ttaouiifd Kiftuwfl»
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
de voorzitter zich in de noodzakelijkheid geplaatst
ziet, hem als een onwaardige uit te stooten.
De vesting Montmeay.
De oorlogscorrespondent van de „Deutsche Ta-
gcszeitung" meldt, dat de Fransche vesting Mont-
médy genomen is zonder dat er een schot ge
vallen is. Behalve de hoofdmacht van de be-
zetting, die den Duitschers eenvoudig in handen
is geloopen, ia het ais wacht achtergebleven
deel der bezetting gevangengenomen en moet nu
de door de Fransohen verwoeste tunnels en wa
terleiding herstellen.
De oorlogscorrespondent van de „Tagliche Rund
schau# meldt: Bij de overgave van de vesting
ilontmédy heb ik nog kunnen opmerken hoe het
het Buitsche volkskarakter tegenstaat, dat de com
mandant van de vesting deze overgaf zonuer
zelfs maar een oogenblik te probeeren het ar
tillerie-gevecht een korten tijd voort te zetten.
De bevelhebber van het garnizcen was zelt met
een groot deel der bezetting bij- een uitval ge
vangen genomen. Maar* ook zijn opvolger had de
vesting niet zonder strijd mogen overgeven.
Belangwekkend is ook het geval van het sper-
^ort van Manonvillers, dat voor het beste en
modernste sperfort ter wereld gold. Bij ae
verwoesting van dit fort heeft er een omstandig
heid een rol gespeeld, die zich ook verschei
dene jaren geleden in den zeeslag hij Tsjoesjima
voorgedaan heeft. Door het vuur aer Duiische
kanonnen werden de schachten voor den lucht
toevoer stukgeschoten en de giftige gassen van
de ontploffende granaten maakten het de bezetting
onmogelijk adem te halen. Het fort moest capi-
tuleeren. i i 1 i
Het resultaat van de krijgsverrichtingen ge
durende 2 dagen is tot op dit oogenblik zeer
bevredigend.
Lal
ENGELAND.
Koloniale hulptroep.eji-
De onderkoning van Bijtsch-Indië beeft
een toespraak gehouden, waarin hij
mededeelde, dat twee divisies infan
terie en 1 brigade cavalerie naar het Europee-
sehe slagveld onderweg zijn. Hij zeide, dat npigl
3 cavaleriebrigades zullen volgen. Het maakt,
aldus sprak de onderkoning, den reehtmatigen
trots van Indië uit, dat op zijn krachten een
beroep is gedaan, om mede te werken aan de
verdediging van het moederland. Alle maharadja's
en hoofden hebben geestdriftig hun onuitputte
lijke militaire hulpbronnen ter beschikking der
Regeering gesteld. De Indiërs zullen op vader
landlievende wijze hun aandeel in ae onkosten
opbrengen, en de uitgaven blijven bekostigen,
als ware het expeditieleger altijd in lndië ge
bleven. i i j
Koning George heeft de volgende proclamatie
gericht tot de koloniën:
In de laatste weken hebben ar ae volken van
mijn Rijk, uit het moederland <-n ie koloniën
zich in beweging gesteld, met het eenparige doel
front te maken en terug te slaan een aanval als
nummer is voorgekomen tegen de beschaving en
tegen den vrede van de geheele wereld. Ik heb
dit onheilvolle conflict niet gezocht; integendeel
heb ik mijn stem steeds doen hooren ten gunste
var. dan vrede. Mijn Ministers hebben alle po
gingen in het werk gesteld om een wrijving te
deen afnemen en moeilijkheden uit' den weg te
ruimen, waarbij mijn Rijk niet betrokken was.
Had ik mij terzijde gehouden, toen, ten spijt
van onderteekende verdragen, waarvan mijn Rijk
mede onderteekenaar was, het grondgebied van
België geschonden werd, zijn steden warden ver
woest, en ook het Fransche volk met vefrdei-
ging bedreigd werd, dan zou ik mijn eer heb
ben opgeofferd en aan de vernieling der vrij
heden van mijn Rijk en van ae menschheid heb
ben medegewerkt. Ik verheug er mij in, dat mijn
geheele Rijk mijn besluit goedkeurt. Gioot-Brit-
tannië en de overzeesche gewesten beschouwen
het als een gemeenschappelijk erfdeel, dat zoo
wel het eens gegeven woord, als de dooi Koningen
en Volken onderteekende verdragen, volkomen
gestand gedaan moeten worden. Mijn volken aan
gene zijde der wereldzeeën hebben heit ernstig
besluit goedgekeura, dat noodig was genomen,
te worden, aoor mij hun algeheelen steun te
geven.
