Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
De g|Od s v r u c h t in het Franscte 1 <5 g e
Uit den brief van een Franschen officier te
Toiulouse
I 'e biechtstoel is den geheelen ochtend al
een wter'k des hei is bezocht door onze soldaten,
en ik heb het geluk genoten, te kunnen com-
municeeren te midden van mijn compagnie.
Mijn lordonnance stond er op, zijn luitenant te
volgen en zijtn godsdienstplichten te vervullen
tegelijk met hem. Ik wilde de H. Mis dienen,
maar men was mij reeds vóór geweest. Allen,
die de H. Mis: van halfzus bijwoonden, offi
eieren, onderofficieren en soldaten, zijn tea* H.
Tafel genaderd. Het. was schoonik heb ge
weend van ontroering. Men stoorde zich niet
meer aan menschelijk opzicht.
Alle soldaten bleven geknield gedurende de
geheele H. Mis en men gevoelde., dat hun ge
dachten bij God zijn.
Ik héb kennis gemaakt met een jongen novice
den paters Jesuïeten van Toulouse. Hij bevond zich
bij het laatst aangekomen detachement. Een. ko
gel trof hem reeds' aan het voorhoofd en een
door de keel.
Hoe het H. Sacrament in veiligheid
werd gebracht.
Uit een brief door den weleerw. heer Le
Blanc, aalmoezenier bij- de löfe Fransche leger
divisie, d.d. 8 Oct. j.l., gericht ,aan Z. D
U. den Aartshissohop van Bourses, vertaalt
„De Tijd":
Den derden October vertrok ik met de we
tenschap, dat de Duitschers in verscheidene kel
ken de tabernakels hadden opengebroken en d<
heilige Teerspijze en vaten hadden ontheiligd.
Voor ons op een kilometer afstand ligt de
kérk, het doel van mijn tocht, maar de ka
nonnen daveren en het geweervuur nieng't er
zich onder, de machinegeweren staan dicht hij
c-ns in stelling!. Wij Iragen de gewonden weg
en koeren dan terug, op onze .schreden. Ondier
weg ontmoet ik kolonel D>., die de brigade
onder bevel had, en ik geef hem he-T eenvou
dig mijn wensch te kennen, om naar de kerk
te trekken, teneinde het H. Sacrament in veilig
heid te brengén.
Het is tien uur en de mist begint, op te
trekken. De géneraal vergezelt -ons, a'obé Pin-
son en mij. Bij den rand van het bosch ver
schijnt de 'kerk uit den nevel; hier en
daar troepen, verscholen in de loopgraven, de
schildwachten presenteeren het geweer. Bij de
laatste loopgraaf wordt een patrouille, bestaan
de uit een korporaal en zes man, belast, ons
te vergezellen uit vrees, lat eer. Duitsehe pa
trouille ons zal gevangen nemen. Vierhonderd
meters scheiden ons nog van het dorp., sv'aar
wij eindelijk ponder ongelukken aankomen. Een
droevig tooneel: de huizen zijn geplunderd
en stukgeslagen door de bommen, ook de kerk
is door een hom en veel kogels getroffen. Wij
treden binnen, ik neem de ciborie en de cus
tos, terw ij l abbé Pi ris on zich belast met de
zorg voor den kelk, de heilige Feliquieën en
het Otstensorium. Wij! bereikten met onzen heili
gen last weer den rand van het bosch, onder
wijl de generaal met de patrouille zijn inspectie
tocht voortzet.
Het is onmogelijk, Monseigneur, u te zeggen,
met welke vreugde wij met ons kostbaar pand
den afstand aflegden, die cos van de naburige
kerk scheidde.
DUITSCHLAND.
Uugendweh r".
De corresp. van de »Msb." meldt dat in Pader-
born de volgende circulaire wordt verspreid
Oproep aan de Duitsche burgers en jongelingen I
Na de eerste verrassende aanvallen der Duitschers
in het hart van Frankrijk zijn de door onze troe
pen teruggeslagen legers van den vijand tot staan
gekomen en bieden in sterk bevestigde stellingen
in een onafgebroken dubbele en drievoudige linie
vertwijfelenden tegenstand. Zij weten, waarom het
gaat: voor alles som Frankrijk's positie als groot
macht." Maar ook wij weten en hebben het van
den aanvang af geweten, wat voor ods op het
spel stond en nog staat, het bestaaan van het
Duitsche volk, van al hetgene, wat wij in tien
tallen jaren van arbeid aan welvaart en geluk
hebben gewonnen.
