tiiimeiilaud.
Staten-Generaal.
-■tad*- en Gewestelijk JitiettW^
ui er. Schloppa o® hera de baret te overhandigen. I voorloopig zuilen gelden tot Dinsdag 30 dézjeir,
Verder heeft Z. H. den edelwacht Goyeoeche y
de la Puente opgedragen den nuntius te Weenen,
mgr. Scapinelli, zyn kardinaalsbenoeming mede
te deelen en hem het kardinaalsmutsje te brengen
en mgr. Omno om hem de baret tq overhandigen.
In het aanstaand consistorie zal Z. H. de Paus
mgr. Legasse tot bisschop van Cran en mgr. Lan-
drieux tot bisschop van Dijon benoemen.
ui
Zondag vierde Z. H. Paus Benedictus zijn 61n.
verjaardag. Bij deze gelegenheid waren de Pause
lijke wapencorpsen in half-gala gedost. De muziek
der gendarmen speelde op het hot van San Da-
maso.
Talrijke kardinalen en diplomaten kwamen den
Paus gelukwenschen. Ook ontving Z. H. vele
telegrammen.
De positie van den H. Stoel gedu
rende den oorlog.
Minister Orlanda heeft te Palermo in tegen
woordigheid van den minister-president en van
tal van afgevaardigden een belangrijke politieke
redevoering gehouden. O.m. sprak hij naar men
aan de »Msb." seint over de positie van den H.
Stoel.
Na eerst gewezen te hebben op de moeilijkhe
den van een bijzondere wetgeving in oorlogstijd
en de zorgen, welke de regeering hieraan gewijd
had, zeide OrlandoMoeilijkheden van een geheel
anderen aard, maar zoo mogelijk nog delicater,
werden in het leven geroepen door de positie van
den Paus, Wiens souvereimteit door een der fun-
dameuteele wetten van den staat erkend is. Deze
wet is gedurende een halve eeuw met alle loya
liteit toegepast, maar de eventualiteit van een
oorlog was daarin niet uitdrukkelijk voorzien. Dit
was geen weglating, voortkomende uit nalatigheid,
maar uit de onzekertieid over de ernstige verwik
kelingen, welke zooals men kon voorzien, een
oorlog in deze reeds zoo ingewikkelde kwestie zou
verwekken.
Eu toch heeft de regeering als deze moeilijk
heden overwonnen door de eenvoudige, scrupuleuze
naleving der wet; niet alleen dooi alle waarborgen
ougescuonden te Handhaven maai door daarenbo
ven nog eemge gapingen aan te vullen, welke de
ondervinding in deze wet aangeioond bad. De
regeermg beett een volledige oplossing van alle
pijuiijke kwesties gevonden in een breede uitleg
ging van net luudauuenteele beginsel der wet zelf,
te weten de erkenning van dezen nazonderen
vorm vau geestelijke souvereimieit.
Terwijl in andere gruote oorlogen de hoedanig
heid van bootd der Katholieke Kerk noen Gregu-
rius VII, nucb Bomlacius VIII, uocn Pius VII
voor geweldige vervolgingen van den kant uer
Wereluscne maenteu vry waarde, bestuurt in dezen
verscnnkkeiijken ooi log, die zelts de onwrikbaar
ste beginselen omver geworpen beeft, de machtig
ste njkeu niet spaarde en toonde, wat de plecn-
tigsie ïntei nationale beloften waaiu zijude Paus
de Kerk en oefent Hy de volheid van Zyu macht
Uit met al de reeuten en vrijheden, met al de
Zekeiheiü en grootheid, die aan deze souvereine
macht toekomt op naai geestelijk gebied.
's middags 12 uur.
Uitvoer van boter.
De minister van financiën maakt bekend, dat
tot en met 20 dezer uit de opbrengst der Staats-
leening 1914 aan provinciën en gemeenten uit
'is Rijks schatkist rentedragende voorschotfwn zijn
toegezegd tot een gezamenlijk bedrag -van
f4,471,125, waarvan j>er saldo was uitbetaald
of betaalbaar gesteld een totaal bedrag van
f2,362,525.
