Staten-Generaal.
Binnenland.
^tads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemeenteraad.
lacht is gfrvloigten. Volgen; fcV.noatsn van andere
tntilers moet de bemanning van 0 koppen ver
(tronken zijn.
Or, Hamburgsdie slawnscjhepen .,Pernambu-
co" ,en ,;Sioederhamn" zijn des nachts door En-
Defeche duikbooten in de nabijheid van Hoefringe
bij Oxeloesund getorpedeerd.
ENGELAND.
Ite staatscourant maakt Bekend, dat ac uitvoer
naar onzijdige landen, die aan vijandelijke lan
den grenzen, zoomede naar akandina/ië, verbo
den is van alle uit katoen gemaakte artikelen,
met uitzondering van kat,oenen kant en katoen-
afval.
Mede is verboden de uitvoer van bont, bereid
en onbereid, en de fabrikaten daarvan.
Van de volgende artikelen is de uitvoer buiten
het Britsche rijk geheel verboden: coke:, dierlijk
baar en daarvan gemaakt garen, geïsoleerd ko
perdraad, draad voor electrisch .iehi eu elecirische
kracht.
!n het Lagerhuis
Het Lagerhuis was gister stampvol in afwach
ting van mogelijke politieke vet wikke-,, cgen. Be
zitting is echter zonder bizondtre voorv allen algfe-
looptn. 4
Sir Edward Carson was niet aanwezig en mi
nister Lloyd George heeft geantwoord op de
f iochmende vragen, tot minister Asffuifh, die
Wegens ziekte afwezig was, gjsriclii.
Bal ziel vroeg of Italiaanschc troepen met de
Frapsche en Engelsche in Servië zuilen samen
werken
Llcyd George antwoordde, dat de wijze waarop
Italië het meest doeltreffend kan samenwerken
om Servië bij te staan dan wel in da gerncen-
schapp-.'lij'ke zaak, een punt van jy&piezing' tus-
scben de bondgenooten uitmaakt (toejuichingen).
Tiinnant. onderminister van oo-l .'-g deelde me
de. dat het aantal Engelsohe krijgsgevangenen
ia Duitschland in September ten naaste bij 25,000
bedroeg.
ALLERLEI NIEUWS.
Een trein met herstellende gewonde sol
daten is bij den tunnel van St. Privat ontspoord
door het .breken van een koppelstang1. Zeventien
dood en en taj van gekwetsten zijn reeds uit de
overblijfselen te voorschijn *ehaald.
PrinsAlexander, de zoon van koning Con
stanten, is, toen hij zich aan het hoofd van zijn
balie-''ij naar den Piraeus begaf, om aldaar ma
noeuvres te houden, van zijn paard gestort, met
heit gevolg', dat hij een. been brak. De koningin
en de kroonprins begaven zich onmiddellijk naar
hel tooneel van het ongeval en lieten den prins
in een E.oode Kruis-auto naar Athene transpor
teer en.
Blijaens de Engelsche verlieslysten van
18 October zijn 21 officieren gesneuveld, 103
gewond of vermist. Bovendien worden d.d. 9
Oct. 3477 manschappen als gesneuveld, gewond
of vermist opgegeven.
Van de vloot zijn 21 manschappen gedood, ge
wond of vermist.
TWEEDE K AWTF.R
Zitting van Dinsdag i9 October.
Ingekomen zijn de geloofsbrieven van den heer
Koster, het nieuwgekozen lid voor Assen. Zij wor
den in handen gesteld van een commissie, be
staande uit de heeren Jannink, Teenstra en Oe
Monté ver Loren.
Daarna is aan de orde het wetsontwerp tot
wijziging van de overgangsbepalingen der Au
teurswet.
De heer Visservan IJ zendoorn wenscht
het ontwerp alleen uil een technisch oogpunt te
bezien en vraagt, wat de beteekenis is van de
bepaling, dat de rechter op schriftelijk verzeek
van een belanghebbende een schadeloosstelling
kan toekennen, wegens schade geleden door ver
veelvoudiging van na 1 September 1912 uitgegeven
exemplaren. Verder vraagt spr. hoe hot gaan zal
met het advies der commissie, wier tusschenkomst
vooraf door den rechter moet worden ingeroepen,
waarna hij betoogd, dat de instelling der com
missie niet ter vereenvoudiging strekt.