Pin daarom strijden niet meer leger tegen leger,
maar volk tegen volk. Uit'alle weielddeelen re-
quireeren onze tegenstanders hulptroepen, om den
aanval der Duitschers te breken, om dan ons
vaderland binnen te vallen. Zulke hulpbronnen
hebben wij niet. Wij zijn op ons zelf aangewezen.
De gaten, die de vreeselijke strijd slaat, moeten
aangevuld worden door de zonen van ons eigen
land. Van de mate, waarin dit geschieden kan,
hangt het af, of wij zullen overwinnen of ten
onder gaan. En nog is de overwinning niet ver
kregen.
Iedereen te oefenen, opdat hij de gaten kan
aanvullen, als de nood aan den man komt, is de
plicht der sJugendwehr." Daarom beschouwe
niemand de oefeningen meer als kinderspel. Er
ligt diepe ernst in, ernst, door den nood van het
vaderland voorgeschreven.
Niemand van degenen, wieo het aangaat, blijve
nog verre. Van den arbeid en de africhting van
den enkeling hangt het ten slotte af. Ouders»
onderwijzers, geeft werk. Zendt uw zonen,' leer
lingen en ondergeschikten naar de oefeningen en
onderrichtingsavonden, maakt hun de deelname
tot een heiligen plicht.
Denkt aan het lot van Oost-Pruisen en den
Boven-Elzas. Slechts zoolang kunnen de horden
der vijanden van onze grenzen, van huis en hof
worden geweerd, als wij nog frissche en afge
richte troepen kunnen afzenden.
Daarom is de zaak der sJugendwehr" ook uw
eigen zaak.
In de D;ui tis c he 1 u0pg;va,v e n.
Uit. een Diuitschen brief van het front
De Brandenburgers blijven hij alles gemoe
delijk en houden hun gloed humeur ia de
loopgraven aan de Aisne. Aan de ingangen
staan moppige opschriften als: „In den luis-
tigen Holbewoner", of: „Hier w'oont de oer-
menscih." .Daar vlak naast lig'gen de niet-
ontpluue projectielen van Fran.schen en En-
gelachen als een eigenaardig „memento mo-
ri,". Op een deurpost leest men: „Dagélijks
giroene complot, vrij geleverid door de En
gelsehen", waarmee bedoeld w.oraen de groene
l.yadietgranaten der Engelschen.
Pit verveling halen de manschappen dikwijls
leu ke grappen uit, die echter lan g niet al rijd
ongevaarlijk zijn. Gisteren heeft een pa troel je,
langzaam en voorzichtig voortsluipend, aan
een vijandelijke draadversperring' een lang
touw vastgemaakt. Daaraan begonnen dan des
nachts onze mannen wel er eens hard te
trekken, zoodat een griezelig gerammel in het
draad ontstond, en dan begonnen de opge
schrikte Engielschen erop te patten en onze
kerels dachten zich hall dood te lachen en
zongen dan ten slotte „Die Wacht am Rhein".
Na den val van Antwerpen werd het bericht
ervan, in zuiver Engelsch, nar:.: de vijandelijke
loopgraven overgeschreeuwd. En in even zuiver
Duitsc-h antwoordden de Engelschen„JavvollKu
chen 1" 1
Artilleri op luchtschepen.
Iets buitengewoons, schrijft een Engelsch blad,
gebeurt thans in Friederichshafen. De plaats ziet
er aardig en vredig genoeg uit, maar in het lange
gebouw, dat staat aan de grauwe wateren van het
meer, slechts een paar honderd meter van de
kleine haven verwijderd, zijn tientallen gerouti
neerde mécaniciens dag en nacht aan het werk
om een luchtmonster te bouwen, dat zijn weerga
niet heeft, wat betreft zijn macht tot vernielen
Het moet zoo spoedig mogelijk klaar zijn en de
makers hebben al voorspeld, dat zijn eerste ern
stige werk een tocht naar Londen zal zijn. De
nieuwe Zeppelin zal speciale bruggen langs de
zijden hebben voor machinegeweren en licht ar-
tilleriegeschut.