Verkeer met Engeland.
iBe inkomende mailboot „Mecklenburg" ligt
wegens dikken mist voorgjaats ten anker en wordt
heden niet te Vlissingen vejrwaoht. Morgen
ochtend zal er nu, geen mailboot van daar ver
trekken.
Koningin Wilhelwina.
Heden, 25 jam geleden den 23en November
1890 overleed koning Willem 111 en zyn dochter
Wilüemina volgde hem op.
De tijdsomstandigheden leenen zich niet tot een
ieestelyke herdenking en bovendien is Koningin
Wilheltmna wel formeel 25 jaar koningin, maar
by het overlijden des konings was zij pas 10 jaar
en Koningin Emma regeerde als regentes tot
1888 toen Koningin Wilheltmna zelf de teugels
van het bewind in banden nam. Wy herinneren
ons heden byzonder dat gedurende deze kwarteeuw,
trots dreigende gevaren, voor ons land den vrede
bleet gespaard.
Moge dan heden uit aller harten tot God de
bede opstygen, dat Hij onze beminde Vorstin nog
vele jaren behoede tot heil van ons Vaderland-
Uitvoer van spinaziezaad.
'De minister van landbouw, nijverheid en han
del heeft het volgende bepaald:
aan erkende exportc-rars van spinaziezaad zal
vergunning worden gegeven voor den uitvoer
van z.g rond spinaziezaad, onder voorwaarde,
dat zij voor elke 85 K.G., die zij' wenschen vit
te voeren, ten minstei 115 K.G. rond zaad van
goede kwaliteit beschikbaar stellen vooar den
verkoop in het binnenland aan war moe zie rs en
wederverkoopers, tot den prijs van f45 per 10Q
K.G.
De te verlcenen uitvioerconneuteu zullen geldig
zijn tot, uiterlijk 31 December 1915. terwijl vóór
dezen datum met den verkoop van het voor
hinnenlandsch verbruik beschikbaar te houcjm
gedeelte nieit mag1 worden begonnen.
Voor z.gj. scherp spianziezaad zal geen ver
gunning tot uitvoer worden gegeven.
Aanvragen om vergunning) tot uitvoer vhta rand
spinaziezaad dienen te worden bed'cht hot den
minister van landbouw, nijverheid en handej
en moeten gesteld zijn op gezeild papier.
1914.
w, nijverheid en ban-
De N. 0. T. in het Eugelsclie Lagerhuis.
Reuter seint uit Londen:
In het Lagerhuis heeft de afga vaardigde Rees
gevraagd, of er niet een schikking viel te trei
len, waardoor Ëngelsche reeders en kooplieden
vertegenwoordigd werden in de Nederlandscthe
Overzee Trust-Mijl.
Robert Cecil, onderminister van buitenlandscha
zaken, verklaarde, dat'dit d^nkneotd in over
weging was genomen. Daar de trast echter een
zuiver Nederiandsche instelling is., opgericht door
Nederiandsche kooplieden met het doc-l, toezicht
te lOeitenen op den Nederlandschen handel en
dezen te regelen naar de toestanden, door den
oorlog in het leven geroepen, vrees ik aldus
Cecil dat het denkbeeld niet kan worden
aanvaard. j i
De houding van „de Telegr." afgekeurd.
D;e Zaterdagavond te Amsterdam gehouden
ledenvergadering van den Ntderl. Joum-Kring
werd door den voorzitter, mr. L 3. Plemp van
Dhiveland, geopend met een toespraak, waarin
gnoote waarüeering en voldoening werd te ken
nen gegeven over hetgeen in de Memorie van
Antwoord op de Staatstegrooiing voorkomt
betreffende de houding der pers en de pers-
viijitieid. Spr verheugde er zich m, dat de Re
geering, ook in deze buitengewone omstandig
beden en ondanks den aand/ang, meermalen ih
lege n o verges telden zin op haar broeiend, de
vrijheid van drukpers onaangetast wii laten, in
de overtuiging, dat misbruik daarvan een vol
doend tegenwicht vindt in het o aid-fel daarover
van de pers zelve.
