Binnenland.
te brengen. De vijand beeft niet meer de be
schikking ovex groote reserves in hat binnen
land en is dus genoodzaakt naar dit ooriogs
■toonee 1 versterkingen aan \tet voertwr, waar de
toestand het meest kritiek schijnt op een gege
ven moment, en deze van een ander front te
halen.
V|Olgens betrouwbare berichten wordt de bin-
nenlandsche toestand in bet Duitsche rijk meier
en meer ernstig!. De ontevredenheid van het
volk neemt toe door het gebrek aan voedings
middelen, terwijl de Duitsche regeering de mo
gelijkheid van een vrede overweegt. In mili
taire 'kringen wordt geconstateerd, dat hief
weerstandsvermogen van Duitschland Ver
zwakt Men voelt hier, dat er een gunstige wen
ding te wachten staat en dat Kitchener's uit
drukking: „Wij staan op het punt den oorlog te
verklaren aan een wankelend Diuiticihland'
volkomen juist is I
De militaire medewerker van de „Times''
schrijft in een overzicht van den huidigfen toe
stand:
„De fundamenten, waarop de Kracht der ge
allieerden berust, zijn stevig en als onze han
delingen voortaan geieid worden door juiste
strategische beginselen, dan kan do oorlog
maair op ééne wijze eindigen.
Het falen van Duitschland in zijn poging om
Rusland te verpletteren door het groots offen
sief. dat in Mei 1.1 begon, za' waarschijnlijk
evenzeer een keerpunt in de geschiedenis van
dezen oorlog vormen .als het falen van Napo
leon I in 1812, in den joop van den laats ten
groioten oorlog.
Dank zij den heldhaftigen tegenstand van de
Russische troepen bij iederen nieuwen tegen
slag, maar ook dank zij de talrijke ernstige
fouten, door von Falkenhayn begaan, zijn de
Russische legers niet onder den roet geloopen,
noch zijn de edele deelen van het Russische
rijk geraakt. En deze legers, die niet overmees
terd zijn, zullen blijven doorvechten, terwijl
het land, dat niet veroverd is, nieuwe legers
zal opleveren. Geheel Rusland is dag en nacht
bezig met de vervaardiging van wapens en
munitie.
Van alle nachtmerries, die 's keizers nust
moeten verstoren, kan niets zijn slaap zoozeer
verontrusten als het daverend geweld der ha
mers in het gansdhe Russische rijk. en dn
steeds toenemende stroom van oorlogsmate
riaal uit geallieerde en neutrale staten naar
de Russische arsenalen.
Eindelijk naar behooren gewapend, zullen de
Russische helden, die bij milüoeneu hebben
gewacht, op datgene, waarmede zij konden
strijden, in de lente naar de militaire gïenzen
oprukken, in onmetelijk aantal, en alsdan zal
de oorlog1 opnieuw beginnen, woedender dan
ooit.
Wie anders dan een gek kan rit over vrede
wauwelen?
De Duitsche optaarseh in den Balkan is stel
lig een prachtige politieke coup. en is
tevens niet zonder militaire voord eelen. 'De
Duitschers zoeken naar manschappen, voedsel,
koper en katoen in het Oosten, en hopen do
aarezlende neutralen minstens tot lijdzaamheid
te intimideeien, ma,ar dat een groote Diuitsche
legermacht, grooter dan een paar legerkorp
sen, den Bosporus) zal oversteken, is al zeer
on w aarschijnlijk.
De Duitsche groote .generale- staf weet zeer
goed, dat het verkeerde strategie is om, op het
oogenblik, dat zijin reserve wegsmelt en er
geen beslissing gevallen is op een der drie
voornaamste fronten, legers af te zonderen en
naar verre woestijinen te zenden, en aldus do
hoofdlegers in Frankrijk, Rusland en aan de
Is on zo weder zooveel' te minder in staat te
stellen een beslissing 'en gunste van Dultsch-
land te bewerken."
AAN HET ZUIDELIJK FRONT.
Oostenr.-Hong. communiqué
De verbitterde gevechten in de streek tusschen
de monding van de Wippach en de Monte San
Martino duren nacht en dag voort. Ten Noorden
van den Monte San Michele deed de vjjaae onop
houdelijk aanvallen met sterke strijdkrachten.