Ik ben er trotsch op aan de geheele werelu
te kunnen toonen, dat mijn volken in ue kolo
niën even vast als die in het Vereeniga Konink
rijk, besloten zijn de zaak der rechtvaardigheid
tot het einde toe, te dienen. Zij hebben teven;
op de meest volkomene wijze, ae fondamenteeie
eensgezindheid van het Rijk, ondames de verschei
denheid der rassen, aangetoond.
Uit Londen deelt het persbureau mede
De op den vijand uitgeoefende druk wordt
over het geheele front der bondgenooten voort
gezet.
De Engelsche troepen zijn den geheelen dag in
het vuur geweest. De tegenover hen staande vij
andelijke macht is na een hardnekkihen tegen
stand teruggetrokken en steekt nu naar den
Noordelijken oever van de Marme over.
Het vijfde Fransche leger rukt met gelijk succes
op en heeft veel krijgsgevangenen.
Het zesde Fransche leger aan de Ourcq is in
een hevig gevecht gewikkeld geweest, doch ook
hier is de vijand teruggedreven.
Het Duitsche leger heeft over de geheele linie
ernstige verliezen geleden. De voortwaartsche
beweging is overal met vastbereiden doorgezet.
De Engelsche troepen hebben weer eenige ver
liezen geleden, doch het aantal is in verhouding
tot den aard van den strjjd gering.
BELGIë.
De Duitschers komen niet naar Gent.
Dinsdagmorgen moest de burgemeester om 9
uur te Gordeghem, een plaatsje nabij Gent komen
om met den generaal te spreken over de voor
waarden over de bezitting van Gent.
Duitsche generaals dreigen Gent met zwaar
geschut te zullen bombardeeren, indien zij ook
maar het minste verzet ontmoeten. Er zal geen
ooi logsschatting worden betaald, doch de generaal
heeft bedongen leveringen van benoodigdheden
aan het leger o.m. rijwielen.
De burgerwacht mag naar Gent terugtrekken
en zal er politiediensten verrichten na haar wapens
te hebben ingeleverd.
Van Gent is geëischt 10,000 liter benzine, 1000
liter mineraalwater, 150.000 kg. haver, 100 rij
wielen, 10 motorfietsen, 25 banden van auto's,
10 rollen elk van 40 meter lengte voor verbanden
voor gewonden, voor sublimaatpastilles, 100.000
sigaren.
Alles te leveren tegen Woensdagavond 6 uur
alsook de geweien van de burgerwacht. De leve
ringen voor het Duitsche leger zullen met oorlogs
bons worden betaald.
De oorlogscorrespondent van „Do Tijd" schrijft
over Namen:
In Namen treft mij op de eerste plaats de
totaal onbeschadigde citadel, die biijKbaar ab
soluut geen weerstand geboden heeft. De heede
Namensche fortenlinie heeft trouwens slechts ge
ringe moeite aan de Duitschers veroorzaakt en
ik geloof wel, dat de vrees voor liet 42 c.M.
geschut den Belgen vlugge beenen gegeven heeft.
Het spijt me, dat ik het zeggen moet. Zeker
is het tenminste, dat vijf forten verlaten zijn,
schoon daaraan nog niets beschadigd was, dat
de verdedigbaarheid belette. De val van Namen
is reeds meermalen uitvoerig vermeid en naar
me nu bleek: naar waarheid, zooaat ik eeae
herhaling wel vermijden Kan.
De stad zelf, op het oogenblik betrekkelijk rus
tig, is zwaarder geteisterd dan Luik. Het te
Namen verschijnende dagblad, dat onder censuur
dei Duitsche overheid staat, spreekt van onge
veer honderd verbrande huizen, doch ik heb er
veel meer gezien. De volgende buurten b.v. zijn
geheel verwoest: La Place ü'aimes, Boulevard
Leopold, Rue saint Nicolas en liet stadhuis'. Ver
der zijn in verschillende buurten nog: woningei
verbrand, en... weer eigenaardigsteeds de
meest aanzienlijke huizen. Van het aantal ge
dooide inwoners kan ik gedurende mija kort op
onthoud geen juiste gegevens verkrijgen.
Het Redemptoristenklooster te Namen is onbe
schadigd en de bewoners zijn ongeaeetd, gelijk
ook met de andere kerken en kloosters daar het
geval is. Typisch is het gezicht van Belgische
militairen, die in hun Roodc-Kiuis uniform nog
over straat g;aan, en der Engelsche liefdezusters
in haar heldere witte kleeding.
