zich weer met 500
gevangenen bij het eerste legercorps. Omtrent
het optreden tegen Russische versterkingen ten
Noorden van Pregel en ten Zuiden van de Masu-
rische" meeren moet om strategische rekenen het
stilzwijgen bewaard worden.
De Russische troepen, die den Boekowina bin
nengedrongen waren, werden door de|oprukkende
Oostenrijkers bloedig teruggeworpen. Volgens be
trouwbare berichten verzet men zich in Polen
tegen de mobilisatie.
Uit Parijs wordt gemeld
Het Russische leger behaalde opnieuw een over
winning op de Duitschers bij Gumbinnen en wel
in Goldapp en Lyck. De Russen versloegen drie
legercorpsen maakten zich meester vau tal van
kanonnen en van rollend materiaal, terwijl zij
een aantal Duitschers krijgsgevangen maakten. Zij
bezetten Goldapp en Lyck.
Polen.
De Poolsche bladen publiceeren den volgenden
oproep van de Poolsche nationale regeering
Poolsche burgers,
Wij maken U heden den oproep der Nationale
RegeeriDg bekend. In Warschau heeft zich de
Nationale régeering geconstitueerd. Het is de
plicht van alle Polen zich eensgezind aan deze
macht te onderwerpen. Tot commandant der
militaire strijdkrachten werd de burger Joseph
Pilsutzky benoemd aan wiens bevelen alle burgers
onvoorwaardelijke gehoorzaamheid zijn verschul
digd. Deze oproep was onderteekendDe Natio
nale Regeering.
Duitschlan d—J a p a n.
Aan den Japanschen gezant te Berlijn is naar
aanleiding van het ultimatum, dat Japan aan
Duitschland had gesteld, het volgende mede
gedeeld
Op de eischen van Japan heeft de Duitsche
regeering geenerlei antwoord te geven. Zij ziet
zich daarom genoodzaakt haar ambassadeur te
Tokio terug te roepen en den Japanschen zaak
gelastigde te Berlijn zijn paspoort te doen over
handigen.
De staf van de admiraliteit maakt bekend'
dat de Oostzee tot aan de Finsche Goif vry is
van vijandelijke schepen. Neutrale scheepvaart
vindt ongehinderd plaats. De geregelde stoom
vaartdienst tussehen Duitschland en de Noorsche
landen is weer hersteld.
De opstand in den Kaukasus heeft zich uit
gebreid tot een volledige revolutie. Dagelijksch
vinden er bloedige gevechten plaats. De toestand
begint voor Rusland onhoudbaar te worden.
Twee Deensche stoomschepen de «Maryland"
en «Broburg" zijn in de Noordzee gezonken, na
dat zij op mijnen gestooten waren. Het lot van
de bemanning der «Maryland" is onzeker. De be
manning van de «Broburg', werd gered, behalve
de tweede machinist. Het ongeval had plaats op
de voornaamste handelsroute welke de schepen
gewoonlijk nemen en op 30 mijlen afstand van
het land.
De vlieger Olieslagers omtrent wien allerlei
geruchten de ronde deden, is tot sergeant be
vorderd. Gisteren heeft hij verschillende keeren
gevlogen.
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer is tegen Woensdag 26 dezer
des voormiddags 11 uur bijeengeroepen.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is tegen Woendagsnamiddag
26 dezer te halftwee bijeengeroepen.
Nederi&ndsch Comité.
De penningmeester van het Nederlandsch
Comité tot steun van de Belgische slachtoffers,
deelt mede, dat tot op heden is ontvangen in
totaal (met inbegrip van de eerste verantwoor
ding) f 12.228.35 en Frs. 279.86.
Uitvoer van steenkolen uit Engeland.
Een ambtelijk bericht uit Londen meldt, dat
alle beperkende bepalingen voor den uitvoer van
steenkolen, o. a. borgstelling en dergelijke, inge
trokken zijn.
De vissckersvloot.
