Oorlogskroniek.
Zaterdag
27 Febr. 1915
TWEEDE BLAD.
No. 11166.
herhalen var den oorlog.
Gemengd Nieuws.
«Ueber
Verhaal van
schild
kruiser,
Een ield.
Land ud Meer« leest men het
een gereden matroos Maxim Hau-
genaamd, van een (gezonken Duitschen
Tegen elf uur, zoo vertelde hij, trof ons bij lich-
6n nevel in de buurt van de bakboordmachine
6en Vreeselijke stoot en onmiddellijk daarop, voor
e n°g precies wisten wat gebeurd was, trof ons
°eg een tweede stoot, die het geheele schip deed
j eren. Een groote meni/te kameraden, bijna
geheele bemanning, stmd rustig aan de uit
ingen te wachten. Kor en duidelijk klonken
8 1)6 velen van de officeren. Geen spoor van
vrees bespeurde men, er ag een kalme ernst over
de
Daar
led
men, er ag een
gebruinde gezichten Niemand drong zich
voren om het eerste bij den uitgang te zijn.
er wachte kalm zit) beurt af. En desniette-
wisten allen, dat het slechts een quaestie van
ja van seconden was voor net schip in
zou wegzinken.
ttin
minuten,
^6 golven
De verteller en zjjn kameraad namen een paar
in gmatten en sprongen in het water. Rondom
zee vvemelde het reeds van zwemmenden.
9 stieten af en weg ging het met uiterste in-
pantnng om zoo ver mogelijk uit de gevaarlijke
a tjbeid van het zinkende schip te komen, dat
°ns 11166 naar beneden zou trekken, als we niet
buiten het bereik van de kolk waren.
we wegzwommen uit de nabijheid van
D geweldigen romp van het zinkende schip
°k een nieuw gevaar op. De draden van de
aotenne voor de draadlooze telegrafie versperden
°ds den weg en trokken menigen kameraad als
'D etn vischnet mee in de diepte.
De beide zwemmers kwamen los en keken om
®aar ^et schip. Daar stonden nog twee honderd
op de stalen romp en allen stonden verza-
e om een man, die hun iets scheen mee te
deelen.
tevoren
Terwijl
een verdraagbaren autaar. Die autaars hebben
zij ontvangen van Z Em. Kardinaal Amette,
aartsbisschop van Parijs. De achtbare prelaat
heeft aan de 3de legerafdeeling 20 verdraagbare
altaren geschonken elk van een waarde van 250
frank, om hulde te brengen aan de dapperheid,
die generaal Leman en de soldaten zijner divisie
betoond hebben in de verdediging van Luik; en
ook om een blijk te geven van erkentelijkheid
aan het Belgische leger, dat door zijn helden
moed aan Frankrijk een onschatbaren dienst
bewezen heeft.
In de steenbakkerij werd de autaar zoo schoon
mogelijk opgericht, op dezelfde plaats waar,
eenige weken te voren, een groot getal karne
raden als helden gestieuveld waren. Een stuk
linnen, dat de soldaten van uit het dorp van
Ramscapelle medegebracht hadden, diende als
altaarkleed en een piano werd uit Nieuwpoort
aangebracht. Aan den ingang der steenbakkerij
stond een soldaat, die bij middel van een hamer
en een stuk ijzer den klokkenklank trachtte na
te bootsen, ten einde zijn kameraden tot de mis
uit te noodigen.
Omtrent 400 soldaten waren in de mis tegen
woordig en terwijl het kanongebulder in de verte
weerklonk, weergalmde de steenbakkerij vair de
schoonste lofzangen Gode en O. L. Vrouw ter
eere. Vlamingen en Walen vereenigden hun
stem om God te loven. Gedurende de mis
deed de aalmoezenier een korte aanspraak inde
twee talen. Hij wakkerde de soldaten aan immer
hun plicht te doen, alle kwaad te vermijden,
steeds bereid te zijn tot den dood en een groote
Godsvrucht te hebben voor O. L. Vrouw.
