Staten-Generaal.
Sads- en Gewesteiyk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Ingezonden.
Ingezonden Mededeelingen.
Tlsscher^-berkhteB.
Scheepvaart.
TELEGRAMMEN.
f-TTt*"4! Berichten.
Gister ochtend hehben onze watervliegtuigen
Walona, gister-middag Brindisi gebombardeerd.
In Walona zijn batterijen en het vliegstation
verscheiden© malen met groote uitwerking ge
troffen In Brindisi zijn verscheidene treffers
waargenomen op treinen, spoor w eg gebouwen en
loodsen, het arsenaal en te midden van een dicht
opeenliggende groep van torpedojagers. Ver
scheidene bommen zijn in de stad ontploft. Een
vijandelijk vliegtuig, opgestegen ter verdediging,
is dadelijk verdreven.
Op den terugtocht troffen onze vliegers in
volle zee den kruiser „Marco Polo" aan en be
schoten de op net dek staande bemanning doel
treffend met machinegeweren. Ondanks hevige
beschieting zijn alle vliegers, zoowel van Wa
lona als van Brindisi, ongedeerd teruggekeerd.
Een draadbericht uit Rome meldt:
DOnderdag-middag hebben 5 vijandelijke vlieg
tuigen bommen op Brindisi geworpen. De stof
felijke schade is onbeteekenendhet ergst ge
troffen gebouw is een hospitaal, waar de bom
men vier zieken hebben gedood en vijf gewond.
Op andere plaatsen zijn enkele menschen ge
wond.
IN DE ADRIATISCUE ZEE.
Uit Rome wordt gemeld:
Eergister bemerkten 4 onzer torpedojagers in
het noorden van de Adriatische Zee-i 10 vijan
delijke torpedobooten, die dadelijk op de vlucht
sloegen in de richting van Pola. Onze torpedo
jagers vervolgden en beschoten ze tot 20 mijl
van die vlootbasis en keerden eerst terug .toen
grootere oorlogsschepen uit Pola kwamen om
de torpedobooten te helpen.
Vijandelijke watervliegtuigen trachtten vruchte
loos bommen op onze torpedojagers te werpen.
HET OPROER IN IERLAND.
Uit Dublin meldt Reuter:
De volgende Sinn Fein-opstandelingen zijn
schuldig bevonden, ter dood veroordeeld en dood
geschoten Joseph Plunkett, Edward. Daly, Michall
O'Hanlow, William Peorse.
Van 15 mannen, die ter dood werden veroor
deeld, is het vonnis veranderd in 10 jaren tucht
huis.
Twee mannen zijn tot 10 jaren tuchthuisstraf,
één man ter dood veroordeeld, doch zijn vonnis
is veranderd in 8 jaren tuchthuis.
ALLERLEI NIEUWS.
Een Engelsehe kruiser heeft het Buiteehe s.s.
„Cap Ortegal,van de Hamburgsche Z.-Amerika-
lijn, toen bet schip zich van Santa Cruz (Tene-
riffe) wilde verwijderen, buitgemaakt.
De Luxemburgsche correspondent van
Tijd" seint:
Het is mogelijk, dat het Fransche legerbestuur
in de meening verkeert, dat in de Luxemburg
sche ijzerfabrieken geregeld voor den Diuitschen
oorlogsaanmaak wordt gewerkt. In elk geval' zijn
de laatste dagen deze fabrieken geregeld door
Fransche vliegers met bommen b|e|stookt, die vooi-
al Esch en Differdingen hebben geteisterd.
Tot dusver is deze Fransche vliegersactie nog
niet tot stilstand gekomen. Onder de inwoners
dei stad, vooral onder de arbeiders der smelt-
ovens, is een hevige schrik teweeggebracht, zoo
dal reeds tweehonderd arbeiders het werk heb
ben neergelegd en naai- andere streken trekken,
waar het voor hen veiliger is.
Een aantal arbeiders ligt gewond in de hos
pitalen, en wijl men steeds nog nieuwe aanval
len vreest, zullen waarschijnlijk nog meer werk
lieden staken, De directies geraken in groote
moeilijkheden, wijl het personeel der smeltovens
reeds niet toereikend was, en door dezen angst
onder de arbeiders, die niet durven, te werken,
een groote storing in het geheeld bedrijf zal
komen.
Ook de stad Esoh heeft hier en daar van het
bombardement te lijden gehad, en de burgemees
ter heeft thans een bekendmaking laten aan;
plakken, waarin hij de bevolking verzoekt de
schade, door de vliegers veroorzaakt, op te ge
ven, daar aan de Fransche autoriteiten schade
vergoeding zal worden gevraagd.
