^tads- en (Gewestelijk Nieuws.
Binnenland.
Ingezonden.
bouwde Belgische haven stuk en legt Belgische
kustplaatsen in puin,
Eogeland tracht den koperinvoer in Duitschland
te belettan. Het zegt in zijn nota aan Amerika,
dat het dit doet ter eigen beveiliging, maar dan
zullen wij, aldus dr. Schroedter, eveneens ter on-
zer eigen beveiliging, het koper daar moeten
halen, waar we het vinden, d.w.z, als onze voor
raden op raken, zouden we uit de veroverde lan
den, België en Frankrijk, alles wegnemen, wat
uit koper is gemaakt, zooals electrische leidingen,
machinedeelen, apparaten in suikerfabrieken, blaas-
vormen van hoogovens, huiselijke zaken en ten
slotte de deurklinken. Als we de miilioenen
tonnen koper bij elkaar tellen, die we in de laat
ste jaren hebben gebruikt, dan zullen we het
dertig jaar kunnen uithouden, alvorens aan de
bronzen monumenten en koperen kerkdaken te
beginnen. Wat bereikt dus Engeland met zijn
maatregelen In geen geval het doel, dat het er
zich van voorstelde, maar het slaat met knuppels
op het ter aarde liggende België en Frankiijk.
Die knuppels worden Engeland door die landen
zelve in de hand gegeven, aangezien zij Engeland
nog aansporen om steeds scherpere maatregelen
te nemen, waardoor ten slotte ook de thans nog
werkende fabrieken het werk zouden moeten
staken.
Aan den anderen kant wees dr. Schoedter er
aan de hand van een groot cijfermateriaal nog op,
dat de Duitsche groot-industrie nog in de beste
omstandigheden verkeerde en het voor eiken mo-
gelyken duur van den oorlog in staat zal zijn de
wapens voor het Duitsche leger te smeden. Zoo be
draagt de tegenwoordige staalproductie inDuitsch
land 10.80U.000 ion, dat is, ondanks den zooge-
naamden uithongenngsoorlog, nog altjjd drie
millioen ton meer dan die van Engeland, het
moederland der industrie, waarvan het eenmaal
het monopolie bezat.
E en redevoering van den K eizer.
Fen oorlogscorrespondent van het ..Berliner Ta-
geblatt" meldt, dat de Keizer op zijn geboortedag
de volgende toespraak gehouden heelt tot een
bataljon landstorm uit Midcten-Diuitschland, dat
totnogtoe dienst had gedaan bij het groolc hoofd
kwartier, doch op dien dag naar het iront ver
trok
..Goeden morgen, landweer. Ik vvens^h u, kame
raden, geluk, dat uw aller wensch cm naar het
front te mogen in vervulling gaat, en iK dank
u, dat gij uw plicht hier zoo goed oaan hebt.
Ik was zeer tevreden over u. Ik weet, wat ik
nan mdjm landweer heb. Overal, waar u*. landweer
voor den vijand kwam, heeft zij zich in den
strijd schitterend gehouden, in het oosten zoo-
we! als in de Vogezen Onlangs nog was het ae
landweer, die dapper en met geringschatting van
alle gevaar in doodsverachting een belangrijke
hoogte bestormd heeft en er den vija na alwierp.
Maakt het dus evenzoo. Vaarwel, kameraden. Mijn
wenschen begeleiden u."
Nadat de Keizer van den be velvne rennen over
ste had vernomen, dat de manschapoen naar het
iegc-r van den kroonprins vertrokken, wendde hij
zich verheugd glimlachend nogmaals tot oe sol
daten en zeide
..Zoo, groet dan mijn zoon van mij!"
Het bataljon antwoordde met een geestdriftig
hoera op den Keizer
BULGARIJE.
De houding vao Bnlgarije.
Tegenover speculatieve berichten van Fransche
bladen in het bijzonder van de »Matin" over de
zending van Genadief te Rome wordt uit goed in
gelichte kringen te Sofia verklaart dat Genadief
slechts tot taak had de stemming in Italië, dat
door zijn optreden ia Albanië mede in de Balkan-
quaestie wordt betrokken te leeren kennen en dat
men geen reden heeft te spreken over een veran
dering in de houding van het kabinet Radosla-
wow. Verder meent men, dat aan het feit dat
Genadief tegelijk met den Rumeenschen oud
minister Diamand in Rome vertoefde geen bijzon
dere beteekenis moet worden gehecht.
