Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
f o nbfl fer,ies £*1 E
i ou118
DE TROONREDE
e Oorlog.
ratis Ongevallenverzekering f 1 f] fl 0
Jaargaiiig.
Dinsdag 21 September 1915
No. 11338
k>Cvine en om te voorkomen dat levens-
biw en grondstoffen die hier niet gemist
B^friterilandsch Nieuws.
Bureau: Boteratraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
50 c^V>Dnementen Per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, per maand
franco p. post ƒ2.— p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
ÜTer6eHoinsti£ op ie polis yeraelie ïoorwaaröei, j f y y JJ
Adverte,n,tiënFamilieberichten 20 et. per regel; Handelsadvertentiën
1—6 regels 92 ct.; elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. régel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren,
bij
dood
bjj verlies
va»
levenslange 1^ Q fj 0 Terlies van
geheele 1 1111 een hand,
- w invaliditeit; 1 t U U roet of oog; I |(JU I ÏUU een duim; a vi
^ffswaarborg^Jïo'tandscil" Algemeens Verzekeringsbank,, gevestigd te Schiedam
WJ
verlies van
eiken ande>
ren vinger.
ö'«üWe" ^.Koningin opende heden-middag het
vQlgei.Zlttingsjaar der Staten-Generaal met de
ae rede
Mijne Heer en
Ik
6riie b We(Jer in Uw midden ben is het Mij
^°ezeeie °efte allereerst openlijk uit te spreken
Vaö k vervuld ben van dankbaarheid dat
^itigeri eiland vrij is gebleven van de verschrik-
^eiïjt. Van den oorlog die nog steeds geen einde
Ie v^oi
^°°tdig- wil van regeering en volksvertegen-
de p]08 om onze zelfstandigheid te bewaren
Vi,1dt -olcilten der neutraliteit stipt na te komen
Q 41°m waardeering.
ttl0gehdhbritrekkingen
met alle buitenlandsche
aar(ji eden bleven van vriendschappelijken
See
ing 0 n 'andmacht blijven gereed terbêscher-
lan^Zer nationale belangen. De dienst hier
r°kep 6 en in de koloniën vereischte onafge-
^arbjj '!^Panning. De herinnering aan hen, die
^Qed. et 'oven lieten, vervult Mij met wee
nie w et bijzondere waardeering gedenk Ik de
^'Ckt, p1111611die, door de vervulling van hun
.Vad de U reeds zoo geruimen tijd verstoken zijn
uitoefening van hun beroep, de behar-
"he j,Untler zaken en de samenleving met
bezinnen.
w°8 strJif °oli thans het economische leven
i, gedrukt wordt door den toestand
>»e
4oeh:. ®tUopa verkeert, kan er toch met vol
^ibboUw°p W01'den gewezen, dat de land- en
b M v 0ver het algemeen in gunstigen toe
j. %erinei^eeretl' Door samenwerking van de
ehden e niet de georganiseerde belangheb-
v0on Verschillende takken van bedrijf kon-
^iVoige 1 handel en Nijverheid de nadeelige
'^erjjt c verschillende moeilijkheden worden
4e
op
°r4en de zaken zooveel mogelijk in gang
öe gehouden.
eroo.eilandsche reederij leverde, voor zoover
öe tQ 6 vaart betreft, gunstige uitkomsten
Ê6r 0hguStan(^ ^er k'eine vaart is daarentegen
'hstig.
de daarbij ondervonden moeilijk
gevaren, zijn de uitkomsten van de
eh v bevredigend. Die van de andere
ari viaacherij zijn zeer uiteenloopend.
jp2.^6ei'ing ziet zich nog genoodzaakt in
!6^0ne 6"ten hare tusschenkomst in buiten-
hk- 'eve ate te ver'eenen voor het aanvoeren
k. .'sOt)ri,.:riSrniddelen, voor het tegengaan van
^eij^hks
**v£ eh
Schery
-n
V«'e
%h
»e -
borden, het land verlaten.
bi Ueh lfr6lkte aanvoer van grond- en hulp-
t> e4ige ®ngt het geregeld voortwerken van
^abriek niet zelden in gevaar. De Re
V°r4ere HC^lt den aanvoer zooveel mogelijk te
tv frfria havenbedrijf, het bouwbedrijf en
- .^elo^yverheid kwijnen, is de omvang der
het algemeen tot nog toe
Zor»Sheid over
4te ri haar
er^en Ik den moeitevollen arbeid
lEJo°riïiji^0.0 Ve*en' hetzij in commissies, hetzij
'n het algemeen belang wordt verricht-
bi» ^eder] der tijden zich uiteraard ook
l^r^rri^6ti^aricTach-Indië doet gevoelen, geeft de
Seen economtsche toestand ook daar te
■"\__J^>den tot bezorgdheid.