De angst bij de Hollandsche haringvisschers is
eenigszins geweken. Eenige Maassluische reeders
hebben besloten hun schepen Maandag of Dinsdag
weder naar zee te zenden.
Het visscherijbedrijf heeft nu gedurende ruim
twee weken stil gelegen. Er is veel vraag naar
haring. Voor een plaats als Maassluis waar bijna
de gansche burgerij moet bestaan van de haring-
visscherij zou het een uitkomst zijn, wanneer het
bedrijf gedurende de maanden September en
October nog geregeld kon worden voortgezet.
Twee Nederlandsche schepen gezonken.
De Nederlandsche stoomschepen Alice
H. en Houtdijk met ballast terugkomende van
Petersburg op weg naar Rotterdam zijn bij het ei
land Daco in de Finsche Golf op mijnen gestooten
en gezonken.
De «Alice H.", meet bruto 3052 ton en netto
1895 ton.
Het schip werd gebouwd in 1911 en behoort
aan de Stv. Maatschappij «Sophie H. te Rotter
dam.
De J>Houtdijk" meet Bruto 2336 ton en netto
1491 ton.
Het schip behoort aan de Mij. S. S. «Houtdijk''
te Rotterdam en werd in 1902 gebouwd.
Treffende citers.
Van bevoegde zijde heeft men de volgende
frappante cijfers, betreffende de geldcrisis mede
gedeeld
Op 1 Januari jl. circuleerde vermoedelijk bij
het publiek 48£ millioen grove specie, rijksdaal
ders, guldens en halve guldens en lljj millioen
aan zilveren pasmunt, kwartjes en dubbeltjes.
Daarenboven was bij de Nederlandsche Bank voor
9.4 millioen grove specie en ongeveer 270.000
gulden aan kwartjes en dubbeltjes.
By het begin der crisis was er één millioen
van de Bank in omloop gegaan.
Uit een en ander blijkt, dat de circulatie van
grove specie plus zilveren pasmunt vermoedelijk
6£ millioen zal zijn geweest.
Nil was er op 15 Augustus 8 millioen van de
Bank in omloop gegaan; dit was dus gedurende
de crisis ervan afgegaan en bij de circulatie ge
komen. Bovendien is er 2 millioen gulden aan
munt bijgeslagen, 8 ton aan nieuwe pasmunt en
ongeveer 12 millioen aan z.ilverbons in omloop
gebracht.
Het ruilmiddel van stukken beneden de 10 gul
den is dus gestegen van 61 millioen tot 83, 8
millioen of met 37^ toegenomen.
Wel de herinnering waard is ook het feit, dat
de bankbiljetten in circulatie van 25 Juli tot 8
Augustus gestegen zijn van 310 millioen tot 461
millioen of met ongeveer 50 s~?.
Zilverbons.
Omtrent de zilverbons die door verschillende
gemeenten zijn uitgegeven en tot de intrekking,
waarvan de Regeering, gelijk bekend, maatregelen
heeft genomen, vernemen wij, dat, naar thans
blijkt, er gemeenten zijn, die zulke bons maar
hebben uitgegeven zonder zelfs de Regeering er
van in kennis te stellen. De Gemeentebesturen
schijnen niet besefd te hebben, dat zij door zoo
eigenmachtig te handelen, met de wet vierkant
in strijd kwamen.
Onder deze buitengewone omstandigheden laat
de Regeering het erbij, maar zij oordeelt het na
tuurlijk zeer noodig, dat dergelijke bons onverwijld
aan het verkeer worden onttrokken.
Rijkspostspaarbank.
Men deelt -ons mede, dat evenals bij de bijzon
dere spaarbanken oo,k aan de Rijkspostspaarbank
de toestand gaandeweg beter is geworaen. Toon
den dit de uitkomsten van het tijdvak 17 Augus
tus, dus onmiddellijk na de paniekdagen 29, 30,
31. Jjli en 1 Augustus reeds aan, zeer verrassend
waren indexdaad die van het tijdvak P—15 Augus
tus.