De mis in de steenbakkerij heeft op de solda?
ten den besten indruk teweeg gebrachtdaar»
eens te meer, hebben wij kunnen vaststellen,
dat, sedert den oorlog, de christelijke gevoelens
der soldaten sterker en levendiger zijn dan
vroeger.
afrollende, en deze met den vinger in de klei
drukkende, naar ons punt van uitgang terug, ter
wijl ik langs de versperring naar da tevoren ont
dekte doorgang kroop. Nu ik wist, waar de plek
te vinden was, was ik er gauw. Ook hier stak ik
een paal in den grond, de kabel werd daaraan
vast gemaakt, en daarna ging ik terug. Kruipend
o;er den grond, en het draad in de klei drukkend,
aanvaardde ik den terugweg.
Den volgenden morgen waren wij in het bezit
van de loopgraaf en van vierhonderd gevangenen.
Wat beduidt dat?
0Da een
dieper
Wie is deze man Weder-
sissend geluid. De stalen kolos zinkt nog
weg, kantelt haast. God zjj de armen
genadig, die nog op het schip stonden. Maar wat
dat l)e Sla|en massa ziQitt met verder weg.
matrozen klimmen als mieren naar het hoogste
ge eelte van het wrak. Hier en daar glijdt er
en naar beneden in het water terug om onmid-
yk daarop door behulpzame handen weer om-
°°8 getrokken te worden.
Te midden van het gezwerm staat doodkalm een
feusachtige kerel en werpt keer op keer een koord
lü' Z6e' dieplood. Tot op het laatste oogen-
dv is deze man op zijn post gebleven en zoo
leeft hij honderden kameraden het leven gered,
oordat hij zonder aan eigen redding te denken,
88rst zyo plicht deed, de diepte peilen en naar
1 hoorde, constateerde, dat de zee daar slechts
Veertien meter diep was, redde hjj een groot deel
Jan bemanning. Want tengevolge van de De
nkelijk gerlDge diepte kon het schip, hoe het
ook
dwü
g'Dg liggen, nooit geheel in het water ver-
tjnen, maar moest het, hoe het ook ging, eëmge
beters boven water uitsteken. Dit stelde hij vast
°P het oogenblik van het giootste gevaar, verza-
8 6 ^6 mannen,die nog niet in het water gespron
gen waren om zich heen en steeds langs den
yz.eren wand van het wrak naar de hoogste plek
^mmende kon zich zoo het grooiste gedeelte van
e bemanning redden, die anders ongetwijfeld
oor de verraderlijke draden van de antennen in
8/"ePte getrokken zouden zijn.
et lange slagen zwommen wij nu, nadat wij
8d toestand hadden overzien naar het schip terug)
t Wi-j (lra<len die hier en daar nog door
en bout boven water werden gehouden, voor-
'c tig vermeden. Talloozen handen werden uit
stoken om ons op het wrak te trekken. De
^«hneraden, die nog de kracht hiertoe, haddem
Ptongen nogmaals in het water, om de uitgeputte
Jammers dp te visschen. Bij de tweehonderd
^enschenlevens werden zoo langzamerhand gered,
h klonk op commando uit meer dan nriehonderd
en met korte tusschenpoozen het gelijkmatig
earoeP Help I Na lang wachten kwam eindelijk
torpedoboot door den dikken mist en spoedig
fop was draadloos een hospitaalschip ontboden
a °ds hulp en kleeding bracht.
Den Zondagmis in een steenbakkerij.
Ahv ^rorit aan den IJzer langs den kant der
een er talrbKe kerken vernietigdde
e 18 afgebrand, de andere door de Duitsche
ussen in puinhoopen veranderd. Zoo is het
Ni 6^eU met Prachtige en aloude kerken van
euwpoort, Dixmuiden en Ieperen en de schoone
kei']Steillï>ek van Ramscapelle, Pervyse, Caes-
Onri 6'Stuy venskerke, Lampenisse, Nieuwcapelle,
^ecapelle, St. Jacobuscapelle enz.
aan'd te ■'iunnen *ezen 200 dicht mogelijk
sch '1° 3trddDjn, moet de aalmoezenier dus eene
miaUl zoeken. Daarom wordt er nu eens
kam ge<^aan in een hofstede, en dan eens in een
Dtatp? °f in ^en helder van een huis. Zondag
leger f, ,Werd er voor een groep soldaten der 5e
die t eelin£ mis gedaan in een steenbakkerij
is asachen Nieuwpoort en Ramscapelle gelegen
Daar werd er
*aar opgericht
aalrnoezeniera
door eenige soldaten een al
van steenen want slechts de
der 3de legerafdeeling bezitten
Dwars door de draadversperringen.
