Dagblad voor Schiedam
Gratis Ongevallenverzekering
f
Afinn"""
f en rr m
EERSTE BLAD.
tem
Gevaarlijke vrienden.
De Oorlog.
38ste Jaargang.
Zaterdag 5 Juni 1015.
No. 11247
overeenkomstig op de polis vermelde voorvaarden.
1 2 U U een duim
Verzekeringsbank,, gevestigd te Schiedam
Dit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd
Zondagsblad.
FE OILLETON.
Buitenlandsch Nieuws.
Bureau: Boterstraat 50, Telef 85- Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden f 1.50, per week 12 cent, per maand
50 ct., franco p. post f 2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Aüvertentiën: Familieberichten 20 ct. per regel; Handelsadvertentiën
1—6 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
bil
levenslange
geheele
invaliditeit
De vertekering wordt gewaarborgd door
de
Ml
verlies van
een hand,
voet of oog
Uollandsche Aigemeene
i UU wijsvinger;, I f|J
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger.
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp inge
diend, strekkende tot verdere uitbreiding van den
landstorm. j
Het wetsontwerp gaat ongeveer in de richting
Van het bekende adres vian de heeren van Aalst
Vs., die algemeenen loefeinplicht van alle tot den.
krijgsdienst geschikte Nederlanders verlaagden.
'Volgens het nu ingediende wetsontwerp k,a;n
i(|ede(re Nederlander, van 17 toet 40-
J ia r i gent e e 1' t ij d, i n vroeger jaren v r ij-
e^bteld m j!l i ti.ep 1 i c h t weglensf
broeder djêinst, kostwinnerschap of
all
eenjge zomns of die vrij loot te bij
rke'n 1 a, nds I o i- in w o r d e n ingedeeld,
Het blijkt de bedoeling der regeering te zijin
de hief bedoelde personen achtereenvolgens in
ploegen in werkelijken dienst'op te roepen en te
öefenen, te beginnen met de vrijgestelden en vrij.
Selioten van de jongste lichting, om zoo vervioil-
Sbns tot de oudere op te klimmen.
He omstandigheid, dat Nederland niet over
Voldoende legerreserves beschikt, is natuurlijk
aan de urtbnoiding van den landstorm niet vreemd:
Bij de gebeurtenissen in vele landen, die thans
lu den rampzaligen |Oorlog] gewikkeld zijn, ziet
'aen welk een groot gewicht de beschikking' over
non krachtige legerreserve in de schaal legt, wan
der het er iop aankomt den vaderlandsohen bo
dem tot het uiterste te verdedigen.
Hit hetgeen in België in 1914 is voorgevallen,
"°n de ihjajride les worden getrokken, dat bij een
etere en vollediger organisatie van het leger,
''■schikkend otvter (krachtige reserves, men zijn
t°evluc,ht in oorlogstijd niet behoeft te nemen
tot bet vennen van afdeelingen fianc-tireurs. De
tireurs toch wotden niet als gewone sod-
en beschouwd en door den vijand niet op
S°hjken vjoet behandeld.
Hadden onze zuidelijke bloeders heter in prac-
ijk weten te brengen bij hun legerformatie het
uin dagelijks voorgehoudene „l'Union fait la for-
(„Eenidrachil, maakt macht",) wellicht was
i 'lun land vian, veel ellende) gespaard gebleven.
Een land, dus, dat] in dezef wereldcrisis nog1 over
Jjd beschikt om, met het ooig op de uit dezen
idilog opg'edane ervaringen, een uitbreiding aan
z jn leger te gjevfen, waardoor als het ware de
be ëele natte gewapend Wordt en men een volks-
k ctor in den waren zin des woOrds verkrijgt,
,.an moeilijk de gelegenheid daartoe in de hui-
fte omstandigheden vloorfbiji laten g,aan.
Hit jhiet ingediende wetsontwerp trekke men
^^^rferkeerde conclusies. Het, wil geen legecuit
Naar het Fransch.
79)
2ji waren zoo in hun gesprek verdiept dat
Was eerst hoorden, toen hij vlak bij hen
een 60 °^sciloon Chester geen man was met
een Z66r s®herpe opmerkingsgave, had hij toch
dat de onaangename gewaarwording.
