Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
TWEEDE BLAD.
Paus Pius X.
Gratis Ongevallenverzekering
39ste Jaargang.
Zaterdag 19 Augustus 1916.
No. 11613
inrsnkBiitif op de polis TermeioR yoorwaarden.
Staten-Generaal.
Binnenland.
Bnxeaa: Boterstraat 50. Telef. 85. Postbus 39.
Ab0 nnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12 cent, jer maand
°t., franco p. post f2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Advertentiën: 16 regels 92 ct. elke regel daarboven 20 ct. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 40 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
levenslange f 0(1(1 verl*es van
geheele 1 1111 een hand,
invaliditeit; I Lil U voet of oog;
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank
bij verlies
van
een duim;
te Sehiedam.
bij verlies
van een
wijsvinger;
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger.
f 20 Augustus 1914.
Oen 20sten Augustus 1914 stierf te midden van
VerschrikkiDgen van den oorlog een groot Man
Us Pius X: dilectus Deo et hominibusbemind
lJ God en de menschéncujus memoria in bene-
i°ne erit: wiens gedachtenis in zegening zal
bij allen, die de Kerk beminnen als hunne
°eder. Pjus x, die krachtige en toch zoozacht-
°edige Paus, door ziin kracht eerbied afdwin-
door zijn zachtmoedigheid liefde wekkend
de
Zljue liefde afdalende tot de kleinen en de
8er'Ogen dezer wereld, hg is in zijn elfjarig be-
aur inderdaad een Vader geweest, op wien
ereen ook de armen en de kleinen met ver-
°uwen mochten neerblikken. Van dien goeden
he te sPre^en moet; ons een 'ust zön van
01 te hoorenvertellen een genot.
iaseppe (Jozef) Sarto, de latere Paus Pius X
^erd geboren te Riëse, in het Italiaansche bis-
Van Treviso °P den ^den Juni van het jaar
5. Den jgden September 1858 tot priester ge-
Jd, werd hij kapelaan te Tombolo, waar hij
^gen jaren verbleef. In 1867 werd hij benoemd
PMtoor te Salzano,. en den lOden November
4 tot Bisschop van Mantua. Deze hooge
ardigheid bekleedde hij negen jaren, en werd
1- n tot Patriarch van Venetië benoemd op den
en Juni 1893, totdat de heerlijke morgen aan-
to V8n ^6n ^u8ustus ^903, waarop PiusX
a Opperherder wer(j gekozen van de Katholieke
k- »Ik kondig u een groote vreugde aan, zoo
het met bewogen stem ^Rr- Luigi Macchi tot
j,* Vefzamelde volk; wij hebben een Paus, Zijn
die"'116111'6 den Zeereerwaarden heer Jozef Sarto,
- ^en naam heeft aangenomen van Pius X.
jk 6 nieuwe Paus, zoo schreef Mgr. Fèvre in de
^üwe du monde Catholique, is flink van gestalte,
jl6l^env°udig in zijn voorkomen. Zijn öogen zijn
bov erblattw en vol goedheidzijn wit haar is
ken61* ')ree^ voorhoofd fliDk omhoog gestre-
Hij paart zachtheid en liefvalligheid aan
ktervastheid en onwrikbaarheid in beginselen.
sou 6 vvaPensPreuh die het best met zijn karakter
overeenkomen is fortiter et suaviter (fortiter
he/6' SUav'ter in modo, d. w. z. krachtig waar
de zaak zelf aangaat, doch een groote zacht-
otn l^°>d aan den dag leggend in de manier
de Zaa^ VQor te sjaan en ten uitvoer te
e8gen).