De heer Schim van der Loeff heeft wel
bezwaar tegen de door de Regeering in het ont
werp der Staatscommissie aangebracht wjjzigiog,
maar zal daar overheen stappen n'het belang der
aanneming van bet wetsontwerp. Het zet uitvoerig
zijn grieven tegen de z.g. Auteurs-bureaux uiteen.
Spr. wijst vooral op de nadeelen van het feit,
dat er twee zulke bureaux zijn. De Regeering
zal goed doen, in afwachting van de gewenschte
fusie dier auteurs-trust op hun handelingen een
wakend oog te houden. Komt in hun optreden
geen verandering, dan zal ingrijpen van den
wetgever noodig zijn. Spr. verdedigt de instel
ling, der door den heer Visser van IJzendoorn
aangevallen commissie wier doel zal zijn strijdige
belangen met elkander te verzoenen.
De heer Van Doorn beschouwt het ontwerp
als een geknutsel, waarover ten slotte geen der
partijen tevreden is en zou de voorkeur gegeven
hebben aan de verlenging van den werkingsduur
der overgangsbepalingen. Spr. is weinig geneigd
aan het ontwerp zijn stem te geven.
De heer Aalberse ziet juist in de omstan
digheid, dat geen van beide partijen voldaan is,
het bewijs, dat de Staatscommissie den gulden
middenweg heeft gevonden. Ook spr. bestrijdt de
bezwaren van den heer Visser van IJzendoorn
tegen de door het wetsontwerp geschapen commissie.
De heer de Jong vreest dat uitbreiding van
den overgangstermijn niet tot het beoogde doel
zal leiden.
De heer F o c k wijst op eenige zonderlinge
tegenstrijdigheden in de toelichting, Spr. heeft
ook bezwaar tegen de achterstelling van muziek-
vereenigingen als Toonkunst.
De heer Ort, minister van justitie, brengt
hulde aan de staatscommissie, die zoo snel werkte
en het vraagstuk grondig heeft bestudeerd. De
bedoeling is bereikt, dat de twee partijen, die
tegenover elkaar staan, zooal niet bevredigd zijn,
dan toch ieders belangen behartigd weten. De
rechter kan schadevergoeding toestaan als hy
kmeent dat daarvoor termen bestaan. De beoor
deeling daarvan is aan den rechter gelaten, even
als de bepaling van hetgeen als billijk is aan te
nemen.
Ook de wijze waarop de commissie van advies
zal werken is duidelijk aangegeven. Hooger beroep
acht de minister niet noodig.
Over de verschillende muziek-bureaux sprekend,
zegt de min. dat nauwlettend toezicht ook z.i. een
veieischte is.
Het voorstel wordt na verwerping van een
amendement-Visser van IJzendoorn, strekkende
om cassatie open te stellen, aangenomen.
G o u d e x p 1 o i ta t i e v a n B e n k o e 1 e n.
Aan de orde is de wijziging en verhooging van
de begrooting van uitgaven van Ned.-Indië voor
1915 ten behoeve van de ontginning door den
Lande van eenige goudvelden in het gewest Ben-
koelen.
De heer Boissevain vindt de toelichting te
optimistisch en vraagt of het advies van de Ned.
Ind. Handelsmaatschappij is ingewonnen. Het
rapport van mr. van Waterschoot van der Gracht
is vernietigend voor de exploratie en een door
loopend advies om niet te doen wat de minister
doen wil. Ook de ervaringen van de Redjang
Lebong zijn van dien aard, dat voorzichtigheid
geboden is. Spr. heeft niet de overtuiging dat
deze onderneming geld zal opleveren.
De heer van Doorn acht bet betoog van den
vorigen spreker zeer de moeite waard. Echter wil
hij de regeering ook wel eens een kansje geven
in de mijnen-loterij.
Ligt het nu eigenlijk wel op den weg van het
gouvernement om dergelijke winstgevende bedrij
ven tot zich te trekken Wanneer de Staat dit
zelf doet, snijdt hij den particulieren den pas af,
zonder zelf van de winst te profiteeren.
