Binnenland.
Htads- m Gewestelijk JNieutf»'
en er een goed eind voorby naar het noorden.
Op den uitersten linkervleugel hadden onze tree-
pen een heel zwaren strijd. Dadelijk bij het begin
hadden zy een zwaar vuur te doorstaanen toen
zij over de eerste verdedigingslinie heen waren,
vonden zij overal machinegeweervuur, langs wegen
en op afzonderlijke punten. Aan alle kanten ver
sperde de Duitsche artillerie den weg. De steun-
loopgraven waren zwaar verdedigd en het dorp
Gueudecourt ook.
De dag van. 26 Sept. heeft de verwachtingen
venwezenlijkt. Com bles en Thiepval, vooruitge
schoven vestingen der Duitschers aan de Som-
me, zijn des ochtends gevallen onder den druk
van het voetvolk der hondgenoolen. Het verlies
van deze plaatsen met hun geweldige hoeveelhe
den munitie en levensmiddelen, vormt voor dén
vijand een materieele en moreele nederlaag.
De twee Duilscthe bataljons,, belast met de ver
dediging van Com blos, hadden, verscholen in
de- tot kleine forten ingerichte huizen, tot het
uiterste gestreden. De overlevenden der verdë-
digers waren weinig talrijk. Er werden ruim
1500 lijken in de stralen gevonden, en honder
den gewonden, die in de kelder-s waren achter
gelaten.
Door den Val van Qombles is de wig in het
Fransfch-Engietsche loont weggenomen. Na de
inneming van Frégimirt en den opmarsch in
Noord-Westelijk© richting, waardoor de vereetii-
giing der geallieerden tusschen Fregioourt en
Mor val mogelijk werd gemaakt, namen de Fran
sehen het bosch fen oosten van Qombles, waar-
zij stevig nestelden. Ziji maakten zich vervol
gens meester van een aantal loopgraven èn be
gonnen aldus de, omsingeling van het hosch van
St. Pierre Vaas't, waar de sterk verschanste D-uit-
schiers werden gebombardeerd.
Er werden in de twee dagen van het gemeen
schappelijke offensief 6000 gevangenen gemaakt.
Op het oogeublik zijn er 16 plaatsen v'an den
vijand verlost en 300' vierkante kilometer terrein
heroverd.
De, „Echo de Paris" schrijft, dat de slag den
gansehen nacht voortduurde. Vooral wegens de
verwoestingen, door de artillerie aangericht, wa
nen de verliezen van den vijand uiterst zwaar,
die van de Franschen en Engeisohen uiterst ge
ring. I
Men seint uit 't Engeische hoofdkwartier aan
de „Daily Telegraph", van Dinsdag:
De DuitSchers kunnen het op hun tegenwoor
dige linie niet tegen ons houden. Ze zullèn
misschien achteraf vertellen, dat ze vrijwillig
terugtrokken, ten einde een nieuwe, sterkèré
verdedigingslinie te bezetten, maar 't is voor
't eerst in dezen oorlog aan 't Westelijk front,
sedert den slag: aan de Marne en het begin
van den loopgraafaorlog, dat de vijand genood
zaakt is, een stad prijs te geven, zonder dat er
in is gevochten. Hij is uit Combl.es teruggetrok
ken, wat een plaats is van eenige betèekèrus
en meer dan een gewoon dorp. Onze troepen
Dokken ex van 't Noorden binneu, terwijl de
Franschen de Zuidelijke helft bezet houden
Zoodra Morva] gisteren na een be-wonderem-
Waardigen stormaanval op de dubbele verdedi
gingslinie was genomen, pakten de kanonniers
bij Sailly en Saillisel, ten Oosten van Morval,
des nachts hun 'biezen. De vijandelijke troepèn,
die het terrein tuslschen Morval en Saillisel be
zet hielden, smolten weg.' Onze ruiterij-patroejjes
trachtten daar voeling te krijgen met de achter
hoede van den vijand. Een eskadron is ten
Noorden van Gueudecourt rondgereden én vér
in het onbezette land doorgedrongen.
Het ergste voor den vijand is, dat 'het mo
reel van zijn troepen is geschokt.
AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Uit St. Petersburg:
Hier en daar zijn gevechten tuslschen verken-
ningsafdeelingen geleverd. Eén vrij belangrijk
gévecht heeft zich afgespeeld aan de oevers van
het -moeras ten zuiden van Riga.
'Op de -rest van het front niets van belang.
OP DËN BALKAN.
Tagende Bulgaren.
Fransch stafberichf.