Alle plannen van de ontwerpers waren gebas-
seerd op berekeningen voor het zooveel besproken
hombardement op Londen. Een van de grootste
moeilijkheden voor 'n luchtkapitein wien 'n der
gelijke reis wordt opgedragen, zal de tijdlengte
zijn, gedurende welke het noodzakelijk is, dat het
schip in de lucht blijft. Om het gevaar van aan
vallen te voorkomen, moet een groote omweg ge
maakt worden van en naar Antwerpen of welk
uitgangspunt zij ook nemen. Men beweert, dat de
nieuwe Zeppelin deze moeilijkheidjzal overwinnen,
doordat het schip een onbeperkten tijd in de lucht
kan blijven, dank zij het groote aantal ballonnes
in het enorme omhulsel. I)oor een speciaal appa
raat zal de schroef deze opnieuw kunnen vulen»
om de beurt, zonder dat een landing noodig is
Een ander voordeel van die vele ballonnen is, dat
als een gedeelte buiten werking wordt gesteld, er
voldoende gas in het andere deel is om het schip
drijvend te houden.
Vele verhalen gaan in de buurt van de fabriok
over dit krachtmonster. Sommigen vertellen dat
het onopgemerkt zal kunnen voorbijgaan tenge
volge van een nieuw uiigevonden »geruischdem-
per." Verder moet het omhulsel donker grijs zijn
om onzichtbaar te blijven bij nacht. Een speciaal
licht kanon zou met speciale granaten geladen
worden, van speciale ontplofbare stoffen voorzien.
Zelfs gaat 't gerucht, dat een van de ingenieurs
'n werptuig heeft uitgevonden, bestaande uit eën
ijzeren buis waardoor projectielen nauwkeurig
gemikt kunnen worden van af een flinke hoogte.
Behalve deze über-Zeppelin wordt nog een an
der luchtschip gebouwd in de hangar aan den
oever van het meer. Hieromheen staat steeds een
groot detachement soldaten en de toegang naar
de haven van de stad wordt eveneens streng be
waakt. Op een motorboot is een wacht voortdu
rend er op uit er voor te zorgen, dat stoombooten
en visscherschepen uit de buurt blijven. Alle
vreemdelingen, zelfs zij die aan den Zwitserschen
kant van het meer wonen, en die zeer Duitsch
gezind zijn, worden gearresteerd, als zij zich in
de nabijheid van een der beide hangars wagen-
Ongeveer tweemal in de week komt graaf Zep
pelin zelf een bezoek aan Friedrichshaven bren
gen. De j>Herr Graf" is zeer populair onder de
soldaten en soms neemt Jhij groepjes gewonden
mee om de werken te zien.
Hij is op het oogenblik een van de meest be
zige mannen in Europa, want behalve de twee
Zeppelins in Friedrichshafen, worden er nog an
dere gebouwd in Dusseldorf, Postdam en Hamburg.
Een van de opmerkelijke dingen in dezen oorlog
is tot nu toe het geringe resultaat van de lucht
vloot voor vernielingswerk. De Duitschers hopen,
dat de verbeterende Zeppelins, waaraan nu de
laatste hand gelegd wordt, de bordjes zullen
verhangen.
Duitsche zijde) heeft de afkondiging van den
sheiligen oorlog" alle standen in Turkije diep
getroffen.
De »Tanin" jubelt over het vernielen van het
Russische gedenkteeken bij San Stefano als een
omverhalen van een schandteeken van slavernij
en vernedering.
In het oude serail van Topkapoe ontving de
sultan in tegenwoordigheid van den groot-vizier,
den Sheik ul Islam, en van eenige ministers, een
aantal afgevaardigden van de groote volksmenigte,
welke zich daarbuiten had verzameld en hield
daarbij de volgende toespraak
»Ik beschouw deze volksdemonstratie als het
schitterendst bewijs voor de krachts-inspanning
en het volhardingsvermogen, die de natie voor de
verdediging des vaderlands zal toonen in een
oorlog, dien wij ter verdediging onzer rechten
tegen drie groote mogendheden moeten voeren.
Wij vertrouwen daartyj op den Goddelijken
steun en de hulp des profeten. Ik ben vast over
tuigd, dat wij zullen overwinnen.