De heer Scheur er meent, dat de regeering
er reeds te veel aan ten koste heeft gelegd en nu
met meer terug kan.
De heer de Meester zegt dat de mijnexploi-
tatie meest zuivere speculatie is.
Spr. betreurt het dat voor particuliere exploita
tie naast de staatsexploitatie de deur gesloten
wordt. Voor particuliere exploitatie is de laatste
jaren geen vergunning gegeven. Dat is onrecht,
willekeur geweest, die niet is goed te maken met
wijziging van de mijnwet. Men had de menschen,
die aan het exploreeren waren, moeten waarschu
wen, dat ze geen vergunning zouden kunnen
krijgen.
De heer Fock begrijpt niet, dat men nu te
rug wil nu r-eeds zooveel kosten gemaakt zijn.
De heer P1 e ij t e, minister van koloniën geeft
een exposé van den toestand in Benkoelen Sedert
1905 exploteert het Gouvernement.
Wetenschappelijk is tien jaar lang de zaak on
derzocht en zeer nauw nauwgezet is de kans
overwogen. Met de Handelmaatschappij heeft de
min. geen overleg gepleegd, omdat hij niet bij
den duivel te biecht wil gaan.
De min. heeft het rapport van mr. v. W. v.
d. G. niet eerder overgelegd omdat hy daar al
tijd pricipieel tegen is. Hy deed het omdat bleek
dat langs anderen weg het rapport bekend was
geworden.
De personen die aan het hoofd moeten staan
van deze exploratie moeten bekend zyn met den
Indiscben mijnbouw en de Indische toestandeo.
Ten slotte betoogt spr., dat het particulier ini
tiatief niet geknot wordt door deze exploitatie.
De heer Boissevain repliceert.
Het wetsontwerp wordt goedgekeurd.
Vaststelling van het slot der Rekening en Ont
vangsten van Ned.-Indië over 1911
Verklaring van het algemeen nut der ont
eigening ten behoeve van het stationsemplace-
ment te Sittard
Idem ten behoeve van de vierde Staatsmijn
Verhooging en aanvulling der begrooting van
inkomsten en uitgaven van het Staatsbedrijf der
artillerie-inrichtingen voor dienstjaar 1915.
Z. d. en z. h. s. goedgekeurd.
De Kamer gaat tot nader bijeenroeping uiteen.
Eerste Kamer.
In verband met de goea vorderende hande
ling van hief wetsontwerp lot nadere wijziging
var de overgangsbepalingen van de auteurswet
is thans de Eerste Kamer bijeengeroepen tegén
Dinsdag 26 October 's avonds te half negen,
Bommen op de „Cornells".
Mal Betrekking tot den op 29 Joli ].i. door
ttti Duitsch vliegtuig1 gep'leegden aanval op het
Nideidandsch motorvaartuig ,,CccnelidÉ' op de
Nxndzee, vernemen wij van bevoegde zijde, dat,
tenvljl de voorstelling der feiten, zooals die van
r.vilsche zijde wordt gegeven, blij't verschillen
van die van den gezagvoerder vai de „vorneiis"
en met name van Duitsche zijde wordt volge
houden. dat het vaartuig1 de Nederlandsche vlag
niet voerde, maar deze eerst vertoonde na den
aanval, de Duitsche .regeering; niettemin aan de
Nvderlandsche regeering haar oprecht leedwezen
h.-eft betuigd wegens het gebeurde.
De kolenkwestie.
Omtrent de beperkende bepalingen bj' cte leve
ring van steenkolen, meldt het „Hdbld nader,
dat deze gemaakt zijn zoowel door Je Duitsche
als door do Engelsche regieringen, (i.wi.z. dat
de Duitsche kolen niet geleverd mogm worden
aar, beipaalde fabrieken, die jeveren aan de vijc
anden der centrale mogendheden en omgekeerd
geen Engelsche kolen geleverd mogen women aan
fabrieken, die door haar leveranties zo idea k an
nen voorzien in eenige behoefte van de strijld-
voe ring der Midden-Europeesche landen.
Aanmaak van munitie.
