starts- en ftewesteljjk Nieu^
Binnenland.
zijn misnoegen, Grey verklaarde daarbij, dat hy
geloofde, dat de openbare meening in Engeland
een oorlog van Engeland aan de zijde van Rusland
gebillijkt zou hebben. Bij Agadir waren wij bezig
de geschillen met Frankrijk door onderhandelingen
uit den weg te ruimen, toen Engeland met een
redevoering van Lloyd George het oorlogsgevaar
gaande maakte. Op de woorden van Grey dat
von Bethman wist, dat Engeland nooit iets slechts
tegen Duitschland van plan was, antwoordde de
kanselier, dat het woord uitsluitingspolitiek, uit
de dokumenten in de Belgische arschieven, ook»
naar de geheele wereld weet, voor de onzijdige
diplomaten te Berlijn, Parijs en Londen dreigend
oorlogsgevaar beteekende.
De neutraliteitsovereenkomst, die ikLord Haldane
aanbood, verzekerde Europa en de heele wereld
den vrede. Engeland sloeg het aanbod af. De
rijkskanselier heeft den 19den Augustus 1915 in
den Rijksdag den tekst meegedeeld van zijn
voorstel. De laatste formule luiddeEngeland
zal deze welwillende neutraliteit in acht nemen
indien Duitschland een oorlog zou worden opge
drongen. »Opgedrongen«, ik verzoek daar wej
op te letten. Grey's opmerking daarover is in
tegenspraak met de feiten.
De laatste opmerking van den rijkskanselier
ging tegen de bewering van Grey in, dat Duitschland
den oorlog had kunnen vermijden, indien het
het laatste voorstel van Grey om tot een confe.
rentie over te gaan, had aangenomen.
Hoe kon Duitschland dat voorstel aannemen,
waar Rusland zulke omvangrijke maatregelen tot
mobilisatie had aangenomen
Wij wisten, dat de Russische regeering reeds
met de mobilisatie was begonnen, toen Grey's
voorstel tot confereeren kwam.
Als na een week of drie vier de onderhande
lingen op de conferentie geen resultaat hadden
opgeleverd en intusschen Rusland met zijn mobi
lisatie voortgegaan was, zou Engeland dan met
zijn leger en zijn vloot ons voor een Russischen
inval hebben beschermd Grey zelf erkende in
Juli 1914, dat mijn tegenvoorstel om rechtstreek-
sche onderhandelingen tusschen Rusland en
Oostenrijk-Hongarije te openen, beter was. Deze
onderhandelingen vlotten zeer goed, toen opeens
Rusland door de mobilisatie van het heele leger
den oorlog onvermydelyk maakte.
Volgens het rapport van den Belgischen gezant
te St Petersburg heeft de Russische oorlogspartij
de overhand gekregen, toen zij op Eugelschen
steun rekenen kon. Waarom deed Engeland al
dus? Den derden Augustus 1914 zeide Grey
Engeland zou nauwelijks meer lijden als het aan
den oorlog deelnam, dan wanneer het zich ervan
onthield. Hij wees op de groote belangen van
Engeland in België.
Engeland is echter den oorlog niet om België,
maar om zichzelf begonnen. Drie dagen later
verklaarde Asquith namelijk, dat Engelands reden
om oorlog te voeren tweeërlei was, ten eerste de
plechtige internationale verbintenis en ten tweede
het beginsel, dat kleine naties niet mogen worden
onderdrukt.
Tenslotte zeide von Bethmann Hollweg nog
Asquith heeft in zijn jongste rede verklaard, dat
Engeland en Frankrijk aan den oorlog moesten
deelnemen, opdat Duitschland geen overheer-
schende positie zou verkrygen. Maar het is het
toppunt van militarisme, deel te nemen adn een
ooi log tegen een ander land, enkel om het te
beletten sterk te worden.
Op Wiegand's interruptie over België, ant
woordde de rijkskanselier: »Weet u, hoe Enge
land vroeger over België dacht
Den 4den Februari 1887 zeide het, dat in geval
van oorlog de eer van Engeland niet geschonden
zou wezen, indien het door België trok, indien
het slechts de integriteit en de onafhankelijkheid
*an België niet in gevaar bracht.
De liberale »Pall Mali Gazettes: vereenigde zich
met die opvatting.