In de »Liller KriegszeituDg« vindt men het
volgende verhaal
Dicht naast elkaar kropen wij door het prikkel
draad. Voorzichtig zetten wij onze schaar op het
metaal, een nauwelijks hoorbare tik en dan het
geluid van het terugverende afgesneden draad.
Nadat wjj alle draden hadden door gesneden,
namen wij tevreden een oogenblik rust. Onze
hoofden lagen op de gekruiste armen, we voelen
een zware vermoeidheid, liet was zoo veileideiyh.
hier voor het oog van den vijand een slaapje te
doen. Dwaze gedachte! dat gaat toch niet?
Mijn kameraad stoot mij aan. Ach, daar komen
ze, twee of drie man moeten het zijn. Ze naderen
volkomen zorgeloos, pratend. Nu moeten ze heel
dichtbij zijn. Juist, daar ziet men reeds hun
schim Bun eigen hindernis beschermt ons. Des
niettemin klopt ons hart, maar een overmoedig
gevoel van jullie vindt ons toch niet, behoudt
de overhand. Daar blijven de kerels staan, vier
pas van ons af. Zorgeloos praten ze. Onze vingers
jeuken om ze neer te schieten. Maar wij hebben
een andere taak, we moeten ze laten loopen.
De paar minuten, dat ze voor ons staan, schij
nen ons eindeloos toe. Maar ten slotte gaan ze
verder. Het gevaar is voorbij. Nadat ze verdwenen
zijn, volgen we in dezelfde richting, steeds dicht
langs het draad blijvende en er op lettend, of
deze met bij het ophouden, ons den weg wjjst,
dien wij zoeken. Maar het bljjft maar het eene
draad na het andere.
Eindelijk houdt het toch op. God zij dank.
Hier moet ergens de vijandelijke loopgraaf zijo,
waarvan wij weten, dat hjj trapvormig aangelegd
is, en een breede vrije plek heeft.
We gingen eenige meters weer terug om niet
aan vijandelijke patrouilles, die deze passage ge
bruiken, in den arm te loopen. Nu begon het ook
nog te regenen. Maar dat was voor ons slechts
een voordeel. Het onvermijdelijk geluid van onze
bewegingen ging nu verloren in het regelmatig
suizen van den regen. Op goed geluk gingen we
nu in de richting van de loopgraaf, langzaam
voetje voor voetje. Onze overspannen zintuigen
speelden ons menige poets. We hoorden gelui
den, zagen gedaanten zinsbedrog. Heel vaag za
gen we aan beide kanten de schaduwen van
boomen en huizen. Dat moest de hoeve zjjn in
de buurt waarvan wij de open plek tusschen de
loopgraven zochten.
Met de spade maakten wij nu een walletje,
waarachter wij onzichtbaar voor den vijand kran
ten vastmaakten, die wjj hadden meegebracht,
Een paar takken verhinderden, dat zij wegwaai
den. Dit maakte tegelijkertijd den indruk alsof
deze takjes het rond waaiend papier hadden vast
gehouden. Nu en dan keken wij om, om te zien,
hoe ver onze primitieve vuurtoren zijn stralen
wierp. Waar hjj uit het gezicht dreigde te ver-
dwjjnen, bouwden wij een nieuwe van dezelfde
soort. Toen de derde klaar was, bereikten wij de
draadversperring weer. We werkten er ons door
heen. Met onze schaar knipten wjj draad na
draad af en maakten op deze wijze een breede
baan vrjj. Toen dit klaar was, sloegen wij een
paal diep in den grond en maakten daar bet eind
van een meegebrachten kabel aan vast. Na ons
nogmaals nauwkeurig georiënteerd te hebben
naar ons kompas, ging mjjn kameraad, den kabel
De krantenlezer De journalist, die da
gelijks zwoegt om den lezer van den oorlog op
de hoogte te houden en zich verbeeld niet de
waardeering voor zijn werk te krijgen waarop hij
aanspraak maakt, vinde troost in het volgende
vers van v. O. in de Haagsche Post:
Geef mij een plaatselijk nieuwtje,
Een twist, of een inbraak, of brand
Want ik ben o, zoo beu van den oorlog,
En ik wordt o, zoo beu van de krant 1
Vertel mij wie heden begraven,
Of wien haast een pan viel op het hoofd,
En spaar mjj uw Wolff en uw Reuter;
't Is een uil, wie die twee nog gelooft.