Het Kamerlid de heer Spiekman heeft gister.
namiddag met twee leden van bet hoofdbestuur
var. den Nederlandsehen Metaaihewerkcsh md een
onderhoud gehad met den minister van oorlog;,
naar aanleiding van de regeering^maatregelen be
treffende het verlaten van het land door werk
lieden in de munitie- en andere bedrijven.
De „Nieuw Amsterdam."
Hid stoomschip „Nieuw-Amsteraam niet Bum-
Bi aan boord, lag' gisteravond neg steeds gean
kerd hij Deal.
Uitvoerverbod van groenten.
Het ,,Stbd.T' No. 430 bevat een Kon. Besluit
van 16 dezer, houdende verbod van pitvoer van
allo groenten in gezouten ot gedroogd en toestand
of ,op andere wijze verduurzaamd, welke in ver-
rclxn toestand niet mogen worden uitgevoerd
(vcoi' zooverre de uitvoer aaarvan niet reeds,
verboden is).
•De uitvoer van alle groenten !u ge/mten of
gedroogden toestand of op andere wijlze verduur
zaamd, welke in verschen toestand niet mogen
worden uitgevoerd (voor zooverre we uitvoer daar
van niet reeds verboden is) is vedibden van
den dag der afkondiging' van dit Eeduil.
Die Kroon behoudt zich voor, dit verbod tijdelijk
op te heffen of in bijzondere gevallen daarvan
ontheffing te doen verleenen.
WEERBERICHT.
Telegrafisch bericht, naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 20 Oct., medegedeeld door het
Kon. Ned Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 780 6 te Hernosand.
Laagste barometerstand 764 2 te Muncben.
Verwachting tot den volgenden dasr: zwakke
tot matige Oostelijke tot noordoostelijken wind,
nevelig tot balfbewolkt, weinig of geen regen.
Zelfde temperatuur.
De Begrooting.
De Memorie van Antwoord op het verslag van
het onderzoek der Gemeente-begrooting voor 1916
in de afdeelingen van den gemeenteraad 13 ver
schenen.
Naar de Burgemeester! in de vergadering gis
teren mededeelde zal a.s. Dinsdag een aanvang
worden gemaakt met de behandeling van de
begroeting.
„Inter Nos."
A.s. Zondag geeft sinter Nos" een herhaling
van de opvoering van de operette vlncognito".
De velen die bij de vorige uitvoering geen
plaats meer konden krygen, worden nu tocb ook
in de gelegenheid gesteld deze aardige operette
te zien. Odeon zal Zondag-avond wel weer
vol zijn.
Hoogwater te Schiedam: Donderdag 21
Oct. 2.52 v.m,, 3.17 n.m.
(Vervolg.)
II.
Een voltallige raad en een volle tribune. Dit
laatste hoogstwaarschijnlijk uit belangstelling voor
het veelbesproken voorstelHoek.
Er waren bezoekers, die voor het eerst een raads
vergadering bijwoonden en deze zullen werkelijk
geen verheven indruk hebben gekregen van de
wyze waarop belangrijke zaken worden behandeld.
Dit is te zeggen door sommige leden. We laten
aan de lezers over om na lezing van het verslag
van de behandeling van punt 11 der agenda een
oordeel te vormen over het optreden van Wethou
der van Westendorp.
Wij noemen het meer dan treurig, dat een
Wethouder zich op dergelijke wjjze gedraagt
tegenover een medelid van het college.
M e 1 k p rij z e n.
Het raadslid van Pelt had aan den Burgemeester
de vraag gesteld of maatregelen waren genomen
tegen opdrijving der melkprijzen.
De Voorzitter antwoordde
Reeds dadeljjk na de laatste verhooging van de
melkprijzen hier ter stede, wendde ik mij tot den
Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel met
het verzoek ook voor melk een maximumprijs te
willen voorschrijven.
Ik kreeg toen van Z.Exc. de opdracht mij in
verbinding te stellen met melkproducenten en
melkslijters in deze Gemeente, ten einde te trach
ten tot overeenstemming te geraken ten opzichte
van de melkvoorzieniDg en den prijs der melk.