Ln het belang van diezelfde: persvrijheid en
van de voortduring eener volkomen eerbiedi
ging daarvan door de overheid, voegde de
voorzitter hieraan een woord van ieed wezen en
afkeuring toe over den veld torn: van critieik,
doer een enkel Nederlandse'a persorgaan ge
voerd, welke door den vorm, waarin dit get-
sehiedt, de goede trouiw van na- Regeering in
het vervullen van haar plicht van handhaving
eener strikte neutraliteit tegenover de oorloge
voerende mogendheden in verdenking moet
brengen, niet slechts in .het bianenlahd, maar
ook bij publiek en regeeringen in liet buiten
land
dat het te belgi'ijlpen is, dat net voor menigeen
r.oodig zal zijln eenig.cn tijd naar huis te gaan
om daar werk' te zoeken of liet bedrijf weder
in orde te brengen, en dat het Kon Nat. Steun
comité, aangezien onmiddellijk na hel verlaten
der gelederen de Rijksuitkeeiing: aan de gezinnen
der onder de wapenen geroepenen ophoudt, be
reid is aan allen die aldus van het voorrecht
va,n klein verlof gebruik maken -:n die aan deze.
ondersteuning behoeftei hebben een uitkeering'
te geven .gedurende ten hoogste 3 weken en
wel, de eerstei week gelijk aan 3/4 van het be
drag dat aan bet gtezin v:an den landweerplicïitife
laatstelijk van Rijkswege weid toegekend en de
2e en 3e week gelijk aan de helft van de u,it-
keen'ng van Rijkswege
Het K.on Nat. Steuncomité heeft aan dei 'bur
gemeesters verzocht, de daartoe benoodigde geld
middelen uit de gemeentekas te willen voor
schieten Na ontvangst van reivening en verant
woording van de burgemeester? zai zoo spoedig
mogelijk restitutie geschieden
Door de peulvruchten.
„De Telegraaf" schrijft:
Yoior de erwten was door de regeering1 maan
den geleden de volgende regeling getroffen:
voor elke drie uit te voeren balen moest één
baal worden gedeponeerd tegen lagen prijls,
dat was in den regel f 16 per baal van 100 Kg.
Er werden gedrukte verklaring©! beschikbaar
gesteld, in te vullen door d::J peulvrachtenhan-i
dolaren't metest kwamen van-" „verklaringen"
over honderd balen, die dan ter beurze voor
f 1600, de werkelijke waarde-, werden verhan
deld
In den .ochtend van Zaterdag', 30 October jl1.,
werden ter graanbeurs te Rotterdam plotselingl
de lOO-'ba,als-verklaringen door een Belg' voor
f 2000 opgekocht
Dit werd onmiddellijk' aan enkele' leder, der
„Peuhivruchtenveremiging" meegedeeld
Zij zagen elkaar veelbieteekenend aan, zoch
ten velband tuss'chen het optreden van den in
Den Haag gevestiig'den Belg en een, enkele da
gen. vóór den 30sten October i 1. door de
„P enlvrnchtencommissie" genomen, nog niet
gepubliceerd besluit, waa rd oer die „Verlklariné
gen" enorm in waarde zonden stijgen Deze le-
detr. der „Peulvruchtenveieeniging" besloten'
oen Belg' te doen volgen j
Deze keerdei, na. zijne transacties op de Rot-
teidamsche graanbeurs, onmiddellijk naar Dien
Haag terug Hijl ging van hef station linea
recta naar het café-restaurant „Central", al
daar, waar hij spoedig in druk gesprek was ge
wikkeld met het Kamerlid D« Xing. zooals
men weet nóg! voorzitter dar „Peulvruchten-
commissie f
Staatsleening
De minister van landbou
del heelt bepaald, dat de f >ewijzen van toelichting
tot uitvoer van boter, d0,,r je Rijks-
Yergoeding aan landweerpliehtigen.