Mijn kinderen, opdat de vaderlandsche grond
niet door vijanden overstroomd worde, opdat de
Mohammedaansche volkeren gered mogen worden
van hunne verdrukkers, is het noodzakelijk, dat
gij den vasten wil hebt, om door te zetten tot de
overwinning behaald is. Ik hoop en verwacht dat
de genadige God de gebeden, die wij op deze
plek ten hemel hebben gezonden, moge verhooren I''
De Sheik-oel-Islam, die den vertegenwoordiger
van het »Berl. Tagebl." te Constantinopel in
audiëntie ontving, verklaarde daarbij op de vraag
Daar de geestelijke organisatie en de beteekenis,
die de »Dschihad", de Heilige Oorlog voor de
Mohammedaansche wereld heeft, dat nog nimmer
het Khalifaat, in den vorm als thans geschiedt,
de banier van de »Dschihad" heeft ontrold. Zelfs
de Heilige Oorlogen, die de Islam ten tijde dei-
Kruistochten gevoerd heeft, zijn met den omvang
en de beteekenis van dezen Heiligen Oorlog niet
te vergelijken. Sedert dien zijn eeuwen voorbijge
gaan, maar het Woord" leert, dat Dschihad's
geboden in de harten der Mohammedanen langer
voort blijft leven. Wanneer thans het Fedwa-
gebod uitgaat, weet elke geloovige Mohammedaan
en zoo noodig ook elke Mohammedaansche vrouw
wat zijn, en haar plicht is. De vijanden van den
Islam, die het Khalifaat bedreigen, dwingen ons
tot den heiligen oorlog. De maatregelen genomen
om ons het gebruik der verkeersmiddelen te ont
zeggen, zullen onze vijanden weinig helpen. Reeds
weten honderdduizenden pelgrims, die van Mekka
naar Medina trekken, om naar de heilige heuve
len te gaan, van het besluit der Fetwaals mi
croben zullen deze geboden in de lichamen der
Mohammedanen dringen, die in de vijandelijke
rijen strijden. Overal, in Oran gelijk ook in de
Afrikaansche koloniën, zal het Dschihadgebod de
levenszenuw van onze vijanden en van allen, die
hen ondersteunen, verwoesten, ook van hen, die
in de toekomst zich aan hun zjjde zullen scharen.
De kinderen van Mohammed's profeet zullen
niet ten onder gaan en zij zijn verheugd, den
Oorlog gemeenschappelijk met de legers van Oos-
tenrijk-Hongarije en van keizer Wilhelm te voe
ren, wiens woord »Ik ben de vriend van 300
millioen Mohammedanen", alle aanhangers van
den Islam kennen.
Tabaksbelasting.
Naar het persbureau Vas-Dias verneemt, kan
ten stelligste worden bericht, dar het plan van
Minister Bertling om te pogen voor de schatkist
baten te vinden uit de tabak bij zijn opvolger,
Minister Treub, zeer vasten vorm heeft aangeno
men. Er is volstrekt nog niet besloten of het ook
nu weer een debietrecht zal zijn, gelijk waartoe
Minister Kolkman plan had, dan wel een andere
wijze van belasting, zooals b.v. op de fabricage,
waarvoor Minister Berling veel gevoelde. Hier
van bestaan in andere landen geen voorbeelden.
Verloven voor banketbakkers.
De generaal-opperbevelhebkcT van land- en zee
macht heeft ter tegemoetkoming aan de econo
mische belangen der gemobiliseerde- strijdmacht
bepaald, dat de onder de wapenen zijnde mili
tairen, die door een schriftelijke verklaring: van
den burgemeester der gemeente hun net' woon
plaats kunnen aannemelijk maken, dat zij in het
banketbakkers-bedrijf werkzaam zijn en daarin ge
durende de St. Nioolaasdrukte niet kunnen wor
den gemist, een extra verlof kunnen bekomen
van 28 November des avonds na afloop van den
dienst tot- en met 6 December d.a.v.
TURKU5.
De heilige oorlog.
Volgens berichten uit Constantinopel (van
R.
De haringvisscherij.
Men meldt uit Scheveningen aan de „N
Ct.":
Nog- enkele loggers en bommen worden van de
teelt 1914 terugverwacht en dan wordt de haring
visscherij weer beëindigd, zekér wat vroeger dan
andere jaren, wanneer 't naar Kerstmis lbopi.
fn het algémeen is de teelt door den oorlogstoie-
stand verkort, maar o-ok het stormweer der laat
ste dagen heeft er toe bijgedragen. Niettemin
heeft het voordeel de bovenhand behouden doo-r
de hoogte besommingen, welke het gros der vlcrot
maakte en vele vaartuigen nog wel door eewo
goede laatste reis, daar, toen zelfs de aanvoeren
ruimer werden, de hpogé prijzen aanhielden. Zoo
maakte menig schip rijk© besommingen. Et-
waren loggers, die f 10,000, ja zelfs was er één,
welke f 13,000 in ééne reis bes,omde. Reizen van
f6000 tot f8000 weken niet veel van Let. gemid
delde beisomde af. Opmerkelijk is, dat in die
uitkomst werd gedeeld door verschelende sche
pen. die tot eind October -/eer weinig besomd
had-den en doo-r een flinke lading, voor hoogen
prijs verkocht, er boven op kwamen.
