£1amiegm
State» CtemcraaL
Binnenland.
*tads- en Be westelijk Nieuw*.
Ingezonden Mededeelingen.
Bemengd Nieuws.
die onmiddellijk in atrijd met onze militaire
belangen optrad, niettemin Noord-Amerikaan-
sche burgers het waagden, hun leven toe te
vertrouwen aan de „Lusitania", dan komt de
schuld hiervoor neer op hen en op hun regee
ring.
Kan de regeering van Amerika er voor in
staan, dat zich geenerlei geschut of munitie
aan boord bevonden en verder, dat bij het
bovenkomen van de duikboot deze niet zou
zijn prijsgegeven aan den ramstoot van de
„Lusitania"
In geval van niet waaraan niet valt te
twijfelen zal zij bij rustige overweging in
zien, dat ieder recht tot protest tegen het tor-
pedeeren van de „Lusitania" ontbreekt.
De Duitsche regeering zal, naar wij ver
wachten, de kracht hebben, geen stap terug te
doen. Ze zou van de instemming van hetgan-
sche volk zeker kunnen zijn.
Wij hopen, dat uit den ondergang van de
„Lusitania" de leer zal worden getrokken, dat
geen neutraal persoon zijn leven meer moet
toevertrouwen aan de Engelsche schepen en
er ook geen goederen meer mee zal laten ver
voeren".
ALLERLEI NIEUWS.
De tsaar is bij het actieve leger aangekomen.
Keizer Wilhelm woonde eergisteren de ge
vechten bij tijdens het overschrijden van een San.
sector, eerst bij het generaal-commando later bij
de divisie.
De magistraat van Berlijn heeft groote hoe
veelheden ruwe suiker als voeder voor paarden
aangekocht, daar gebleken is, dat deze ruwe sui
ker, met stroohaksel vermengd, ook voor zware
trekpaarden haver en maïs kan vervangen.
Te Parijs heeft een zware brand gewoed in
het filiaal van de Continental Caoutchouc Com
pagnie, dat tnans onder staatstoezicht staat. De
oorzaak van den brand is nog onbekend. De schade
bedraagt een millioen francs.
Een telegram uit Berlijn meldt, dat de post
dienst in België binnen het door de Duitschers
bezette gebied heropend is.
Te Londen is een vaderlandslievende ver
gadering gehouden, om dank te betuigen aan de
zelfbesturende gewesten, Indië en de protecto
raten, voor hun groote diensten in den oorlog
aan het moederland bewezen.
Het antwoord van Duitschland op de Ame-
rikaansche nota in zake de nl.usitania« zal eerst
daags worden verzonden.
Het Engelsche s.s. ïDumcree« is eergister
ter hoogte van Trevose Head, Cornwall, getorpe
deerd. De bemanning werd gered door het Neder-
landsche s.s. »Magdalena«.
Italië en Oostenrijk hebben den Ver. Staten
verzocht hun diplomatieke belangen onderschei
denlijk te Weenen en Rome te behartigen, inge
val de rechtstreeksche onderhandelingen worden
afgebroken. De regeering te Washington heeft
haar gezanten in de beide hoofdsteden opgedra
gen, aan het verzoek te voldoen.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Woensdag 19 Mei.
Aan de orde is de behandeling van het wets
ontwerp tot wijziging van wetten betreffende
den accijns op het geslacht.
De heer Ter Laan (Rotterdam) vindt de
gevolgde methode wat omslachtig. Spr. wil
ook bij de termijnbetaling de Zon- en Feest
dagen uitschakelen.
De heer T r e u b, minister van Financien,
zegt, dat de Zon- en Feestdagen niet kunnen
worden uitgeschakeld met het oog op de Israë
litische slagers en de noodslachtingen.
Na repliek wordt het ontwerp goedgekeurd.
Het wetsontwerp tot bijzondere regeling no
pens ontheffing en vrijstelling van personeele
belasting in verband met de in 1914 plaats ge
had hebbende mobilisatie van land- en zee
macht, wordt aangenomen.