Het Kon Nat. Steuncomité heeft naar aanlei
ding van de mogelijkheid welke' oor de land
weerpliehtigen van de lichting 1908 geopend is
op 25 Nov a.s. met klein ven'of de gelederen
te verlaten, een circulaire g't'iichl tot de steun-
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Maandag 22 November.
Middag en Avondzitting
De heer S a n n e s houdt zijn interpellatie in
zake de
Melkprijzen.
Spr. stelt het belang van de volksbygiëne op den
voorgrond en herinnert aan de Amsterdamsche
feestvergadering van boeren en aan de uitspraak
van den Amsterdamsehen wethouder Wibaut, dat
met aan de boeren, maar aan minister Posthuma
de overwinning over de melkconsumenten was.
De stijging van de productiekosten alleen heeft
de stijging van de melkprijzen niet veroorzaakt.
Veel meer was de stijging van de prijzen der
zuivelproducten daarvan oorzaak. Reeds den
26sten Juli wees het Amsterdamsche gemeente
bestuur den minister op den dreigenden melknood.
Spreker stelt vast, dat de burgemeester de be
voegdheid had, om een maximum-prijs vast te
stellen. Vooral nu de eieren voor velen orikoop-
oaar zijn, moest teven opdrijving van den melk
prijs gewaakt zijn. Ondervoeding heerscht reeds in
ve'e kringen en dat wordt voortdurend erger. Dat
m Amsterdam geen mi-lkschaarschste meer beersebt,
kom», omdat het melkgebruik zeer is verminderd.
Ook in Haagsche volkswijken is de consumptie
van de melk gedaald. Dit verschijnsel doet zich
in verscheidene andere plaatsen voor.
Voor deze volksvernieling is verantwoordelijk
hij die'macht heeften ze niet belet. De minister
is in deze in gebreke gebleven. De minister had
dezelfde maatregelen kunnen nemen als ten aan
zien van bruin brood werden genomen. Ook een
uitvoerverbod en zware belastingen op consenten
waren te overwegen, al erkent spreker, dat daar
tegen ernstige bezwaren bestaan. Beter was in
te grijpen in de productie, door te bepalen, dat
de melkstroom naar de consumenten in de gewone
richting zou hlijven vloeien.
Spreker critiseert daarop de door 's ministers
maatregelen met betrekking tot melkvoorziening.
De berekening inzake hoogere productiekosten van
de boeren is fout. Voor Groningen en Friesland
bedragen die meerdere kosten niet meer dan 1
cent per liter en dat geldt ook voor Noord-Holland,
betoogt spreker.
De verhoogde melkpijs moet gevonden worden
bij de zuivelindustrie door omslag te heffen van
riè zuivelindustrie- en margarinefabrieken, waar
van spr. de mogelijkheid en de billijkheid betoogt.
Tegen terrorisme der boeren inzake melkvoor
ziening van Amsterdam heeft de minister geen
enkelen maatregel genomen, integendeel, hij werkt
den maatregel van den burgemeester tegen. De
bevolking van Amsterdam was aan de genade en
ongenade der boeren overgeleverd. De belangen der
volksvoeding wogen Diet in de eerste plaats bij den
minister, wel deden dat de belangen der boeren.
Vervolgens schetst spr. de houding van den Mi
nister tegenover het Rotterdamsche gemeentebe
stuur, die analoog is aan die tegenover het Am
sterdamsche. Van de levenmiddelenwet is de Mi
nister geen vriend hij bad steeds bezwaar tegen
inbeslagneming, want, zegt hij, de kosten van de
taxatie gevoegd bij den getaxeerden prijs doet wel
licht den eindprijs zeer stijgen. Wat is gebleken.
In Rotterdam echter taxeerden de deskundigen
de melk op 8^ a 9 cent. Plaatselijk is de melk-
quaestie niet te regelen. Spr. haalt de motie aan
door de melkveehouders aangenomen.
