Binnenland.
Stads- en Gewestelijk
«i over eens, dat hij een eind
maakt, aan al de verwikkelingen mef Amerika,
o-o'k aan die Setreffende de „Lusilshia", welke
nog onopgelost zijn gebleven volgen;, dei laatste
n,ota van president Wilson aan Duit se hiatal. Zoo
dus de Vereenigde Staten de houding! van den.
kanselier goedkeuren, zal deze ?tap er toe bijdra
gen om den geheelen toestand op te helderen
en verder de politiek van Rethmann Heilweg en
von Jagow, die naar vrede met Amerika streeft,
versterken.
Engeland'® heerschappij ter ze,®.
Uil Londen wordt aan de „N. R. Ct." geseind:
Gibson Bowles schrijft in de „Morning Post'?,
dat in den brief van Sir E. Grey, over de rede
van den Duitscihen rijkskahse'idr, iets staat dat
de meeste En gelachen, die gelooven dat het voe-
•ren van heerschappij ter zee voor Engeland Let
eenige is waai; het op aankomt, eer onrustbarend
toeschijnt.
Hij bedoelt het gedeel te, waa d a Grey zegt, dat
de vrijheid van de zeeën zeer wel1 na den oorlog
tusschen de volken een onder wero van over.
weging, omschrijving! en overeenkomst kan zijn.
Dat is, volgens Bowles, een hoogst gevaarlijke
bereidverklaring om over de opheffing van Eogie-
lands eenig wapen van aanval en verdediging,
in beraad te treden.
Het was te verwachten, dat die woorden van
Grey in conservatieve kringen verzet zouden uit
lokken.
DE BELGISCUE GEESTELIJKEN GEEN
FUANCTitfEUKS.
Van Belgische zijde wordt ons het rapport
gezonden, door een Oostenr ijkschciu priester
geredigeerd als gevolg eener enquête in België
naar de deelneming van geestelijken aan, den,1
z.g. franctireursöiOrlóg. Daar het rapport hoofd
zakelijk bestaat uit een herdruk van reeds en
kele maanden geleden door ons gepubliceerde
mededeelingen, mat name over Mgr. C-oenraets,
de pastoors van Oyenbrugge, Hollange, Spon.tin,
Champion enz., achten wij een nieuwe opne
ming van de desbetreffende! teksten overbodig.
.De conclusie van den Oostenrijk schen pries
ter is
Ek heB in Duitsche, Vlaamsche en Waa lsche
middens betrekkingen gehad met het volk, de
lagere en de hoogere geestelijkheid; ik ben in
staat geweest dossieren grondig1 in te studeer
renik heb gewerkt, streng en onpartijdig, in
het volle besef van de belangrijkheid dezerj
/v west ie en wat is de uitslag van mijn onder
zoek?
1. Dat het Duitsche leger ongeveer vijftig!
geestelijken gefusilleerd heeft, dat het verscliil-
lende honderden geestelijken op een onwaardige
wijze behandeld heeft; dat het sommige onder
hen, lichamelijk en zedelijk, op dierlijk© wijze
mishandeld heeft.
2. Dat men van geen enkel.u geestelijke een
daad heeft kunnen vaststellen, tliei strijdig isj
met het volkenrecht.
Tqt hiertoe heeft het Duitsche ministerie van
oorlog reeds loyaal menige beschuldiging, tegen
de geestelijkheid gericht, herroepen. Sedert ge-
ruimen tijd reeds weet men in ernstige Duitsche
kringen, wat er te gelooven valt van zoogezegde
uitgestoken oogen en afgesneden ooren.
Enkel voor zestien gevallen i. lijet het ministe
rie van oorlog overtuigd van de schuld der
geestelijkheid. j
Ik heb gewetensvol al deze gevallen onder
zocht en als loyaal onderzoeker moet ik een
non constat neerschrijven bij elk. geval.
EEN OPZIENB aKEND TELEGRAM.
De Parijsche correspondent van „De Tijd"
Nadat Z H. de Paus de vorige week aan1 Z.Em.