De voorzijde der biljetten vertoont den volgen
den tekst
DE NEDERLANDSCHE BANK
betaalt aan toonder
(resp.) Tien, Vijf en Twintig, Veertig en
Zestig Gulden.
Amsterdam, (dagteekening).
De Secretaris. De President.
Links bovenaan is de serieletter, rechts het
nummer van het bankbiljet aangebracht. In den
rand onderaan zijn de woorden »De Nederland-
sche Bank" uitgespaard. De biljetten zijn bedrukt
aan den voorkant met een in filmlijnen door
werkten geguillocheerden ondergrond. De rand
is versierd met barok-ornamenten, aangevuld^met
guillocheermgen. Aan den linkerkant Jder voor
zijde staat in een geguitlocheerde medaille het
waardecijferdit komt ook voor in den rechter
bovenhoek in een vierkant geguillocheerd vakje.
De biljetten dragen op de achterzijde aan den
onderkant links de serieletter en rechts het num
mer. De achterzijde vertoont een in filmlijnen
doorwerkten geguillocheerden ondergrond mid
denin is aangebracht een geguillocheerd vignet.
De waarde der coupures is boven en onder dit
vignet in letters aangegeven, terwijl aan weers
zijden de strafbepaling van art. '232 van het
Wetboek van Strafrecht overdwars is afgedrukt
De biljetten zijn voorzien van den stempel
der handteekeningen van den President en den
Secretaris.
De biljetten zijn gedrukt:
voor de coupure van
f 10 op papier van 16 X 8,8 cM.
f25 16'/j X 9
f40 15,8 X 9,7
160 s d 17,2 x 10,1
Het papier Ijeeft het volgende watermerk
»De Nederl. Bank" waarvan »De Nederl.
«mder den bovenrand en dBank" boven den be
nedenrand zijn geplaatst-
De kleuren der biljetten zijn de volgende:
Voorzijde: Coupure f 10. ondergrond licht
geel, rand met teketstaalblauw.
Voorzijde: Coupure f25.— ondergrond: oranje-
rand met tekstdonkerbruin.
Voorzijde Coupure f 40.— ondergrond licht
groen, rand met tekst donkergroen.
Voorzijde: Coupure 160.— ondergrondliebt
paaishruin, rand met tekst: donkerpaars.
Serie, No. en handteekeningen van alle vier de
Coupureszwart.
AchterzijdeCoupure f 10.—. Ondergrond
lichtblauw. Rand met vignetblauw-bruin. Waar
de in leners aangegeven lichtbruin.
Achterzijde Coupure f2o.'Ondergrond
oranj-. Rand met vignet: donkerbruin. Waarde
in leners aangegeven lichtbruin.
Achterzijde: Coupure f40.— ondergrond licht
groen, rand met vignetdonkergroen, waarde in
letters aangegevenzijdegroen.
Achterzijde Coupure t 60.— ondergrond licht
paars-bruin, rand met vignetdonkerpaars, waarde
in letters aangegevenlichtbruin.
Serie en No. van alle vier de Coupures zwart*
Militaire passen.
Militairen aan wie buitenlandsch verlol is toe
gestaan moeten om de grens te kunnen over
schrijden in het bezit zijn van een gewoon bui
tenlandsch paspoort, waarop portret, signalement,
Landteekening enz. zijn afgestempel-. De verlof
passen zijn vpior militairen niet voMoenue.
Het Suez-kanaal.
Van bevoegde zijde vernemen wij, dat hier te
lande van de Suez-Kanaalmaatschappij de volgende
mededeeling is ontvangen: sDe Suez-Kanaalmaat
schappij deelt mede, dat het kanaal voor de
scheepvaart geopend blyft, met dien verstande,
dat dagelijks de te volgen route zal worden aan
gegeven. De vaart zal overdag geschieden.
Door het militair gezag zijn verschillende voor
schriften uitgevaardigd en voorzorgsmaatregelen
genomen, ten einde aan de schepen een volkomen
veiligheid te verzekeren."
Mond- en klauwzeer.
Gisteren had te 'sGiarenhage de sedert eenige
dagen aangekondigde conferei tie plaats, betref
fende de bestrijding van het mond- en klauwzeer.
Minister Posthuma hield hjerbij besprekingen
met de vertegenwoordigers van alle landbouw-
maatschappijen, boerenbonden rundveestamboeken,
den directeur generaal van de landbouw den heer
Van Hoek en den geheelen veterinairen dienst.
Hulpbankbiljetten.
