Dagblad voor Schiedam Omstreken,
TWEEDE BLAD.
37ste Jaargang
Zaterdag 24 October 1914
No. 11062
oyereeHomstig ou de polis ratelde voorwaarden.
Binnenland.
Hfads- en Gewestelijk Nieuws.
Bureau: Boterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 4.50, per week 12 cent, per maand
50 ct.,.franco p. post f 2.— p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
A d v e r ten t i n Familieberichten 20 ct. per regelHandelsadvertentiën
1 b regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
verlies
bij] verlies
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger
levenslange
verlias van
geheele
een hand,
De verzekering wordt
van een
invaliditeit
of oog
een duim
wgsvmger;
gewaarborgd
Hollandscke
Algomeene
V erzekeringsbank,
Schiedam.
gevestigd
Het wezen der Interneering.
baar tal van menschen nog niet go.'-d op de
hoogte blijken van de bet,eekenis on de positie
van ons land als onzijdige mogendheid bij oen
groeten krijg, die over ons werelddeel is losge
barsten, heeft een Haagseb Redacteur van het
Persbureau M. S. Vaz Dias aan een der offi
cieren van den Stat van oen Opperbevelhebber
verzocht, hem iets omtrent het wezen der inter
neering mede te deelen, aan welk verzoek deze
of 1 icier welwillend heeft voldaan, door hem het
volgende le vertellen:
Men moet zich er wel van bewust zijn dat
een neutraal land behoort te staan op volkomen
gelijken voet met de verschillende oorlogvoeren
de partijen en aan geen dezer partijen eenig voer
deel boven de andere mag schenken. Tot die
voordooien behoort ook, dat troepen van een oor-
bgvoetende staat over neutraal grondgebied zou
den mogen trekken. Zoo zouden de operaties'
der Duitse hers aanzienlijk vergemakkelijkt zijn,
als zij bij Roermond over ons gebied waren ge
trokken, hetgeen hun gewis minder verliezen zou
hebben opgeleverd. Edochrets dergelijks
behaoren wij tot eiken prijs te verhinderen, want
n.ei de grootste nauwe strengheid is door de
oorlogvoerenden zorg gedragen, dar ons' gebieu
in elk opzicht ongeschonden bleef. Vreemde
troepen hooren hier trouwens niet thuis en een
schending oinzer onzijdigheid, dient met kracht
te worden tegengegaan.
Het kan natuurlijk gebeuren, dat kleine afdee-
lingen der oorlogvoerende legers bij vergissing op
neutraal gebied raken. Blijkt die vergissing; pnbc
twijfelbaar, bijv. uit de omstandigheid dat het
in de schatting van het juiste beroop der grens
ter plaatse een vergissing van enkoio meters te
venklaren is, dan is het mogelijk, dat do com
mandant der neutrale troepen de betrokken af
doe ling doet torugkeeren, als 't ware. met de
v oorden „Ga je giang', maar zorg, dat 't niet weer
gebeurt". Het kan ook gebeuren dat voor ver
volging uitwijkende afaeelingen der oorlogvoeren
de legers zich aan die vervolging trachten to
onttrekken door op neutraal grondgebied uit te
wijken. Het is mogelijk, dat hieraoor op eeuigc
wijze een conflict met de neutrale troepen ont
slaat Dit behoeft echter nog niet dadelijk tot
een oorlog te leiden, want een slaat kan niet
verantwoordelijk women gesteld voor de hande
lingen van al zijn onderdanen, evenmin als er
een oorlog voortkomt bij; voorbeeld uit een inbraak,
dom- een buitenlander gepleegd, met den staat,
Waarvan de misdadiger onderdaan is.
Steeds echter worden de op het neutrale ge
bied. uitwijkende afdeelingen onmiddellijk bij het
betreden daarvan ontwapend en vervolgens geïn
terneerd. Bij het interneeren gaat men van een
ander principe ujt dan bij het maken van krijgs
gevangen voorzit. Dit laatste heeft ten doel, de
strijdmacht der tegenpartij te verzwakken. Ik her
inner U aan Sedan, waar in 1870 een groot
gedeelte van het Fransche leger werd krijgsgevan
gen gemaakt en aan Metz, waar' een ander deel
ingesloten was en ten slotte ook moest eapuli-
leeren. De interneering echter door een Staat, die
met de belligerenden op gelijken vriendschappe-
bjken voet staat, spruit slechts voort uit hot feit,
dat die Staat moet waken vroor de onschendbaar-
beid van zijn gebied en dus alle oorlogvoerende
afdeelingen, die hierpp op eenigerlei wijze inbreuk
maken, moet beletten, verder aan den oorlog
deel te nemen. Zijn vreemde troepen eenmaal
geïnterneerd, dan worden zij veraer behandeld
op overeenkomstige wijze als «le krijgsgevangenen
bij de oorlogvoerende partijen. Het is Hoofdstuk
H van het Haaglseh Reglement dat over k'rij'gs-
g 'vangenen handelt en ook gegevens verschaft
Viroi de behandeling dor geïnterneerden. Dit
reglement is dan annex het vierde verdrag oer
tweede Vredesconferentie nl. het verdrag nopens
de wetten en gebruiken van den oorlog te land.