Na deze besprekingen bleek mij dat er geen
viees behoeft te bestaan dat de melk voorziening
in deze Gemeente onvoldoende zal blyken te zijo;
bovendien ontving ik de verzekering (waarop ik
ook heb aangedrongen) dat men niet voornemens
was de pryzen in dezen winter verder te verhoo-
gen. Mocht dit evenwel toch onverhoopt het geval
wordeD, dan stel ik mjj voor den Minister te
verwittigen, die dan zal overgaan tot het nemen
van maatregelen, ófwel machtiging te vragen om
zelf over te gaan tot onteigening der melk, vol
gens de wet.
In ieder geval blijft ik dus tegen opdry ving der
prijzen waken, en acht het zelf niets onmogelijk
den tegenwoordigen prijs nog eenigszins te kunnen
doen verlagen.
De heer v. Pelt dankt den voorzitter voor de
spoedige beantwoording van zyn vraag.
Agenda.
1. Voorstel van B. en W. om den heer W.
F. N. Eckenbausen, overeenkomstig zyn verzoek,
eervol te ontheffen van zyn aanstelling als tydelyk
controleur op de echtheid der Schiedamsche
jenever en tot aanstelling in diens plaats van den
heer P. Eijsberg Jr. met herziening der belooning
aan de functie verbonden.
De heer vx. d. Hoek zegt, dat er reeds rnee,
malen over geklaagd is, dat alle mogelijke a®
tenaren bijbaantjes hebben. Spr. stelt voor o
den heer Eijsberg te belasten met de controle °p
de echtheid van de Schiedamsche jenever en da
zijn salaris als adjunct-bode te verhoogen.
meeste werk voor die bijbaantjes wordt toch ve
richt in diensttijd en dan raken we nu ten noius
een van die afzonderlijke functies kwijt. ^P1'
meent dat zulks heel goed kan worden gevond®
door een gedeelte van het loon te boeke
voor de kosten op de controle, zooals ee
gedeelte van het salaris van den opzichter de
plantsoenen wordt betaald door het Grond bedrij'
De Voorzitter zegt, dat het idee van de
heer v. d. Hoek wel voor uitvoering vatbaar is>
maar dat het voorstel van B. en W. toch ju's
is. Als bijv. eens de conti öle op de echtheid va
de jenever werd afgeschaft en men had nu j>e
salaris van den bode verhoogd, dan zou men he
salaris weer moeten verlagen.
De heer v. d. Hoek zegt, dat het salaris va^
den adjunct-bode van dien aard is, dat die 0
gld. er wel bij mochten blijven.
De Voorzitter zegt, dat het werk aan di^
functie verbonden niet in diensttijd wordt ver"
richt, dus extra moet beloond worden.
Wethouder Lagerweij zegt, dat het &ee
gevaarlijk 'is om ambtenaarstractementen P9lJ
tieel te verhoogen, omdat dit het onderling verban
der jaarwedden verstoort en aanleiding geeft
ontevredenheid bij ambtenaren van denzelfden ranfj'
Als de coDtróle op de jenever opgeheven vvei
zou men het salaris weer moeten gaan vermin'
deren.
Wethouder Goslinga zegt, dat men volg®0
de redeneering van den heer v. d. Hoek
Eckenhausen, die tot nu toe 100 gld. van dez
betrekking trok, die honderd gulden bij zijnsaj9
ris moest laten. Het zou een gemakkelijke mani®^
zijn om aan loonsvei hooging te komen. Men nee®
een functie aan, het salaris wordt verhoogd en o
eenigen tijd bedankt men voor die functie, da
kan een ander weer aanspraak maken op lo°D
verhooging. Het zijn extra diensten en deze ®°e
ten als zoodanig beloond worden, maar niet du
tractementsverhooging. Men kan het een systee
vinden, dat niet moet worden uitgebreid, ®a
men kan die functies toch niet afschaffen. -j
De heer v. d. Hoek zegt, dat hij juist
breken met die baantjes. Het salaris van de
adjunct-bode wordt verhoogd met f50 en &e
draagt hem op de uitoefening van de contro
Het wordt een onderdeel van zijn taak, dus k9
hij daar niet voor bedanken.