°P^r' ^6n ^u8ustus tot Haus gekozen, verscheen
eer 0zenhrans-Zondag den 4den October zijn
en Encycliek >E' Supremi".
heeft bet de Hoddelgke Wijsheid behaagd
Wa 200 schrijf de Paus, Ons tot deze verheven
Hem e'd te roepen, richten Wij ons oog op
k l ^'e °ns versterkt, en in vertrouwen op de
Gods den herderstaf opnemend, verklaren
een''' ^at de leiding van de Kerk Gods ons
öieuw Streven za' zÜn> a"es in Christus te ver-n
1' a rSn 1 otDn'a in3taurare in Ghristo (Ephesiërs
Sp opdat Christus alles en in alles zij (Colos-
6asea III11).
Uver h
het v toestand in den wereld schreef Z. H.
hond ^en<^e: sde wereld heeft den strijd aange
ef n teRen God zeiven, en algemeen is de kreet
God Van ons' He eerbied voor den eeuwigen
als 'S We8genomenzoowel in het bijzondere
Reen Q <)Penhare leven wordt, op Zijn gezag
den 8Cbt meer Res'agen 1 Ja ade krachten wor-
eQ de'0/68^01111811' om ze'^s de Rechte aan God
Wii d s van God te onderdrukken." De Paus
Raat h Were'^ tot God terugbrengen, doch zoo
SchjpVoort> ®dit zal nooit anders kunnen ge-
^PosteT tenZ^ d°°r JeZUS Christus> loouiers de
StancH Vermaant ons Niemand kan een anderen
is j 'eggen dan den grondslag, welke gelegd
tot S- Ch»stus (1 Cor. Ill: 11). De weg nu
daar.0ttiristus v°ert door de Kerk. Terecht zegt
is de"3/10 ^oannes Chrysostomus »Uwehoop
Kerlr" uw heil de Kerk, uwe toevlucht de
rÜke »er 811 gehoden gegeven, en Haar tal-
Ziin aartoe heeft Christus haar gesticht, Haar
8eSchoeka^enaiddelen tot ^eil'ginR van ^en naensch
^aten 6Q ^e'''Re van het Evangelie
berateld Teder haar vorige waarde worden
e door de Kerk verkondigde waarheden
der menschheid weder ingeprent worden, bepaal
delijk die omtrent de heiligheid van het huwelijk,
de opvoeding en het onderricht der kinderen,
het bezit en het gebruik der aardsche goederen,
omtrent de plichten tegenover de dragers, van het
openbaar gezag".
Daartoe, zegt de Paus ten slotte, moeten allen
medewerken zoowel geestelijken als leeken. Omnia
instaurare m Christo. Alles herstellen in Christus,
dat was de heerlijke leus van Paus Pius X. Om
dit te verwezenlijken heeft Hij al zijn krachten
ingespannen.
Het zij ons geoorloofd hier een kleine greep
te doen uit de veelvuldige voor de Kerk heilrijke
werkzaamheden van dezpn grooten Paus
Op 22 November 1903 verscheen de »Instructio
de musica Sacra" (Instructie over de gewijde
Muziek), gevolgd door verschillende 'decreten over
den nieuwen Gregoriaanschen Zang, of liever over
den herstelden traditioneelen zang der Kerk
volgens de oude handsehrifien. Verder verschenen
de volgende meest iügrij pende decreten
Over de dagelijksche H. Communie20 De
cember 1905.
Over de nieuwe huwelijkswet2 Augustus 1907.
Over het modernisme 8 September 1907.
Over de Kindercommunie 8 Augustus 1910.
Over de veranderingen in Missaal en Brevier
1 November 1911 en 23 October 1913. Op den
8sten Maart van hetzelfde jaar werd het Constan-
tijnsche Jubilé afgekondigd. Nog meen ik hier
nrnt onvertoeld te moeten laten de zoo bekend
gewordep Borromaeusencycliek van den 26sten
Mei 1910.