Eergisteren heeft een Diuits che vlieger boven
Differdingen een Fnansoh vliegtuig naar beneden
geschoten.
Ook 's nachts worden herhaaldelijk luchtge
vechten geleverd, en de bevolking verkeert dan
in panischen angst.
Havas verneemt uit Bazel:
Naar uit goede bron verluidt, zijn verschei
dene soldaten uit de streek van Frankfort a/Main
die een vacantia van vier a vijf weken hadden
verkregen om landbouwwerk te verrichten, on
verwachts naar hun korps teruggeroepen.
Uit Buenos-Aires wordt öd. 5 dezer gemeld:
De Braziliaansche Regeering stelde de Buit-
sche legatie er van in kennis, dat zij tot een
spoedig onderzoek in zake het torpedeereu der
„Rio Branco" order had gegeven, ten einde met
stelligheid voor de verdediging van de rechten
der neutralen te kunnen opkomen. Be Braziliaan
sche bladen dringen op een krachtige interven
tic der Regeering aan. Die „Noticias" schrijft:
Het „Pruisianisme" te bestrijden is de plicht
van alle naties. Het blad „O Pario" z^gt: De
ziel van Brazilië trilt van verontwaardiging. In
den wereldoorlog is voor de neutralen geen
plaats Zij, die onzijdig blijven, zuilen overwon
nen worden.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Vrijdag 5 Mei.
Aangezien te 11.10 ure het vereischte aantal
leden niet aanwezig is, wordt de vergadering ver
daagd tot 11.25 uur.
Up dat uur wordt de vergadering geopend.
De Ouderdomswet.
Voortgegaan wordt met de behandeling van het
wetsontwerp tot verleening van ouderdomsrente
aan behoeftigen.
Art. 25a (uitbetaling van de rente aan hem die
in een instelling van weldadigheid vertoeft.)
De heer Snoeck Henkemans tracht nog
maals den heer Heeres te bewegen tot intrekking
van zijn amendement.
De heer Heeres handhaaft zijn amendement.
De heer Snoeck Henkemans stelt een
amendement voor om te bepalen, dat de kanton
rechter de verpleegkosten zal vaststellen zoodat
de rente geheel of gedeeltelijk tot betaling zal
stiekken.
De heer Limburg wil 2ls of de helft van de
uitkeering ter beschikking van de instelling stellen.
De heer Lely, minister van Waterstaat, ge-
looit niet dat het bedrag door den kantonrechter
vast te stellen, ooit beneden twee gulden per
week zal zijn. In dat geval zijn de voorgestelde
amendementen geheel overbodig.
Het denkbeeld van den heer Limburg acht de
minister aannemelijk.
De heer Kooien bljjft het regeeringsvoorstel
het beste achten.
De heer Limburg stelt voor de helft te doen
uitbetalen aan de instelling.
De heer Snoeck Henkemans acht dit
amendement onaannemelijk, omdat de verpleeg
kosten veel meer bedragen dan twee gulden.
Bovendien bljjft iedere instelling vqj om iemand
niet op te nemen, wanneer hij weigert de volle
twee gulden te betalen. Spr. trekt zijn amende
ment in.
De heer D u y s is voor het voorstel van Limburg.
De Minister wijzigt zjjn voorstel in dien
geest, dat lk aan de rentetrekkers zal worden
uitgekeerd.
De heer Limburg trekt zijn amendement ia.
De heer Heeres handhaaft zijn amendement.
Na de pauze wordt het amendement - Heeres
verworpen.
Art. 25a wordt goedgekeurd.
Bjj art. 9 wijst de heer K o o 1 e n er op, dat hier
nu zijn intrede doet de spersoon door Ons aan
gewezen". Op grond van reeds vroeger gehouden
besprekingen verzet spr. zich tegen dezen dwars
kijker op de gemeentebesturen.
De heer De Wjjkerslooth de Weer-
destein bestrijdt de argumenten van den vo-
rigen spreker. Spr. acht het regeeringsvoorstel
beter.
Minister Lely, verdedigt het voorstel. De
gemeentebesturen zijn ook hier agenten van bet
Rijksgezag en als zoodanig staan zjj geheel onder
controle van het Rijk.
Een amendement Rutgers om de laatste alinea
van art. 9 te doen vervallen wordt verworpen.
Aan de orde is art. 10, (bepalende in welke
gevallen de rente wordt ingetrokken.