d't het oostelijk front.
fuM2® Sf Wo«*dtV gemeld
Zijp gen i» den sector Oostelijk van
4«j. froen'ateren herhaaldelijk door sterke Rus-
4« Laprt aangevallen. Onze troepen, waaron-
^,ïr Tan West-Bohemen en Egerland,
Met voldoening mag vastgesteld worden dat
de berichten omtrent het verloop der pestziekte
reeds geruimen tijd veel gunstiger zijn dan in
het vorig jaar.
De toestand in Curasao is na het invallen van
den regen in de eerste helft van het loopende
jaar en ten gevolge van eenige toeneming van
het handels- en scheepvaartverkeer, verbeterd.
De aanvoer van levensmiddelen voor Suriname
kon blijven voortgaan.
Zoolang de buitengewone omstandigheden
zich niet te onzen nadeele wijzigen kan de
gewone wetgevende arbeid weder worden ter
hand genomen.
De vroeger aangekondigde voorstellen tot
Grondwetsherziening zullen weldra worden in
gediend.
In verband met het aanzienlijk tekort dat ook
het dienstjaar 1916 opleveren zal, alsmede ter
bestrijding van nieuwe Staatsuitgaven, welke in
de naaste toekomst noodig zullen zijn, zullen U
binnenkort wetsvoorstellen worden aangeboden
tot herziening van bestaande en tot invoering
van nieuwe belastingen. De hoofdlijnen van die
voorstellen zullen worden samengevat in een
ontwerp van wet houdende de grondslagen van
het stelsel van 's Rijks belastingen.
In aansluiting aan de wetsontwerpen betref
fende de Rijksbelastingen zal U een voorstel
worden voorgelegd tot herziening van de finan-
cieele verhouding tusschen het Rijk en de ge
meenten en zullen de aanhangige voorstellen
tot wijziging der Gemeentewet ten aanzien van
de plaatselijke belastingen en tot heffing van
opcenten ten behoeve der gemeenten op de
belasting der naamlooze vennootschappen worden
gewijzigd.
Tenzij de loop der gebeurtenissen het onver
wijld nemen van maatregelen op financieel
gebied mocht noodzakelijk maken, zullen voor
stellen tot regeling van de vlottende schuld
hoewel deze voortdurend belangrijk stijgt, tot
het komende voorjaar worden uitgesteld.
Wegens h'et naderen van den dag waarop de
Invaliditeitswet uiterlijk zou moeten in werking
treden, zullen de vroeget aangekondigde en met
die wet verband houdende wetsontwerpen tot
hertdening der sociale verzekeringswetten U
eerlang worden aangeboden.
Het ligt in het voornemen om, in afwachting
van de indiening eener vlootwet, voort te gaan
met de geleidelijke vervanging van het mate
rieel, dat aan den dienst komt te ontvallen <jn
daarbij in de eerste plaats rekening te houden
met de verdediging van Nederlandsch-Indië.
Vertrouwende op de geestkracht van Mijn
volk om de zware lasten, die het onvermijdelijke
gevolg zijn van den noodtoestand, waarin wij
verkeeren, manmoedig te dragen, ga Ik hoopvol
de toekomst tegemoet.
Wordt Nederland tot den einde toe gespaard^,
dan zal het, Ik ben er zeker van, op nieuw een
eervolle plaats innemen in den vreedzamen wed
strijd der volken. Daartoe reeds thans alle
krachten in te spannen schijnt Mij onafwijsbare
plicht.
Met de bede dat God ons moge sterken ver
klaar Ik de gewone zitting der Staten-Generaal
geopend.
sloegen den vijand overal, op verscheidene punten
in een gevecht van man tegen man, af. Ook tegen
ons Ikwa-front voerden de Russen in den sector
bij Krzemienice met sterke afdeelingen aanvallen
uit, doch onze ter hulp snellende reservetroepen
sloegen hen overal terug. De vijand leed in het
bijzonder door ons artillerievuur groote verliezen.
Tot gisterenavond bedroeg het aantal binnenge
brachte krijgsgevangenen meer dan 1000. Het
infanterieregiment Hindenburg 69 legde opnieuw
het bewijs af van zjjn dapperheid. In Oost"
Galicië heerscht rust; de toestand is daar onveran
derd. De in Lithauen strijdende troepen van Von
Kluck hebben den Oostelijken oever van de Lu-
chozwa bereikt.