Z. h. st. worden goedgekeurd
het wetsontwerp tot verhooging van het
maximum-bedrag toegestaan bij de wet van 10
Nov. 1900 tot voorziening in de behoefte aan
kasgeld van het Int. Bureau van het Hof van
Arbitrage.
het wetsontwerp tot verhooging van hoofdstuk
IX der Staatsbegrooting voor 1914 (Uitgaven be
treffende de afdeeling Posterijen).
de wetsontwerpen tot overbrenging by het
Hoogheemraadschap van de Hondsbossche en
Duinen tot Petten en van het beheer over een ge
deelte der Rijksduinen in den zeereep onder
Schoorl, enz.
tot onteigening van eigendommen in de ge
meente Oude-Tonge, noodig voor den aanleg
van een afsluitdam met keersluis in het haven
kanaal aldaar.
tot vaststelling van het slot der rekening van
de koloniale uitgaven en ontvangsten voor Cu
rasao over 1912.
Wijziging veiligheidswet.
Aan de orde is het wetsontwerp tot uitbrei
ding der veiligheidswet.
De heer A1 b a r d a bepleit de uitbreiding van
art. 1, in dien zin, dat ook kleine bedrijven
waar meer dan 2 personen werken onder de wet
vallen.
De heer De Visser acht de uitbreiding die
de heer Albarda vraagt ongewenscht, omdat ze
anticipeert op de verhouding tusschen de ar
beidswet en de veiligheidswet. Die verhouding
is altijd zóó geweest dat de veiligheidswet een
tak was die geënt werd op de arbeidswet. Het
amendement nu keert die verhouding om, en
het zou ook de huisindustrie gaan omvatten.
Ook zou de controle zeer veel moeilijkheden
meebrengen.
De heer Teenstra is voor het amendement
Albarda.
Voor de kleine bedrijven zelf is het van be
lang dat zij onder de veiligheidswet komen te
vallen, waardoor verbetering van de werkplaat
sen is te wachten, wat indirect het bedrijf ten
goede zal komen.
Regeling werkzaamheden.
Na eenige discussie wordt besloten het wets
ontwerp tot verhooging van de Begrooting
Hoofdstuk III (tijdelijk gezantschap by het
Vaticaan) morgen (Donderdag) om drie uur in
behandeling te nemen.
Wijziging Veiligheidswet.
De heer Posthuma, minister van L. H.
en N. bestrijdt het amendement Albarda.
Wanneer de kleine bedrijven blyken gevaar
op te leveren, dan dient dit bij de ongevallen
wet nader geregeld te worden. Het bezwaar
dat met het amendement de huisindustrie er
onder betrokken wordt, wordt ook door den Min.
gedeeld. Daarvoor acht de Min. een afzonder
lijke regeling te verkiezen.
De heer Albarda wijzigt zijn amende
ment in plaats van 2, te lezen 5.
Minister Posthuma kan het amen
dement nog niet overnemen omdat zelfs met,
5 personen veel huisindustrie onder de veilig
heidswet zal vallen.
Het amendement Albarda wordt aangenomen
met 48 tegen 17 stemmen.
Art. 1-13 worden goedgekeurd.
De heer Albarda, dient bij art. 14 een
amendement in om het bedriif van landbouw,
tuinbouw, boschbouw en veehouderij onder de
veiligheidswet te brengen.
De heer Teenstra ondersteunt het amen
dement.
Minister Posthuma herinnert er
aan dat Minister Talma reeds het initiatief nam
voor landbouw ongevallen verzekering, die echter
niet meer moest knellen dan hoognoodig is. De
Min. wijst op de conclusiën van de desbetref
fende staatscommissie, en hij ontraadt daarte
gen in te gaan. Het onderzoek is nog hangende
en is het dus ook daarom niet gewenscht thans
een beslissing te nemen.
Het aantal landbouw-, boschbouw- en tuin
bouwbedrijven is zeer groot en de uitbreiding
van de veiligheidswet zou een enorm personeel
noodzakelijk maken.
De Min. zal de toezeggingen van Minister
Talma nakomen.
Spr. acht het opnemen van den landbouw in
deze wet een stap in de verkeerde richting
Het amendement Albarda wordt verworpen
met 45 tegen 13 stemmen.
De minister brengt nog een wijziging in het
artikel betreffende de inwerkingtreding der wet,
waardoor deze niet voor alle artikelen op het
zelfde tijdstip zal behoeven plaats te hebben.
Het wetsontwerp wordt z. h. st. aangenomen
en de vergadering verdaagd tot Donderdag te
half twaalf.
T(jdel(jk gezantschap by Z. H. den Paus.