De directie der Nederlandrehe Bank maakt be
kend, dat zij zal overgaan tot uitgifte van nieuwe,
lijdelijke iy en bankhjljeuen van de coupures van
f 10.f25.—, f40.- en f60
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 2 Febr., medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 772.8 te Breslau.
Laagste barometerstand 744.3 te Bodoe.
Verwachting tot den avond van den volgenden
dag: meest krachtige zuidelijke tot z. w. wind,
betrokken met regenbuien tijdelyk wellicht op
klarend, zachter.
b. wien het kiesrecht door den rechter is ont
zegd;
c. wien door den rechter de beschikking of het
beneer over hunne goederen is ontnomen
d. die op den len Februari 1915 hebben opge
houden ingezetenen der gemeente te zijn.
Blijft dus de kiezerslijst in hoofdzaak onge
wijzigd, zoo moet dit toch geen reden zijn om de
kiezerskweek dit jaar te laten rusten.
Op de eerste plaats moet worden nagegaan,
dat de kiezerslyst worde aangevuld met de namen
van hen, die tusschen den 15den Mei 1914 en
den 15den Mei 1915 den leeftijd van 25 jaar
hebben bereikt of zullen bereiken en een der
vereischten voor het kiesrecht bezitten.
Ten tweede moeten op de kiezerslijst worden
gebracht de namen van oudere personen, wier
namen verleden jaar door een verzuim niet op
de lijst zijn geplaatst of die verleden jaar nog
niet aan de gestilde eischen voldeden maar nu
in de termen vallen om op de lijst geplaatst te
wordgn.
Dan moeten op de lijst worden gebracht, de
namen van de personen, die zich hier metterwoon
hebben gevestigd en dus in hun voormalige woon
plaats van de lyst werden afgevoerd.
Ook moet worden nagegaan of er geen kiezers
ten onrechte van de lijst zijn afgevoerd.
Voor het geven van inlichtingen omtrent kies
bevoegdheid houdt het bestuur der R. K. kies
vereeniging »Recht, Plicht en Orden a s. Vrijdag
zitting in het Bondsgebouw Lange Haven.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Van ingezonden stukken ook al worden ze niet
geplaatst wordtdekopynietteruggegeve n
5 Obligatiën-Leening 1414.
In de dagen, dat de inschrijvingen geschiedden
voor de Nederlandsche StaatsleeniDg 1914, de z.g
oorlogsleening, en daarna, hebben wy er op ge
wezen, dat tal van kleine bezitters en spaarderj
het hunne hadden bijgedragen aan het schitterend
succes daarvan.
Die kleine luiden zullen nu dezer dagen in het
bezit gesteld worden van de 5 pet. obligaiiën
dezer leeniDg. Zij hebben echter in den regel
g*ea zekere bewaarplaats voor zulke waarden,
zoodat diefstal, brand eoz. enz. hun bezit met in
gevaar zal brengen.
Met het oog daarop heeft de Spaarbank, Lange
Haven 80, besloten die obligaties daar in bewaring
te geven zij vraagt daarvoor een vergoeding bij
een bedrag van hoogstens f500 van slechts 25
ets. en voor elke volgende f 500 slechts 50 ets.
per jaar. Daar zullen dan die obligaties in de
kIuis veilig zijn voor brand en diefstal, terwijl de
eigenaar of eigenares daarover ten allen tijde kan
beschikken, indien hij of zij zulks noodig acht.
Voor waarden aan deze obligatiën tot een hooger
bedrag dan f 2000 kan een safe loket gehuurd
worden vanaf f2, wat bovendien het voordeel
heeft, dat daarin ook andere waarden geborgen
kunnen worden.
De bewaring op de Spaarbank heeft nog een
ander voordeel. Na het overlijden van iemand, van
wien bekend is, dat hij geld in huis had, blijkt
wel eens, dat dit op on vei klaar bare wijze ver
dwenen is. Dit nu is bij bewaring op de Spaar
bank onmogelijk, omdat door deze alleen aan de
rechtmatige erfgenamen de waarden ter hand
gesteld worden.
Wij kunnen met het oog op dit alles dezen
obligaties-bezitters niet ernstig genoeg aanraden
voor die geringe kosten hun waarden bij de
Spaarbank te brengen zij weten dan zeker, dat
zij niet het minste gevaar loopen, ze kwijt te
raken.
De Spaarbank heeft met het bieden van deze
veilige bewaarplaats een zeer te waardeeren maat
regel genomen.