Meermalen gelukte het hem in onze loopgraven
binnen te dringen, doch steeds werd hij ten slotte
in een nachtgevecht van vele uren er uit gewor
pen. De zevende aanval der Italianen op de Monte
San Michele mislukte alle vorigen. Ook bij de
Monte San Martino golfde het gevecht iden gan-
schen dag heen en weer, totdat het tenslotte on
zen Honved-troepen gelukte ook hier onze stel
ling geheel te heroveren. Wij behielden he1
bruggehoofd van* Görz. Het Zuidelijk deel der
stad en de dorpen Savogna en Rupa stonden onder
hevig artillerievuur.
Verscheidene vijandelijke bataljons deden een
aanval bij Ostavija, doch werden teruggeworpen
Twee compagniën werden vernietigd. Twee van
onze vliegeniers wierpen bommen op Tolmezzo-
ALLERLEI NIEUWS.
De „Messagero" meldt, dat kardinaal Mercier
van zijn reis naar Rome heeft afgezien, omdat
de Duitschers hem hebben gedwongen naar
Duitschland te gaan, en hem wilden laten sa-
menrei2en met kardinaal von Hartmann, terwijl
Mercier er ,op stond via Nederlaml, Engeland en
Frankrijk te reizen.
De Romeinsehe correspondent der „Daily
News" seint, dat Kardinaal von Hartmann ook'
niet naar Rome komt. De Paus zou het hem
ontraden hebben, omdat elk oogenbiifc do oor
log tusschen Duitschland en Italië kan worden
verklaard.
Uit Boedapest:
De rijkscommissie voor den herhouw van door
den oorlog vernielde woningen heeft ouder voor
zitterschap van graaf Karl Khuen Hedervary een
vergadering' glehouden. Uit het daar uitgebrachte
verslag' blijkt dat 94 gemeenten en meer dan
5000 huizeh en bijgebouwen door den (RusSi-
schen) inval zijn vernield. De herstellingskosten
Worden op' 7.7 millioen kronen geraamd
'De Regeöring te Gettinje Wijist er op. dat
de Oostenrijkers gebruik maken van .onlpl «baret
kogels tegen de Montcniegrijsehc troepen. De
verstrekte bewijzen zullen ter staving, var, haar
protest bewaard worden.
De opperbevelhebber van het Fransche leger
beeft, melden de Fransche bladen, een besluit
genomen, dat naar het hart van onze jongens zal
zijn en veel vreugde in de gezinnen verwekken.
Er zal namelijk een tweede serie van verloven plaats
hebben. Dus kunnen ouders en betrekkingen, die
de hunnen in Augustus 1.1. het laatst zagen, op
een weerzien tegen Kermis rekenen en de gezin
nen, die thans van de aanwezigheid hunner lie
ven genieten, mogen op een terugzien tegen de
lente hopen.
De nieuwe lichtingen krijgen ook recht op
op verlof, maar een voorwaarde moet stipt vol
daan zijn een verblijf van ten minste 3 maanden
aan het front.
Onteigening van particuliere gronden aan den
Nieuwen Waterweg.
Naar de »N. R. Ct." verneemt, bereidt de re
geering een onteigeningswet voor, met betrekking
tot alle particuliere gronden langs den Nieuwen
Waterweg, gelegen tusschen de zee en de Noord
geul op den zuidelijken oever en tusschen de zee
en Maassluis op den noordelijken oever. (De gron
den tusschen Maassluis en Vlaai-dingen bevinden
zich voor het grootste gedeelte in handen van de
gemeente Rotterdam).
De betrekkelijke stukken liggen op het oogen-
blik ter visie in de gemeentehuizen van Maassluis,
Maasland en Rozenburg.
De bedoeling is, stronken van ongeveer 200
meter diepte te onteigenen.
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer is thans in openbare ver
gadering bijeengeroepen op Maandag 29 Novem
ber, des namiddags ie uur, ter voortzetting
van de behaodmg der Indische begrooting. Als
dan zal in de plaats van den Minister van Kolo-
niëo, die op medisch advies eenigen tijd rust moet
houden, de Minister van Marine de verdediging der
Indische begrooting op zich nemen.
Ook moet het in voornemen van den voorzitter
liggen om voor te stellen het wetsontwerp, hou
dende machtiging tot het aangaan van eene over
eenkomst met de naaml. vennootschap Koninklijke
Paketvaart Maatschappij te Amsterdam, betreffen
de het onderhouden van stoornvaartverbindingen
in Nederl.-Indië gedurende de jaren 4916 tot en
met 1925 veorloopig nog niet te behandelen.
Gezantschap by het Yaticaan.
Binnenkort is de benoeming van Jhr. Mr. O. F.
A. M. van Nispen tot Sevenaer, lid van Tweede
Kamer der Staten-Generaal voor Nijmegen en
oud-voorzitter dier Kamer, tot gezant in tijdelijke
en bijzondere zending bij den Pauselijken Stoel,
te verwachten.
