Dagblad voor Schiedam en
fcnrtr ais
TWEEDE BLAD.
Het ftat van0. L, Yr. van Lrarfe
Gratis Ongevallenverzekering
39ste Jaargang
Zaterdag 5 Februari 1916.
No. 11452
bij <nnn b«
oTereeüoistii op ie polls femelde Foorwaariea.
Qffietoefe berichten.
Wie kunnen kiezer worden?
Liturgie.
Kerknieuws.
Staten-G ener aal.
Bureau: Boter3traat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden f 1.50. per week 12 cent, per maand
50 et., franco p. post ƒ2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: Familieberichten 20 ct. per regel, Handelsadvertentiën
1—6 regels 92 ct.elke regel daarboven 15 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal
berekend. Ingezonden mededeelingen 35 ct. p. regel. Speciale conditiën voor
herhaaldelijk adverteeren.
levenslange 11 i 1 verBes van
geheele I S I j 8 een hand,
invaliditeitLUU voet of oog
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandsche Algemeene
bij verlies
van
een duim
Verzekeringsbank te Schiedam.
1 jjy wijsvinger; I (J
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger.
KENNISGEVING.
Inrichtingen welke gevaar, schade of
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam^
Gezien het verzoek van
lo. de Slagersvereeniging „Onderling Belang"
om vergunning tot het oprichten van een slacht
plaats van varkens in het pand staande Buiten
havenweg 112. kadaster Sectie L no. 156;
2o. de Naamlooze Vennootschap voorheen A.
Bjjkelenboom,om vergunning tot het oprichten van
een machinefabriek in het pand staande Buiten
havenweg 92, kadaster Sectie L no. 2196, met
12 electromotoren van 36 P.K., drijvende
diverse machines;
3o. L. van Pelt, om vergunning tot het op
richten van een fabriek voor het snijden, ko
ken en drogen van vruchten en groenten in het
pand staande aan de Lange Nieuwstraat 27, ka
daster Sectie L no. 575 met een electromotor van
10 P. K. en een ketel vau 11 M2. verwarmings
oppervlak;
4o. L. Blom, om vergunning tot het uitbreiden
van zijn branderij staande aan de Westerkade no.
26, kadaster Sectie M no. 367, door plaatsing van
een stoomketel van 23 M2. verw. oppervlak ter
vervanging van een van geringere afmeting;
5o. van de N. V. Windhorst's Gist- en Mout-
fabriek „de Adelaar", om vergunning tot het
uitbreiden van hare tabnek staande aan de Nieu
we Haven no. 243/245, kadaster Sectie M no. 929.
door plaatsing van een stoommachine van 175
P. K. en ketel van 85 M4 verwarmingsoppervlak;
Overwegende, dat het deskundig onderzoek met
betrekking tot deze aanvragen nog niet is geëindigd,
Gelet op de Hinderwet
Besluiten:
de beslissing over genoemde aanvragen te ver
dagen.
Schiedam, 3 Februari 1916.
Burgemeester en Wethcudeis an Schiedam,
Be Secretaris, De Burgemeester,
V SICKENGA. M. L. HONNERLAGE GRETE.
JACHT.
De Commissaris der Koningin in de Provincie
Zuid-Holland,
Gezien het besluit van Gedeputeerde Staten
dier provincie dd. 25 Januari 1.1., no. 18
Gelet op art. 11 der Wet van 13 Juni 1887
{Staatsblad no. 87-
Brengt ter keDnis van belanghebbenden, dat by
voormeld besluit door Gedeputeerde Staten is be
paald
lo. dat in het gedeelte dezer provincie, waar
de jacht op waterwild open is
a. het schieten, alsmede het vangen van
eenden en duikers, vallende onder art
15/ en h der Wet van 13 Juni 1857
(Staatsblad no 87), wordt gesloten op
Dinsdag 29 Februari as.;
b. de uitoefening der jacht op waterwild,
voor zoover die niet begrepen is onder
de voorafgaande bepaling wordt gesloten
op Woensdag 15 Maart a.s.