De laatste daad van Pius X was een verma
ning aan de Katholieken van geheel de wereld,
om toch veel te bidden voor den vrede dit was
den 2den Augustus 1914, toen pas de oorlog was
uitgebroken, en de elkander snel opeenvolgende
oorlogsverklaringen de wereld met schrik ver
vulden en den 20sten Augustus gaf hij z(jn schoone
ziel aan den Schepper weeren was er een
rechtvaardige minder op deze wereld, doch ia den
hemel ging een gejuich op onder de reien der
Engelen en gelukzaligen; en wij de achtergeble
venen herhalen het op dezen tweeden verjaardag
van het afsterven van ons aller Vriend en Vader
Ave Pater sancte in Beatitatem sempiternam
Wees gegroet heilige Vader tot in de eeuwige
gelukzaligheid.
H. B. J. WARNINK,
Kapelaan.
EERSTE KAMER.
Vergadering v.an Vrijdag i8 Aug.
Er wordt voortgegaan met de beraadslaging
over de
Distributiewet
en twee suppletoire landbouwbegrootingen.
De heer Van de Lande brengt hulde aan
cle werkkracht en den ijver van den minister,
maar meent, dat er met-genoeg is gedaan voor
de volksvoeding. Hij wenscht meer huishoud
scholen en cursussen voor het onderwijs in voe
dingsleer.
Spreker betreurt, dat de bijdrage de gemeen
ten is teruggebracht tot 1/10, waardoor zij, naar
hij vreest, minder zuinig zullen worden.
Verder keurt hij af den aankoop van Ameri-
kaansche tarwedoor in de plaats daarvan meel
aan te koopen, zouden, meent hij, honderddui
zenden guldens zijn bespaard
Voorts bepleit hij den verkoop van consenten
aan de meestbiedenden.
De heer De Boer koestert geen zeer hooge
verwachtingen van de Distributiewet en bestrijdt
het denkbeeld van een centrale organisatie. H(j
ziet in de indiening van deze ontwerpen de in
leiding van een nieuwe periode, namelijk be
halve de zorg voor de distributie ook een voor
ziening ten aanzien van de productie. Hij meent,
dat we moeten komen tot een betere apprecia
tie van hetgeen de landbouwende bevolking
heeft gedaan om de bestaande moeilijkheden te
boven' te komen. In deze omstandigheden kan
hij intusschen niet anders doen dan de regee-
fing steunen.
De heer Van der Feltz ontkent, dat het
ontwerp de taak van den burgemeesier aan het
gemeentebestuur zou brengen, en is van oordeel,
dat de uitvoering van de Distributiewet tot geen
onoverkomelijke moeilijkheden zal leiden.
De heer V a'n den Berg spreekt over na-
deelen, die z i. zijn verbonden aan rechtstreek-
sche distributie door de gemeente.
Het gaat niet aan, zoo zegt h(j, een autonoom
lichaam als het college van B. en W. te onder
werpen aan de bevelen van den minister.
De heer De Gijselaar spreekt over de be
taling van de kosten en is overtuigd dat 20
millioen niet voldoende zal zijn.
De heer d'A umale van Har denbroek
"spreekt over misbruik van uitvoerconsenten.
De heer Franssen vraagt, naar het advies
van welk college de consenten voor uitvoer zijn
gegeven of geweigerd.
De minister van landbouw zegt dank
voor de hem gebrachte hulde. Hij achte de bij
dragen der gemeenten een rem voor al te groote
royaliteit. Openbaren verkoop van consenten
acht hij niet gewenscht. Uit de oorlogswinst
belasting zullen alleen noodlijdend gemeenten
iets ontvangen. Twintig millioen is voor eenige
maanden voldoende. Hoeveel er noodig zal zijn,
moet de tijd leeren.
Na replieken worden de wetsontwerpen zon
der stemming aangenomen.
De Kamer is tot nadere bijeenroeping ge
scheiden.
De „Noord-Brabant".
Hr. Ms. „Noord Brabant" is eergisteren te
Kaapstad aangekomen.
Mgr. Locatelli.