Het Duitscho Hoofdkwartier meldt:
De legergroep van von Hindenburg. In het
bruggehoofd van Dwinsk moest de vyand door
onzen aanval bij Nowo-Alexandrowsk naar een
achterwaaarts gelegen stelling wijken. Er werden
550 man gevangengenomen.
Bij Smorgon trachtte de tegenstander door te
breken. Hij werd echter teruggeworpen. De aan
val tegen deD uit Wilna terugtrekken tegenstan
der duurt voor.
Ook verder Zuidwaarts achtervolgen onze troe
pen den wijkenden vijand. De linie Mjedniki
Lida—SoljaDe aan de Njemen is bereikt.
De legergroep van prins Leopold van Beieren
De tegenstander bood slechts tijdelijk op enkele
plaatsen tegenstand. Deze legergroep bereikte
den Molczadz-sector bij Dworzec en ten Zuid-
Oosten hiervan nadert ze met den rechtervleugel
den Myschanka-sector.
De legergroep van von Mackensen. Overal is
de vijand verder teruggedrongen.
W i 1 n a.
De vesting Wilna, eertijds hoofdstad van het
grootvorstendom Litauen, thans in 't bezit der
Duitschers is bekooriijk gelegen op een heuvel
achtig terrein aan de samenvloeiing van Wileika
en Wilia. Haar bevolking van 200.000 inwoners
bestond voor den oorlog meerendeels uit Joden
er woondon verder Litauen en Polen, en een vrij
uitgebreid Russisch ambtenaarskorps, daar de stad
zetel was van een gouverneur, een commandee-
rend generaal en een belangrijk kruispunt van
spoorwegen vormde. Voor den oorlog resideerde
hier generaal Rennenkampf. Van oudsher was er
een roomsch-katholieke bisschop te Wilna, later
ook een Grieksch-orthodoxe.
Ten allen tijde is de stad een middelpunt van
strijd geweest. Duitsche ridders, Russische groot
vorsten en Tartaarsche horden bevochten er elkan
der. In de middeleeuwen heeft de stad Duitsche
rechten gehad. In dé nieuwere geschiedenis had
ze zwaar te lijden van den strijd tusschen Zweden
en Rusland. In 1794 werd Wilna voorgoed
Russisch.
Wilna is bekend uit den veldtocht van Napoleon I,
die er zijn hoofdkwartier heeft opgeslagen, toen
hij den verderen iaval in Rusland voorbereidde,
en er op zijn vlucht uit Moskou opnieuw vertoefde.
Tot de merkwaardigheden der stad behoort de
bibliotheek van 220.000 boekdeelen, die van be
teekenis wordt geacht voor de geschiedenis van
het Oostersche Jodendom. Het lot dezer stichting
is onbekend. Van andere merkwaardigheden,
waaraan de Russen bizondere waarde hechten;
zooals het standbeeld van Katharina II, weet men
dat het Russische bestuur, toen het de stad ont
ruimde, de bevolkiDg ervoor verantwoordelijk heeft
gesteld.
AAN HET WESTELIJK FRONT.
llit Parijs wordt officieel gemeld
In Artois heeft de Fransche artillerie gedurende
den nacht de vijandelijke werken hevig beschoten
en daardoor het aanvoeren ivan oorlogsbenoodigd-
heden en levensmiddelen belemmerd. DejBuitsche
batterijen hebben bijzondere bedrijvigheid getoond
in den omtrek en buitenwijken van Atrecht en
aan het front van Grinchon, waar het bombarde
ment vergezeld ging van geweer- en mitrailleur-
vuur. Het schieten van dën vijand is eveneens zeer
'evendig geweest in de streek van Foucaucourt,
Herleville en Tracy-le-Val het vuur is door de
Franschen krachtig beantwoord. Bij Fontenoy
hebben de Duitschers een fel iDfanterievuur on
derhouden, doch zonder dat zij uit hunne loop
graven kwamen. Een gevecht met handgranaten
geweer- en artillerievuur is geleverd ia den om
trek van Berry-au-Bac. Aan het kanaal Aisne
Marne hebben de Franschen zich meester ge
maakt van een Duitschen luisterpost, ten O. van
Sapigneul. In Champagne heeft de Fransche
artillerie de beschieting van haar stellingen ten
N. van Camp de Cbalons beantwoord en de
zware Duitsche artillerie tot zwjjgen gebracht.
Ten N. van Perthes is in de vijandelijke linie
een munitie-depot in de lucht gevlogen.