Ter toelichting van de aanvrage van een crediet
van f 12.000 voor bezoldiging, reis- en verblijf
kosten en verdere uitgaven van een in tijdelijke
en byzondere zending bij den Pauselijken Stoel
aangestelden buitengewoon gezant en gevolmach
tigd minister, zegt de minister van Buitenlandsche
Zaken het volgende
In de laatste maanden zijn herhaaldelijk be
richten vernomen over de gezindheid van den
Pauselijken Stoel om, wanneer eenmaal het oogen-
blik zoude zijn gekomen dat de thans oorlogvoe
rende partijen den wensch naar beëindiging van
den strijd zouden doen blijken, de totstandkoming
van den vrede te bevorderen.
Overtuigd van het groote gewicht van zoodanige
gezindheid en zich bewust van de belangstelling
in den lande ter zake gekoesterd, heeft de regee
ring het lid der Tweede Kamer, dr. Nolens, die
door zijn bijzondere betrekkingen met het Vaticaan
daartoe bij uitnemendheid was aangewezen, aan
gezocht om zich door een verblijf te Rome op de
hoogte te stellen van de juiste beteekeiris der
bedoelde berichten en daardoor te doen blyken
van de sympathie, die zoodanig streven van den
Pauselijken Stoel bij de Nederlandsche regeering
zoude ontmoeten en van haren wensch tot even-
tueple samenwerking.
Naar aanleiding van dit laatste heeft de kardi
naal-staatssecretaris van Buitenlandsche Zaken
zich schriftelijk tot den minister gewend, te ken
nen gevende, dat de gevoelens der Nederlandsche
regeering volle waardeering vinden bij den Pan-
selijken Stoel, onder bijvoeging dat het hoogst
nuttig zoude zijn dat een vertegenwoordiger van
Nederland bij het Vaticaan zich te Rome bevond,
ten einde, wanneer het oogenblik daartoe geko
men zoude zijn, in de gewenschte richting te
kunnen samenwerken.
Deze zienswijze acht de minister juist.
De rol waartoe Nederland, in het bijzonder
sedert een twintigtal jaren, is geroepen geweest,
brengt mede dat niets, dat op het gebied van
internationale verstandhouding wordt overdacht,
der regeering onverschillig mag zijnhet is aldus
voor haar reeds nu van belang in geregelde voe
ling te zijn met een middelpunt van waar later,
bij de beëindiging van den strijd, gewichtige in
vloed kan uitgaan.
In dien gedachtengang is de minister tot de
overtuiging gekomen, dat het wenschelyk is in
dit tijdsgewricht een vertegenwoordiger bij het
Vaticaan te bezitten. In verband met het beoogde
doel zal de zending een tydelijk en bijzonder
karakter dragen.
Bij de raming van de kosten der zending, voor
het loopende dieustjaar begroot op f 12000, is ge
rekend op eene bezoldiging met inbegrip van ver
blijfkosten van f 1500 per maand, kosten van reis
heen en weer naar Rome en verblijf gedurende
die reizen f 500, kosten van kanselarij, porto's en
telegrammen f1000.
i
Naar de »Tel." verneemt, gaat in parlemen-
tare kringen het gerucht, dat indien de Staten-
Genera&l het desbetreffend wetsontwerp aannemen
tot gezant bij den Paus zal worden benoemd jhr.
mr. O. F. A. M. van Nispen tot Sevenaer, lid
der Tweede Kamer voor Nijmegen en oud-voor
zitter van dit college.
Verloven in den hooityd.
De opperbevelhebber van land- en zeemacht
heeft ten aanzien van de verloven in den hooitijd
bepaald, dat, met het oog op de eischen van den
dienst, het geheele aantal van hen, die van het
zelfde onderdeel tegelijk met verlof afwezig zijn,
met inbegrip van de gewone periodieke verloven,
dagelijks niet meer dan 18 pet. van de totale
sterkte van het onderdeel zal mogen bedragen.
Mocht dit percentage door de aangegeven regeling
van de extra hooibouwverloven ernstig worden
overschreden, dan moeten de gewone periodieke
verloven naar behoefte tijdelijk worden beperkt
of desvereischt geheel stop gezet.
Waaloverbrugging te Nijmegen.