Mgr. Locatelli, de Pauselijke nuntius voor
België, heeft, na zijn aankomst te Ylissingen,
zijn intrek genomen in het missiehuis te Roo
sendaal en is gistermorgen half tien per auto
naar België vertrokken.
Duurtetoeslag gemobiliseerden.
Het salaris-comité uit de vier ambtenaarsbon
den, aangesloten bij het N.Y.Y., ontving heden
het navolgende schrijven van den Minister van
Financiën
Naar aanleiding van nevenvermeld, (14 Aug.)
schrijven deel ik u mede, dat de bespreking in
den Raad van Ministers van het door u gedane
verzoek, heeft geleid tot vaststelling der vol
gende regeling. Aan ambtenaren, die weliswaar
op 1 Januari 1916 in militairen dienst waren,
doch dien dienst tusschen dien datum en 1 April
1916 hebben verlatén, zullen twee termijnen van
den duurtetoeslag worden toegekend, indien zij
overigens voor die toekenning in aanmerking
komen.
De eerste dier termijnen wordt aanstonds uit
betaald de tweede drie maanden later.
R. K. Leergangen.
Verschenen is eten gids voor dei R. K. Lèèr-
gianigem te Den Bosmh, welk boelkjie zeer uitge
breid bet doel aangeeft dezer cursussen en tevens
de verschillende antes ien diploma's behandelt,
die aian deze leergangen kunne'n werdén ver
worven. -
Doel. Onder het gezag, en de bescherming
van Z. D. H. den Bisschop van 's-Hertogenbosch
en onder de hooge goedkeuring Van H.H. D.D.
II.II. de Bisschoppen van Nederland, zijn in
Verschillende plaatsen R. K. Leeirgiangén inge
richt voor de hoogere studie der wijsbegeerte,
opvoedkunde, letteren, geschièdenis, aardrijks
kunde, staatswetenschappen, notariaat, handels
wetenschappen, diplomatieke iein consulaire exa
mens enz.
Derhalve wordt aan deze Leergangen gelegen
heid geboden tot opleiding voor de graden en
artes, zooals die vereischt, worden voor leeraren
hij! het gymnasiaal en middelbaar onderwijis, en
ook zeer gewenscht zijn, althans gedeeltelijk
voor leeraren aan' de kweekscholen. In net bij
zonder wordt ook het onderwijs gegeven tot
wetenschappelijke vorming voor den handel en -
voor de diplomatieke ambten.
ll'et is volstrekt biet de bedoeling om door
africhting1 of drilopfeiding in den koxtist mogelijken
tijd iemand in het bezit te brengen van een
graad, acte of diploma, met als eenig doel, zoo
spoedig mogelijk een winstgevende betrekking
te bemachtigen. De bedoeling; is eèrst en vooral,
voor_ Roomsche .studeerenden de gèlègenhèid té
openen,' om bij' Roomsiche' docenten eèh dégelijke
opleiding en grondige stud ie vorming te ontvan
gen. I
In alle tijden, maar meer dan ooit misschien
in den onze, is het hoogst noodzakelijk, aan Ka
tholieken, die later op onze lycea, gymnasiën,
H. B. S. en kweekscholen de jeugd moéten
opleiden en opvoeden, of andere gewichtige
openbare ambten zullen bekleedén, één degelijke
voorbereiding te geven in de kennis voor hun
vak vereischt maar dan oök een voorbereiding
volgens de beginselen van ons Katohliek geloof,
wat alleen kan geschieden door Katholieke do-,
centen.
Voor die opleiding1 door Katholiek© docenbn
bedtaan vooral twee redenen.
De eerste geldt voor iedér vak, voor iédére
opleiding welke dan ook. Uit den aard van de
zaak heeft een docent, diet dikwijls jar én lang
studenten opleidt in het bijzonder viak van hun
keuze, veel onmiddellijken én middè lijken in
vloed op zij!n leerlingen, ook al zijn deze op
min of meer volwassen leeftijd zijn leerlingen
géwordén. Het is derhalve niet onverschillig,
wie dien invloed op hen verkrijgt en uitoefent.