Kardinaal Luijon het veel gecommentarieerde
schrijven heelt gericht, waariu met nadruk d|ei
titel„Frankrijk, oudste dochter der Kerk','
werd gehandhaafd (men herinnert zich. de Duit
sche ironieën op dien titel) heeft thans de pau
selijke Staatssecretaris aan oen f ransone pro
cessie te Lourdes een telegram doen toekomen^
dat nog meer opzien baart
Ofschoon er dit jaar geen Franrche natio
nale bedevaart met ziekeoUeinen naar Lour
des is getrokken, is destondrnks een groot aan
tal pelgrims derwaarts gegaan. Aan bet be-
stuur der nationale bedevaart, aal een tele
gram van hulde had gezonden aan den Paus,
is thans het volgend telegratisch antwoord
door bemiddeling' van den nis schop van Tar-
ties toegekomen:
„De H. Vader, de hernieuwde! hulde uit naam
van de FransChe nationale redevaart aanvaar
dend, voegt zijn gebeden bij die van zijn bemin
de Fransche kinderen ,om voor hen van da H.
Maagd te verkrijgen hetgeen hun het naast aan
het hart, ligt, en Hij smeekt God u, pater Bailly,
en al degenen, die op dit oog'chblk het geluk
hebben voor de miraculeuze grot tice- te knie
len, te zegenen (w.g.) Kardinaal Gasparri.
De „Figaro" schrijft bij het telegram dezen
commentaar
„Wat den Franschen Kafciiolienen op dit
o ogen blik het naast aan het hart ligt, is de over
winning van Frankrijk en zijn bondgenooteo,
en Benedictus XV weet dit .ook. De Fransche
Katholieken zullen daarom Zijue Heiligheid
dankbaar zijn voor de vereeniging: van Zijin
gebed met het hunne, waarin zij het zeker
he",vijs zien, dat de Paus getouft in de recht-
vatudigheid der Fransche zaak, want men kan
niet gelooven, dat de Paus za] Bidden voor den
triomf van het kwade."
Ook andere bladen schrijven uit vergedreven
nationalistische beweegredenen in gelijken geest.
ALLERLEI NIEUWS.
De correspondent der „Daily Teleg'raph"
te Cardiff verwacht dat het geschil1 met betrek
king tot den toeslag aan machinisten, stokers en
handwerkslieden in de steenkoolmijnen van Zuid-
Wales langs minnenlijken weg zal worden bïjigiet.
legcl Het verbond van ïnijneigtenariein heeft liet
uitvoerend comité der mijnwerkers luitgemoodigd
tot een samenkomst, welke gisteren te Cardiff
zou worden gehouden v j
Blijkens de Engelsc'he verlieslijlsten van 22
en 23 Augustus zijn 6G officieren gesneuveld,
115 gewond. Bovendien worden dd. 12 en 13
Augustus 3319 manschappen ais gedood, gewond
ol vermist opgegeven. Van de vloot zijn 2 offi
cieren gedood, 24 manschappen gedood, gewond
oif vermist.
Alleen aan de Diardanellen zijn op; d;J genoemde
data 59 officieren gedood en 95 gewond, en
1387 manschappen gedood, gewond of vermist.
Een officier en 15 joogeos van het Oplei
dingsschip »Cornwall«, dat geankerd lag in de
Tbeenas, zijn verdronken, doordat hun bootje in
aanvaiiDg kwam met een sleepboot. Vier der
inzittenden konden worden gered.
Zaterdagmorgen omstreeks drie uur is te
Gent op het St. Denysplein de groote hangar
vernield. Een vijandelijke vlieger was boven Gent
verschenen en slaagde erin, in glijvlucht dalende,
bommen op de haDgar te werpen.
De «Cri de Flandre® meldt, dat een zes
tienjarig meisje. Rénie Robin geheeten, en doch
ter van een «territorial®, op de dagorder van bet
Eogelsche leger is vermeld. Zij was er n.l. in
geslaagd den Engelschen 't plan van La Bassée
in handen te spelen, waardoor de posities der
Duitschers krachtig onder vuur genomen konden
worden.
De conferentie van vertegenwoordigers der
mijneigenaren en mijnwerkers uit Zuid Wales
met de regeering is afgeloopea Naar verluidt,
zya zekere voorstellen gedaan die aan het uit
voerend comité der mijn erkers zullen worden
voorgelegd.
Een bericht uit Tokio meldt, dat Japan be
sloten beeft alle hulpbronnen, zoowel die van de
regeering als van particulieren, te gebruiken om
de munitie aanmaak voor de geallieerden vooral
voor Rusland te vergrooten.
H. M. de Koningin-Moeder zal a.s. Donderdag
een bezoek brengen aan de wees-inrichting te
Neerboscb en aan het R. K. Sanatorium Dekkers-
wald, te Groesbeek.
Staatsleening 1914.