2o. dat de uitoefening van bet weispel van
kwartelen met steekgaren of vliegnet (art
15, la e der bovengenoemde wet) is toe
gelaten van 22 April aanstaande tot en
met 28 Juni daaraanvolgende, doch dat
het vliegnet in geen ge wal tot het tiras-
seeren van kwartelen mag worden ge
bruikt
3o. dat de kooilieden hunne kooieenden in dit
moeten opsluiten of ophokken van 1 Juli
tot de opening der jacht op waterwild.
Deze kennisgeving zal, in plano gedrukt, wor
den afgekondigd en aangeplakt waar zulks te
doen gebruikelijk is alsmede >n het Provinciaal
Blad en in de Nederlandsche Staatscourant wor
den geplaatst.
's Gravenhage, 28 Januari 1916.
De Commissaris der Koningin voornoemd.
SWEERTS.
Belariigti^k zijn de Statenverkiezingen.
Wie reeds kiezer is, blijft ook dit jaar', in-
gevoljge het bekende noodwetje, siemgerech-
ti&d. Maar wie nog1 niet lotpi de kiezerslijst
■taat en todh voor het stemrecht in aaiuner-
k-ng: komt, zotijgje er voor (Zicih bijtijds aan te
Steven. j'
Be eteofste voorwaarde voor ieder om het
kiesTecht te krijigen, is, dait hiijl zij Nederlan
der, en vóór of dp (L5 Mei as. den leeftijd
van 25 jaar bereikt heeft.
Blijkt aan die eerste voorwtaiarde voldaan, dan
kan men io|p verschillende wijzen op de kiezers
lijsten eten plaatsje krijgien» allereerst ais Belas-
ti nig'k i e z e r.
tte beüastinigkiezeris worden ambtshalve op de
lijst geplaatst. Zij behoeven dus geen aangifte te
doen. Alleten bdhoaran z'ij als de kiezerslijsten
voioikoopiig1 ziijln vastjgieisfeld, zich er van te over
tuigen, dat zij behoorlijk op /dije lijsten voorkom
men.
In alle anderie gevallen behoort men echiei om
kiezer te worden, aangifte te doen op een formu
lier, dat kosteloos aan de betrokken aideeling der
gemeente-secretarie (Bevolkingisbureau, School
straat) te verkrijgen is1. De aangifte zelf moet
gescfeiedten ter gemeente-secretarie, en wel tus-
sclien 1 en 15 Februari a.s.
Voor het kiesrecht, moeten zich aangeven,
-zij die op grond van verschillenden titel (uitge
zonderd belasting) het kiesrecht kunnen verkrij
gen Men kan zich aangeven
Als Huurkieze r. Daartoe moet men tns-
schen 31 Augustus van het vorig' jaar en 31
Januari d.a.v. in niet meer dan twee woningen
binnen dezelfde gemeente hebben gewoond en in
elke woning een wekejijksclhen. huurprijs verwoond
hebben van minstens een zeker bedrag. Die huur
prijs moet bedragen: voor Schiedam 1.75,
Vlaardingen 11.50, Overóchie ca Vbn.dinger-
Ambacht f 1.15, Ketbel en Schieb "irk f 1Ook
schippers, die een vaartuig! van minstens 24 kub.
M inhoud of 24000 kg. laadvermogen bewonen,
worden als huur- of woningkiezei s beschouwd.
Als I, o i n k i e z e r. Daartoe moet men tes-
schen 1. Januari 191.5 en 31 Januari 1916 bij niét
meer dan twee patroons in dienst zijn geweest
en in elke betrekking! een loon hebben genoten;
veor Schiedam f 450, Vlaardingen f 400, Overschie
en V] a a rd in gov-A mbac h t f 350, Kethel en Schie-
Li'jek 1325, met inbegrip ran bet in de we>t
aangegeven bedrag war vrije woning of inwoning
en vrije kost of inwoning. O. A zij. die op grond
van Pensioen alleen of pensioen en loon
l ij elkaar geteld hoven genoemd bedrag genieten,
kunnen zich als kiezer aangeven.