De heer Rutgers stelt voor dat in dit artikel
na het woord»gezin«, ingevoegd worden de
woorden: sheeft hij zijn woonplaats buiten het
Rijk gevestigd, of is bij in de termen van artikel
2a -of b gevallen,®.
Ter toelichting zegt de voorsteller dat in de
Memorie van Toelichting, bij artikel 3, te recht
is opgemerkt, dat het geen betoog behoeft, dat
een recht op rente niet moet toekomen aan per
sonen die niet tot de Nederlandsche samenleving
behooreo.
De in artikel 2a en b vermelde uitsluitingen
behooren naar haar aard ook te gelden wanneer
de voorwaarden dier uitsluitingen zich eerst na
de toekenning der uitkeering voordoen.
Minister Lely bestrijdt het amendement.
De heer D u y s verklaart zich tegen de ontne
ming van de rente op grond hiervan, dat hij
misbruik maakt van sterken drank.
Het amendement—Rutgers wordt in stemming
gebracht.
Daar het vereischte aantal leden niet meer
aanwezig is wordt de vergadering verdaagd tot
Dinsdag elf uur.
WEERBERICHT.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
jn den morgen 7 van Mei, medegedeeld door h t
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 764,1 ie Haparanda.
Laagste barometerstand 745.9 te Helder
Verwachting tot den volgende dag: Zwakke
tot matige winden uit zuidelijke richting ge-
'deelteljjk beworkt kans op regen of onweersbui
en, zelfde temperatuur.
R K. Volksbond.
Morgen-middag te kwart voor een in het
Bondsgebouw maandvergadering. De agenda
bevat o.m. de volgende puntenVerslag van de
verificateurs; mededeelingen Huisvljj ttentoon-
stelling.
Bouw-vereeniging „Eendracht".
Heden hebben B. en W. een bezoek gebracht
aan de nieuwgebouwdewoningen der Bouwveree-
niging „Eendracht", tegenover de werf Gusto"
van de firma A. F. Smulders alhier.
De inspecteur van de volksgezondheid, de heer
v. Baren en de burgemeester, de heer M. L Hon-
nerlage Grete, voerden o.a. bij de ontvangst in
de directiekeet het woord.
De woningen zijn nu allen voltooid. Een deel
is reeds in gebruik genomen, de overigen zijn
thans ook reeds verhuurd.
Bij de woningen behoort een badhuis, hetwelk
voor algemeen gebruik is opengesteld. Het be
vat 12 regen- en 2 zitbaden.
Het is de eerste woningbouw met badinrich
ting, gesticht door een vereeniging voor volks
huisvesting in den zin der Woningwet, in ons
land.
Gevonden voorwerpen.
Aan het commissariaat van politie te bevragen
bewijs van monsteren, rozenkransen, barnsteen
sigarenpijpje, reticule met buskaarten, vingerhoed,
herdershond, kinderportemonnaie met inhoud.
Bij vinderspaar damesbandschoenen, v. d.
Kruit, Singel 184u; lombard briefje, Wolfï, Een-
drachtstraat 22a portemonnaie met inh., Schaap,
Grof baan 25°donker grijze keeshond, Driesse,
Hoofdstraat 45bedrag in geld, de Koster, Hee
renstraat 17huissleutel, Groenewegen, Streijen-
schestraat 28zilveren armband, Willebrand,
Oude Kerkhof 108; linnen boord, wed. den Ujjl,
Visscherstraat 11huissleutel, Zandstra, Heeren
straat 33b; balsketting, Collignon, sluiswachter
Wilhelminabrug.
Programma van de uitvoering
door het stedelijke muziekkorps op Zondag 7
Mei des namiddags 1 ure in de Plantage. 1.
Volksliederen 2. SchiedYrjjw. Landstorm,
marsch. H. H. Van Vleuten. -- 3 Ouverture
„Egmont". L. van Beethoven. 4 Ballet muziek
sur l'Opera „Faust" Ch. Gounod. 5 Cavalleria
Rustieana fantasie P. Mascagmi. H. H. Van
Vleuten. 6 Intermezzo „Rococo". W Pletter.
7 Stets Mobil marsch. A. Werner. 8
Volks liederen.
Hoogwater te Schiedam Zondag 7 Mei
8.02 v.m. 8.32 n.m., Maandag 8 Mei 8.41 v.m.
9.11 n.m. (Zomertjjd).
UIT ROTTERDAM.
Schouwburgplann en.