Vóór het uitbreken van den oorlog waarborgde
ik Engeland ten volle de integriteit en de onaf
hankelijkheid van België. Engeland wees die
aanbieding als een laaghartig voorstel van de
hand.
In 1887 gold Frankrijk als Engelands mede
dinger, in 1914 was het echter Duitschland.
Daarom was het in Engelands belang, den oorlog
te beginnen.
Over de toekomst sprekende, zeide de rijkskan
selier nogOok ik wensch evenzeer een perma
nenten vrede; maar we komen den vrede niet
naderbij, zoolang de verantwoordelijke staatslieden
in de landen der entente zich bljjven te buiten
gaan aan beweringen over Pruisische tyrannieen
Pruisisch militarisme, en over hun eigen meer
derheid en volmaaktheid, en zoolang zij wijziging
willen brengen in de politieke toestanden in
Duitschland. Duitschland bezit echter nhome
rule". Heeft de democratische grondwet verhin.
derd, dal de Engelsche staatslieden de geheime
afspraken maakten met Rusland en Frankryk,
die de ware oorzaken van dezen wereldoorlog
zijn
Tweemaal heb ik openlijk geconstateerd, dat
Duitschland bereid is te onderhandelen op een
basis, die het beveiligt tegen toekomstige aan
slagen van de coalitie en Europa den vrede waar
borgt.
U kent het antwoord van president Poincaré.
Slechts indien de staatslieden den oorlogstoe
stand aanvaarden, als hy door elke oorlogskaart
wordt aangegeven, indien zij eerlyk de oorlogs-
en vredeskwesties praktisch willen bespreken,
zullen wij tot den vrede naderen. Wie daartoe
niet bereid is, draagt er de schuld van als Europa
nog verder verbloedt. Ik wijs die schuld van
my af."
DUITSCHE SCHEPEN GETORPEDEERD.
»Politiken« verneemt uit Stockholm, 'dat de
Russische duikbooten hun jacht op Duitsche scbe
pen nog steeds voortzetten. Zoo zijn er nu pas
weer een drietal getorpedeerd de »Pera«, van de
Duitsche Levant-lijn, 4000 ton, de »Hebes 2000
ton, en de »Worms«, 4400 ton.
De ïPera« en de sHebe«: werden ten Zuiden
van Stockholm, bij Oeland, en de »Worms« ten
Noordoosten van Stockholm tot zinken gebracht
Voorts wordt gemeld dat de Duitsche flottielje
ten Zuiden van de Sont aanzienlijk is versterkt
met 't oog op de verschijning van Engelsche en
Russische duikbooten in het Kattegat en de
Oostzee. Zaterdagnacht zyn vier Duitsche water
vliegtuigen en een groot eskader torpedobooten en
bewapende treilers door de Sont naar 't Noorden
vertrokken met het doel de Engelsche duikbooten
van den ingang van de Sont te verdryven.
ALLERLEI NIEUWS.
In het Eogelsche Lagerhuis diende minister
president Asquith het voorstel tot het toestaan van
een crediet van 300 millioen pond sterling het
elfde sedert het beginvan den oorlog, waardoor
het totaal der credieten tot 2382 millioen pond
sterling stygt in. De gemiddelde dagelyksche
uitgaven bedroegen 4.820.000 pond sterling
dit; is het hoogste gemiddelde, dat tot heden be
reikt was, maar het i« verminderd tot 4.600 000
millioen pd. st. De stijging der uitgaven is voor
namelijk toe te schryven aan de leeningen der
geallieerden en de koloniën. Men sprak de waar
heid aldus ging de Engelsche premier voort
wanneer men zeide, dat zonder den financieelen
steun, welken wy verplicht zyn te verleenen, en
welken wij ook gaarne verleeBen aan de ge'
meenschappelijke zaak, de gecombineeerde opera
ties der geallieerden niet et succes en op krach
tige wijze konden worden voortgezet. Het Huis
zou zich niet verzetten tegen de vermeerdering
van de uitgaven, als daardoor de ingewikkelde
financieele machinerie, waarvan het succes der
samenwerking afhing, aan den gang gehouden
kon worden.
De crediet-voorstellen zijn met algemeene stem
men aangenomen.
in haar geheel als afgeloopen moet worden be
schouwd
dat, in verband daarmede, binnenkort op nader
aan te geven wijze, gelegenheid zal worden ge
geven tot het doen van nieuwe bestellingen van
superfosfaat, zwavelzuren, ammoniak, chilisalpeter
en ammoniak-super, voor de bemesting van den
oogst 1916H 7. (Stct.)