Jhr. mr. Van Nispen tot Sevenaer werd in 1867
te Arnhem geboren, bezocht het Gymnasium te
Nijmegen, promoveerde op 19 December 1892 in
de rechtswetenschap aan de Rijksuniversiteit te
Leiden en vestigde zich spoedig daarna als advo
caat en procureur te Arnhem. In Juni 1901 werd
hij gekozen tot lid van de Tweede Kamer voor
het kiesdistrict Nymegen, welk district hij sedert
dien onafgebroken vertegenwoordigde.
Vooral vraagstukken van juridischen staatsrech
telijken aard trokken zjjn aandacht, maar meer
in het byzonder voelde bij zich aangetrokken tot
de buitenlandsche politiek, waaromtrent hij me
nige doorwrochte redevoering ten beste gaf. Tij
dens het presidium van den heer Van Bylandt
tot ondervoorzitter der Kamer gekozen, werd hij
na diens aftreden benoemd tot voorzitter en wist
hij ook in woelige en rumoerige parlementaire
episode de Kamer te leiden met vaste hand en
op een wijze, die algemeen werd geroemd. In
1913, toen mr. Goeman Borgesius als voorzitter
optrad, werd hij met mr. Troelstra als ondervoor
zitter benoemd, welke functie hij is blyven vervullen
tot bet thans ingetreden zittingjaar, toen hij den
wensch te kennen gaf voor een herbenoeming niet
in aanmerking te komen.
De beer Van Nispen tot Sevenaer heeft zitting
gehad in een aaDtal parlementaire en Staatscom-
missiën, o.m. maakte hij deel uit van de in 1910
ingestelde Staatscommissie voor Grondwetsherzie-
ziening tijdens het Ministerie-Heemskerk. In ver
band met zijn bemoeiingen tot aansluiting van
Nederland bij de Berner Conventie, welke door
de totstandkoming der Auteurswet met succes
bekroond werden, werd hij benoemd tot lid van
de Staatscommissie, welke onder leiding van mr.
Drucker zich met de herziening van de overgangs
bepalingen dier wet heeft bezig gehouden.
Bekend is voorts het belangrijke aandeel, het
welk hij als lid van de Commissie van Rappor
teurs heeft gehad in de totstandkoming van de
wet op het Arbeidscontract. Zy verdiensten in
dit opzicht werden toen van Regeeringswege er
kend door zijn benoeming tot ridder in de orde
van den Ned. Leeuw. Nadat hij een jaar het
voorzitterschap der Tweede Kamer had vervuld)
werd hij bevorderd tot commandeur in die orde.
Belasting op de Doode Hand.
Onder de nieuwe belastingontwerpen van mi
nister Treub komt ook een ontwerp voor tot be
lasting van goederen in de Doode Hand. De
ïTijd" bestrijdt in een uitvoerig artikel deze
belasting.
»Er bestaan in Nederland verschillende religi
euze Congregaties (men denke aan de Congregatie
der Broeders van Maastricht, van de Fraters en
Zusters van Tilburg, van Y Bosch, Schijndel en
Vecbel enz.), die een vermogen bezitten van een
milloen, enkele misschien van millioenen alleen
aan onroeren d goed, als daar zijn reusachtige
Moederhuizen met de noodige localiteiten aan
kweekscholen noviciaten enz., dikwijls in het cen
trum der stad gelegen de talrijke, daarvan af
hankelijke succursaalhuizen in 't binnen en bui
tenland, die haar als eigendom toebehooren enz.
Die instellingen hebben bovendien aanzienlijke in
komsten, gedeeltelijk van Rijks- en andere sub
sidies, gedeeltelijk van eigen roerend vermogen
(efieeten enz.) Doch alle genoemde Congregaties
hebben die inkomsten broodnoodig, om aan
baar doel te kunnen beantwoorden, o.a. om bet
onderwijs en de opvoeding der jeugd naar behoo
ren te kunnen behartigen, de gebouwen te onder
houden en, zoo noodig, verder, uit te breiden,
haar liefdewerken bier of elders, o.a. in de missie
landen, te vestigen en verder te planten enz. enz.
Het is ons bekend, dat thans reeds alle door
ons genoemde instellingen over te weinig kapitaal
beschikken, om naar wensch ten algemeene nutte
werkzaam te kunnen zijn. Vandaar dat sommige
voor nieuwe ondernemingen groote s c h u 1 d e n
moeten maken.