Fransche militaire geneesheeren.
Gisterenmidcag zjjn 8 Fransche militaire ge
neesheeren per auto van Luik te Maastricht aan
gekomen. Zij waren bij Namen door de Duit
schers gevangen genomen toen zij een convooi
gewonden begeleidden. Zij werden vandaar naar
Luik overgberacht waar zij eenigen tijd bij het
Roode Kruis werkzaam waren.
Te Maastricht hebben zij zich tot den garni
zoenscommandant gewend met het verzoek over
Nederland via Engeland naar Frankrijk te mogen
terugkeeren. Dit verzoek is telegrafisch aan de
Nederlandsche regeering overgebracht.
In afwachting van het antwoord der regeering
zijn de Fransche geneesheeren in de afd. van het
Roode Kruis in het Augustijnergebouw alhier
geïnterneerd.
Het zaaltje heelt een opknapper gehad zoodat
het er weer frisch en gezellig uitziet.
Naar wij vernemen heeft de directie besloten
om voorloopig 10 van de ontvangsten af te
dragen aan het Schiedamsch steuncomité.
Hoogwater te Schiedam: Vrijdag
11 Sept. 7.41 v.m., 8.1 n.m.
Albanië.
Uit Walona wordt aan Romeinsche bladen ge
meld dat Burhan Edüin Effendi, een zoen van
den gewezen Sultan Abdul Hamid, door de Alba-
neesche opstandelingen die Durazzo zijn binnen
getrokken, tot Koning van Albanië is gekozen.
Het heet dat Albanië een van Turkije afhankelijk
koninkrijk zal worden. Een raad van state zal
den koning ter zijde staan. Daarin zullen zitting
hebben Essad pasja en de commandant van Du-
razzc Irfan bei. Laatstgenoemde was aanvanke
lijk in dienst van den prins van Wied, doch g,ing
tol de opstandelingen over wegens geschillen met
de Nederlandsche officieren.
Prins Hendrik bjj de Dominicanen in Zwolle.
Gisteren had het Dominicanerklooster te Zwolle
de hooge eer, Zijn Koninklijke Hoogheid den Prins
der Nederlanden binnen zijn muren te ontvangen.
Behalve het gevolg van den Prins, was nog aan
wezig de gansche commissie van het Roode Kruis
hier ter stede. Het bezoek gold de ambulance,
waartoe in genoemd klooster een der zalen was
ingericht. Toen Zjjn Hoogheid in de ontvangst
zaal was binnengetreden, viel zijn oog behalve op
de beeltenis van Hare Majesteit de Koningin ook
op het portret van Zijne Heiligheid Paus Pius X
z.g., en had de Prins de fjjno attentie, den prior
van het klooster te condoleeren met het afsterven
van Zijne Heiligheid den Paus. Daarna inspec
teerde de Prins de zaal voor de ambulance inge
richt. Het was een ruim, frisch lokaal met 24
bedden en twee zusters verpleegsters van het
R. K. Ziekenhuis hier ter stede waren daar tegen
woordig. De Prins gaf zijn hooge goedkeuring
over de keurige inrichting en wisselde met den
prior en de Eerw. Zusters eenige vriendelijke
woorden. Daarna door den prior geïnviteerd ook
het kloostergebouw te willen bezichtigen, wandelde
de Prins met de overige heeren door den ruimen
kruisgang en gaf ook te kennen de kerk te willen
aanschouwen. Zyn Koninklijke Hoogheid roemde
zeer het prachtig kloostergebouw met de rjjzige,
gothieke kerk en verliet, na den prior van het
klooster nogmaals zijn hooge voldoening betuigd
te hebben, met zijn gevolg in drie auto's het
kloostergebouw. »Ctr
Opening Staten-Generaal.
Ter aanvulling van het bericht dat de opening
der Staten-Generaal, naar thans vaststaat, door
H. M. de Koningin zal geschieden op dezelfde
wijze als de vorige jaren, dus in de Grafeljjke
Zalen verneemt het »Vad." dat, waar zooals be
kend is H. M. een aantal der paarden uit de Ko
ninklijke stallen ter beschikking van het legerbe
stuur heeft gesteld, de stoet waarmede de Konin
gin zeer waarschijnlijk langs denzelfden weg
als steeds Voorhout, Korte Vijverberg, Binnen
hof naar en van de Ridderzaal zal rijden
eenigszins ingekrompen zal worden wat het aan
tal galarijtuigen betreft.