De heer F. A. Bonté heeft bij den gemeente
raad van Nijmegen een motie ingediend, strek
kende om de verdere uitvoering van den bouw
eener vaste brug over de Waal op te schorten en
de desbetreffende Raadsbesluiten van 1 April 1911
en 20 Juli 1912 ia te trekken, aangezien bij het
nemen van die besluiten heeft vooropgestaan de
fmancieele mogelijkheid, doch sedert dien om
standigheden van verschillenden aard hebben ge
leid tot verhooging van gemeentebelastingen en
verdere verhooging in uitzicht stellen, terwijl bo
vendien door den oorlog een toestand isontstaam
die jarenlang de financiën van staat, provincie en
gemeente zal drukken, waardoor verdere belas-
tingverhooging niet kan uitblijven.
Spoorbrug te Halfweg.
Van bevoegde zyde wordt gemeld, dat onjuist
is de aan de »Haarl. Ct.« verstrekte mededeelingt
dat de bovenbouw van de nieuwe spoorbrug te
Halfweg (binnen de stelling van Amsterdam) met
het oog op den tegenwoordigen toestand, niet ge
gund is aan de Duitsche firma, laagste inschrijfster-
Gemeld wordt nl. dat voor dit werk het laagst
was ingeschreven door de Nederlandsche ürma
De Vries Robbé Co. te Gorinchem, aan welke
het werk is gegund.
Suiker.
In de laatste dagen is gebleken, dat bij raffina-
deurs en suikerfabrikanten niet meer of althans
niet in voldoende, hoeveelheden tegen den maxi-
prijs van f48.50 per 100 K.G. suiker voor de
binnenlandsche consumptie te verkrijgen was. In
verband hiermede zijn door den Minister van
Landbouw, de noodige maatregelen genomen, ten
einde te bewerken, dat tegen genoemden maxi-
mum-prys weder voldoende voorraad voor het
binnenland ter beschikking wordt gesteld.
Uitvoer.
Het Stbld na, 222 bevat een Kon. besluit van
19 dezer, houdende tijdelijke opheffing van het
verbod van uitvoer van voederbieten, mangel-
wortelen en knolrapen-
a
De minsters van oorlog en van landbouw, nij
verheid en handel brengen ter kennis, dat ver
gunning zal worden gegeven voor den uitvoer
van groene erwten, overschillig van welke soort.
Grondwetsherziening.
Het »Vad." meldt met zekerheid, dat de voor
stellen tot Grondwetsherziening het departement
van binnenlandsche zaken hebbeD verlaten.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in tien morgen van 20 Mei medegedeeld door het
Kon. Nëd. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 771.2 te Hernösand. en
Wisby.
Laagste barometerstand 762 0 te Breslau.
Verwachting tot den volgenden dagzwakke
tot matigen wind uit zuidelijke richting gedeelte
lijk bewolkt, waarschijnlijk droog behoudens kans
op onweer aanvankelijk warmer.
Aangifte van broodkaarten aan
het publiek en meelbons aan de bakkers heeft
plaats ten Stad huize op iederen werkdag, doch
uitsluitend tusschen 9 en 12 uur 's voormiddags.
Op de voordrachtter b enoeming
van een onderwijzer aan de school voor g.l.o. 3e
kl. no. 75 te Rotterdam komt voor de heer J.
J. Rozendal alhier en op die van een onderwij
zeres aan de school voor u.l.o. 2e kl. no. 19
aldaar mej. J. M. Molhuysen alhier.
Gisteren fietste v. d. H. over het
koolaschpad bij het stoomgemaal op de Broers-
vest, tegen den 14 jarigen W. Roeters aan, die
viel en zich ernstig aan het rechterbeen be
zeerde. De fiets die tegen een boom aanbotste
werd deerlijk gehavend.
Hoogwater te Schiedam: Vrydag
21 Mei 8.16 v.m., 9.08 n.m.
UIT VLAARDINGEN.
Tot directeur der Vlaardingsche Centrale Mid
denstands Crediet bank is benoemd de heer H.
Sparrius, gemeente-accountant alhier, en tot
commissaris de heer P. de Zeeuw Azn.
Tot gister zijn 2935 aanvragen ingekomen
om broodkaarten, waaronder zijn inbegrepen 126
aanvragen uit Vlaardinger Ambacht.
DIT DELFT.
De Rijks constructie-werkplaatsen zullen wor
den uitgebreid met een inrichting voor het ver
vaardigen en herstellen van rijwielen, in dienst
van het leger.
De afdeeling Delft van de S. D. A. P. heeft
gisteravond besloten, geen compromis te sluiten
met Burgerplicht in zake de gemeenteraadsver
kiezingen.