Men verbeelde zich nu, dat de ontwerpen-Treub
wet mochten worden. Wat een ontzaglijke som
men zouden bedoelde Congregaties dan jaarlijks
moeten opbrengen I Men rekene het maar uit, en
zal terstond inzien, dat zulke last de expansie
kracht van alle moet verlammen en vele tot on
dergang zal moeten voeren.
Het is een grove onbillijkheid, dat instellingen,
die haar vermogen uitsluitend gebruiken ten bate
van onderwijs en de uitoefening der weldadigheid,
dus ten algemeenen nutte, tevens voor zoover zij
instellingen zijn van onderwijs en liefdadigheid
ook ten algemeenen nutte belasting moeten betalen."
Nederland en de oorlog.
Reuter seint uit Londen
Het ministerie van handel heeft bekend ge
maakt dat de beschikking waarbij het zenden van
goederen naar diplomatieke en consulaire ambte
naren van Engeland en zijn bondgenoeten in Ne
derland en zijn bondgenoeten in Nederland wordt
toegelaten, uitsluitenp ten doel heeft deze ambte
naren in staat te stellen zulke goederen voor per-
lijk gebruik in te voeren, zonder dat ze aan de
Overzee Trust behoeven te worden geconsigneerd.
De beschikking houdt geen enkele toestemming
voor zulke ambtenaren ten behoeve van den ge
wone handel in.
Momnument voor majoor Thomson.
De commissie van voorbereiding uit het Natio
nale comité tot huldiging van de nagedachtenis
van majoor Thomson, bestaande uit de heeren
generaal Eland, Jurriaan Kok en M. M. Couvee
Jr., heeft thans aan den beeldhoewer Charles van
Wijk definitief de opdracht gegeven tot vervaar
diging van het monument, dat op het Thomson,
plein in Den Haag, zal worden opgericht.
De heer Van Wijk zal thans een maquette ia
gips vervaardigen vop 1/10 van de wgre grootte
die aan de goedkeuring van het gehéele comité
zal worden onderworpen. De heer Van Wijk hoopt
daarmede in Januari gereed te zijn, en er bestaat
kan3, dat het monument op 15 Juni (Thomsons
sterfdag van het volgende jaar zal kunnen worden
onthuld.
Het beel zal het midden vormen van een mo
numentale bank en zal, evensals de bank, uit
granietsteen worden gehouwen.
Het zal Thomson voorstellen als majoor der in
fanterie, met mantel omhangen, en iets meer dan
levensgroot zijn.
Rechtsclie Kamerclubs en «Patrimonium".
In de gehouden vergadering van «Patrimonium"
heeft men zijn ontevredenheid eens gelucht over
de Rechtsche Kamerleden. In het verslag van het
«Nieuws van den Dag" leest men daaromtrent
het volgende
De afdeeling Zaandam stelt voor Het Verbonds-
bestuur zoeke contact met de rechtsche Kamer
clubs, opdat deze krachtig medewerken aan de
doorvoering der sociale verzekeringen en van de
sociale wetgeving in het algemeen.
Een afgevaardigde van Zaandam zegt ter toe
lichting van dit voorstel, dat het vertrouwen in
de Kamerleden bjj de rechterzijde is geschokt, en
niet geheel ten onrechte. O.a. in den crisistijd
was de houding der rechtsche Kamerleden niet,
zooals men gewenscht had. De brood zoowel als
de melkinterpellatie zjjn gekomen van een zijde
vanwaar men ze liever niet had. En nu wordt in
de rechtsche pers wel smalend over de duurte-
actie der soc.-democraten gesproken, maar dat is
onjuist. Men moet erkennen, dat er veel goeds W
is, en dat veel ervan had behooren uit te gaan
van de rechterzijde. Laten de mannen, die van
rechts in de Kamer zitten, toch ook wat meei
notitie nemen van wat er leeft onder ons volk,
van wat er leeft in onze harten, laten zij voeliöï
houden met «Patrimonium". De mannen va" de
christelijke beginselen moeten minstens even fier'
maar liefst nog fierder staan dan alle anderen voor
de verdediging der sociale^beginselen.
De voorzitter geeft toe, dat er van rechtsche
zijde geïnterpelleerd had kunnen worden, ma91"
men moet niet vergeten, dat interpellaties vaak
een propagandistische nevenbedoeling hebben. D'e
nevenbedoeling behoeft bij rechts niet voor
zitten. Intusschen is spreker het met Zaandam
eens, dat er vooral in dezeD crisistijd wel wat
meer contact had mogen bestaan tusschen de
Kamerleden en het volk. Er is dan ook niets te-
gen, dat volgens de bedoeling van het voorstel"
Zaandam worde gehandeld.