Prijzen van tarwe en rogge.
In een onderhoud, dat een redacteur van het
Haagsche correspondentiebureau met minister
Treub gehad heeft, deelde deze in antwoord op
desbetreffende vragen mede, dat de tarwe- en
roggeprjjzen, al heeft hij deze lager gesteld dan
die voor het buitenlandsche graan, voldoende
winst aan handelaren en boeren verzekeren. Mocht
def circulaire aan de burgemeesters ter voorko
ming van prijsopdrijving van broodkoren onvol
doende blyken, dan zou de regeering dieper in
grijpende maatregelen moeten nemen. Overwogen
wordt door invoer van buiten in de behoefte aan
veevoeder, vooral tegen den winter, te voorzien.
Den vierden dezer is de eerste lading van de
in Amerika aangekochte tarwe verzonden.
Wethouder Vfiegen.
In de eergisteren gehouden vergadering van
den Raad van Amsterdam werd bij herstemming
met 19 stemmen tegen 15 op den heer v. Tienen
en 7 st. blanco, tot wethouder gekozen de heer
Vliegen.
Het dag. bestunr. van Amsterdam bestaat nu
uit 2 liberale, 2 soc.-dem. en 1 anti-revolution-
nairen wethouder.
Waar ligt Willemstad
Het Nederlandsche volk beeft het geruimen tjjd
niet geweten, maar het is thans, helaas, uitgelekt,
dat de haven Willemstad in de provincie Noord-
Brabant ligt schrijft »De Tel."
Deze indiscretie hebben te danken aan de
Niederrheinische Nachrichten, welk blad in zijn
nummer van 6 September beweert, onder het
pakkende hoofd»Ein neuer Kampt zur See
dat volgens Engelsche dagbladberichten de Duit
sche kruiser sKarlsruhe", na een gevecht met
Engelsche kruisers de haven van Willemstad
binnenliep, die, verklapt het blad in een toelich
tende noot, in der Niederliindische Provinz Nord-
Brabant liegt.
Het-is zeer onaangenaam voor ons, dat de
voortreffelijke duitscne spiounagedienst ook hier
weer achter is gekomen.
In ernst moet de vraag gesteld, of wij kunnen
toelaten, dat de Duitsche matrozen, wie weet
welke verwoestingen onder de terecht befaamde
Brabantsche peentjes aanrichten.
Een aardig tafereeltje. Het gebeurde
Zaterdagmiddag op het Predikheerenkerkhof te
Utrecht, aldus vertelt de „Utr. Ct." 'Nog eenige
kraampjes stonden er, om weldra aigebroiken te
worden. Daar kwam van de eene zijde een grooie
bierwagen aangereden, van den anderen kant na
derde eene moeder, die een kinderwagen, waar
in een klein kind lag, voortduwde. Achter haar
volgden nog een paar' kleine kinderen, die moe
der bij de rokken vasthielden. Bij een der-
genoemde kraampjes had de botsing plaats, de
kinderwagen rolde met kind en al over 'den
4grond, terwijl een der bijloopende kinderen half
onder den bierwagen geraakte.
Hevige ontsteltenis bij de moeder; van schrik
rtond zij ais aan den grond genageld. De kin
deren schreeuwden en gilden van jewelste. Dit
lokte natuurlijk vele menschen naar net ongeval,
dioch niemand, die een hand uitstak.
Dioph wie naderen daar? Het zijn twee R. K,
geestelijken, die naar voren treden. Direct tre
den zij handelend op; een van hen neemt het
kleinste kind met het wagentje en beddegoed
op en legt den kleine voorzichtig in aen kinder
wagen; onderwijl trok de andere hef haif onder
aen bierwagen liggende kind er onder uit en
bracht den verschrikten kleine met eenige vrien.
derijke woorden weer tot kalmte.
Wie waren die 2 geestelijken?
Het waren Mgr. van de Wetering, aartsbisschop
van Utrecht, en een zijner secretarissen.
Mgr. nam wagen en kind op, ue secretaris
haalde den kleine onder den bierwagen van daan.
Steuncomité.
Velen zijn werkloos.
Tal van gezinnen moeten geholden worden.
Veel geld is daartoe noodig!
Geeft allen naar uw vermogen groote en kleine
giften worden dankbaar aanvaard.
Wekelijksche bjjdragen, al zijn ze nog zoo
gering, worden gaarne afgehaald.
Het adres van den penningmeester van het
Comité isA. L. Boot, N. Haven 83.
25 jaar collectant.