Tusschen Aisne en de Argonnen heeft de vij
andelijke artillerie den geheelen nacht haar
beschieting volgehouden, doch zij werd krachtig
beantwoord.
In Lotharingen hebben de Fransche batterijen
de verwoestende beschieting van de vjjandelyke
werken voortgezet, en de aanvoerwegen onder
vuur genomen.
Het
luidt
communiqué van gisteravond 11 uur
Onze batterijen in Artois hebben onophoudelijk
de Duitsche verdedigingswerken beschoten.
De vijandelijke artillerie is wedtr uiterst be
drijvig en heeft zware projectielen op de buiten
wijken van Atrecht geworpen.
Zware kanonnade in Champagne, op de Maas
hoogten en in de Vogezen, doch het artilleriege
vecht tusschen Aisne en Argonne is verminderd.
Het Diuitsche hoofdkwartier meldt
Vijandelijke schepen, die Westende en Middel-
kerke, ten Z.W. van Ostende tevergeefsch be
schoten, hebben zich voor ons vuur teruggetrok
ken, nadat er treffers waren waargenomen.
Op het front geen gebeurtenissen van betee-
kenis
Ten westen van St. Quentin is een Engelsch
vliegtuig neergeschoten. De bestuurder is gedood
de waarnemer gevangen genomen.
AAN HET ZUIDELIJK FRONT.
Uit Weenen wordt gemeld:
In het grensgebied van Tirol hebben de Italia
nen op enkele plaatsen vruchtelooze operaties in
het hooggebergte beproefd, vooruamelyk in het
gebied van Adamello en de Dolomieten.
Op het front in Karinthië is de toestand onge
wijzigd. In het Flitsch-bekken gingen de laatste
troepenafdeelingen, die tot den aanval waren over
gegaan, naar hun vorige stellingen terug.
Een van onze vliegers heeft het station en het
kamp van Arsiero met bommen bestookt.
De Italiaansche generale; staf dee t mede
Bij Arsiero hebben de Italianen eergister een
belangrijk succes behaald. De vijand heeft er
twee buitengewoon hevige aanvallen ondernomen,
die zijn afgeslagen.
Inziende dat zijn pogingen in het bekken van
Plezzo vergeefs waren, heeft de vyand Uezsoca, de
toegang tot Plezzo, met brandgranaten beschoten
en het nagenoeg geheel in de asch gelegd. De
Italianen hebben dat vuur beantwoord en een
reusachtigen brand te Korituka, waar troepenbe
wegingen waren waargenomen, veroorzaakt.
De Italiaansche artillerie heeft de Oostenrykers
Uit het bosch op de Monte Cosicb, in de Karst,
verdreven.
AAN DE SERVISCHE GRENS.
Uit Berlijn werd gisteren officieel gemeld, dat
Je Duitsche troepen bij: Semandria de Servische
artillerie hebben tot zwijgen gebracht.
Uit Weenen wordt thans gemeld, dat aan den
mond van dei Drina een Servische afdeeiiug ver-
nietigd is.
De centrale mo-gendheden schijnen dus van plar»
te zijn, do.or Servië heen verbinding met Turkije
te krijgen.
Te Berlijn, zoo seint de „Korrespona- nz Nor-
een", maakt men uit de officiaele kennisgeving,
dat Duitsche troepen aan het nieuwe orfensief
met werken, de gevolgtrekking, dat het rn groeten
stijl is ontworpen en dat nu „voorgoed zal wor.
de» afgerekend met den onmiddellrjken bewer
ker van dezen wereldoorlog". Indien niet alle
vo'.rteekenen bedriegen, dan zijn reeds deze week
belangrijke gebeurtenissen op den Ba.cao te wach
ten
DE BALKANSTATEN.
Bu 1 garij:e en Tu rk jj e.
De corresp. te Sofia van de „Köih. Ztg." meldt
aan dat blad, dat' binnenkort de tenuitvoerlegging
der Turksch-Bulgaaxscihe overeenkomst nopens de
grensverandering zal beginnen met de, overdracht
vnh bet stuk spoorlijn, loopende va a de Bulgaar-
sche grens tot Adrianopel, vandaar naar Deino-
tifca. en dan weer tot de B-ulgaanchr- grens, aan
lei Bulgaarsche bestuur. Uiltenmid zal da Bul
gaarse he regeering de maatschappij van Ooster
sche spoorwegen naar evenredigheid schadeloos
stellen i
Ruis 1 and en Roemenië
Aan de „Est" wordt uit Boekarest geme.d, dat
hst Russische kabinet aan het Pio.mitensche mi
nisterie van buitenlandsche zaken heeft meege.
f100
-<jfWQ A O