Als S p a a r k i e z e r Daartoe moet men vanatf
1 Februari 1915 tot 1 Februari 191.6 nooit minder
dan f 50 op de spaarbank hebben, staan Men
moet dat' bedrag' hebben staan op een spaarbank
die aan de wettelijke vereischten voldoet. Aan
bedioelde spaarbank moet men dan een bewijs
vragen en dit bij de aangifte op de secretarie
mede overlegigen. Ook zij die een inschrijving
van minstens 100 op het G r oot c u e k de
Nationale Schuld hebben, kunnen onder ii.ze
categorie van kiezers vallen
Als Exaine nkiezer kim men mede het
kiesrecht verkrijgen. Geestelijken, onderwijzers,
ambtenaren bij' de belastingen, beambten bij) bet
spoorwezen enz., die examen hebben afgelegd,
kunnen door overlegging van .run diploma het
kiesrecht bekomen. Is men eenmaal spaarnank-
of examenkiezer, dan rvehoeft men zoolang' men
in dezelfde gemeente blijft wionen, zich niet voor
het kiesrecht aan te geven.
Men verge te niet, dat zij.; die aan een der
bovengenoemde voorwaarden voldoen, voor zoo
ver zij ambtshalve op de kiezerslijst-moetien wor
den geplaatst ziöh overtuigen, da,t zij werkelijk
op die lijfet voorkomen en glat zij, die aangifte
moeten doen om op de kiezerslijst geplaatst te
worden, dit vóór of op 15 Februari doen.
Behalve het feest van Maria Onbevlekt Ontvan
gen op den 8sten December, viert sinds het jaar
1908 de gansche Kerk ook het feest van de Ver
schijning der Onbevlekte Maagd te Lourdes op
den llden Februari, Reeds vroeger werd dit feest
in sommige Bisdommen als particulier feest ge
vierd Z. H. Pius X echter strekte bij decreet
13 November 1907 dit feest tot gansch de Kerk
uit. Het wordt gevierd op den llden Februari
omdat op dien dag Maria voor het eerst aan de
kleine Bernadetta verscheendat was op den
HdeD Februari van het j-iar 1858. Heerlijk schoon
is de Liturgie van de Mis vao dien dag'
Bij den aanhef van deze Mis vergelijkt de H.
Kerk Maria bij de H. Stad Jeruzalem, welke Jo
annes in zijn visioenen op Patmos in al hare
heerlijkheid aanschouwde. (Introïtus).
In de Epistelles stelt zij ons Maria voor als de
vrouwe, bekleed met de zon, en de maan onder
hare v oeten, en op haar hoofd een kroon van
twaalf sterren.
In de Graduale wordt ons op dichterlijke wyze
beschreven, hoe die verschijningen van Maria
plaats hadden in den lentetijd »De bloemen zijn
op ons land verschenen, de snoeityd is gekomen,
't gekir der tortelduif liet zich hooren in ons land".
(Woorden uit het Hooglied). Vervolgens spreekt
de Kerk Maria toe met de Bruid der Gezangen,
en doelende op hare verschijning in de rotseD,
roept zij Maria toe uSta- op mijne vriendini
mijne schoone, en kom mijne duif, gij die ver
toeft in de rotsen laat mij zien uw gelaat, laat
uwe stem mij in de ooren klinken: want uwe
stem is zoet, en uw gelaat is schoon".
Het Evangelie verhaalt ons van de Maagd, wier
naam Maria was, die gegroet werd door den
Engel, als zijnde vol van genade. Die groetenis
wordt herhaald bij de Offerande. Ten slotte wijst
ons de Communio der Mis op de vele gunsten,
waarmede Maria vooral te Lourdes het Mensch-
dom als overlaadt, waar we de schoone woorden
hooren uit den 64sten Psalm Visitasti terram
ïGij hebt de aarde bezocht en ze ten volle ge
drenkt; grootelijks hebt Gij haar verrijkt".