Tusschen de Stmema en de Wardar zwak
geschutvuur.
Ten oosten van de Tsjerna hehben de Bulga
ren met aanzienlijke strijdkrachten de Sérvisehe
stellingen op den Kaimaktsjalan aangevallen. De
geweldige tegenaanvallen zijn achtereenvolgens
in het kruisvuur der kanonnen en machinegewe
ren van de bondgenoofen. gebroken., waardoor
de Bulgaren zeer zware verliezèn leden. Vijftig
gevangenen, waaronder een officier, zijn in han
den der Serviërs gevallen.
Op den linkervleugel der bondgenooten heelt
de artillerie der geallieerden' dé vijandelijke' Hél
lingen naarstig' beschoten.
De Duitsthe staf meldt:
Macedonië: Op 25 September zijn ten O
van het Pr<js ba-meer nieuw© voordeelen behaald.
Ten O. Van Fforina zijn vijandelijke aanvallen
afgeslagen.
Gisteren rukten de Bulgaarsche troepen bij
den Kaimaktsfjalan tegen den vijand, die tot den
aanval gereed stond, op. Zij- wierpen hem terug
en vervolgden hem en maakten 2 kanonnen én
verscheidene machine-geweren en mijhwerpers
buit.
D'e Roemeniërs.
Die- „Lokal-Anzeiget" ontleent via Boedapest
van de Roemeensche grens, dat generaal Pau
hét opperbevel zal voeren over dé Russisch-
RoemeenSche Hoepen in de Bobroedzja. Dè
benoeming' van den generaal tot opperbevelheb
ber werd in het Russische hoofdkwartier beves
tigd. Generaal Iw'anof gaat terug naar het Noor-
dtrfront.
Uit Berlijn wordt gemeld
Mac kans en: Luchtschip- en vliegeraanval
len op Boekarest zijn herhaald.
G riek' nu land.
Venizielos seint aan de Londensche„Times"
Het was hekend, dat mijn politiek een tus-
schenkomst aan de zijde van de geallieerden
beoogde. In Februari 1915 trad ik af, omdat mijn
politiek Van tusschenkomst niet bekrachtigd werd.
Ik kwam in Augustus 1915 tengevolge van de
verkiezing in Juni, waarbij' het volk mijn politiek
goedkeurde, opnieuw aan het bewind, m
cpnieuw verplicht af te treden, omdat de Ko
ning het tractaat met Servië niet nakwam. Toch
was het voor mij duidelijk, dat het, zelfs indien
iar geen tractaat had bestaan, op het oog© u blik
dat Bulgarije zich bij de centralen aansloot, 'een
volstrekte noodzakelijkheid was, dat' Griekenland
zich hij de Entente aansloot, al ware het alleen
om de belangen van Griekenland te bescher
men. Vervolgens besloot Roemenië zijn rol
spelen en leek het mij onmogèüjk, dat wij ons
niet bij dat land tegen den gemeenschappelijkën
vijand zouden aansluiten. Er werd echter niets
gedaan. Het verraad van Kawafa, na het verlies
van hief fort Ru,pel, Seres, Drama en het groot
ste- gedeelte van Grieksch Macedonië, bracht de
zaken tot zulk een' crisis in het bestaan van mijn
land, dat ik aan den kreet van myn landgemoo-
ten, die mij te hulp riepen om hen voor uit
roeiing door de Bulgaren te beschermen, niet
longer Weerstand kan bieden. Ik heb vergeefs
alle mogelijke middelen gebruikt om degenen,
die Griekenland regeer&n, té bewegen dë wape
nen tot verdediging' van hun land op te vatten.
Ik heb aangeboden onvoorwaardelijk elk Grieksch
ministerie te steunen, dat bereid mocht zijn,
de politiek van tusschenkomst ten uitvoer te
leggen, wat de eenige politiek is, die met de
belangen Van Griekenland strookt- Ik heb onlangs
den Koning een boodschap gezonden door be
middeling van een van de Entente-gezanten, om
-er bij hem op aan te dringen, verder geen tijd
te verliezen om zijn land te, hulp te komen
en met het aanbod om, zoo- hij dat mo-cht wen-
s'cbon, mijzelf terug' te trekken, als dit het hém
gemakkelijker zou maken den weg van dén plicht
tegenover zijn natie te volgen. Alles was vèr-
gaefstah. Djaaroml voel ik mij nu verplicht aan
den roep van mijn landgenooten gevolg te gè-
ven. Ik heb geaarzeld dezen uitersten stap te
doen.