Ik wil ook opmerkert dat artikel 14 van het
reglement zegt, dat bij den olmva a? «Ier vijande
lijkheden in ieder der oorlogvoerende staten en
m onzijdige landen, bijaldien oorlogvoerenden .op
hun gebied mochten zijn toegelaten (dat zijn dus
geïnterneerden) een bureau voor inlichtingen no
pens de krijgsgevangenen moet worden ingericht.
In de neutrale landen is dit dus een Bureau,
van inlichtingen nopens de geïnterneerden. Het
is gevestigd te 's-Gravenhage, Kneuterdijk 20,-
Artikel 11 van het Onzijdigheidsreglement be
paalt, dat geïnterneerden voor zooveel mogelijk
ver van het oorlogsterrein verwijderd in. een
depót moeten worden ondergebracht. Aan den
neutralen staat blijft de beslissing of a.an offi
cieren op hun eerewoord binnen een bepaald
rayon meerdere vrijheid van beweging kan wor
den gelaten. Ontvluchte krijgsgevangenen, die op
het gebied van een onzijdige mogendheid komen,
mogen volgens artikel 1.3 van genoemd reglemen'
vri, doorgaan. Enkele gevallen van uien aanl
hebben zich tijdens den huidjqen oorlog voor
gedaan; in 1870 zijn tal van uit Wesel ontsnapte
gevangenen over Nederland en België naar hun
vaderland gereisd. In het algemeen is er geen
reden voor interneeren, wanneer onderdanen van
ooi log voerende staten bij tier betreden van hel
neutrale gebied dit niet doen in eenige militaire
functie.
R:e aandacht wil ik tenslotte vestigen op het
vijfde verdrag der Tweede Vredesconferentie, het
verdrag nopens de rechten en verplichtingen van
de onzijdige mogendheden en personen in geval
van oorlog te land. Artikel 1 van dit verdrag
verklaart het grondgebied der onzijdige mogend
heden voor onschendbaar en ait. II bepaalt, dat
de Onzijdige mogendheden een schending van haar
grondgebied met alle middelen behooren te ver
helderen. Een opzettelijke schending van grond
gebied kan dus krachtens dit verdrag als1 een
casus belli worden beschouwd. Zooals echter
reeds werd opgemerkt volgt hieruit nog niet dat
een plaatselijk conflict, ontstaan bijv. doordat een
enkele op neutraal gebied zich begevende af-
deeling met geweld moet worden geïnterneerd,
noirdwendig1 een oorlog tengevolge moet hebben.
Wanneer ele oorlogvoerende, van wiens strijdmacht
de betrokken afdeeling' deel uitmaakt, de hande
ling van den commandant desavoueert en leed
wezen over het gebeurde betuigt, kan een con
flict tuss'chen de staten nog' worden voorkomen.
Vorenstaande beschouwingen, zijn voor het raee-
rendeels gegrond op artikels van verdragen. Men
moet echter niet denken, dat vóór het tot stand
komen dezer verdragen geen oorlogsrecht be
ste nd, tenminste voorzoover er van een recht
in den oorlog; sprake kan zijn; over al het ge
heel zijn die verdragen namelijk een codificatie
van reeds bestaand gewoonterecht, waarbij men
echter in het belang, der menselelijkheid het recht
1 eJangrijk heeft uitgebreid.
Deze niet genoeg te waardeeron arbeid is ver
richt door do beide Vredesconferenties.
(I em een tebegrooting
Memorie van antwoord op het verslag van het
onderzoek der Gemeente-Begrooting voor 1915 in
de afdeelingen van den Gemeenteraad.
II.
Uitgaven.
Volgnummer 132. Onderhoud van straten en
pleinen, van wegen en voetpaden.
De Commissie voor de gemeentewerken heeft
opgedragen een grooter deel van het personeel
aan te wijzen voor de kleine herstellingen ten
einde in de aangegeven richting meer dan tot
heden te doen werken. Wij moeten er echter
op wijzen dat met oud materieel dat al te zeer
afgesleten is geen goede straten te maken zijn.
Zonder vermelding van de eischen door den
vrager gesteld kan niet beoordeeld worden of de
opmerking omtrent scoriae bricks juist is. Wij
zijn over dat materiaal niet ontevreden.