Gisterenmiddag' is door de politie
aangehouden een man, die op ae Singel zijn
van hem' gescheiden vrouw ontmoette en haar
hij de keel greep en in deh neus beet. De man
ie na verhoor ontslagen.
Gemeenteraad.
Vergadering van den Raad der gemeente Schie
dam op Dinsdag! 9 Februari, nm. 2 uur
De Kiezerslijsten.
Door de tegenwoordige tijdsomstandigheden
zouden velen dit jaar buiten hun schuld hun
kiesrecht hebben verloren
Het aantal wanbetalers van belastingschuld is
grooter dan gewoonlijk. Ook ontvingen tengevolge
van de tijdsomstandigheden een groot aantal
personen bedeeling hetgeen ook verlies van kies
recht meebrengt. Het aantal spaar- en huur-
kiezers heeft ook groote wijzigingen ondergaan*
Een groot aantal namen zouden dus dit jaar van
de kiezerslijst moeten worden afgevoerd.
Om dit te voorkomen diende de Minister van
Binnenlandsche Zaken een noodwetje in, beoogende
dit jaar van art. 34 der Kieswet af te wijken en
de kiezerslijst, van kracht geworden 15 Mei 1914,
van kracht te doen zijn tot 15 Mei 1916. Dit
noodwetje werd reeds vóór Kerstmis in de Tweede
Kamer aangenomen en ook de Eerste Kamer
heeft er dezer dagen hare goedkeuring aan ge
hecht.
De bestaande kiezerslyst blijft dus ook dit jaar
van kracht.
Afgevoerd worden de namen van hen
a. die hun Nederlanderschap hebben verloren;
Hoogwater te Schiedam: Woensdag 3
Febr. 6.14 v.m., 6.20 n.m.
Gister werd van de werf »Gusto«
der firma A. F. Smulders, Schiedam, te water
gelaten de stalen romp van een zelfstoomende
80 tons drjjvende electrische derrick- en draai
kraan, welke deze firma voor buitenlandsche re
keniDg in aanbouw heeft.
De afmetingen van den romp zijnLengte
115.0"; breedte 58.0"; holte 13.9'.
De kraan zal in hoofdtre ken gelyk zijn aan
de vele andere door deze firma aan buitenlandsche
regeeringen en groote scheepswerven geleverde
reuzeokranen.
Het hoogste punt van den kraanarm bevindt
zich bij opgerichten stand op 125 voet boven de
waterlijn, terwyl de maximum straal voor lasten
van 80 ton 65 voet bedraagt.
De hijschsnelheaen varieeren van 5 voet per
minuut voor lasten van 80 ton tot 40 voet per
minuut voor lasten van 10 ton, terwijl de kraan
arm met een last van 80 ton binnen 5 minuten
360o kan draaien.
Alle bewegingen worden uitgevoerd door onaf
hankelijke electrische motoren de stroom hier
voor wordt geleverd door een zich aan boord
bevindende electrische centrale, welke eveneens
de stroom levert voor de verlichting van het schip.
De kraan is voorzien van het vereischte aantal
stoom verhaallieren en verder de benoodigde
uitrusting.
De devotie tot u. L. Vrouw ter Nood in 19i4.
Geachte Redactie.
De BisscnoppenjK© Commissie van O. L. Vrouw
ter Nood, uie steeds, met danKbaarheid zij het
«arend, den steun der JtatAoneke pers mocht
ondervinden, vraagt hij, aen aanvang van het
nieuwe jaar weer vrienuenjk tenigd plaatsruimte
in uw geëerd hiad, om uiting te geven aan nare
groote uanKJuianicKi, dat zij ook ia het afgeloo-
pon jaar Rous zegen in ruime mate zag rusten
cp haar arbeiden om te getuigen van den
bloei der Devotie tot de Gezegende onder de
Vrouwen, ais O. L. Vrouw ter Nood, door het
vrome volk te lleiroo vereerd.
Moge dat getuigenis, onuer de bescherming eter
Allerheiligste rvraaga, weuer iets bijdragen tot be
vordering en heerlijker opbloei.
Op de eerste plaats zij herdacht, dat de Bede
vaartskerk in net aigeloopen jaar werd voltooid.
Z'Gioals ter zijner tyd vermeld werd.
Dankbaar moge pok nogmaals gewag women
gemaakt, van net aanmoedigend schrijven van
Z. Eminentie Kardinaal van Hou sum, die in de
herleving der Devotie tot O. L. Vrouw ter Nood,
met reuen net morgengtoren ziet van den terug
keer' onzer algeuwaalue broeders tot de 11. Kérk,
van de betree ring1 van Nederland.