2iei i11-) hen overviel, dat het Sylvia geen ple
'torch hij kwam, en dat de Franschman
Versclujjf en Ze^S 1)008 WaS 0m zijn Ptotselinge
ëan z°uden wel wat vroeger kunnen lunchen
af halftVaa^ uur' zei Sylvia opstaande. Van
hietw alf ^an men immers zijn lunch krijgen
aar? vroeg zij zich tot de Virieu wendende.
yoeed 'i mevrouw» dat geloof ik wel, en toen
Sri o of v 01 met een huiging bij. En nu
Zooak dat ik atacheid van u neem. Ik ga
daar U Weet' vanmiddag naar Parijs en van
wo ®retaSne- Ik blijf twee dagen weg.
aan u u miju groeten doen aan uw zuster,
Chpof ert°gin stotterde Sylvia.
ster zag haar vorschend aan. De zuster
hreiding met (het oojg! Qp ©eiifgerlei expansie-pio»
1 itiek, maar liet is geboren uit den drang dei-
tijden en iomst,and:i!ghteden, (teneinde, 'het Nedef-
landsche Volk in istaat te stellen zich zo okra c'h-
tig m o,gel ijk te weer te stellen tegen den
vijand, die ons vaderland zoit aanvallen.
De mogelijkheid, die dofer deze legeruitbreidinjgl
geopend wordt, om de nu jn dienst zijnde land
weer- en militie-plichtigen in gedeelten af te los
sen, is slechts een bijkomende omistandigbeid.
(Het bojofddioel van dit wetsontwerpversterking
pinzer weermacht, boude men goed in 't oog.
Bij de behandeling van deze materie in ons par
tement z(al dan ,oio|k op dit. hoofdprincipe uitslui
tend moeten worden gelet.
'Ongetwijfeld zullen hij veten,L die nu, niet dienst
plichtig zijn, de Wegeerings voorstellen niet. met
veel sympathie worden begroet. De gedachte ech
ter, dut jin de ure des gevuars wij, Nederlanders,
ï'jez ja 'men lijk behoionen mede te werken tot
verdediging v,an. huis en gezin en van onzen
nationalen hodem, voorts dat om die reden aan
htet. meerendeel onzer nastenen nu de gelegenheid
geopend zal worden om zich in den wapenhandel
te oefenen, zal hun echter de1 ijzeren noodzake
lijkheid van hun plicht jegens vaderland en volk
doen inzien.
Geen bijkomende gedachte vertroëbele het hooge
beginsel-dat wij allen, nastreven: de grootst moge
lijke zorg voor de handhaving van ons
njationaal bestaan.
Je maintiendrai, „ik zal handhaven", zij de
leus voor de gansche natie.
DE VAL VAN PRZEMIJSL.
In het officieel Russisch communiqué van
gister wordt over den val van Przemysl in 't
licht gesteld, dat veel oorlogsmateriaal, op de
Oostenrijkers bij de verovering der stad door de
Russen veroverd, geleidelijk door de Russen is
weggevoerd. Toen het transport geëindigd was,
trokken de Russen den 2den Juni de laatste
batterijen weg en in den volgenden nacht ont
ruimden de troepen overeenkomstig de gegeven
bevelen het noorder- en westerfront on destel
lingen rondom de stad. Zij vormden daarop
oostelijk van Przemysl een meer gesloten op
stelling.
Voorts meldt Reuter uit St. Petersburg een
en ander over de opinie in Rusland over den
val van Przemysl.,
Uit een oogpunt van gevoel betreurt men de
ontruiming van Przemysl zoowel In militaire
kringen als daarbuiten, maar strategisch was
zij noodzakelijk. De voorbereiding tot de ont
ruiming was reeds een maand aan den gang.
Niets zou den vijand meer te pas zijn gekomen
dan de insluiting van 120.000 of 140.000 Russen
van dien Franschman De hertogin Wat was
ze intiem met dien kerel I
Terwijl de Virieu zich omkeerde en langzaam
naar het huis terug wandelde zei Sylvia ietwat
gejaagd
Graaf de Virieu is heel vriendelijk voor
me geweest, Chester. Hij heeft mij meegenomen
naar Parijs om mij kennis laten maken met
zijn zuster, de hertogin d'Eglemont. Je zult je
den naam van den hertog d'Eglemont wel her
inneren- Twee jaar geleden won hij den Derby-
prijs.
En toen Chester niet antwoordde vervolgde
zij, alsof zij vond dat zij zich moest verdedigen.
Hij moest naar Bietagne om de begrafenis
bij te wonen van zijn peettante. Het spijt mij
wel, want het zou mij genoegen hebben ge
daan als jullie kennis met elkaar hadden ge
maakt. Hij is op kostschool geweest in Engeland,
daarom spreekt hij zoo goed Engelsch.
Terwijl zij den uitstekenden lunch, door den
heer Polperro zelf bereid, nuttigden, had Chester
het onbehaaglijke gevoel, dat de Virieu, die al
leen aan een ander tafeltje zat, ieder woord,
dat zij tot elkaar zeiden, kon verstaan.
Maar Paul de Virieu keek niet naar hen en
praatte niet met hen, wat een Engelschman,
die op goeden voet met een der andere gasten
in een hotel is, waarschijnlijk wel zou hebben
gedaan. In plaats daarvan verdiepte hij zich
tusschen de verschillende gangen van den maal
tijd, in zijn courant. Maar toch zag Chester dat
in Przemysl, die zij met hun zware kanonnen
zouden hebben beschoten.