Laat hooien wiens hond overreden
En wiens kip er verdronk in de goot.
Wat Joffre doet kan mij niet schelen,
En ik maal om de Engelsche vloot
Bericht mij de namen der helden
Benoemd tot kommies, klasse vier,
Of de Keizer vandaag weer aan 't front is
Dat interresseert me geen zier
Laat mjj lezen wie of er beboet is
En waar klauwzeer weer teistert een koe.,.
Laat de Duitscher de Biitten blokkeeren,
Zij worden 't vanzelf wel weer moê 1
«Een handkar geraakte te water
«Vermoedelijk gestolen een fiets".
Dat is nieuws. Doch 't gedoe van de Russen
Daarom geef ik heelemaal niets
Vermeld wat de Raad heeft bedisseld,
Waar een hulploods zal worden gebouwd...
Hoe de Times redeneert is mij 'n zorg,
Wat de Kölnische zegt laat me koud
Uit mijn buurt, en mijn stad, en mijn land!
Want ik ben o, zoo beu van den oorlog,
En ik word o, zoo beu van de krant
Duikboot en vliegtuig. Een Duitsche
duikboot was Zaterdag bij Dover gezien. Een
Eogelsche vlieger begaf zich dadelijk in de lucht
en ontdekte, toen hjj op een hoogte van 3U0 5(JU
M. boven de waterspiegel vloog, de duikboot
Maar ook de duikboot had, gelijk uit verschillen
de veranderingen in zijn koers bleek, den vlieger
in de gaten gekregende boot kon echter niet
gauw genoeg een heenkomen zoeken. De bom
men, die de vlieger neerwierp, misten het kleine
beweeglijke doel, dat de duikboot bood. De vlieger
daalde toen, om beter te kunnen mikken, een
heelen alstand. Maar nu ging plotseling het luik
vau den commando-toren van de duikboot open
en openden twee matrozen een levendig vuur op
het vliegtuig, met het gevolg dat de draagvlakken
door wel 20 kogels doorboord werd. De vlieger
beproefde dadelyk op grooter hoogte te komen,
dit had voor hem het nadeel, dat ook de vijfde
bom, die hij wierp zjjn doel miste. De Duitsche
duikboot verdween daarop weer onder den wa-
terspiege 1 en ontkwam, zonder verderen overlast
te ondervinden.
26 November. De Engelsche kruiser „Bulwark"
in de lucht gevlogen tengevolge van een ontplof
fing in het kruitmagazijn.
"87 November. De Engelsche koopvaardijsche
pen „Malachito" en „Primo" worden in het Ka
naal door een Duitschen onderzeeër in den grond
geboord.
De Duitschers moeten terugtrekken tusschen de
Weichsel en de Warta.
De Russen maken opnieuw vorderingen in Ga-
licië en nemen Bochnia.
28 November. De Duits oh ers kunnen zich hand
haven in hun stellingen bij1 Lodz.
29 November. De Oostenrijkers behalen eeni
ge voordeelen op de Serviërs.
30 November. Op het Westelijk oorlogsterrein
is de toestand niet veel veranderd.
De Russen winnen terrein in de Karpathen.
1 December. De aanvallen der Duitschers ten
N. van Atxecht worden teruggeslagen.
De Russen dringen de Turken aan den Boven-
Eufraat terug.
2 December. In de Argonnen nemen de Duit
schers Neder-Anspaeh een steunpunt der Fran-
schen in,
Belgrado wordt door de Oostenrijkers geno
men.
3 December. De Wet wordt met 50 volgelingen
gevangen genomen.
4 December. De aanvallen op de stellingen
der Duitschers in Vlaanderen worden afgeslagen.
6 December. De Duitschers bezetten Lodz.
7 December, Een poging' der Russen om van
Ncwo Radomsk naar het Noorden op te rukken
wordt verijdeld.
De Franse lie n hernemen Verme.,és, tusschen
Atrecht en La Bassee.
8 December. De Duitsche kruisers „Gneisenau,"
„Scharnhorst" en „Leipzig" worden bij de Falk-
landeilanden in den grond geboord. Hetzelfde lot
ondergaat de „Nfirnberg".
9 December. De Engelsehen bezet Dn Koeinah
en Mesopotamie.
De Serviërs behalen een overwinning en betr-
overen Valjewo en Oesjitse.