Ik doe hem alleen, omdat ik volstrekt -over
tuigd ben, dat het tegenwoordige minister ié, on
danks de openbaar gemaakte verzekeringen, niet
geneigd is, om de kwestie van tusschenkomst
te overwegen, dat degenèn, dié dé Griekstohe
politiek nu beheerschen, niet éérlijk van plan
zijn bef land te wapenen en den vijand té vér-
drijven. Denk niet dat ik mij aan het h--ofd stel
van «en opstand in de gewone betéekenis van
het woord. De beweging die nu begint, is niét
tégen den Koning of het regeeringshuis gëridht.
Deze beweging Wordt op tjouw gezet door hen,
die niet langer dulden, ter zijde tè staan en
onze landgenooten en ons land door den Bul-
ga arscta-an vijand te laten plunderen Het is dé
laatste poging dien wij kunnen doen, om den
Koning te nopen te- voorschijn te treden als Ko
ning der Hellenen en den weg van den plicht
te bewandelen tot bescherming: van zijn onder
danen.
- Zoodr:a hij dien weg' inslaat, zullen wij alten
slechts blijde zijn als trouwe burgers het vaan
del te volgen, waaronder hij ons tegen dèn
vijand van ons land zal aanvoeren.
Reuter seint uit Athene:
Naar verluidt, beeft de ministerraad, in over
leg met den koning, in beginsel besloten tot
militaire samenwerking' met de entente.
De revolutionaire beweging breidt zicdh in
Griekenland ongetwijfeld uit. De laatste aanslui
ting is die van Korfoe, dat zich autonoom heeft
verklaard, in afwachting' van een overeenkomst
met het comité van nationale verdediging te
Salo-niki.
Die kruiser „Hydra" en een torpedojager heb
ben vanochtend de ankerplaats! van de Griekscbe
vloot ver laten en het anker uitgeworpen bij het
entente-eskader, op eenigen afstand. De comman
dant van de „HydrA", kaptein Vratsanos, heeft
zich in den Balkan-oorlog onderscheiden als com
mandant van een toipedobjo-tflotlielje.
Gisterochtend is te Athene een proclamatie
Verspreid, geteekend door 146 officieren van
het legér, die hun collega's aansporen om zich
aan te sluiten bij1 de beweging' van het comité
voor de nationale verdediging.
GEEN VOORUITZICHT OP VREDE.
Een Havas-hericht maakte reeds in het kort
melding van de weigering van den Zwitser-
schlen Bondsraad, het initiatief te netnen tot
een actie ten gunste van den Vredb.
De „Köln. Zitg." meldt hieromtrent nader,
dat er niet één, maar twee petities tot den
Bondsraad waren gericht, één door de beken
de Ford-groep, en één krachtens de eenslui
dende motie, op verschillende gr,rote vergade
ringen in Zwitsersche steden aangenomen.
Volgens het Keulsehe blad motiveerde de
Zwitsersche regeering, die mét den besten wil
bezield is, zoo spoedig mogelijk een «inde aan
den bloedigen volkerenstrijd te- maken, haar
weigering om de daartoe noodige, inleidende
stappen te doen, in een rapport, waaruit het
voornaamste hier volgt:
„D|e Bondsraad betwijfelt, djri de weg1, dien
men hem aan wijkt om aan den wereld strijd,
een einde te maken, dé juiste is, en in iéder
geval acht hij bet tijdsti.p voor de 'actie,
wfelke men van hem verlangt, nog niet vopr
gekomen. Natuurlijk hebben neutrale staten,
krachtens art. 183, 2de lid van de Haags-che
Conventie van 29 Juli 1899, het recht, ook
gedurende de vijandelijkheden hun bemidde
ling aan te bieden, en dit recht, het wordt in.
die conventie uitdrukkelijk -gestipuleerd, kan
door geen.der oorlogvoerende partijen als een
onvriendschappelijke daad worden geken
merkt.
-Maar dit -kan niet beletten, dat bij den ge
geven oorlogstoestand ons' aanbod als „las
tige inmenging!" of zelfs als een „onvriend
schappelijke daad" kan worden beschouwd.
Voorts vergeet men, dat er bij den huldigen
stand der krijgsbedrijven van -diplomatieke
onderhandelingen met de regéerin'gen dhr oor
logvoerende staten geen sprakè kan zijn. en
dit zou toch volstrekt noodig zijn tot het leg
gen van een gpondslag voor de vredesvoor
waarden." i
ALLERLEI NIEUWS.