Een andere afgevaardigde ziet niet veel heil
het schrjjven naar de Kamerclubs. Zijn ervaring
is dat van brieven aan de Kamerfracties niet veel
terecht komt. Het lijkt hem beter de Kamerlede®
maar de Kamerleden te laten, en te laten drukken
en verspreiden, wat men op zijn hart heeft. Spi-0'
ker voelt dan ook niet veel voor brieven aan de
Kamerclubs, maar wordt er geschreven, laat men
dan niet beleefd verzoeken, maar kortweg de
Kamerleden op hun plicht wijzen.
De heer Douwes (Bondsbestuur) acht bet nie'
geheel onnut, dat deze zaak hier besproken wordt)
maar ziet meer heil in krachtige actie in de kies*
vereenigiogen.
Zaandam, repliceerend, zegt in antwoord °P
een hem gedane vraag, dat het de bedoeling It!'
zich ook tot de Roomsehe Kamerclub te wenden-
Tot alle Kamerleden van de rechterzijde m°et
gezegd worden: Broeders, zóó gaat het ni®'
langerWe moeten wat meer van jullie hoor®n>
wat meer van jullie zien. Jullie moet nu ook een®
toonen, dat je belang stelt in de zaken, die on8
aangaan. Wij hadden den laatsten tijd wel e®DS
wat meer jullie stem willen hooren, waar het ging
om de goedkoope verstrekking van levensmiddelen-
De voorzitter stelt voor bet voorstel in die®
vorm aan te nemen, dat het Bondsbestuur schrif
telijk, in de eerste plaats aan de anti-rev. Kamer-
club vraagt om een officieel onderhoud, dat on
derhoud zou dan plaats moeten hebben in be'
begin van het volgend jaar, na de behandeling
van de begrooting.
Aldus wordt besloten.
Minister Pleyte.
De minister van Koloniën, de heer Pleyte, ,s
gisternamiddag te 3 uur, op advies van genees
heer, naar Velp vertrokken.
De N. O T.
Naar wij vernemen, zal het bestuur der N. O. f-'
heden een conferentie hebben met den Minis'0'
van Landbouw, Nijverheid en Handel.
De oorlog en de Goddelyke voorzienigheid-
Velen zijn er, die onder den invloed van de
verschrikkingen en ellenden van den wereldoorlog
tobben over de oude vraag, hoe God zooveel
kwaad kan toelaten.
Reeds kwam de Warmondsche hoogleeraar
Aengenent velen te hulp door zijn glasheldere
brochure«De Oorlog en Gods Voorzienigheid
Om echter een mime verspreiding van de ka
tholieke opvattingen omtrent dit vraagstuk moge
lijk te maken, heeft thans het Centraal Burea®
voor de K. S. A, te Leiden een Cents-Vlugscbri"
uitgegeven, getiteld «De Oorlog en de Goddelijk0
Voorzienigheid".
Op bevattelijke en overtuigende wijze worde®
daarin, aan de hand van een artikel van p8'0'
Chr. Pesch S. J., de verschillende moeilijkbede®
besproken, waarmee thans zoovelen blijkbaar ge0°
weg weten.
Achtereenvolgens worden besprokenGod e®
de mensch, de zegen van het lijden, lijde®
en zonde, het lijden van Christus, het lijd00
der menschen, de oorlog, goede gevolg00
van den oorlog, het gebed, het gebed 0,0
overwinning en vrede, overwinning en nede1"
laag, het einde der wereld, vertrouweD °P
Gods Voorzienigheid. ,t
Hieruit kan men den logischen gang van d>
rustig en duidelijk betoog reeds afleiden.
Het zal zeer nuttig zijn, dit hoogst actueele 00
voor velen bijna noodzakelijke Vlugschrift z0ef
ruim in alle kringen te verspreiden. Ook me
een ruime verspreiding onder de R. K. militaire°
zal men een goed werk doen.
Onze handel met de Yereenigde Staten-
In opdracht van de «American-Export Cba®3
ber of Commerce", met medewerking der gro°te
handelslichamen, stoomvaart maatschappijen
spoorwegmaatschappijen, en eenige gemeentel50
sturen in Nederland, vertrekt de heer J. Bend'00'
directeur van het Bureau ter bevordering v
den Nederlandschen Handel en Industrie,
de «Nieuw-Amsterdam" naar de Vereenig
Staten. -
De bedoeling dezer reis is door bespreki®8
met verschillende handelscoöperaties een na®
aaneensluiting van handelsbelangen te verkrijg00
(Tel.)
I