Zondag 13 Sept. a.s. is het vijfen en twintig
jaar geleden dat de heer C. N. G. Reijgersberg
lid werd van het college van de kerk van den
H. Joannes den Dooper.
Door de Haagsche politie is in be
slag genomen en naar hier verzonden het rijwiel
dat de vorige week door middel van braak was
ontvreemd uit het pakhuis van de firma Haze-
voet aan den sluisweg alhier. Het rijwiel was te
's Gravenhage verkocht.
Gisterenavond om 8 uur kwam een
vrachtwagen bjj het keeren in de Hoogstraat
terecht tegen de spiegelruit van den winkel van
den heer Krabbendam. De ruit werd vernield.
Schiedamsch Bioscoop zalnaar
wij vernemen Zaterdag 12 Sept. a.s. weder met
het geven van Biscoop voorstellingen aanvangen.
Een staaltje uit vele.
Van Duitsche zijde wordt, zooals men weet,
herhaaldelijk betoogd, dat de Duitsche soldaten
zich in België overal ordelijk gedragen, zoolang
de burgers zich van geweldpleging onthouden.
Dat op dien regel nog wel uitzonderingen be
staan, blijkt opnieuw uit onderstaand schrijven
eener Belgische juffrouw uit Bilsen, aan een be
vriende Hollandsche dame, die zoo goed was de
redactie van de »De Tijd" er inzage van te geven.
.Eenige dagen na mijn vorigen brief vielen
de Duitschers in ons' aardig klein plaatsje. Zij
kwamen in groepen van 10 a 20.000. Men logeer
de en onhaalde hen heel vriendelijk, maar van
alle kanten kwamen ze het voedsel weghalen
ze zochten tot in de kolen toe, of men er niets
verstopt had. De plaats was kalm, maar in ze-
zekeren nacht een allerverschrikkelijkste nacht 1
hooren we van alle kanten schieten, een echte
kleine veldslag, en den volgenden nacht weer
juist zoo.
Dat kwam van de stomdronken (ivres-morts)
soldaten, die zelf geschoten hadden en er natuur
lijk de inwoners van beschuldigden. Daarop
grijpen zij vier personen van nog al fatsoenlijken
stand (quatre geus encore assez bien) te Bilsen
en fusilleeren hen zoo maar op de Grande Place.
Het was toen half 12. Een beetje later wordi
hard aan de bel getrokken wy kijken aan het
venster en zien ons huis heelemaal omsingeld door
Pruisische soldaten, het kanon voor de deur klaar
om te schieten.
De dienstbode opent en papa gaat naar beneden.
Een Duitscher komt naar voren en zegt, dat hij
papa als gijzelaar naar het stadhuis moet meene
men, en als de bevolking, bij het hooren van den
dood der vier zooeven gefusilleerde mannen, in
opstand mocht komen, dat papa dan ook gefusil
leerd zou worden. Papa kleedt zich aan en ver
trekt onder escorte van 20 soldaten naar het stad
huis, waar de burgemeester en twee andere heeren
ook aanwezig waren. Den volgenden dag had
hjj twee uren vry, waarvan hij profiteerde om
een pas te zoeken en zoo gauw mogelijk naar
Holland te vluchten.
Na den middag hadden wjj allen hem per rij
tuig willen volgen, maar ongelukkig nauwelijks
was papa vertrokken, of er kwam een nieuwe
troep aanzetten. Wij kregen 15 soldaten en 6
officieren te logeeren en moesten dus tot den
volgenden dag blijven. Het huis was vol en het
ergste waser was gèen voedsel meer te krijgen,
niet één brood, niet één stuk vleesch, de Duit
schers hadden alles, alles genomen. Enfin,
we zijn er, hoe dan ook, ten slotte toch nog in
geslaagd, een maaltijd klaar te maken.
De officieren waren heel aardige (très-aimables)
mensehen, o.a. was er generaal prins von Bülow,
verder een von Merry, in één woord allemaal'
nette liedeu, maar toch Duitschers en gjj kunt
wel begrijpen, hoe hard het voor ons was, om
personen ta logeeren en te verzorgen, die van
plan waren op onze zonen te gaan schieten. Het
heele huis was ingenomen, een enkele kamer was
ons gelatenik heb op den houten vloer geslapen
en de anderen op stoelen. Enfin, den volgenden
morgen zijn wij naar het mooie Holland vertrok
ken, dat zoo goed voor ons is.
Ons huis is opengebleven... Het was wel tijd om
te vertrekken, want de plundering begon reeds
men brak de aardige dingen stuk en dronk vooral.,'
.1 ui