Het garnizoen is nu. zooals het was, beschik
baar gekomen voor operaties in het veld. De
geraseerde verdedigingswerken liggen thans in
het slagfront. Przemysl als vesting is opgehouden
te bestaan, aangezien de Russen, voor zij het
ontruimden, alle forten, bruggen en alles, wat
den vijand verder van dienst kon zijn, in de
lucht hebben laten springen.
Het Russische publiek is verwonderlijk weinig
ever den val van Przemysl terneergedrukt. Het
begrijpt volkomen dat de slag in Galicië van
ingewikkelden aard is en dat de ontruiming
van de vesting slechts een episode in degroote
worsteling is. Sedert het begin van den oorlog
zijn de dagelijksche inlichtingen van den gene-
ralen staf zoo volledig geweest als met het mi
litaire geheim te vereenigen was, en daardoor
kan iedere boer het wisselend getij van den
slag volgen.
Het nieuws over de ontruiming van Przemysl
is in alle klassen der bevolking met berusting
ontvangen en wordt overal als slechts tijdelijk
beschouwd.
Tot zoover de Russische lezing.
De derde belegering van Przemysl is de kortste
geweest. Stormenderhand hadden Beiersche troe
pen van het leger van Mackensen zich van een
reeks forten aan het noordelijk front der vesting
meester gemaakt, zoodat de verdedigingswerken,
die naar het westen gericht zijn, in den rug kon
den worden aangetast. Tegen .liet zuidelijk deel
h..i het geschut van de Oostenrijkers sedert eenige
dagen het vuur geopend, en eveneens was de
naar het Oosten, naar Lemberg voerende lijn door
Oo&tenrijkschHongaarsche artillerie verspreid
geworden.
Hiermede was het lot van de vesting beslist,
want de poging van het Russische oppercom
mando, door een offensief van versterkingen, uit
andere deelen van het oorlogsterrein aangevoerd,
de krijgsverrichtingen tegen Przemysl te verhin
deren is mislukt. Wel slaagden de Russen er in
een "afdeeling der verbondenen in de streek van
Sieniawa over de San terug terug te drijven maar
alle massa-aanvallen op de stellingen ten oosten van
Jaroslau waren vruchteloos. Generaal Von Mac
kensen had met dit deel van zijn front een grendel
voor-geschoven, onder bescherming waarvan de
Beieren zich tegen de noordelijke forten san
Przemysl konden richten.
Door het innemen der vijf forten bij Dunko-
wiezki was de geheele noordelijke helft van het
groote Galicische verdedigingswerk verbroken. Het
voornaamste werk was gedaan, want de aanval
op de overige torten en op de binnenste verdedi
gingslinie kon nu van verschillende kanten con
centrisch volgen.
Dit gedeelte van He verdedigingswerken
schrijft Leonhard Adelt, de bijzondere correspon
dent van het «Berliner Tageblatt« in welks
boog ons vliegterrein van Zurawica !ag, is mij
goed bekend. Achter de forten volgde een gordel
van versterkingen, die tusschen de beide eerste
de Virieu zijn oogen nu en dan met peinzenden,
onderzoekenden blik op hem richtte. Wat be-
teekende het, dat de kerel soms op die manier
naar hem keek?
Wat Sylvia betreft, zij was klaarblijkelijk niet
op haar gemaak. Zij sprak haastig en nu en
dan een beetje onsamenhangend over verschil
lende aangelegenheden, die betrekking hadden
op hun beider leven in Engeland. Zij vertelde
hem veel van den heerlijken tijd, dien zij in
Parijs had gehad, maar sprak volstrekt niet
over Lacville.
Lang voordat de andere gasten klaar waren
met den lunch stond Paul de Virieu van tafel
op. Alvorens de eetzaal te verlaten keerde hij
zich naar Sylvia en haar Engelschen vriend en
hoog diep voor hen. 't Kwam Chester voor, dat
met zijn verdwijning Sylvia opeens weer de
oude werd en haar gewoon opgeruimd, natuur
lijk, eenvoudige wezen terug kreeg. Ook sprak
zij minder en luisterde meer, zoodat Chester
eindelijk van hun samenzijn begon te genieten.
Na den lunch gingen zij den tuin in en het
uitgestrekte gazon, met de donkere beschutte
plekjes, bood een heerlijke gelegenheid om nog
een rustig, gezellig uurtje te hebben. Hier
gingen zij zitten en dronken koffie onder een
van de ceders.