Alles bijeengenomen was de teelt niet van de
minste en kan de winter met meer moed wor
den ingegaan dan toen de Vooruitzichten veer
een -gelukkigten afloop lang' niet gunstig1 waren.
De aardappelmeell'abricage.
Het Kamerlid Sannes heeft den minister van
Landbouw schriftelijk gevraagd of deze voor
nemens is spoedig in te grijpen ter zake van de
stopzetting wegens gebrek aan aardappelen van
verschillende fabrieken in de provincie Groningen
Zoo ja welke middelen de Minister wenscht te
nemen om verdere stopzetting te voorkomen.
Petitionnement voor Plaatselijke Keuze.
Het adres voor Plaatselijke Keuze, waarvoor
670902 handteekeningen zijn ingekomen, zal op
20 Nov. worden ingediend. H. M. de Koningin
zal op genoemden datum 's middags om 1 uur
op het Huis ten Bosch het adres in ontvangst
nemen, dat door het moderamen der Commissie
aan H. M. zal worden aangeboden.
Belgische spoorwegambtenaren.
Uit Havre is LI November een telegram ver
zonden aan het Comité voor Belgische spoorweg
ambtenaren te Amsterdam, waarin de Directie
de afzending bericht van de fondsen tot verdere
uitbetaling der salarissen aan bovenvermelde amb
tenaren. Ook te Londen, Duinkerken en België
zullen soortgelijke uitbetalingen plaats vinden. De
zittingsdagen der comptabelen in onderscheiden
steden in Holland zullen nader worden bekend
gemaakt.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 17 Nov. medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 765.9 te "Vlissingen.
Laagste barometerstand 741.9 te Neufahrwasser.
Verwachting tot den volgenden dag: zwakke
tot matigen noordoostelijken tot noorwestelijken
wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen neer
slag, iets kouder.
Volksbadhois.
In de week van 8—14 Nov. '14 werden ge
nomen 375 baden.
le klas kuipbaden 21, regenbaden 21 2e klas
kuipbaden 64, regenbaden 248, 5 ets. kinder
baden 21.
Bovendien werden door Belg. vluchtelingen 88
baden genomen, n.l. 35 kuip- en 51 regenbaden
2de klasse.
Apologetische cursus.
Kapelaan Paulussen herinnerde Zondag de leden
van den Volksbond aan den, door de onderafdee-
ling »St. Thomas van Aquino" georganiseerden apo-
logetischen cursus leiderde eerw. pater v. d.
Sande.
De vierde les van dezen cursus wordt gegeven
morgen (Woensdag)avond om half negen in de
groote zaal van het Bondsgebouw.
Gisterenavond werd aan een rei
zend koopman in een herberg in de Hoogstraat
drank geweigerd omdat de man blijkbaar reeds
meer gedronken had dan goed voor hem was. De
man maakte zich hierover zoo driftig, dat hij de
buitendeur bij het verlaten van de herberg met
een ruk dichttrok waardoor de ruit ter waarde
van ongeveer 25 gld. verbrijzeld werd.
De man werd daarop door de politie gearres
teerd en meegenomen naar het politiebureau
waar bleek, dat hij nog eenige dagen hechtenis
moest ondergaan.
Deswege zal de man naar 's Hertogen bosch
worden overgebracht.
Hedenmorgen is t e r b e s c h i k k i n g
gesteld van de politie te Rotterdam een jongen,
die aldaar een rijwiel had ontvreemd. Het rijwiel
was door de politie alhier in beslag genomen.
Hoogwater te Schiedam: Woensdag
18 November 3.42 v.m., 4.08 n.m.
Een mjjn ontploft.
Negen personen gedood.
Reeds werden meermalen berichten van de
kustplaatsen ontvangen, waarin gemeld werd, dat
mijnen waren aangespoeld. Deor marine-personeel
werden deze mijnen gedemonteerd, tot nu toe
met goed gevolg.
Zondag werd reeds het gevaar van het laten
springen van mijnen aangetoond door het
ongeluk op Texel, waarbij een persoon werd ge
wond. Gisterenmiddag is wederom een mijn ont
ploft met zeer nootlottige gevolgen.
Bij West-Kapelle was een .mijn aangespoeld.
Toen nu gisternamiddag circa kwart voor drie
uur eenige onderofficieren der marine onder toe
zicht van de luitenants ter zee 2e klasse, J. T.A-
J. Bruinsma en L. Munk en den commandant der
alhier gelegerde compagnie der Landweer, kapi
tein Ockhuizen van het Ned. Indische leger, met