De minister van fiaanciën maakt bekend, dat
tot en met 23 dezer uit de opbrengst der Staats
leening 1914 aan proviociën en gemeenten uit
's Rijks schatkist rentedragende voorschotten zijn
toegezegd lot een gezamenlijk bedrag van
f 11.736.325, waarvan per saldo was uitbetaald of
betaalbaar gesteld een totaal bedrag van f 7.208.125.
Commissie van voorlichting bezwaarschriften
nopens vergoeding wegens kostwinnerschap.
Bij Kon. besluit van 27 dezer zijn benoemd tot
lid van de bij Kon. besluit van 17 dezer inge
stelde provinciale commissiën van voorlichting iD
zake bezwaarschriften over door de burgemeesters
genomen beslissingen nopeDs aanvragen om ver
goeding wegens kostwinnerschap van dienstplich
tigen van militie, landweer en landstorm
Voor Zuid-Hollandmr. M. J. C. M. Kolkman,
lid van Gedeputeerde Stateu van Zuid-Holland,
oud-minister van financiën; mr. L. Cb. Besier,
advocaat-generaal by den Hoogen Raad der Neder
landen, en J. Nielsen, huisbezoeker-controleur by
het Haagsche Steuncomité, allen te 's Gravenbage.
Boter.
De minister van landbouw, nijverheid en han
del heeft bepaald
a. dat de maximum prijs voor boter bestemd
voor verbruik in Nederland, geleverd door produ
centen aan verkoopers van boter, gedurende de
maand September 11.45 per K.G. zal zjjn by
verpakking in wit fust van 50 K.G.
Bij verpakking in wit fust van 25 K.G. kan
vorengenoemde prijs verhoogd worden met 1 cent
per K.G.
Bij verpakking in Delftsch of Leidsch fust van
20 K.G. kan vorengenoemde prijs met 5 cents per
K.G. en bij verpakking in Delftsch of Leidscb
fust van 10 K.G. met 6 cent per K.G. verhoogd
worden.
Bovengenoemde prijzen zijn franco station van
afzending.
b. dat de maximum prijs voor boter verkocht
aan verbruikers, gedurende de maand September
fl.60 per K.G. zal zyn.
De verkoop aan verbruikers tegen detailprys
kan geschieden onafhankelijk van de te leveren
hoeveelheid.
Voor speciaal verpakte boter en voor boter be
reid onder rabbinaal toezicht kan door bet Rijks-
Centraal Bureau voor den Uitvoer van Boter in
overleg met de betrokken handelaren of boterbe-
reiders een verhoogde prys worden toegestaan.
Levensutiddelenvoorzieniiig.
Op initiatief van de vereeniging van kleine ste
delijke en plattelandsgemeenten (secretaris de heer
H. Th. Klein Jz., secretaris van Vryenban) is Za
terdag te Amsterdam een bijeenkomst gehouden
van afgevaardigden van gemeen besturen uit alle
deelen van het land ter bespreking van de maat-
reglen door gemeentebesturen te nemen naar aan
leiding van de circulaire van minister Posthuma
van 20 dezer betreffende beschikbaarstelling van
wintervoorraad.
Daaromtrent wordt ons het volgende mede
gedeeld.
De vergadering bleek algemeen van oordeel, dat
het behoudens dan sommige plattelandsge
meenten waar de inwoners zelf algemeen zorgen
voor inmaken en opslag van wintervoorraad en de
handel er geheel buiten blijft zeer gewenscht
moet worden geacht gebrnik te maken van het
aanbod van den minister om van de regeering de
door den minister genoemde groenten (ingemaakte
snij- en spercieboonen, zuurkool en andijvie, uien,
peen, rapen, bieten, en versche andijvie) te
betrekken.
Men sprak de mogelijkheid uit de distibutie
zooveel mogelijk aan particuliere handelaars over
te laten, die de groenten tegen een door den bur
gemeester vast te stellen winstpercentage van de
hand kunnen doen. Deze regeling is verreweg
de eenvoudigste en levert voor de gemeente de
minste risico op, terwijl zoo weinig mogelijk wordt
'ngegrepen in bet gewone maatschappelijke leven
Alleen wponeer de particuliere handel geen vol
doende medewerking mocht verleenen, wat echter
geenszins is te verwachten, zal de gemeente zelf
den verkoop ter hand nemen.
Zeer werd de nadruk gelegd op de wensche-
lijkheid van eenvoudige administratieve regeling.
Het bestuur zal een distributieplan ontwerpen en
daaromtrent met den minister overleg plegen.