Met nog inniger dankbaarheid zij erkend het
toenemen van pelgrims naar „kapel" naar het
vrienuenjk Heifigudm van de H. Maagu in het
wondei mooie Kennemerland.
t Is waar, dat net getal pelgrims' in georga
niseerde Bedevaarten dit jaar kleiner was dan in
het vorige, rna-ar dat was het gevolg van aen
lampspoeuigen oorlog, waardoor de Bedevaarten
van Amsterdam, West-Friesland, Schagui en Lei
den veminuerd werden te karman ornaat er geen
extra-treinen beschikbaar konden worden gesteld.
Maar greater dan ooit was net betai uer peignms,
die op eigen genegenheid naar Heiloo kwamen
tot de „iroosteresse der Bedrukten",
c Voor ons, die in den oorlog uc stem van
God erkennen, die de wereld tot Zich terug
roept, en die getuigen mogen zijn, hoe, door
duizenden bij duizenden aan uie roep steun ge
volg wordt gegeven, is het troostend te mogen
aanschouwen, dat, zooals een vroom vereerde)!*
van O. L. Vrouw ter Nood schreef, ook „Kapel"
haar heerlijk deel heeft aangebracht" in die her
leving van aigemeenen Godsdienstzin.
De geweldige storm, die in den nacht van
28 op 29 December zooveel schade berokkende,
was oorzaak dat ook „Kapel" zijn oi'iei moest
brengen.
De mooie, voorname toegangspoort tot iiet Hei
ligdom, bezweek voor de kracht van oien or-
kaan, brak ais het ware bij den grom. at en wij
nu eten dus een giroot iinantieel offer brengen
om die schade te herstellen. Dit is zeker wel te
betreuren, want de Bisschoppelijke Commissi.
die baar taak wat betreft de bevordering van
de herleving der Devotie tot O. L. Vrouw ter
Nood tot heden zoo schitterend zag slagen, heeft
nog altijd dat andere deel van haar taak te
\erv uilen „den bouw der definitieve kapel van
O. L. Vrouw ter Nood die getuigen za! van
de liefde van Neerland's Katholieken voor de
II, Maagd en daarvoor zijn nog duizenden noo
dig.
Toch blijft zij vertrouwend de toekomst tege
moet zien. „In het verleden ligt het heden, in
het nu wat worden zal". Welnu in liet verleden
verloochende zich de milddadigheid her katho
lieken niet in betrekking tot de vereering der
H. Maagd en wanneer wij mogen .zetuigeu van
de Devotie van het heden, dan zijn. wij zeker
dat die zich ook zal uiten door het verschaffen
van de middelen, die de Commissie nood ie hoeft
om haar taak te vervullen.
In de Bedevaartskerk prijkt ook sinds het vo
rige jaar, het Kunstvolle Stichtingen oek der Be
devaartskerk van 0. L. Vrouw ter Nood, een
prachtexemplaar getuigend ten gunste van dia Ne
derlandsche kunstnijverheid. Dit boek van den
Amsterdamschen Meester J. C. Mensing, sierlijk,
verlucht door den talentvollen kunstschilder, Ma-
thieu Wieglman van Bergen, bevat de namen
van hen, die door een gift van F. 25 oi meer
zich den titel hebben verworven van „Stichters
der Bedevaartskerk van O. L. V. tr Nood"
en er is daarin neg plaats voor honderden na
men.
De Bisschoppelijke Commissie vertrouwt, dat
er nog velen zullen zijn die er een om in zul
len stellen ook hun naam daarin zien opgfe-
teekend. Laten zy niet te lang wachten en aan
een der leden van de Bisschoppelijke Commissie
een insehrijvingsbillet vragen. Ook kl.in.eie giften
wachten wij ook nu weer met een gi ;ot vertrou
wen af.
En moge nu in 1915, het jaar waarin de Bis-
sch Commissie haar tweede lustrum gaat her
denken, de trek naar „Kapel" weer grlxter wor
de, de Devotie tot O. L. V. ter Nood weeir in
omvang toenemen.
Het bezoek aan „Kapel" is veel verghmakke-
lijkt, in zooverre de H. IJ. S M. vlak Lij het
Heiligdom twee perrons heeft gemaakt, waar de
Prccessietreinen kunnen stoppen Die bedevaart
gangers behoeven nu niet meer den langen weg