Van 1 tot en met 7 Augustus werd in totaal
onbetaald ongeveer 2,5 millioen, do inlagen be
driegen toen echter reeds bijna 1,5 millioen, een
beuragi. dat zeer zeker niet verwacht kon worden,
ornaat de tijdsomstandigheden (de in vele ruk
ken bes taande werkeloosheid en de belemmering
van het cxediet) een aanzienlijk deel dor inleggers
noodzaken hun spaarpenningen aan ie spreken.
Onder de inlagen waren zonder twijfel begrepen
aanzienlijke sommen, die in de eerste angst van
de spaarbank wa,ren afgehaakt, doch weike, toen
de vrees geweken was, spoedig weer naar de
ve.lige bewaarplaats teruggebracht werden.
l.i het tijdvak 815 Augustus bedroegen de
inlagen bijna f991.000.dus minder dan in
eerst genoemde periode, doch de terugbetalingen
we ren in nog! veel belangrijker mate gedaald (n.l.
tot f 1,083.000.zoodat slechts een nadeel ig
verschil tussehen inlagen en terugbetalingen be
stond van f92.000.
Werden van 17 Augustus in alle provinciën
en groote plaatsen de inlagen door cte terug
betalingen overtroffen; in het tijdvak 8—15 Augus
tus overtroffen in Overijsel, Gelderland, Utrecht,
Ben Haag' en, merkwaardig genoeg, Noord-Brabant,
Limburg en Zeeland, de inlagen de terugbeta-
lingen
Het aantal aanjagen om terugbetaling, in de
laatste da.g'en van Juli zoo schrikbarend groot,
dat aan afdoen ervan niet te denken viel, is
ge mald, misschien zelfs tot beneden het gemiddel
de en talloos zijn degenen, die hun in ae paniek-
dagen gedane aanvragen herriepen.
Staatraad Cool over den huidigen toestand.
De Staatsraad en oud-minister van Oorlogi
luit.-gen. W. Cool, had de welwillendheid
een redacteur van ffèt Persbureau Yaz. Dias te
woord te staan ter beantwoording van enkele
vragen, Z. Exc. gedaan in verband met den mili
tairen toestand op het oogenblik. Het spreekt
vanzelf, dat het gesprek zich beperkte tot onder
werpen, waarop Staatsraad Cool in de gegeven
omstandigheden zich in een voor publicatie be
stemd gesprek kon uitlaten.
Generaal Cool erkende gaarne, dat de mobili
satie ten onzent in elk opzicht stof tot groote te
vredenheid heeft geschonkenook wat de geest en
stemming der manschappen betreft. «Ons Volk''
zei Z. Exc. sis nu eenmaal wat nuchter van aard,
wat soms op het kant van recalcitrant-zijn en
«mopperen" kan geraken. Maar in een tijd als
wij nu dooi leven is van dit alles geen spoor
te ontwaren. Het werk der mobilisatie was sinds
jaren met groote zorg voorbereid, en van hoeveel
waarde die arbeid mag heeten, is thans gebleken
Waar volgens sommiger oordeel de legerorganisa-
tie, gelijk minister Colijn die naar zijn inzicht
vaststelde, misschien iets te veel aan hoofdofficie
ren voor gewone vredestijd gaf, - daar heeft zij
nu door het plotseling ontstane groote con-
fllict, hetwelk natuurlijk niemand zóó spoedig kon
wachten, een groot voordeel verschaft. Het werk
der mobilisatie is er niet onbeduidend door be
spoedigd.
Wy kwamen op de kwestie van het gevaar
voor schending van onze neutrali
teit, speciaal van Duitsche zyde.
Generaal Cool erkende, dat de ernstige moge
lijkheid daarvan zeer stellig onder de oogen is
gezien, en mag niet voorbij zien, dat Duitschland
rekening had te houden bijv. met het uit tactisch
oogpunt niet te onderschatten voordeel van een