De heer de Bruin heeft het voorstel oD ie
steund, omdat het aantal bijbaantjes dat door
ambtenaren wordt waargenomen te grooten
vang heeft aangenomen. In de practijk ko®1 I1
voorstel Hoek overeen met dat van B. en W« "e.
kan nu op -de begrooting zien hoeveel iederalB.
tenaar verdient, wat bij het oude systeem Dl
mogelijk is. Vervalt de functie dan moet natu®
lijk het salaris, dat voor die functie werd toeg j
kend vervallen. Spr. beveelt dit stelsel aan en w
aan B. en W. de uitwerking ervan overlaten.
Wethouder Lagerweij zegt, dat de heer
Bruin, door de toevoeging dat het salaris ve
mindert zoo de functie ophoudt, iets anders ve°
stelt dan de heer v. d. Hoek, die het salaris
zulk geval niet wil verminderen. Zooals de
de Bruin het wil is er wel iets voor te ze8*e
De heer R i s meent, dat de heer v. d.
met zijn voorstel niet bereikt wat hy bedoelt n
het afschaffen van het waarnemen van bijb"D
jes door gemeenteambtenaren. Wanneer de he
v. d. Hoek voorstelde om niet den heer Eijsbefgj
die reeds gemeenteambtenaar is, maar een aD ,g
die niet gemeenteambtenaar is, met de contr°
te belasten, zou het voorstel logisch zijn. e
De heer Houtman is van oordeel dat d®
zaak by de begrooting moet worden behande
Dan kunnen de raadsleden zich erover uitspr^R®
of het gewenscht is of ambtenaren nog aD| fe0
functies waarnemen. Dan moet dit ook geld
voor alle ambtenaren.
De heer v. d. Hoek zegt, dat het moeilijk zt0
gaan om deze kwestie bij de begrooting at
doen. Men kan niet ineens met het oude syste®jg
breken. Spr. acht het beter om iederen k®er g,
een functie vaceert met het oude systeem te
ken en geleidelijk een beter in te voeren. Daar°te
stelde spr. voor om daar nu een begin ®6e
maken. 0
Het voorstel v. d. Hoek om het salaris van d
adjunct-bode met f50 te verhoogen en dez9°
belasten met de controle op de echtheid van
Schiedamsche jenever wordt verworpen 10
14—9 stemmen. y.
Voor stemdende heeren Korpel, v. d.
v. d. Tempel, Scheffers, v. Pelt, de Bruin, D'n
laar, de Graaff en Koopmans. g.
Tegen de heeren Lagerweij, Goslinga,
tendorp, Beukers, Post, v. d. Schalk, Schrei®
v. d. Zee, Nolet. Houtman, v. Briel Sasse, R®
laars, Ris en Evers. g
Z.b.st. wordt nu aangenomen het voorstel
en W. om den heer Eckenhaussen met
van 1 November a.s. van zijn tijdelijke aan®
ling eervol te ontheffen en hiermede tijdeloR
belasten den adjunct gemeentebode P. Eijdbe
zulks tegen een belooniDg van f50 'sjaars.
Voorloopige vaststelling Ge'
meenterekening.
De heer Ris merkt op, dat hem de post
tengewone uitgaven zeer hoog voorkomt. flgt
Wethouder Lagerwey zegt, dat dez® P
zeer hoog is opgeloopen, hetgeen is veroort9^
door vele betrekkelijk kleine bedragen w-°'
crediet voor het aanleggen van een nieuwe
school enz. B. en W. hebben zich voorgeSaftp
by de begrooting een volledig overzicht
den Raad over te leggen van alle P°steD'geo
buitengewoon zyn geboekt en niet door leeniöc
zyn geregeld.
De rekening wordt voorloopig goedgekeurd-
Plaatsing ducdalven Wilhel®'0
haven.
De punten 3, 4, 5, 6 en 7 passeeren zonder
cussie den hamer. Lh»9r
8. Voorstel van B. en W. tot het bescb^ iaat'
stellen van een crediet van f 8000 voor het P o0d
sen van een paar zware ducdalven aan den
der Wilhelminahaven.
Zie hiertoe ons nummer van Vrydag j'- jg
Wethouder v. Westendorp zeg1' - gl
optnerkiDg gemaakt is, dat de ducdalven
duur zyn. Spr. zegt, dat de ducdalven *an
Kill'