„Amts Tidende" in Finmarken deelt mede,
dat twee groote Diuits'cbe duikhooten een
Nooi'Sebe en Engelsche vrachtboot lij' Gamvifc
en een No-orsch stoomschip bij Nehawn getor
pedeerd heibten. De opvarenden zijn gered.
Mgr. Locate! li.
Z Ex. mgr. Locatelli, hieuw opgetreden nun
tius te -Brussel en- internuntius te 's-Gra.venhage,
is gister te 's-Gr,avenhage aangekomen.
Promotie-recht.
Naar wij vernemen, zal aansta inden Zon
dag 1 October te 's-GraVenhag© in het gebouw
van het Nederlandstehe- Lyceum eétï vergade
ring gehouden worden van - verschillende per
sonen, die voorstanders zijn van het denkbeeld
om aan leerlingen van Howr--Burgerscholen
premoti-e-recht te geven (jus promovendi). Die
bedoeling is, om in andere- plaatsen eén sloort-
gWlijke vergadering te beleggen. Dé beweging
in het land staat, onde-r leiding van verschil
lende vooraanstaande paedagogea, terwijl de
plaatselijke actie, te "s-Gravenhage wordt ge
leid door den heer mr. J. Limburg, voorzitter
van het NederlandsChe Lyceum.
Vrouwenkiesrecht.
D Nationale Vereeniging voor Vrouwenkies
recht heeft zich met het volgende adres tot de
Tweede Kamer der Staten Generaal gewend
met het verzoek het daarheen te willen leiden,
dat invoering van het actieve vrouwenkiesrecht
hetzij onmiddelijk hetzij binnen een bepaalden,
niet te langen termijn, door de Grondwet of de
additioneele artikelen worden verzekerd.
Effectenbeurswet 1916.
Naar de Dag. Beursct. verneemt, heeft het
departement van financiën aan de verschillende
belanghebbende corporaties een voor-ontwerp
toegezonden van een Effectenbeurswet 1916, ten
einde door die corporaties te worden beoordeeld.
Een Duitsch oordeel over Ned.-Indié.
In de ^Frankfurter Zeitung" komt een groot
artikel voor over de onlusten in Nederlandsch-
Iodië, van de hand van dr. Max Roloff, uit
Breelau. Schrijver heeft zelf in Indië vertoefd
en hangt geen gunstig beeld op van het optre
den van onze militaire overheden aldaar. Hy
schrijft o.a.: »Ten tijde van den opstand in 1901
bevond ik mij in Djambi; ik was er getuige van
hoe de Nederlandsche soldaten de overlevende,
niet in het gebergte gevluchte inboorlingen,
mannen, vrouwen en kindereD, in kuilen dreven,
petroleum daarover heen goten en alles in brand
staken. Een geliefd pacificatiemiddel 1" Max
Roloff schildert dan het ontstaan van den Sarekat
Islam en besluit»Of de opstand in Djambi ver
oorzaakt is door de propaganda van den Sarekat
islam, kan ik heden nog niet vaststellen. De
hoofdzaak is in ieder geval de economische
achteruitgang of stilstand in de meeste in aan
merking komende provincies van Java en Su
matra."
»Een voordeelig saldo" was de strijdkreet van
het meerendeel der Nederlandsche belangheb
benden in de kolonie. De buitengewoon hooge
belastingen, welke aan de inheemsche bevolking
zyn opgelegd en welke steeds met wreede streng
heid worden geïnd, vormen de oorzaak van de
stichting van den Sarekat Islam, en dit is ook de
laatste oorzaak voor den opstand in Djambi."
De S. D. P. en de verkiezingen.
De »Tribune" meldt, dat de S. D. P. Zondag
Jl. een verkiezingsconferentie heeft gehouden.
«Naar aanleiding van een bijeenkomst, die bet
partijbestuur van de S. D. P. met het dagelijksch Toezicht op .de Aardappelvereeniging" waal
bestuur van de Christen-Socialisten had, was
brief ingekomen van den Bond van CbrLte
Socialisten met het oog op eventueele saffle
werking bij de a.s. verkiezingen.
«Hoewel deze overeenkomst van de S. D. P- n'
de Chr. Soc. nog aan geen van beide kan
vaststaat, was de brief der Christen-Socia is
eenerzyds (op de conferentie der S. D. P- -e
komen), en de geest van de S. D. P.-con^60^
anderzijds, toch zóó, dat bij de voorloopige
rege*
in
reeds
B. C. s'
erking'
ling der verkiezingen door de conferentie
het algemeen met de samenwerking van
en S. D. P. gerekend werd.