Ten tweede, ook de aard van d© stadie en
van de lessen bijl d© meeste vakken, mara vooral
bij Wijsbegeerte, opvoedkunde, taal- én letter
kunde, geschiedenis, staatshuishoudkunde, rechts
wetenschap en dergelijka, maakt het noodzake
lijk, dat die lessen gegeven worden an Katho
lieken geest, wil men niet, ook onbewust, vér-
keerde meeningein én dwalingen in zich opne
men, die men langzamerhand begint lef te heb
ben, en waarvan men, ook bij! later inzien, zoo
moeilijk kan. scheiden.
Daarenboven hebben de Katholieken éenl ge
heel ander beginsel en oordeel dan de niet-Ka-
tholieken over de zedelijkheid en geoorloofdheid
van lectuur, iets! wat vooral voor de {aal- en
andere vakken van onmiddellijke dagelijksche
practijk is.
Diat laatste was o. a. naar ons bekend is, ten
reden, waarom bijv. Broeders en Zusters van
Religieuze congregaties, er dikwijls aarzelend toe
overgingen, om zich voor een of andere middel
bare acte voor te bereiden, of dat zij' dé studie
opgaven, na een zoogenaamde akte A té heb
ben verworven.
Zijn dit de meer begjnsellïjke redenen. Waar
om de inrichting van hoogere Katholieke leer
gangen gewenscht en noodzakelijk geacht wérd,
er b estaan o ok re denen van w e tensch ap.pe 1 ijk en
en anderen aard. Zoo is in de verslagen van de
middelbare- akte-examens, méérmalen geklaagd
over gebrek aan behoorlijke- opleiding en aan
behoorlijk inzicht als gevolg; daarvan.
Ook redenen van geldelijken aard zijn voor'
velen een bezwaar geweest, zooals bijv. dat
men meestal gedwongen was, tot zeer du;re af
zonderlijke lessen zijn toevlucht tei nemen, én
dergelijke meer.
Om al deze redenen zijn de R. K, leergangen
gesticht. v
N. O. T.-goederen.
Naar wij vernemen is de volgende) circulaire
door de N. O. T. verzonden'
In verband met het bepaalde in de N.0 T.-
overeenkomstëndat, de- importeur zich ver
klaart te onderwerpen aan alle nader door
de N. O. T ter verzekering van de goèdè wer
king dier overeenkomsten te; geven voorschrif
ten, deelt de uitvoerendè commissië der Ne-
derlandsche Overzee-Trustmaatschappij' u het
navolgende mede1
Gevallen van fangdurigen opslag van goe
deren, door bemiddeling van de N. O. T aan
gevoerd, zijin der commissie ter oore gekomen.
Zoodanige opslag is in kennelijken strijd met
de algemèene bepaling, in elk der contracten,
dat de door bemiddeling der N. O. T aange
voerde góederen -en de daaruit vervaardigde
of te vervaardigen producten uitsluitend be
stemd zijln voor binnenlandsch -gebruik (be
houdens dan de enkele gevallen, waarin we
deruitvoer als in de N. O. T -overeenkomsten
oms-chreven, geoorloofd is). D-e N. X) T. acht
zich derhalve volkomen gerechtigd gebruik té
maken zoowel van haar recht om tér zake
van d-e aflevering van goederen hét noodigè
vlo-orbehoud te- maken teneinde; dèzè praktijk
f© k-eere-n, als .vooral ook om tier zak© van
zooda-nigen opslag, d. i. onttrekking aan het
duidelijk -omsc'hreve-n doel van invoier, over
te- gaan tot het opleggen van boeten als in dé
f1000
Uai
Mn 1
teer T-