Door de uitbreiding van Rotterdam en het
toenemend aantal inwoners zoo lezen wij in
een heden verspreide circulaire is de behoef
te van een eerste klasse localiteit voor het ge
ven van tooneeluitvoeringen er. muziekuitvoe
ringen dringend geworden. Rotterdam heeft
slechts twee schouwburgen, waarvan de ee'ne
zeker een fraai gebouw is, doch niet het intieme
karakter heeft, dat een kleiner gebouw zoo aan
trekkelijk maakt, terwijl de andere, die in het
geheel niet voldoet aan de tegenwoordige eischen
van een eersten rangs schouwburg voor het
beter publiek; bestemd is, om binnen kort te
verdwijnen. In alle groote steden, zoowel in Ne
derland als in ,het buitenland, is dan ook de
behoefte gevoeld om kleine, gezellige theaters
op te richten, waar gelegenheid kan geboden
worden tooneelstukkeu van intiemen aard op te
voeren, kamermuziek-uitvoeringen te geven en
waar in het algemeen de stemmingskunst kan
worden vertoond.
Waar nu te Rotterdam een zoodanige lokali
teit ten eenenmale ontbreekt, is bij den heer
H. A. Dijkstal, die sedere jaren verbonden is
aan de administratie van de Maatschappij Groote
Schouwburg, het plan gerezen een dergelijken
schouwburg te Rotterdam te doen verrijzen. Hij
heeft zich daarbij ten doel gesteld een schouw
burglokaal te doen bouwen, dat, gelegen in het
centrum der stad, alle moderne comfort zal be
vatten en tevens door artistieke inrichting en
intimiteit geschikt is voor de bovengenoemde
kunstuitingen.
Hij zette zijn plan uiteen aan een aantal
mannen van naam, die er dadelijk hun sym
pathie mede betuigden en hun steun toezegden,
n.l. de Iheeren D. G. van Beuningen, A. Kolff,
N. E. Kroller, A. C. Mees, Ph. Mees, J. T. de
Monchy, Ph. van Ommeren Jr., Jac. van Stolk,
S. C. Sythoff en J. C. Veder.
Het voornemen is een naamlooze vennoot
schap te vormen, die zich ten doel stelt den
bouw en inrichting en exploitatie van den
schouwburg, van welke vennootschap de heer
H. A. Dijkstal zelf als directeur zal optreden
onder contröle van nader te benoemen com
missarissen. De vennootschap zal een maat
schappelijk kapitaal hebben van f 500.000, waar
van dadelijk te plaatsen en vol te storten
f250.000 in aandeelen aan toonder van f 1000-
terwij het meerdere benoodigde zal worden ge
vonden in een op het gebouw te verleenen
hypotheek of in een eventueel uit te geven
obligatieleening.
Reeds verschillende personen hebben tot een
aanzienlijk bedrag hun financieelen steun toe
gezegd.
Huiszoeking. Men meldt ons uit Zwolle
Naar wjj vernemen is door de Justitie huiszoe
king gedaan bjj den heer M. B., Kamperstraat,
alhier, waar de correspondentie in beslag werd
genomen, op vermoeden van ongeoorloofde han
delingen voor het verkrijgen van vrijstelling van
de militie.
Een spion. Te Vlissingen is gearresteerd een
als heer gekleede Belg, verdacht van spionnage.
Hij is naar het huis van bewaring te Middelburg
overgebracht. Bjj fouilleering werd een bedrag
van 47000 francs op hem bevonden.
Luchtballon. Gistermorgen 6 uur dreef
een ballon over Zwolle. Het gevaarte was zoo laag,
dat het ankertouw bijna over de huizen sleepte.
In het schuitje meent men twee personen te
hebben waargenomen. De punt van de ballon was
slap en waaide ter zijde. Zjj bewoog zich met
groote snelheid in de richting van Hasselt. On
danks het vroege uur was er veel bekjjks.
Uit België terug. De schippersknecht G.
P., die na een lang voorarrest in België in Janu
ari jl. aldaar, wegens verboden brievenvervoer
tot 6 maanden gevangenisstraf was veroor
deeld, is thans te Ierseke, zijn woonplaats, terug
gekeerd.
Hij had, wegens goed gedrag, 2 maanden ver
mindering van straftijd gekregen.
Aanvankelijk viel het verblijf in de gevangenis
hem niet mee, maar later maakte men hem or
donnans en toen werd het beter.
Stadhuis van Rijsel verbrand. Vol
gens een bericht in »Der Tag®, ontleend aan de
nLiller Kriegszeitung®, is op Paaschmaandag het
raadhuis te Rijsel door brand vernield. De aan
gerichte schade is bezwaarlijk te schatten, daar
ook verschillende kostbare oude meubels en schil
derijen vernield zjjn. Duitsche soldaten hebben
een deel van de boekerij gered onder leiding van
de Fransche bibliothecarissen.