Laten we a.s. Vrydag met vreugde dit heerlijk
schoone Maria-feest vierenlaten vooral zij, die
met eigen oogen mochten aanschouwen de Mas
sabiëlla-rotsen van het onvergetelijke Lourdes,
en de klokken eens hoorden weergalmen over de
Pyreneesche valleien, op dezen feestdag die zoete
herinneringen weer opwekken, en met inniger
devotie nog dan anders de Alleluja-zang der Mis
uitzingen»Laat mij zien uw gelaat, laat klinken
uw stem in mijn ooren want zoet is uw stem,
en schoon uw gelaat. Alleluja."
Mogen vooral de leden van den pas opgerichten
Vrouwen-bond in deze stad heden met het volste
vertrouwen opzien tot haar voorbeelden bescherm
ster: de Onbevlekte Vrouwe van Lourdes, opdat
Maria met een blik vol toegenegenheid op deze
j-ugdige vereeniging neerzie.
Onbevlekte Moeder, bid voor ons.
Uit het leven van St. Liduina.
II.
Val op het ijs omstreeks 1410.
Kleine oorzaken hebben groote gevolgen Wie
beeft zulks niet by ondervinding opgedaan? Wie
dat niet weet, zal, voor hij het wereldtooneel
verlaat, wel tot die overtuiging komen.
In het leven van onze Heilige, door Joannes
Brugman beschreven en gedrukt te Schiedam
1498, welk werk ik in handen kreeg, komt een
zeer goed geslaagde houtgravure voor, die het
ongeluk voorstelt.
Op het tableau Dunselman zie ik op den ach
tergrond de grijze Sint Jan, in wier omgeving
het gebeurde heeft plaats gehad.
Onze schilder geeft dit zeer naar het leven
weer. Verschrikte omstanders, bedroefde vrien
dinnen, hulpbiedende handenook de baanveger
ontbreekt niet, en ziet of zijne hulp nog noodig
mocht zijn.
Zooals dit met het schaatsenrijden-vermaak
gaat, is een der deelnemers op haar afgereden en
wierp haar op het spiegelgladde vlak, waardoor
zij viel op haar rechterzijde.
Eerst dacht men aan een licht letsel, maar
later kwam men tot de ontdekking, dat het een
niet zoo licht te tellen ongeval geweest was, want
zij had door dien val een rib gebroken. Dit was
het begin van haar onafgebroken mateloos lijden,
dat 38 jaren lang geduurd heeft.
De wortel van de Passiebloem had zich neer
gezet in het onschuldige kinderhart, waardoor
deze, door den dauw en regen van genade en
liefde, een bloeiende rozenstruik worden zou.
Deze gebeurtenis heeft men te Schiedam willen
vereeuwigen door een straat, die aan dat water
lag, te noemen de Kreupelsti aat, wijl zij eenigen
tyd met behulp van een krukje op de voeten
bleef en kreupel liep. Sedert eemge jaien heeft
meD dat water gedempt.
Om aan den overkant te komen lagen er op
verschillende plaatsen twee of drie brugjes met
trapjes. Was men die brugjes over of liever ge
zegd, is men het gedempte grachtje nu over, dan
komt men in de Otterbuurt. Links afslaande komt
men in een gang, uitkomende in de Lange Kerk
straat, waar, volgens veler meening, onze Heilige
moet gewoond hebben.
't Is van geen belang nader uitleg te geven hoe
men aan den naam van Otterbuurt gekomen is.
Dat is iets van geheel ondergeschikten aard,
maar toch heb ik dit met een enkel woord
wel waardig geacht onder de oogen te brengen.
Wel te bejammeren is dat tot heden nog geen
licht ontstoken is aaDgaande de juiste woonplaats.