De minister zal worden verzocht zoo spoedig
mogelijk ook maatregelen te nemen, opdat het
Nederlandsche volk tegen billijke prijzen aard
appelen kunnen bekomen. Het bostaande uitvoer
verbod werd daartoe niet voldoende geacht.
en onthoudingsdagen kunnen wezeD, t®
den lsten, 3den en 4den September a.s yad«f
Moge de bemoeiingen van den H.
door Gods Goedheid met het heerlijkste g®^
bekroond worden en moge ook Zijn wen-
vervulling gaan, dat de weerklank Onzei
doordringe tot alle ooze kinderen, die treuren
den gruwzamen geesel van den oorlog, °P Be
zich overtuigd houden, dat Wij deelen m
zorgen en in hunnen angstwant de
van den zoon vindt weerklank in het lj8lt
Vaders®.
ik-
Maïs.
Het bestuur van het comité van graanhan
delaren te Rotterdam, als lasthebber van de re
geering, heeft gisteren publiek geveild circa
1500 ton Amerikaansche mixed mais, min of
meer afwijkende kwaliteit. De mais is verkocht
van f 208 tot f 188 per 2000 kilogram.
Mannenadel.
Bij het doorlezen dezer aflevering(no. 6) kom
alleen het zakelijk artikel over «ontzetting u
ontheffing van de ouderlijke macht" eD he
gedocumenteei d artikel over «openbare Lees
op katholieken grondslag" tot de slot*0
Kleingoed. d
Doch daarom niet minder zakelijk en g®1
van krachtige actie. Zóó het verblijdend nie
dat de statuten van onze VrouwenafdeelmS
Voor Eer en Deugd in bewerkiDg zijn. vaD
Bemoedigend is het relaas over liet sUCCeS|.icelt
retraiten voor militairen te veldehet pr'
tot navolging. gtryd
Treffend zijn de korte berichten over de®
tegen de openbare zedeloosheid, zoowel °P jd
bodem als in het buitenland, als een v0°rie^ep
van praktische actie mag vooral het optreden
het Malthusianisme gelden, in Breda ondC®0
met verblijdenden uitslag.
Hoe langer hoe meer blijkt, ook uit de*® e(J
vering, dat Mannenadel niet alleen onderf'
opwekt, maar ook daden weet te stel'eD
succes. llg9r
De Vereeniging Voor Eer en Deugd t°e
uitstekend tijdschrift groe groeie en bloei®*
H. v. A.
Het kamerlidmaatschap-Vliegen.
De afdeeling Amsterdam IX der SD.A.P. be
sloot in een gisteravond gehouden huishoude
lijke vergadering, het partijbestuur te adviseeren,
dat de heer Vliegen reeds nu voor het kamer
lidschap zou bedanken, daar dit onvereenigbaar
moet worden geacht met het Wethouderschap.
Hierdoor is binnen zeer korten tijd een ver
kiezing voor de Tweede Kamer in dit district
te verwachten.
Herderlijk Schrijven van Mgr. L. Schrijnen.
Z. D. H. de Bisschop van Roermond heeft aan
de eerwaarde Geestelijkheid en de Geloovigen van
zijn Bisdom het volgende herderlijk schryven
gericht
Het is U allen bekend, dat onze H. Vader Paus
Benedictus XV, de Plaatsbekleeder van DeDgene,
dien de H. Schrift noemt den Vorst des vredes, de
krachtigste pogingen in 't werk stelt, om den
vrede te herstellen tusschen de volkeren, die ge
teisterd worden door den landurigen en bloedigen
oorlog, en dat hij vooral de krachtigste boven
natuurlijke middelen aanwendt en aanprijst, om
Gods Barmhartiheid af te sineeken over het zod-
dige menschdom. Onder deze middelen behoort
vooral het gebed Nog kort geleden richtte de
H. Vader een hartelijk schryven tot Z.Em. Kar
dinaal Vanutelli, Deken van het Heilig College,
eo door Z.Em. ook tot het geheele Katholieke
volk, en vermaande daarin «De tyd, dien wij
beieven is smartvol en de dagen zijo verschrik
kelijk en daarom «Sursum cordm «De harten ten
Jlemel.t, Sturen wy vurige en hartelijke gebeden
ten Hemel op tot Dengene, in Wiens Handen het
lot der volkeren berustwenden wij ons allen
vol vertrouwen tot het smartvolle en onbevlekte
Hart van Maria, de lieve Moeder van Jezus en
0ok onze Moeder, opdat zy door hare machtige
voorspraak van haren Zoon erlange, dat de geesel
des ooi logs weldra moge afgewend worden, en
vrede en rust op aarde wederkeeren. «Daar ech
ter,® zoo gaat de H. Vader voort, «een oprecht en
vurig gebed, volgens de vermaning der H. Schrift,
niet moet gescheiden worden van de edelmoedig
heid van het offer en van de boetvaardigheid, wil
men de Goddelijke erbarming met sraeeken ver
krijgen, daarom vermanen Wy alle kinderen der
Katholieke Kerk, om met ons op drie dagen,
achtereenvolgend of met tusschentijden, Daar
ieders goedvinden strenge kerkelijke vasten
dagen te houden en Wij verleenen aan deze god
vruchtige oefening van boete en versterving, mits
ook de gewone voorwaarden vervuld worden, een
vollen aflaat, die ook toepasselijk is op de arme
zielen van het Vagevuur.®
Aan die vermaning van den H. Vader geven
Wij allen, geestelijken en geloovigen gaarne gevolg.