10 December. Landing der Russen bij Paioem.
11 December. De Turksche vloot beschiet iBa-
tcem
ia trecemner. tie Uuitschers worden uit hun
laatste stellingen aan den. Westelijken Yseroever
verdreven. i
13 December. De Serviërs slaan de Oostenrij
kers tot de Bosnische grens terug.
De Oostenrijkers behalen een overwinning op
de Russen bij Limanowa.
14 December. De Serviërs hernemen Belgrade.
Het Turksche schip „Messoedieh" wordt door
een Engelsche duikboot in den grond
geboord.
Hoe een 17-j arig offcier s n e;u velde.
Den 30en November - aldus de «Vossische Ztg.«
was de 8e compagnie van het Pruisische gre
nadiersregiment Kronprinz No. 1, waartoe luite
nant von Goosler behoorde, in een hevig gevecht
gewikkeld met een veel sterkere Russische troe
penmacht. De compagnie leed zware verliezen.
De soldaten, die een machinegeweer bedienden
werden neergeschoten. Luitenant von Pelchrzin,
die alleen dit geweer bediende, valt. Luitenant
von Goosler springt op, loopt over een afstand
van 300 M., blootgesteld aan een hevig vuur, naar
een andere machine geweerafdeeling, en weet
vandaar de noodige manschappen mede te voeren
naar het onbediende machinegeweer. Voor dit
moedig optreden zou den luitenant, die nog slechts
17 jaar oud was, het IJzeren Kruis verleend wor
den, doch reeds den 2en December sneuvelde hjj.
De compagnie had over dag in de loopgraven ge
legen. Tegen den avond had men terrein gewon
nen en een aantal Russen gevangengenomen
Luitenant von Goosler ontving bevel, om met zijn
mannen een dorp af te zoeken, of zich hier of
daar nog Russen verscholen hadden. Nauwelijks
was hij met de uitvoering van het bevel begon
nen, toen het dorp door het vjjandelijke geschut
onder vuur genomen werd. De luitenant en
eenige manaohappen werden door de granaten ge
troffen en onmiddeljjk gedood.
rijk
De Duitschers dringen in Polen noor tot óe
Bzuia
15 December. De Duitschers worden m de
richting van Mlawa tot de grens terug gedreven.
De Oostenrijkers drijven de Russen verder,
terug.
16 December. De Duitschers behalen een over
winning op de Russen in Polen en ten Zuiden
van de Weichsel. De Russen trekken terug doch
bieden weerstand in de westelijke Karpathen. De
Oostenrijkers nemen Piotrkof.
Beschieting van Hartlepool, Scarborough en
Whitby aan de Oostkust, van Engeland door Duit
sche oorlogsschepen.
17 December. De Duitschers zetten de achter
volging der terugtrekkende Russen voort.
De Oostenrijkers nemen Przedbör.
Egypte wordt t.ot Engelseh protectoraat ver
klaard.
18 December. De Bondgtenooten blijven in Frank
en België offensief optreden.
19 December. D© RusSen houden stand langs
de Bzura, Rawka, Nida en Dunajec.
>20 December. De Russen hernemen het offen
sief en de Karpathen.
21 December. Een Duitsche vlieger werpt bom
men op Dover. Een Engelsche vlieger boven
Straatsburg'. i
22 December. De Fransche duikboot „Curie"
ir. de Adriatische Zee in den gtonl geboord.
25 December. Een Duitsche vlieger vliegt over
SheernesS. Aanval van Engelsche vliegers op Cux-
taven De Italianen bezetten Walona.
26 December. Een Duitsche Zeppelin Werpt
veertien bommen op Nancy.
27 December, De Russen zetten hun offensief
in de Karpathen voort.
29 December. De Bondgenooten bezetten St.
Jcrfs bij Lombaertzijde.
30 December. De Oostenrijkers women in d".!
Westelijke Karpathen terug gedrongen.
31 December. Zeven Duitsche vliegers werpén
1 ommen op Duinkerken.
1 Januari. Het Engelsche slagschip „Formida
ble" wordt in het Kanaal door een Duitschen
Onderzeeër in den gjroind geboord.
Be Turken bezetten Ardakan.
2 Januari. De Franschen treden krachtig: of-
j f en sief op in den Opper Elzas, De Russen Lc4-
n. QOof roij wool' houooUlyko mcuxrtjoo,