Te wachien is, dat in het voorjaar de boeren
nog hooger prijzen zullen vragen. Deze zijn hun
in het hoofd geslagen en mochten zij bevreesd zijn
dat zij ze niet krijgen, dan zal de Minister hen
wel beschermen. Er is in den handel een zekere
mate van demoralisatie waar te nemen. Ook de
boeren zijn daar door aangetast,
Spr. stelt ten slotte aan den Minister deze vraag
nis de Minister alsnog bereid ten
spoedigste maatregelen te treffen
waardoor de bevolking van Neder
land plaatselijk verzekerd zal z ij n
van voldoende hoeveelheid melk
tegen prijzen niet hooger dan de
w i n t e r p r ij s 1914 —1915
De Minister van Landbouw, Handel en Nijver
heid, de heer Posthuma, antwoordt, dat de
circulaire aan de Commissarissen der Koningin
was uitgevaardigd in verband met de oprichting
van de districtscommissies en daarvoor waren na
dere instructies gegeven. Na het verzenden van
die circulaire had de Minister alle burgemeesters
naar den Commissaris der Koningin moeten zen
den. Dit deed hij niet, omdat hij niet kon wach
ten op de adviezen dier commissies.
Wat nu de p ijzen betreft; de prijzen van
1914'15 hielden geen verband met de toestan
den die door het langer duren van den oorlog
zijn ontstaan. De vraag was hoe de winterprijs
1915—'16 wezen moet. Men kan uitgaan van de
exploitatie-kosten of van den vorigen winterprijs.
De minister ging uit van de tweede methode,
omdat die de gemakkelijkste is en het beste sprak.
Tot April 1915 bedroeg te Amsterdam de prijs
f2 20 per 30 liter. Dit was eigenljjk de winter
prijs niet omdat dit nog was een contract van
Mei 1914. vóór den oorlog. Later werd dit weer
weerd. Toen legde de Minister er het bijltje bü
neer.
Spr. zet uiteen op wat voor wijze het Atnst
damsch gemeentebestuur hun gegevens heeft ve
strekt. Spr. noemt het een groote fout dat
Amsterdamsche burgemeester op 9 October, z0..
der dat de Minister het wist, den maximump'l
ie Amsterdam vaststelde.
Melk is geen voor allen onmisbaar voedsel.
Miuister kan dus met beginnen met de melk teg
lager prijs beschikbaar te stellen gelijk het bi00
Melk beschikbaar stellen voor de zieken en v0
kinderen is een vraagstuk dat de Minister
overwegen en reeds overwogen heeft. -n
Een beslissing nemen over de melkkwestie
het algemeen heeft de Minister met gedaan 0(D g
hij op deze interpellatie wilde wachten. A'vüie
bij alle melk in beslag mocht nemen, wilde h
overwegen of het recht daartoe be ezen was,
vele leveranciers op een dergelijke wijze te j
peeren. De omzet is wel iets geminderd, de ^tan
is echter in het geheele land vrijwel gelijk
bleven. De aanvoer van melk naar Den Ba o
is grooter dan verleden jaar. De boeren
dat maatregelen genomen zullen worden om n
ie dwingen voldoende melk voor de consutnp
beschikbaar te stellen
Op de vraag van den heer Sannes antwo°
reit
va»
de Minister, dat de regeering op aanvrage
gemeentebesturen, bereid is maatregelen te 11 D
om zieken en kinderen melk te vei strekken md'-^
de gemeente bereid is 1/3 van de meerdere ko
ten te betalen, die voortvloeien uit het verse r0
in winterprijs 1914—'15 en '1516. De ande
2/3 zal de Staat betalen.
De heer Sannes repliceert. Spr. is niet
vreden met het antwoord van den Minister.
--. ïvei
arbeiderskringen is het verbruik van melk
degelijk verminderd. Spr. bestrijdt de °PvaU'oll
van den Minister, dat melk een genotsmiddel z
zijn. [J
Spr. stelt een motie voor. waarin de Karnei
haar oordeel uitspreekt, dat maatregelen noo
zijn, waardoor de bevolking plaatselijk zal ïjJ
verzekerd van voldoende hoeveelheid melk teg
eeu prijs, doorgaans met hooger dan de Win1
prijs 1914—1915.