UIT ROTTERDAM.
Bezoek van H. M Koningin-Moeder.
Gistermiddag heeft H. M. de Koningin-Moeder
Rotterdam met een bezoek vereerd.
Nadat H. M. te 1.26 u. aan het station der
H IJ.S.M. aan het Hofplein was gearriveerd, waar
zij door den burgemeester weid ontvangen, werd
de tocht' door de stad per auto gemaakt. De
eerste rit leidde naar den 's Gravendijkwal, waar
het onlangs onthulde monument ter nagedachte
nis aan Prof. van 'Hofï werd in oogenschouw ge
nomen, waarbij de ontwerper daarvan, de heer
van Wyk, de gewenschte inlichtingen verstrekte.
Voorts werd door den pas geopenden tunnel bij
Beukelsdijk gereden en verder den weg ver
volgd naar het gemeente-ziekenhuis aan den
Bergweg.
Het tweede bezoek gold het nieuwe Ooglijders-
gasthuis aan den Oostmolenwerf, de prachtige
stichting van Vrouwe Maria Carolina Blankenheym,
douar.ère van Nispen tot Pannerden.
Nu volgde een bezoek aan de Fmseninrichting
op de j_euvehaven.
Onder leiding van den geneesheer-directeur Dr.
T. J. Gogarn, werd deze belangwekkende inrich
ting, welke nu reeds 12 toestellen bezit, bezichtigd
en werd de Finsen-behandeling, de Röntgen-
behandeling en de verbindingsleer door hem ver
klaard, waarbij enkele gevallen werden gedemon
streerd.
Het laatste bezoek gold het Museum Boymans,
waar tevens de thee werd gebruikt en waarby de
echtgenoote van den burgemeester, Mevrouw Zim
mermanMaris de honneurs waarnam.
Hier vond H. M. ook gelegenheid de teekenin-
gen en de maquette te bezichtigen van het nieuwe
stadhuis, die expresselijk voor deze gelegenheid
hierheen waren gebracht en waarby de ontwer
per, Prof. Evers, de noodige toelichting gaf.
Ouder leiding van den directeur van het Mu
seum, den heer F. SchmidtDegener werden ook
nog enkele zalen van het Museum bezichtigd.
Te 6£ uur vei trok H. M. weder naar de Resi
dentie.
Te Amsterdam is op de Keizersgracht aange
houden de koopman W. J. v. D. uit Rotterdam
die op 28 Nov. 1914 bij de Dordrechtsche Bank
een valsche quitantie aanbood en daarop 800
gulden had ontvangen.
Op de Prins Hendrikkade te Rotterdam is gis
teravond twist ontstaan tusschen eenige varens
gezellen, waarbij zekere J. v. R. door P. E.
zoodanig in de linkerzijde werd gestoken, dat
opname in het ziekenhuis noodzakelijk bleek. De
dader is aangehouden.
Ongeluk. De 6-jarige II. te Leidschendam
is gisteren bij het uithalen van een vogelnestje
uit een boom gevallen en op de punten van een
ijzeren hek terechtgekomen. Het jongetje is aan
de gevolgen overleden.
Schildwachten voor café's. De pre
sident van de rechtbank te Zutphen heeft op ver
zoek van een caféhouder den burgemeester van
Apeldoorn in kort geding voor de rechtbank ge
daagd, in zake het plaatsen van schildwachten
voor de cafés te Apeldoorn.
Een rijke arme. Te Barneveld is enkele
weken geleden een alleenwonende 63-jarige man
dood in zijn armoedfg kamertje gevonden. Thans
is van rechtswege het krotje onderzocht en bij
die gelegenheid is in een oude kist, tusschen een
verzameling vodden, een bus ontdekt, waarin ruim
f4000 aan contanten.
Varkensvleesch voor Duitschl and-
De douane te Enschede heeft gisteren aan het
station S.S. aldaar ruim 1300 kg. van een zending
varkensvleesch, verladen in 3 waggons en bestemd
voor Duitschland, in beslag genomen.
Uit Duitschland verdreven. De heer
G. A. de Vries, die namens de classis Arnhem
der Gereform. Kerken onder de Nederlanders in
Rijn Pruisen en Westfalen arbeidt, heeft van de
Duitsche regeering zonder opgaaf van redenen
wordt door 21.000 artsen orkond
als het beste versterkingsmiddel
voor Zenuwen en Lichaam.
i