Ik moet zengen, dit is een allerliefst, ge
zellig hotel, zei Chester eindelijk Ik begin
nu te begrijpen, dat je van Lacville houdt Maar
ik begrijp niet hij zag haar ernstig aan -
belegeringen door twintig duizend manschappen
op groote schaal in 't met bosch bedekte heuvel-
gebied aangelegd werd. Daarna komt de binnen-,
ste vestingring, die minder op permanente werken,
dan op schansen steunde. Deze waren met ka»
nonnen en machinegeweren gewapend, hadden
grootendeels betongewelven en vóór zich prikkel
draadversperringen. Ondanks hun gunstige lig
ging konden zij toch een bombardement van onze
zware artillerie Diet doorstaan.
Van dit heuvelterrein ziet men dan de stad
onbeschermd in het dal liggen, waar de San door
heen kronkelt, en daarachter de zuidelijke hoogten,
den Tartarenheuvel en de zuidelijke forten, die
door het Galicische corps aangevallen werden.
De vesting Przemysl, zegt een ander Duitsch
blad. was na de bezetting door de Russen niet
slechts voorloopig opgeruimd, doch weder tot een
sterk bolwerk opgebouwd. Inderdaad gelukte
het den Russen na de catastrofe hunner legers
bij het doorbraakgevecht aan de Dunajec, dank
zij deze vesting, aan de San weder vasten
voet te krijgen en daardoor ook het Stryi-ge-
deelte te houden. De eerste aanval der Duitsche
infanterie kon de Russische stellingeD bij Prze
mysl niet vermeesteren. Eerst na het aanvoeren
der zware artillerie en na krachtige beschieting
werden de. noordelijke forten stormrijp.
De maatregelen ter verdediging van Przemysl
waren door de Russen terstond na bet opruimen
der puinhoopen van de opgeblazen forten begon
nen. Uit Russische vestingen werden pantserkoe
pels en vestiDgkanonnen aangebracht. De eene
wagen na den andere bracht cement naar de
fortengordel, om betonpantsers te maken. De tus-
schenstellingen, die niet geheel vernield wareD,
werden hersteld en uitgebouwd, de prikkeldraad
versperringen versterkt. De tijd was echter te
kort, om wezenlijke vestingwerken aan :e leggen
die een langdurige belegering zouden kunnen
trotseeren.
Toch eischte de verovering der verdedigings
werken een krachtige artillerie-voorbereiding.
Daarom trad de tijdelijke rust in het zuidoosten
'n, want de toestand der wegen cd de door de
Russen bij hun aftocht aangerichte verwoestingen
belemmeren het aanvoeren van het vereischte
geschut en van munitie. Het leger bleef echter
inmiddels niet werkeloos, maar zette de insluiting
der stad verder voort. Toen de zware artillerie
aangekomen was, geschiedde de aanval in een
snel tempo.
VAN HET WESTELIJK FRONT.
Uit Parijs dd. 4 Juni
Ten Oosten van de suikerfabriek van Souchez
kwamen de Fransche troepen vooruit in de
richting van het dorp Soucffez. Zij veroverden
een herberg, die de Duitschers daar hadden in
gericht. Een vijftigtal gevangenen werden ge
maakt en drie mitrailleurs werden genomen.
Voorts maakten zij nieuwe vorderingen in het
„Labyrinth", Zuid Oostelijk van Neufville en St.
Vaest.
Op de overige gedeelten van het front hadden
slechts artillerie-gevechten plaats.
dat je er van houdt naar dat Casino te gaan.
Ach, er is hier zoo weinig anders te doen,
zei Sylvia. En wel beschouwd schuilt er toch
geen kwaad in zijn geld op het spel te zetten,
als men het toch heeft.
Hij schudde schertsenderwijze, maar toch be
denkelijk het hoofd. - Vindt je daar werkelijk
geen kwaad in, Sylvia? vroeg hij droogjes.
O, daar heb yé mevrouw Wachnerriep
Sylvia opeens, en het kwam Chester voor, dat
zij het op een toon van verlichting zei.
Mevrouw Wachner? Chester keek op en
toen hij het korte, dikke figuur van mevrouw
Wachner over het grasveld naar hen toe .zag
waggelen, herinnerde hij zich haar weer.
Dat was het goedhartige mensch, dat den
vorigen avond zoo vriendelijk voor hem was
geweest en hem zelfs had aangeboden dien nacbt
bij hen te logeeren, als het Pension Malfait ge
sloten was geweest.
We hebben in de stad geluncht, zei zij
half en half het woord richtend tot, Chester --
En nu kom ik in het voorbijgaan hier even
aan, om u, mevrouw Sylvia en uw vriend te
vragen vanmiddag bij ons in den Chalet des Mu-
guets te komen theedrinken.
Zij zag met haar kleine, heldere oogjes Sylvia
strak aan.
4
'W«vnit wwwiSflrf'