De heer Van Hamel zet uitvoerig ulte J
hoe de arbitragecommissie, waarvan hij voorzit
was, kwam tot net vaststellen van den melkp'
op 10 cent per L. Het stichten van een geBüet!0ti,1.i
lijke melkcentrale ware een oplossing g®wee~g(
Maar het gaat niet aan eeu maximumprijs v
te stellen en de belanghebbenden eenvoudig
schade te laten dragen. e
De heer de Jong constateert, dat een unif°'
melkprijs voor het geheele land niet zon zijn v
te stel en.
De motie Saunes bevredigt Spr. niet, o®.g
daardoor niet voorzien wordt in de plaatsehj
behoef teD.
De heer Spiek man dringt aan op maatreg^
len omdat hij weet dat Rotterdam voor geh't
aan melk zal komen te staan.
Spr. zegt, -dat arbeidersklasse door de maat
gelen van den Minister niet geholpen wordt.
De heer ter Laan is met gerust met de^
minister, die melk een gen umiddet noemt.
zegt, dat de melk aan het Nederlandsen publ'L
tegen inkoopprijs moet worden geleverd.
De heer Ketelaar begrijpt niet hoe de 1
nister de verantwoordelijkheid op zich du'1
nemen, dat Amsterdam van melk verstoken ble
Spr. dringt aan op uitbreiding van beschikba-1
stelling tot alle behoeftigen.
De heer Gerhard zegt, dat de melkvoor2
ning van den Minister te veel op armenzorg 'lJ
De Minister repliceert en zegt, dat nie1
maar de. burgemeester van Amsterdam oorzaat;or,
dat er geen melk meer in Amsterdam kwam-
zal overwegen een uitbreiding van het heg1
zieken.
Van melkuood kan thans geen sprake zijn
de coosumptie melk niet mag worden verwerk
De heer Sannes handhaaft zijn motie.
De beraadslagingen worden gesloten en
Voorzitter dankt den Minister voor de v
strekte inlichtingen. 0
De stemming over de motie zal plaats beb
morgen vóór de pauze. De vergadering WO
verdaagd lot morgen 11 uur.
»De Hanze."
Dio'M verhindering' van den Spreker, den
Kamerbeek is de op hicden aangekondigde vL't;
ga dering: Van de R. K.- Middenstaudsvertetnê1
„Die Hanze", afd. Schiedam, tot nadere aank"1
diging uitgesteld.
Mandolineclub. j.
Donderdagavond om 8 uur zal de Mandoline0^
een uitvoering geven in den R. K. Volksbond)
bate van de boudskas.
Voor nadere bijzonderheden verwijzen wij p'
achterstaande advertentie.
e'
Naar wij vernemen heeft de
=eCe
Mr. G. van Baren ontslag aangevraagd als
taris van den Armenraad.
De R o11 ed a,m scihe
r e ch' t b a a [jl;
heeft geëindigd verklaard bot faillissement'
A. van Vliet, winkelier in gemaaiRei goed6'
alhier,
ié11
Hedenmorgen is men b ei g| o n n
met het leegpompen en lichten van de
avond in de' Buitenhaven ge>,onu. m stshep®11
ri,a" en „Louisa". Een drijvende hóltl
v in dei
-t cd
commissie van TpezicF d 0p Botó-rvereeixigii^ j cnmité's in den lande, waarin 0 ,a. gezegd wwdt j ontkend en werd precies het tegengestelde be
boet „Joihan de Wit" zijn hedenmorgen da3,1
ter plaatse aangekomen.
Door de politie is aangehoude°^t
ter beschikking van den garnizoenscom®311
te Delft gesteld een militair, die van verl°^
in zijn garnizoensplaats Haarlem was terugge^e®
Aan de politiewacht aan de H°°
straat is voorloopig verbonden C. Austera>aD'
bij het rooien van hoornen door een tak »aI1
rechterhand werd getroffen. e
Hedenmorgen is door de P0'1^
aangehouden een 11-jarige jongen, die ui1