Geachte Redactie,
Vergun ons s.v.p. een klein plaatsje in Uw
zooveel gelezen blad voor het volgende:
Met aandacht hebben wjj gelezen het verslag
over de asnvrage van de N. V. Maatschappij
»Oxygenium« om vergunning tot het uitbreiden
harer waterstof- en zuurstoffabriek.
Wjj, arbeiders der maatschappij >Oxygenium«
zouden veel kunnen inbrengen ten gunste der
maatschappij, maar wij achten onze directie vol
komen in staat die met succes te verdedigen.
Maar op een vraag van onzen zeer geachten
burgemeester zouden wij gaarne zelf willen ant
woorden.
De voorzitter vraagt hoe het staat met het
ondeskundig personeel.
Het ondeskundig personeel nu is volkomen op
de hoogte om zijn werk dat het wordt opgedra
gen, volkomen naar de voorschriften der fabriek
te volbrengen.
Ook heeft de voorzitter gehoord dat de arbei
ders slecht betaald worden.
Nu, geachte voorzitter, er zjjn veel fabrieken
waar de loonen lager staan, dan bij ons.
Als U soms de zekerheid wilt hebben vergeljjkt
dan de boeken of loonljjst met die van de firma
v. d. Eist 8c Co., dan komt U dadelijk tot een
ander inzicht en behoeft U dan niet meer naar
kwade tongen te luisteren.
U, mijnheer de redacteur, dankende voor de
plaatsruimte, teekenen wij
De fabrieksarbeiders der Maatschappjj
ïOxygenium".
Waarom zoudt ge uw stoom- en
verfgoedereu naar elders zenden,
terwijl „DE PHOENIX", telef. 15,
u even goed en ylug bedient?
2095 6
SCHIEDAM, 6 Mei. Zeilklaar ter haringvisscherij
de loggers SCH. 36 nClara II«, schipper D. Ree-
jeveldSCH. 132 »Saturnus«, schipper M. Vrolijk
Sr.SCH. 180 »Jupiter«, schipper A. Pronk SCH.
255 »Martina«, schipper C. Westerduin SCH. 313
Jacobus®, schipper W. Knoester; SCH. 418
nMentoi«, schipper D. Taal.
SCHIEDAM, 6 Mei. Vertrokken »Toekomst«
(motor) kapt. M. Pronk, geladen met ledige fles-
schen naar Londenzeetjalk »BaItic«, kapt. H.
Kramer, geladen met oud ijzer naar Gothenburg-
N. WATERWEG, 5 Mei. Aangekomen s. »Bore«»
Londen s. »Noord-Holland«, Leith. 6 Mei s. »Cro-
mer«, Londens. »Nederland«, Newcastle s.
n Moordrecht®, Seahan.
Vertrokken s. »Orland«, Methils. »Amsterdam«i
Leith; s. sBernisse®, Goole; s. sLupus®, Bergen
s. Vlissingen®, Londen. 6 Mei. s. »Lestris«, Li
verpool s. »Quentin«, Leiths. sAmerican®,
Baton Rouge; s. nCaiedonia®, Huil s. iGotha®
Gothenburg s. »Bire«, Christiania s. »Dirksland«,
Newcastlem. »Toekomst«, Londen.
WASHINGTON, 6 Mei. Sprekende over het
antwoord van Duitschland heeft Lanaing gezegd
dat vergissingen in de voering van den duik
bootoorlog niet gedoogd konden worden. Hij
gaf te kennen dat Amerika misschien aan
Duitschiand een afschrift zou vragen van de
vroegere bevelen aan de duikbootcommandanteD,
ten einde die met de nieuwe te vergelijken.
LONDEN, 6 Mei. Het Engelsehe stoomschip
„Ruabon" is in den grond geboord. De beman
ning is gered.
ROME. 6 Mei. De Fransche onderzeeër „Ber-
nouille" heeft gisteren met een torpedo een
vijandeljjken torpedojager in den grond geboord-
De militielichting 1916.
(Officieel). De dienstplichtigen der ïnilitielioh*
ting 1916, wier opkomst aanvankelijk bepaald
in het tijdvak van 16 tot 20 April of in het
tijdvak van 1 tot 5 Mei jl., werd uitgesteld,
zullen worden ingelijfd in het tjjdvak van
tot 20 Mei a.s. De opkomst der Landstormplfch"
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Van ingezonden stukken ook al worden ze niet
geplaatst wordt de kopy nietteruggegeven.