De scheepvaart. -
Naar aanleiding van het bericht, dat de En
gelsche autoriteiten den uitvoer naar Nederland
van scheepsonderdeelen, als stuurmachines, an
kerspillen en laadlieren, die bestemd zyn voor
stoomschepen, die in aanbouw zijn op Neder
landsche werven, niet toestaat dan onder voor
waarde, dat deze schepen voor den duur van
den oorlog aan Engelsche firma's worden ver
huurd schryft de „Tel.":
De directie van de Nederlandsche Scheepsbouw
Maatschappij deelde ons mede, dat haar van
een dergelijke door Engeland te maken voorwaar
de niets bekend is. Dat is des te opmerkelijker,wy]
men voor den aanbouw van een schip voor de
Stoomvaart-maatschappij Nederland ankerspillen
stuurmachines en laadlieren in Engeland had
besteld. Voor den invoer van deze scheepsonder
deelen had men dezelfde moeilijkheden ondervon
den, die iedereen ondervindt, die thans machines
uit Engeland betrekt. Doch het merkwaardigste is,
dat de Nederlandsche Scheepsbou w- maatschappij'
juist bericht heeft gekregen, dat nu alle gewone
formaliteiten vervuld zyn voor deze scheeps
onderdeelen agreement getroffen en de toezending
te verwachten is. Een voorwaarde, gelyk het
bericht van gisteren vermeldt, werd daarby
niet gemaakt.
Ouderdomswet er niet bij behoort. AaDg^
de Kamer na deze week pas in bet eind v
Juni weer bijeen komt, zal bedoeld weriont,vC
dus Voorlaopig nog1 niet worden onderzocht
In
Regeeringshout. t
n de jj. Dinsdagmiddagl gehouden
ïng van den gemeenteraad te Dordri,
- gemeenteraad - •-
deed de heer Van Schelt het voorstel, dat
stadsbestuur hij de regeering' zou aandri'1^
op bijbetaling' van rijkswege van bet
dere, dat nu de bouwmaterialen koste® i*1
houding met begin 1914. In antwoord d^r
deelde de wethouder van Publieke
mede, dat het in het voornemen van B. 611 f,
li,git hij den minister aan te dringen óp
krijgbaarstelling1 Van regeeringshout, 0111
gebrek aan hout niet, maar wel de da
daarvan de oorzaak is, dat de bouwerij
staat.
iudfi
cti'
Ziekenfondsen.
Eën geschil tusschen de plaatselijke z'e
fondsen eenerzijds en doktoren en apothe^
anderzijds met betrekking tot verhooginfl
jaarwedden en medicynpryzen, is op een
alle partijen bevredigende wyze opgelost,
dien verstande, dat de nieuw in te scbryven'8
voortaan geen rechten zullen kunnen doenge'
op uitkeering by ziekte of op begrafenisgelJ8"
ree"
Uitvoerverboden.
Het Stbl. no 193 bevat een Kon. besluit van
20 dezer, houdende verbod van uitvoer van
olijfolie.
Het Stbl. no. 162 bevat een Kon. besluit van
dezer, houdende verbod vanuivoer van
traan.
Statenverkiezing.
In de gisteravond gehouden vergadering van
de Centrale R K Kiesvereeniging te 's Graven-
hage is candidaat gesteld voor de Provinciale
Staten mr. A. O. H. Tellegen, voorzitter van de
R. K. kiesvereeniging in het derde district.
Verlaging vleesehprjjzen.
Het Haagsch Corr. meldt:
Het hoofdbestuur van den Nederlandschen
Slagershond verzoekt, het volgende te melden
»Nadat het hoofdbestuur er op aangedrongen
had, dat maatregelen zouden worden genomen,
om te voorkomen, dat behalve melk- en fok vee,
ook slachtvee zou worden uitgevoerd en vanwege
het departement van Landbouw in dien zin aan
schrijvingen waren uitgegaan, waren de pryzen
bp de groote veemarkt te Rotterdam gisteren
achteruitloopend.
Dientengevolge besloot het hoofdbestuur de
vleeschprijzen eenigszins te verlagen, hetgeen
hedenavond per annonce in de bladen zal worden
medegedeeld
Een critiek op de levensmiddelen-
politiek der regeering.