De keuze der dagen is allen vrijgelaten ten einde
echter onzer onderhoorigen tot gemeenschappelijke
deelneming te brengen, noodigen Wy allen uit
met Ons die vastendagen, welke volgens nadere
Pauselyke bewilliging voor ons land gewone vasten-
Koninginnedag. egter -
De hoop, die wel allen verleden jaar k°
den, dat de verjaardag van H. M. de K°°
dit jaar met bijzonderen luister zou
worden gevierd is niet vervuld. jeiii
Ook heden beletten de tijdsomstand'g
waarin de wereld verkeert, den Koning^^u,
te vieren zooals wij dit gaarne zouden weU^ v6r
H. M. de Koningin ging zelve voor, dooi
zoeken, alle uiterlijk feest vertoon achte
te laten. z0o"
Toch zal ook dezen dag niet voorbij
der dat heel Nederland denkt aan -dlnheeft
vrouwe, die zich vooral in deze bange tijd® ^et
getoond één van hart en één van zlB
Haar volk. jg eP
Heden danken wij God, dat Hij Haar ^.^gr
Haar volk voor tegenspoed bewaarde. j)0og:
dan ooit stijge thans de bede tot Hem °nl
„Domine, Salvam fac Reginam nostra
Heer, behoed onze Koningin
,e pat-
Van de openbare gebouwen en van yader'
ticuliere woningen wapperde heden de
landsche driekleur. vol'
Namens het gemeentebestuur werd «e
gende telegram van gelukwensch gezonde
Aan H. M. de Koningin. ^edt
Het gemeentebestuur van Schiedam^^g.
Uwe Majesteit en Haar Koninklijk DU13
dig zijn gelukwenschen aan.
De Burgemeester,
HONNERLAGE
■Re Oranjevereeniging zand onderst®'11^
gramij j*?
H, ,M. de Koningin te 'a-Gcaven'13? eji
De Oranjevereeniging te Schiedam b,cl gjjc"
Uwe koninklijke familie aerciedig geiu-°v£l1
MTFOOBV
Volksbadhuis.
In de week van 22 - 28 Aug. 1915 we'
,rdeP 1
nomen 586 baden.
le klas kuipbaden 31, regenbaden Z' h°der
kuipbaden 82, regenbaden 400, 5 ets-
baden 37.
K1 tê
Groot Nationaal Kegelconcours*
Stand op 30 Augustus 1915, des 3
ii
uur
Korpswedstrijd 1. Limburgia s' fRP'
Toujours Gai I Oosterhout 279 3. P'^j-ec^
drik, Prinsenhage 2734. Altijd Kans I*
264; 5 A.K.O., Utrecht 256; Harmonie,
253. 7;
2 vijftallen1. Limburgia, s' Hage 0 gC(i'e'
A.K.O., Utrecht 497 3. Overal thui3>
dam 641.
Hoogste korpswerper: A. Filby, Bel(japi
Kampioen wedstrijd F. Mersel, BotteLveP'fl'
Groenhuizen s' Hage 762. Meyes, Sc
gen 71. p..
Vrijebaanwedstrijd(30 prijzen)Hoog® i3'
Scheveningen 43, 42, 41. J. Alico Eel
42, 40.
Personeele baan; (15 prijzen) Hoogstt«0tt6r'
huizen s'Hage 38Serie Ch. Bellefi'0'"
dam, 101. vïf
Dames wedstrijd (15 prijzen) lo* Ill6pe)
Diggelen Rotterdam 412o. mevr. DröPP
terdam, 35.
houu®*"
ofi 2®
VOO'