Wij verzoeken dezen post niet met f5000 te
verlagen. Kan worden bezuinigd, dan zal het
volle bedrag niet worden uitgegeven. Wij ver
wijzen ten deze naar .de toezegging gegeven onder
de algemeene beschouwingen.
Volgnummer 135. Kosten van bruggen en
overzetveren.
Aan de brug- en sluiswachters zullen in den
aangegeven zin instructien gegeven worden.
Volgnummer 139. Kosten van havens, vaarten,
taaimuren, sluizen en andere waterwerken.
b. Overige kosten.
f2000.waren ten onrechte omschreven als
bestemd voor onderhoud en verfwerk van de
Spuischuif, bedoeld was totale vernieuwing.
Wij willen de volle f2000.schrappen doch
behouden ons voor, wanneer vernieuwing niet
uitgesteld kan worden den post in den loop
van 1915 opnieuw op de begrooting te brengen.
Volgnummer 141. Kosten van de Algemeene
Begraafplaats en kosten van begraving.
De uitspraak der I lie Sectie is ons niet duide
lijk. Het thans als nieuw aangevoerd argument is,
met andere, zeker niet minder klemmend dan dit,
reeds door onzen voorzitter aangevoerd. Toen
werd ons voorstel verworpen.
Volgnummer 143. Overige kosten van fabricage.
Daar de voerlieden op briefjes invullen wat zij
dagelijks doen, is er voldoende contróle en kan
worden medegedeeld dat de post niet te hoogge
schat is en bezuiniging niet wel mogelijk zal zijn.
Volgnummer 146. Uitgaven voor den Reini
gingsdienst.
Dat de verplaatsing van de vuilnisbelt noodza
kelijk wordt geacht, zal door niemand worden
betwist. Ook de Commissie voor den Reinihings-
dienst wijst daarop in het jaarverslag 1913: »de
behoefte aan een nieuw terrein doet zich meer
en meer gevoelen," »terwijl over een geschikt
terrein overleg wordt gepleegd." Men is dus
blijkbaar bedacht om hieraan tegemoet te komen.
Wat betreft de samenwerking met andore ge
meenten, zij vermeld, dat deze met Delft nog niet
is gezocht. Wel heeft met Vlaardingen een be
spreking plaats gehad, blijkens schrijven dd. 27
Juni 1910 van Dr. van Rietschoten, terwijl even
eens met Rotterdam, èn door een schrijven, èn
door een bezoek aan de verbrandingsinrichting
contact is gezocht, maar tot heden nog niet
verkregen.
Het hooren van deskundigen ging steeds gepaard
met de onderzoekingen, die reeds hebben plaats
gehad.
De proefverbranding te Ixelles, onder toezicht
van Dr. van Rietschoten, het bezoek te Keulen en
te Rotterdam, evenzoo een bezoek te 's-Graven
hage, stelde de Commissie voor de Gemeente
reiniging in staat, deskundigen te hooren over dit
onderwerp, behalve nog de belangrijke geschriften
en rapporten die over deze materie verschenen en
haar bekend zijn. Sedert 1908 is dit vraagstuk
aan de orde en de aandacht niet ontgaan.
In zooverre is een belangrijke wijziging in den
toestand gekomen, dat, waar men in 1908 ge
gronde vrees koesterde dat het gebruik van vuil
nis voor de bemesting zou ophouden wegens ge
bruik van kunstmeststoffen, tegenwoordig het
straatvuil grif afnemers vindt en deschippers zelfs
op nieuwe aanvoeren moeten liggen wachten, al
js men verplicht het kosteloos aan boord te leveren.
Reeds thans moet het ophalen van vuiluis in
sommige wijken met open karren geschieden, wat
een ODgewenschte toestand is. De aanschaffing van
een nieuwe vuilniswagen is derhalve uit een hy
giënisch oogpunt noodzakelijk.
Ten opzichte van de vraag omtrent mesttrans-
port, meenen wij dat beperking in de uren, als
bedoeld in art. 14 der verordening (Gemeenteblad
no. 13 van 1893) door de Commissie voor de
Strafverordeningen kan worden overwogen.
Volgnummer 150. Kosten van het herhalings-
onderwijs.
b. Overige kosten.
Ook wij zijn van oordeel dat een verhooging
van dezen post met f80.— noodzakelijk is, en
stellen dat mitsdien voor.
Volgnummer 184. Uitgaven voor volksfeesten.
Van de opmerking zal nota worden genomen.
Volgnummer 185. Kosten van het Stedelijk
Muziekkorps.
Wanneer het Stedelijk Muziekkorps, waaraan
zelfs zij die dat korps naar het leven staan niet
anders dan met lof kunnen spreken, door parti
culiere korpsen worden vervangen zal dit o.i. een
teruggang van het gehalte der uitvoeringen ten
gevolge hebben.