«De conferentie achtte deze samenwer
indien ze tot stand komt, een daadwerkelijk
breken door het revolutionaire deel van het -
proletariaat van de onzalige politiek der anti
recbts-links (kerkelijk-vrijzinnig), waarmee
bourgeoisie en Arb. Partij het proletariat
Nederland verdeeld wordt -g
«Voorts heeft de conferentie voor elke pt0^.^
de districten aangewezen, waarin aan de ve'^r,
zingsstryd zal worden deelgenomen, en de
loopige candidaten gesteld.c
De Distributiewet.
Op de vraag van het lid van de Tweede a
mer, den 'heer Rutgers, betreffende de ge
V0lgeB
der Distributiewet 1916 ten aanzien van de
vering van levensmiddelen van centrumgenaeen
aan buitengemeenten (Ingezonden 16 dezer)
In tallooze gemeenten komen ondernetnin&
voor, welke levensmiddelen bereiden en vel
pen in de gemeente en in omliggende gemeen
jn vele gevallen is het buitendebiet overweg®
o.a. voor vele bakkerijien. j.
In zulke gevallen is niet te verwachten
het bestuur der gemeenten, waar zulk ee^
onderneming is gevestigd, bereid zal
zake van de in buitengemeenten verstie
levensmiddelen te zijnen laste te doe" ^or^el-
de bedragen in het tweede lid van art. 3
Distributiewet 1916 bedoeld althans niet, w-ul
neer die verstrekking in de buitengemeen
een buitengewoon grooten omvang aanne®
in verhouding pot de in de eigen gemeente v
strekte levensmiddelen.
Weliswaar is eene regeling tusschen de
trokken gemeente-besturen mogelijk, maar
zal, afgezien van de groote technische bez
ren, wanneer van wederkeerigheid geen sP
ke kan zijn, afstuiten op het belang der nelin r
doenden in de buitengemeenten, hetwelk d
wegvallen van de concurrentie van de bedoe
ondernemingen gebaat is.
Dientengevolge zal aan de levering in buit®1^
gemeenten een einde komen en zullen vele
vestigde ondernemingen te gronde gaan. 0
Acht de regeering dat haar middelen
dienste staan om deze gevolgen der Distributie
wet te voorkomen of zullen zij moeten woi
aanvaard?
luidt het antwoord van de heeren Postbu
minister van landbouw, nijverheid en haf
en Cort van der Linden, minister van stBa
minister van binnenlandsche zaken (Ingezo11
by brief van 22/27 dezer.)
Onder dagteekening van 19 dezer, No.
afd Handel, is door den minister van laDdbo
nijverheid en handel tot de gemeentebestm
een rondschrijven gericht, waarin o. m-
vraagstuk van de levering uit centrumgeme
ten aan buitengemeenten wordt behandeld-
dat rondschrijven wordt de houding van
minister ten deze aangeduid-en wordt den
meentebesturen onderling overleg aangei'a<1
ron°
De regeering meent het resultaat van dit r°
schrijven te moeten afwachten. Mocht in
e®11
di®
bijzonder geval van een moeilijkheid blijken
door overleg tusschen de gemeentebesturen a
overwonnen is kunnen worden, dan wil de 1)0
nister van landbouw, nijverheid en handel ga
ne een speciale oplossing van die moeilijk"
in overweging nemen.
be'
kke
WEERBERICHT.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verr'uat
jn den morgen van 28 Sept., medegedeeld door
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 770 te O.-Duitschl»0^'
Laagste barometerstand 758.1 te Vlissingen
Verwachting tot den volgenden dagzw8 ,f
tot matigen oostelyken tot zuidelijken wind,
tot zwaar bewolkt, later Waarschijnlijk regeD
onweer, overdag iets koeler.
Overeenkomst met Schieiand.
B. en W. hebben aan den Raad eenig® vvl^
gingen voorgesteld in de ontwerp overeenkom
met het Hoogheemraadschap Schieiand. De Wil
gingen z(jn voorgesteld naar aanleiding van e
nader gevoerd overleg tusscher. B. en
genoemd Hoogheemraadschap.
Drogen van aardappelen. ,(,j
De minister van landbouw, nijverheid en hau
heeft een regeling vastgesteld van het be
van drogen van aardappelen.
Art 1 der regeling, die 2 October a.s. in
w®r'
king treedt, luidt
Het is verboden in eenige onderneming
voot
het drogen van aardappelen, op eenige wijz®
drogen of op andere wijze te verduurzarn®
tenzij de onderneming bij de Rijkscommissie
eeO
A 16'
jjt