De heer M. van Zanten, oudste raadslid in
jaren, lid der gemeentelijke voedingscommissie
te Dordrecht, heeft in een vry uitvoerige rede
zijn oordeel uitgesproken over de levensmiddelen-
politiek der regeering, speciaal over bet beleid
van minister Posthuma. Uit dit oordeel spreekt
een zeer scherpe critiek.
Ziekenfondsen.
Te Haarlem is een commissie benoemd, be
staande uit de artsen P. W. Peereboom, G. H.
Mulder, P. Ozinga en de apothekers Klinkhamer
en Keur, om met de ziekenfondsbestnren te over
leggen over invoering van collectieve contraeten,
invoering van vrije artsen- en apothekers-keuze
en verhooging van contributie wegens de te
verhoogen honoraria.
Tabak voor de binnenlandsche sigaren-
industrie.
Hoepel er tot dusver nog geen overeenstem
ming is verkregen omtrent de wijze en de voor
waarden waarop de goedkoopere tabak voor de
binnenlandsche industrie beschikbaar zal wórden
gesteld, staan enkele hoofdpunten toch reeds vast.
Zoo is het de bedoeling, dat de bedoelde tabak
alleen zal worden bestemd voor sigaren die niet
duurder zijn dan een winkelprys van 3 cent.
Daarvoor zal zoowel omblad als binnengoed ver
strekt worden. De fabrikanten moeten zich echter
verplichten de sigaren die zy met behulp van
deze tabak fabneeeren, uitsluitend te leveren aan
in Nederland gevestigde winkeliers met verbod
om het fabrikaat uit te voeren.
Zooals gezegd, is het distrihutieplan nog niet
vastgesteld. Waarschijnlijk echter zal de- hoeveel
heid van de te verstrekken goedkoopere tabak
worden bepaald door het aantal werklieden, dat
geregeld werkt aan de soorten sigaren waarvoor
een regeling wordt gemaakt.
Naar wy vernemen, is de werkloosheid in de
sigarenindustrie de laatste weken iets verminderd.
Dat beteekent niet, dat er voor de kleinere fabri
kanten, die door gebrek aan tabak hun bedryf
moesten staken, reeds uitkomst zou zijn verkre
gen. Na hetgeen wij hier vooraf schreven, is dat
trouwens duidelijk. Er zyn echter verschillende
grootere fabrieken die al maandenlang hebben
gezocht' naar meerdere arbeidskrachten om hun
bestellingen af te maken. Voor zoover deze fa
brieken nu nog tabak in voorraad hadden, hebben
zij de beschikbaar gekomen werkkrachten in
dienst gesteld. Deze verminderde werkloosheid
moet dan ook, zoolang de voorziening van goed
koopere tabak niet definitief is geregeld, als een
tydelijk en voorbijgaand verschijnsel beschouwd
worden.
Suiker.
Grossiers en winkeliers in suiker, die
voldoenden voorraad suiker kunnen bek
worden uitgenoodigd zich schriftelyk, met opSa
der wekelijks benoodigde hoeveelheid en
en adres van den gewonen leverancier te *e°
tot het Levensmiddelenbureau Oude Kerkb°f
Prov. Statenverkiezing.
In de gisteravond gehouden vergadering
de afd. Schiedam der Chr. Historische Unie'
besloten de candidatuur—van Baren oveI\'g
nemen en diens verkiezing zoo krachtda
mogelijk te bevorderen.
Retroitenfonds »St. Clemens'".
Gisteravond werd in het Bondsgebouw de Ja
vergadering van bovengenoemd fonds gen°
Uit het jaarverslag blykt, dat de vereenté'^
gestadig 'in ledental toeneemt, en van 93 tot
leden is geklommen. Voor 90 personen ïsref9'
aangevraagd, waaronder begrepen zyn 25
vragen voor niet-leden. Met dankbaarheid 0°®
het verslag gewag van de donateurs, die
bestuur in staat stelden aan 17 leden een toeShet
voor een Retraite te verleenen. Ook werd
bestuur in staat gesteld aan 3 niet-leden getl
en 2 niet-leden gedeeltelijk de kosten a»° e,e
Retraite verbonden, te vergoeden. Ook aan
personen brengt het bestuur gaarne dank eo
allen die op zulke wijze hebben medegewerkt,
den bloei van het Fonds. Hierna volgt de r8^
ning van den penningmeester, welke als
gezien en geteekend door den weleerw. adv's®
kapelaan Paulussen wordt goedgekeurd. De
Naring, aftredend secretaris, werd als zood®0
herkozen.