G. S.
De plannen van de nieuwe R. K. kerk en
pastorie, welke aan De Hoorn bij Delft aan den
ouden tol gesticht zullen worden, zijn reeds
vastgesteld, en aan de goedkeuring van Z. D. H,
den Bisschop van Haarlem onderworpen.
Het ligt in de bedoeling kerk en pastorie nog
in den loop van deze maand aan te besteden.
Men rekent er dan op. dat in December van dit
jaar de kerk voltooid zal zy'n, terwijl de pasto
rie reeds in September moet worden opgeleverd.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Vrijdag 4 Februari.
Aan de orde zijn de wetsontwerpen tot
bestendiging van den staat van
beleg.
De heer Juten zegt, dat de klachten over
misbruik van den staat van beleg, waardoor
rustige burgers in hun bedrijf gehinderd worden,
in geen enkel opzicht overdreven zijn. Spr. voert
daarvoor voorbeelden aan en klaagt verder over
de behandeling van de gezmnen der landweer
mannen. Hij wil een algemeene commissie, welke
degenen, die grieven hubben, zou hooren.
De heer Sasse v. IJsselt meent, dat de
wet van 1899 geen rekening heeft kunnen
houden met omstandigheden, welke wij nu
beleven en die van zoo langdurigen aard zijn.
Den staat van beleg vindt spr. een paardemid-
del. Bovendien wordt hij niet op oordeelkundige,
bezadigde wijze toegepast. Registratie van het
vee ware beter geweest, om den uitvoer te
beletten. Het militaire gezag maakt ook allerlei
zonderlinge verordeningen. Spr. vraagt, waarom
de wet van 1899 niet gewijzigd is.
Na de pauze worden de klachten over de
toepassing op de wet op den staat van oorlog
en beleg van 1899 op dezelfde wijze voortgezet
door den heer Spiekman, die ook klaagt
over het verbod om naar Engeland te gaan. den
heer A1 b a r d a, die over de uitzettingen, en
den heer van Vliet, die over het verbod van
veeweiden klaagde.
De Minister beantwoordt de sprekers.
De vijf wetsontwerpen worden goedgekeurd.
Goedgekeurd woidt het wetsontwerp tot
onteigening in de gemeente Rolde voor een
oefeningsterrein voor het garnizoen te Assen.
Vergoeding aan gemobiliseerden.
Aan de orde is de behandeling der motie -
Mendels, luidende
De Kamer,
van oordeel dat het maximum van de ver
goedingsbedragen, bedoeld in art. 84 aer Militie
wet. artikel löbis der Landweerwet en artikel
9 der Landstormwet, behoort gebracht te worden
'op twee gulden, zoolang de tegenwoordige
omstandigheden voortduren,
gaat over tot de orae van den dag.
De heer He er es motiveert zijn stem, die
hjj voor deze motie zal uitbrengen. Spr meent
dat de heer Mendels niet overdreef, toen hij zeide
dat er honger geleden wordt. De vergoedingen
zijn in vele gevallen onvoldoende, vooral in de
steden. Spr. illustreert dit met eenige treffende
staaltjes. Hij wijst op het feit dat de Regeering
aan haar ambtenaren een duurtetoeslag geven,
en hij vraagt of het dan billijk is hen te ver
geten die onder de wapenen zijn geroepen.
De heer Spiekman betoogt dat vele ge
zinnen gevaar loopen tot panperisme te verval
len. Hij tracht dit aan te toonen met een staat
van de steunverleening die door het Rotter-
damsche steuncomité werd gedaan.
De heer van Wijnbergen zal zijn stem
aan de motie geven. Echter worden niet alle
betrokkenen geholpen omdat voor een gedeelte
van de gezinnen een ander maximum geldt nl.
voor hen, die het loon krijgen, verminderd met
het levensonderhoud van den gemobiliseerde.
Aan het stelsel der vergoedingen hapert iets,
i dat nu vooral uitkomt, nu het zdó lang moet