Over particuliere korpsen toch heeft men niet
de minste zeggingschap. Wat zij aanbieden is te
aanvaarden en indien de kwaliteit daarvan slecht
is kan men zulks bejammeren, invloed ter verbe
tering kan niet worden uitgeoefend.
Nog zij er op gewezen dat, bij feestelijke of
andere gelegenheden waarbij de diensten van een
muziekkorps noodzakelijk vereischt worden, alleen
het bezit van een eigen korps zekerheid kan
geven. Het is toch zeer goed denkbaar dat in een
dergelijk geval, door onwil hunnerzijds of door
het aangaan van engagementen elders, het gebruik
maken van particuliere muziekkorpsen is uitge
sloten.
Wil men bezuinigen dan zou gebruik gemaakt
kunnen worden van het aanbod van het muziek
korps om met f500.minder subsidie genoegen
te nemen. Dit zou dan echter gaan ten kosten
van de bezoldiging van den Kapelmeester en leden
van het korps.
Volgnummer 193. Subsidie aan de Inrichting
voor Doofstommenonderwijs te Rotterdam.
Wel bezoeken, voor zoover bekend, op dit oogen-
bük geen kinderen uit Schiedam de inrichting
maar voor en na maken Schiedamsche kinderen
met vrucht van de inrichting gebruik.
De inrichting is gemakkelijk bereikbaar ook voor
minvermogenden.
Volgnummer 201. Kosten van verzekering tegen
werkloosheid.
Voor omstandigheden als wij nu doorleven is
geen raming te maken. Met het oog op het toe
treden van verschillende werkloozeDkassen na het
opmaken der begrooting, is een verhooging ook
voor normale omstandigheden gewenscht.
Wij stellen voor dezen post voor 1915 op f300
te brengen.
Volgnummer 220. Uitkeering aan nagelaten be
trekkingen van gemeente-ambtenaren en -werk
lieden, ingevolge Raadsbesluiten van den 18den
Februari 1903, tot een maximum van f 500.
per sterfgeval.
Wij zullen weldra bij U komen met het voor
stel om de weduwe- en - weezen-pensioen in min
dering te brengen van de hier bedoelde uitkee-
ringen bij overlijden.
Waar de uitgaven van te voeren onberekenbaar
zijn, komt het ons niet gewenscht voor den post
te verlagen.
Volgnummer 237. Het maken van bruggen.
Voor het vernieuwen van de Koemarktbrug zijn
reeds voorbereidende maatregelen genomen. Wij
herinneren aan den aankoop van den molen van
Vrijland en v. d. Hoogen.
Binnen afzienbaren tijd hopen wij U plannen
voor een nieuwe brug te kunnen voorleggen.
Voor de verbreeding van de beide voetbruggen
zijn de plannen gereed. Indien het vereischte
crediet wordt toegestaan kunnen de werkzaam
heden zeer spoedig aanvangen.
Uitgaven.
Volgnummer 27. Hoofdelijke Omslag.
Als de toestand zoo blijft begrijpen wij dat de
grenzen in de begrooting gesteld niet moet wor
den bereikt, dat wij moeten bezuinigen waar het
kan. Wat wij bij de algemeene beschouwingen
gezegd hebben herhalen wij hier.
Volgnummer 30. Opbrengst van het vergun
ningsrecht wegens verkoop van sterken drank in
het klein.
Wij zjjn bereid in de richting door een der
Raadsleden aangeven een herziening te ontwerpen.
Of het stelsel de goedkeuring der regeering zal
verwerven blijft voor ons nog steeds een vraag.
Volgnummer 67. Andere buitengewone ont
vangsten niet tot de vorenstaande behoorende.
Wij hebben ons voorgenomen omtrent het ge
bruik van sportterreinen een voor de gemeente
finantieel voordeeliger regeling te treffen.
In de overeenkomsten omtrent het gebruik van
sportterreinen zou zeker een bepaling te makeD
zijn, waarbij het wandelend publiek een onbe
lemmerd gezicht over het veld gewaarborgd werd.
Het komt ons echter voor dat een hooger in
komst wegens de sportterreinen zich slecht ver
draagt met het opleggen van de verplichting om
de toeschouwers kosteloos van wedstrijden te
laten genieten.
Volgnummer 19. Gasfabriek.
De cokesprijs regelt zich naar den prijs in de
omgeving.
In den loop van den zomer vóór de mobili
satie was er te groote cokes-voorraad, zoodat
naar buiten moest verkocht worden.
Na de mobilisatie, toen een brandstofpaniek
ons geheel door den voorraad had kunnen helpen,
moest niettemin het voor de mobilisatie reeds
verkochte geleverd worden.
Mochten paniekprijzen te Rotterdam of Vlaar-