Met een aansporing om de Recollectieavo"
getrouw bij te wonen en steeds propaga0^*
voeren voor de Retraite, sloot de vooriit(er
vergadering met een kort gebed voor de overi81*
leden en donateurs.
Uitwisseling invalide krijgsgevangenen.
Uit Vlissingen meldt men
Het Engelsche hospitaalscbip zal heden aan
komen.
De Duitsche ambulancetreip met Engelsche
gewonden wordt Woensdagmiddag half twee
verwacht. Er zullen ongeveer 100 Duitsche en 100
Engelsche gewonden worden uitgewisseld.
Monster.
Db R. K. klesveTWniigbïg! aldaar heelt gecan-
dideerd vjoor 'het lidmaatschap der provinciale
staten den heer G. M. Siutorius, burgemeester.
Tweede Kamerverkiezing Winschoten.
De anti-revblutkmnaire partij in het district
Winschoten stelt geen candidaat voor de a.s.
Kamerverkiezing.
Kunstmest.
De Kunstmest-commsssie maakt bekend dat
de verdere verstrekking van Chilisalpeter, na afle-N
vering der met de stoomschepen »Andyk« en
»Riouw« naar Nederland onderweg zijnde en be
reids in Engeland aangekomen ladingen zal worden
gestaakt
dat iédere besteller in Nederland dan, zooals
bereids werd medegedeeld, 90 pet. der deor hem
voor voorjaarslevering bestelde hoeveelheid van
deze meststof zal hebben ontvangen
dat hiermede de verstrekking van kunstmest
stoffen op kaarten besteld in het najaar van 1915,
De wittebroodregeling.
Ooik de Utrechtse he bakkers adviseefen den
burgemeester niet over te gaan tot uitvoering
Van de circulaire van den Minister van Land
bouw, inzake de regeling betreffende het bak
ken van wittebrood.
Onze Antwerpsche consul.
Naai- wij vernemen, vertoeft de heer Van den
Beigh, consul-generaal van Nederland te Ant
werpen, sedert eenige; dagen met verlóf in Den
Haag.
De Ouderdomswet.
De Eerste Kamer heeft gisteravond besloten
deze week verschillende wetsontwerpen in de
at'deelingen te onderzoeken. Welke ontwerpen
dat zijn, werd niet aan de pers medegedeeld.
By informatie bleek ons echter, dat het ontwerp j
Gemeenteiyke Vischverkoop.
Heden zal in de vischtent aan de
Koe&>{
verkocht worden
Bakbokking 5 a 10 ets.
Harde bokking 2} ets. p. st.
De verkoop zal te 6 uur aanvangen.
Morgenavond
Kabeljauw 16 ets. p. p°D^'
Schelvisch a 14
Bakbokking 5 A 10 ets.
Harde bokking 2£ ets. p. stuk.
Het Bestuur van den R. K. Bood v®(
Handels Kantoor- en Winkelbediende0 1
Franciscus van Assisie", heeft, gezien volgen* y
dat de arbeidstyd van de bedienden in w'°
en magazijnen ook in deze gemeente vee'„e,
wenschen overlaat, zich per adres tot d«°
meenteraad gewend, met verzoek een g^ujj
ïyke verordening in het leven te roepen, g
het openen en sluiten wordt bepaald resp-
en 9 uur.
Adressanten motiveeren dit verzoek op de v
gende gronden:
Dat de arbeidstyd in verhouding ef
arbeidsduur van werknemers in andere boHröv
zelfs overmatig lang mag genoemd worden
dat dientengevolge de bedienden in
opzicht een nadeeligen invloed hiervan 011
vinden; -
dat deze lange arbeidstyd groote scha^8
berokkenen aan de gezondheid van de bedfe®^
dat zij door dezen overmatigen arbeidsfÜ^ ggt
stoken bljjven van de ook voor hen too
noodige ontwikkeling en ontspanning en v®D
behoorlijk familieleventfi
dat hierin uitsluitend verbetering 's 99°pjf
brengen door de uren van opening en sl0'l^ii
der winkels en magazynen afdoende te re&e
door een gemeentelijke verordening-jy
dat door een andere regeling van den arbt"
